Çekiciler. Çekiciler hakkında genel bilgi. Tavsiyeler. Aks mesafesi

Transkript

1 Çekiciler hakkında genel bilgi Çekiciler hakkında genel bilgi Çekiciler yarı-römorkları çekmeye yönelik tasarlanmıştır ve bu nedenle kolayca römorkları değiştirmeyi mümkün kılmak için beşinci tekerlek ile donatılmıştır. Çekiciyi en iyi şekilde kullanabilmek ve aracın özelliklerini bozmamak amacıyla, aks mesafesini ve beşinci tekerlek konumunu seçerken ulusal ve uluslararası düzenlemelere uyulması çok önemlidir. Tavsiyeler Aks mesafesi Aks mesafesi seçimi aşağıdaki gibi faktörlerden etkilenir: Yarı-römorkun ön kısmı Araç uzunluğu ve brüt araç ağırlığı ile ilgili ulusal düzenlemeler Bu faktörler beşinci tekerleğin uzunlamasına konumunu değiştirme olasılıklarını sınırlar. Genellikle mümkün olan en kısa aks mesafesi seçilmelidir. 05:10-01 Yayım 4 tr-tr 1 (13)

2 Tavsiyeler Beşinci tekerlek konumlaması için genel esaslar Şasi konfigürasyonu, aks mesafesi ve daha da önemlisi aks ağırlığı ve araç ölçülerini baz alan yasal gereklilikler gibi birçok faktörden etkilenmesi sebebiyle beşinci tekerlek konumlaması için tam tamına tavsiyeler vermek mümkün değildir. ÖNEMLİ! Beşinci tekerlek konumunu belirlerken aşağıdakileri aklınızda tutun: Beşinci tekerleği konumlandırırken daima her durum için dingil ağırlığını kontrol edin. Yarı römork ile şasi çerçevesinin arkası arasında yeterli mesafe olduğunu kontrol edin. Yarı römorkun kabine veya şasi çerçevesinin arkasına çarpma riski olmamalıdır. Beşinci tekerlek, 2 dingilli bir araçtaki tahrik dingilinin çok önünde yer alıyor ise, aşağıdaki sonuç ortaya çıkar: Sürüş kabiliyeti bozulur İzin verilen ön dingil ağırlığının artma riski Beşinci tekerlek ile arka aks bojisinin merkezi arasındaki mesafe kısa ise, eğiklik sırasında (viraj alma veya kayma), yarı römork çekicinin yerini değiştirir, bu da kaygan yol yüzeylerinde çok tehlikelidir. Yer değiştirme, yük ve yol koşullarına ve hızlanma veya gecikmenin ne kadar çok olduğuna bağlı olarak değişir. Uzun çekicilerde maksimum ön dingil ağırlığından en iyi şekilde yararlanmak için, beşinci tekerlek genellikle ileriye doğru uzağa yerleştirilmiştir, bu da şasi sarsıntısı riskini arttırır :10-01 Yayım 4 tr-tr 2 (13)

3 Tavsiyeler Aşağıdaki beşinci tekerlek konumu araç kombinasyonuna iyi sürüş özellikleri ve nispeten düşük ön dingil ağırlığı sağlar: 2 akslı araçlarda: Arka aksın önündeki aks mesafesinin %10'u. 3 dingilli araçlarda: Teorik boji merkezinin önündeki aks mesafesinin %10'u. Ön dingil ağırlığını arttırmak için, beşinci tekerleği biraz ileri doğru konumlandırın. max 760 mm Bir yarı römorkla sürüş yapmak şasi çerçevesini yüksek yoğunlukta yüke maruz bıraktığından, 2 akslı çekicilerde beşinci tekerleği arka aksın maksimum 760 mm önüne yerleştirin Teorik boji merkezi ICD (Şasiye Özel çizim)'de belirtilmektedir. 05:10-01 Yayım 4 tr-tr 3 (13)

4 Tavsiyeler AK direktifi 96/53/EC ile uyumlu özel düzenlemeler 13,6 m uzunluğunda bir EU yarı römorkunu, maksimum 16,5 m toplam ağırlıkla taşıyabilmek için, çekicinin önü ile beşinci tekerleğin ortası arasındaki mesafe mm'yi aşmamalıdır. Bir EU yarı römorkunda, römork dingili pimi ile yarı römorkun arka ucu arasındaki mesafe 12 m'dir. 96/53/EC, araç trafiğine uygulanmakta olan ağırlık ve boyutları (Kütleler ve Boyutlar) için kuralları olan bir AK Direktifidir (AK= Avrupa Komisyonu). max mm :10-01 Yayım 4 tr-tr 4 (13)

