Diyabetik Erkeklerde Erektil Disfonksiyon Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi Evaluation of Risk Factors for Erectile Dysfunction in Diabetic Men

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Diyabetik Erkeklerde Erektil Disfonksiyon Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi Evaluation of Risk Factors for Erectile Dysfunction in Diabetic Men"

Transkript

1 Ankara Med J, 2015, 15(2):59-66 DOI: /amj Diyabetik Erkeklerde Erektil Disfonksiyon Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi Evaluation of Risk Factors for Erectile Dysfunction in Diabetic Men Buket Tekin Vatansever 1, Sakin Tekin 2, Tülay Karabayraktar 3, Berfu Çınkıt 4, Şule Temizkan 5, Ekrem Orbay 4,5, Mehmet Sargın 4,5 1 Cevizli Aile Sağlığı Merkezi, İstanbul 2 Endokrinoloji Kliniği, İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi 3 Tuzluca İlçe Devlet Hastanesi, Iğdır 4 Aile Hekimliği Bölümü, Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim Araştırma Hastanesi 5 Endokrinoloji ve Diyabet Ünitesi, İç Hastalıkları Kliniği, Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Öz Amaç: Erektil disfonksiyon, cinsel birleşme için gerekli olan penil ereksiyona ulaşmakta ve sürdürmekte yetersizlik olarak tanımlanır. Diyabetik hastalarda erektil disfonksiyon (ED) normal populasyona göre 3 kat daha sık görülmektedir. Diyabetli erkeklerde erektil disfonksiyonun eşlik etmesi yaşam kalitesinde azalmaya neden olmaktadır. Bu nedenle diyabetli erkeklerde erektil disfonksiyon risk faktörlerini saptamak hastalığın yönetimi için önem arz etmektedir. Bu çalışmada diyabeti olan erkeklerde erektil disfonksiyon risk faktörlerini incelemek istedik. Materyal ve Metot: Çalışmaya Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Diyabet Polikliniği tarafından takip edilen 1 Temmuz 15 Temmuz 2012 tarihleri arasında poliklinik başvurusu yapan tip 2 diyabeti olan ardışık 80 hasta alındı. Dışlanma kriterlerine göre hastalar değerlendirildi ve 65 hasta çalışmaya dahil edildi. Kontrol grubu, Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi dahiliye ve aile hekimliği polikliniklerine başvuran, yaş açısından çalışma grubuyla eşleştirilmiş, diyabeti olmayan 40 erkek hastadan oluşturuldu. Çalışmaya alınan tüm hastalara sosyodemografik özelliklerini belirleyici sorular içeren bir anket formu doldurtuldu. Tüm katılımcıların kan basıncı, bel çevresi, boyu ve vücut ağırlığı ölçüldü, beden kitle indeksi (BKİ) hesaplandı. Tam kan sayımı, HbA1c düzeyi, lipid profili, üre, kreatinin testleri yapıldı. Erektil disfonksiyon ereksiyon işlevi uluslararası değerlendirme formu (İEFF) ile sorgulandı. Bulgular: ED sıklığı diyabetik grupta % 76,9 ve kontrol grubunda % 37,5 olarak bulundu. Aradaki fark istatistiki olarak anlamlıydı (p<0,001). Ayrıca diyabetik grupta ED kontrol grubuna göre daha ağır formlarda ortaya çıkıyordu. Diyabetik hastalarda ED sıklığı ile ilişkili faktörleri incelemek için lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Sonuç olarak diyabetik hastalarda ED varlığı ve poliklinikte yapılan ofis ölçümünde sistolik tansiyonun >130 mmhg olması (p = 0,006), hiperlipidemi öyküsü (p = 0,008), bel çevresi (p= 0,015), kalp hastalığı öyküsü (p = 0,025), HbA1c seviyesi (p = 0,025), trigliserit düzeyi (p = 0,030), ve diüretik kullanımı (p = 0,039) ile arasında anlamlı derecede ilişki olduğu saptandı. Sonuç: Çalışmamızın sonuçları diyabetik hastalarda ED nin normal populasyona göre daha sık görüldüğünü desteklemektedir. Diyabete eşlik eden abdominal obezite, hiperlipidemi ve koroner arter hastalığı diyabetik erkeklerde ED için birer risk faktörüdür. ED nun yaşam kalitesini çok büyük oranda etkilediği düşünüldüğünde tip 2 diyabeti olan erkeklerin özellikle de eşlik eden risk faktörleri varsa rutin tarama yapılması gerektiğini düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Tip 2 diyabet, erektil disfonksiyon, risk faktörleri Abstract Objectives: Erectile Dysfunction (ED) is sexual dysfunction characterized by the inability to develop or maintain an erection of the penis during sexual performance. ED is three times more frequent in diabetics. ED is associated with a reduced quality of life in diabetics. Also regarding the impact of ED on quality of life, detection of the factors that are associated with ED is important for better management of the disease. In our study, we aimed to evaluate risk factors for erectile dysfunction in diabetic men. Materials and Methods: A cross sectional study was carried out in type 2 patients who attended the outpatient clinic of Diabetes in Kartal Training and Research Hospital. Between the 1 th and 15 th of July, 80 consecutive patients were included to the study. According to the exclusion criteria, 65 diabetic patients were included. Control group is constituted by age matched 40 non- diabetic patients who attended the family medicine and internal medicine outpatient clinics. All patients filled out a form which includes socio-demographic characteristics. All patients blood pressure, waist circumference, body mass index (BMI) were measured. HbA1c, lipid profile, urea, creatinine and 59

2 complete blood count were obtained. In all patients, erectile dysfunction was questioned with International Index of Erectile Function questionnaire (IIEF). Results: In diabetic patients, the prevalence of erectile dysfunction was 76.9 %, it was 37.5 % in the control group. The difference was statistically significant (p<0,001). Moreover in diabetics, severe form of erectile dysfunction was mostly seen. To identify the independent predictors of ED in diabetics, multivariate logistic regression analysis was used. As a result, office systolic blood pressure > 130 mm Hg which was measured in the outpatient clinic (p = 0,006), hyperlipidemia history (p = 0,008), waist circumference (p= 0,015), heart disease history (p = 0,025), HbA1c (p = 0,025), triglyceride levels (p = 0,030) and diuretic use (p = 0,039) were significantly and independently associated with ED. Conclusion: Our study results support that ED is more common in diabetic men than normal population. Abdominal obesity, hyperlipidemia and coronary heart disease associated with diabetes are risk factors for ED. Regarding the impact of ED on quality of life; we conclude that men with diabetes who have risk factors for ED should be assessed routinely. Key Words: Type 2 diabetes, erectile dysfunction, risk factors Yazışma Adresi / Correspondence Buket Tekin Vatansever Cevizli Aile Sağlığı Merkezi, İstanbul e-posta: buket_vatansever@yahoo.com Geliş Tarihi: Kabul tarihi: Giriş Erektil disfonksiyon (ED), cinsel birleşme için gerekli olan penil ereksiyona ulaşmada ve sürdürmede yetersizlik olarak tanımlanır. 1 Erektil disfonksiyon yaşlanan erkeklerde ve özellikle de diyabeti olanlarda diyabetin vasküler ve sinirsel hasarına bağlı olarak sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. 2 Diyabetik erkeklerde ED normal populasyona göre yaklaşık üç kat daha sık görülmektedir. 3 ED diyabetlilerde diyabeti olmayanlara göre daha erken yaşlarda, hatta ortalama 20 yıl daha erken ortaya çıkmaktadır. 4-6 Diyabetli erkeklerde erektil disfonksiyonun eşlik etmesi yaşam kalitesinde azalmaya neden olmaktadır. Bu nedenle diyabetli erkeklerde erektil disfonksiyon risk faktörlerini saptamak hastalığın yönetimi için önem arz etmektedir. 2,7 Bu nedenle biz bu çalışmada diyabeti olan erkeklerde ED sıklığının artması ile ilişkili faktörleri incelemeyi amaçladık. Materyal ve Metot Bu çalışmada tip 2 diyabet tanısı ile 1 15 Temmuz 2012 tarihleri arasında Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Diyabet Polikliniğine başvuran ardışık 80 erkek hasta değerlendirildi. Aktif cinsel hayatı olması ve çalışmaya katılmaya gönüllü olması katılım kriteri olarak belirlendi. Psikiyatrik hastalık, 65 yaş üzerinde olma, geçirilmiş pelvik cerrahi girişim, pelvik bölgeye radyoterapi gibi dışlanma kriterlerine göre 15 hasta çalışma dışı bırakıldı. Kontrol grubu, Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi dahiliye ve aile hekimliği polikliniklerine başvuran, yaş açısından çalışma grubuyla eşleştirilmiş, diyabeti olmayan 40 erkek hastadan oluşturuldu. Bu çalışma için yerel etik kurul onayı ve tüm hastalardan bilgilendirilmiş onam formu alındı. Çalışmaya alınan tüm olgulara sosyodemografik özelliklerini sorgulayan bir anket formu doldurtuldu ve hastaların kardiyovasküler hastalık, hipertansiyon, dislipidemi, psikiyatrik hastalık, pelvik bölge yaralanması ve cerrahi girişim öyküsü sorgulandı. Diyabetik hasta grubundan ayrıca diyabetin süresi ve tedavisine ilişkin bilgiler alındı. Tüm 60

