Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER
|
|
- Esen Özbilgin
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 * Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER
2 *Translasyon, bir proteinin sentezi için, DNA da nükleotit dilinde kodlanmış bilginin, bir mrna molekülü tarafından sitoplazmaya taşınmasını ve transfer RNA (trna) aracıları kullanılarak, primer amino asit diline çevrilmesidir. *Böylece genetik kod amino asit diline çevrilir. *Burada görev alan transfer RNA lar küçük molekülleküllerdir. *Uzunlukları genellikle nükleotittir. *Hücrede çok sayıda trna yeralır. *Bilinen ve tanımlanmış 20 amino asidin her birine özel trna lar vardır. *Bazen birden fazla trna aynı amino asitin taşınmasında görev alabilir. *Her trna sadece bir amino asit taşımak için tasarlanmıştır.
3 *Amino asitler, herbiri için özgün tasarlanmış trna nın 3 ucuna, yine amino asite özgü aminoasil-trna sentetaz adını alan enzimler yardımıyla bağlanır. *Çeviri aşamasında mrna üzerinde yer alan nükleotit dizisinde her 3 baz bir amino asidi kodlar ve buna kodon adı verilir. *trna nın üzerinde yer alan, bu kodonu tamamlayıcı yapıda ve amino asite özgün olan sıraya ise anti-kodon adı verilir. *Bu durum; trna nın hangi amino asidi kodladığını ifade eder. *Buna göre, trna nın üst bilgisi olarak amino asidin adı, alt bilgisi olarak da anti-kodon dizisi yazılır. *Yani trna, UUA dizisi içeriyorsa, lösin (Leucine)olarak yazılır.
4 *Çeviri başlangıç kodonu (initiation codon) ile başlar ve son uçta yer alan dur veya terminasyon (Stop, termination codon) kodonu yardımıyla sonlandırılır. *Karşımıza çıkan ve okunan bu kodlar okuma çerçevesi olarak adlandırılır. * Çeviri; ribozom, uygun amino asitle yüklü trna ve mrna arasında gerçekleşen, otomatik bir olaydır ve bu sistem bir makina kadar düzgün çalışarak, mrna da ki kodlara uygun olacak şekilde trna ların ribozomun belli kısımlarına gelmesi ve amino asitler arasında peptit bağları oluşarak uzamasıyla gerçekleşir.
5 *Dur kodonlarını gelindiğinde çeviri sonlanır ve sitoplazmada bulunan ve salınma faktörleri (releasing factors) denen moleküllerin yardımıyla polipeptit zinciri ribozomdan ayrılır. *Böylece sitoplazmada primer proteinler oluşur. *Bundan sonraki basamaklarda proteinin işlevsel hale geleceği diğer katlanmalar ve değişiklikler gerçekleşir. *Bu modifikasyonlar arasında fonksiyonel bir proteinin oluşturulması için, polipeptit iplikçikte ki ilk amino asitlerin kesilip uzaklaştırılması ve/veya yeni yüklü grupların (Ör: şekerlerin vbg) eklenmesi yer alır.
6
7 *Kodonlar ve amino asitler arasındaki yazışmalarda kullanılan kod, genetik kod adı verilen bir dizi kural tarafından belirlenir. *Birkaç istisna dışında, ökaryotlarda nüklear protein kodlayan genler ve prokaryotlarda yer alan genlerin hemen hemen tümünde çeviri kuralları aynıdır-evrenseldir. *Buna göre amino asit, üçlü kodonunun ilk iki bazı ile belirlenir. *Böylece üçüncü bazları farklı, ama aynı amino asidi kodlayan farklı üçlü kodonlar ortaya çıkmıştır (Arada istisnai durumlara rastlandığı için biyologlar evrensel kelimesi yerine "standart genetik kodu" tercih ederler). *Standart genetik kod Tablo 1.3 'de verilmiştir. *Bir kodonun üç nükleotitden oluştuğu biliniyorsa ve dört farklı nükleotit yapısı varsa, olası amino asit kodon sayısı 4 3 = 64 kodon kadar olmalıdır.
8 *Yapılan çalışmalar amino asitler tanımlayan 61 kodon olduğunu göstermiştir. *Üç tane de durdurma kodonu ile standart genetik kodlama tamamlanır. * Bu durumda 61 kodona anlamlı kodonlar adı verilir. *Standart-evrensel genetik durdurma kodonları UAA, UAG, UGA dır. *Çok nadir görülen, istisnalar dışında, genetik kod kesindir ve sadece bir amino asiti kodlar. *İstisnai durumlarda ise trna üzerindeki kod normalde kodlamadığı ama aslında kodlaması gereken amino asidin nadir rastlanan bir formunu tanımlar. *Bir örnekle bu durumu anlatmak istersek, örneğin Escherichia coli de UGA kodonu sistein yerine translasyon işlemi sona erdiğinde olağan dışı bir amino asit olan selenosisteini tanımlayabilir. *Bu da protein translasyonunun sonlanmasına yol açar.
9 *Bu amino asitlerin çoğu için 61 anlamlı kodon geçerlidir (20 üzerinden 18 inde). *Yukarıda bahsedilen ve örneği verilen bazı istisnai durumlarda ise bir amino asit, birden fazla kodon tarafından kodlanabilir. *Bu tip kodlara dejenere kod adı verilir. *Farklı kodonlar aynı amino asiti belirtmek için kullanılıyorsa bu kodlarada eş anlamlı veya sinonim kodlar denir. *Üçüncü konumunda yer alan bazın farklılaşması ile oluşan, birbirinden farklı eşanlamlı kodonlara da kodon ailesi adı verilir. *Örneğin, valin ( GUU, GUC, GUA, GUG ) için dört kodon kullanılabilir. *Bunlar valinin 4 lü kodon ailesini oluştururlar. *Bunun aksine, lösin amino asidini tanımlamak için altı kodon vardır. *Bunlardan dört tanesi lösin için 4 lü kodon ailesini oluştururken (CUU, CUC, CUA, ve CUG), iki tanesi 2 li kodon ailesini ( UUA ve UUG ) oluşturur.
10 *Protein oluşması aşamasında başlangıç amino asidi çoğu ökaryotta ve Arkaebakteri de metiyonin amino asitidir ve AUG kodonu ile kodlanan başlangıç kodonudur. * Bu amino asit genellikle olgun proteinlerde uzaklaştırılır. *Eubakterilerde başlangıç kodonu AUG olmasına karşın bu metionini değil onun farklı bir formu olan formilmetionini kodlar. *Benzer olarak alternatif başlatma kodonları farklı prokaryotlarda ve ökaryotlarda bilinmektedir. * Örneğin, yine bazı eubakterilerde başlangıç kodonu olarak GUG, UUG ve AUU ye azalan sıklıkta rastlanılmaktadır. *Saccharomyces cerevisiae mayalarında da AUG ye ek olarak, AUA, GUG, UUG, AUC ve AAG çevirinin başlatılması için kullanılan diğer başlangıç kodonlarıdır.
