STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Transkript

1 HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 2009 Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI TEMMUZ 2009

2 MÜSTEŞAR SUNUŞU 5018 sayılı Kanun un 30 uncu maddesi, hesap verme sorumluluğu ilkesi çerçevesinde; genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin, bütçelerinin ilk altı aylık uygulama sonuçlarını, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerini kamuoyuna açıklamalarını öngörmektedir. Söz konusu düzenleme ile, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde ve bütçe uygulamalarında saydamlığın ve hesap verilebilirliğin artırılması ve kamuoyunun kamu idareleri üzerindeki genel denetim ve gözetim fonksiyonunun gereği şekilde gerçekleştirilmesinin sağlanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri arasında yer alan Müsteşarlığımızca, yılın ilk altı aylık dönemine ilişkin bütçe uygulamaları, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerinin yer aldığı 2009 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu kamuoyunun bilgisine sunulmuştur. İbrahim H. ÇANAKCI Müsteşar 2

3 İÇİNDEKİLER I. OCAK-HAZİRAN 2009 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI Personel Giderleri Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Ödemeleri Mal ve Hizmet Alım Giderleri Faiz Giderleri Cari Transferler Sermaye Giderleri Sermaye Transferleri Borç Verme II. OCAK-HAZİRAN 2009 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER Borçlanma, Nakit ve Risk Yönetimi Faaliyetleri Yatırım Ortamının İyileştirilmesi İdari ve Mali İşler III. TEMMUZ-ARALIK 2009 DÖNEMİNE İLİŞKİN BEKLENTİLER Borçlanma, Nakit ve Risk Yönetimi Faaliyetleri Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Yatırım Teşvikleri IV. TEMMUZ-ARALIK 2009 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLECEK FAALİYETLER Denetim Faaliyetleri V YIL SONU TAHMİNLERİ VI. BÜTÇE GİDERLERİNİN GELİŞİM TABLOSU

4 I. OCAK-HAZİRAN 2009 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI 31 Aralık 2008 tarih ve sayılı (mükerrer) Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 5828 sayılı 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu nda Hazine Müsteşarlığına yaklaşık 66 milyar TL lik ödenek tahsis edilmiştir. Ocak-Haziran 2009 döneminde, tahsis edilen miktarın %49,3 üne tekabül eden 32,5 milyar TL kullanılmıştır. Bu dönemde faiz giderleri (27,2 milyar TL), Hazine Müsteşarlığı ilk altı aylık bütçe harcamalarının %83,7 sini oluşturmuştur. Cari transferler (3,2 milyar TL) ve borç verme (1,9 milyar TL) ise faiz giderlerinden sonra Ocak-Haziran 2009 döneminde Hazine Müsteşarlığının diğer iki önemli harcama kalemi olmuştur. Hazine Müsteşarlığı 2008 ve 2009 yılı bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya göre ilk altı aylık gerçekleşmeleri karşılaştırmalı olarak aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Ocak- Haziran dönemi gerçekleşme oranları incelendiğinde; Mal ve Hizmet Alım Giderleri ile Sermaye Transferleri kalemlerinde kayda değer bir iyileşme; Faiz Giderleri ile Cari Transferler ve Borç Verme kalemlerinin gerçekleşme oranlarında ise artış olduğu dikkat çekmektedir. Tablo 1-a Hazine Müsteşarlığı Gider Bütçesi ve Harcamaları (bin TL) GİDER TÜRÜ 01 - PERSONEL GİDERLERİ 02 SOS. GÜV. KUR.LARINA DEVLET PRİMİ GİD MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 04 - FAİZ GİDERLERİ 05 - CARİ TRANSFERLER 06 - SERMAYE GİDERLERİ 07 - SERMAYE TRANSFERLERİ 2008 (Gerçekleşme) 2008 Yılı Ocak- Haziran Dönemi 2009 Bütçe (KBÖ) 2009 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Ocak-Haziran Dönemi Gerçekleşme Oranı (%)* Artış Oranı (%) ,07% 51,33% -1,74% ,46% 51,02% -2,43% ,16% 30,02% -22,14% ,89% 47,36% 6,47% ,12% 63,37% 26,25% ,22% 5,73% 3,51% ,16% 7,97% -8,19% 08 - BORÇ VERME ,14% 70,20% 19,06% TOPLAM ,07% 49,31% 8,2% *2008 yılı için (2008 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme/2008 Yılı Gerçekleşme Toplamı*100); 2009 yılı için (2009 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme/2009 Yılı Başlangıç Ödeneği*100) formülüyle hesaplanmıştır. 4

5 Tablo 1-b Ocak-Haziran Dönemi Bütçe Giderleri (Gerçekleşme) Değişimi (bin TL) GİDER TÜRÜ 2008 Yılı Ocak-Haziran Dönemi 2009 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Değişim (%) 01 - PERSONEL GİDERLERİ ,0% 02 - SOS. GÜV. KUR.LARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ ,9% 03 - MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ ,1% 04 - FAİZ GİDERLERİ ,3% 05 - CARİ TRANSFERLER ,8% 06 - SERMAYE GİDERLERİ ,7% 07 - SERMAYE TRANSFERLERİ ,7% 08 - BORÇ VERME ,7% TOPLAM ,7% Yılın ilk yarısına ilişkin gerçekleşme rakamları dikkate alındığında, Müsteşarlığımız bütçe harcamaları 2009 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 8,7 milyar TL artarak 32,5 milyar TL seviyesine çıkmıştır. Bu duruma neden olan temel gelişme; Ocak- Haziran 2009 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre, Faiz Giderleri ve Cari Transferler kalemlerinde meydana gelen, sırasıyla, %31,3 lük ve %119,8 lik artışlardır. Tablo 1-c de Müsteşarlığımızın faaliyetlerini gerçekleştirmek için yapmış olduğu operasyonel harcamalar; Tablo 1-d de ise ilgili mevzuatla Müsteşarlığımıza verilen görevler için yapılan harcamalar sunulmaktadır yılı için, faaliyet giderleri içerisinde %74,4 ile personel giderleri; ilgili mevzuatla verilen görevler için yapılan harcamalar içerisinde ise % 83,8 ile faiz giderleri en büyük harcama kalemini oluşturmaktadır. Tablo 1-c de mal ve hizmet alım giderleri içerisine, özellikleri dikkate alınarak Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından kullanılan üretime yönelik mal ve hizmet alım giderleri ( bin TL) ile Devlet borçları genel giderleri ( bin TL) dahil edilmemiştir. Bu şekilde hesaplanan faaliyet giderleri 2009 yılı ilk altı aylık döneminde, bir önceki senenin aynı dönemine göre %17,7 artmıştır. 5

