Ġzmir Kümelenme Stratejisinin GeliĢtirilmesine Yönelik AraĢtırmalar

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ġzmir Kümelenme Stratejisinin GeliĢtirilmesine Yönelik AraĢtırmalar"

Transkript

1 1

2 Ġzmir Kümelenme Stratejisinin GeliĢtirilmesine Yönelik AraĢtırmalar Sonuç Raporu Hazırlayan Suna YAġAR ÖZDEMĠR Filiz MOROVA ĠNELER ġubat

3 İçindekiler 1. GĠRĠġ ĠZMĠR KÜMELENME STRATEJĠSĠNĠN GELĠġTĠRĠLME SÜRECĠ ÇALIġMANIN YÖNTEMĠ ĠSTATĠSTĠK ANALĠZ Ġstatistik Analiz Yöntemi Ġstatistiki Analiz ÇalıĢmasının Sonuçları Ġzmir 3 Yıldız Sonuçları (2 kodlu) Seçilen Sektörlerde 4 Kodlu Bazda Detay Değerlendirilme Sonuçları Yapılan Analizler Sonucunda Belirlenen, Saha ÇalıĢmasında Ele Alınacak Sektörler SAHA ARAġTIRMASI Saha AraĢtırması Yöntemi Saha ÇalıĢmasının Sonuçları Araç Üstü Ekipman Sektörü Gelinlik ve Abiye Sektörü Endüstriyel Havalandırma, Ġklimlendirme ve Soğutma Cihazları Konserve Gıda Lojistik Sektörü Kimya Sektörü GENEL DEĞERLENDĠRME KAYNAKÇA EK

4 Kısaltmalar Listesi EBSO EFĠS EĠB GTĠP ISKAV ĠZFAġ ĠZTO SGK TOBB TPE TREDER Ege Bölgesi Sanayi Odası Ekonomik Faaliyetlerin Ġstatistiki Sınıflaması Ege Ġhracatçı Birlikleri Gümrük Tarife Ġstatistik Pozisyonları Isıtma Soğutma Klima AraĢtırma ve Eğitim Vakfı Ġzmir Fuarcılık Hizmetleri Kültür Ve Sanat ĠĢleri Ticaret Aġ Ġzmir Ticaret Odası Sosyal Güvenlik Kurumu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Türk Patent Enstitüsü Treyler Sanayicileri Derneği 4

5 Tablo Listesi Tablo 1: 3 Yıldız Analizinde Kullanılan Parametreler ve Açıklamaları Tablo 2: Ġstatistik Analiz ÇalıĢmasında Temin Edilen Veriler Tablo 3: 3 Yıldız Alan 14 Sektörün Diğer Göstergeleri Tablo 4: 3 Yıldız Alan 14 Sektörün Diğer Göstergeler Bazında Değerlendirilmesi ve Genel Endeks Sıralaması Sonuçları Tablo 5: Gıda Ürünleri ve Ġçecek Üretimi Sektörü Alt Sektörleri Tablo 6: Giyim EĢyası ve Kürk Ġmalatı Alt Sektörleri Tablo 7: Kimyasal Madde ve Ürünleri Ġmalatı ve Alt Sektörleri Tablo 8: BaĢka Yerde SınıflandırılmamıĢ Makine ve Teçhizat Ġmalatı Alt Sektörleri Tablo 9: Motorlu Kara TaĢıtları Alt Sektörleri Tablo 10: Karayolu TaĢımacılığı Alt Sektörleri Tablo 11: Destekleyici UlaĢtırma Faaliyetleri Alt Sektörleri Tablo 12: Değerlendirme sonucunda alt sektör saha çalıģması yapılan sektörler Tablo 13: Sektörel Firma Sayısı Dağılımı Tablo 14: Araç Üstü Ekipman Kümelenme Düzeyi Analizi Tablo 15: Gelinlik ve Abiye Sektörü - ĠĢ Ve Ġhtiyaç Analizi Tablo 16: Gelinlik ve Abiye Sektörü - Kümelenme Düzeyi Analizi Tablo 17: Endüstriyel Havalandırma, Ġklimlendirme ve Soğutma Cihazları - ĠĢ Ve Ġhtiyaç Analizi Tablo 18: Endüstriyel Havalandırma, Ġklimlendirme ve Soğutma Cihazları - Kümelenme Düzeyi Analizi Tablo 19: Konserve Gıda - ĠĢ Ve Ġhtiyaç Analizi Tablo 20: Konserve Gıda- Kümelenme Düzeyi Analizi Tablo 21: Lojistik ĠĢ Ve Ġhtiyaç Analizi Tablo 22: Lojistik Kümelenme Düzeyi Analizi Tablo 23: Kimya - ĠĢ Ve Ġhtiyaç Analizi Tablo 24: Kimya - Kümelenme Düzeyi Analizi Tablo 25: Küme Kategorileri Tablo 26: Ġzmir Ġli 3 Yıldız Analizi Sonuçları

6 Şekil Listesi ġekil 1: Kümelenme stratejisinin geliģtirilmesine yönelik Ģematik gösterim ġekil 2:AraĢtırma çalıģmasının aģamaları ġekil 3: Ġstatistiki Analiz ÇalıĢması AĢamaları ġekil 4: Gıda ürünleri ve içecek imalatının ilçeler bazında ġekil 5: Giyim eģyası ve kürk imalatı ġekil 6: Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı ġekil 7: Ana metal sanayi ġekil 8: Fabrikasyon Metal Ürünleri Ġmalatı ġekil 9: Genel Makine ve Teçhizat Ġmalatı ġekil 10: Motorlu Kara TaĢıtları Ġmalatı ġekil 11: Mobilya ve Diğer Ürünler Ġmalatı ġekil 12: Karayolu TaĢımacılığı ġekil 13: Destekleyici UlaĢtırma Hizmetleri ġekil 14: Eğlence, Dinlenme, Kültür ve Sporla Ġlgili Faaliyetler ġekil 15: Diğer Hizmet Faaliyetleri ġekil 16: Gıda Ürünleri ve Ġçecek Ġmalatı Alt Sektöründe Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi ġekil 17: Giyim EĢyası ve Kürk Ġmalatı Alt Sektöründe Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi ġekil 18: Kimyasal Madde ve Ürünleri Ġmalatı Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi ġekil 19: : Genel Makine ve Teçhizat Ġmalatı Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi ġekil 20: Motorlu Kara TaĢıtları Ġmalatı Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi ġekil 21: Lojistik Sektörü Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi ġekil 22: Saha AraĢtırması AkıĢ ġeması ġekil 23: Araç Üstü Ekipman/Küme Dinamiği Analizi ġekil 24: Araç Üstü Ekipman Küme Haritası ġekil 25: Gelinlik ve Abiye/Küme Dinamiği Analizi ġekil 26: Gelinlik ve Abiye Sektörü Küme Haritası ġekil 27: Endüstriyel Havalandırma, Ġklimlendirme ve Soğutma Cihazları /Küme Dinamiği Analizi ġekil 28: Endüstriyel Havalandırma, Ġklimlendirme ve Soğutma Cihazları /Küme Haritası. 53 ġekil 29: Konserve Gıda /Küme Dinamiği Analizi ġekil 30: Konserve Gıda /Küme Haritası Kaynak: Zobu ve diğ., ġekil 31: Lojistik Küme Dinamiği Analizi ġekil 32: Lojistik /Küme Haritası ġekil 33: Kimya - Küme Dinamiği Analizi ġekil 34: Kimya/Küme Haritası