11 *Aynı zamanda, bazı damarlı bitkilerin kloroplastlarında yer alan plastit genomlarının da ciddi farklılıklar gösterdiği gözlenmiştir. *Benzer olarak çoğu hayvan mitokondriyal genomlarının da standart-evrensel genetik kodun farklı kodlarını kullandığı belirlenmiştir. *Vertebratlarda yer alan mitokondriyal genetik kodları içeren liste Tablo 1.4 'de görülebilir. *Burada standart genetik kod içinde iki arginin kodonu olarak yer alan kodonun, sonlandırma kodonu haline dönüştüğü, bir triptofan kodonunun- stop kodona ve bir isoleusin kodonunun da metionin kodonuna dönüştüğü görülmektedir.
12
13 *Birkaç prokaryotik genomda da vertebrat mitokondriyal kodonlara benzer şekilde, alternatif genetik kod kullanımları gösterilmiştir. * Örneğin, Mycoplasma genusuna ait eubakteri örneklerin de triptofan kodu olarak UGA kullanılır. *Standart genetik kodtan sapmalar yine benzer şekilde birkaç eukaryotun nüklear genomlarında gözlenmiştir. *Örneğin, Paramecium ve Tetrahymena cinsine ait siliatlar da UAA ve UAG yi glutamin amino asiti için, *Candida cylindracea mayasıda CUG'i serin kodlamada kullanır. * Özetle standart kodlar aslında küçük farklılıklar içerir ve sanıldığı gibi çok da evrensel değildir.
14 *Ayrıca bazı organizmalarda yer alan bazı genetik kodonların asla protein kodlamadığı görülmüştür. *Bunlar eksik kodonlar (Absent codons) denir. *Bunlara uygun trna lar olmadığı için üretilen bu kodonlara trna yönelmez. *Bunlara da tanımlanmayan-işlenmeyen kodonlar denir. *Örneğin, Gram pozitif bir öbakteri olan Micrococcus luteus genomundaki AGA ve AUA kodonları (Kano ve ark. 1993) bu tanımlanmayan kodonlar olarak bulunmuştur. *Benzer bir durum Mycoplasma capricolum genomu içindeki CGG kodonu da tanımlanmayan bir kodon olarak bulunmuş ve belirlenmiştir (Oba ve ark. 1991). *Bu tanımlanmayan kodonlar salınım faktörleri ile ribozomdan salınamazlar ve polipeptit ribozoma bağlı olarak kalır.
15 *Mutasyonlar *DNA dizileri, normal olarak replikasyon işlemi sırasında tam olarak kopyalanır. *Ancak DNA replikasyonu ve onarım sırasında, nadiren yeni sekanslar oluşması ya da hatalar meydana gelir. *Bu hatalara mutasyonlar denir. *Mutasyonlar evrimin, dolayısıyla değişimin ve yenilenmenin kaynağıdır. *Burada Mutasyon sürecinin dört yönü ele alınmaya çalışılacaktır: *1.Moleküler mekanizmalar canlılarda meydana gelen mutasyonların oluşturulmasından sorumludur. *2.Mutasyonların tüm genetik materyaller ve onların ürünleri üzerinde sahip oldukları etkiler, *3.Mutasyonların yapısal ve geçici özellikleri, *4.Mutasyonların raslantısal olarak oluşması ele alınacaktır.
16 *Mutasyonlar, somatik veya üreme hücrelerinde oluşabilir. *Somatik mutasyonlar, bizi evrimsel bağlamda çok ilgilendirmeyeceği için onları göz ardı edebiliriz. *Çünkü kalıtsal değildirler. *Burada bahsedilen mutasyonlar üreme hücrelerinde gerçekleşen ve kalıtsal olarak aktarılan mutasyonlardır. *Mutasyonlar etkilenen DNA dizisinin uzunluğu ile sınıflandırılabilir. *Örneğin, mutasyonlar, tek bir nükleotitte gerçekleşiyorsa buna nokta mutasyon ya da daha fazla sayıda nükleotidini etkiliyorsa bölgesel mutasyon (segmental mutasyon) adını alır.
17
18 *Mutasyonlarda kendi içinde oluş şekline, değişiklik türüne göre sınıflandırılabilir. *Buna göre: *(1) Yer değiştirme (Substitution mutation) mutasyonları, bir nukleotidin diğeri ile yer değiştirmesi, *(2) Rekombinasyonlar (Recombination), bir dizinin diğer bir sıra ile değişimi, *(3 ) Silme (Deletions), DNA, dan bir ya da daha çok nükleotidin çıkarılması, *(4) Eklenme (Insertions) çift kollu bir DNA segmenti ve dizisine bir ya da daha çok nükleotidin eklenmesi, *(5) Dönme (Inversions), çift iplikli DNA sarmalının iplikçiklerinden birinin yada ikisinin 180 dönmesi (Şekil 1.11) şeklinde olur.
19 *1.Yer Değiştirme Mutasyonları (Substitution Mutation) *Yer değiştirme mutasyonları ikiye ayrılır. *Bunlardan ilki geçiş tipi mutasyonları (transizyon tipi mutasyonlar) ve diğeri çapraz yer değiştirme mutasyonları (transversiyon tipi mutasyonlar) olarak ayrılır. *Transizyon tipi mutasyonlarda bir pürin, bir pürinle; bir primidin bir primidinle yer değiştirir. *Yani değişikler A ve G (pürinler) arasında, ya da C ve T (pirimidinler) arasındadır. *Çapraz yer değiştirme mutasyonları olan transversiyon tipi mutasyanlarda bir purin, bir pirimidin ile yer değişmektedir. *Transizyon tipinde dört tip değişim görülür. *A-G nine, G-A nine değişir. *T-C e ve elbette C-T e değişebilir. *Transversiyonda ise sekiz tip yer değiştirme gözlenir. *Bunlar; G-A, A-G, C-T, T-C, C-G, G-C, A-C, C-A, T-A, A-T, G-T ve T-G dir.
20 *Bu mutasyonlarla protein kodlama bölgelerinde meydana gelen değişiklikler, çeviri sonucu ortaya çıkacak protein ürünün yapısını ve/veya görevini etkilerler. *Buna bağlı olarak da bu mutasyonları sınıflandırabiliriz. *Oluşan yer değiştirme mutasyonu eğer aynı amino asitin üretimine neden oluyorsa bu mutasyonlar proteinin yapısı ve görevini etkilemez dolayısıyla sessiz (eşanlamlı) mutasyonlar adını alır (Şekil 1.12a). *Eğer proteinin yapısına ve/veya görevine etki ederse, bunlar anlamlı (farklı anlamlı) mutasyonlar adını alırlar. *Burada değişiklik merkezde olan önemli bir amino asitte değilse proteinin 2cil ve 3cül katlanmalarını etkilemez. *Bununla beraber merkezi bölgede yer alan amino asitlerden birinde ise proteinde ciddi bozukluklara yol açar.