6 Tablo 1-c Ocak Haziran Dönemi Faaliyet Giderleri (Gerçekleşme) Değişimi (bin TL) GİDER TÜRÜ Ocak-Haziran Değişim Toplamdaki Payı (%) (%) PERSONEL GİDERLERİ ,0% 79,0% 74,4% 02 - SOS. GÜV. KUR.LARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ 03 - MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ ,9% 6,8% 6,3% ,9% 14,1% 17,8% 06 - SERMAYE GİDERLERİ ,7% 0,1% 1,4% TOPLAM ,7% 100,0% 100,0% Tablo 1-d de Müsteşarlığımıza ilgili mevzuatla verilen görevlere ilişkin harcamalar sıralanmaktadır. (Diğer) Mal ve Hizmet Alım Giderleri başlığı altında Devlet borçları genel giderleri ile üretime yönelik mal ve hizmet alım giderleri sunulmaktadır. Buna göre, ilgili mevzuatla verilen görevler çerçevesinde, 2009 yılının ilk 6 ayında yapılan harcamalar bir önceki yılın aynı dönemine göre ağırlıklı olarak faiz giderleri ve cari transfer harcamalarındaki artışa paralel olarak %36,7 oranında artmıştır. Tablo 1-d İlgili Mevzuat İle Verilen Görevlere Harcamalar (Ocak-Haziran) (bin TL) GİDER TÜRÜ Ocak-Haziran Dönemi Değişim Toplamdaki Payı (%) (%) FAİZ GİDERLERİ ,3% 87,2% 83,8% 05 - CARİ TRANSFERLER ,8% 6,2% 10,0% 08 - BORÇ VERME ,7% 6,0% 5,9% 03 - (DİĞER) MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ* ,3% 0,4% 0,2% 07 - SERMAYE TRANSFERLERİ ,7% 0,2% 0,1% TOPLAM ,7% 100,0% 100,0% * Devlet borçları genel giderleri ile üretime yönelik mal ve hizmet alım giderlerinden oluşmaktadır. Grafik 1-a da, 2008 ve 2009 yılları Ocak-Haziran dönemleri için ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe ödeneklerinin kullanım oranları karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Ödenek kullanım oranları 2008 yılı için Ocak-Haziran dönemi gerçekleşme rakamlarının yıl sonu gerçekleşme rakamına oranı; 2009 yılı için ise Ocak-Haziran dönemi gerçekleşme 6

7 rakamlarının yıl sonu gerçekleşme tahminine oranı şeklinde hesaplanmıştır. Grafikte de yer aldığı üzere, 2009 yılı ilk altı ayında sadece Cari Transferler kaleminde ödenek kullanım oranı %50 nin üzerinde gerçekleşmiştir yılı Ocak-Haziran döneminde yıl sonu harcama tahmininin yaklaşık %47,3 lük kısmı (32,5 milyar TL) kullanılmış olup, 2008 yılı ilk 6 aylık kullanım oranı (%41,1) nın üzerine çıkılmıştır. Grafik 1-a İlk 6 Aylık Dönemde Bütçe Ödeneklerinin Kullanım Oranları Ödenek Kullanım Oranları 47,3% TOPLAM 41,1% 08 - BORÇ VERME 40,9% 07 - SERMAYE TRANSFERLERİ 8,0% 51,1% 06 - SERMAYE GİDERLERİ 5,9% 2,2% 16,2% 05 - CARİ TRANSFERLER 04 - FAİZ GİDERLERİ 37,1% 40,9% 47,4% 54,0% 03 - MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 02 - SOS. GÜV. KUR.LARINA DEV. PR. GİD PERSONEL GİDERLERİ 32,0% 52,2% 48,8% 53,5% 48,8% 53,1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Ödenek Kullanım Oranı: Gerçekleşen Harcamalar / Yıllık Toplam Ödenek 1.1. Personel Giderleri Müsteşarlığımız bütçesine 2009 yılı personel giderleri için bin TL ödenek tahsis edilmiştir. Yılın ilk altı aylık döneminde personel ödeneğinden bin TL harcanmış olup, bu harcama yıllık toplam personel ödeneğinin %51,3 üne tekabül etmektedir. Aşağıdaki grafikte, 2008 ve 2009 yılı ilk yarısı için personel giderlerinin aylık seyirleri karşılaştırmalı olarak verilmiştir. 7

8 Grafik 1-b Ocak-Haziran Dönemi Personel Giderleri (TL) Personel Giderleri Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ocak-Haziran döneminde personel giderleri 2009 yılında, 2008 yılına göre %11 lik artış göstermiştir. Ocak-Haziran 2009 döneminde personel harcamalarının %53,2 sini sözleşmeli personele yapılan harcamalar oluştururken, memurların payı %43,4 olmuştur. Tablo 1-e Ocak-Haziran Dönemi Personel Giderleri 01 - PERSONEL GİDERLERİ (Ocak-Haziran) Değişim (%) Sözleşmeli Personel ,2% Memurlar ,2% İşçiler 0 0 Geçici Personel 0 0 Diğer Personel ,6% TOPLAM ,0% (TL) 1 Sözleşmeli Personel: Kadro Karşılığı Sözleşmeli Personel, (Müsteşar, Müsteşar Yrd., Genel Md., Kurul Bşk., Darphane ve Damga Matbaası Genel Md., I. Hukuk Müşaviri, Müsteşarlık Müşaviri, Müstakil Daire Başkanı, Genel Md. Yrd., Daire Başkanı, Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri, Şube Müdürü, Hazine Uzmanı, Hazine Uzman Yrd., Hukuk Müşaviri, Programlayıcı, Çözümleyici) Kadrosuz Sözleşmeli Personel. 2 Memurlar: Hazine Kontrolörü, Sigorta Denetleme Uzmanı, Stajyer Hazine Kontrolörü, Sigorta Denetleme Uzman Yrd., Mali Hizmetler Uzm., M.H.U. Yrd., Şef, Mühendis, Mimar, Aktüer ve Diğer Memurlar. 8