3 katılımcıların kan basıncı, bel çevresi, boyu ve vücut ağırlığı ölçüldü, beden kitle indeksi (BKİ) hesaplandı. Tam kan sayımı, HbA1c düzeyi, lipid profili, üre, kreatinin testleri yapıldı. Tablo 1. Olgularımızın demografik ve klinik özelliklerine göre karşılaştırılması Diyabetik Kontrol Grubu Grup Demografik Klinik Özellikler (Ort ± SS) Yaş (yıl) 52,20 ± 5,09 50,85 ± 6,05 >0,05 Bel çevresi (cm) 100,82 ± 7,33 97,91 ± 17,56 >0,05 BKİ (kg/m 2 ) 27,82 ± 2,94 27,93 ± 3,99 >0,05 Sistolik KB (mmhg) 132,47 ± 19,46 133,25 ± 17,40 >0,05 Diastolik KB (mmhg) 80,27 ± 10,81 83,17 ± 8,51 >0,05 Laboratuar Bulguları (Ort ± SS) t * T, Kolesterol (mg/dl) 175,12 ± 36,51 189,87 ± 28,88 2,3 =0,03 Trigliserid (mg/dl) 153,60 ± 73,36 181,26 ± 138,49 >0,05 HDL (mg/dl) 38,82 ± 5,93 42,92 ± 9,39 2,5 =0,007 LDL (mg/dl) 106,81 ± 32,67 113,57 ± 24,14 >0,05 U ** AKŞ (Ortanca - Çeyrekler Arası Genişlik mg/dl) <0,01 Mevcut Sağlık Sorunları s (%) X 2 *** Obezite 16 (%24,6) 15 (%37,5) >0,05 Hiperlipidemi 37 (%56,9) 8 (%20) 13,8 <0,001 Hipertansiyon 33 (%50,8) 9 (%22,5) 8,2 =0,003 Koroner Arter Hastalığı 13 (%20) 3 (%7,5) >0,05 Sigara Bağımlılığı s (%) X 2 *** Kullanmayanlar 22 (%33,8) 5 (%12,8) Halen kullananlar 12 (%18,5) 14 (%35,9) Bırakmış olanlar 31 (%47,7) 20 (%51,3) Sigara Kullanım Miktarı Paket/yıl (Ort ± SS) Halen kullananlar 21,0 ± 17,7 23,4 ± 13,5 Bırakmış Olanlar 25,0 ± 16,1 29,2 ± 25,1 Diyabet Tablosu Diyabet yaşı (yıl Ort ± SS) 8,22 ± 5,69 Tedavi tipi, s (%) OAD 31 (%47,7) İnsulin 34 (%52,3) P 7,2 0,028 >0,05 t * HbA1c (%) 7,27 ± 1,76 5,65 ± 3,09 5,63 <0,001 * Bağımsız Örneklemler için T-testi ** Mann-Witney U testi *** Ki-Kare testi 61

4 Erektil disfonksiyon, ereksiyon işlevi uluslararası değerlendirme formu (İEFF) ile sorgulandı. Uluslararası Cinsel İşlev İndeksi (IIEF), Rosen tarafından geliştirilen ve günümüzde cinsel yakınmalarla başvuran erkeklerde en yaygın kullanılan formlardan birisidir. 8 IIEF'nin Türkçe'ye çevrilmesi Türk Androloji Derneği tarafından yapılmıştır. İEFF formu erkek cinsel fonksiyonunu beş farklı yönden değerlendirmektedir: Erektil fonksiyon, orgazmik fonksiyon, cinsel istek, cinsel birleşmeden duyulan tatmin ve genel tatmin. Diğer fonksiyonlardan farklı olarak erektil fonksiyon bozukluğunun ağırlığı derecelendirilebilmektedir: Erektil fonksiyonla ilgili sorulardan minimum 6, maksimum 30 puan alınabilmektedir puan ED yok, puan hafif ED, puan orta ED, 10-6 puan ağır ED olarak değerlendirilmektedir. İstatistiksel analiz SPSS 17.0 (Scientific Packages for Social Sciences) paket programı kullanılarak yapıldı. Verilerin normal dağılıma uygunluğu Kolmogorov-Smirnov testi ile değerlendirildi. Dağılımın normalliği sağlandığında verilerin karşılaştırılması için Pearson korelasyon ile Bağımsız Örneklemler için T-testi, normallik koşullarının sağlanamadığı durumlarda ise, Mann-Whitney U testi analizleri uygulandı. Nonparametrik verilerin karşılaştırılması için ki-kare testi kullanıldı. Çok değişkenli analizde logistik regresyon analizi kullanıldı. Uygulanan istatistiksel testlerden elde edilen sonuçlarda, %95 güvenlik aralığı ile p değerinin 0.05 in altında olması anlamlı olarak kabul edildi. Bulgular Sosyodemografik ve klinik özellikler: Diyabetik ve kontrol gruplarının yaş ortalaması sırasıyla 52,2 ± 5,1 ve 50,9 ± 6,1 yıl idi. Bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0,05). Olgularımızın demografik ve klinik özellikleri açısından karşılaştırılması Tablo 1 de özetlenmiştir. Bel çevresi, BKİ, sistolik ve diyastolik kan basıncı düzeyleri bakımından her iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu (p>0,05). Ortanca açlık kan şekeri düzeyi diyabetik grupta 140; kontrol grubunda 76 mg/dl (çeyrekler arası genişlik sırasıyla 54 ve 16) ve aralarındaki fark istatistiki olarak anlamlı bulundu (U=334, p<0.001). Diyabetik grupta total kolesterol, trigliserid, HDL kolesterol ve LDL kolesterol düzeyleri kontrol grubuna göre daha düşük bulundu. Total kolesterol ve HDL kolesterol ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla t değeri; 2,3 p=0,03 ve t değeri;2,5 p=0,007). Bunun yanında hiperlipidemi ve hipertansiyon tanıları ile ilaç kullanımı öyküsü diyabetik grupta anlamlı derecede daha yüksekti. (sırasıyla χ2 = 13,8, p<0,001 ve χ2 = 8,2, p=0,003). Halen sigara kullanmakta olanların oranı kontrol grubunda (14 kişi, %35,9) diyabetik gruba (12 kişi, %18,5) göre daha yüksekti (χ2 = 7,2, p<0,028) Olgular ED sıklığı açısından değerlendirildiğinde, ED sıklığı diyabetik grupta % 76,9 ve kontrol grubunda %37,5 olarak bulundu. Aradaki fark istatistiki olarak anlamlıydı (χ2 = 16,3; p<0,001). Ayrıca diyabetik grupta ED kontrol grubuna göre daha ağır formlarda ortaya çıkıyordu. İEFF formuyla değerlendirilen diğer cinsel fonksiyonlarda da diyabetik olguların puanları anlamlı derecede daha düşüktü. Olguların İEFF formuna göre cinsel fonksiyonlarının karşılaştırılması Tablo 2 de özetlenmiştir. Diyabetik hastalarda ED sıklığı ile ilişkili faktörleri incelemek için lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Nihai regresyon modelindeki bağımsız değişkenlerin seçiminde Backward stepwise selection (Wald) yöntemi kullanılmıştır. Burada değişkenlerin eliminasyon değerlendirmesi Wald istatistiği olasılığına göre yapılmaktadır. Backward Wald modellerinde ED varlığı bağımlı değişken olarak; yaş, BKİ, bel çevresi, diyabet süresi, HbA1c, açlık kan şekeri, 62