21
22 *Eşanlamlı, sessiz mutasyonlar genellikle birbirlerinin yerine kullanılır. *Büyük bir çoğunluğunda bir proteinin amino asit sekansını değişmediğinden ve amino asit seviyesindeki kod değişimi, nükleotit dizisi incelendiğinde tespit edilebilir. *Ancak, eşanlamlı mutasyon her zaman sessiz olmayabilir. * Örneğin tek bir nükleotidin değişmesi ile amino asit değişmeyebilir ama orada ki dizi değişir. *Bu bölge bir sıçrama bölgesine ya da bir intron veya tam tersi ekzon bölgesine dönüşebilir.
23 *Merkezi bir dizide ise bir başka polipeptidi şekillendirebilir. * Örneğin, beta-globin, birinci eksonunda 25 kodon içerir. *Bunlardan biri GGA kodlu glisindir. *Eğer kodon GGT ye dönerse eş anlamlı bir değişiklik olur ve yine glisin kodlanır. *Bununla beraber bu değişikliğe sahip beta-globinlerde bir çerçeve kayması gözlenmiş, proteinin üretimi ile sonuçlandığında yeni bir dizi eklemenin olduğu anormal uzamalar gösterilmiştir (Goldsmith ve ark 1983).
24 *Böyle bir değişiklik artık "sessiz" değildir. *Bu nedenle, bu iki terim arasında aslında fark vardır. *Tabii ki, bir protein kodlanması sırasında, protein tanımlayan gendeki tüm sessiz mutasyonlar eşanlamlı mutasyonlardır, yani aynı amino asit oluşur. *Eş anlamlı olmayan (Nonsynonymous) veya amino asit değiştiren mutasyonlar ayrıca yanlış anlamlı (missense) ve anlamsız (nonsense) mutasyonlar olarakta sınıflandırılırlar. *Bir yanlış anlamlı mutasyon, daha önce (Şekil 1.12b) kodlanmış farklı bir amino asidi belirten bir kodon içine etkilenmeyen kodonu değiştirir. *Böyle bir mutasyon zamanından önce çeviri işlemini sonlandırılmasına ve/veya son kısmı olmayan, bir bölümü kesik bir protein (Şekil 1.12c) üretimine neden olabilirler.
25 *Stop kodon ile sonlandırılmayan proteinler, oluşturup bir anlamda kodonu değiştirirler. *Tek bir nükleotit değişikliği ile örneğin, UGC (Tyr) üreten ve orada takıldığı için tyrozin kuyrular oluşturan bir yapı sergileyebilir. *Bu fasih, kapalı daire mutasyonlarına neden olan değişikliklere pretermination kodonları denir. *Poli-adenilasyon sitesine kadar sentezi devam ettiren durdurma kodonları mutasyonları da bilinmektedir. *Anlamlı kodonların her biri, tek nükleotid değişikliği vasıtasıyla dokuz kodonu mutasyona uğratabilir. *Örneğin, CCU (Pro) UCU (Ser) için altı farklı mutasyon oluşturabilirsiniz. *Bunlar; ACU (Pr), GCU (Ala), CUU (Leu), CAU (His), veya CGU (Arg) oluşabilir. *Ayrıca üç tanede eşanlamlı CCC, CCA ve CCG mutasyonu oluşturur. *Diğer bir değişle standart genetik kodun amino asit tanıyan 61 anlamlı kodonu, 9 farklı yer değiştirme mutasyonu oluşturabilirse bu sonuçta (61 x 9 = 549) 549 olası yerdeğiştirme mutasyonu oluşabileceğini bize gösterir.
26 *Tabii bu hesap her yer değiştirme mutasyonunu eşit sıklıkta görüldüğünü kabul eden bir hesaplama sonucudur. *Oysa genetik kodun yapısında en çok gözlenen eşanlamlı yer değiştirme mutasyonları üçüncü konumundaki kodu esas kabul eder. *Yapılan çalışmalarda göstermiştir ki neredeyse meydana gelen tüm eşanlamlı yer değiştirme mutasyonlarından neredeyse %70 i üçüncü konumunda nükleotid değişikliği ile oluşmuştur. *Bunun aksine, kodonların ikinci konumunda tüm nükleotid değişiklikleri farklı anlamlı (nonsynonymous) mutasyonlardır. *Benzer nedenlerle birinci konumda nükleotid değişiklikleri ise proteinin yapısını ve/veya görevini (96 %) en fazla değişime uğratır. *Çalışmaların büyük çoğunluğunda, eş anlamlı bir kodonun değişimi, aynı amino asidi sadece bir ya da en fazla iki kez kodlar. *Bu kuralın yegane istisnası iki kodon ailesinde (AGU ve AGC) ile, dört kodon ailesinde (UCU, UCC, UCA ve UCG) ait bir serin kodon alışverişidir. *Böyle bir olay iki farklı anlamlı (nonsynonymous) nükleotid değişikliğini gerektirir.
27 *DNA replikasyonu sırasında oluşan yanlış eşleşmelerde yerdeğiştirme mutasyonlara neden olabilir. *Bu mutasyonların yanlış eşleşmeden olduğu düşünülmektedir. *Azotlu bazlardan bazıları, bir çok olumsuz totomerik formu kabul edebilir. *DNA replikasyonununda örneğin purin - pirimidin yanlış eşleşmeleri (Cı - A) enol yerine, keto formunun gelmesi, sitozin yerine adenine geçmesine neden olabildiği gösterilmiştir (Watson ve Crick 1953) ( Şekil 1.13). *Benzer şekilde amino grubu yerine imino grubu geçmesiyle adenine yerine sitozin geçmesi mümkün olur. *Topal ve Fresco (1976 ) pürin - pürin yanlış eşleşmelerinin oluşabildiğini ama primidin- primidin yanlış eşleşmelerinin olamayacağını gösterdi.
28 *Özetle yapılan çalışmalar Purin- pirimidin yanlış eşleşmelerini A *: C, A: C *, G * : T ve G : * T ve purin- purin yanlış eşleşmeleri A *:A, G: A *, G: G *, G * : A 'nin * olumsuz tautomerik formu ile temsil edilebilir. *Bu durumda, yer değiştirme mutasyonları ortaya çıkmasını sağlayacak iki yol vardır. *Bunlardan ilki olarak eşleşme aşamasında yanlış pürin - pirimidin çiftlerinden kaynaklanan hatalar Ör: A : T çifti ve G : C çifti dört olası hatalı eşleşme yapabilir. *Bunlar C: A *, A: C *, G : T * ya da G * : T. İkinci yol ise transversiyonlar pürin - pürin yanlış çiftler oluşmasından kaynaklanan mutasyonlardır.