9 1.2. Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Ödemeleri Sosyal güvenlik kurumlarına Devlet primi ödemeleri Ocak-Haziran 2009 döneminde, 2008 yılının ilk altı aylık dönemine göre %8,9 artış göstererek 2,8 milyon TL olmuştur yılının ilk altı ayında %53,5 olan gerçekleşme oranı, 2009 yılının ilk altı ayında %51,0 olmuştur Mal ve Hizmet Alım Giderleri Müsteşarlığımıza mal ve hizmet alımlarına yönelik olarak 2009 yılı için 245,7 milyon TL ödenek tahsis edilmiştir. İlk altı aylık dönemde söz konusu tutarın 73,8 milyon TL lik kısmı (% 30,0) harcanmıştır. Ocak-Haziran 2009 döneminde Devlet borçları genel giderleri 31,6 milyon TL, üretime yönelik mal ve hizmet alımları ise 34,2 milyon TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Grafik 1-c de söz konusu iki kalem haricindeki mal ve hizmet alım giderleri, 2008 ve 2009 Ocak-Haziran dönemleri için, karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. Tablo 1-f Ocak-Haziran Dönemi Mal ve Hizmet Alım Giderleri (TL) 03 - MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ Ocak - Haziran Değişim (%) Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları ,2% Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları ,1% Yolluklar ,1% Görev Giderleri ,1% Hizmet Alımları ,5% Temsil ve Tanıtma Giderleri ,9% Menkul Mal, Gayrimaddi Hak Alım, Bakım ve Onarım Giderleri ,4% Gayrimenkul Mal Bakım ve Onarım Giderleri ,9% Tedavi ve Cenaze Giderleri ,4% TOPLAM ,1% 9

10 Tablo 1-f de mal ve hizmet alım giderleri içerisinde hizmet alımları kaleminin %34,5 oranında azaldığı gözlenmektedir. Söz konusu kalemdeki azalışın temel nedeni 2009 yılı Ocak-Haziran döneminde hizmet alımları kaleminde yer alan Devlet borçları genel giderlerinin (31,6 milyon TL) 2008 yılı aynı dönemine (52,0 milyon TL) göre %39,3 oranında azalmasıdır. Grafik 1-c Ocak-Haziran Dönemi Mal ve Hizmet Alım Giderleri * (TL) Mal ve Hizmet Alım Giderleri Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran * Devlet borçları genel giderleri ile üretime yönelik mal ve hizmet alımları kalemleri hariç tutulmuştur Faiz Giderleri Tablo 1-g Ocak-Haziran Dönemi Faiz Giderleri 04 - FAİZ GİDERLERİ (Ocak-Haziran) (bin TL) Değişim (%) Kamu Kurumlarına Yapılan İç Borç Faiz Ödemeleri ,7% Diğer İç Borç Faiz Giderleri ,0% Dış Borç Faiz Giderleri ,6% İskonto Giderleri ,5% Kısa Vadeli Nakit İşlemlere Ait Faiz Giderleri 0 0 Türev Ürün Giderleri 0 0 TOPLAM ,3% Tablo 1-g de faiz giderleri kaleminin toplamda, 2009 yılı ilk yarısında 2008 in aynı dönemine göre %31,3 oranında arttığı gözlenmektedir. Bu durumun nedenleri faiz giderleri kaleminin alt bileşenleri ölçeğinde aşağıda açıklanmaktadır: 10

11 İç Borç Faiz Giderleri: İç borç faiz ödemelerinin dağılımı açısından 2008 ve 2009 yılları karşılaştırıldığında, 2008 yılında iç borç faiz ödemeleri ağırlıklı olarak senenin ikinci yarısında özellikle Temmuz ve Ağustos aylarında yer almıştır yılında ise iç borç faiz ödemeleri yılın ilk yarısında ağırlıklı olarak Şubat ayında, ikinci yarısında ise Ağustos ayında yer almaktadır. Diğer taraftan 2009 yılı faiz giderleri 2008 yılına göre artış göstermiştir. Bu durumun temel gerekçesi ise küresel ekonomik kriz sebebi ile faizlerdeki yükseliş ile birlikte iç borçlanma enstrümanlarına yönelik talep ve vade yapısındaki değişimdir yılında yükselen borçlanma faizleri ve borçlanma vadesindeki kısalmanın da etkisiyle, 2009 yılında 2008 yılında yapılan borçlanmalardan kaynaklanan faiz ödemeleri yükselmiştir. Diğer taraftan, ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) türü açısından özellikle değişken faizli senetlere olan talepteki yükselme ile söz konusu senetlerin ihracındaki artış sonucunda söz konusu senetlerin 2009 yılı içerisindeki kupon faizi ödemeleri artmıştır. İç Borç İskonto Gideri: 2009 yılı iskonto giderleri, 2008 yılında gerçekleşen tutarın üzerinde öngörülmüştür. Ancak, 2009 yılı başından itibaren uluslararası piyasa koşullarındaki kötüleşmeye ve yabancı yatırımcı taleplerinin azalmasına paralel olarak programlanan tutarda sabit kuponlu Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ihracı gerçekleştirilememiştir. Önceki yıllarda düzenli olarak gerçekleştirilen sabit kuponlu DİBS ihracının 2009 yılının ilk altı ayında çok sınırlı olduğu, bu nedenle de iskonto giderlerinin 2008 yılı ilk altı ayına kıyasla düşük kaldığı gözlemlenmektedir. Dış Borç Faiz Giderleri: 2009 yılının ilk altı aylık dönemindeki dış borç faiz giderleri Amerikan Doları bazında incelendiğinde, önceki yılın aynı dönemine nispetle %13,85 oranında bir azalma olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, geçen yılın son çeyreğinden itibaren yükselen döviz kurları, yabancı para cinsinden dış borç faiz ödemelerinin Türk Lirası karşılığını %15,58 artırmıştır. TL Bazında İlk 6 Aylık Gerçekleşme (Milyon TL) Fark 3.178, ,91 15,58% USD Bazında İlk 6 Aylık Gerçekleşme (Milyon USD) Fark 2.623, ,17-13,85% 11