7 YÖNETİCİ ÖZETİ Sanayi kümelenmeleri; genel olarak bir grup firmanın ve iģ dıģı kurumların oluģturduğu ve her bir firmanın rekabet edebilirliğine olumlu etkileri olan gruplar olarak tanımlanmaktadır. Firmalardaki üretkenlik, verimlilik, yenilikçilik ve ticarileģme sürecini hızlandırarak, rekabet gücünün artmasını sağlayan kümelenme yaklaģımı, ekonomik geliģimi tetiklemekte ve bu nedenle kalkınmanın en önemli araçlarından olarak görülmektedir. Küme oluģumlarının geliģmesinde firmalar temel aktör olarak rol alırken, iģ dünyasındaki liderler, üniversiteler, eğitim kurumları, araģtırma enstitüleri, destekleyici kuruluģlar, yerel yönetimler ve kalkınma ajansları bu sürecin içersindeki kilit rol alan diğer aktörlerdir. Dünyadaki örneklerde küme oluģumlarında kalkınma ajanslarının rolü kümelenme potansiyeli olan sektörleri tespit etmek; kümelenme giriģimlerinin baģlamasına destek olmak ve baģlatmak; kümelenme potansiyeli olan sektörlerde ulusal ve uluslararası iģbirliği ağları oluģturmak; kümelenmenin geliģimini ve baģarılı olmasını çeģitli araçlarla desteklemek olarak sayılmaktadır. Bu nedenle, ülkenin pilot ajanslarından biri olan ĠZKA, bölgede kümelenme konusunda bilgi ve deneyime sahip kurum ve kuruluģ temsilcilerinden oluģan güçlü kümelenme komitesi ile birlikte Ġzmir Kümelenme Stratejisinin GeliĢtirilmesine yönelik çalıģmaları baģlatmıģtır. Bu amaçla ilk adım olarak ele alınan ve beģ aģamadan oluģan istatistiki analiz, her aģamasında daha önce yapılan çalıģmalardan önemli ölçüde ayrılacak farklılıkları içinde barındırmaktadır. Ġlk kez bu çalıģma kapsamında, en güncel veriler kullanılmıģ (2008 yılı), farklı veri sağlayıcılardan yararlanılmıģ (Maliye Bakanlığı, TOBB, EĠB, EBSO, ĠZTO, TPE, Bazı ilçe Ticaret ve Sanayi Odaları, SGK), elde edilen veriler karģılaģtırılmıģ, doğrulanmıģ ve entegre edilmiģ, verilerin incelenmesinde genel kabul görmüģ kümelenme parametreleri olan büyüklük, baģatlık, uzmanlaģmanın yanı sıra, ihracattaki değiģim, toplam satıģlardaki değiģim, firma sayısındaki değiģim ve marka tescil sayısındaki değiģim gibi yenilikçi performans kriterleri kullanılmıģ, çalıģma sadece il düzeyinde değil, aynı zamanda Ġzmir in ilçelerini de kapsayacak Ģekilde gerçekleģtirilmiģtir. Kümelenme komitesi ve yönetim kurulu kararı ile; yapılan istatistiki analiz sonucu kümelenme potansiyeli olan 14 sektör arasından; Gıda ürünleri ve içecek imalatı Giyim eģyası ve kürk imalatı Kimyasal madde ve ürünleri imalatı Genel makine ve teçhizat imalatı Motorlu kara taģıtları imalatı Karayolu taģımacılığı UlaĢtırmayı destekleyici faaliyetler sektörlerinde saha çalıģması yapılmasına karar verilmiģ ve bu sektörler alt sektörler detayında Ġzmir deki firma sayısı, istihdam, ihracat oranları parametreleri bazında değerlendirilmiģ, ve sektörlerde alt sektör bazında yeniden bir kümelenme analizi gerçekleģtirilmiģtir. Ġlçe bazlı verilerin de kullanıldığı bu değerlendirmeler sonucunda; Araçüstü ekipman Endüstriyel havalandırma, iklimlendirme ve soğutma makineleri Gelinlik ve abiye Kimya Konserve gıda Lojistik 7

8 sektörlerinde saha çalıģması yapılması araģtırma kapsamında uygun görülmüģtür. Saha araģtırması kapsamında firmalar üzerinden iģ ve ihtiyaç analizi, küme dinamiği analizi, kümelenme düzeyi analizi ve iģ kümesi haritaları ortaya çıkarılmıģ ve araģtırma bu Ģekliyle bölge düzeyinde bu alanda yapılan en detaylı çalıģma olmuģtur. Güncel istatistiki verilere dayanan analiz çalıģması ve bölgedeki kilit aktörler ile görüģmeleri içeren saha araģtırması temelinde detaylı saptamaların yapıldığı çalıģma sonucunda üç küme kategorisi belirlenmiģtir. OLGUN KÜME GELĠġMEKTE OLAN KÜMELER POTANSĠYEL YOĞUNLAġMALAR ENDEKS ARALIĞI Endeks Değeri KÜME Endüstriyel Havalandırma Ġklimlendirme ve Soğutma Konserve Gıda Kimya Araç Üstü Ekipman Lojistik Gelinlik ve Abiye Kıyafet Politika Önerisi -Ġhtiyaç belirlemeye, planlamaya ve desteklemeye yönelik programlar geliģtirilmeli - ĠĢbirliğini geliģtirmeye yönelik programlar geliģtirilmeli, - Kümelenme yaklaģımını yaygınlaģtırmaya yönelik programlar geliģtirilmeli, - sektörel örgütlenmeyi cesaretlendirici programlar geliģtirilmeli, - insan kaynağı kalitesini geliģtirici programlar uygulanmalı, - Kurumsal kapasite artıģına yönelik programlar geliģtirilip, - Kümelenme yaklaģımını yaygınlaģtırmaya yönelik programlar geliģtirilmeli, -UluslararasılaĢma programları geliģtirilmeli, Üniversite Sanayi ĠĢbirliğini geliģtirici programlar geliģtirilmeli Bundan sonraki süreçte kümelenme komitesi ile birlikte hareket edilecek, araģtırma çalıģmalarının ıģığında belirlenecek sektörlere iliģkin yol haritaları çalıģmaları gerçekleģtirilecektir. Bununla birlikte Ġzmir Kümelenme Stratejisinin Belirlenmesi ne yönelik çalıģmalar yine kümelenme komitesi ile birlikte sürdürülecektir. 8

