İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM"

Berna Aytaç
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İÇİNDEKİLER ONSOZ İÇİNDEKİLER KISALTMALAR VII IX XIX BİRİNCİ BÖLÜM TIBBİ MÜDAHALE I- TIBBİ MÜDAHALENİN ÖZELLİKLERİ 1 1- GENEL OLARAK 1 2- TIBBİ MÜDAHALENİN TANIMI, KAPSAMI VE GELİŞİMİ 3 A- Tanımı 3 B- Kapsamı 5 C- Tıbbi Müdahalenin Tarihsel Gelişimi Süreci 8 II- TIBBİ MÜDAHALENİN KOŞULLARI VE TÜRLERİ TIBBİ MÜDAHALENİN KOŞULLARI TIBBİ MÜDAHALENİN TÜRLERİ 14 A- Yapılmasına Göre Planlı Tıbbi Müdahale Acil Tıbbi Müdahale 14 B- Kullanılan Yöntemlere Göre Geleneksel Yöntemlere Göre Yapılan Tıbbi Müdahale Yeni Yöntemlere Göre Yapılan Tıbbi Müdahale 15 C- Tıbbi ve Hukuksal Bakımdan Özellik Gösteren Tıbbi Müdahaleler Organ Nakli Gebeliğin Sonlandırüması (Kürtaj) Kısırlaştırma (Sterilizasyon) Cinsiyet Değiştirme Tıbbi Denemeler 24

Planlı Tıbbi Müdahale 14 2- Acil Tıbbi Müdahale 14 B- Kullanılan Yöntemlere Göre 15 1- Geleneksel Yöntemlere Göre Yapılan Tıbbi Müdahale 15 2- Yeni Yöntemlere Göre Yapılan Tıbbi Müdahale 15 C- Tıbbi

2 III- TIBBİ MÜDAHALE SIRASINDA GÖZETİLMESİ GEREKEN KURALLAR GENEL OLARAK TIBBİ MÜDAHALE SÜRECİNDE HASTA VE DOKTOR HAKLARI 26 A- Hasta Yönünden Hastanın Tıbbi Müdahaleden Önceki Hakları 26 a- Hastanın Sağlık Hizmetlerine Ulaşma Hakkı 26 b- Hastanın, Hastalığı Konusunda Bilgilenme Hakkı 27 c- Hastanın İzninin (Rızasının) Alınması Hastanın Tıbbi Müdahale Sırasındaki Hakları 28 a- Hastanın, Kaliteli Hizmet Alma ve Yeniliklerden Yararlanma Hakkı 28 b- Hastanın Güvenlik Hakkı 28 c- Hastanın Kişiselleştirilmiş Tedavi Hakkı Hastanın Tıbbi Müdahaleden Sonraki Hakları 28 a- Hastanın Acılardan Kurtulma Hakkı 28 b- Hastanın Şikayette Bulunma ve Tazminat İsteme Hakkı 29 B- Doktor Yönünden Doktorun Tıbbi Müdahaleden Önceki Hakları 29 a- Doktorun Sağlıklı Bir Ortamda Çalışma Hakkı 29 b- Doktorun Gelişmiş ve Bilimsel Tıbbi Olanakları Kullanma Hakkı 29 c- Doktorun Erik Kurallara Bağlı Kalma Hakkı 29 d- Doktorun Mesleğini Özgürce (Baskı Altında Kalmadan) Uygulama Hakkı 30 e- Doktorun Hastayı Reddetme Hakkı Doktorun Tıbbi Müdahale Sırasındaki Haklan 30 a- Doktorun Danışma ve Yapacağı Tedaviyi Seçme Hakkı 30 b- Hastaya İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı 31 c- Hastaya Yeterli Zamanı Ayırma Hakkı 31

Hakları 28 a- Hastanın, Kaliteli Hizmet Alma ve Yeniliklerden Yararlanma Hakkı 28 b- Hastanın Güvenlik Hakkı 28 c- Hastanın Kişiselleştirilmiş Tedavi Hakkı 28 3- Hastanın Tıbbi Müdahaleden Sonraki