12 Grafik 1-d Ocak-Haziran Dönemi Faiz Giderleri Faiz Giderleri (bin TL) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran 1.5. Cari Transferler 2009 yılı bütçesinde cari transferler için yaklaşık 5,1 milyar TL ödenek ayrılmış olup, 2009 Ocak-Haziran döneminde bu ödeneğin %63,4 üne karşılık gelen 3,2 milyar TL harcanmıştır yılı ilk yarısında cari transfer harcamaları 2008 yılının aynı dönemine göre %119,8 oranında artmıştır. Görev zararları kalemindeki artış ise % 229,5 olmuştur. Kamu iktisadi teşebbüslerine ve kamu bankalarına ilgili mevzuat çerçevesinde verilen görevler kapsamında mahrum olunan kârı da içeren zararın karşılanması amacıyla, görev zararları adı altında 2009 yılı ilk altı ayında 2.214,5 milyon TL harcanmıştır. Bütçeden, karşılıksız olarak, ilgili mevzuatına göre ve kaynak aktarılan kurumların bütçe açıklarının finansmanı gibi amaçlarla özel bütçe kapsamındaki idarelere (Merkezi Finans ve İhale Birimi) ve fonlara (Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu, İşsizlik Sigortası Fonu) yapılan cari nitelikli hazine yardımlarına ilişkin ödemeleri kapsayan hazine yardımları kaleminden Ocak-Haziran 2009 döneminde 747,6 milyon TL harcama yapılmıştır. 12

13 Tablo 1-i Ocak-Haziran Dönemi Cari Transferler (TL) 05 - CARİ TRANSFERLER (Ocak-Haziran) Değişim (%) Görev Zararları ,5% Hazine Yardımları ,2% Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yapılan Transferler Hane Halkına Yapılan Transferler ,1% Devlet Sosyal Güvenlik Kurumlarından Hane Halkına Yapılan Fayda Ödemeleri 0 0 Yurt Dışına Yapılan Transferler ,6% Gelirlerden Ayrılan Paylar 0 0 TOPLAM ,8% 1.6. Sermaye Giderleri 2009 yılı bütçesinde sermaye giderleri için 11,4 milyon TL ödenek ayrılmış olup, 2009 Ocak-Haziran döneminde bu ödeneğin %5,7 sine karşılık gelen 650 bin TL lik kısmı harcanmıştır. Anılan dönemdeki 650 bin TL lik sermaye gideri harcamasının büyük bölümü; cari nitelikli olmayan büro ve işyeri mefruşat, makine-teçhizat alımları ile bunların yedek parçalarının alım giderleri; gayri maddi hak alımları ve gayrimenkul büyük bakım onarım giderleri için kullanılmıştır. 13

14 Tablo 1-j Ocak-Haziran Dönemi Sermaye Giderleri (TL) 06 - SERMAYE GİDERLERİ (Ocak-Haziran) Değişim (%) Mamul Mal Alımları % Menkul Sermaye Üretim Giderleri 0 0 Gayri Maddi Hak Alımları Gayrimenkul Alımları ve Kamulaştırma 0 0 Gayrimenkul Sermaye Üretim Giderleri 0 0 Menkul Malların Büyük Onarım Giderleri Gayrimenkul Büyük Onarım Giderleri Stok Alımları 0 0 Diğer Sermaye Giderleri 0 0 TOPLAM ,7% 1.7. Sermaye Transferleri 2009 yılı bütçesinde sermaye transferleri için 286 milyon TL ödenek ayrılmış olup, 2009 Ocak-Haziran döneminde bu ödeneğin %7,9 una karşılık gelen 22,8 milyon TL lik kısmı harcanmıştır yılı ilk yarısında yurt içi sermaye transferleri kaleminden yapılan harcamalar Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu nun 2009 yılı Ekim ayında İstanbul da gerçekleştirilecek olan Guvernörler Toplantısına yönelik hazırlıklarda kullanılması maksadıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi ne yapılan transferler nedeniyle oluşmuştur. Yurt dışı Sermaye Transferleri kaleminden 2009 yılı ilk yarısında herhangi bir harcama yapılmamıştır. 14

15 Tablo 1-k Ocak-Haziran Dönemi Sermaye Transferleri Gideri (bin TL) 07 - SERMAYE TRANSFERLERİ (Ocak-Haziran) Degisim (%) Yurt içi Sermaye Transferleri % Yurt dışı Sermaye Transferleri % TOPLAM ,7% 1.8. Borç Verme 2009 yılı bütçesinde Borç Verme kalemi için yaklaşık 2,7 milyar TL ödenek ayrılmış olup, 2009 Ocak-Haziran döneminde bu ödeneğin %70,2 sine karşılık gelen 1,9 milyar TL harcanmıştır. Söz konusu harcama Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğü tarafından KİT lere yapılan sermaye transferleri (Yurt İçi Borç Verme) ile Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ne yapılan aktarımlardan 3 oluşturmaktadır. Tablo 1-l Ocak-Haziran Dönemi Borç Verme (TL) 08 - BORÇ VERME (Ocak-Haziran) Değişim (%) Yurt içi Borç Verme % Yurt dışı Borç Verme % TOPLAM ,7% 3 KKTC tarafından uygulanmakta olan Yeniden Yapılandırma ve Ekonomik Kalkınma Programı çerçevesinde ülkemiz ile KKTC arasında imzalanan Ekonomik ve Mali İşbirliği Protokolü ile KKTC Hükümetine mali destek sağlanmaktadır. Söz konusu destek Türkiye Cumhuriyeti Teknik Heyeti tarafından aylık olarak Ankara da yapılan toplantılar neticesinde değerlendirilmekte ve Kıbrıs işlerinden sorumlu Bakanın önerisi üzerine Müsteşarlığımızca KKTC ye aktarılmaktadır. 15