9 1. GİRİŞ 1990 lı yıllardan sonra yazında yerelin önemini ortaya koyan birçok yeni kavram ve çalıģmaya rastlamak mümkündür. Yerel üretimin ihtisaslaģmasına ve mekansal ekonomik yığılmalara odaklanan ekonomik coğrafyacılar; sanayi odakları (industrial districts) (Piore ve Sabel, 1984), yeni sanayi mekanları (new industrial spaces) (Storper ve Scott, 1988), mekansal üretim kompleksleri (territorial production complexes), bölgesel yenilikçi odaklar, ağsal bölgeler (network regions), iģ ağları (business networks), yenilikçi çevre (innovative milleux) (Camagni, 1995), öğrenen bölgeler (learning regions) (Morgan, 1997) gibi sanayi yığılmalarını açıklayan kavramlar tanımlamıģlardır. Bu kavramlardan birisi de Micheal Porter ın (1990) ortaya koyduğu sanayi ve iģ kümeleri kavramıdır lı yıllarda Porter tarafından ortaya çıkarılan kümelenme kavramının aslında yeni bir kavram olduğu söylenemez. Alfred Marshall, 1890 yılında yazmıģ olduğu Principles of Economics kitabında dıģsallık ekonomilerine dayalı olarak ihtisaslaģmıģ aktivitelerin yerelde yığılmalarından bahsetmektedir. DıĢsallıklar olarak hünerli iģgücünün varlığı, destekleyici ve yardımcı ticari aktivitelerin yayılması ve büyümesi, değiģik firmaların üretimin farklı alanlarında ihtisaslaģmasından bahsetmiģtir. Porter ın elmas modeliyle Marshall ın dıģsallıklar üçlüsü arasında açık bir benzerlik bulunmaktadır. Yazında çok farklı tanımları olan sanayi kümelenmelerini; genel olarak bir grup firmanın ve iģ dıģı kurumların (sivil toplum kuruluģları, üniversiteler, kalkınma ajansları gibi arabulucu kurumlar) oluģturduğu ve her bir firmanın rekabet edebilirliğine olumlu etkileri olan gruplar olarak tanımlamaktadır. Kümelenmeyi bir arada tutan Ģeyler; alıcı-tedarikçi iliģkileri, ortak teknoloji, ortak alıcı ve dağıtım kanalları ile ortak iģgücü havuzlarıdır. Aslında ekonomik çıkar kümelenmedeki firmaları bir arada tutan unsurdur. Bunun dıģında kümelenmedeki firmaların arasındaki güven ve iģbirliğinin öneminden de yazında sıkça bahsedilmektedir. Kümelenmenin dinamiklerinin yerel olmasına gerek yokken, aslında mekansal yakınlığı gerektirmektedir. Kümeler üretkenliği artırarak, yenilikçiliği besleyerek kümelenmeye dahil olan iģletmelere rekabet avantajı kazandırır; bilgiye, teknolojiye üretimde emeği geçen iģletmelere eriģmede ve geliģimi teģvik etmede avantajlar sağlar ve deneyimli bir iģgücü havuzu oluģumunu destekler. Kümelenme oluģumlarını geliģmesinde firmalar temel aktör olarak rol alırken, iģ dünyasındaki liderler, üniversiteler, eğitim kurumları, araģtırma enstitüleri, destekleyici kuruluģlar (finansman kuruluģları, iģ hizmet organizasyonları), yerel yönetimler ve kalkınma ajansları bu sürecin içersindeki kilit rol alan diğer aktörlerdir. Dünyadaki örneklerde küme oluģumlarında kalkınma ajanslarının rolü kümelenme potansiyeli olan sektörleri tespit etmek; kümelenme giriģimlerinin baģlamasına destek olmak ve baģlatmak; kümelenme potansiyeli olan sektörlerde ulusal ve uluslar arası iģbirliği ağları oluģturmak; kümelenmenin geliģimini ve baģarılı olmasını çeģitli araçlarla desteklemek olarak sayılabilir (Özdemir ve diğ., 2010). Bu nedenle, ülkenin pilot ajanslarından biri olan ĠZKA, kalkınma açısından önemli araçlardan olan kümelenme konusundaki çalıģmaları gündemine almıģtır. 9

10 2. İZMİR KÜMELENME STRATEJİSİNİN GELİŞTİRİLME SÜRECİ Ġzmir Kalkınma Ajansı, ilk olarak Ġzmir Kümelenme Stratejisinin GeliĢtirilmesi ne yönelik bir süreç tasarımı çalıģması gerçekleģtirmiģtir. Süreç; bölgedeki paydaģların tespit edilerek kümelenme komitesinin oluģturulması, araģtırma çalıģmalarının yapılması ve yol haritalarının oluģturulması Ģeklinde özetlenebilmektedir (ġekil 1). 1 Kümelenme Komitenin Belirlenmesi 2 İstatistiki Analiz Çalışması 2 Saha Araştırması 3 Strateji Geliştirme ġekil 1: Kümelenme stratejisinin geliģtirilmesine yönelik Ģematik gösterim Bu çalıģma kapsamındaki ilk aģamada, bölgedeki koordinasyonun ve katılımcılığın sağlanmasına yönelik olarak kümelenme komitesinin oluģturulması sağlanmıģtır. Komite, üniversite, oda, dernek, kamu kurumu, yerel yönetim ve özel sektör kurumsal dağılımı dikkate alınarak; bölgede konu ile ilgili bilgi ve deneyim sahibi sahip kurum ve kuruluģ temsilcilerinden oluģturulmuģtur. Belirlenen komitenin görevleri genel olarak; stratejinin belirlenmesine dahil olan her aģamada teknik destek, katkı sağlamak ve çalıģmaların sonuçlarının ve uygulamaların yaygınlaģtırılmasında rol almak Ģeklinde özetlenebilmektedir. Kümelenme komitesi bölgede farkındalık ve bilinç düzeyinin artırılması, kümelenme konusunda uluslararası destek mekanizmaları ile ilgili önerilerin oluģturulması ve kümelenme stratejisini belirleyecek yol haritalarının hazırlanması konularında aktif olarak görev alması düģünülmüģtür. Bu çerçevede kümelenme komitesinin üstlendiği görevlerden bir tanesi de araģtırma çalıģmalarında ortaya çıkan ve detayda çalıģılacak olan sektörler üzerine teknik görüģ oluģturmaktır. Ġzmir Kümelenme stratejisinin oluģumuna yönelik sürecin ikinci adımı Ġzmir Kümelenme Potansiyelinin Belirlenmesine yönelik araģtırma çalıģmaları oluģturmaktadır. Bu raporda da sonuçları aktarılmaya çalıģılacak araģtırma çalıģmalarının amacı Ġzmir de mevcut kümelenme potansiyeli olan sektörleri tespit etmektir. AraĢtırma çalıģmaları iki aģamalı olarak tasarlanmıģtır. I. Aşama II. Aşama Kümelenme İstatistiki Analiz Çalışması İlgili verilerin temin edilmesi Temin edilen veriler ile alt sektörlerin ilçeler bazında haritalarının çıkarılması Kümelenme Saha analizi Çalışması Ön saha araştırması-makro küme haritasının çıkarılması Saha araştırması-mikro küme haritasının çıkarılması ġekil 2:AraĢtırma çalıģmasının aģamaları 10

11 Sürecin üçüncü adımı araģtırma çalıģması kapsamında ortaya çıkan ve potansiyel sahibi kümelenmelerin geliģimine yönelik yol haritalarının çıkarılması olacaktır. Ġzmir Kümelenme stratejisinin oluģumuna yönelik çalıģmanın sonucunda tespit edilen sektörlerde bölgede çeģitli araçlar ve politikalar geliģtirilerek baģarılı ve örnek kümelerin oluģması, var olanların ise geliģmesi desteklenecektir. Bu raporda öncelikle gerçekleģtirilmiģ olan araģtırma çalıģmalarının yönteminden bahsedilecek, daha sonra ortaya çıkan sonuçlar üzerine değerlendirmeler yapılacaktır. Sonuç bölümünde mevcut ve potansiyel sahibi kümelenmeler ile ilgili genel derlendirmelerde bulunulacaktır. Bu rapor, ileriki dönemde gerçekleģecek olan strateji çalıģmalarına temel dayanak sağlayacaktır 3. ÇALIŞMANIN YÖNTEMİ Ġzmir Kümelenme Potansiyelinin Belirlenmesi AraĢtırması iki aģamalı olarak tasarlanmıģtır. Bunlardan ilki Kümelenme Ġstatistiki Analizi ÇalıĢması, ikincisi ise Kümelenme Saha AraĢtırması çalıģması olmuģtur. Ayrıca bu araģtırma çalıģmalarına dayanarak yapılacak olan Ġzmir in Kümelenme Stratejisinin belirlenmesi çalıģmasında yer alacak kümelenme komitesi, sürecin baģında kurulmuģ, konu ile ilgili görüģ ve önerilerinden fayda sağlanmıģtır. Ġlk aģamada gerçekleģen Kümelenme Ġstatistiki Analizi ÇalıĢması ile hedeflenen alt sektörler detayında Ġzmir ilinde kümelenme potansiyeli olan sektörlerin belirlenmesi olmuģtur. Bu çalıģma ikinci aģamada yapılmıģ olan Kümelenme Saha AraĢtırması çalıģmasına girdi sağlamıģtır. Ġkinci aģamada gerçekleģtirilen Kümelenme Saha AraĢtırması çalıģması kapsamında ise Kümelenme Ġstatistiki Veri Analizi çalıģmaları ve kümelenme komitesi görüģleri de alınarak, saha araģtırmaları yapılmıģ ve sektör temelli kümelenme potansiyelinin belirlenmesi sağlanmıģtır. 4. İSTATİSTİK ANALİZ 4.1. İstatistik Analiz Yöntemi BeĢ aģamadan oluģan istatistiki analiz (ġekil3)., her aģamasında daha önce yapılan çalıģmalardan önemli ölçüde ayrılacak farklılıkları içinde barındırmaktadır. Ġlk kez bu çalıģma kapsamında, en güncel veriler kullanılmıģ (2008 yılı), farklı veri sağlayıcılardan yararlanılmıģ (Maliye Bakanlığı, TOBB, EĠB, EBSO, ĠZTO, TPE, Bazı ilçe Ticaret ve Sanayi Odaları, SGK), elde edilen veriler karģılaģtırılmıģ, doğrulanmıģ ve entegre edilmiģ, verilerin incelenmesinde genel kabul görmüģ kümelenme parametreleri olan büyüklük, baģatlık, uzmanlaģmanın yanı sıra, ihracattaki değiģim, toplam satıģlardaki değiģim, firma sayısındaki değiģim ve marka tescil sayısındaki değiģim gibi yenilikçi performans kriterleri kullanılmıģ, çalıģma sadece il düzeyinde değil, aynı zamanda Ġzmir in ilçelerini de kapsayacak Ģekilde gerçekleģtirilmiģtir (Zobu, ve diğ., 2010). 11

