GEDİZ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME BÖLÜMÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GEDİZ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME BÖLÜMÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE"

Transkript

1 GEDİZ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME BÖLÜMÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE SU ÜRÜNLERİNİN SAĞLIK AÇISINDAN FAYDALARI Dr. Nedim YAZICIOĞLU Danışman Yrd. Doç. Dr. Dinçer YARKIN İZMİR, 2015

2 ÖZET Su ürünleri ticareti, özellikle bir ülkenin hem iç piyasasında, hem de dış piyasa da ciddi sirkülasyonların yaşandığı bir alandır. Dünya nın büyük bir bölümünün sularla çevrili olduğunu düşünürsek, su ürünlerinin değeri ve önemini anlamamız kolaylaşmaktadır. Ülkemizde de gerek 4 denizin bulunması, gerekse önemli göl, baraj ve akarsu gibi kaynaklara sahip olunmasından dolayı su ürünleri bir sektör haline gelmiştir. Bu çalışmamızda su ürünlerinin sektörel yapısı, dünyada ve ülkemizdeki durumu hakkında genel bilgiler verilerek, dış ticarette (ithalat-ihracat) gelinen noktalar, ilişkiler, pazarlama stratejileri incelenmiştir. Ardından özellikle balıketi üzerinden protein değerleri ortaya konmuş, yararları anlatılmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Su Ürünleri Sektörü, Su Ürünleri Tüketimi, Su Ürünleri Pazarlaması, Kültür Balıkçılığı, Sağlıklı Beslenme, Tüketim alışkanlıkları. ABSTRACT Aquatic products trading, especially a country both domestic market and foreign market is an area experiencing of serious circulation. A large portion of the Earth is surrounded by water, water is easier to understand the importance and value of their product. In our country, the presence of the sea have important lakes, 4 have dams and streams due to the owning resources, such as aquaculture, has become an industry. In this study, we water products sectoral structure in the world and in our conutry by giving general information about the State, foreign trade (import-export) of the point reached, relationships, marketing strategies are explored. Then put the protein values, particularly chubby benefits should not have been tried. Key Words: Aquatic Products Industry, The Consumption of Aquatic Products, Aquatic Products Marketing, Aquaculture, Healty Nutrition, Consumption Habits. i

3 İÇİNDEKİLER ÖZET i ABSTRACT i İÇİNDEKİLER ii KISALTMALAR iv TABLOLAR v GRAFİKLER vi GİRİŞ 1 BİRİNCİ BÖLÜM SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ 1.1.SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ Dünyada Su Ürünleri Sektörüne Genel Bakış Dünyada Su Ürünleri Avcılığı Dünyada Su Ürünleri Yetiştiriciliği Dünya Su Ürünleri İşleme ve Değerlendirme Sanayi Avrupa da Su Ürünleri Sektörüne Genel Bakış Avrupa da Su Ürünleri İşleme Sanayi Avrupa Birliği Ortak Balıkçılık Politikası ve Avrupa Balıkçılık Fonu Türkiye de Su Ürünleri Sektörüne Genel Bakış Ülkemizde Su Ürünleri Sektörünün Ekonomiye Etkisi Türkiye de Su Ürünleri Pazarlamasının Durumu Türkiye nin Dış Ticaretinde Su Ürünlerinin Konumu Balıkçılık Filosu Su Ürünleri Kooperatifleri İzmir in Türkiye Su Ürünleri Sektörüne Katkısı SU ÜRÜNLERİ TÜKETİMİ Türkiye de Beslenme ve Sağlık Araştırmaları Sonuçlarına ii

4 Göre DurumBesin Tüketim Durumu, Beslenme Alıskanlıkları ve Güncel Egilimler ÜRÜN DESTEKLEMELERİ Yavru Balık Desteklemeleri Devlet Destekli Su Ürünleri Sigortası SU ÜRÜNLERİNİN HAZIR YEMEK TEKLONOJİSİNDEKİ YERİ Balık ve Besin Değeri Balık Tüketimi, Sağlıklı Yaşam ve Hastalıklar Balık Yağlarının İnsan Sağlığı Açısından Önemi 49 SONUÇ 60 KAYNAKÇA 64 iii

5 KISALTMALAR AB = Avrupa Birliği ABF = Avrupa Balıkçılık Fonu ABD = Amerika Birleşik Devletleri AHA = Amerika Kalp Birliği AR-GE = Araştırma ve Geliştirme BYMA = Balıkçılık Yönlendirme Mali Aracı CHD = Koroner Kalp Hastalığı DPT = Devlet Planlama Teşkilatı DSİ = Devlet Su İşleri FAO = Food and Agriculture Organization (Gıda ve Tarım Örgütü) GSMH = Gayrisafi Milli Hasıla GSYİH = Gayrisafi Yurt İçi Hasıla ICCAT = Atlantik Orkinos Balıklarının Korunmasına İlişkin Uluslararası Komisyon İKV = İktisadi Kalkınma Vakfı M.Ö. = Milattan Önce OBP = Ortak Balıkçılık Politikası OKA = Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı ÖİK = Kalkınma Bakanlığı Özel İhtisas Komisyonu PUFA = Çoklu Yağ Asidi RDA = Referans Değerleri SKS = Su Ürünleri Kayıt Sistemi TL = Türk Lirası TUİK = Türkiye İstatistik Kurumu iv

6 TABLOLAR Tablo 1. Dünya Su Ürünleri Tüketimi 7 Tablo 2. Dünyada Su Ürünleri Avcılığında İlk 10 Ülke 9 Tablo 3. Dünyada Kültür Balıkçılığında İlk 15 Ülke 11 Tablo 4. Türkiye nin Su Ürünleri Üretim Alanları 17 Tablo 5. Türkiye de Su Ürünleri Üretimi (Ton) 17 Tablo 6. Türkiye nin 2013 Yılı Su Ürünleri Üretim Miktarı (Ton) 18 Tablo 7. Türlere Göre Türkiye de Balık Yetiştiriciliği 18 Tablo 8. Türkiye de Su Ürünleri Üretimi (Avcılık ve Yetiştiricilik) 21 Tablo 9. Türkiye de Avlanan-Üretilen Tüm Su Ürünlerinin Son Tüketicideki Ortalama Birim Değerleri ile Toplam Ekonomik Değeri 21 Tablo 10. Türkiye nin Yıllarında Su Ürünleri İhraç Ettiği Ülkeler 24 Tablo 11. Türkiye nin Yılları Arası Su Ürünleri İhracatı 25 Tablo 12. Türkiye nin 2012 Yılında Su Ürünü İthal Ettiği Ülkeler 27 Tablo 13. İzmir de İşleme Tesislerinden Yıllarında AB ye ve AB Dışı Ülkelere İhraç Edilen Ürün Miktarı (Ton) 34 Tablo 14. Balıkların Sınıflandırılması 46 Tablo 15. Çeşitli Balıkların Enerji ve Mikrobesin Öğeleri İçerikleri (100 g) 46 v

7 GRAFİKLER Grafik 1. Dünya Su Ürünleri Kişi Başı Balık Tüketimi 9 Grafik Yılında Avrupa Ülkelerinde Yetiştiricilikten Sağlanan Üretim 13 Grafik Yılları Arasında AB ve Türkiye Avcılık Üretimleri 14 Grafik 4. Türkiye nin Su Ürünleri İhraç Ettiği Ülkeler 24 Grafik 5. Türkiye nin Yılları Arası Su Ürünleri İhracatının Grafiği 26 Grafik 6. Türkiye nin Su Ürünleri İthal Ettiği Ülkeler 27 Grafik 7. Yıllara Göre Denizlerimizde Bulunan Filo Kapasitesi ve Üretim Miktarlarının Karşılaştırılması 28 Grafik 8. Yıllara Göre Balıkçı Gemilerinin KW Başına Üretim Miktarları 29 vi

8 GİRİŞ Günümüzde, özellikle gelişmiş ülkelerde kişiler, beslenmelerine çok dikkat etmekte ve beslenme alışkanlıklarında sağlık açısından uygun gıdaları seçmeye itina göstermektedirler. Bu gıdalar içerisinde de çoklu doymamış yağ asitleri yönünden zengin olan balık ve diğer su ürünleri ilk sıralarda yer almaktadır. Balık eti besleyici değeri olduk ça yüksek, insan beslenmesi için mükemmel bir gıda kaynağıdır. Balıketi, zengin protein içeriği ve yapısında bulunan çoklu doymamış yağ asitleri ile vücudun temel besin maddeleri ihtiyacını karşılaması, insan fizyolojisi ve metabolik fonksiyonları üzerinde olumlu etki yapması yönüyle hastalıklardan korunma ve sağlıklı bir yaşam sürdürmede önemli besin maddeleri arasında gösterilmektedir (Kaya, Duyar ve Erdem, 2004:365). Balıketi, beslenme değeri ve özellikle protein kalitesi bakımından mükemmel bir gıdadır. Et, süt, yumurta yanında balık, en önemli yüksek değerli protein kaynağıdır. Balıketi % oranında protein içermektedir. Balıketleri vitamin açısından da oldukça zengindir. Balık yağları en zengin omega-3 yağ asidi kaynağıdır. Bilim adamları ilk defa, Gröndland'da da Eskimoların sağlığı üzerine çalışma yaptıklarında Omega-3'ün önemini fark etmişlerdir. Eskimoların, geleneksel gıdaları yüksek oranlarda yağ içermesine rağmen, kalp hastalığı, romatizmal kireçlenme, astım ve endüstriyel ülkelerde yaygın olan pek çok hastalığa karşı dirençli oldukları belirlenmiştir (Karabulut ve Yandı, 2006). İnsanların en eski çağlardan bu yana balık avladıkları bilinmektedir. Günümüzden 5 bin yıl öncesinden kalma, kemikten yapılmış ve bugün kullanılan örneklerine benzeyen balık oltası iğneleri bulunmuştur. Çinlilerin, M.Ö bin yıllarında, tuzlu su havuzlarında kefal ürettikleri, Eski Romalıların da havuz suyu ve akvaryumlarda tatlı su kefalleri ve sazanlar yetiştirdikleri bilinmektedir. Arkeolojik kalıntılar insanlığın ilk çağlarda yaşamsal ihtiyaçları nedeniyle balıkçılığın belirgin oranlarda temel gıda olarak kullanıldığını göstermektedir (OKA, 2013). Dünyada ticari balıkçılık 15.yüzyılın sonlarında ortaya çıkmış sonraki iki yüzyıl 1