29
30 *KULLANILAN KAYNAKLAR * 1 Fundamentals of Molecular Evolution (2000) Dan Graur and Wen-Hsiung Li Sinauer Associates, Inc.,Publishers. Sunderland, MA, USA.
GENETİK ŞİFRE. Prof. Dr. Filiz ÖZBAŞ GERÇEKER
GENETİK ŞİFRE Prof. Dr. Filiz ÖZBAŞ GERÇEKER Genetik Bilgi Akışı Genetik kodun özellikleri 1. Genetik şifre, harfler halinde gösterilen mrna moleküllerini oluşturan ribonükleotid bazları kullanılarak,
DetaylıHafta 7. Mutasyon ve DNA Tamir Mekanizmaları
Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 7 Mutasyon ve DNA Tamir Mekanizmaları Prof. Dr. Hilâl Özdağ Mutasyon Tipleri Baz düzeyinde mutasyon Tek nükleotid etkilenir: UV nin neden olduğu timin dimerleri replikasyon
DetaylıGEN MUTASYONLARI. Yrd. Doç. Dr. DERYA DEVECİ
GEN MUTASYONLARI Yrd. Doç. Dr. DERYA DEVECİ Gen mutasyonları 2 temel mekanizma ile gerçekleşir. A. İnsersiyon; Bir veya daha fazla nükleotidin araya girmesiyle B. Delesyon; Bir veya daha fazla nükleotidin
DetaylıTRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ
TRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ TRANSLASYON Translasyonda nükleik asit kullanılır fakat son ürün bir nükleik asit değil proteindir. Translasyon mekanizması 4 ana bileşenden oluşmaktadır: 1. mrnalar 2. trnalar
DetaylıTRANSLASYON ve PROTEİNLER
TRANSLASYON ve PROTEİNLER Prof. Dr. Sacide PEHLİVAN 13 Aralık 2016 mrna daki baz sırasının kullanılarak amino asitlerin doğru sıra ile proteini oluşturmasını kapsayan olayların tümüne Translasyon veya
DetaylıGenetik Kod ve Protein Sentezi. Dr. Mahmut Çerkez Ergören
Genetik Kod ve Protein Sentezi Dr. Mahmut Çerkez Ergören Protein Sentezi = Translasyon Genetik bilginin protein molekülü şeklindeki ifadesi. Protein Sentezi Proteinler gen ekspresyonunun son ürünüdür.
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA
MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA RİBOZOMLAR Ribozom RİBONÜKLEOPROTEİN (RNP) yapısındadır. Ribozomlar hem protein hem de RNA moleküllerinden oluşur. Ribozomlar protein ve RNA moleküllerinden oluşan
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA
12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA DNA (DEOKSİRİBONÜKLEİK ASİT) Temel nükleik asittir. Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında, ökaryot hücrelerde çekirdek, mitokondri ve kloroplast organelinde bulunur.
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 12. Sınıf 1 GENDEN PROTEİNE
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 12. Sınıf 1 GENDEN PROTEİNE Protein sentezini tüm canlılar gerçekleştirir. Bir mrna molekülünde en fazla 64 çeşit kodon bulunur. DOĞRU YANLIŞ SORULARI Canlıların heterotrof beslenenleri
DetaylıGenetik çalışmaların yüksek canlılardan çok mikroorganizmalarla yapılması bazı avantajlar sağlar.
8.Hafta: Bakteri Genetiği BAKTERİ GENETİĞİ Genetik çalışmaların yüksek canlılardan çok mikroorganizmalarla yapılması bazı avantajlar sağlar. 1) Yüksek canlılarda çok sayıda kromozom ve onları kontrol eden
DetaylıHafta V Translasyon TRANSLASYON
GENETĐK 111-503 Hafta V Translasyon Doç.Dr. Hilâl Özdağ TRNSLSYON 1 Translasyon a. mrn ribozoma bağlanır b. trn lar sitoplazmadaki ilgili aminoasitlere bağlanır c. trn özgül aminoasidini ribozoma taşır
DetaylıBiyoteknoloji ve Genetik II. Hafta 8 TRANSLASYON
Biyoteknoloji ve Genetik II Hafta 8 TRANSLASYON Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/125 Eposta: hilalozdag@gmail.com TRANSLASYON Translasyon a. mrna ribozoma
DetaylıA. DNA NIN KEŞFİ VE ÖNEMİ
DNA nın Yapısı ve Replikasyonu Biyoloji Ders Notları A. DNA NIN KEŞFİ VE ÖNEMİ İlk olarak Friedrich Miescher (1869) akyuvar hücreleri ve balık sperminde yönetici molekülleri tespit etmiştir. Çekirdekte
DetaylıBİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER
www.benimdershanem.esy.es Bilgi paylaştıkça çoğalır. BİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER NÜKLEİK ASİTLER Nükleik asitler, bütün canlı hücrelerde ve virüslerde bulunan, nükleotid birimlerden
DetaylıRNA nın Yapısı. Dr. Mahmut Çerkez Ergören
RNA nın Yapısı Dr. Mahmut Çerkez Ergören RNA (Ribonükleik Asit ) Ribonükleotidlerin fosfodiester bağı ile bağlanmasından oluşan polinükleotid zinciridir. Tek zincirden oluşur (trna nın bazı bölgeleri hariç).
DetaylıDNA Replikasyonu. Doç. Dr. Hilal Özdağ. A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: /202 Eposta:
DNA Replikasyonu Doç. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/202 Eposta: hilalozdag@gmail.com 1 Watson ve Crick Gözümüzden kaçmamış olan bir nokta da.. Replikasyon
DetaylıTanımlamalar PROTEİN SENTEZİ; TRANSLASYON. Protein sentezi ;translasyon. mrna ; Genetik şifre 1/30/2012. Prof Dr.Dildar Konukoğlu
PROTEİN SENTEZİ; TRANSLASYON Prof Dr.Dildar Konukoğlu DNA SENTEZİ DNA DNA RNA sentezi DNA mrna Protein sentezi mrna Protein Tanımlamalar Replikasyon Replikasyon Transkripsiyon Transkripsiyon Translasyon
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMI 6 GENETİK ŞİFRE VE PROTEİN SENTEZİ 2
12. SINIF KONU ANLATIMI 6 GENETİK ŞİFRE VE PROTEİN SENTEZİ 2 SANTRAL DOGMA Hücredeki bilgi aktarım mekanizmasının tamamına SANTRAL DOGMA denir. Santral dogma tek yönlü bilgi aktarımıdır. Geri dönüşümü
DetaylıIII GEN YAPISI & GEN ANLATIMI (GEN EKSPRESYONU)
III GEN YAPISI & GEN ANLATIMI (GEN EKSPRESYONU) 1 GEN GENOM POLİSİSTRONİK GENLER MOMOSİSTRONİK GENLER PARÇALI GEN İNTRON-EKZON TRANSKRİPSİYON TRANSKRİPTOM GENETİK KOD KODON-ANTİKODON TRANSLASYON PROTEOM
DetaylıKonu 4 Genetik Şifre ve Transkripsiyon
PowerPoint Lecture Presentation for Concepts of Genetics Ninth Edition Klug, Cummings, Spencer, Palladino Konu 4 Genetik Şifre ve Transkripsiyon Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu Copyright Copyright 2009
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER *Bitki nüklear, mitokondriyal ve kloroplast DNA'ları *Burada yer alan bugünkü bilgilerimizin çoğu, moleküler evrim mekanizması ve oranları kullanılarak
DetaylıHÜCRE BÖLÜNMESİ. 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme.