12 Sektörel Verilerin Gözden Geçirilmesi ve Doğrulanması Farklı Kaynaklardan Elde Edilen Verilerin Entegrasyonu Kümelenme Potansiyelinin Belirlenmesi Kapsamında 3-yıldız Analizinin Gerçekleştirilmesi Belirlenen Diğer Değişkenlerle 3-yıldız Analizinin Zenginleştirilmesi Sonuç Raporunun Hazırlanması ġekil 3: Ġstatistiki Analiz ÇalıĢması AĢamaları Kümelenmelerin belirlenmesinde niceliksel olarak birçok farklı analiz yöntemi kullanılmaktadır. YoğunlaĢma katsayısı, Herfindahl indeksi, yerelleģme katsayısı, değiģim payı yaklaģımı ve girdi-çıktı analizleri firma sayısı, istihdam payı, satıģ hasılatı, gelir, ihracat ithalat değerleri gibi çeģitli değiģkenlerle bir arada kullanılarak bölgelerdeki mevcut bir kümelenme potansiyeli olan sektörler tespit edilmektedir. Bu çalıģmada kullanılan yöntem 3- yıldız yöntemi olmuģtur. 3-yıldız yöntemi 3 farklı parametre üzerinden yapılmıģ olup, analiz birimi olarak ilçe kullanılmıģtır. Bu üç parametre, istihdam verileri baz alınarak elde edilmiģtir. Bunlar sırasıyla büyüklük, baģatlık ve uzmanlaģmadır (Tablo 1). 12

13 Büyüklük Başatlık Tablo 1: 3 Yıldız Analizinde Kullanılan Parametreler ve Açıklamaları Bir kümedeki istihdam belirli bir düzeyin üzerinde ise, bu kümenin ekonomik fayda yaratma potansiyeli de yükselmektedir. Büyüklük, yerel kümenin bir üst bölge kümesi ile kıyaslanmasına dayanır. Ġzmir-Türkiye referansla Ġl ölçeğinde Ġzmir ilindeki i sektörünün istihdamı Türkiye genelinde aynı sektörün istihdam verisi ile kıyaslanmıģtır. GeliĢtirilen senaryolar sonucunda, il bazındaki istihdamın aynı sektörde ülke bazındaki istihdamın % 6 sından daha büyük olması durumunda büyüklük parametresini karģılandığı kabul edilmiģ ve bir yıldız verilmiģtir. Ġlçeler-Ġzmir referansla Kullanılan yöntemde a ilçesindeki i sektörünün istihdam verisi, il genelindeki i sektörünün istihdam seviyesi ile kıyaslanmıģtır. GeliĢtirilen senaryolar sonucunda, ilçe bazındaki istihdamın aynı sektörde il bazındaki istihdamın %4 ünden daha büyük olması durumunda büyüklük parametresini karģılandığı kabul edilmiģ ve bir yıldız verilmiģtir. Bir kümenin istihdam düzeyi bölge düzeyinde belli bir seviyenin üzerine çıkıyorsa bu kümenin iktisadi fayda yaratma potansiyeli de yüksek olmaktadır. BaĢatlık, yerel kümenin bir üst bölgenin tümü ile kıyaslanmasına dayanır. Ġzmir-Türkiye referansla Kullanılan yöntemde Ġl ölçeğinde Ġzmir ilindeki i sektörünün istihdamı Ġzmir ilinin toplam istihdam verisi ile kıyaslanmıģtır. GeliĢtirilen senaryolar sonucunda ilde sektördeki istihdamın il genel istihdamının %1 inden daha büyük olması durumunda baģatlık parametresini karģılandığı kabul edilmiģ ve bir yıldız verilmiģtir Ġlçeler-Ġzmir referansla Kullanılan yöntemde a ilçesindeki i sektörünün istihdam verisi, ilçenin toplam istihdam seviyesi ile kıyaslanmıģtır. GeliĢtirilen senaryolar sonucunda, sektör bazındaki ilçe istihdamının ilçenin genel istihdamının % 0,5 inden daha büyük olması durumunda baģatlık parametresini karģılandığı kabul edilmiģ ve bir yıldız verilmiģtir Uzmanlaşma Eğer bir küme kategorisi belirli bir ilçe, ilin ve ülkenin geri kalanına göre daha büyük bir yoğunlaģma gösteriyorsa, bu kümenin ekonomik fayda yaratma potansiyeli de yüksek olmaktadır. Ġzmir-Türkiye referansla UzmanlaĢma katsayısı, il ölçeğinde Ġzmir deki i sektörü istihdamının Ġzmir deki toplam istihdama oranının, ülkedeki i sektörünün istihdamın ülkedeki toplam istihdama oranına kıyaslandığında elde edilen katsayıdır. GeliĢtirilen senaryolar sonucunda uzmanlaģma katsayısı 1 ve 1 den büyük ise o sektör uzmanlaģma parametresinden bir yıldız almıģtır. Ġlçeler-Ġzmir referansla Ġlçeler bazındaki uzmanlaģma katsayısı, ilçe ölçeğinde i sektörü istihdamının ilçedeki toplam istihdama oranının, Ġzmir deki i sektörünün istihdamın ildeki toplam istihdama oranına kıyaslandığında elde edilen katsayıdır. GeliĢtirilen senaryolar sonucunda, i sektörünün uzmanlaģma katsayısı 1 ve 1 den büyük ise uzmanlaģma parametresinin karģılandığı kabul edilerek bir yıldız verilmiģtir. 13