5 Farklı taşıma tipleri için uyarlanabilir ekipman Farklı taşıma tipleri için uyarlanabilir ekipman Çekiciyi farklı taşıma tiplerine yönelik kullanabilmek adına, ayarlanabilir beşinci tekerlekler ve değiştirilebilir kilit mekanizmaları kullanılmıştır. Ayarlanabilir beşinci tekerlek Çekicinin uzunlamasına yönü boyunca ayarlanabilen bir beşinci tekerlek aşağıdakileri sağlamaktadır: Farklı ülkelerin dingil ağırlığı ve araç uzunlukları ulusal düzenlemelerine adaptasyon Ön ve arka aks arasında ağırlık dağılımının optimizasyonu Farklı yarı römork tiplerinin adaptasyonu Değiştirilebilir kilit mekanizması Değiştirilebilir bir kilit mekanizması, farklı tiplerdeki yarı römorkları çekmeyi mümkün kılmaktadır :10-01 Yayım 4 tr-tr 5 (13)

6 ISO 1726'ya uygun olarak araçların ve ekipmanın birleştirilmesi ISO 1726'ya uygun olarak araçların ve ekipmanın birleştirilmesi ISO 1726, yarı römorkun gerektirdiği boşluk ve beşinci tekerlek konumlandırması ile özelliklerini kapsayan uluslararası bir standarttır. Standarda uygun olan traktörler ve yarı römorklar, tamamen teknik bir görüş açısından birbirleriyle birleştirilebilir. ÖNEMLİ! Teknik değiş tokuş edilebilme özelliğine ek olarak, araç kombinasyonunun harici boyutları ve aks yükleri ile ilgili düzenlemelerin dikkate alınması önemlidir. Beşinci tekerleğin dikey konumu Aşağıdaki boyutlar beşinci tekerleğin dikey konumu için uygundur: Katar trenin Minimum Maksimum Yüklü traktör mm 1,300 mm Römorksuz çekici - 1,400 mm Yüklü, yük ayarlı çekici 1,025 mm 1,100 mm Römorksuz yük ayarlı çekici mm Yüklü, direkt monteli beşinci tekerleğe sahip 900 mm 975 mm yük ayarlı çekici Direkt monteli beşinci tekerleğe sahip römorksuz yük ayarlı traktör - 1,000mm A A = Beşinci tekerleğin zeminden yüksekliği :10-01 Yayım 4 tr-tr 6 (13)

7 ISO 1726'ya uygun olarak araçların ve ekipmanın birleştirilmesi Minimum eğim açısı Tüm sürüş koşullarında traktör ile yarı römork arasında yeterli boşluk sağlamak için, traktör römork için aşağıdaki minimum eğim açılarına izin verir: İleri: 6 (ω1) Geriye: 7 (ω2) Yanlara: 3 (α1 = α2) Aşağıdaki açılar, alçak monteli beşinci tekerleğe sahip traktörler için uygundur: İleri: 3,5 (ω1) Geriye: 4,5 (ω2) Yanlara: 2 (α1 = α2) Not: ISO 1726, lastiklere olan boşluk değerini ω eğim açısı şeklinde belirtir. 1 2 α α ω1 ω Beşinci tekerlek açıları 05:10-01 Yayım 4 tr-tr 7 (13)

8 ISO 1726'ya uygun olarak araçların ve ekipmanın birleştirilmesi Yarı römork ön çıkıntısı için boşluk Çekiciyi serbest bir şekilde çalıştırabilmek için, yarı römork ön çıkıntısının diyagonal boyutu (BEP-L078), 2,040 mm'yi geçmemelidir. Çekicinin arka kısmında da yeterli boşluk olmalıdır. Treyler dingil piminden yarı römork destek ayağına kadar olan minimum izin verilebilir mesafe G olarak gösterilmiştir. Yarı römork ve çekici arasında herhangi bir açı farklılığına izin vermek amacıyla çekicinin en arkasındaki engelden (BEP-L079) aks pimine olan mesafe aracılığıyla tanımlanan yarıçap ve G yarıçapı arasında ekstra 100 mm boşluk bırakın. Boyutu, +/- 45 direksiyon açısından kontrol edin. BEP-L078 BEP-L079 G BEP-L078: Maks. 2,040 mm BEP-L079: Maksimum 2,200 mm G: Minimum 2,300 mm Ölçü tanımlamaları hakkında ayrıntılı bilgi için Ölçü tanımlamaları dokümanına bakınız :10-01 Yayım 4 tr-tr 8 (13)