HÜCRE BÖLÜNMESİ 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme. Amitoz Bölünme Önce nukleolus, sonra nukleus, daha sonra sitoplazmanın uzayıp ortadan boğulması ile ikiye
DetaylıLYS ANAHTAR SORULAR #4. Nükleik Asitler ve Protein Sentezi
LYS ANAHTAR SORULAR #4 Nükleik Asitler ve Protein Sentezi 1) İncelenen bir nükleotidin DNA ya mı yoksa RNA ya mı ait olduğu; I. Bağ çeşidi II. Pürin bazı çeşidi III. Pirimidin bazı çeşidi IV. Şeker çeşidi
Detaylıİ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın
İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Genetik nedir? Biyolojinin kalıtım ve varyasyonlarla (çeşitlilikle) ilgilenen bilim dalıdır. Genetik yaşayan tüm organizmalarda
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM)
MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM) TRANSKRİPSİYONU (ÖKARYOTİK) STOPLAZMA DNA Transkripsiyon hnrna RNA nın işlenmesi mrna G AAA Eksport G AAA NÜKLEUS TRANSKRİPSİYONU (PROKARYOTİK) Stoplazma
DetaylıNükleik Asitler. DNA ve RNA nükleik asitleri oluşturur
NÜKLEİK ASİTLER Nükleik Asitler DNA ve RNA nükleik asitleri oluşturur Genetik bilginin nesiller boyu aktarılması ve bunun proteinlere tercüme edilmesinde görev alırlar Nükleotid ünitelerinden oluşurlar
DetaylıTRANSLASYON VE TRANKRİPSİYON
TRANSLASYON VE TRANKRİPSİYON GEN İFADESİ (GEN EKSPRESYONU) Gen ifadesinin düzenlenmesi çeşitli aşamalarda olur: 1) Primer transkriptlerin oluşumu 2) Primer mrna dan matür (olgun) mrna oluşumu 3) mrna nın
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER *2.Rekombinasyon *Rekombinasyonel mutasyonlarda iki tip rekombinasyon bulunur. Bunlardan ilki karşılıklı parça değişimini içeren krosing-over (Crossing over -Reciprocal recombination),
Detaylıhendisliği BYM613 Genetik MühendisliM Tanımlar: Gen, genom DNA ve yapısı, Nükleik asitler Genetik şifre DNA replikasyonu
BYM613 Genetik MühendisliM hendisliği Hacettepe Üniversitesi Biyomühendislik BölümüB 2012-2013 2013 Güz G z DönemiD Salı 9.00-11.45, D9 Dr. Eda Çelik-AKDUR edacelik@hacettepe.edu.tr İçerik Tanımlar: Gen,
DetaylıGenetik şifre, Transkripsiyon ve Translasyon ASLI SADE MEMİŞOĞLU
Genetik şifre, Transkripsiyon ve Translasyon ASLI SADE MEMİŞOĞLU Giriş DNA nın genetik bilgiyi barındırdığının anlaşılmasından sonra; DNA nın genler halinde nasıl organize olduğu ve Genetik işlevin kromozomlar
DetaylıGenden proteine Genler, transkripsiyon ve translasyon yolu ile proteinleri belirler Transkripsiyon, DNA yönetiminde RNA sentezidir Ökaryotik
Genden proteine Genler, transkripsiyon ve translasyon yolu ile proteinleri belirler Transkripsiyon, DNA yönetiminde RNA sentezidir Ökaryotik hücreler, transkripsiyondan sonra RNA yı değişikliğe uğratırlar
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER *DNA, RNA ve Protein Moleküllerinin Yapısı ve Evrimi *Burada Moleküler Biyoloji nin temelini oluşturan DNA-RNA, amino asitler ve proteinler gibi moleküllerin yapılarını hatırlayacağız.
DetaylıDers 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri
Ders 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri mrna trna - rrna Taşıyıcı (transfer) RNA (trna) Nispeten küçük moleküllerdir. Bir öncu molekülün nükleusta işlenmesiyle oluşurlar. trna molekülleri, mrna
DetaylıBAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ
BAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ GENETİK MATERYALLER VE YAPILARI HER HÜCREDE Genetik bilgilerin kodlandığı bir DNA genomu bulunur Bu genetik bilgiler mrna ve ribozomlar aracılığı ile proteinlere dönüştürülür
DetaylıGENETİK ŞİFRE PROF. DR. SERKAN YILMAZ
GENETİK ŞİFRE PROF. DR. SERKAN YILMAZ Genetik Şifre (Kod) Organizmalardaki proteinlerin birincil yapılarının (amino asit dizilerinin), DNA molekülündeki genlerin nükleotid dizisi tarafından tayin edilmesi
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER *Evrimsel açıdan genlerin çoğaltılmasının önemi ilk defa Haldane (1932) ve Muller (1935 ) tarafından önerildi ve tanımlandı. *Evrimsel açıdan bir genin
DetaylıGenler ve proteinler arasındaki temel ilişki
GENDEN PROTEİNE Genler ve proteinler arasındaki temel ilişki İngiliz hekim Archibald Garrod (1909), genlerin, enzimler aracılığı ile fenotipi belirlediğini ilk öne süren kişidir. Garrod, doğuştan metabolizma
DetaylıNÜKLEİK ASİTLER ( DNA VE RNA)(Yönetici Moleküller)
NÜKLEİK ASİTLER ( DNA VE RNA)(Yönetici Moleküller) NÜKLEİK ASİTLERİN KEŞFİ *FRIEDRICH MIESCHER * Balık spermlerinin çekirdeklerini ve akyuvar çekirdeklerini ayrıştırarak yaptığı çalışmalarda, bu hücrelerin
DetaylıPaleoantropoloji'ye Giriş Ders Yansıları
ANT139 PALEOANTROPOLOJİ YE GİRİŞ Genetiğin Basit Temelleri, Kavramlar, Mendel Genetiği, Gen Aktarımı 3. Ders Canlılığı anlayabilmek için moleküler seviyeye inmek gerekir! Hücre Yaşayan organizmaların temel
DetaylıDNA ONARIMI VE MUTASYON. Merve Tuzlakoğlu Öztürk Bakteri genetiği dersi Sunum-2 18.11.2005
DNA ONARIMI VE MUTASYON Merve Tuzlakoğlu Öztürk Bakteri genetiği dersi Sunum-2 18.11.2005 *DNA nın dölden döle değişmeden aktarımı için 2 süreç önemlidir: DNA ONARIMI 1. Replikasyon sürecinin doğru yapılması
DetaylıRNA Yapısı ve Katlanması, Hücrede Bulunan RNA Çeşitleri
RNA Yapısı ve Katlanması, Hücrede Bulunan RNA Çeşitleri RNA (Ribonükleik Asit) Nükleik asitler, Friedrich Miescher tara2ndan 1869'da keşfedildi. İl=haplı bandajlardan izole edilen bu maddeye nüklein adını
DetaylıTranslasyon. Doç. Dr. Nurten Özsoy. mrna tarafından taşınan bilgilerin protein dizilerine aktarılmasıdır. sitoplazma serbest amino asitler.