14 Kullanılan büyüklük, baģatlık ve uzmanlık için kullanılan istihdam verileri Ģu Ģekilde olmuģtur: e Ġ : Ġzmir in i sektöründeki istihdamı e t : Ġzmir in toplam istihdamı E i : Türkiye nin i sektöründeki istihdamı E t : Türkiye nin toplam istihdamı 3- yıldız yöntemi uygulanan çalıģmada 3 yıldız alan sektörler her bir parametre için aģağıdaki limit değerler seçilerek belirlenmiģtir. Büyüklük: e i /E i 0,06 ise 1 yıldız; yani Ġzmir de i sektöründeki istihdam, Türkiye deki i sektöründeki istihdamın % 6 sından büyükse, i sektörü büyüklükte 1 yıldız almaktadır. BaĢatlık: e i /e t 0,01 ise 1 yıldız; yani Ġzmir de i sektöründeki istihdam, Ġzmir deki toplam istihdamın % 1 inden büyükse, i sektörü baģatlıkta 1 yıldız almaktadır. Uzmanlık: (e i /e t )/(Ei/Et) Έ 1 ise 1 yıldız; yani Ġzmir deki i sektörünün istihdamının Ġzmir deki toplam istihdama oranını, Türkiye deki i sektörünün istihdamın Türkiye deki toplam istihdama oranına kıyaslandığında elde edilen katsayı 1 den büyükse, i sektörü uzmanlıkta 1 yıldız almaktadır. ÇalıĢmada Ġzmir 3 yıldız analizi Türkiye ye referans ile ilçeler 3 yıldız analizi ise Ġzmir e referans ile gerçekleģtirilmiģtir. 3-yıldız almıģ olan sektörlerde istihdam, firma sayısı, toplam satıģ, ihracat miktarları, ArGe indirimleri verilerinden de yararlanılarak sektörler değerlendirilmiģ; ayrıca istihdam, firma sayısı, ihracat, satıģlar verileri kullanılarak oluģturulmuģ sektörel endeks de bu değerlendirmede kullanılmıģtır. ÇalıĢmanın veri temini safhasında, analiz için hangi tür verilere gerek olduğu belirlenmiģ ve çeģitli kamu kurum ve kuruluģlarından veri talebinde bulunulmuģtur. Veriler yılları verileri olarak aģağıdaki kurum ve kuruluģlardan temin edilmiģtir. 14

15 Tablo 2: Ġstatistik Analiz ÇalıĢmasında Temin Edilen Veriler Kurum Talep edilen Veri Türü Sosyal Güvenlik Kurumu Ġzmir ili, ilçeleri ve Türkiye için dönemine ait aģağıdaki bilgiler: 2004, 2006 ve 2008 yılı için ilçe ve faaliyet kodu bazında firma adetleri 2004, 2006 ve 2008 yılı için ilçe ve faaliyet kodu bazında sigortalı çalışan sayısı Türk Patent Enstitüsü Ġzmir ili, ilçeleri ve Türkiye için dönemine ait aģağıdaki bilgiler: Patent başvuru ve verilme adetleri Marka başvuru ve verilme adetleri Faydalı model başvuru ve verilme adetleri Endüstriyel tasarım başvuru ve verilme adetleri Maliye Bakanlığı 4-basamaklı NACE rev.1.1 kodu bazında Ġzmir ili, ilçeleri ve Türkiye için dönemine ait aģağıdaki bilgiler: Firma sayısı Aktif toplamı Ödenmiş sermaye Ar-ge indirimi (GVK) Ar-ge indirimi (5746) Yararlanılan yatırım indirimi Devam eden yatırım indirimi Yurtiçi satışlar Yurtdışı satışlar Hesaplanan KDV Diğer KDV Maddi olmayan duran varlıklar Matrah Toplam gider Net satışlar Brüt satışlar Net kar ve zarar Ege İhracatçılar Birliği 2008 yılına ait ilçe bazında, il genelinde ve Türkiye genelinde ihracat verileri : GTİP kodu İhracat tutarı İzmir Ticaret Odası Odaya kayıtlı firma listesi Ege Bölgesi Sanayi Odası Odaya kayıtlı firma listesi İlçe Ticaret ve Sanayi Odaya kayıtlı firma listesi Odaları TOBB Sanayi veritabanına kayıtlı firmalara ait istihdam bilgileri Sanayi Bakanlığı Bakanlık veritabanına kayıtlı firmaların Ġzmir ili, ilçeleri ve Türkiye geneline dağılımı Elde edilen verilerin kapsamlı incelenmiģ, farklı faaliyet kodlarına dayalı olarak tutulan veriler birbirleri ile uyumlu hale getirilmiģtir. ÇalıĢmada kullanılan istatistiki sınıflandırma EFĠS Rev.1.1 (EFĠS Rev.1.1) olmuģtur (EK). Sınıflandırma için kullanılan kodlama sisteminde Ġzmir geneli için 2 kod düzeyinde inceleme yapılmıģ, ortaya çıkan sektörler ilçe bazında 4 kod düzeyinde incelenmiģtir. 15

16 4.2. İstatistiki Analiz Çalışmasının Sonuçları İzmir 3 Yıldız Sonuçları (2 kodlu) Kümelenmenin en önemli unsurlarından olan istihdama dayalı yoğunlaģmayı ortaya koymak amaçlı yapılan 3-yıldız yöntemi AB kümelenme çalıģmaları ve Türkiye de Kümelenme Politikasının GeliĢtirilmesi çalıģmalarında kullanılan uluslararası geçerliliğe sahip bir yöntem olarak bilinmektedir. Ġzmir geneli için yapılan 3-yıldız analizi SGK dan elde edilen istihdam verileri kullanılarak gerçekleģtirilmiģtir. EFĠS Rev.1.1 Sınıflamasında yer alan Ġzmir deki 51 sektör için yapılan analizler sonucunda; baģatlık, büyüklük ve uzmanlık açısından 3-yıldız alan sektörler kümelenme potansiyeli olan sektörler olarak değerlendirilmiģtir. 3-yıldız analizi sonucunda Ġzmir geneli için mevcutta kümelenme potansiyeli olan 14 sektör ortaya çıkmıģtır. Bu sektörler aģağıdaki gibidir: Gıda Ürünleri ve Ġçecek Ġmalatı Giyim EĢyası ve Kürk Ġmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin Ġmalatı Ana Metal Sanayi Fabrikasyon Metal Ürünleri Ġmalatı Genel Makine ve Teçhizat Ġmalatı Motorlu Kara TaĢıtları Ġmalatı Mobilya ve Diğer Ürünler Ġmalatı Toptan Ticaret Perakende Ticaret Karayolu TaĢımacılığı Destekleyici UlaĢtırma Hizmetleri Eğlence, Dinlenme, Kültür ve Sporla Ġlgili Faaliyetler Diğer Hizmet Faaliyetleri Bu sektörlerin EFĠS Rev1.1 sınıflandırma sistemine göre 2 kodlu detayda istihdam, firma sayısı, ihracat ve ar-ge indirimleri açısından değerlendirilmesi yapıldığında ise Tablo 3 deki sonuçlar göze çarpmaktadır. 16

17 Tablo 3: 3 Yıldız Alan 14 Sektörün Diğer Göstergeleri EFİS KODU AÇIKLAMASI İSTİHDAM (2008) FİRMA SAYISI (2008) İZMİR'İN İHRACATINDAKİ ORANLARI % (2008) İZMİR'İN AR-GE YATIRIM İNDİRİMLERİNDE TÜRKİYE İÇİNDE ALDIĞI PAY % (2008) 15 Gıda ürünleri ve içecek ,30 9,90 imalatı 18 Giyim eşyası imalatı; kürkün ,59 0,00 işlenmesi ve boyanması 24 Kimyasal madde ve ürünlerin ,03 9,52 imalatı 27 Ana metal sanayi ,14 0,00 28 Makine ve teçhizatı hariç; fabrikasyon metal ürünleri imalatı 29 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı 34 Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı 36 Mobilya imalatı; başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar 51 Motorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu 52 Motorlu taşıtlar ve motosikletlerin dışında kalan perakende ticaret; kişisel ve ev eşyalarının tamiri 60 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 63 Destekleyici ve yardımcı ulaştırma faaliyetleri; seyahat acentelerinin faaliyetleri ,94 0, ,21 7, ,74 1, ,70 0, ,83 0, ,91 0, ,59 0, ,13 0,00 92 Eğlence, dinlenme, kültür ve ,01 0,00 sporla ilgili faaliyetler 93 Diğer hizmet faaliyetleri ,14 0,00 14 SEKTÖRDEKİ TOPLAM İZMİR'DE TÜM SEKTÖRLERDE TOPLAM İZMİR TOPLAMI İÇİNDEKİ PAYI (%) 53,31 54,19 77,26 57,10 17