9 içinde de büyük balıkçılık sanayi oluşmuştur. Balıkçılıkta yakalanan balıkları işleyen, çeşitli aygıtlarla donatılmış büyük balıkçı filoları kurulmuştur. Zamanla aşırı avlanma balıkçılığı tehdit etmeye başlamış ve günümüzde ekosistemlerin kirlenmesi ve yok olmasıyla birlikte ciddi sorun olmaya başlamıştır. Üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada konumda olan Türkiye'nin km'lik kıyı şeridi ve km uzunluğunda nehirleri bulunmaktadır. Türkiye, su kaynaklarının fiziki büyüklüğü itibariyle su ürünleri ve balıkçılık üretimine uygun zengin su kaynaklarına sahiptir. Türkiye'nin üç yanının denizlerle çevrili olması ve bir iç denizinin bulunmasına karşın, balıkçılıkta gelişmiş bir ülke değildir. (Gürcay, 2014). Deniz ve iç su kaynaklarının 25 milyon hektar olan yüzey alanları orman alanlarından fazla, tarım alanlarına ise hemen hemen eşittir. Türkiye'de balıkçılık, tarım ve tarıma dayalı sanayi sektörü içinde bitkisel, hayvansal üretim ve ormancılıkla birlikte dört alt sektörden birini teşkil etmektedir (Çelik, 2008). Türkiye, 2011 yılında toplam 703 bin tonluk üretimle, Dünya su ürünleri üretiminin % 0,45 ini karşılamıştır. Tarım sektörü üretimi içerisinde ve milli ekonomide yarattığı katma değer olarak su ürünleri sektörünün payı ülkenin sahip olduğu su potansiyeline karşılık çok düşüktür. Fakat, üretimden pazarlamaya istihdam yaratması, besin olarak bir başka eşdeğerinin olmaması, katma değer yaratacak şekilde işlendiğinde ihracat olanaklarının artması, balıkçılığı ve elde edilen ürünlerin önemini arttırmaktadır (9. Kalkınma Planı, 2007, Balıkçılık Özel İhtisas Komisyon Raporu). Türkiye Denizleri ve iç suları birbirlerinden farklı ekolojik özellikleri sebebiyle, biyoçeşitliliğin yüksek olmasını sağlamaktadır. Ülke sularında yaklaşık 500 tür bulunmakta ve yaklaşık 100 farklı türün ekonomik üretimi yapılmaktadır. Balıkçılık sektörü 47 bin kişiye doğrudan istihdam sağlamaktadır. Ancak balıkçılık sektörünün GSYİH'ye sağladığı katkı % 0,4'tür plan dönemini kapsayan Onuncu Kalkınma Planında da sektörün değerini artırmaya yönelik olarak Balıkçılıkta kaynak yönetimi bilimsel verilere dayalı ve etkin bir biçimde gerçekles tirilecek, idari kapasite güçlendirilecektir. Su ürünleri 2

10 yetis tiricilig inde, çevresel sürdürülebilirlik gözetilecek, ürün çes itlilig i ve markalas ma ile uluslararası pazarlarda rekabet edebilirlig in artırılması sag lanacaktır. hedef ortaya konulmuştur. TR83 Bölgesi de sahip olduğu doğal kaynaklar bakımından su ürünleri üretimi için ciddi bir potansiyele sahiptir. Bu potansiyel tam olarak değerlendirilememektedir yılında sektörün bölge GSYİH'sine katkısı % 0,2 Türkiye balıkçılık GSYİH'sine oranı ise % 2,4'tür. TR83 Bölgesinde yerel potansiyeli harekete geçirerek ekonomik ve sosyal alanlarda sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak amacıyla faaliyetler gösteren Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Uzmanlarınca hazırlanan bu rapor ile su ürünleri ve balıkçılık sektörünün dünyadaki, Türkiye'deki ve Orta Karadeniz Bölgesi'ndeki mevcut durumu ortaya konularak, sektörde mevcut eğilimler, öne çıkan sorunlar ve ihtiyaçlar belirtilmiştir. Ayrıca sektör temsilcileri ile yapılan çalıştay ve görüşmelerden elde edilen bilgiler de rapor içerisinde yer almaktadır (OKA, 2013). Su ürünleri sektöründe; denizlerin ve iç suların sahip olduğu hayvansal ve bitkisel organizmaları, kaynakların daha akılcı ve süreklilikle kullanımlarını, kıyı ve kıyı ötesi açık deniz balıkçılığını, kooperatifçiliği, uzaktan algılama, yetiştiriciliği ürünlerin soğuk ve donmuş muhafazası ve pazarlanmasını, su ürünleri endüstrisini, entegre ve işleme tesislerini, gemi inşaasını, ağ imalatını, liman ve çekek yerleri, sektörün balıkçı barınagı ile balık halleri gibi alt yapı tesislerini, diğer gerekli araç ve teçhizatların kullanımlarını ile üretimlerini ve bütün sektörün faaliyetleri yanında bunların araştırılması, geliştirilmesi ve eğitilmesi konuları yer almaktadır. 3

11 BİRİNCİ BÖLÜM SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ 1.5.SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ Balıkçılık günümüzde ve gelecekte tüm ülkelerin ekonomisine belirli bir yatırım ve çaba karşılığı sürekli girdi sağlayan önemli kaynaklardandır. Balıkçılığın önemi, sürekli ekonomik girdi sağlamasından çok insan beslenmesine olan yüksek düzeydeki hayvansal protein girdisinde aranmalıdır. Beslenme, özellikle dengeli beslenmenin bilincinde olan uluslar hayvansal protein kaynaklarını daha da zenginleştirmek için denizlerden yüksek oranlarda yararlanmanın yollarını sürekli aramakta özellikle geleceğe bugünden yatırım yapmaktadırlar. Artan dünya nüfusunun hayvansal protein ihtiyacını karşılamak, dünya besin üretimine katkıda bulunmak amacıyla daha çok çaba harcanması insani bir sorumluluk ve görev olarak benimsemesi büyük önem taşımaktadır. Ülke su ürünleri kaynaklarının devamlılık içinde kullanılması, geliştirilmesi, yeni av alanlarının tespiti ve stoklarından faydalanma, kaynakların ülkenin sosyal ve ekonomik amaçları doğrultusunda kullanılması, kaynakları meydana getiren türlerin popülasyonlarının, stoklarının ve stokların yıllık üretimlerinin ve bunları etkileyen faktörlerin çok iyi bilinmesini gerektirmektedir (Acara ve Coşkun, 1989). Her ülke kendi olanakları ve alışılagelmiş kullanımına dayanarak su ürünlerini değişik isim ve tanımda kullanmaktadırlar. Çünkü su ürünleri yalnız balık ve balıkçılık ve bunların yetiştiriciliği şeklinde ele alınamaz. Su ürünleri multidisipliner bir konudur ve temelde canlı, çevre ve insan ilişkisini ve etkileşimini ele almalıdır. Türkiye de yaygın anlamıyla su ürünleri kavramıyla balık kültürü, yetiştiriciliği ve belli ölçülerde avlanması anlaşılmaktadır. Bununla birlikte geniş anlamda su ürünleri, deniz ve iç sularındaki bitkisel ve hayvansal organizmaların oluşturduğu topluluk ve onların kaynak olarak entegre işletilmeleri, yetiştirilmeleri, açık deniz balıkçılığı ve ilgili konuları kapsamaktadır (Karademir,2012:57). 4

12 Su ürünleri sektörü ucuz ve kaliteli hayvansal protein sağlaması sebebiyle insanların beslenmeleri konusunda çok önemli bir hal kazanmıştır. Özellikle 1984 yılından itibaren ortalama yıllık % 11 ve üzerinde büyüme seyriyle, gıda ürünleri arasında en hızlı yükseliş ve gelişme gösteren sektör haline gelmiştir. Su ürünleri üreticileri, su ürünleri yetiştiriciliği destekleri kapsamında; ürün, yavru balık, yeni türler ve örgütlenme desteklerinden faydalandırılmaktadır. Ayrıca; su ürünleri işletmelerine, Tarım Sigortası Prim Desteği de verilmektedir. Bunun yanında, üreticilere su ürünleri yetiştiriciliği ile ilgili olarak, düşük faizli yatırım ve işletme kredisi kullandırılmaktadır. İlk defa 2003 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile su ürünleri yetiştiricilik sektörüne 5 trilyon TL destekleme tutarı ayrılmıştır. Bu kapsamda 2003 yılında 127 adet çipura, levrek ve alabalık işletmesine yaklaşık 1 trilyon TL destekleme ödemesi yapılmıştır. 15 Nisan 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2008/13489 sayılı Bakanlar Kurulu kararına istinaden; Su ürünleri yetiştiriciliği yapan üreticilere, Su Ürünleri Kayıt Sistemine kayıtlı olma şartı ile su ürünleri yetiştiriciliği destekleme primi ödenmektedir (Çavdar, 2009) Du nyada Su Üru nleri Sektöru ne Genel Bakış Dünya toplam su ürünleri üretimi (avcılık ve yetiştiricilik) genel olarak son yüz yılda devamlı artış göstermiştir. Teknolojik gelişmelerin de hızlanmasıyla denizler ve iç sularda avlanma arttıkça balık stokları da azalma eğilimi göstermektedir yılında 4 milyon ton olan dünya su ürünleri üretimi, 1989 da 100 milyon tona ulaşmıştır. Stoklar üzerindeki bu baskı sonucu dünya su ürünleri üretimi azalma eğilimine girmiş, üretim 1991 yılında 96,9 milyon tona gerilemiştir (Ulaştırma Bakanlığı, 2011). Dünyada, deniz ve içsularda mevcut türlerin toplamının yaklaşık olduğu, bunların ancak 500 kadarının ekonomik önem taşıyan türleri oluşturduğu bilinmektedir 5