5 LDL, HDL, trigliserit düzeyleri, sigara kullanımı, kalp hastalığı, hiperlipidemi öyküsü, poliklinikte yapılan ofis ölçümünde sistolik tansiyonun >130 mmhg, diyastolik tansiyonun >80 mmhg olması (diyabetik hastalarda hedef kan basıncı değerleri) bağımsız değişken olarak tanımlanmıştır. Regresyon analizi sonucunda diyabetik hastalarda ED varlığı ve poliklinikte yapılan ofis ölçümünde sistolik tansiyonun >130 mmhg olması (p = 0,006), hiperlipidemi öyküsü (p = 0,008), bel çevresi (p= 0,015), kalp hastalığı öyküsü (p = 0,025), HbA1c seviyesi (p = 0,025), trigliserit düzeyi (p = 0,030), ve diüretik kullanımı (p = 0,039) ile arasında anlamlı derecede ilişki olduğu saptandı. Çalışmızda beta bloker kullanan diyabetik hasta sayısı 11 idi ve hepsinde ED mevcuttu. Beta bloker kullanmayan hastalarda ED sıklığı % 72,2 idi. Tablo 2. Olgularda İEFF ye göre Cinsel Fonksiyonların Karşılaştırılması İEFF Alt Grupları Diyabetik Kontrol grubu t p Erektil fonksiyon 17,89 ± 8,27 24,93 ± 6,41 4,88 <0,001 Orgazmik fonksiyon 5,91 ± 3,20 8,33 ± 1,77 4,97 <0,001 Cinsel istek 6,05 ± 2,20 7,78 ± 1,49 4,78 <0,001 İlişki tatmini 8,20 ± 4,31 10,83 ± 2,51 3,92 =0,001 Genel Tatmin 6,12 ± 2,81 7,43 ± 1,80 2,89 =0,010 Erektil disfonksiyon Var (%) Yok (%) ED Derecesi (%) Yok Hafif Orta Ağır 76,9 23,1 15 (23,1) 25 (38,5) 11 (16,9) 14 (21,5) X 2 37,5 62,5 25 (62,5) 10 (25) 3 (7,5) 2 (5) 16,32 <0,001 17,54 <0,001 Tartışma Bizim çalışmamızda diyabetik erkeklerde ED prevelansının % 76,9 olduğu ayrıca abdominal obezite, hiperlipidemi ve koroner arter hastalığının diyabetik erkeklerde ED için birer risk faktörü olduğu saptandı. Diyabetik hastalarda ED prevalansı ve risk faktörleri ile ilgili literatürde çok sayıda çalışma mevcuttur. Diyabetik hastalarda ED prevelansı çalışma populasyonuna, diyabetin tipi ve süresine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. 9 Diyabetik hastalarda yapılan ED prevelansı ve risk faktörleriyle ilgili çalışmaları inceleyecek olursak; ED prevelansı Sasaki ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada % 90,0; 10 Goyal ve arkadaşlarının çalışmasında % 77,2; 11 Sargın ve arkadaşlarının yaptıkları çalışmada % 62,5, 12 Yamasaki ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada % 60 olarak, 4 Guigliano ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada % 60, 13 Sharifi ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada % 59,5, 2 Mutagaywa ve arkadaşları tarafından % 55,1 olarak saptanmıştır. 14 Bizim çalışmamızda diyabetik hastaların % 25,1`inde ağır ED, % 16,9`unda orta ve %38,5`inde hafif düzeyde ED saptandı. Cander ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada diyabetli grupta ağır ED % 29,4 olarak saptanmıştır, 15 kontrol grubuyla karşılaştırıldığında anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Kalter ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada % 30,1`inde ağır ED, 63

6 % 35,6`sında orta ve %20,8`inde hafif ED saptanmıştır. 16 Mutagaywa ve arkadaşlarıının çalışmasında ise % 27,9`inde ağır ED, % 11,5`sında orta ve %12,8`inde hafif ED saptanmıştır. 14 Bizim çalışmamızda ED sıklığı ile sıklıkla diyabete eşlik eden kronik hastalıklardan koroner arter hastalığı ve hiperlipidemi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Daha önce yapılan çalışmalardan Kalter ve arkadaşları ile Sasaki ve arkadaşları koroner arter hastalığının ED için risk faktörü olduğunu saptamışlardır. 10,16 Ayrıca Kalter ve arkadaşları hekim tarafından saptanan hiperlipideminin erektil disfonksiyonun şiddeti ile ilişkili olduğunu ve trigliserit yüksekliğinin erektil disfonksiyon sıklığı ile ilişkili olduğunu saptamışlardır. 16 Guigliano ve arkadaşları ile Ahmet ve arkadaşlarının yaptıkları çalışmalarda aterojenik dislipideminin erektil disfonksiyonla ilişkili olduğunu bulunmuştur. 13,17 Bizim çalışmamızda hiperlipidemi öyküsü ve trigliserit yüksekliği ED için risk faktörü olduğu bulunmuştur. Çalışmalarda sigara kullanma alışkanlığı ile ED ilişkisi hakkında birbirinden farklı sonuçlar elde edilmiştir. Akkuş ve arkadaşları ile Sargın ve arkadaşlarının yaptığı çalışmalarda sigara kullanma alışkanlığı ile ED arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. 12,18 Al-Hunayan ve arkadaşlarının yaptıkları çalışmada sigara kullanma alışkanlığı ile ED arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. 19 Bizim çalışmamızda diyabetli grupta sigara kullanma alışkanlığı ile ED arasında istatistikî anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca ED sıklığının artmasının sadece aktif olarak sigara içenleri kapsamadığı daha önce sigara içmiş ve bırakmış hastalarda da ED sıklığının arttığı görülmüştür. Her ne kadar sigarayı bırakmış olsalar da bu hastaların ortalama sigara tüketimi geçmişinin aktif içicilere göre daha fazla olduğu görüldü ki bunun da ateroskleroz yoluyla ED riskinin artması düşüncesini destekler bir bulgu olduğunu düşünüyoruz. Sigara tüketiminin süresi miktarı ve bıraktıktan sonra geçen süre ile ED riski arasındaki ilişkinin daha ileri çalışmalarla incelenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Çalışmamızda diyabetik hastalarda tip 2 diyabete sıklıkla eşlik eden abdominal obezite (94 cm eşik değer olarak alındığında) ile ED arasında istatistikî anlamlı bir ilişki bulundu. Daha önce yapılmış çalışmalarda da genel olarak ED riski ile abdominal obezite arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. 20,21 ED sıklığı ile diyabetik hastalarda sistolik tansiyonun >130 mmhg olması arasında anlamlı ilişki olduğunu gördük. Buna karşılık tansiyon kontrol altında ise hipertansiyon öyküsü ile ED sıklığının artması arasında ilişki yoktu. Daha önce yapılmış çalışmalar incelendiğinde Kalter ve arkadaşları hipertansiyon ile ED ilişkisinin komplike olduğunu ve ortalama sistolik kan basıncı ile hekim tarafından saptanan hipertansiyonun erektil disfonksiyon şiddeti ile ilişkili olduğunu saptamışlardır. 16 Guiliano ve arkadaşlarının çalışmasında ise diyabetli erkeklerde hipertansiyon varlığının ED için bağımsız bir risk faktörü olduğu bulunmuştur. 13 Saharifi ve arkadaşları tarafından kalsiyum kanal blokeri kullanımının erektil disfoksiyon için bir risk faktörü olduğu gösterilmiştir. 2 Kalter ve arkadaşları antihipertansiflerden özellikle diüretik kullanımının istatistiksel anlamlı olarak ED ile ilişkili olduğunu saptamışlardır. 16 Bizim çalışmamızda da diüretik kullanımı ile ED sıklığı arasında ilişki bulunmuştur. Ayrıca çalışmamızda beta bloker kullanan 11 hastanın tamamında erektil disfonksiyon olması literatürle uyumlu olarak beta blokerlerin erektil disfonksiyonla ilişkili olduğunu göstermektedir. Çalışmamızda literatürden farklı olarak ED sıklığı ile yaş ve diyabet süresi anlamlı derecede ilişkili bulunmamıştır. 2,10-12,16,17 Hastalarımızın yaş aralığının dar olması ve hasta sayımızın sınırlı olmasının yaş ve ED sıklığı ilişkisini incelememize engel olduğunu düşünüyoruz. Tip 2 diyabet hastalarında hastalığın klinik tanıdan 12 yıl öncesinde başlayabilmesi 64