18 Tablo 3 de de görüldüğü üzere 3-yıldız yöntemine göre ortaya çıkan 14 sektördeki istihdam oranı, Ġzmir deki toplam istihdamın %53,31 i kadardır. Ayrıca bu sektörlerdeki firma sayısının da Ġzmir deki toplam firma sayısının % 54,19 ü olduğu göze çarpmaktadır. Ġhracat oranlarına bakıldığında ise Ġzmir in toplam ihracatının % 77 sinin bu 14 sektörde yapıldığı görülmektedir. Ayrıca Ġzmir in yararlandığı ar-ge indiriminin % 57,1 i 3-yıldız alan bu 14 sektörde gerçekleģmiģtir. Bununla beraber çalıģmada incelenen 51 sektör arasında; 3-yıldız çalıģmasında ortaya çıkan 14 sektörde genel endeks sıralaması sonuçları da Tablo 4 de görüldüğü gibi olmuģtur. Tablo 4: 3 Yıldız Alan 14 Sektörün Diğer Göstergeler Bazında Değerlendirilmesi ve Genel Endeks Sıralaması Sonuçları EFİS Kodu Açıklaması 3- Yıldız 51 Motorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu 52 Motorlu taşıtlar ve motosikletlerin dışında kalan perakende ticaret; kişisel ve ev eşyalarının tamiri 60 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 18 Giyim eşyası imalatı; kürkün işlenmesi ve boyanması 15 Gıda ürünleri ve içecek imalatı İstihdam (Pareto dağılımı) Firma yoğunluğu Topla Satış Yoğunluğu İhracat Yoğunluğu İndirimler Genel Endeks sıralaması Ana metal sanayi Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı 34 Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı 36 Mobilya imalatı; başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar 63 Destekleyici ve yardımcı ulaştırma faaliyetleri; seyahat acentelerinin faaliyetleri 24 Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı Diğer hizmet faaliyetleri Eğlence, dinlenme, kültür 24 ve sporla ilgili faaliyetler 28 Makine ve teçhizatı hariç; fabrikasyon metal ürünleri imalatı 25 Kaynak: Tura, 2009 Genel endeks sıralamasında ilk sırada olmasına rağmen ve diğer parametreler bazında değerlendirildiğinde de Ġzmir de önem sahibi sektörler olarak görünmesine rağmen, kodu 51 olan motorlu taģıtlar ve motosikletler dıģında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu ile 52 kodlu motorlu taģıtlar ve motosikletlerin dıģında kalan perakende ticaret; kiģisel ve ev eģyalarının tamiri sektörleri, kümelenme yaklaģımında her sektörün değer zincirinin bir parçası olarak görüldüğünden dolayı kümelenme potansiyeli açısından incelenmemiģtir. 18

19 Türkiye referanslı 3 yıldız alan 12 sektör (51 ve 52 kodlu sektörler hariç olmak üzere) EFĠS Rev 1.1 sınıflandırmasında 2 kod düzeyinde ilçeler bazında mekansal olarak Ġzmir deki yoğunlaģmalarının ortaya konulması için analiz edilmiģtir. Yapılan analizler göstermiģtir ki Ġzmir de sektörel yoğunlaģmalar kent merkezinde ve çeperindeki ilçelerdedir. Ayrıca sektörlerde yılları arasında yaģanan istihdam ve firma sayısındaki değiģim ile Türkiye referanslı istihdam ve ihracat oranları da incelenmiģtir. Buna göre; 14 yıldız sektörden biri olan gıda ürünleri ve içecek imalatı sektörü Türkiye de %8,91 lik bir payla önemli sektörlerden birisidir yılları arasında hem istihdam (%11,73) hem de firma sayısında artıģ (%20,16) yaģanmıģtır (ġekil 4). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörlerde istihdam açısından 5. iken firma sayısı açısından 7. sektördür (Tablo 3). Bu sektörler arasında ArGe indirimlerinden faydalanan 1. sektördür. Sektör Ġzmir ihracatının % 4,30 luk payını alırken, Türkiye nin sektördeki ihracatının %11,31 lik kısmı Ġzmir den gerçekleģmektedir. Sektörün Ġzmir içindeki yoğunlaģmasına bakıldığında ise Konak, KarĢıyaka ve Bornova da bir yoğunlaģma varken, arasındaki değiģimde bu merkez ilçelerde bir azalma olduğu; Menemen, KemalpaĢa, Torbalı ve ÖdemiĢ te ise yoğunlaģmanın arttığı görülmektedir. Fakat temelde bu sektör Ġzmir içinde yedi ilçede yoğunlaģma göstermektedir. 15 Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki istihdamının Türkiye'deki istihdam içindeki payı İstihdamdaki Değişim ( ) Firma Sayısındaki Değişim ( ) % Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 8,91 11,73 20,16 11,31 BERGAMA DIKILI ALIAGA FOCA KINIK Artan Azalan MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Gıda ürünleri ve içecek imalatı ġekil 4: Gıda ürünleri ve içecek imalatının ilçeler bazında Giyim eģyası ve kürk imalatı sektörü yıldız sektörlerden biri olmasına karģın yılları arasında sektörde istihdam ve firma sayısı açısından bir düģüģ yaģanmaktadır. Ancak Ġzmir de sektör % 9,8 lik bir istihdam payıyla Türkiye içinde önemli bir yere sahiptir (ġekil 5). Ġzmir içinde de sektör yıldız sektörler arasında 2. büyük istihdama ve 4. büyük firma sayısına sahip sektör olarak öne çıkmaktadır (Tablo 3). Sektörün Türkiye ihracatının % 6,13 lik kısmı da Ġzmir den gerçekleģmektedir. Sektörün Ġzmir de yoğunlaģtığı ilçelere bakıldığında ise, merkezde bir yoğunlaģma görülmektedir (ġekil 5). Yıllar itibari ile bu yoğunlaģma Çiğli de azalırken söz konusu diğer ilçelerde artıģ göstermektedir. 19

20 18 Giyim Eşyası ve Kürk İmalatı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki istihdamının Türkiye'deki istihdam içindeki payı İstihdamdaki Değişim ( ) Firma Sayısındaki Değişim ( ) % Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 9,80-7,30-1,45 6,13 BERGAMA DIKILI ALIAGA KINIK Artan Azalan FOCA MENEMEN KARABURUN CESME CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA GUZELBAHCE BUCA URLA KEMALPASA SEFERHISAR MENDERES TORBALI BAYINDIR ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Giyim eşyası ve kürk imalatı ġekil 5: Giyim eģyası ve kürk imalatı Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı sektörünün Türkiye deki sektörün istihdamına olan payı % 9,65 oranındadır. Ġzmir de sektör yılları arasında istihdam kaybı yaģarken firma sayısında % 13,1 gibi önemli bir oranda artıģ yaģanmıģtır. Ġstihdam ve firma sayıları açısından 14 sektör arasında son sıralarda yer almasına rağmen Ġzmir ihracatındaki payı ve Arge indirimlerinden yaralanma konusunda sektör sırasıyla 3. ve 2. sektör olarak öne çıkmaktadır (Tablo 3). Ayrıca sektör ihracatta Türkiye içinde % 23,27 gibi önemli bir paya sahiptir (ġekil 6). Sektör Ġzmir de Aliağa, Dikili, Bornova, Konak ve KemalpaĢa ilçelerinde yoğunlaģma göstermektedir. Bu yoğunlaģma, yılları arasında Aliağa ve Konak ta azalma gösterirken, Çiğli, Bornova ve KemalpaĢa ilçelerinde artıģ göstermektedir (ġekil 6). 24 Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki istihdamının Türkiye'deki istihdam içindeki payı İstihdamdaki Değişim ( ) Firma Sayısındaki Değişim ( ) % Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 9,65-7,53 13,10 23,27 BERGAMA DIKILI ALIAGA KINIK Artan Azalan FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Kimyasal Madde Ürünleri İmalatı ġekil 6: Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı 20