13 (DPT, 2006). Dünya'da su ürünleri üretimi ve ticaretinde temel olarak 58 ülke faaliyet göstermektedir yılında toplam su ürünleri üretimi 148 milyon ton (US$217,5 milyar) olmakla birlikte bu üretimin 128 milyon tonu gıda olarak tüketilmiştir. 2011'de üretim miktarı 154 milyon tona çıkarken bu üretimin 131 milyon tonu gıda olarak tüketilmiştir. Su ürünleri üretimindeki sürekli büyüme ve gelişen dağıtım kanalları ile birlikte kişi başına düşen su ürünleri miktarı 1960'larda 9.9kg iken 2010 istatistiklerine göre bu sayı 18,6 kg'a yükselmiştir (FAO 1, 2012). Doğal stokların giderek azalması, dünya çapında hızla artan nüfusun protein ihtiyacının karşılanmasında kültür balıkçılığının önemini artırmıştır. Gıda ve Tarım Örgütü'ne (FAO) göre yetiştiricilik sektörü son on yıl içerisinde yılda ortalama % 6,6 oranında büyüyerek, dünya çapında en çok gelişen gıda üretim sektörü olmuştur. Hâlihazırda, küresel su üretiminin % 37'si yetiştiricilikle sağlanmakta olup, uzun vadede yetiştiricilik sektörünün üretim bakımından avcılık sektörünü geçmesi beklenmektedir. Toplam su ürünleri üretimine baktığımızda avlanan su ürünleri miktarı artmazken yetiştiricilik üretimlerinin yıllar içinde daha fazla arttığı görülmektedir (FAO, Balıkçılık ve Yetiştiricilik İstatistikleri, 2010). Yetiştiricilikte Çin, toplam üretimin % 62'sini sağlamakta olup, açık farkla lider durumdadır. Çin'i; Hindistan, Vietnam, Endonezya, Tayland, Bangladeş ve Norveç izlemektedir. Türkiye'nin küresel yetiştiricilikteki payı ise % 0,29 seviyesindedir. Su ürünleri ve Balıkçılık sektörü üretiminde Çin başı çekerken Çin'i Endonezya, Hindistan ve ABD takip etmektedir. Son yıllarda avlanma miktarı düşmesine rağmen küresel düzeyde hala en çok avlanan tür hamsidir. Daha sonra Alaska morinası, ton balığı (skipjack tuna), ringa balığı ve kolyoz gelmektedir (FAO, Balıkçılık ve Yetiştiricilik İstatistikleri, 2010). 1 FAO: Food and Agriculture Organization. 6

14 Balık bulucu modern cihazların büyük kapasiteli avcı ve taşıyıcı gemilerle birlikte kullanılması sonucu avcılıkta sağlanan gelişmelere ilave olarak 1990 dan sonar yetiştiriciliğin de geliştirilmesiyle dünya genelinde her yıl ortalama %0,5 artış gösteren su ürünleri üretimi, 2007 yılında 140,4 milyon tona, 2008 yılında ise 89,7 milyon tonu avcılıktan, 52,6 milyon tonu yetiştiricilikten olmak üzere 142,3 milyon tona yükselmiştir (Tablo 1). Tablo 1. Dünya Su Ürünleri Üretimi Yıllar Su Üru nleri Üretimi (milyon ton) ,5 96,9 113,6 142,3 145,3 148,5 154 Kaynak: Ulaştırma Bakanlığı Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi,Ankara,2011,Bölüm 2, s yılı FAO verilerine göre ülkeler bazında avlanan su ürünleri miktarı 15 milyon ton ile en fazla Çin'de gerçekleştirilirken, Çin'i 5 milyon ton ile Endonezya, 4,6 milyon ton ile Hindistan, 4,3 milyon ton ile ABD, 4,2 milyon ton ile Peru takip etmektedir FAO verilerine göre Çin'den sonra Peru gelmekte iken 2010 yılında avlanan hamsi miktarındaki azalmadan dolayı Peru 2. sıradan 5.sıraya düşmüştür. Çin'in payı 1961'de % 7 iken, 2010'da % 35'e çıkmıştır. Bu oranın dünya genelinde kişi başına düşen su ürünleri miktarının artmasında payı büyüktür. Çin devre dışı bırakıldığında dünya genelinde kişi başına düşen su ürünleri miktarı 18,1 kg'dan 15,4 kg'a düşmektedir yılı itibarıyla çiftlik yetiştiriciliğinde Çin (36,7 milyon ton), Hindistan (4,6 milyon ton), Vietnam (2,7 milyon ton), Endonezya (2,3 milyon ton), Bangladeş (1,3 milyon ton), Tayland (1,4 milyon ton), Norveç (1 milyon ton), Mısır (919 bin ton), Myanmar (850 bin ton), Filipinler (744 bin ton) olmak üzere ilk on ülke yer almaktadır. Bu ülkeler tüm üretimin % 87,6 sını oluşturmaktadır (FAO, Balıkçılık ve Yetiştiricilik İstatistikleri, 2012). Dünya genelinde su ürünleri üretiminde toplam ihracat FAO 2011 verilerine göre 95 milyar $ olmuştur. 2010'da 82 milyar $ olan ihracat rakamları 2011'de % 14 artmıştır. 7

15 Su ürünleri ihracatında Çin başı çekerken, Çin'i Norveç, ABD, Vietnam ve Kanada takip etmektedir. İhracatta gelişmekte olan ülkeler önemli rol oynarken, ilk 10 ihracat yapan ülke toplam ihracatın % 75'ini gerçekleştirmektedir. Ülkeler bazında sektörde yapılan ihracatın % 11,5'ini (11 Milyar $) Çin, % 9,5'ini (9 Milyar $) Norveç, % 5,3'ünü (5 Milyar $) A.B.D, % 4,4'ünü (4 Milyar $) Vietnam, % 3,9'ini (3.6 Milyar $) Kanada, % 3,7'sini (3.5 Milyar $) Şili, % 3,4'ünü (3.2 Milyar $) Hindistan, % 3,3'ünü (3.1 Milyar $) İspanya, % 3,2'sini (3 Milyar $) Tayland, % 3'ünü (2.8 Milyar $) Hollanda yapmaktadır. İthalatın % 76'sı gelişmiş ülkeler tarafından yapılmaktadır. Dünyanın en büyük su ürünleri ve balıkçılık üretimi ithalatçısı Japonya ve ABD'dir. AB ülkeleri ise toplam ithalatın % 40'ını oluşturmaktadır. Su ürünleri sektöründeki toplam istihdam, yıllık ortalama 3,6 lık bir artışla geçtiğimiz otuz yıl içinde fazla dalgalanma göstermeden yükselerek, dünya nüfus artış hızını ve dünya genelinde tarım sektörünün artış hızını geride bırakmıştır. Sektörde çalışan 44,9 milyon kişi toplam tarım sektöründe çalışan 1,3 milyar kişinin % 3,5 ini oluşturmaktadır. Aynı oran 1980 de sadece % 1,8 olarak belirlenmiştir. Su ürünü avcılığı açık arayla sektörün en çok istihdam sağlayan kolu olsa da, bu pay yerinde saymaya ya da azalmaya başlarken, yetiştiricilik kolu artan iş olanakları sağlayarak payını artırmaktadır (Durak, 2012). Doğal stoklarda az tahrip edilmiş ya da kısmen tahrip edilmiş olarak sınıflandırılan balıkların oranı 1970 ten bu yana ciddi bir azalma göstererek % 40 tan % 15 e düşerken, aşırı tahrip edilmiş, tüketilmiş ve geri kazanılan türlerin oranı % 10 dan % 32 ye yükselmiştir de Dünya Tarım Örgütü tarafından gözlenen stok gruplarının 15 tanesinin az tahrip edilmiş (% 3) ya da kısmen tahrip edilmiş (% 12) olduğu ve güncel yakalanma miktarlarından daha fazla üreyebildiği tespit edilmiştir. Bu 1970 ortalarından bu yana kaydedilen en düşük değer olmuştur (Karademir, 2012:59). 8

16 Grafik 1. Dünya Su Ürünleri Kişi Başı Balık Tüketimi Du nyada Su Üru nleri Avcılığı Su ürünleri avcılığında dünyada ilk on sırayı alan ülkeler okyanuslara kıyısı bulunan, açık denizlerde büyük kapasiteli gemilerle avlanan ve avladığı su ürünlerini taşıyıcı gemilerle karaya çıkaran ülkelerdir. Söz konusu bu ülkeler su ürünleri üretimi, ticareti ve tüketiminde etkin olan ülkelerin başında gelmektedir. Avlanan su ürünleri taşıyıcı gemilerde veya karada işlenmekte, su ürünleri işleme sanayisi önemli bir istihdam yaratmakta, yan sanayinin gelişmesine katkıda bulunmaktadır (Tablo 2). Tablo 2. Dünyada Su Ürünleri Avcılığında İlk 10 Ülke Sıra No Ülkeler Üretim (milyon ton) Yu zde 1 Çin 14,8 10,4 2 Peru 7,4 5,2 3 Endonezya 4,9 3,4 4 ABD 4,3 3,0 5 Japonya 4,2 3,0 6 Hindistan 4,1 2,9 7 Şili 3,6 2,5 8 Rusya Federasyonu 3,4 2,4 9 Filipinler 2,6 1,8 10 Tayland 2,5 1,8 İlk On Ülke Puanı 51,8 33,0 Kaynak: Ulaştırma Bakanlığı Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi, Ankara, 2011, Bölüm 2, s.7. 9