16 II. OCAK-HAZİRAN 2009 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER Bu bölümde, Ocak-Haziran 2009 döneminde Müsteşarlığımızda kamu hizmet kalitesinin yükseltilmesi, reform projelerinin gerçekleştirilmesi, bütçe giderlerinde tasarruf ve etkinlik sağlanması amacıyla yürütülen faaliyetlere, temel politika ve mevzuat değişikliklerine yer verilmiş ve gelinen aşamalar itibarıyla değerlendirmeler yapılmıştır. Söz konusu dönemde yürütülen birim faaliyetlerine, 2009 yılı Faaliyet Raporunda ayrıntılı olarak yer verileceğinden burada değinilmeyecektir Borçlanma, Nakit ve Risk Yönetimi Faaliyetleri Bilindiği üzere, çalışanların tasarruflarının artırılması amacı ile 1988 yılında çıkarılan 3417 sayılı Çalışanların Tasarrufa Teşvik Edilmesi ve Bu Tasarrufların Değerlendirilmesine Dair Kanun çerçevesinde çalışanların aylık veya ücretlerinden belirli oranda kesinti yapılması (tasarruf kesintisi); bu tasarruflara Devlet veya işverenler tarafından katkıda bulunulması ve bu şekilde toplanacak tutarların nemalandırılması öngörülmüş; bu amaçla Çalışanların Tasarruflarını Teşvik Hesabı oluşturulmuştur. Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı nda yer alan ve 4853 sayılı Kanuna eklenen madde ile; hesaba ait tüm varlık ve yükümlülüklerin tarihi itibariyle Hazineye devrolunması öngörülmüştür. Ayrıca, söz konusu Kanun maddesi ile kamu mali disiplini hedefi ile uyumlu olarak, varsa hesaba ilişkin hak sahiplerine bu tarihten sonra yapılacak ödemelerin Hazine Müsteşarlığı Bütçesi nden karşılanması amaçlanmıştır. Yukarıdaki bilgiler çerçevesinde, ilgili mevzuatın amir hükümleri uyarınca yapılması zorunlu olan ödemelerin gerçekleştirilebilmesini teminen Hazine Müsteşarlığı / Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü Bütçesi nde (Cari Transferler) ilgili harcama kalemine (Hane Halkına Yapılacak Diğer Ödemeler) 2009 yılı için ödenek konulmuş olup; ilgili kurumlarla eşgüdümlü olarak ve yargı organlarının kararlarına istinaden gerekli ödemelerin yapılmasına devam edilmiştir. Ocak-Haziran 2009 döneminde, 2008 Yılı Yönetim Dönemi Hesabı Sayıştay Başkanlığına teslim edilmiş; bunun yanında 2008 yılının ilk altı aylık kısmına ilişkin muhasebeleştirme işlemleri de ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirilmiş ve diğer asli iş ve işlemler yürütülmüştür. 16

17 Kamu Kurum ve kuruluşlarının Nakit İhtiyacının Tespitine İlişkin Yönetmelik yılın bu döneminde çıkarılarak uygulanmaya başlanmıştır. Yeniden yapılandırılan Tek Hazine Cari Hesabı ile ilgili çeşitli güncellemeler yapılmış ve bu çerçevede söz konusu hesabın işleyişine yönelik olarak; birisi T.C. Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası arasında, diğeri ise T.C. Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve T.C. Ziraat Bankası arasında olmak üzere ek protokoller gerçekleştirilmiştir. Ocak-Haziran 2009 döneminde, önceki dönemlerle paralel şekilde, borç yönetiminin kalitesinin yükseltilmesi amacına yönelik olarak Hazine Garantili kredi kullanan kuruluşların ödeme gücü ve nakit durumlarını tespit amaçlı kuruluşlardan gönderilen tabloların takibi sıkılaştırılmış, bu yönde bazı kuruluşlardan banka bazında detay hesap dökümü ve ayrıntılı nakit tabloları talep edilip incelenmiştir. Ödeme gücünün yeterli olduğuna inanılan kuruluşlarla irtibata geçilip üstlenim talepleri yeniden değerlendirilmiş ve mümkün olduğunca borç servislerinin kuruluşlarca karşılanması yoluyla bütçe giderlerinde tasarruf ve etkinlik sağlanmaya çalışılmıştır. Hazine garantili krediler ve yap-işlet-devret projelerine verilen ürün alım ve girdi garantileri Hazine tarafından üstlenilmeleri olasılığı nedeniyle bütçe üzerinde risk oluşturmaktadır yılında kabul edilen Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile Hazine garantileri kapsamında Müsteşarlık tarafından ödenen tutarların nakit ve borç yönetiminde yol açtığı aksaklıkların giderilmesi amacıyla, T.C. Merkez Bankası nezdinde bir Risk Hesabı oluşturulmuştur. Bütçeden Risk hesabına, gerek verilen garantilerden gerçekleştirilen üstlenimlerin azalması ve gerekse yapılan tahsilatların artması sonucunda giderek daha az miktarda kaynak aktarımı sağlanmaktadır. Bu amaçla, Temmuz-Aralık 2009 döneminde de Hazine garantili kredi kullanan kuruluşların ödeme güçlerinin tespiti, Müsteşarlığımıza üstlenim talebinde bulunan kuruluşların ödeyememe nedenlerinin incelenmesi, gerektiğinde detaylı bilgilerin kuruluşlardan talep edilmesi, kreditörlerden gelen bildirimlerle kuruluş bildirimlerindeki anapara, faiz, masraf vb. bilgilerin çarpraz kontrolü ile olabilmesi muhtemel hatalarının tespit ve düzeltilmesinin sağlanması gibi faaliyetlerimiz devam edecektir. Risk hesabından yapılacak ödemeleri karşılamak amacıyla, Müsteşarlığımız 2009 yılı Bütçesinin 08-Yurtiçi Borç Verme kalemine, TL tutarında ödenek konulmuştur. Söz konusu ödenekten ilk altı ay sonunda harcama gerçekleşmemiştir. Bunun nedenleri, üstlenim talebinde bulunacağı öngörülen bazı kuruluşlar nezdinde mali durumları 17