7 ve gerçek diyabet yaşını belirlemenin zor olması da diyabet süresi ile ED ilişkisini saptamamızı engellemiş olabilir. 22 Ayrıca çalışmamızda HbA1c seviyesi ile ED sıklığı arasında literatürle uyumlu olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. 12,13,16,17 Çalışmamızın en önemli kısıtlılığı ED gibi birçok faktörün etkili olduğu bir patolojiyi incelemek için geniş bir popülasyona ihtiyaç olmasıdır. Ayrıca eşlik eden kronik hastalıkların hastanın beyanına göre kabul edilmesi de diğer bir kısıtlılıktır. Sonuç olarak; diyabet sıklığı gün geçtikçe artmaktadır ve en önemli halk sağlığı problemlerinden birini oluşturmaktadır. Çalışmamızın sonuçlarının da desteklediği gibi diyabetik hastalarda ED normal populasyona göre daha sık görülmektedir. Diyabete eşlik eden abdominal obezite, hiperlipidemi ve koroner arter hastalığı diyabetik erkeklerde ED için birer risk faktörüdür. ED nun yaşam kalitesini çok büyük oranda etkilediği ve hastaların tedaviye ulaşmada ciddi içsel engellerinin olduğu düşünüldüğünde tip 2 diyabeti olan erkeklerin özellikle de eşlik eden risk faktörleri varsa rutin tarama yapılması gerektiğini düşünmekteyiz. Kaynaklar 1. NIH consensus development panel on impotence. JAMA 1993;270: Sharifi F, Asghari M, Jaberi Y, et al. Independent Predictors of Erectile Dysfunction in Type 2 Diabetes Mellitus: Is It TrueWhat They Say about Risk Factors? ISRN Endocrinology 2012;2 (doi: /2012/502353). 3. İnal G. Erektil disfonksiyon ve diyabet. Androloji Bülteni 2005;20: Yamasaki H, Ogawa K, Sasaki H, et al. Prevalence and risk factors of erectile dysfunction in Japanese men with type 2 diabetes. Diabetes Res Clin Pract 2004;66 (Suppl-1): Kendirci M, Kadıoğlu A. Diyabet ve erektil disfonksiyon. Aktüel Tıp Diyabet Forumu 2002;7: De Berardis G, Franciosi M, Belfiglio M, et al. Erectile dysfunction and quality of life in type 2 diabetic patients: A serious problem too often overlooked. Diabetes Care 2002;25: Malavige LS, Levy JC. Erectile dysfunction in diabetes mellitus. J Sex Med 2009;6: Rosen RC, Riley A, Wagner G, Osterloh IH, Kirkpatrik I, Mishra A. The International Index of Erectile Function (IIEF). A multidimensional scale for assessment of erectile dysfunction. Urology 1997;49: Kamenov ZA. A Comprehensive Review of Erectile Dysfunction in Men with Diabetes. Exp Clin Endocrinol Diabetes 2015;123: Sasaki H, Yamasaki H, Ogawa K et al. Prevalance and risk factors of erectile dysfunction in Japanese diabetics. Diabetes Researh and Clinical Practice 2005;70: Goyal A, Singh P, Ahuja A. Prevalence and Severity of Erectile Dysfunction as Assessed by IIEF-5 in North Indian Type 2 Diabetic Males and Its Correlation with Variables. J Clin Diagn Res 2013;7: Sargın M, Sargın H, Türkbörü Ü, Alp R. Prevalence and risk factors of erectile dysfunction in Type 2 diabetic men: A hospital based study. Endokrinolojide Yönelişler 2004;13: Giugliano F, Maiorino M, Bellastella G, Gicchino M, Giugliano D, Espoksito K. Determinants of erectile dysfunction in type 2 diabetes. Int J Impot Res 2010;22: Mutagaywa RK, Lutale J, Aboud M, Kamala BA. Prevalence of erectile dysfunction and associated factors among diabetic men attending diabetic clinic at Muhimbili National Hospital in Dar-es-Salaam, Tanzania. Pan Afr Med J 2014;26: Cander S, Coban S, Altuner S et al. Prevalence and correlates of erectile dysfunction in type 2 diabetes mellitus: a cross-sectional single-center study among Turkish patients. Metab Syndr Relat Disord 2014;12: Kalter-Leibovici O, Wainstein J, Ziv A et al. Clinical, socioeconomic and lifestyle parameters associated with erectile dysfunction among diabetic men. Diabetes Care 2005;28: Ahmed I, Aamir Au, Anwar E, Ali SS, Ali A, Ali A. Erectile dysfunction and type 2 diabetes mellitus in northern Pakistan. J Pak Med Assoc 2013;63: Akkus E, Kadioglu A, Esen A et al. Prevalence and correlates of erectile dysfunction in Turkey: a population based study. Eur Urol 2002;41: Al-Hunayan A, Al-Mutart, Kehinde E. et al. The prevalence and predictors of erectile dysfunction in men with newly diagnosed with Type 2 diabetes mellitus. BJU International 2007;99: Bal K, Oder M, Sahin AS et al. Prevalence of metabolic syndrome and its association with erectile dysfunction among urologic patients: metabolic backgrounds of erectile dysfunction. Urology 69:

8 21. Janiszewski PM, Janssen I, Ross R. Abdominal obesity and physical inactivity are associated with erectile dysfunction independent of body mass index. J Sex Med 2009;6: Harris MI, Klein R, Welborn TA, Knuiman MW. Onset of NIDDM occurs at least 4-7 yr before clinical diagnosis. Diabetes Care 1992;15:

Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Kanser Hastalığına Eşlik Eden Kronik Hastalıklar-I Hipertansiyon

Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Kanser Hastalığına Eşlik Eden Kronik Hastalıklar-I Hipertansiyon Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kanser Hastalığına Eşlik Eden Kronik Hastalıklar-I Hipertansiyon HİPERTANSİYON Dr. Hatice ODABAŞ Yüksek Kan Basıncının Nasıl Bir Tehlikesi Vardır?