17 Dünya su ürünleri avcılığında en önemli değişiklik su ürünleri toplam avcılığında, iki Asya ülkesi olan Endonezya ve Hindistan ın iki Amerika ülkesi olan Amerika Birleşik Devletleri ve Şili yi geçmiş olmasıdır yılı ile kıyaslama yapıldığında ABD nin toplam avcılığı (deniz ve iç sularda) % 10, Şili nin ise % 15 azalmıştır. Bangladeş, Myanmar, Filipinler ve Vietnam gibi diğer büyük Asya balıkçılık ülkelerinin son on yılda yakalama istatistiklerinin aşırı avlanma ve doğal felaketlere (2004 yılında meydana gelen tsunami) rağmen düzenli olarak arttığı rapor edilmiştir (FAO, 2010) Du nyada Su Üru nleri Yetiştiriciliği Su ürünleri yetiştiriciliği için kültür balıkçılığı veya akuakültür terimleri de kullanılmaktadır. Günümüzde su ürünleri yetiştiriciliği tüm dünyada hızla gelişmekte olan bir üretim dalı olarak karşımıza çıkıyor. Çoğalan talebe karşın su ürünleri avcılığında düzenli artış olmaması, su ürünleri yetiştiriciliğini daha cazip hale getirmiş durumda. Su ürünleri yetiştiriciliği FAO tarafından dünyada en hızlı büyüyen gıda sektörü olarak belirlendi. Artan nüfus, özellikle taze balığa olan talebi de her geçen gün arttırmaktadır. Nüfus artışı karşısında, dünyanın içine düştüğü protein darlığını gidermek için kültür balıkçılığı etkili bir yöntem olarak değerlendirilebilir. Özellikle sağlıklı beslenmedeki öneminden dolayı su ürünlerine olan ilgi dünyada gittikçe artmaktadır (Altun 2012). Su ürünleri yetiştiriciliği veya akuakültür; hayvansal (balık, kabuklu, yumuşakça ve eklembacaklılar) ve bitkisel (algler) su canlılarının kontrolü veya yarı kontrollü şartlarda gıda, stok takviyesi, süs, sportif ve bilimsel amaçlı olarak yetiştirilmesi olarak tanımlanabilir (Başçınar, 2004:6). Akuakültür halen dünyanın en hızlı büyüyen hayvansal besin üretici sektörü olmaya devam etmektedir te su ürünleri yetiştiriciliğinin sofralarımıza ulaştırdığı kişi başı yıllık balık miktarı 0,7 kg iken 2008 itibarıyla bu rakam 7,8 kg ya ulaştı ve artışını sürdürmektedir. Toplam yetiştiricilik ise 1950 lerin başında 1 milyon tondan daha azken 2008 verileri bu miktarın 52,5 milyon tona ulaştığını ve değerinin 98,4 milyar dolar olduğunu gözler önüne sermektedir. Akuakültür üretimi 2008 de yakaladığı % 48 lik 10

18 orandan biraz daha azıyla % 46 ile desteklerken 2006 daki % 43 lük üretime kıyasla artışını sürdürmüştür (Durak, 2014). FAO nun verilerine göre, 2008 yılında dünyada yetiştiricilikten 52,6 milyon ton su ürünü elde edilmiştir. Çin tek başına yaklaşık 33 milyon ton üretimi ile, dünyada yetiştiricilikten elde edilen üretimin % 62 sini karşılamıştır. Çin i, Hindistan, Vietnam, Endonezya, Tayland, Bangladeş ve Norveç takip etmektedir (Tablo 3). Tablo 3. Dünyada Kültür Balıkçılığında İlk 15 Ülke Sıra No Ülke Üretim (bin ton) 1 Çin Hindistan Vietnam Endonezya Tayland Bangladeş Norveç Şili Filipinler Japonya Mısır Myanmar ABD Güney Kore Tayvan 324 Kaynak: Food and Agriculture Organization (FAO) Fisheries and Aquaculture Department,The State of World Fisheries and Aquaculture 2010,Roma, 2010,s.21. AB de su ürünlerin üretiminin % 20 sini oluşturan yetiştiricilik sektörü, kişiye doğrudan istihdam sağlamaktadır. AB nin 2009 yılı toplam kültür balıkçılığı üretimi ton olarak açıklanmıştır. AB nin küresel yetiştiricilikteki payı üretim bazında % 2,6; değer bazında ise % 5,1 oranındadır. AB yetiştiricilik üretiminde, İspanya 268 bin ton ile ilk sırada yer alırken; İspanya yı, 234 bin tonluk üretim ile Fransa, 196 bin ton ile İngiltere, 162 bin ton ile İtalya ve 121 bin ton ile Yunanistan gelmektedir (Şahin, 2011:3). 11

19 Du nya Su Üru nleri İşleme ve Değerlendirme Sanayi Dünyada 2006 yılında elde edilen veriler göre su ürünleri sektöründe yapılan üretimin % 77 oranı doğrudan insanın beslenmesi ile tüketilmiştir. Su ürünleri üretiminin % 48,5 oranında taze olarak tüketilmekteyken, kalan kısım ise işlenerek tüketiciye ulaştırılmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerin genelinde taze tüketimin oranı % 60, dondurulanın oranı % 12, tütsülenerek işlenmiş ürünlerin oranı % 10, conserve edilmişlerin oranı % 5 ve gıda dışı tüketimler (hayvan yemi gibi) % 13 seviyelerinde yer almaktadır. Bu gelişmiş ülkelerde taze tüketimin oranı % 5 civarında bir seviyedeyken, dondurulan tüketilen ürünlerin miktar oranı % 42, tütsülenenin % 15, konservenin % 5 ve gıda dışı tüketimlerin ise % 33 olarak gerçekleşmektedir. Su ürünleri, dondurulmuş, fileto, konserve ve tütsülenmiş olarak tüketiciye sunulmakta ve alıcı bulmaktadır. Su ürünleri işlendiği zaman istihdam yaratmakta, diğer sektörlerin gelişmesine katkı yapmakta ve raf ömürleri uzadığından daha uzun süre muhafaza edilebilmektedir. AB ülkelerinde su ürünleri işleme sanayisi önemli bir uğraş olmasına karşın söz konusu ülkelerin üretimleri kendilerine yeterli olmamaktadır (Karademir, 2012:63) Avrupa da Su Üru nleri Sektöru ne Genel Bakış Avrupa kıtasının yetiştiricilik üretimi son 40 yılda % 438 artmasına rağmen dünya yetiştiricilik üretimindeki payı % 22,4 den % 4,2 e gerilemiştir. Bunda en büyük etken Asya kıtasındaki yetiştiriciliğin yaklaşık 30 kat artarak 1,79 milyon tondan 53,3 milyon tona çıkması olmuştur. Avrupa kıtası ülkeleri, 2009 yılında 9,03 milyon ton avcılık üretimiyle dünya avcılık üretiminin % 15 ini gerçekleştirmiştir. AB ye üye 27 ülke hem yetiştiricilikte hem de avcılıkta kıta üretiminin yaklaşık yarısını sağlamaktadır yılı rakamlarına göre 12

20 AB ye üye ülkelerden İspanya ve Birleşik Krallık her iki üretimde de ilk 3 içinde olmayı başarmışlardır. Kıtada üretim miktarları açısından lider ülke konumundaki Norveç AB üyesi değildir ve avcılık üretiminde tonluk üretimle toplam üretimin % 39,7 sini, yetiştiricilikte ise tonluk üretimle % 28 ini sağlamaktadır. Türkiye ise avcılık açısından Norveç, İzlanda, Danimarka, İspanya ve Birleşik Krallık ın ardından, yetiştiricilikte ise Norveç, İspanya, Fransa, Birleşik Krallık ve İtalya nın ardından 6. sırada yer almaktadır (EUROSTAT, 2012a ve 2012b). Grafik Yılında Avrupa Ülkelerinde Yetiştiricilikten Sağlanan Üretim (Ton) Kaynak: (EUROSTAT, 2012a) yılları arasındaki AB avcılık üretim değerlerine bakıldığında, AB avcılık üretiminin tondan tona düştüğü görülmektedir (Grafik 2). Türkiye 2010 yılı avcılık üretimi ( ton), AB üretiminin % 10 u seviyesinde yer almıştır. 13

21 Grafik Yılları Arasında AB ve Türkiye Avcılık Üretimleri (ton) Kaynak: (EUROSTAT, 2012b). AB yetiştiricilik üretimi, dünya yetiştiricilik üretimindeki artışın tersine düşüş trendi göstererek 1998 den 2009 yılına kadar 1,2 ile 1,4 milyon ton değerleri arasında değişim göstermiştir yılında AB üye ülkeleri ton yetiştiricilik üretimi gerçekleştirmişlerdir. Türkiye 2009 yılı yetiştiricilik üretimi ( ton), AB nin % 12 si oranında kaydedilmiştir yılında AB deki kişi başına düşen balık tüketim miktarı FAO tarafından 22 kg olarak belirtilmiştir. AB bugüne kadar balık ithalatında artan iç tüketim nedeniyle dünya ithalatının % 40 ını gerçekleştirerek en büyük pazar olmuştur. Avrupa Birliği su ürünleri ithalatı 2010 da 44,6 milyar dolara ulaşarak 2009 a göre % 10 büyüme göstermiştir.(fao, 2012a). Avrupa Birliği nin balık tüketimindeki artışa paralel olarak ithalata olan bağımlılığı da gittikçe artmaktadır. Ancak tüm bunlar stokların belirlenmesi ve düzenlenmesi için balıkçılık politikalarının yenilenmesi zorunluluğunu ve yetiştiricilik çalışmalarının hızlandırılması gerekliliğini de beraberinde getirmektedir. Bu çalışmaların sonuçları ise orta ve uzun vadede kendini gösterebilecektir. 14

