TARİHİ GELİŞİM, KOOPERATİF TÜZEL KİŞİLİĞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TARİHİ GELİŞİM, KOOPERATİF TÜZEL KİŞİLİĞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ"

Fidan Büyük
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İÇİNDEKİLER KISALTMALAR IÇINDEKILER XI XVII GİRİŞ 1 I-Konu 1 II-Plan ve Metot 3 Birinci Bölüm TARİHİ GELİŞİM, KOOPERATİF TÜZEL KİŞİLİĞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ 1. TARİHİ GELİŞİM 7 I-Genel Olarak 7 II- İngiltere ve Kara Avrupası 9 A- İngiltere 9 l-robertowen Dr. VVilliam KING Rochdale Öncüleri 16 4-Hristiyan Sosyalistler 20 B- Fransa Charles FOURIER 23 2-Philippe BUCHEZ 25 3-LouisBLANC Nimes Okulu 32 C-Almanya Hermann SCHULZE-DELTTZSCH Frederich VVİlhelm RAIFFEISEN Schulze - Delitzsch ve Raiffeisen Kooperatiflerinin Karşılaştırılması 39 a-farklılıklar 39 b- Benzerlikler 41 III-Türkiye 41 A- Cumhuriyet Öncesi 42

VVilliam KING 14 3- Rochdale Öncüleri 16 4-Hristiyan Sosyalistler 20 B- Fransa 22 1- Charles FOURIER 23 2-Philippe BUCHEZ 25 3-LouisBLANC 28 4- Nimes Okulu 32

2 XII Tarihli Tarifname Memleket Sandıkları ve 1867 tarihli Memleket Sandıkları Nizanmamesi Menafi Sandıkları ve Mevzuatı tarihli İdare-i Umumiye Vilâyet Kanunu tarihli Havzai Fahmiye (Kömür Havzası) Kanunu tarihli İstihsal, Alım ve Satım Ortaklık Kooperatifleri Nizamnamesi 47 B- Cumhuriyet Dönemi tarihli 396 sayılı Kanunla, 1850 tarihli Ticareti Berriye (Kara Ticareti) Kanunu'nda Yapılan Değişiklik tarihli 498 sayılı İtibarî Ziraî Birlikler Kanunu tarihli 865 sayılı Ticaret Kanunu tarihli 1470 sayılı Ziraî Kredi Kooperatifleri Kanunu tarihli 2836 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri Kanunu tarihli 2834 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu tarihli 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu Anayasası tarihli 1757 sayılı Toprak ve Tarım Reformu Kanunu KOOPERATİF KAVRAMI 55 I- Etimolojik Açıdan 55 II - Ülkemizde Kooperatifle Doğrudan İlgili Olan Yürürlükteki Kanunlarda Kooperatif Kavramı 57 A-1982 Anayasası 57 B-1969 tarihli 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 58 C-1969 tarihli 1196 sayılı Tütün Tarım Satış Kooperatifleri ve Bölge Birlikleriyle Türkiye Tütün Tarım Satış Kooperatifleri Genel Birliği Kanunu 63 D-1972 tarihli 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu 63 E tarihli 3186 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin Kuruluşu Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun 64 III-Tanım 65 A-Genel Olarak 65 B- Ekonomik Tanım.. ; 65

Ticareti Berriye (Kara Ticareti) Kanunu'nda Yapılan Değişiklik 49 2-1924 tarihli 498 sayılı İtibarî Ziraî Birlikler Kanunu 49 3-1926 tarihli 865 sayılı Ticaret Kanunu 50 4-1929 tarihli 1470 sayılı

3 XIII C- Kanunî Tanım TÜRLERİ 71 I- Konut Yapı Kooperatifi 73 II- Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi 74 III- Küçük Sanat Kooperatifi 75 IV- Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi 75 V- Deniz Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi 76 VI- Üretim ve Pazarlama Kooperatifi 77 VII- Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet Kooperatifi 77 VIII- Tahmil ve Tahliye Kooperatifi ile Hamallar Taşıma Kooperatifi IX- Turizm Geliştirme Kooperatifi 77 X-Tüketim Kooperatifi 78 XI- Temin Tevzi Kooperatifi 78 XII-Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi 78 XIII-İşletme Kooperatifi 79 XIV-Yayıncılık Kooperatifi 79 XV- Sigorta Kooperatifi 79 İkinci Bölüm KOOPERATİF TÜZEL KİŞİLİĞİNİN AMAÇ YÖNÜNDEN AYIRICI ÖZELLİKLERİ 1. KOOPERATİF TÜZEL KİŞİLİĞİNİN TURUNU BELİRLEYEN ÖZEL AMAÇ..81 I- Kooperatifin Amacı 82 A- İktisadî Menfaatleri Karşılamak 82 B- Kooperatiflerde Kazanç Sağlamanın Amaç Olmaması 85 II- Kooperatifin Amacına Ulaşmak İçin Kullanacağı Araçlar 86 A-Karşılıklı Yardım 86 B- Dayanışma 87 C-Kefalet 89 III- Kooperatifin Amacını Gerçekleştirmek İçin Kullanacağı Diğer Unsurlar 89 A-Sermaye 89 B-Dış Yardım 92 C-Vergi Muafiyeti KOOPERATİFİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 93 I-Genel Olarak 93

VI- Üretim ve Pazarlama Kooperatifi 77 VII- Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet Kooperatifi 77 VIII- Tahmil ve Tahliye Kooperatifi ile Hamallar Taşıma Kooperatifi.