Translasyon Doç. Dr. Nurten Özsoy mrna tarafından taşınan bilgilerin protein dizilerine aktarılmasıdır Gen protein zinciri Sentezlenen mrna sitoplazma serbest amino asitler trna ribozom Transkripsiyon
DetaylıDNA dan Protein lere
DNA dan Protein lere Proteinler, çok sayıda amino asit (50-3000 tane) biriminden oluşmaktadır. Amino asitlerde, amino grubu (- NH 2 ), asit grubu (- OOH karboksil grubu) ve zincir rezidüsü (kalan) denen
DetaylıGENETİK ŞİFRE ve PROTEİN SENTEZİ 12. SINIF ÜNİTE, KONU, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI 12.1.2. Genetik Şifre ve Protein Sentezi Anahtar Kavramlar antibiyotik, antikodon, biyoetik, biyogüvenlik, biyoteknoloji,
Detaylı20. ÜNİTE ASENKRON MOTORLARA YOL VERME YÖNTEMLERİ
20. ÜNİTE ASENKRON MOTORLARA YOL VERME YÖNTEMLERİ KONULAR 1. Üç Fazlı Asenkron Motorlara a. Direk Yol Verme b. Yıldız-Üçgen Yol Verme 2. Uzaktan (İki Yerden) Kumanda 3. Enversör (Sağ-Sol) Çalıştırma 4.
DetaylıÖkaryotik Kromozomlar
Telomer Ökaryotik Kromozomlar Mitoz metafazında kromozomlar mikroskop altında görülebilir Kromozomların uçlarında telomer denilen yapılar vardır, bu yapıların görevi kromozomu korumaktır Ortaya yakın bir
DetaylıGIDA BİYOTEKNOLOJİSİ-3
Protein sentezi GIDA BİYOTEKNOLOJİSİ-3 1 2 Genler ve genetik kod Gen: DNA nın genetik bilgiyi taşıyan bölümleri. Bütün genler DNA dan oluşur. Bir gendeki bilgileri A,G,T,C bazlarının sıralanışı belirler.
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER *Genom ve DNA replikasyonu *Bir birey tarafından taşınan genetik materyalin tamamı genom olarak adlandırılır. *Genomun gen içeren bölümü genik DNA olarak adlandırılır. * Gen nedir?
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıMUTASYONLAR VE TAMİR MEKANİZMALARI
MUTASYONLAR VE TAMİR MEKANİZMALARI Mutasyon: Genomik yapıda meydana gelen değişikliklerin tümüne denir ve farklı yollarla oluşurlar 1. Baz değişimleri (nokta mutasyonları) Transisyon: pirimidin pirimidin
DetaylıVE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELLER YELLERİ. ÜSTÜN, Sadettin TURHAN
ANTİFR FRİZ Z PROTEİNLER VE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELLER YELLERİ N. Şule ÜSTÜN, Sadettin TURHAN Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Samsun, Türkiye Antifriz
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıÇukurova Üniversitesi
Gen Ekspresyonu (Kalıtsal Bilginin anlatımı) DNA molekülünün taşıdığı bilginin protein moleküllerine çevrilmesine Gen ekspresyonu denir. Gen ekspresyonu 2 aşamada gerçekleşir: 1.Transkripsiyon (Yazılım):
DetaylıETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması Absorbsiyon İlaç hedefleri Dağılım Hastalıkla ilgili Metabolizma yolaklar Atılım Farmakokinetik
DetaylıReplikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
Replikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ DNA replikasyonu DNA nın replikasyonu, DNA molekülünün, sakladığı genetik bilgilerin sonraki nesillere aktarılması için kendi kopyasını
DetaylıKONU 5 TRANSLASYON VE PROTEİNLER
KONU 5 TRANSLASYON VE PROTEİNLER Translasyon ve proteinler Translasyon; mrna, trna, ribozomlar ve polipeptid zincir sentezinin başlaması, uzaması ve sonlanması için gerekli çeşitli translasyon faktörleri
DetaylıMERKEZ LABORATUVAR. Moleküler Biyoloji Deneylerinde Sıklıkla Kullanılan Bazı Aletlerin Tanıtımı
MERKEZ LABORATUVAR Moleküler Biyoloji Deneylerinde Sıklıkla Kullanılan Bazı Aletlerin Tanıtımı Yüksek Performans Sıvı Kromatografisi (HPLC) Karbonhidratların, organik asitlerin, vitaminlerin, amino asitlerin
DetaylıGEN EKSPRESYONU: GENDEN PROTEİNE
GENLER ve İŞLEVLERİ GEN EKSPRESYONU: GENDEN PROTEİNE Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Genlerin Doğası Şimdiye kadar öğrendiklerimiz bize canlıya ait bilgilerin DNA da yer aldığını
DetaylıIII-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler
III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler
DetaylıTranskripsiyon ve Transkripsiyonun Düzenlenmesi
MBG 505 BAKTERİ GENETİĞİ Transkripsiyon ve Transkripsiyonun Düzenlenmesi Emrah ÖZÇELİK Ribonükleik asit (RNA) 3 tip RNA Mesajcı RNA (mrna) (genetik seviyede) Transfer RNA (trna) Ribozomal RNA (rrna) (fonksiyonel
DetaylıKODLAMA SİSTEMLERİNİN TANIMI :
KODLAMA SİSTEMLERİ KODLAMA SİSTEMLERİNİN TANIMI : Kodlama, iki küme elemanları arasında karşılıklı kesin olarak belirtilen kurallar bütünüdür diye tanımlanabilir. Diğer bir deyişle, görünebilen, okunabilen
DetaylıProtein Sentezi Bir polipeptit sentezi sırasında; DNA'nın ilgili kısmı (gen) açılır. (IV)
Protein Sentezi - 1 1. Bir polipeptit sentezi sırasında; DNA'nın ilgili kısmı (gen) açılır. (IV) mrna sentezlenir ve ribozomun küçük alt birimine bağlanır. (I III) trna uygun amino asitleri ribozoma bağlar
Detaylıwww.demiraylisesi.com
YÖNETİCİ MOLEKÜLLER C, H, O, N, P atomlarından meydana gelir. Hücrenin en büyük yapılı molekülüdür. Yönetici moleküller hücreye ait genetik bilgiyi taşır, hayatsal faaliyetleri yönetir, genetik bilginin
DetaylıNÜKLEİK ASİTLER ÜN TE 3
NÜKLEİK SİTLER ÜN TE 3 NÜKLEİK SİTLER NÜKLE K S TLER DN (Deoksiribonükleik asit) RN (Ribonükleik asit) Bulundu u Yerler Çekirdek Bulundu u Yerler Çekirdek Mitokondri Ökaryotlarda Mitokondri Kloroplast
DetaylıHücrede Genetik Bilgi Akışı
Hücrede Genetik Bilgi Akışı 1) Genomun korunması DNA nın tam olarak kopyalanması ve hücre bölünmesiyle yeni kuşak hücrelere aktarılması 2) Genetik bilginin çevrimi Hücre içerisinde bilginin DNA dan RNA
DetaylıAmino Asitler. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2 ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir.