Balık Yemleri ve Teknolojisi Ders Notları

Balık Yemleri ve Teknolojisi Ders Notları Balık Yemleri ve Teknolojisi Ders Notları Giriş Balık, insanoğlunun varoluşundan itibaren değerli bir besin kaynağı olmuştur. Günümüzde ise kaliteli ve yüksek oranda vitamin, mineral ve protein yapısının

Detaylı

SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ VE EKONOMİYE KATKISI

SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ VE EKONOMİYE KATKISI SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ VE EKONOMİYE KATKISI Şebnem BORAN Günümüzde artan nüfus, sağlıklı beslenmeye olan ilginin her geçen gün artması ve deniz mahsullerinin sağladığı faydalarla birlikte gerek dünyada

Detaylı

SU ÜRÜNLERİ VE KÜLTÜR BALIKÇILIĞI

SU ÜRÜNLERİ VE KÜLTÜR BALIKÇILIĞI SU ÜRÜNLERİ VE KÜLTÜR BALIKÇILIĞI Türkiye kültür balıkçılığı için uygun iç sulara, tatlı sulara ve denizlere sahiptir. Kültür balıkçılığının geleceği tahminlerin ötesinde bir önem arz etmektedir. Dünyanın

Detaylı

BALIKÇILIK ve SU ÜRÜNLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

BALIKÇILIK ve SU ÜRÜNLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKÇILIK ve SU ÜRÜNLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ III. SU ÜRÜNLERİ ÇALIŞTAYI 25.02.2015 ANTALYA 1 POTANSİYEL 2 SU ÜRÜNLERİ POTANSİYELİ Kaynak Sayı Alan (ha) Deniz 4 24 607 200 Doğal Göl 200 906 118 Baraj Gölü

Detaylı

SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ TÜRK EKONOMİSİNİN NERESİNDE

SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ TÜRK EKONOMİSİNİN NERESİNDE Su Ürünleri Mühendisleri Derneği Yayın Organı SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ TÜRK EKONOMİSİNİN NERESİNDE Kadir DOĞAN İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Laleli /İST. ÖZET Ülkemizde sahip olan geniş doğal

Detaylı

Dünya Bakliyat Pazarı ve Son Gelişmeler

Dünya Bakliyat Pazarı ve Son Gelişmeler Dünya Bakliyat Pazarı ve Son Gelişmeler Bakliyat üretiminde artış trendi sonraki yıllarda da devam etmiş, 2013 yılında 77,2 milyon tona, 2014 yılında da 77,6 milyon tona çıkmıştır. Bu artışta hem ekim

Detaylı

Mutlu Yaşam Bölgesi Batı Akdeniz SU ÜRÜNLERİ SEKTÖR RAPORU

Mutlu Yaşam Bölgesi Batı Akdeniz SU ÜRÜNLERİ SEKTÖR RAPORU Mutlu Yaşam Bölgesi Batı Akdeniz SU ÜRÜNLERİ SEKTÖR RAPORU Aralık, 2012 ÖNSÖZ Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) Antalya, Isparta ve Burdur illerinin ekonomik kalkınmasını sağlamak amacıyla kurulmuş bir

Detaylı

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri ÜLKE Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri Üretiminde İlk 1 Ülke 29 21 211 212 212 Dünya /212 Üretiminden Aldığı Pay Değişim (%) (%) 1 ÇİN

Detaylı

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 0 HUBUBAT ÜRÜNLERİN TANIMI Hububat grubu ürünler dünyada stratejik önemi en yüksek olan ürünler olup ilk çağlardan beri insanlar tarafından kültürü yapılarak

Detaylı

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2013 0 HUBUBAT ÜRÜNLERİN TANIMI Hububat grubu ürünler dünyada stratejik önemi en yüksek olan ürünler olup ilk çağlardan beri insanlar tarafından kültürü yapılarak

Detaylı

DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ

DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ Hazırlayan ve Derleyen: Zehra N.ÖZBİLGİN Ar-Ge Şube Müdürlüğü Kasım 2012 DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİNDE ÜRETİM VE TÜKETİM yılında 9.546 milyon

Detaylı

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Avrupa kıtasından Amerika kıtasına, Orta Doğu Ülkelerinden Afrika ülkelerine kadar geniş yelpazeyi kapsayan 200 ülkeye ihracat gerçekleştiren

Detaylı

Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı,

Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, 217 15 147 12 16 7 132 182 295 399 191 135 618 22 358 416 195 34 3 222 17 14 143 32 43 31 3 35 44 464 841 1.42 1.392 1.3 1.615 1.782 ZEYTİNYAĞI SEKTÖRÜN TANIMI SITC

Detaylı

ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR&GE ŞUBESİ

ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR&GE ŞUBESİ KİRAZ RAPORU ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR&GE ŞUBESİ KASIM, 2018 1 İçindekiler 1. DÜNYA ÜRETİMİ VE TİCARETİ 1.1 DÜNYA KİRAZ ÜRETİMİ... 3 1.2 DÜNYA KİRAZ İTHALATI... 4 1.3 DÜNYA KİRAZ

Detaylı

Dünya Mısır Pazarı ve Türkiye

Dünya Mısır Pazarı ve Türkiye Dünya Mısır Pazarı ve Türkiye Günümüzde çok amaçlı bir kullanım alanına sahip olan Mısır, Amerika Kıtası keşfedilene kadar dünya tarafından bilinmemekteydi. Amerika Kıtasının 15. yüzyıl sonlarında keşfedilmesiyle

Detaylı

2016 YILI İPLİK İHRACAT İTHALAT RAPORU

2016 YILI İPLİK İHRACAT İTHALAT RAPORU 2016 YILI İPLİK İHRACAT İTHALAT RAPORU Haziran 2017 İçindekiler Yönetici Özeti... 2 1. Dünya İplik İhracatı... 3 2. Türkiye nin İplik İhracatı... 5 Yıllar İtibariyle İhracat ve Pay... 5 Başlıca Ülkeler

Detaylı

AVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI

AVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI AVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI Avusturya da un üretimi sağlayan 180 civarında değirmen olduğu tahmin edilmektedir. Yüzde 80 kapasiteyle çalışan bu değirmenlerin ürettiği un miktarı 500 bin

Detaylı

ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR&GE ŞUBESİ

ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR&GE ŞUBESİ KİRAZ RAPORU ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR&GE ŞUBESİ TEMMUZ, 2017 1 İçindekiler 1. DÜNYA ÜRETİMİ VE TİCARETİ... 3 1.1 DÜNYA ÜRETİMİ... 3 1.2 DÜNYA İTHALATI... 4 1.3 DÜNYA İHRACATI...

Detaylı

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 1. Dünya Seramik Sektörü 1.1 Seramik Kaplama Malzemeleri SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 2007 yılında 8,2 milyar m 2 olan dünya seramik kaplama malzemeleri üretimi, 2008 yılında bir önceki yıla oranla %3,5 artarak

Detaylı

Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı

Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı Polonya da 400-450 un değirmeni olduğu biliniyor. Bu değirmenlerin yıllık toplam kapasiteleri 6 milyon tonun üzerine. Günde 100 tonun üzerinde üretim gerçekleştirebilen

Detaylı

TEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

TEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TEKSTİL MAKİNALARI Hazırlayan Hasan KÖSE 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TEKSTİL MAKİNALARI TÜRKİYE DE ÜRETİM Tanımı Tekstil makinaları, tekstil sanayinin

Detaylı

Su Ürünlerinin Dünyada ve Türkiye deki Durumu. Özet. The Situation of Fishery at Turkiye and The World

Su Ürünlerinin Dünyada ve Türkiye deki Durumu. Özet. The Situation of Fishery at Turkiye and The World Su Ürünlerinin Dünyada ve Türkiye deki Durumu Mevlüt Murat ÇELİK Erzincan Üniversitesi, Tercan Meslek Yüksekokulu Su Ürünleri Programı, 24800, Erzincan, Türkiye e-mail: birkirim@hotmail.com Özet Bu çalışmada

Detaylı

SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNÜN, TARIM SEKTÖRÜ İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Kadir DOĞAN Giriş

SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNÜN, TARIM SEKTÖRÜ İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Kadir DOĞAN Giriş Tarım İstanbul TKB İstanbul İl Müdürlüğü Yayın Organı, 80: 8-12 (2002) SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNÜN, TARIM SEKTÖRÜ İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ Kadir DOĞAN 1 1. Giriş Tarım sektörü; uzun yıllar ekonominin lokomotifi

Detaylı

Tablo 4- Türkiye`de Yıllara Göre Turunçgil Üretimi (Bin ton)

Tablo 4- Türkiye`de Yıllara Göre Turunçgil Üretimi (Bin ton) NARENCİYE DOSYASI Kökeni Güneydoğu Asya olan turunçgillerin, çağdaş anlamda üretimi 19. yüzyılda ABD`de başlamış ve hızla yayılmıştır. Turunçgil yetiştiriciliği dünyada 40 derece kuzey enlemi ile 40 derece

Detaylı

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2017 0 HUBUBAT ÜRÜNLERİN TANIMI Hububat grubu ürünler dünyada stratejik önemi en yüksek olan ürünler olup ilk çağlardan itibaren ekimi yapılarak üretilen besin grubudur.