18 açısından yapılan girişimler sonucunda borç servislerinin bir kısmının ilgili kuruluşlarca yapılmasının sağlanması, hesaptan yapılan ödemeler karşılığında kuruluşlardan gerçekleştirilen tahsilatın beklenenin üzerinde gerçekleşmesi, bütçe döneminde öngörülen birtakım risklerin ortaya çıkmaması ve yatırım garantisi kapsamındaki ödemelerin öngörülenden düşük olmasıdır. Risk hesabı ödenek kullanımı ilgili yılın Hazine garantili borç servisi ile ilişkili olduğundan yıllar arasında kıyaslama yapmak mümkün olmamaktadır. Ayrıca, borçlu kuruluşların ödeme güçlerinin tespiti, gerektiğinde, Hazine Kontrolörleri Kurulu denetimleri vasıtasıyla da gerçekleştirilmektedir. Her dönem olduğu gibi bu dönemde de; Hazine garantili kredilerin düzenli takibi ile oluşabilmesi muhtemel mali risklerin en aza indirilmesi ve borçlanmanın Hazine garantili ayağının kontrollü bir şekilde gerçekleşmesi sağlanmaya çalışılacaktır Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Türkiye deki yatırımlarla ilgili düzenlemeleri rasyonel hale getirmek, yatırım ortamının rekabet gücünü artıracak gerekli düzenlemeleri tespit ederek politika önerileri geliştirmek ve işletme dönemi de dahil olmak üzere yatırımın her safhasında ulusal ve uluslararası yatırımcıların karşılaştıkları sorunlara çözüm üretmek amacıyla yatırım ortamını iyileştirme çalışmalarını sürdüren Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK), Ocak 2009 tarihlerinde gerçekleştirilen 4. Kızılcahamam Yatırım Konferansı kapsamında kurul üyesi kamu kurum ve kuruluşların üst düzey yöneticileri ile TOBB, TÜSİAD, YASED ve TİM başkanlarının katılımı ile bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Söz konusu toplantıda, Teknik Komiteler tarafından 2007 yılından bu yana eylem planları kapsamında yürütülen faaliyetler gözden geçirilerek iş dünyasının değişen öncelik ve ihtiyaçlarını dikkate alan bir yaklaşımla güncellenmiş ve güncellenen eylem planları, 21 Ocak 2009 da kamuoyuna duyurulmuştur. YOİKK Teknik Komite çalışmalarına ivme kazandırmak amacıyla 2005 yılında oluşturulan YOİKK Yönlendirme Komitesi; 2009 yılında, Ocak, Mart ve Haziran aylarında olmak üzere 4 adet toplantı gerçekleştirmiştir İdari ve Mali İşler Müsteşarlığımız Hizmet Binasının mantolama işleri için 2008 yılında TL. ödenek Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bütçesine aktarılmış; ihalenin yıl sonuna doğru 18

19 yapılması nedeniyle aktarılan ödenek kullanılamamıştır. Söz konusu işin tamamlanabilmesi için Müsteşarlığımız 2009 yılı Hizmet Binası Büyük Onarım projesinde bulunan ödenek ( TL) yetersiz kalmış, adı geçen projeye TL ödenek aktarımı yapılarak toplam TL ödenek Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bütçesine aktarılmıştır. Bu nedenle, 2009 yılında Müsteşarlığımız hizmet binasının büyük onarımları (C Blok Hizmet ESEN Konferans salonunun tecrit işleri, D ve E Bloklarının klima sistemlerinin yapılması vb.) ödenek yetersizliğinden dolayı yapılamamıştır. Bu işlerin yapılabilmesi için 2010 yılına ödenek teklif edilecektir. III. TEMMUZ-ARALIK 2009 DÖNEMİNE İLİŞKİN BEKLENTİLER 3.1. Borçlanma, Nakit ve Risk Yönetimi Faaliyetleri Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğünün 05-Cari Transferler harcama kalemine, sermaye birikimini hedeflemeyen ve cari nitelikli mal ve hizmet alımını finanse etmek amacıyla karşılıksız olarak yapılan ödemeleri karşılaması amacıyla 2009 yılında 50 milyon TL tutarında ödenek konulmuştur. Bu harcama kaleminde Çalışanları Tasarrufa Teşvik Hesabı (ÇTTH) ödemeleri gerçekleştirilmektedir. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle, anılan gider kaleminden gerçekleştirilen ödeme tutarı %6,07 olarak gerçekleşmiş olsa da, bu harcama kaleminden yapılan ödemelerin yargı kararları sonucunda belirlendiği ve yargı organlarında karara bağlanmayı bekleyen çok sayıda dosya olduğu göz önüne alındığında, Temmuz-Aralık 2009 döneminde, bahse konu ödenek bakiyesinin tamamının kullanılacağı öngörülmektedir Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Ali BABACAN başkanlığında özel sektör temsilcisi sivil toplum kuruluşlarının da katılımıyla bir YOİKK toplantısı gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. YOİKK Yönlendirme Komitesinin Hazine Müsteşarı Sayın İbrahim H. ÇANAKCI nın başkanlığındaki toplantılarını gündeme uygun olarak belirlenecek tarihlerde sürdürmesi planlanmaktadır. 19