21 yılları arasındaki istihdam (% 47,67) ve firma sayısı (% 21,7) artıģı açısından öne çıkan ana metal sanayi 14 sektör arasında istihdam açısından 5. iken firma sayısı açısından 8. sırada yer almaktadır (Tablo 3). Sektör Ġzmir ihracatında % 14,14 lük bir payla sektörler arasında ikinci sırada yer almakta iken, Türkiye deki sektör ihracatındaki payı ise % 9,06 dır (ġekil 7). Ana Metal Sanayi sektörü, Ġzmir de Aliağa, Çiğli, Konak, Bornova ve Torbalı ve KemalpaĢa ilçelerinde yoğunlaģma göstermektedir. Yıllar içerisinde sektörün yoğunlaģması KemalpaĢa da azalan bir eğilimde iken diğer beģ ilçede artma eğilimi göstermektedir (ġekil 7). 27 Ana Metal Sanayi yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı İstihdamdaki Değişim ( ) % Firma Sayısındaki Değişim ( ) % 7,53 47,67 21,70 DIKILI BERGAMA KINIK Artan Azalan Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 9,06 ALIAGA FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Ana metal sanayi ġekil 7: Ana metal sanayi Fabrikasyon Metal Ürünleri Ġmalatı sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdamına oranı % 14,22 olarak belirlenmiģtir (ġekil 8). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörler içinde, istihdam açısından 14. olarak son sırada yer alırken, firma sayısı açısından yine son sırada yer almaktadır. Ayrıca sektör ArGe indirimlerinden faydalanmayan sektörler arasındadır. Ayrıca sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı % 0,94 iken; Ġzmir deki payının Türkiye nin sektördeki ihracatına oranının % 3,12 olduğu görülmektedir. Sektör Ġzmir de Konak, KarĢıyaka, Bornova, Çiğli, Aliağa, KemalpaĢa ve Menderes te yoğunlaģma göstermekte iken, Konak, KarĢıyaka ve Bornova gibi merkez ilçelerde yıllar içerisinde yoğunlaģma miktarının azalan bir eğilimde olduğu görülmektedir (ġekil 8). 21

22 28 Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı İstihdamdaki Değişim ( ) % Firma Sayısındaki Değişim ( ) % 14,22 40,62 11,34 DIKILI BERGAMA KINIK Artan Azalan Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 3,12 ALIAGA FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Fabrikasyon metal ürünleri ġekil 8: Fabrikasyon Metal Ürünleri Ġmalatı Genel Makine ve Teçhizat Ġmalatı sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdamına oranı % 11,18 olarak belirlenmiģtir (ġekil 9). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörler içinde, istihdam açısından 7. sırada yer alırken, firma sayısı açısından 5. sırada yer almaktadır. Ayrıca sektör ArGe indirimlerinden % 7,91 gibi büyük bir payla 3. sırada faydalanmaktadır. Sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı 2,21 iken; Ġzmir deki payının Türkiye nin sektördeki ihracatına oranının % 3,34 olduğu görülmektedir. Sektör Ġzmir de merkez ve çeperinde toplam yedi ilçede yoğunlaģma göstermektedir. Gaziemir ve Torbalı da sektöre ait yoğunlaģmada azalma eğilimi görülürken; Çiğli, KarĢıyaka, Bornova, Konak ve KemalpaĢa ilçelerinde sektördeki yoğunlaģma artma eğilimi göstermektedir (ġekil 9). 29 Genel makine ve Teçhizat İmalatı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı İstihdamdaki Değişim ( ) % Firma Sayısındaki Değişim ( ) % 11,18 10,28 21,89 DIKILI BERGAMA KINIK Artan Azalan Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 3,34 ALIAGA FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Başka yerde sınıflandırılmamış makina ve techizat imalatı ġekil 9: Genel Makine ve Teçhizat Ġmalatı 22

23 Yıldız sektörlerden bir diğeri olan Motorlu Kara TaĢıtları Ġmalatı sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdamına oranı % 10,41 olarak belirlenmiģtir. (ġekil 10). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörlerde istihdam açısından 8. sırada yer alırken, firma sayısı açısından 9. sırada yer almaktadır. Ayrıca sektör ArGe indirimlerinden %1,19 gibi küçük bir payla faydalanmaktadır. Sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı % 3,74 iken; Ġzmir deki payının Türkiye nin sektördeki ihracatına oranının ise % 5,06 olduğu görülmektedir. Sektörün Ġzmir de beģ ilçede yoğunlaģma gösterdiği görülmektedir. Bunlardan Çiğli, Konak ve Bornova ilçelerinde azalan bir yoğunlaģma eğilimi görülürken; Buca ve Gaziemir ilçelerinde eğilimin artma yönünde olduğu söylenebilmektedir (ġekil 10). 34 Motorlu Kara Taşıtları İmalatı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı İstihdamdaki Değişim ( ) % Firma Sayısındaki Değişim ( ) % Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 10,41 38,91 28,97 5,06 BERGAMA DIKILI ALIAGA KINIK Artan Azalan FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Motorlu kara taşıtları, römork ve yarı römork imalatı ġekil 10: Motorlu Kara TaĢıtları Ġmalatı Yıldız sektörlerden bir diğeri olan Mobilya ve Diğer Ürünlerin Ġmalatı sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdama oranı % 8,43 olarak belirlenmiģtir. (ġekil 11). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörlerde istihdam açısından 10. sırada yer alırken, firma sayısı açısından 6. sırada yer almaktadır. Ayrıca sektör ArGe indirimlerinden % 0,05 gibi küçük bir payla faydalanmaktadır. Sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı % 0,7 iken; Türkiye nin sektördeki ihracat toplamında Ġzmir deki payının da % 1,12 olduğu görülmektedir. Sektörün, Ġzmir de Çiğli den Menderes e kadar geniģ bir alanda yoğunlaģmaya sahip olduğu görülmektedir. Bunlardan Kuzey deki ilçeler olan Çiğli, KarĢıyaka, Bornova ve Konak ta yoğunlaģma yıllar içinde azalırken; Gaziemir, KemalpaĢa, Buca ve Bornova da artıģ görülmektedir. Öte yandan yoğunlaģmanın görüldüğü Menderes ilçesinde de yoğunlaģma yıllar içerisinde azalmıģtır (ġekil 11). 23

24 36 Mobilya ve Diğer Ürünler İmalatı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı İstihdamdaki Değişim ( ) % Firma Sayısındaki Değişim ( ) % 8,43 39,64 12,29 DIKILI BERGAMA KINIK Artan Azalan Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 1,12 ALIAGA FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Mobilya ve diğer ürünler imalatı ġekil 11: Mobilya ve Diğer Ürünler Ġmalatı Yıldız sektörlerden bir diğeri olan Karayolu TaĢımacılığı sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdama oranı % 8,13 olarak belirlenmiģtir yılları arasında istihdam (% 42,90) ve firma sayısındaki (% 53,04) artıģ oranlarının oldukça büyük olduğu görülmektedir(ġekil 12). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörlerde istihdam ve firma sayısı açısından 3. Sırada yer almaktadır. Sektör, ArGe indirimlerinden faydalanmazken, sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı ile Türkiye nin sektördeki ihracat toplamında Ġzmir deki payının da oldukça düģük olduğu görülmektedir. Karayolu TaĢımacılığı sektöründe KarĢıyaka, Bornova, Konak, KemlapaĢa ve Torbalı ilçelerinde yoğunlaģma görülmekte iken, bunlardan yalnızca Konak ilçesinde yoğunlaģma katsayısında yıllar içerisinde azalan bir değiģim söz konusudur (ġekil 12). 60 Karayolu Taşımacılığı yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı İstihdamdaki Değişim ( ) % Firma Sayısındaki Değişim ( ) % Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 8,13 42,90 53,04 3,99 BERGAMA DIKILI ALIAGA FOCA KINIK Artan Azalan MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Karayolu taşımacılığı ġekil 12: Karayolu TaĢımacılığı 24