Detaylı

İçindekiler İçindekiler... 2 Şekil Listesi Bağ Ve Bağ Ürünleri Sektörü Dünya da Bağ ve Bağ Ürünleri Sektörü Bağ Alanı...

İçindekiler İçindekiler... 2 Şekil Listesi Bağ Ve Bağ Ürünleri Sektörü Dünya da Bağ ve Bağ Ürünleri Sektörü Bağ Alanı... 1 İçindekiler İçindekiler... 2 Şekil Listesi... 3 1. Bağ Ve Bağ Ürünleri Sektörü... 4 2. Dünya da Bağ ve Bağ Ürünleri Sektörü... 4 2.1. Bağ Alanı... 4 2.2. Üzüm Üretimi... 5 2.3. Üzüm Üretimi Verimi...

Detaylı

plastik sanayi PLASTİK SEKTÖR TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri

plastik sanayi PLASTİK SEKTÖR TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri plastik sanayi 2014 TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖR DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Türkiye

Detaylı

TORBALI TİCARET ODASI MOBİLYA SEKTÖR ANALİZİ

TORBALI TİCARET ODASI MOBİLYA SEKTÖR ANALİZİ TORBALI TİCARET ODASI MOBİLYA SEKTÖR ANALİZİ a. Sektörün Dünya Ekonomisi ve AB Ülkelerindeki Durumu Dünya mobilya üretimi 2010 yılında yaklaşık 376 milyar dolar olurken, 200 milyar dolar olan bölümü üretim

Detaylı

TÜRKİYE DE SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ VE ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİ

TÜRKİYE DE SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ VE ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİ TÜRKİYE DE SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ VE ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİ Nadir USLU Deniz Balıkları Grup Sorumlusu BSGM - Yetiştiricilik Daire Başkanlığı GFCM Paydaş Platformu İzmir, 10-14 Aralık 2013 1 TÜRKİYE DE SU ÜRÜNLERİ

Detaylı

TR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI

TR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI TR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI NİSAN 2014 İçindekiler 2013 YILI İHRACAT RAKAMLARI HAKKINDA GENEL DEĞERLENDİRME... 3 2013 YILI TR 71 BÖLGESİ İHRACAT PERFORMANSI... 4 AKSARAY...

Detaylı

KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ

KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ 1 Su ÜRÜNLERİNE GENEL BAKIŞ 2011 yılında, du nyada su u ru nleri u retimi icşularda 11.5, denizlerde 78.9, yetis tiricilikte 63.6 milyon tona ve toplamda 154 milyon

Detaylı

Su Ürünleri Avcılığı. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü Avcılık ve Kontrol Daire Başkanı Dr. M. Altuğ ATALAY

Su Ürünleri Avcılığı. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü Avcılık ve Kontrol Daire Başkanı Dr. M. Altuğ ATALAY Su Ürünleri Avcılığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü Avcılık ve Kontrol Daire Başkanı Dr. M. Altuğ ATALAY 23.12.2015 Aralık 2015 1 Su Ürünleri Potansiyeli Kaynak Sayı Alan (ha) Deniz 4 24 607

Detaylı

KANATLI ET SEKTÖRÜ RAPORU

KANATLI ET SEKTÖRÜ RAPORU KANATLI ET SEKTÖRÜ RAPORU DÜNYA ÜRETİMİ VE TİCARETİ Dünyada 0207 Gümrük Tarife Pozisyonlu (GTP) kanatlı eti ve ürünleri üretiminde başı çeken ülkeler sırasıyla ABD (17,5 milyon ton), Çin Halk Cumhuriyeti

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 KASIM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 KASIM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi. HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 KASIM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi Aralık 2017 Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017

Detaylı

PAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı

PAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı 1 DÜNYA ve TÜRKİYE POLİPROPİLEN ( PP ) DIŞ TİCARET ANALİZİ Barbaros Demirci ( Genel Müdür ) Neslihan Ergün ( Teknik Uzman Kimya Müh. ) PAGEV - PAGDER DÜNYA TOPLAM PP İTHALATI : Dünya toplam PP ithalatı

Detaylı

ZEYTİNYAĞI SEKTÖR RAPORU-2013

ZEYTİNYAĞI SEKTÖR RAPORU-2013 Türkiye de Üretim Zeytin ağacında periyodisiteden dolayı zeytin üretimi yıllara göre inişli çıkışlı bir grafik izlemekte ve üretime bağlı olarak bir yıl düşük (yok yılı) bir yıl yüksek (var yılı) ürün

Detaylı

ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (2017) ÇELİK BORU İMALATÇILARI DERNEĞİ

ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (2017) ÇELİK BORU İMALATÇILARI DERNEĞİ ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (217) ÇELİK BORU İMALATÇILARI DERNEĞİ Türkiye Çelik Boru Üretimi Türkiye çelik boru üretimi, 2 li yılların başında sektöre yapılan yatırımlarla önemli bir ivme kazanmıştır. 2-27

Detaylı

24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL

24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL 24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL UNCTAD Dünya Yatırım Raporu Türkiye Lansmanı Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü «UNCTAD» ın Uluslararası Doğrudan Yatırımlara ilişkin olarak hazırladığı Dünya Yatırım

Detaylı

SU ÜRÜNLERİ TÜKETİMİ VE TANITIMI

SU ÜRÜNLERİ TÜKETİMİ VE TANITIMI MAKALE SU ÜRÜNLERİ TÜKETİMİ VE TANITIMI Hasan ERGÜN, SUMAE Tam 8 bin 300 kilometrelik kıyı şeridiyle İngiltere, Fransa, Norveç gibi Avrupa ülkelerini uzak ara geride bırakan, Yunanistan'ı ise ikiye katlayan

Detaylı

SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI

SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Seramik sektörünün en

Detaylı

Tarım & gıda alanlarında küreselleşme düzeyi. Hareket planları / çözüm önerileri. Uluslararası yatırımlar ve Türkiye

Tarım & gıda alanlarında küreselleşme düzeyi. Hareket planları / çözüm önerileri. Uluslararası yatırımlar ve Türkiye Fırsatlar Ülkesi Türkiye Yatırımcılar için Güvenli bir Liman Tarım ve Gıda Sektöründe Uluslararası Yatırımlar Dr Mehmet AKTAŞ Yaşar Holding A.Ş. 11-12 Şubat 2009, İstanbul sunuş planı... I. Küresel gerçekler,

Detaylı

SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU

SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU İçindekiler DÜNYA ÜRETİMİ... 3 DÜNYA TİCARETİ... 4 TÜRKİYE DE İLAÇ ve ECZACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ... 5 Türkiye de Sağlık Harcamaları... 5 TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET... 6 İhracat... 7 İthalat...

Detaylı

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi CAM SANAYİİ Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TÜRKİYE'DE ÜRETİM Cam sanayii, inşaat, otomotiv, meşrubat, gıda, beyaz eşya, mobilya,

Detaylı

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter 2013 yılı, dünya ekonomisi için finansal krizin etkilerinin para politikaları açısından

Detaylı

İHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI

İHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI İHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI Gizem ERİM Araştırma Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü Ağustos, 2017 1 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. DIŞ

Detaylı

ÜLKEMİZ SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİNİN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ

ÜLKEMİZ SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİNİN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ ÜLKEMİZ SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİNİN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ ÜLKEMİZ SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİNİN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ Selahattin GÜRÇAY Elazığ Su Ürünleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, ELAZIĞ

Detaylı

Türkiye de hayvancılık sektörünün önündeki sorunları iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar;

Türkiye de hayvancılık sektörünün önündeki sorunları iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar; Tarımı gelişmiş ülkelerin çoğunda hayvancılığın tarımsal üretim içerisindeki payı % 50 civarındadır. Türkiye de hayvansal üretim bitkisel üretimden sonra gelmekte olup, tarımsal üretim değerinin yaklaşık

Detaylı

NİSAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

NİSAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU NİSAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya

Detaylı

3 1 0 2 20 BUĞDAY RAPORU

3 1 0 2 20 BUĞDAY RAPORU 0 1 Dünya buğday üretimi, üretim devlerinden biri olan ABD nin yaklaşık 4 milyon tonluk üretim azalmasına rağmen bu sene ekili alanların ve verimin artmasıyla paralel olarak Ağustos ayı verilerine göre

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi. HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Ağustos 2017 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017 TEMMUZ İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME Yılın İlk 7 Ayında

Detaylı

MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya

Detaylı

Türkiye de ve Dünya da Kanatlı Sektörü

Türkiye de ve Dünya da Kanatlı Sektörü Türkiye de ve Dünya da Kanatlı Sektörü Ülkemizde beyaz et sektörü, özellikle 80 li yıllarda başlanan yatırımlar neticesinde çok önemli bir mesafe almıştır. Bir tarım ülkesi olan Türkiye, kanatlı hayvan

Detaylı

Tablo : 2013 Yılı Dünya Su Ürünleri Üretimi (Milyon ton)

Tablo : 2013 Yılı Dünya Su Ürünleri Üretimi (Milyon ton) Tablo : 2013 Yılı Dünya Su Ürünleri Üretimi (Milyon ton) FAALİYET İÇSU DENİZ TOPLAM Avcılık 11.7 80.9 92.6 Yetiştiricilik 44.7 25.5 70.2 Toplam 56.4 106.4 162.8 Kaynak: FAO, TheState of World FisheriesandAquaculture

Detaylı

MEYVE SULARI DÜNYA TİCARETİ. Dünya İhracatı. Tablo 1. Meyve Suyunun Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları

MEYVE SULARI DÜNYA TİCARETİ. Dünya İhracatı. Tablo 1. Meyve Suyunun Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları 0 MEYVE SULARI Tablo 1. Meyve Suyunun Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları Ürün Adı GTP Portakal Suyu (Dondurulmuş) 2009.11 Diğer Portakal Suları 2009.12, 2009.19 Greyfurt Suyu 2009.21, 2009.29 Diğer