20 Yatırım ortamıyla ilgili görev ve sorumluluğu bulunan kurum ve kuruluşlar ile Dünya Bankası uzmanları katılımı ile Ekim ve Aralık aylarında YOİKK Yatırım Ortamı Seminerlerinin düzenlenmesi planlanmaktadır. Türkiye Yatırım Danışma Konseyi Yatırım ortamının iyileştirilmesi çalışmalarına uluslararası bir perspektif kazandırılması amacıyla 2004 yılında oluşturulan ve 2004 yılından bu yana her yıl düzenli olarak Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanan Türkiye Yatırım Danışma Konseyi nin altıncı toplantısının 2009 yılının ikinci yarısında gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Toplantı tavsiye kararlarına ilişkin yaklaşık 60 kurum ve kuruluştan derlenen bilgilerle hazırlanan Yatırım Danışma Konseyi 2009 İlerleme Raporunun Türkçe ve İngilizce baskılarının geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da yatırım ortamıyla ilişkili ulusal ve uluslararası merkezlere dağıtımı sürdürülecektir Yatırım Teşvikleri Hali hazırda düzenlenmekte olan yeni teşvik mevzuatı çerçevesinde gerçekleştirilecek ödemelerin 05-Cari Transferler / Hane Halkına Yapılan Ödemeler giderinde artışa sebep olacağı beklenmektedir. Buna bağlı olarak, söz konusu gider kalemine ödenek ilavesi söz konusu olabilecektir. IV. TEMMUZ-ARALIK 2009 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLECEK FAALİYETLER 4.1 Denetim Faaliyetleri Avrupa Konseyi nin 1085/2006 sayılı Katılım Öncesi Mali İşbirliği Aracı (Instrument for Pre-accession Assistance IPA) Tüzüğü çerçevesinde döneminde AB den sağlanacak fonların yönetim ve kontrol mekanizmalarının işlerliği ve etkinliğini denetlemek üzere Hazine Kontrolörleri Kurulu görevlendirilmiş olup, 2009 yılının ikinci yarısında başlanacak olan bu denetimler 2013 yılı sonuna kadar devam edecektir. 20

21 V YIL SONU TAHMİNLERİ Müsteşarlığımız 2009 yıl sonu harcama tutarının 66,8 milyar TL olacağı tahmin edilmektedir. Bu tutar, 2009 yılında Müsteşarlığımıza tahsis edilen bütçenin %1,25 üzerindedir. Ocak-Haziran 2009 döneminde gerçekleşen harcamaların Müsteşarlığımız 2009 yılı bütçesine oranının %49,3 olmasına rağmen, söz konusu yıl için tahmin edilen harcama tutarının Müsteşarlığımız bütçe rakamının üzerine çıkacağının beklenmesinin temel nedenleri, Müsteşarlığımız bütçesinin %87 sini oluşturan faiz gideri kalemi için ayrılan ödeneğin tamamının yıl sonuna kadar kullanılacağının; bazı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ne Kesintili Bütçe Ödeneği (KBÖ) üstü transferler yapılmasının zaruri olabileceğinin ve Devlet Yardımları ve Yatırım Teşvikleri kapsamından gerçekleşecek olan transferlerin beklenenin üzerinde olabileceğinin tahmin edilmesidir. Tablo V-a Yıl Sonu Harcama Tahminleri (bin TL) GİDER TÜRÜ 2008 (Gerçekleşme) 2009 (KBÖ) 2009 Yıl Sonu Tahmini Değişim (%) 2008'e (Gerçekleşme) Göre 2009'e (KBÖ) Göre 01 - PERSONEL GİDERLERİ % 5% 02 SOS. GÜV. KUR.LARINA DEVLET PRİMİ GİD MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ % 5% % -6% 04 - FAİZ GİDERLERİ ,5% -3% 05 - CARİ TRANSFERLER % 23% 06 - SERMAYE GİDERLERİ % -2% 07 - SERMAYE TRANSFERLERİ % 0% 08 - BORÇ VERME % 61% TOPLAM ,2% 1,25% Tablo V-a nın son sütununda harcama kalemleri itibarıyla 2009 yıl sonu tahmin rakamlarının 2009 yılı KBÖ büyüklüklerine göre değişimi verilmiştir. Tablodan anlaşılacağı üzere, 2009 yılı için Personel Giderleri, Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri, 21

22 Cari Transferler ve Borç Verme kalemlerine yönelik yıl sonu harcama tahminleri, söz konusu harcama kalemleri için Kanunla tahsis edilen KBÖ lerinin üzerine çıkmıştır. Cari transferler kalemindeki KBÖ üstü harcamanın, KİT lerin kredi borçlarının geri ödenmesi, ürün alımlarının finansmanı ve diğer mali ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla kullanılacak ödenekler nedeniyle oluşacağı öngörülmektedir. Yurt İçi Borç Verme kalemindeki artışlar ise KİT lere yapılacak sermaye ödemelerindeki artışlardan kaynaklanmaktadır. Müsteşarlığımız 2009 Yılı Bütçesinde, Yurt Dışı Borç Verme kalemi için yaklaşık 326 milyon TL tutarında ödenek (KBÖ) tahsis edilmiş olup; ilgili kalemden 2009 yılı harcamasının 616 milyon TL olacağı tahmin edilmektedir. Söz konusu fark KKTC ile sürdürülmekte olan program kapsamında husule gelen ihtiyaçlardan kaynaklanmıştır. 22

23 VI. BÜTÇE GİDERLERİNİN GELİŞİM TABLOSU 2008 GERÇEKLEŞME 2009 BAŞLANGIÇ OCAK GERÇEKLEŞME ŞUBAT GERÇEKLEŞME MART GERÇEKLEŞME NİSAN GERÇEKLEŞME BÜTÇE GİDERLERİ TOPLAMI ÖDENEĞİ PERSONEL GİDERLERİ MEMURLAR SÖZLEŞMELİ PERSONEL İŞÇİLER GEÇİCİ PERSONEL DİĞER PERSONEL MİLLETVEKİLLERİ 01 8 CUMHURBAŞKANI ÖDENEĞİ 01 9 İSTİHBARAT PERSONELİ 02 SOSYAL GÜV. KUR.LARINA DEVLET PRİMİ GİD MEMURLAR SÖZLEŞMELİ PERSONEL İŞÇİLER GEÇİCİ PERSONEL DİĞER PERSONEL MİLLETVEKİLLERİ 02 9 İSTİHBARAT PERSONELİ 03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ ÜRETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI YOLLUKLAR GÖREV GİDERLERİ HİZMET ALIMLARI TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ MENKUL MAL,GAYRİMADDİ HAK ALIM, BAKIM VE ONARIM GİD GAYRİMENKUL MAL BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ TEDAVİ VE CENAZE GİDERLERİ FAİZ GİDERLERİ KAMU KURUMLARINA ÖDENEN İÇ BORÇ FAİZ GİDERLERİ DİĞER İÇ BORÇ FAİZ GİDERLERİ DIŞ BORÇ FAİZ GİDERLERİ İSKONTO GİDERLERİ KISA VADELİ NAKİT İŞLEMLERE AİT FAİZ GİDERLERİ TÜREV ÜRÜN GİDERLERİ CARİ TRANSFERLER GÖREV ZARARLARI HAZİNE YARDIMLARI KAR AMACI GÜTMEYEN KURULUŞLARA YAPILAN TRANS HANE HALKINA YAPILAN TRANSFERLER DEVLET SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINDAN HANE HALKINA YURTDIŞINA YAPILAN TRANSFERLER GELİRLERDEN AYRILAN PAYLAR SERMAYE GİDERLERİ MAMUL MAL ALIMLARI MENKUL SERMAYE ÜRETİM GİDERLERİ GAYRİ MADDİ HAK ALIMLARI GAYRİMENKUL ALIMLARI VE KAMULAŞTIRMASI GAYRİMENKUL SERMAYE ÜRETİM GİDERLERİ MENKUL MALLARIN BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ GAYRİMENKUL BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ STOK ALIMLARI DİĞER SERMAYE GİDERLERİ SERMAYE TRANSFERLERİ YURTİÇİ SERMAYE TRANSFERLERİ YURTDIŞI SERMAYE TRANSFERLERİ BORÇ VERME YURTİÇİ BORÇ VERME YURTDIŞI BORÇ VERME TOPLAM * =(2009 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme-2008 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme)/2008 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme * 100 formülüyle hesaplanmıştır. ** 2008 yılı için =2008 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme/2008 Yılı Gerçekleşme Toplamı*100; 2009 yılı için =2009 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme/2009 Yılı Başlangıç Ödeneği*100 formülüyle hesaplanmıştır. 23