3 XI 3- Doktorun Tıbbi Müdahaleden Sonraki Hakları 31 a- Doktorun Ücret (İsteme) Hakkı 31 b- Doktorun Tanıklıktan Çekinme Hakkı 32 IV- HASTA HAKLARI GENEL OLARAK HASTA HAKLARININ TARİHSEL SÜREÇ İÇERİSİNDEKİ GELİŞİMİ 34 A- Genel Olarak 34 B- Uluslararası Bildirgeler Lizbon Bildirgesi Amsterdam Bildirgesi Bali Bildirgesi Avrupa Statüsü Temel Doküman, Roma C- Hasta Haklarının Ülkemizdeki Durumu Genel Olarak Yasal Düzenlemelerde Hasta Hakları 40 V- TIBBİ MÜDAHALENİN ETİK BOYUTU 43 VI- UYGULAMA HATALARI: MALPRAKTİS VE TIBBİ KOMPLİKASYON DOKTORLUĞUN KÖTÜ UYGULAMASI (TIBBİ MALPRAKTİS) 46 A- Hatalı Tedavinin Unsurları 49 B- Meslek Hataları (Kusurları) TIBBİ KOMPLİKASYON 51 İKİNCİ BÖLÜM HASTA İLE DOKTOR VE HASTANE İLİŞKİSİ I- HASTA İLE DOKTOR ARASINDAKİ İLİŞKİ TEDAVİ İLİŞKİSİ TEDAVİ İLİŞKİSİNE GÖRE, DOKTOR VE HASTANIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 62 A- Genel Olarak 62 B- Doktorun Tedavi İlişkisinden Doğan Yükümlülükleri Teşhis Koyma 64

Doküman, Roma 2002 38 C- Hasta Haklarının Ülkemizdeki Durumu 39 1- Genel Olarak 39 2- Yasal Düzenlemelerde Hasta Hakları 40 V- TIBBİ MÜDAHALENİN ETİK BOYUTU 43 VI- UYGULAMA HATALARI: MALPRAKTİS VE

4 XII 2- Tedavi Yöntemlerini Seçme ve Uygulama Tedaviyi Bizzat Yapma Hastayı Aydınlatma Hastanın Rızasının (Onamınm) Alınması Sadakat ve Özen Gösterme 69 a- Sadakat Yükümlülüğü 69 b- Özen Gösterme Yükümlülüğü Sır Saklama 83 C- Hastanın Tedavi İlişkisinden Doğan Hak ve Yükümlülükleri Hastanın Haklan 84 a- Genel Olarak 84 b- Doktor ve Sağlık Kuruluşunu Seçme Hakkı 85 c- Bilgilendirilme ve Aydınlatılmış Onam 85 d- Hastanın Rızasının (İzninin) Alınması 86 e- Tedaviyi Reddetme Hakkı 86 f- Gizlilik (Mahremiyet) ve Özel Yaşama Saygı Hakkı 87 g- Şikayet (Başvuru) Hakkı 88 h- Onuru İle Ölme Hakkı 88 i- Hastanın inanç ve Vicdani Kanaatlerine Uygun Manevi Yardım Alma Hakkı Hastanın Yükümlülükleri 90 a- Ücret ve Tedavi Giderlerini Ödeme 90 b- Hastanın Gerekli Bilgi ve Belgeleri Vermesi 90 II- HASTA İLE HASTANE (SAĞLIK KURULUŞU) ARASINDAKİ İLİŞKİ GENEL OLARAK HASTA KABUL SÖZLEŞMESİNE GÖRE, HASTANENİN (SAĞLIK KURULUŞUNUN) YÜKÜMLÜLÜKLERİ 93 A- Teşhis ve Tedavi Verme 93 B- Hastane Bakımının Sağlanması 94 C- Hastanın Aydınlatılması Genel Olarak 95

85 c- Bilgilendirilme ve Aydınlatılmış Onam 85 d- Hastanın Rızasının (İzninin) Alınması 86 e- Tedaviyi Reddetme Hakkı 86 f- Gizlilik (Mahremiyet) ve Özel Yaşama Saygı Hakkı 87 g- Şikayet (Başvuru)