Detaylı

Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Basit ve ucuz bazı testlerle erken saptandığında önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir olmasına karģın,

Detaylı

Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı

Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı Chronic REnal Disease In Turkey CREDIT Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı Alt Analiz Sonuçları Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi CREDIT: Kilometre Taşları

Detaylı

Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Tıbbi Biyokimya Bölümü, Cebeci, Ankara

Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Tıbbi Biyokimya Bölümü, Cebeci, Ankara 1 Kübra DOĞAN, 1 Mehmet ŞENEŞ, 2 Anara KARACA, 2 Seyfullah KAN, 2 Cavit ÇULHA, 2 Yalçın ARAL, 1 Doğan YÜCEL 1 Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Tıbbi Biyokimya Bölümü, Cebeci, Ankara 2 Ankara Eğitim

Detaylı

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden

Detaylı

Basın bülteni sanofi-aventis

Basın bülteni sanofi-aventis Basın bülteni sanofi-aventis 7 Kasım 2007 ULUSLARARASI DİYABET TEDAVİ PRATİKLERİ KAYIT ÇALIŞMASI NIN (IDMPS) TÜRKİYE SONUÇLARI HEDEF TEDAVİ KALİTESİNİ ARTIRMAK ÇALIŞMANIN AMACI ve YÖNTEMİ Uluslararası

Detaylı

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde

Detaylı

Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor?

Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor? Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor? Hasan Mervan AYTAÇ, Sinem ACAR, Nazan AYDIN Bakırköy Prof. Dr. Mazhar

Detaylı

Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı

Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 15 (1) 29-33 (2008) Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı Serkan İpek Doğanşehir Devlet Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, Malatya Amaç: Bu çalışma,

Detaylı

Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE

Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Psikiyatrik hastalığı olan bireylerde MetabolikSendrom (MetS) sıklığı genel popülasyona

Detaylı

Ölçüm Aletleri Çalışması ş Sonuçları. Hastalıkları Derneği

Ölçüm Aletleri Çalışması ş Sonuçları. Hastalıkları Derneği Türkiye 2012 Ev Kan Basıncı Ölçüm Aletleri Çalışması ş Sonuçları Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 25 Nisan 2013-Antalya Çalışmalar PATENT HINT SALTURK PATENT 2 SALTURK 2 Amaç (Patent 2)

Detaylı

HASTALIĞI OLAN VE OLMAYAN ERKEKLERDE EREKTİL DİSFONKSİYON SIKLIĞI: OLGU-KONTROL ÇALIŞMASI

HASTALIĞI OLAN VE OLMAYAN ERKEKLERDE EREKTİL DİSFONKSİYON SIKLIĞI: OLGU-KONTROL ÇALIŞMASI ANDROLOJİ/Andrology ŞEKER HASTALIĞI OLAN VE OLMAYAN ERKEKLERDE EREKTİL DİSFONKSİYON SIKLIĞI: OLGU-KONTROL ÇALIŞMASI THE FREQUENCY OF ERECTILE DYSFUNCTION BETWEEN DIABETIC AND NON-DIABETIC MEN: CASE-CONTROL

Detaylı

Sivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri

Sivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri Frequency of Some Chronic Diseases and Risk Factors Among the Elderly People

Detaylı

BİLİMSEL BİLGİ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARLA ÜRETİLİR. İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLERE BİLİMSEL ARAŞTIRMA TAMAMLANDIĞINDA DEĞİL, DAHA PLANLAMA

BİLİMSEL BİLGİ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARLA ÜRETİLİR. İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLERE BİLİMSEL ARAŞTIRMA TAMAMLANDIĞINDA DEĞİL, DAHA PLANLAMA BRADFORD HILL BİLİMSEL BİLGİ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARLA ÜRETİLİR. İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLERE BİLİMSEL ARAŞTIRMA TAMAMLANDIĞINDA DEĞİL, DAHA PLANLAMA AŞAMASINDA BAŞVURULMALIDIR. 2 BİLİMSEL MAKALELERDE YAPILAN

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

Hakkari Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, HAKKARİ * Bu çalışma Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Başkanlığı

Hakkari Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, HAKKARİ * Bu çalışma Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Başkanlığı Kıvanç IRAK 1, Nihat MERT 2, Handan MERT 2, Nesrullah AYŞİN 3 1 Siirt Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, SİİRT 2 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim

Detaylı

T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ

T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ AnkilozanSpondilitli hastalarda sigara kullanımı ve radyografik progresyon arasındaki ilişkinin gözden

Detaylı

Böbrek Hastalıklarından Korunma. Dr. Taner Baştürk Şişli Hamidiye Etfal Eğitim Araştırma Hastanesi

Böbrek Hastalıklarından Korunma. Dr. Taner Baştürk Şişli Hamidiye Etfal Eğitim Araştırma Hastanesi Böbrek Hastalıklarından Korunma Dr. Taner Baştürk Şişli Hamidiye Etfal Eğitim Araştırma Hastanesi Böbrek Hastalığı Sessiz Bir Hastalıktır! - Önemli bir halk sağlığı sorunudur. - Zamanında fark edildiği

Detaylı

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden :

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 2008 İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma Doç. Dr. Mehdi Zoghi Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 1. Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) erken ölümlerin başlıca

Detaylı

20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu.

20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu. Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu. Özlem Serenli,

Detaylı

PURE Türkiye Sağlık Çalışması 3. Yıl Analiz sonuçları. PURE Türkiye

PURE Türkiye Sağlık Çalışması 3. Yıl Analiz sonuçları. PURE Türkiye Sağlık Çalışması 3. Yıl Analiz sonuçları N (kişi) 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Türkiye Örneklemi N=2072 2072 1274 798 Kadın Erkek Toplam PURE Örneklemi N=3654 N (kişi) 4000 3500 3000 2500 2000

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

Bir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

Bir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Bir ARB Olarak Olmesartan Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı PatenT (Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension

Detaylı

CİNSEL İŞLEV İNDEKSİNİN 5 SORULUK VERSİYONUNUN (IIEF-5) TÜRKÇE GEÇERLİLİK ÇALIŞMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

CİNSEL İŞLEV İNDEKSİNİN 5 SORULUK VERSİYONUNUN (IIEF-5) TÜRKÇE GEÇERLİLİK ÇALIŞMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ ANDROLOJİ/Andrology ULUSLARARASI CİNSEL İŞLEV İNDEKSİNİN 5 SORULUK VERSİYONUNUN (IIEF-5) TÜRKÇE GEÇERLİLİK ÇALIŞMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ THE ASSESSMENT OF TURKISH VALIDATION WITH 5 QUESTION VERSION OF

Detaylı

(İnt. Dr. Doğukan Danışman)

(İnt. Dr. Doğukan Danışman) (İnt. Dr. Doğukan Danışman) *Amaç: Sigara ve pankreas kanseri arasında doz-yanıt ilişkisini değerlendirmek ve geçici değişkenlerin etkilerini incelemektir. *Yöntem: * 6507 pankreas olgusu ve 12 890 kontrol

Detaylı

Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi

Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi İhsan Ateş 1, Mustafa Altay 1, Nihal Özkayar 2, F. Meriç Yılmaz 3, Canan Topçuoğlu 3, Murat Alışık 4, Özcan Erel 4, Fatih Dede 2 1 Ankara Numune Eğitim

Detaylı

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite

Detaylı

Adiposit

Adiposit Tip 2 diyabetik obez kadınlarda adiponektin diyabetik nefropati ilişkisi Dr. Murat Şakacı S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği Adiposit Adipokinler Antidiyabetik Antiinflamatuvar

Detaylı

Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma

Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma Johanna M. Geleijnse,* Cees Vermeer,** Diederick E. Grobbee, Leon J. Schurgers,** Marjo H. J. Knapen,**

Detaylı

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Dr. Serhat IŞIK 13.10.2011 TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD

Detaylı

Türkiye Diyabet Prevalans Çalışmaları: TURDEP-I ve TURDEP-II

Türkiye Diyabet Prevalans Çalışmaları: TURDEP-I ve TURDEP-II 47. ULUSAL DİYABET KONGRESİ 11-15 Mayıs 211, Rixos Sungate Hotel, Antalya Türkiye Diyabet Prevalans Çalışmaları: TURDEP-I ve TURDEP-II Prof. Dr. İlhan SATMAN ve TURDEP-II Çalışma Grubu İstanbul Üniversitesi

Detaylı

Dr. Mustafa Melih Çulha

Dr. Mustafa Melih Çulha Dr. Mustafa Melih Çulha ED li hastanın değerlendirilmesinde hem organik hem de psikojenik etkenlerin ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Hastanın etyolojisini hızlı ve etkin bir şekilde ortaya

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ GEÇİRİLMİŞ GESTASYONEL DİYABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜ OLAN BİREYLERDE ANJİOPOETİN BENZERİ PROTEİN-2 ( ANGPTL-2

Detaylı

ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ

ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ Çelebi G., 1 Sönmez A., 2 Erdem G., 1 Tapan S., 3 Taşçı İ., 1 Erçin C.N., 4 Doğru T., 4 Kılıç S., 5 Üçkaya G., 2 Yılmaz Mİ., 6 Kutlu

Detaylı

KARŞIYAKA HİPERTANSİYON PREVALANS VE FARKINDALIK (KARHİP) ÇALIŞMASI

KARŞIYAKA HİPERTANSİYON PREVALANS VE FARKINDALIK (KARHİP) ÇALIŞMASI KARŞIYAKA HİPERTANSİYON PREVALANS VE FARKINDALIK (KARHİP) ÇALIŞMASI Hipertansiyon (HT) çağımızın en önemli sağlık sorunu olup mortalite ve morbidite nedenlerinin başında gelmektedir. Türkiye de de tüm

Detaylı

Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2010, Sayfa 468 481. Doç. Dr. Songül TÜMKAYA İlknur ÇAVUŞOĞLU

Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2010, Sayfa 468 481. Doç. Dr. Songül TÜMKAYA İlknur ÇAVUŞOĞLU Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2010, Sayfa 468 481 Doç. Dr. Songül TÜMKAYA İlknur ÇAVUŞOĞLU ÖZET ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ ARAŞTIRMANIN AMACI ARAŞTIRMANIN ALT AMAÇLARI ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

Detaylı

Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki

Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki Ayşe Ağbaş 1, Emine Sönmez 1, Nur Canpolat 1, Özlem Balcı Ekmekçi 2, Lale Sever 1, Salim Çalışkan 1 1. İstanbul Üniversitesi,

Detaylı

Tip 2 Diyabetik Erkeklerde Klinik ve Biyokimyasal Olarak Hipogonadizmin Değerlendirilmesi

Tip 2 Diyabetik Erkeklerde Klinik ve Biyokimyasal Olarak Hipogonadizmin Değerlendirilmesi Ankara Med J, 2015, 15(4):176 183 DOI: 10.17098/amj.80992 Tip 2 Diyabetik Erkeklerde Klinik ve Biyokimyasal Olarak Hipogonadizmin Değerlendirilmesi Clinical and Biochemical Assessment of Hypogonadism in

Detaylı

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri

Detaylı

Diyabet Bakım Profili ile Metabolik Kontrol Değișkenleri Arasındaki İlișki The Relation Between Diabetes Care Profile and Metabolic Control Variables

Diyabet Bakım Profili ile Metabolik Kontrol Değișkenleri Arasındaki İlișki The Relation Between Diabetes Care Profile and Metabolic Control Variables ARAȘTIRMA YAZISI / ORIGINAL ARTICLE Kafkas J Med Sci 2011; 1(2):57 63 doi: 10.5505/kjms.2011.41736 Diyabet Bakım Profili ile Metabolik Kontrol Değișkenleri Arasındaki İlișki The Relation Between Diabetes

Detaylı

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem I Öğrencilerinin Başarı Durumu: Altı Yıllık Deneyim

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem I Öğrencilerinin Başarı Durumu: Altı Yıllık Deneyim Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem I Öğrencilerinin Başarı Durumu: Altı Yıllık Deneyim School Performances of Başkent University Faculty of Medicine, Phase I Students: Six Years Experience Ersin

Detaylı

İlk Kez İnsülin Tedavisi Başlanan Tip 2 Diyabetik Hastalarda İnsülin Bırakma Oranı (Uzmanlık tezi)- Doç.Dr.Mehmet Sargın-2014

İlk Kez İnsülin Tedavisi Başlanan Tip 2 Diyabetik Hastalarda İnsülin Bırakma Oranı (Uzmanlık tezi)- Doç.Dr.Mehmet Sargın-2014 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Tülay Karabayraktar 2. Doğum Tarihi: 28.09.1984 3. Unvanı: Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu: Üniversite 4.1. Yüksek Lisans Tez Başlığı ve Tez Danışmanı: İlk Kez İnsülin

Detaylı

KRONİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA ENDOTEL PROGENİTÖR HÜCRELERİ, İNFLAMASYON VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU

KRONİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA ENDOTEL PROGENİTÖR HÜCRELERİ, İNFLAMASYON VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU KRONİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA ENDOTEL PROGENİTÖR HÜCRELERİ, İNFLAMASYON VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU Abdullah Özkök¹, Esin Aktaş², Akar Yılmaz 3, Ayşegül Telci 4, Hüseyin Oflaz 3, Günnur Deniz², Alaattin

Detaylı

Kadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi

Kadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi Kadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi Araştırmacılar: As. Dr. Simge Seren KIRLIOĞLU As. Dr. Sinem ACAR Doç. Dr. Pınar ÇETİNAY AYDIN Prof.

Detaylı

Hipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015

Hipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Hipertansiyon HT Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Neslihan Yukarıkır ve Arş. Gör. Dr. Dilber Deryol Nacar

Detaylı

¹GÜTF İç Hastalıkları ABD, ²GÜTF Endokrinoloji Bilim Dalı, ³HÜTF Geriatri Bilim Dalı ⁴GÜTF Biyokimya Bilim Dalı

¹GÜTF İç Hastalıkları ABD, ²GÜTF Endokrinoloji Bilim Dalı, ³HÜTF Geriatri Bilim Dalı ⁴GÜTF Biyokimya Bilim Dalı Dr. Derda GÖKÇE¹, Prof. Dr. İlhan YETKİN², Prof. Dr. Mustafa CANKURTARAN³, Doç. Dr. Özlem GÜLBAHAR⁴, Uzm. Dr. Rana Tuna DOĞRUL³, Uzm. Dr. Cemal KIZILARSLANOĞLU³, Uzm. Dr. Muhittin YALÇIN² ¹GÜTF İç Hastalıkları

Detaylı

Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.

Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır. Sık görülen, Morbidite ve mortalitesi yüksek olan, Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Büyük ekonomik yük getiren, Farkındalığı ve erken tanısı düşük olan, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.