Detaylı

UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2015 LANSMANI 24 HAZİRAN 2015 İSTANBUL

UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2015 LANSMANI 24 HAZİRAN 2015 İSTANBUL UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2015 LANSMANI 24 HAZİRAN 2015 İSTANBUL UNCTAD Dünya Yatırım Raporu Türkiye Lansmanı Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü nün (UNCTAD) Uluslararası Doğrudan Yatırımlar

Detaylı

TÜRKİYE DE TARIMIN GELECEĞİ ve AVANTAJLAR

TÜRKİYE DE TARIMIN GELECEĞİ ve AVANTAJLAR TÜRKİYE DE TARIMIN GELECEĞİ ve AVANTAJLAR Halil AGAH Kıdemli Kırsal Kalkınma Uzmanı 22 Kasım 2016, İSTANBUL 1 2 SUNUM PLANI TARIMDA KÜRESELLEŞME TÜRK TARIM SEKTÖRÜ VE SON YILLARDAKİ GELİŞMELER TARIMDA

Detaylı

EGE SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLER İHRACATÇILARI BİRLİĞİ EGE İHRACATÇI BİRLİKLERİ

EGE SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLER İHRACATÇILARI BİRLİĞİ EGE İHRACATÇI BİRLİKLERİ EGE SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLER İHRACATÇILARI BİRLB RLİĞİ EGE İHRACATÇI I BİRLB RLİKLERİ Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği, i, Ege İhracatçı Birlikleri bünyesinde yer alan

Detaylı

plastik sanayi Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros aros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri

plastik sanayi Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros aros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri plastik sanayi 2014 Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros aros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Türk ekonomisi 2014 yılının başında hızlı artırılan faiz oranlarıyla

Detaylı

İspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı

İspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı İspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı İspanya da 120 un değirmeni olduğu bilinmektedir. Bu değirmenlerin çok büyük bir çoğunluğu yılda 2000 tonun üzerinde kapasiteyle çalışmaktadır. Pazarın yüzde 75

Detaylı

Türkiye de ve Dünyada Makarnalık (Durum) Buğdayı Pazarı

Türkiye de ve Dünyada Makarnalık (Durum) Buğdayı Pazarı Türkiye de ve Dünyada Makarnalık (Durum) Buğdayı Pazarı Makarna ve bulgurun üretiminde ana hammadde olarak kullanılan durum buğdayına olan talep giderek artmaktadır. 2013/14 sezonunda dünya durum buğdayı

Detaylı

Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi

Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi Temmuz 2014 1 Milyar $ I. Cam Sektörü Hakkında 80 yıllık bir geçmişe sahip olan Türk Cam Sanayii, bugün camın ana gruplarını oluşturan düzcam (işlenmiş camlar dahil),

Detaylı

Ayakkabı Sektör Profili

Ayakkabı Sektör Profili Ayakkabı Sektör Profili Elif UĞUR Ayakkabı, çok eski çağlarda insanların zorlu coğrafya ve iklim koşullarında ayaklarını muhafaza etmek ve zarar görmelerini engellemek amacıyla kullanılırken günümüzde

Detaylı

TEMMUZ 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

TEMMUZ 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU TEMMUZ 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi OCAK-HAZİRAN 2018 İHRACAT VERİLERİ

Detaylı

Tilapia Yetiştiriciliğine Giriş

Tilapia Yetiştiriciliğine Giriş Tilapia Yetiştiriciliği Giriş Tilapia nın Tanıtımı Taksonomik sınıflandırma Tilapia nın Biyolojisi Anatomik özellikleri Genetik özellikleri Tilapia Yetiştiriciliğine Giriş Yetiştiriciliğinin Yayılışı-Gelişimi

Detaylı

DÜNYA SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ İHRACATI. Genel Değerlendirme

DÜNYA SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ İHRACATI. Genel Değerlendirme DÜNYA SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ İHRACATI Genel Değerlendirme Haziran 2014 2012 yılı dünya seramik sağlık gereçleri ihracat rakamlarına bakıldığında, 2011 yılı rakamlarına nazaran daha az dalgalanma gösterdiği

Detaylı

DÜNYA PLASTİK SEKTÖR RAPORU PAGEV

DÜNYA PLASTİK SEKTÖR RAPORU PAGEV DÜNYA PLASTİK SEKTÖR RAPORU 2016 PAGEV 1. DÜNYA PLASTİK MAMUL SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER 1.1. DÜNYA PLASTİK MAMUL ÜRETİMİ Yüksek kaynak verimi, düşük üretim ve geri kazanım maliyeti ve tasarım ve uygulama zenginliği

Detaylı

2003 yılında tarımın milli gelirlerimizdeki payı yüzde 12,6 iken, 2006 yılında yüzde 11,2 ye indi.

2003 yılında tarımın milli gelirlerimizdeki payı yüzde 12,6 iken, 2006 yılında yüzde 11,2 ye indi. Tarım Sektörünün İhracattaki Yeri ve Önemi Şebnem BORAN Ülkemizde son yıllarda önceliğin sanayi sektörüne kayması sonucu ekonomimizde göreceli olarak tarım ürünlerinin ihracatımızdaki ağırlığı giderek

Detaylı

BETON SANTRALİ SEKTÖRÜ NOTU

BETON SANTRALİ SEKTÖRÜ NOTU BETON SANTRALİ SEKTÖRÜ NOTU Bu çalışmada beton santrali sektörü olarak GTIP tanımları aşağıda belirtilen kalemlerin toplamı olarak ele alınmıştır. GTIP GTIP TANIMI 847431 BETON/HARÇ KARIŞTIRICILAR 847490

Detaylı

2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI. (40 Test Sorusu)

2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI. (40 Test Sorusu) ZİRAAT BANKASI 2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI (40 Test Sorusu) 1 ) Aşağıdakilerden hangisi bir kredi derecelendirme kuruluşudur? A ) FED B ) IMF C ) World Bank D ) Moody's E ) Bank

Detaylı

İZMİR DE SÜT SEKTÖRÜNE BAKIŞ

İZMİR DE SÜT SEKTÖRÜNE BAKIŞ İZMİR DE SÜT SEKTÖRÜNE BAKIŞ Büyük tarımsal ekonomiler sıralamasında 7. sırada yer alan ülkemiz tarımının milli gelire, istihdama ve dış ticarete katkısı giderek artmaktadır. Tarım sektörü; 2008 yılında

Detaylı

TÜRKİYE Su Ürünleri Üretimi

TÜRKİYE Su Ürünleri Üretimi AKDENİZ GENEL BALIKÇILIK KOMİSYONU TOPLANTISI HOŞ GELDİNİZ TÜRKİYE Su Ürünleri Üretimi Yıllar Avcılık Yetiştiricilik Toplam (Ton) Miktar Oran Miktar Oran Ton % Ton % 2002 566.682 90,3 61.195 9,7 627.847

Detaylı

SEKTÖRÜN TANIMI TÜRKİYE TEMİZLİK MADDELERİ SEKTÖRÜ

SEKTÖRÜN TANIMI TÜRKİYE TEMİZLİK MADDELERİ SEKTÖRÜ SEKTÖRÜN TANIMI Tablo-1: Temizlik Maddeleri Sektöründe Yer Alan Ürünler GTİP Ürün Adı 3401 Sabunlar, Yüzey Aktif Organik Maddeler 3402 Yıkama, Temizleme Müstahzarları-Sabunlar Hariç 3403 Yağlama Müstahzarları,

Detaylı

YUMURTA ÜRETİMİ VE İHRACAT Yeni Hedefler ve Potansiyel Problemler DERYA PALA YUM-BİR HAZİRAN 2010 ANKARA

YUMURTA ÜRETİMİ VE İHRACAT Yeni Hedefler ve Potansiyel Problemler DERYA PALA YUM-BİR HAZİRAN 2010 ANKARA YUMURTA ÜRETİMİ VE İHRACAT Yeni Hedefler ve Potansiyel Problemler DERYA PALA YUM-BİR HAZİRAN 2010 ANKARA YUM-BİR Kuruluş :2006 Üye Sayısı: 15 Birlik 500 üretici Misyonu:Üreticilerin hak ve menfaatlerini

Detaylı

AĞAÇ İŞLEME MAKİNELERİ SEKTÖRÜ NOTU

AĞAÇ İŞLEME MAKİNELERİ SEKTÖRÜ NOTU AĞAÇ İŞLEME MAKİNELERİ SEKTÖRÜ NOTU Bu çalışmada ağaç işleme makineleri sektörü olarak GTIP tanımları aşağıda belirtilen kalemlerin toplamı olarak ele alınmıştır. 8465 GTIP GTIP TANIMI Ağaç, mantar, kemik,

Detaylı

TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA

TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA Nurel KILIÇ Türk boya sektörü; Avrupa nın altıncı büyük boya üreticisi konumundadır. Türkiye de 50 yılı aşkın bir geçmişi olan boya sektörümüz, AB entegrasyon

Detaylı

KANATLI ET SEKTÖRÜ RAPORU

KANATLI ET SEKTÖRÜ RAPORU KANATLI ET SEKTÖRÜ RAPORU TÜRKİYE DE ÜRETİM VE TÜKETİM Sağlıklı beslenme konusunda her geçen gün daha da duyarlı davranmaya başlayan tüketiciler kırmızı ete alternatif olarak, daha az yağlı ve daha ucuz

Detaylı

TÜRKİYE'NİN DIŞ TİCARETİ

TÜRKİYE'NİN DIŞ TİCARETİ 0 MEYVE SULARI Tablo 1. Meyve Suyunun Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları Ürün Adı GTİP No Portakal Suyu (Dondurulmuş) 200911 Diğer Portakal Suları 200912, 200919 Greyfurt Suyu 200921, 200929 Diğer Turunçgil

Detaylı

DÜNYADA VE TÜRKİYE DE YAŞ SEBZE MEYVE ÜRETİMİ

DÜNYADA VE TÜRKİYE DE YAŞ SEBZE MEYVE ÜRETİMİ ANKARA 23/01/2017 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE YAŞ SEBZE VE MEYVE ÜRETİMİ Tarım insanlık için her çağda önemli olmuştur. Tarımında önemli bir bölümünü yaş meyve ve sebzeler oluşturmaktadır. Yaş meyve ve sebze

Detaylı

ĠSTANBUL SU ÜRÜNLERĠ VE HAYVANSAL MAMULLER ĠHRACATÇILARI BĠRLĠĞĠ.