5 XIII 2- Aydınlatma, Konusu ve Önemi Aydınlatmanın Kapsamı Aydınlatma Yükümlülüğünün Ayrık Durumları Aydınlatmanın Yerine Getirilmesi Aydınlatmanın Biçimi Aydınlatmanın Zamanı Aydınlatma Yapılmamasının Doğuracağı Sonuçlar D- Hastanın Rızasının (Onammın) Alınması Genel Olarak Rızada Ehliyet Rızanın Konusu Rızanın Biçimi ve Zamanı Rızanın Geri Alınması 122 E- Kayıtların Tutulması ve Arşivlenmesi Kayıtların Tutulması Hastaya Ait Bilgilerin Arşivlenmesi Sır Saklama 136 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SORUMLULUK I- HUKUKİ SORUMLULUĞUN GENEL ESASLARI GENEL OLARAK HUKUKİ SORUMLULUĞUN ÇEŞİTLERİ 141 A- Kusur (Haksız fiil) Sorumluluğu 142 B- Sebep Sorumluluğu Olağan Sebep Sorumluluğu, Tehlike Sorumluluğu HUKUKİ SORUMLULUĞUN DOĞUŞU 146 A- Sözleşmeden Doğan Sorumluluk 146 B- Kusura (Haksız Fiile) Dayanan Sorumluluk ve Derecelendirilmesi Genel Olarak Kusurun Derecelendirilmesi 149 C- Kusursuz Sorumluluk 149

. 112 D- Hastanın Rızasının (Onammın) Alınması 112 1- Genel Olarak 112 2- Rızada Ehliyet 115 3- Rızanın Konusu 117 4- Rızanın Biçimi ve Zamanı 119 5- Rızanın Geri Alınması 122 E- Kayıtların Tutulması

6 XIV 1- Kusursuz Sorumluluğun İlkeleri 151 a- Zarara Neden Olma 151 b- Objektif Özen Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Yasa İle Düzenlenen Kusursuz Sorumluluk Halleri, 152 D- Sebepsiz Zenginleşme ve Vekaletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluk Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Sorumluluk Vekaletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluk HUKUKİ SORUMLULUĞUN UNSURLARI 154 A- Zarara Neden Olan Eylem 154 B- Hukuka Aykırılık 155 C- Ortaya Çıkmış Zarar 155 D- Zarar İle Eylem Arasındaki İlliyet Bağı 158 II- DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞU GENEL OLARAK DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞUN DAYANAĞI TEDAVİ (VEKALET) SÖZLEŞMESİ 172 A- Genel Olarak Tedavi Sözleşmesinin Özellikleri Tedavi Sözleşmesinin İstisna (Eser) Sözleşmesinden Farkı Tedavi Sözleşmesinin Hizmet Sözleşmesinden Farkı Doktorun Vekaletsiz İş Görmesi 182 B- Tedavi (Vekalet) Sözleşmesinin Kurulması Zımni Kabul Şekil (Biçim) Ehliyet 185 C- Tedavi Sözleşmesinin Unsurları Bir İşin Görülmesi işi Görmenin, Zamana Bağlı Olmaması ve İşin Sonucunun Elde Edilememesinden Dolayı Doktorun Sorumlu Tutulamaması 185

Zarara Neden Olan Eylem 154 B- Hukuka Aykırılık 155 C- Ortaya Çıkmış Zarar 155 D- Zarar İle Eylem Arasındaki İlliyet Bağı 158 II- DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞU 167 1- GENEL OLARAK 167 2- DOKTORUN

7 3- İşin, Vekalet Verenin Yararına ve İradesine Uygun Yapılması Ücret Ödenmesi 188 D- Tedavi Sözleşmesinden Doğan Hukuki Sorumluluğun Koşulları Geçerli Biçimde Kurulmuş Sözleşme Sözleşmeye Aykırılık (Borcun Yerine Getirilmesinin İhlali) Doktorun, Tıbbi Tedavi ve Müdahale Sırasında Kusurlu Davranmış Olması Hastanın, Zarara (Maddi /Manevi) Uğramış Olması Doktorun Kusurlu Davranışı İle Hastanın Zararı Arasında İlliyet (Nedensellik Bağı) Bulunması DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞUN ORTAYA ÇIKMASI 259 A- Genel Olarak 259 B- Doktor Sorumluluğunun Türleri Mesleki Sorumluluk İdari Sorumluluk Hukuki Sorumluluk Cezai Sorumluluk 262 C- Teşhis ve Tedavi Nedeniyle Sorumluluk Teşhis (Tanı) Nedeniyle Tedavi Nedeniyle ÇALIŞMA ALANINA GÖRE DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞU 283 A- Genel Olarak 283 B- Serbest Çalışan Doktorun Hukuki Sorumluluğu 284 C- Hastanede Çalışan Doktorun Sorumluluğu Kamuya (Devlete) Ait Hastanede Çalışan Doktorun Hukuki Sorumluluğunun Ortaya Çıkması 291 a- Genel Olarak 291 XV