Detaylı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Kan Basıncında Yeni Kavramlar Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Prof. Dr. Enver Atalar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Nabız Basıncı Nabız Basıncı: Sistolik

Detaylı

HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul)

HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul) HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul) Kardiyovasküler Sorunlu Hasta Dr. Cihan YEŞİL Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

Karaciğer Sirozunda Dinamik Tiyol-Disülfid Dengesinin Araştırılması

Karaciğer Sirozunda Dinamik Tiyol-Disülfid Dengesinin Araştırılması Karaciğer Sirozunda Dinamik Tiyol-Disülfid Dengesinin Araştırılması Aktaş B, Sapmaz F, Uzman M, Erdoğan S, Yeniova A NİSAN 2016 GİRİŞ Tiyoller reaktif oksijen ürünlerinin neden olduğu doku ve hücre hasarlarına

Detaylı

HASTALIĞINA EŞLİK EDEN EREKTİL DİSFONKSİYONUN YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİ: LONGİTUDİNAL KONTROLLÜ BİR ÇALIŞMA

HASTALIĞINA EŞLİK EDEN EREKTİL DİSFONKSİYONUN YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİ: LONGİTUDİNAL KONTROLLÜ BİR ÇALIŞMA ANDROLOJİ/Andrology ŞEKER HASTALIĞINA EŞLİK EN EREKTİL DİSFONKSİYONUN YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİ: LONGİTUDİNAL KONTROLLÜ BİR ÇALIŞMA INFLUENCE OF THE ERECTILE DYSFUNCTION ON QUALITY OF LIFE ACCOMPANYING

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

TND Böbrek Sağlığı Otobüsü

TND Böbrek Sağlığı Otobüsü Sık görülen, Morbidite ve mortalitesi yüksek olan, Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Büyük ekonomik yük getiren, Farkındalığı ve erken tanısı düşük olan, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.

Detaylı

SALTurk Çalışması. Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması. 22 Mayıs 2008 - Antalya

SALTurk Çalışması. Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması. 22 Mayıs 2008 - Antalya SALTurk Çalışması Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması 22 Mayıs 2008 - Antalya Amaç Türkiye de günlük tuz alımını saptamak Sodyum alımı ve hipertansiyon ilişkisini araştırmak Kabul ve

Detaylı

Evre IB1 serviks kanserli hastalarda tedavi sonuçları: Tek merkez deneyimi

Evre IB1 serviks kanserli hastalarda tedavi sonuçları: Tek merkez deneyimi Evre IB1 serviks kanserli hastalarda tedavi sonuçları: Tek merkez deneyimi Anıl Alpsoy, Nursu Erdoğan, Ecem Güçlü, Kemal Küçük, Zeki Sönmez, Doruk Çelebi DANIŞMAN: Doç. Dr. Ömer DİZDAR ÖZET Serviks kanserinde,

Detaylı

Obezlerde Tip 2 Diyabetes Mellitus ve Bozulmuş Glukoz Toleransı Sıklığı

Obezlerde Tip 2 Diyabetes Mellitus ve Bozulmuş Glukoz Toleransı Sıklığı The Prevalence of Diabetes Mellitus and impaired Glucose Tolerance in Obese Persons. Yusuf ÖZKAN *, Halil DOĞAN *, Ramis ÇOLAK *, Emir DÖNDER * ÖZET Obezler arasında diyabet prevalansı obez olmayanlardan

Detaylı

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D

Detaylı

ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir.

ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir. ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir. Metabolik Sendrom Araştırma Grubu Prof.Dr. Ömer Kozan Dokuz Eylül Üniv. Tıp Fak. Kardiyoloji ABD, İzmir

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi

Detaylı

hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması

hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması Tuncay Güçlü S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Biyokimya Bölümü 16-18 Ekim 2014, Malatya GİRİŞ Kronik

Detaylı

OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Belde Kasap Demir, Eren Soyaltın, Caner Alparslan, Ender Can, Fatma Mutlubaş, Demet Alaygut, Önder Yavaşcan

Detaylı

SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER

SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim

Detaylı

Diyabetik Nefropatili Hastada Diyalize Ne Zaman Başlanmalıdır. Dr. Harun Akar Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aydın

Diyabetik Nefropatili Hastada Diyalize Ne Zaman Başlanmalıdır. Dr. Harun Akar Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aydın Diyabetik Nefropatili Hastada Diyalize Ne Zaman Başlanmalıdır Dr. Harun Akar Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aydın Diyabetik nefropatili hastada ne zaman diyalize başlarsak yaşam süresini artırabiliriz?

Detaylı

RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA SODYUM ATILIMI, BÖBREK HASARI VE EKOKARDİYOGRAFİK PARAMETRELERİN İLİŞKİSİ

RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA SODYUM ATILIMI, BÖBREK HASARI VE EKOKARDİYOGRAFİK PARAMETRELERİN İLİŞKİSİ RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA SODYUM ATILIMI, BÖBREK HASARI VE EKOKARDİYOGRAFİK PARAMETRELERİN İLİŞKİSİ Emre Tutal 1, Bahar Gürlek Demirci 1, Siren Sezer 1, Saliha Uyanık 2, Özlem Özdemir 3, Turan Çolak

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA REZİDÜEL RENAL FONKSİYON VE İNVAZİF OLMAYAN ATEROSKLEROZ BELİRTEÇLERİ İLİŞKİSİ

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA REZİDÜEL RENAL FONKSİYON VE İNVAZİF OLMAYAN ATEROSKLEROZ BELİRTEÇLERİ İLİŞKİSİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA REZİDÜEL RENAL FONKSİYON VE İNVAZİF OLMAYAN ATEROSKLEROZ BELİRTEÇLERİ İLİŞKİSİ Yaşar Çalışkan 1, Halil Yazıcı 1, Tülin Akagün 1, Nadir Alpay 1, Abdullah Özkök 1, Nihat Polat

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK Uygulama 7 Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK Uygulama 7 Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK Uygulama 7 Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr 1 1. Pearson Korelasyon Katsayısı

Detaylı

Oral Çinko Alımının Kan Basıncı ve Karbonhidrat Metabolizması Üzerindeki Etkisi

Oral Çinko Alımının Kan Basıncı ve Karbonhidrat Metabolizması Üzerindeki Etkisi .Makaleler Oral Çinko Alımının Kan Basıncı ve Karbonhidrat Metabolizması Üzerindeki Etkisi Uzm. Dr. Yusuf Aydın Dr. Yasemin Ateş Uzm. Dr. Funda Ceran Doç. Dr. Mehmet Yıldız Uzm. Dr. N. Ihman SSK Ankara

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ Sami Uzun 1, Serhat Karadag 1, Meltem Gursu 1, Metin Yegen 2, İdris Kurtulus 3, Zeki Aydin 4, Ahmet

Detaylı

Diyabetik Hasta Takibi. Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli

Diyabetik Hasta Takibi. Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli Diyabetik Hasta Takibi Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli Amaç Bu oturum sonunda katılımıcı hekimler birinci basamakta Diyabet hastalığının yönetimi konusunda bilgi sahibi olacaklardır.

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ

PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ Şebnem KARAKAN, Siren SEZER, F.Nurhan ÖZDEMİR ACAR Başkent Üniversitesi

Detaylı

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Kahramanmaraş 1. Biyokimya Günleri Bildiri Konusu: Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Mehmet Aydın DAĞDEVİREN GİRİŞ Fetuin-A, esas olarak karaciğerde

Detaylı

Gebelikte beden kitle indeksi ve kilo değişimi ile albuminüri arasındaki ilişki

Gebelikte beden kitle indeksi ve kilo değişimi ile albuminüri arasındaki ilişki Gebelikte beden kitle indeksi ve kilo değişimi ile albuminüri arasındaki ilişki Özlem Banu Tulmaç, Zeynep Özcan Dağ, Yüksel Işık, Cemile Dayangan Sayan, Funda Erdoğan, Nevin Sağsöz Kırıkkale Üniversitesi

Detaylı

HCV POZİTİF RENAL TRANSPLANT HASTALARINDA POSTTRANSPLANT DİYABET GELİŞİMİ RİSKİ ARTMIŞ MIDIR?