Amino Asitler Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2 ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir. 1 Fizyolojik ph da, amino asitlerin amino grubu proton taşır ve pozitif yüklüdür;
DetaylıBAKTERİLERİN GENETİK YAPISI
BAKTERİLERİN GENETİK YAPISI Kromozom bakteri hücrelerinde genellikle çift zincirli helikal çembersel (bazı bakterilerde lineer) yapıdaki DNA molekülü Genom kromozomal ve plazmitlerde bulunan toplam genetik
DetaylıProkaryotik promotor
Transkripsiyon Transkripsiyon-Replikasyon Farkları 1.Replikasyon sırasında tüm kromozom kopyalanır fakat transkripsiyonda sadece bir gen bölgesi kopyalanabilir. 2. Transkripsiyon düzeyi organizmanın o
DetaylıProf. Dr. Turgut Ulutin DNA REPLİKASYONU (DNA EŞLEŞMESİ)
Prof. Dr. Turgut Ulutin DNA REPLİKASYONU (DNA EŞLEŞMESİ) DNA REPLİKASYONU Replikasyon genetik materyelin tamamen kendi benzeri yeni bir molekül oluşturma işlemidir. DNA kendini eşleyebilen yegane biyomoleküldür
Detaylı8. KONU: VİRAL KOMPONENTLERİN BİYOLOJİK FONKSİYONU Kodlama: Her virüs kendine özgü proteini oluşturmakla birlikte, proteinde nükleik asidi için
8. KONU: VİRAL KOMPONENTLERİN BİYOLOJİK FONKSİYONU Kodlama: Her virüs kendine özgü proteini oluşturmakla birlikte, proteinde nükleik asidi için koruyucu kalkan görevi görmektedir. Protein kendi kendine
DetaylıKromozom yapı değişimleri
Kromozom yapı değişimleri Kromozom yapı değişimleri Nedeni kırıklardır. Kırık kısımlar birbiri ile birleşme eğilimi gösterirler. Kırıklar kimyasal, fiziksel ve biyolojik etmenlerle oluşabilirler. Yapı
DetaylıBAŞLAR DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ
CANLILIK HÜCREYLE BAŞLAR DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ Şehit Polis İsmail Özbek Orta Okulu Melisa B. ALADAĞ & Bersu PAŞA 245 256 6/C 1 HÜCRE Hücre, çok hücreli canlılardaki en küçük yaşam birimidir. Canlının
DetaylıNucleik asitlerin hücre hayatı için önemi A-Oswgld Avery nin yaptığı çalışmalar ve sonuçları:
Nucleik asitlerin hücre hayatı için önemi A-Oswgld Avery nin yaptığı çalışmalar ve sonuçları: Sonuç: a) DNA uygun koşullarda kendine benzer yeni DNA ların oluşumunu sağlar. b) DNA özgün karakterlerin oluşumunu
DetaylıMoleküllerin çekirdek ve sitozol arasında taşınımı. Prof.Dr.Gönül Kanıgür
Moleküllerin çekirdek ve sitozol arasında taşınımı Prof.Dr.Gönül Kanıgür NUKLEUS Nukleus zarfı İç membran Perinuklear aralık Dış membran Kromatin DNA+Protein (Histon ve Histon olmayan proteinler) Nukleolus
Detaylıb. Amaç: Gen anatomisi ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.
TIBBİ GENETİK I-DERS TANIMLARI 1-Tanım: DNA ve RNA yapısının öğretilmesi. b. Amaç: DNA nın genetik materyal olmasında moleküler yapısının önemi ve RNA yapısının proteine geçiş ve gen ekspresyonu kontrolündeki
DetaylıDNA. Kendi kopyasını yapabilir, Tamir edilebilir, Rekombinasyon geçirebilir.
DNA Kendi kopyasını yapabilir, Tamir edilebilir, Rekombinasyon geçirebilir. DNA REPLİKASYONU DNA Replikasyonu, Mitoz-Mayoz dur. Önce G1 den sonra S fazında ORJİN denilen bölgede başlar. DNA POLİMERAZLAR
DetaylıGen Organizasyonu ve Genomların Evrimi
GENETĐK 111-503 Gen Organizasyonu ve Genomların Evrimi Doç. Dr. Hilâl Özdağ 1 RNA nın Kendi Kendini Kopyalayabiliyor Olmalıydı Đlkin zamanlardaki RNA dünyasında RNA moleküllerinin kopyalanması. RNA polimerazlar
DetaylıBİYOLOJİ EĞİTİMİNDE MOLEKÜLER EVRİM. Prof. Dr. Haluk Ertan İ.Ü. Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Biyologlar Derneği İstanbul Şubesi
BİYOLOJİ EĞİTİMİNDE MOLEKÜLER EVRİM Prof. Dr. Haluk Ertan İ.Ü. Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Biyologlar Derneği İstanbul Şubesi İKİ FARKLI DÜNYA GÖRÜŞÜ Statik bir evren, dünya ve doğa anlayışı Değişim=Doğaüstü
DetaylıSınıf ; Çalışma yaprağı 3
Öğrencinin Adı ve soyadı ; Sınıf ; Çalışma yaprağı 3 F.8.2. DNA ve Genetik Kod / Canlılar ve Yaşam Bu ünitede öğrencilerin; DNA ve genetik kod ile ilişkili kavramları açıklamaları ve aralarındaki ilişkileri
Detaylı2. Histon olmayan kromozomal proteinler
12. Hafta: Nükleik Asitler: Nükleik asitlerin yapısal üniteleri, nükleozitler, nükleotidler, inorganik fosfat, nükleotidlerin fonksiyonları, nükleik asitler, polinükleotidler, DNA nın primer ve sekonder
Detaylı8. Sınıf Fen ve Teknoloji
KONU:8. Sınıf 1. Ünite SBS Deneme Sınavı 1- Mitoz bölünme için aşağıdaki öğrencilerden hangisinin söylediği bilgi yanlıştır? Tek hücreli canlılarda üremeyi sağlar. Önce sitoplazma bölünmesi sonra çekirdek
DetaylıAkıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
DetaylıSOMATOMEDİN C. Klinik Laboratuvar Testleri
SOMATOMEDİN C Diğer adları ve kısaltma: İnsülin-like growth faktör, Growth faktör 1; IGF-1, GF1. Kullanım amacı: Boy kısalığı, cücelik, gigantizm ve akromegali gibi büyüme ile ilgili hastalıkların araştırılması
DetaylıVideo https://www.youtube.com/watch? v=giez3pk9yvo
MUTASYONLAR 1 Video https://www.youtube.com/watch? v=giez3pk9yvo 2 MUTASYONLAR Populasyonun % 1 inden daha az bir kesimde görülen DNA daki değişiklik Polimorfizm: populasyonun % 1 inden fazla bir kesimde
DetaylıCuma materyallerinden. Le Châtelier İlkesi: Denge halindeki bir sisteme dış etki uygulandığı zaman, denge dış etkiyi şekilde davranır.