Doktorun Kusurlu Davranışı İle Hastanın Zararı Arasında İlliyet (Nedensellik Bağı) Bulunması 246 4- DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞUN ORTAYA ÇIKMASI 259 A- Genel Olarak 259 B- Doktor Sorumluluğunun

8 XVI b- Doktorun Kişisel Kusuru 300 c- İdarenin Hizmet Kusuru 350 d- Doktorun Görev Kusuru İle İdarenin Hizmet Kusurunun Birleşmesi Halinde Özel Hastanede (Sağlık Kuruluşunda) Çalışan Doktorun Hukuki Sorumluluğunun Ortaya Çıkması 368 a- Genel Olarak 368 b- Hasta İle Özel Hastane Arasındaki Hastaneye Kabul Sözleşmesine Göre 376 aa- Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi 377 bb- Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesi 406 III- DOKTORUN HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN SORUMLULUĞU GENEL OLARAK HAKSIZ FİİLİN ORTAYA ÇIKIŞI 420 A- Kasti Davranış 421 B- İhmali Davranış HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI 423 A- Eylemin Hukuka Aykırılığı 423 B- Kusurlu davranış 424 C- Zararın Doğması 427 D- İlliyet Bağı DOKTORUN, YARDIMCI PERSONELİN HAKSIZ FİİLİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞU 431 IV- DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞUNU ETKİLEYEN NEDENLER GENEL OLARAK DOKTORUN HUKUKİ SORUMLULUĞUNU KALDIRAN NEDENLER 436 A- Zarar Gören Hastanın Ağır Kusuru Hastanın İzni Zaruret, Çaresizlik (Iztırar) Hali 437 B- Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru, 438 C- Mücbir (Zorlayıcı) Sebep 440

Kabul Sözleşmesi 406 III- DOKTORUN HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN SORUMLULUĞU.

9 XVII D- Sorumsuzluk Anlaşması DOKTORUN SORUMLULUĞUNU ETKİLEYEN ÖZEL HALLER 442 A- Hastanın Tedaviyi Kabul Etmemesi 442 B- Tıbbi Müdahale Nedeniyle Birlikte Sorumluluk 444 C- Hastaya Verilen İlaç Nedeniyle Sorumluluk 444 D- Kişinin Bedensel Yapısında Varolan Bozukluğun Sorumluluğa Etkisi 445 E- Rapor Düzenlenmesi Nedeniyle Sorumluluk 451 F- Tıbbi Sorumluluğun Sigortalanması 455 G- Zamanaşımı 457 EKLER TABABET VE ŞUABATI SAN'ATLARININ TARZI İCRASINA DAİR KANUN UMUMİ HIFZISSIHHA KANUNU HUSUSİ HASTANELER KANUNU ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI, AŞILANMASI VE NAKLİ HAKKINDA KANUN NÜFUS PLANLAMASI HAKKINDA KANUN TIBBİ DEONTOLOJİ NİZAMNAMESİ 574 KAYNAKÇA 583

Sorumluluğun Sigortalanması 455 G- Zamanaşımı 457 EKLER 485 1- TABABET VE ŞUABATI SAN'ATLARININ TARZI İCRASINA DAİR KANUN 485 2- UMUMİ HIFZISSIHHA KANUNU 506 3- HUSUSİ

Benzer belgeler

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM I. KAVRAM 1 II. TARİHİ GELİŞİM 1 A. Tıp Açısından B. Hukuk Açısından III. TIBBİ MÜDAHALE ŞARTLARI 3 A. Tıbbi Müdahalenin, Tıp Mesleğini İcraya Kanunen Yetkili Kişiler Tarafından