HCV POZİTİF RENAL TRANSPLANT HASTALARINDA POSTTRANSPLANT DİYABET GELİŞİMİ RİSKİ ARTMIŞ MIDIR? HCV POZİTİF RENAL TRANSPLANT HASTALARINDA POSTTRANSPLANT DİYABET GELİŞİMİ RİSKİ ARTMIŞ MIDIR? Abdullah ŞUMNU 1, Erol DEMİR 2, Ozan YEĞİT, Ümmü KORKMAZ, Yaşar ÇALIŞKAN 2, Nadir ALPAY 3, Halil YAZICI 2,

Detaylı

TİP 2 DİYABETİK BİREYLERDE GLOMERULAR FİLTRASYON HIZI HESAPLAMADA KULLANILAN ÜÇ FARKLI YÖNTEMİN KARŞILAŞTIRILMASI

TİP 2 DİYABETİK BİREYLERDE GLOMERULAR FİLTRASYON HIZI HESAPLAMADA KULLANILAN ÜÇ FARKLI YÖNTEMİN KARŞILAŞTIRILMASI TİP 2 DİYABETİK BİREYLERDE GLOMERULAR FİLTRASYON HIZI HESAPLAMADA KULLANILAN ÜÇ FARKLI YÖNTEMİN KARŞILAŞTIRILMASI Fatih Orkun Kundaktepe 1, Mustafa Genco Erdem 2, Serife Aysen Helvaci 3 1 Sağlık Bilimleri

Detaylı

Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi

Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi İçindekiler Giriş Bilgi Keşfi Sınıflandırma Uygulama Sonuç ve Öneriler Giriş Koroner Arter Hastalığı(KAH) : Koroner arterler kalbi besleyen

Detaylı

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom İnsülin direnci (İR) zemininde ortaya çıkan Abdominal obesite Bozulmuş glukoz toleransı (BGT) veya DM HT Dislipidemi Enflamasyon, endotel

Detaylı

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI Prof. Dr. Engin GÜNEY Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı DİABETES MELLİTUS 415 milyon erişkinde diyabet var.

Detaylı

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim

Detaylı

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı GİRİŞ Dislipidemi

Detaylı

NEBÜLİZASYON TEDAVİSİ: NE ZAMAN? NASIL? Ecz. Pırıl Karataş 04.04.2014 TÜKED

NEBÜLİZASYON TEDAVİSİ: NE ZAMAN? NASIL? Ecz. Pırıl Karataş 04.04.2014 TÜKED NEBÜLİZASYON TEDAVİSİ: NE ZAMAN? NASIL? Ecz. Pırıl Karataş 04.04.2014 TÜKED ASTIM EPİDEMİYOLOJİ Astımın dünyada yaklaşık 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmektedir. Bu rakam ülkemiz için yaklaşık 3.5

Detaylı

C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Aralık 2001 Cilt : 25 No: 2 227-234

C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Aralık 2001 Cilt : 25 No: 2 227-234 C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Aralık 2001 Cilt : 25 No: 2 227-234 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DÜŞÜNME İHTİYAÇLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Başaran Gençdoğan Öz Bu araştırmada, üniversite

Detaylı

Tip 2 Diyabetlilerde Kardiyovasküler Hastalık Riskini Azaltma: Eğitimin Etkinliği

Tip 2 Diyabetlilerde Kardiyovasküler Hastalık Riskini Azaltma: Eğitimin Etkinliği Tip 2 Diyabetlilerde Kardiyovasküler Hastalık Riskini Azaltma: Eğitimin Etkinliği Ayfer Bayındır Şeyda Özcan İlhan Satman Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Koç Üniversitesi Hemşirelik

Detaylı

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical

Detaylı

ÇOCUKLARDA KRONİK BÖBREK HASTALIĞI Küçük yaş grubunda doğumda başlayabilen Kronik böbrek yetersizliği Son evre böbrek yetmezliği gelişimine neden olan

ÇOCUKLARDA KRONİK BÖBREK HASTALIĞI Küçük yaş grubunda doğumda başlayabilen Kronik böbrek yetersizliği Son evre böbrek yetmezliği gelişimine neden olan Türkiye Çocuklarda Kronik Böbrek Hastalığı Prevalansı Araştırması Chronic REnal Disease InChildren CREDIC Dr. Fatoş Yalçınkaya Çocuk Nefroloji Derneği ve Türk Nefroloji Derneği ortak projesi TÜBİTAK tarafından

Detaylı

TÜRKİYE DE HASTA UYUMU VE SORUNLAR

TÜRKİYE DE HASTA UYUMU VE SORUNLAR TÜRKİYE DE HASTA UYUMU VE SORUNLAR 51. Ulusal Diyabet Kongresi 22-25 Nisan Antalya Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Sağlık sistemi ve sağlık sunucuları

Detaylı

DİYALİZ HASTALARINDA YAŞAM KALİTESİNİ NASIL DEĞERLENDİRELİM?

DİYALİZ HASTALARINDA YAŞAM KALİTESİNİ NASIL DEĞERLENDİRELİM? DİYALİZ HASTALARINDA YAŞAM KALİTESİNİ NASIL DEĞERLENDİRELİM? Dr İbrahim GÜNEY Konya Eğt. ve Arş Hastanesi Nefroloji Kliniği TND-2012 Kasım 1. Yaşam Kalitesi Nedir? 2. Yaşam Kalitesi Neden Önemlidir? 3.

Detaylı

Obez Adölesanlarda Obezite Gelişimini Belirleyen Faktörlerin ve Metabolik Sendrom Varlığının Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi

Obez Adölesanlarda Obezite Gelişimini Belirleyen Faktörlerin ve Metabolik Sendrom Varlığının Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi Özgün Araştırma Original Article Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi Turkish Journal of Pediatric Disease Obez Adölesanlarda Obezite Gelişimini Belirleyen Faktörlerin ve Metabolik Sendrom Varlığının Retrospektif

Detaylı

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER Projenin Malta, Portekiz ve Türkiye de cinsiyet ayrımcılığı problemlerini çözme amacıyla ilgili

Detaylı

DÜNYA BÖBREK GÜNÜ ETKİNLİĞİ ANALİZİ

DÜNYA BÖBREK GÜNÜ ETKİNLİĞİ ANALİZİ DÜNYA BÖBREK GÜNÜ ETKİNLİĞİ ANALİZİ Elif Bülbül 1,Canan SAYAN 2,Muhammet YETGİN 2,Cemile KESGİN TOKA 3,Reha ERKOÇ 4,Barış DÖNER 4,Rümeyza KAZANCIOĞLU 4 1 Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Detaylı

Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması

Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 22 Mayıs 2008 - Antalya Sunuş Saygıdeğer Meslektaşlarımız, Hipertansiyon, dünyada ve ülkemizde görülme sıklığı giderek

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum

Detaylı

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Pediatri, Ankara, Türkiye 2. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Endokrinoloji, Ankara, Türkiye 3

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Pediatri, Ankara, Türkiye 2. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Endokrinoloji, Ankara, Türkiye 3 OBEZ ÇOCUK VE ADOLESANLARDA KREATİNİN KLERENSİNDE ARTIŞ METABOLİK SENDROMU OLANLARDA İSE SİSTATİN-C DÜZEYİ ARTIŞI OLASI BÖBREK HASARININ İLK GÖSTERGELERİDİR Dilşah Önerli Salman 1, Zeynep Kaba Şıklar 2,

Detaylı

Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi

Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi Hamza Sunman 1, Mustafa Arıcı 2, Hikmet Yorgun 3, Uğur Canpolat 3, Metin

Detaylı

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ĠZMĠR KATĠP ÇELEBĠ ÜNĠVERSĠTESĠ ATATÜRK EĞĠTĠM VE ARAġTIRMA HASTANESĠ Ġç Hastalıkları Kliniği Eğitim Sorumlusu: Prof. Dr. Servet AKAR GASTROĠNTESTĠNAL STROMAL TÜMÖRLERDE NÖTROFĠL/LENFOSĠT

Detaylı

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik AD, Bursa. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji AD, Bursa

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik AD, Bursa. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji AD, Bursa ERKEN EVRE OTOZOMAL DOMİNANT POLİKİSTİK BÖBREK HASTALIĞINDA SABAH KAN BASINCI PİKİ İLE SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU İLİŞKİSİ Abdülmecit YILDIZ 1, Saim SAĞ 3, Alparslan ERSOY 1, Fatma

Detaylı