35.1 5.111 Ders 35 Kinetik Konu: Kataliz Bölüm 13 (kısım 13.14-13.15) Cuma materyallerinden Le Châtelier İlkesi: Denge halindeki bir sisteme dış etki uygulandığı zaman, denge dış etkiyi şekilde davranır.
DetaylıGENETİK. Öğt. Gör. Meltem KÖKDENER
GENETİK Öğt. Gör. Meltem KÖKDENER 2 5.1. TRANSKRİPSİYONUN AŞAMALARI 5.2. PROTEİN SENTEZİ (Translasyon ) 5.3. GENETİK İFADENİN DÜZENLENMESİ 5 GENETİK TRANSKRİPSİYON ÜNİTE 5 TRANSKRİPSİYON Öğr. Gör. Meltem
DetaylıPROTEİN SENTEZİNİN DÜZENLENMESİ VE AŞAMALARI
PROTEİN SENTEZİNİN DÜZENLENMESİ VE AŞAMALARI Protein Sentezinin Düzenlenmesi Edward TATUM 1940 yılında bir gen bir enzim hipotezini ileri sürmüştür. Bu hipotez daha sonra bir gen bir protein haline gelmiştir.
DetaylıTranskripsiyon (RNA Sentezi) Dr. Mahmut Çerkez Ergören
Transkripsiyon (RNA Sentezi) Dr. Mahmut Çerkez Ergören Transkripsiyon Transkripsiyon DNA molekülündeki bilginin RNA nükleotid dizisi haline çevrilmesi işlemidir. (DNA dan RNA sentezlenmesi) Hücre içi genetik
DetaylıÜNİTE 10:YÖNETİCİ MOLEKÜLLER
ÜNİTE 10:YÖNETİCİ MOLEKÜLLER Nükleik asitler sadece kalıtsal bilgiyi taşıyan moleküller olmayıp bu bilgiyi protein senteziyle birlikte hücre yönetiminde kullanmalarıyla önem kazanmaktadırlar.gelişmiş canlıların
DetaylıHücre içinde bilginin akışı
Hücre içinde bilginin akışı 1 DNA Çift Zincir Heliks 2 Hücre Çekirdeği ve Çekirdek Zarının Yapısal Organizasyonu Hatırlıyor musunuz? DNA Kromatin Kromatid Kromozom RNA Protein Çekirdek Çekirdekcik Nükleotid
DetaylıGENEL ÖZELLİKLERİ: Tüm canlılarda sudan sonra en fazla bulunan moleküllerdir. Canlının kuru ağırlığının %50 si proteindir. Oldukça büyük ve kompleks
PROTEİNLER GENEL ÖZELLİKLERİ: Tüm canlılarda sudan sonra en fazla bulunan moleküllerdir. Canlının kuru ağırlığının %50 si proteindir. Oldukça büyük ve kompleks maddelerdir. Hücrede ribozom organelinde
DetaylıDersin Amacı. Organel Genomları. Mitokondri ve Kloroplast. Enerji kaynakları 1/8/14. Doç. Dr. Metin Aytekin
Organel Genomları Dersin Amacı Doç. Dr. Metin Aytekin Mitokondriyal nın özelliklerini kavramak Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 7 Ocak 2014 Nükleer Genom 3000 Mb ~80.000
DetaylıDNA ve RNA NIN YAPISI. Yrd.Doç.Dr. Özlem KURT ŞİRİN
DNA ve RNA NIN YAPISI Yrd.Doç.Dr. Özlem KURT ŞİRİN Bu derste neler öğreneceğiz? Nükleotid tanımı ve yapısı DNA nın primer, sekonder ve tersiyer yapısı RNA çeşitleri ve yapıları Canlılarda, genetik bilginin
Detaylı15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ
15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden
DetaylıC H A P T E R. Genler ve Genomlar. Yrd. Doç Dr. Aslı Sade Memişoğlu. PowerPoint Lecture by: Melissa Rowland-Goldsmith Chapman University
C H A P T E R 2 Genler ve Genomlar Yrd. Doç Dr. Aslı Sade Memişoğlu PowerPoint Lecture by: Melissa Rowland-Goldsmith Chapman University Chapter Contents 2.1 Hücre yapısı 2.2 Yaşamın molekülü 2.3 Kromozom
DetaylıDİCLE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM309 SAYISAL ELEKTRONİK LABORATUARI
DİCLE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM39 SAYISAL ELEKTRONİK LABORATUARI Deney No Deneyin Adı Deney Grubu Deneyi Yapanın Numarası Adı Soyadı İmzası Deneyin
DetaylıDers 5 - mrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri - I -
Ders 5 - mrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri - I - Pre-mRNA (hnrna) cap mrna AAAAAAAAAAAAA REPLİKASYON DNA nın kendini eşlemesi TRANSKİPSİYON DNA dan RNA ya gene
DetaylıChapter 10 Lecture. Genetik Kavramlar Concepts of Genetics Tenth Edition. 1. DNA Yapısı. Çeviri: Aslı Sade Memişoğlu
Chapter 10 Lecture Genetik Kavramlar Concepts of Genetics Tenth Edition 1. DNA Yapısı Çeviri: Aslı Sade Memişoğlu Genetik malzeme nedir? Çoğunlukla genetiğin ikili sarmalın keşfiyle başladığı düşünülür
Detaylı8.Sınıf. FEN ve TEKNOLOJİ. Mitoz Bölünme Konu Testi. Test-01. 1. Mitoz bölünme ile ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
Mitoz Bölünme Konu Testi FEN ve TEKNOLOJİ 8.Sınıf Test-01 1. Mitoz bölünme ile ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Mitoz bölünme çok hücreli canlılar için büyüme ve gelişmeyi sağlar. B) Mitoz bölünme
Detaylı