9 ISO 1726'ya uygun olarak araçların ve ekipmanın birleştirilmesi Çekici ile yarı römork arasındaki değiş tokuş edilebilirliği kontrol edin P Bir kaplin profili tasarlanmıştır ve yarı römorkun traktöre göre yeterli boşluğa sahip olmasını sağlamakta kullanılır. Kaplin profili, araçlar arasında değiş tokuş yapılabilirliği sağlayan en önemli ölçüm sınırlamalarını gösterir. ISO 1726'yla uyumlu olarak üretilmiş tüm çekiciler ve yarı römorklar bu ölçüm sınırlamalarına uyar. Y R P = Minimum 750 mm Y = Maksimum 4 R = Maksimum 450 mm G = Minimum 2,300 mm G :10-01 Yayım 4 tr-tr 9 (13)

10 D değerini, UN-ECE R55 direktifine göre hesaplama D değerini, UN-ECE R55 direktifine göre hesaplama UN-ECE R55: Kuplaj cihazlarının tip onayı hakkında düzenleme U D değeri, aracın uzunlamasında olan çekme ünitelerinin teorik yatay referans kuvvetini tanımlar. Seçili çekme ünitesi, amaçlanan katar treninin D değeri ile aynı veya daha yüksek bir D değerine sahip olmalıdır. T D = g 0.6 T R T + R - U (kn) T = Brüt çekici ağırlığına ton olarak teknik açıdan izin verilmiştir R = Brüt yarı römork ağırlığına ton olarak teknik açıdan izin verilmiştir U = Beşinci tekerlek üzerindeki ton olarak dikey yük g = Yer çekimi (9,81 m/s²) R :10-01 Yayım 4 tr-tr 10 (13)

11 Ağır yük çekicisi Ağır yük çekicisi Bir ağır yük çekicisi, izin verilen azami ağırlıktan azami 250 tona kadar bir brüt ağırlığı olan katar trenindir. Bir ağır yük çekicisinin, güç aktarma sistemine ilişkin az bir hizmet ömrü vardır ve diğer araç tiplerinden daha sık bakım aralıkları gerektirmektedir. Ağır yük çekicileri hakkında genel bilgi Scania ağır yük işini aşağıdaki durumlara göre tanımlamaktadır: Örneğin elektrik santrali öğeleri, yapı ekipmanı ve benzeri gibi bir yük büyük ve hacimli olduğunda Taşıma çok zorlu yol yüzeylerinde tamamlandığında Araç kombinasyonun boyutu ve ağırlığı nedeniyle taşıma yetkililerinden özel bir izin gerektiğinde Aracın 250 tona kadar çıkabilen brüt katar ağırlığı, fabrikadan eksiksiz teslim edilebilir. 05:10-01 Yayım 4 tr-tr 11 (13)

12 Ağır yük çekicisi Tavsiyeler Scania, brüt toplam yüklü ağırlığı 150 ve 250 ton arasında olan araçların %3'den daha az eğimli yollarda sürülmesini tavsiye etmektedir. Brüt toplam yüklü ağırlığı 150 tondan az olan araçlar eğimi %12'ye kadar ulaşan yollarda sürülebilmektedirler. Ağırlıklar, motor performansından bağımsız olup Scania'nın standart ekipmanı ve arka dingil dişlileri ile uygulanmaktadır. Ayrıntılı bilgi için bir Scania bayisiyle temasa geçin Y % X 05:10-01 Yayım 4 tr-tr 12 (13)

13 Ağır yük çekicisi Montaj Genellikle, bir alt şasinin ağır yük çekicileri için önerilmektedir. Aşağıdaki koşullar uygulanırsa bağlama açısı kullanılabilir: Tercih edilen yol koşulları Orta vitesler Deneyimli sürücü Traversler ve yan elemanlar Viraj alırken, yarım römorktaki yanal kuvvetler şasi yan elemanları arasında dağıtılması gerekmektedir. Sadece tek bir şasi elemanı yanal kuvvetlerle yüklenmişse, deforma olabilir. Bu nedenle, alt şasi beşinci tekerlek bağlantılarının önünde ve arkasında traverslerle donatılmış olmalıdır. Çekicilerin alt şasileri, beşinci tekerleği monte etme hakkında ayrıntılı bilgi ve vinçler ve kreyn vinçlerinin montajı hakkındaki bilgiler Beşinci tekerleği monte etme dokümanında bulunmaktadır. Beşinci tekerlekler ve montajları hakkında ayrıntılı bilgi Beşinci tekerlek dokümanında bulunmaktadır. Motor torku Ağır yük çekicileri için, tork kısıtlaması debriyajı korumak için önerilmektedir. Aşağıdaki hazırlıklar ve seçeneler fabrikadan elde edilebilir: Ayrıntılı bilgi PTO'ların ve motor devrinin kontrolü belgesinde bulunabilir. Opticruise Kuplaj kumandası için koruyucu modu Debriyaj aşınma koruması Yokuş tutuşu Retarder 05:10-01 Yayım 4 tr-tr 13 (13)