ĠSTANBUL SU ÜRÜNLERĠ VE HAYVANSAL MAMULLER ĠHRACATÇILARI BĠRLĠĞĠ. ĠSTANBUL SU ÜRÜNLERĠ VE HAYVANSAL MAMULLER ĠHRACATÇILARI BĠRLĠĞĠ www.iib.org.tr Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Ġhracatçıları Birliği İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği,

Detaylı

Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi

Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Antakya/HATAY Güney Amerika kökenli bir bitki olan patates

Detaylı

SERAMİK SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

SERAMİK SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi SERAMİK SANAYİİ Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TÜRKİYE DE ÜRETİM Türkiye'de seramik ve çini yapımı, kökleri 8000 yıl öncesine uzanan

Detaylı

2017 YILI DÜNYA HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER

2017 YILI DÜNYA HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER 2017 YILI DÜNYA HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ MAYIS 2018 2017 YILI DÜNYA HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER YÖNETİCİ ÖZETİ 2017 yılında

Detaylı

BATI AFRİKA ÜLKELERİ RAPORU

BATI AFRİKA ÜLKELERİ RAPORU BATI AFRİKA ÜLKELERİ RAPORU ( Sektörü Açısından) ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ ARGE ŞUBESİ NİSAN, 2018 GSYİH- Milyar USD Nüfus -Milyon Araç Parkı-adet Pazar İthalat-milyon USD* -milyon

Detaylı

TÜRKİYE DE KÜLTÜR BALIKÇILIĞI POTANSİYELİ VE AKUAKÜLTÜR SEKTÖRÜNÜN EKONOMİYE KATKISI. Doç. Dr. Hamdi Aydın

TÜRKİYE DE KÜLTÜR BALIKÇILIĞI POTANSİYELİ VE AKUAKÜLTÜR SEKTÖRÜNÜN EKONOMİYE KATKISI. Doç. Dr. Hamdi Aydın ICOMEP 2016 International Congress of Management Economy and Policy Proceedings Book TÜRKİYE DE KÜLTÜR BALIKÇILIĞI POTANSİYELİ VE AKUAKÜLTÜR SEKTÖRÜNÜN EKONOMİYE KATKISI Doç. Dr. Hamdi Aydın Kocaeli Üniversitesi

Detaylı

KÜRESEL TİCARETTE TÜRKİYE NİN YENİDEN KONUMLANDIRILMASI-DIŞ TİCARETTE YENİ ROTALAR

KÜRESEL TİCARETTE TÜRKİYE NİN YENİDEN KONUMLANDIRILMASI-DIŞ TİCARETTE YENİ ROTALAR KÜRESEL TİCARETTE TÜRKİYE NİN YENİDEN KONUMLANDIRILMASI-DIŞ TİCARETTE YENİ ROTALAR T.C. Ekonomi Bakanlığının gerçekleştirdiği Küresel Ticarette Türkiye nin Yeniden Konumlandırılması-Dış Ticarette Yeni

Detaylı

İZMİR İN SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNDEKİ YERİ, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

İZMİR İN SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNDEKİ YERİ, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 2012 MART SEKTÖREL&BÖLGESEL İZMİR İN SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNDEKİ YERİ, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Şebnem BORAN Su ürünleri sektörü, gerek istihdama olan katkısı gerekse de yarattığı katma değer ile stratejik

Detaylı

KURU İNCİR. Hazırlayan Çağatay ÖZDEN 2005. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

KURU İNCİR. Hazırlayan Çağatay ÖZDEN 2005. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi KURU İNCİR Hazırlayan Çağatay ÖZDEN 2005 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi KURU İNCİR Türkiye de Üretim İncir, ilk kültüre alınan meyvelerden birisi olarak, anavatanı

Detaylı

Azerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org

Azerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org Azerbaycan Enerji GÖRÜNÜMÜ Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi EKİM 214 www.hazar.org 1 HASEN Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi, Geniş Hazar Bölgesi ne yönelik enerji,

Detaylı

4. TEKİRDAĞ SU ÜRÜNLERİ VE BALIKÇILIK SEKTÖRÜNÜN REKABETÇİLİK ANALİZİ 4.1. Giriş

4. TEKİRDAĞ SU ÜRÜNLERİ VE BALIKÇILIK SEKTÖRÜNÜN REKABETÇİLİK ANALİZİ 4.1. Giriş 4. TEKİRDAĞ SU ÜRÜNLERİ VE BALIKÇILIK SEKTÖRÜNÜN REKABETÇİLİK ANALİZİ 4.1. Giriş Su ürünleri yetiştiriciliği; balık, yumuşakça, kabuklu, eklem bacaklılar ile sucul bitkilerin yetiştiriciliğini içine almaktadır.

Detaylı

KAYNAK MAKİNELERİ SEKTÖRÜ NOTU

KAYNAK MAKİNELERİ SEKTÖRÜ NOTU KAYNAK MAKİNELERİ SEKTÖRÜ NOTU İki metal parçayı ısıl yolla birleştirme işleminde kullanılan kaynak makine ve malzemeleri, üretim sanayinde önemli bir paya sahiptir. Geliştirilen her teknolojik malzemenin

Detaylı

T.C. Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü Ankara 08.01.2013

T.C. Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü Ankara 08.01.2013 T.C. Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü Ankara 08.01.2013 Konu : 390319000000 GTİP no lu GPPS ve HIPS ithalatına % 3 oranında gümrük vergisi uygulanmasının kaldırılma talebi Sayın Bakanlığınızın,

Detaylı

EKMEĞİ SUDAN ÇIKARMAK VARKEN BALIKÇILIK VE SU ÜRÜNLERİNDE AKP HAVANDA SU DÖVDÜ

EKMEĞİ SUDAN ÇIKARMAK VARKEN BALIKÇILIK VE SU ÜRÜNLERİNDE AKP HAVANDA SU DÖVDÜ Umut Oran Basın Açıklaması 20.7.2014 SU AKTI AKP BAKTI EKMEĞİ SUDAN ÇIKARMAK VARKEN BALIKÇILIK VE SU ÜRÜNLERİNDE AKP HAVANDA SU DÖVDÜ Türkiye geleceğin sektörü olan balıkçılıkta potansiyelini kullanamıyor

Detaylı

KÜRESEL OTOMOTİV OEM BOYALARI PAZARI. Bosad Genel Sekreterliği

KÜRESEL OTOMOTİV OEM BOYALARI PAZARI. Bosad Genel Sekreterliği KÜRESEL OTOMOTİV OEM BOYALARI PAZARI Bosad Genel Sekreterliği SEKTÖR ANALİZİ Otomotiv OEM boyaları dünyanın en büyük boya segmentlerinden biridir. Otomotiv OEM boyaları, 2011 yılında toplam küresel boya

Detaylı

HİDROLİK PNÖMATİK SEKTÖRÜ NOTU

HİDROLİK PNÖMATİK SEKTÖRÜ NOTU HİDROLİK PNÖMATİK SEKTÖRÜ NOTU Akışkan gücü, basınçlı akışkanların, ister sıvı ister gaz halinde olsun, enerjilerinden faydalanarak elde edilen güçtür. Sıvı veya gaz, yada somut olarak su veya hava, ancak

Detaylı

ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya

Detaylı

Hatay İskenderun Bilgi Notu

Hatay İskenderun Bilgi Notu İskenderun Bilgi Notu Bölgemizin lokomotif sektörleri ticaret, nakliye, inşaat ve sanayi olarak ifade edilebilir. ilinde demir çelik ürünleri, otomotiv filtresi, tarım araç ve gereçleri, tarımsal ürünler

Detaylı

TÜRKİYE DIŞ TİCARETİNDEN İZMİR İN ALDIĞI PAYIN ANALİZİ

TÜRKİYE DIŞ TİCARETİNDEN İZMİR İN ALDIĞI PAYIN ANALİZİ 2013 ARALIK EKONOMİ TÜRKİYE DIŞ TİCARETİNDEN İZMİR İN ALDIĞI PAYIN ANALİZİ Erdem ALPTEKİN Giriş İzmir, 8.500 yıllık tarihsel geçmişe sahip, birçok medeniyetin birlikte hoşgörüyle yaşadığı, oldukça zengin

Detaylı

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2017 0 YAŞ MEYVE VE SEBZE DÜNYA ÜRETİMİ Dünya Yaş Sebze Üretimi Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) nün en güncel verileri olan 2013 yılı verilerine göre;

Detaylı

2011 YILI DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNÜN DURUMU

2011 YILI DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNÜN DURUMU 2011 YILI DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNÜN DURUMU Dünya Üretimi Dünya ham çelik üretimi 2011 yılında 1,5 milyar ton olarak gerçekleşmiş ve bir önceki yıla göre %6,2 oranında artış kaydetmiştir. Küresel kriz ile

Detaylı

DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER

DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER 1.KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM 2013 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 2,8 oranında büyüyen ABD ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 3,6 oranında büyümüştür. ABD de 6 Aralık 2013 te

Detaylı