4 XIV II- Kooperatifin Hukukî Niteliğinin Ticaret Şirketi Olduğu Görüşü 94 III- Kooperatifin Hukukî Niteliğinin Kendine Özgü Bir Teşekkül Olduğu Görüşü 97 IV-Yüksek Yargı Organlarının Soruna Bakış Açısı 103 A- Anayasa Mahkemesi'nin Görüşü 103 B- Danıştay'ın Tutumu 105 C- Yargıtay'ın Yaklaşımı ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLİĞİ OLARAK KOOPERATİF VE DİĞER TÜZEL KİŞİLİKLERLE OLAN FARKLARI 108 I- Genel Olarak Özel Hukuk Tüzel Kişiliği Kavramı ve Amaçla Belirlenen Türler 108 A- Özel Hukuk Tüzel Kişileri ve Diğer Tüzel Kişilerle Olan Farkları 108 B-Özel Hukuk Tüzel Kişilerinin Türleri Kazanç Paylaşma Gayesi Taşıyan Özel Hukuk Tüzel Kişileri Kazanç Paylaşma Amacı Bulunmayan Özel Hukuk Tüzel Kişileri 113 II- Kooperatif Teşekkülün Benzer Topluluklardan Farkı 114 A- Dernekler ve Kooperatifler 115 B- Vakıflar ve Kooperatifler 127 C- Sendikalar ve Kooperatifler 137 D- Siyasî Partiler ve Kooperatifler 143 E- Şirketler ve Kooperatifler Tüzel Kişiliği Olmayan Adî Şirketler ve Kooperatifler Tüzel Kişiliği Olan Ticaret Şirketleri ve Kooperatifler 155 a- Genel Olarak 155 b- Kişi Şirketleri 159 c- Sermaye Şirketleri 164 F- Diğer Topluluklar ve Kooperatifler Genel Olarak Eşler Arasındaki Mal Ortaklığı ; Aile Şirketi Emvali (Aile Malları Ortaklığı) Miras Şirketi (Miras Ortaklığı) ULTRA-VİTES KURAMI VE KOOPERATİFLER 174 I- Kuralın Anlamı 174 II- Hak Ehliyeti Açısından Etkisi 176 III-Fiil Ehliyeti Yönünden Etkisi 179

ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLİĞİ OLARAK KOOPERATİF VE DİĞER TÜZEL KİŞİLİKLERLE OLAN FARKLARI 108 I- Genel Olarak Özel Hukuk Tüzel Kişiliği Kavramı ve Amaçla Belirlenen Türler 108 A- Özel Hukuk Tüzel

5 XV Üçüncü Bölüm KOOPERATİF TÜZEL KİŞİLİĞİNİN YAPI VE İŞLEYİŞ YÖNÜNDEN AYIRICI ÖZELLİKLERİ 1. AYIRICI ÖZELLİKLERİ BELİRLEYEN İLKELER 183 I-Genel Olarak 183 A- Kooperatif Tüzel Kişiliğinde İlkelerin Önemi 183 B- İlkelerin Gelişimi 184 II- Gönüllü ve Serbest Giriş İlkesi 186 A- Genel Olarak 186 B- Ülkemizdeki Uygulaması 188 III- Kooperatifin Korunması İlkesi 190 IV- Ortağın Demokratik Yönetimi İlkesi 191 A- Genel Olarak 191 B- Ülkemizde Uygulanması 192 V- Özerklik ve Bağımsızlık İlkesi 193 VI- Ortağın Ekonomik Katılımı İlkesi 194 A- Genel Olarak 194 B- Risturn Verilmesi İlkesi 195 C- Sermayeye Sınırlı Faiz Verilmesi İlkesi 197 VII- Eğitim, Öğretim ve Bilgilendirme İlkesi 198 VIII- Kooperatifler Arası İşbirliği İlkesi 200 IX- Toplumsal Sorumluluk İlkesi 201 X- Kooperiflerin Dışarıdan Denetlenmesi İlkesi 202 A- Genel Olarak 202 B- Ülkemizde Kooperatiflerin Denetimi Kooperatiflerin Kuruluş Aşamasındaki Denetimi Kooperatiflerin Kurulduktan Sonraki Denetimi 205 a- Kooperatiflerde İç Denetim 206 b- Kooperatiflerin Dışarıdan Denetimi KOOPERATİF KURUCUSU VE ORTAĞI OLABİLECEK TÜZEL KİŞİLER AÇISINDAN AYIRICI ÖZELLİKLER KOOPERATİFLER VE PERDENİN ARALANMASI TEORİSİ 214 SONUÇ VE ÖNERİLER 225 YARARLANILAN KAYNAKLAR 231

B- Ülkemizdeki Uygulaması 188 III- Kooperatifin Korunması İlkesi 190 IV- Ortağın Demokratik Yönetimi İlkesi 191 A- Genel Olarak 191 B- Ülkemizde Uygulanması 192 V- Özerklik ve Bağımsızlık İlkesi 193

6 PPN: Titel: Türk hukuku'nda kooperatif tüzel ki siliæginin ay r c özellikleri / Ferhat Erçin. - çistanbul : Der Yay nev, 2004 ISBN: Bibliographischer Datensatz im SWB-Verbund