24 BÜTÇE GİDERLERİ MAYIS GERÇEKLEŞME HAZİRAN GERÇEKLEŞME OCAK-HAZİRAN GERÇEKLEŞME TOPLAMI ARTIŞ ORANI * (%) GERÇEKLEŞME ** (%) YILSONU GERÇ. TAHMİNİ PERSONEL GİDERLERİ ,99% 53,07% 51,33% MEMURLAR ,18% 53,70% 53,96% SÖZLEŞMELİ PERSONEL ,25% 52,43% 49,11% İŞÇİLER GEÇİCİ PERSONEL DİĞER PERSONEL ,64% 56,52% 56,33% MİLLETVEKİLLERİ 01 8 CUMHURBAŞKANI ÖDENEĞİ 01 9 İSTİHBARAT PERSONELİ 02 SOSYAL GÜV. KUR.LARINA DEVLET PRİMİ GİD ,88% 53,46% 51,02% MEMURLAR ,66% 52,93% 51,33% SÖZLEŞMELİ PERSONEL ,16% 53,95% 50,74% İŞÇİLER GEÇİCİ PERSONEL DİĞER PERSONEL MİLLETVEKİLLERİ 02 9 İSTİHBARAT PERSONELİ 03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ ,05% 52,16% 30,02% ÜRETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI ,21% 47,15% 43,12% TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI ,14% 44,90% 44,30% YOLLUKLAR ,08% 39,78% 25,64% GÖREV GİDERLERİ ,12% 8,80% 4,39% HİZMET ALIMLARI ,49% 57,47% 22,86% TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ ,87% 7,30% 9,73% MENKUL MAL,GAYRİMADDİ HAK ALIM, BAKIM VE ONARIM GİD ,41% 30,95% 31,57% GAYRİMENKUL MAL BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ ,89% 29,92% 31,27% TEDAVİ VE CENAZE GİDERLERİ ,35% 39,69% 50,95% FAİZ GİDERLERİ ,34% 40,89% 47,36% KAMU KURUMLARINA ÖDENEN İÇ BORÇ FAİZ GİDERLERİ ,67% 47,67% 33,58% DİĞER İÇ BORÇ FAİZ GİDERLERİ ,98% 37,91% 49,25% DIŞ BORÇ FAİZ GİDERLERİ ,58% 54,96% 58,24% İSKONTO GİDERLERİ ,48% 43,96% 2,22% KISA VADELİ NAKİT İŞLEMLERE AİT FAİZ GİDERLERİ TÜREV ÜRÜN GİDERLERİ CARİ TRANSFERLER ,80% 37,12% 63,37% GÖREV ZARARLARI ,52% 36,20% 80,38% HAZİNE YARDIMLARI ,22% 45,54% 48,05% KAR AMACI GÜTMEYEN KURULUŞLARA YAPILAN TRANS ,72% HANE HALKINA YAPILAN TRANSFERLER ,14% 21,20% 39,82% DEVLET SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINDAN HANE HALKINA YURTDIŞINA YAPILAN TRANSFERLER ,57% 27,61% GELİRLERDEN AYRILAN PAYLAR SERMAYE GİDERLERİ ,65% 2,22% 5,73% MAMUL MAL ALIMLARI ,39% 8,22% 2,42% MENKUL SERMAYE ÜRETİM GİDERLERİ GAYRİ MADDİ HAK ALIMLARI ,31% GAYRİMENKUL ALIMLARI VE KAMULAŞTIRMASI GAYRİMENKUL SERMAYE ÜRETİM GİDERLERİ MENKUL MALLARIN BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ ,60% GAYRİMENKUL BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ ,88% STOK ALIMLARI DİĞER SERMAYE GİDERLERİ SERMAYE TRANSFERLERİ ,68% 16,16% 7,97% YURTİÇİ SERMAYE TRANSFERLERİ YURTDIŞI SERMAYE TRANSFERLERİ ,00% 4,63% 0,00% BORÇ VERME ,73% 51,14% 70,20% YURTİÇİ BORÇ VERME ,66% 54,63% 70,86% YURTDIŞI BORÇ VERME ,01% 32,01% 65,34% TOPLAM ,67% 41,07% 49,31% * =(2009 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme-2008 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme)/2008 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme * 100 formülüyle hesaplanmıştır. ** 2008 yılı için =2008 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme/2008 Yılı Gerçekleşme Toplamı*100; 2009 yılı için =2009 Yılı Ocak-Haziran Gerçekleşme/2009 Yılı Başlangıç Ödeneği*100 formülüyle hesaplanmıştır. 24