25 Yıldız sektörlerden bir diğeri olan Destekleyici UlaĢtırma Hizmetleri sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdama oranı % 9,71 olarak belirlenmiģtir yılları arasında istihdam (% 11,82) ve firma sayısındaki (% 15,21) artıģın diğer sektörlere oranla çok büyük olmadığı görülmektedir. (ġekil 13). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörlerde istihdam açısından 9. Sırada yer alırken, firma sayısı açısından 10. Sırada yer almaktadır. Öte yandan ArGe indirimlerinden faydalanmadığı görülmektedir (Tablo 3). Sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı % 1,13 iken ile Türkiye nin sektördeki ihracat toplamında Ġzmir deki payının da 1,73 olduğu görülmektedir. Destekleyici UlaĢtırma Hizmetleri sektöründe yoğunlaģma daha çok Aliağa, Konak, Bornova, KemalpaĢa ve Torbalı ilçelerinde görülmektedir. Karayolu taģımacılığı sektöründe olduğu gibi yoğunlaģma miktarı yıllar içerisinde yalnızca Konak ilçesinde bir azalma gösterirken, diğer ilçelerde artma eğiliminde olmuģtur (ġekil 13). 63 Destekleyici Ulaştırma Hizmetleri yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı İstihdamdaki Değişim ( ) % Firma Sayısındaki Değişim ( ) % 9,71 11,82 15,20 DIKILI BERGAMA KINIK Artan Azalan Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 1,73 ALIAGA FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Ulaştırmayı destekleyici faaliyetler ve acentalık hizmetleri ġekil 13: Destekleyici UlaĢtırma Hizmetleri Hizmet sektörü içinde 14 sektör arasında yerini alan Eğlence, Dinlenme, Kültür ve Sporla Ġlgili Faaliyetler sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdama oranı % 9,67 olarak belirlenmiģtir yılları arasında istihdam (% 44,90) ve firma sayısında artıģın (% 33,40) büyük oranlarda olduğu görülmektedir (ġekil 14). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörlerde istihdam açısından 11. Sırada yer alırken, firma sayısı açısından 12. Sırada yer almaktadır. Öte yandan ArGe indirimlerinden faydalanmadığı görülmektedir (Tablo 3). Sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı ile Türkiye nin sektördeki ihracat toplamında Ġzmir deki payının da oldukça düģük olduğu görülmektedir. Sektörün Ġzmir de yalnızca üç ilçede yoğunlaģma gösterdiği görülmektedir. Bunlardan KarĢıyaka yoğunlaģma açısından yıllar içerisinde azalan bir trend gösterirken, Selçuk ve Konak ta artıģ yaģanmakta olduğu görülmektedir (ġekil 14). 25

26 92 Eğlence, Dinlenme, Kültür ve Sporla İlgili Faaliyetler yılları arası sektörel yoğunlaģmadaki değiģim Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı 9,67 BERGAMA Artan Azalan İstihdamdaki Değişim ( ) % 44,90 DIKILI KINIK Firma Sayısındaki Değişim ( ) % 33,40 Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 0,78 ALIAGA FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Eğlence, dinlenme, kültür ve spor ile ilgili faaliyetler (3) ġekil 14: Eğlence, Dinlenme, Kültür ve Sporla Ġlgili Faaliyetler Bir diğer sektör Diğer Hizmet Faaliyetleri sektöründe Ġzmir deki istihdamın, sektörün Türkiye deki istihdama oranı % 11,80 olarak belirlenmiģtir yılları arasında istihdam (%32,78) ve firma sayısında artıģın (%42,02) büyük oranlarda olduğu görülmektedir (ġekil 15). Sektör 2008 yılı verilerine göre yıldız sektörlerde istihdam açısından 13. iken firma sayısı açısından 11. sektördür. Öte yandan yıldız sektörler arasında ArGe indirimlerinden faydalanmamıģ sektörler arasında yer almaktadır (Tablo 3). Sektörün Ġzmir deki diğer sektörler içindeki ihracat oranı ihmal edilebilir düzeyde iken, Türkiye nin sektördeki ihracatının %10,10 luk kısmının Ġzmir den gerçekleģtiği görülmektedir. Sektörün Ġzmir ilçelerindeki durumuna bakıldığında Çiğli, KarĢıyaka, Bornova, Konak, Gaziemir ve Menemen ilçelerinde bir yoğunlaģma gösterdiği söylenebilmektedir. Bu ilçelerden Menemen ve Konak ta yoğunlaģma miktarı yılları arasında azalma eğilimi göstermektedir (ġekil 15). 93 Diğer Hizmet Faaliyetleri Sektörün İzmir'deki İstihdamının Türkiye'deki İstihdam İçindeki Payı 11,80 DIKILI BERGAMA İstihdamdaki Değişim ( ) % 32,78 KINIK Firma Sayısındaki Değişim ( ) % 42,02 Sektörün İzmir'deki İhracatının Türkiye İhracatındaki Payı % 10,10 ALIAGA FOCA MENEMEN KARABURUN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA GUZELBAHCE BALCOVA BUCA BAYINDIR SEFERHISAR MENDERES TORBALI ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Diğer hizmet faaliyetleri ġekil 15: Diğer Hizmet Faaliyetleri 26

27 Ġzmir de iki kod bazında yapılan analizler sonucu ortaya çıkan 14 sektör kümelenme komitesinde sunulmuģtur. Komite ile birlikte EFĠS Rev sınıflandırması baz alınarak 2 kod düzeyinde yapılan 3 yıldız analizi ve değerlendirilen diğer göstergeler göz önünde bulundurularak kümelenme potansiyeli olan ve saha araģtırmasında ele alınması gereken sektörlere karar verilmiģtir. Bu sektörler aģağıdaki gibidir: 15 Gıda ürünleri ve içecek imalatı 18 Giyim eģyası ve kürk imalatı 24 Kimyasal madde ve ürünleri imalatı 29 Genel makine ve teçhizat imalatı 34 Motorlu kara taģıtları imalatı 60 Karayolu taģımacılığı 63 UlaĢtırmayı destekleyici faaliyetler Seçilen Sektörlerde 4 Kodlu Bazda Detay Değerlendirilme Sonuçları Ġstatistik analiz sonucunda ortaya çıkan ve kümelenme potansiyeli olduğu öngörülen sektörlerde saha araģtırması yapılacak alt sektörlerin belirlenebilmesi için sektörlerin EFĠS Rev sınıflandırmasında 4 kodlu bazlı incelemeleri yapılmıģtır. Fakat 4 kodlu bazda kullanılan verileri SGK tarafından EFĠS Rev sınıflandırmasından farklı bir sınıflandırılma ile tutulduğundan, sektörler arası sınıflandırmalar arası bir dönüģüm gerçekleģtirilmiģtir. AĢağıdaki tablolarda belirtilen sektörel kodlamalar SGK verileri temelinde dönüģtürülerek EFĠS Rev sınıflamasında geçen kodlar olarak kullanılmıģtır. 3 Yıldız alan bir sektör olarak ortaya çıkan gıda ürünleri ve içecek imalatı sektörü alt sektöler detayında incelendiğinde Tablo 5 ten de görüldüğü gibi; Ġzmir deki ihracat oranları açısından meyve ve sebzelerin kurutmacılığı ve iģlenmesi ilk sırada yer almaktadır. Firma sayısı bazında ekmek, taze fırın ürünleri ve taze kek gibi benzeri hamur iģleri imalatı ilk sırada yer almaktadır. Ġstihdam açısından değerlendirildiğinde yine aynı sektörle beraber meyve ve sebze iģlemesini içeren 1531, 1532, 1533 ve 1587 kodlu sektörlerin ilk sırayı paylaģtığı görülmektedir. Kümelenme yaklaģımında ele alınan 3 yıldız yöntemi kapsamında ülke referanslı değerlendirmeler sonucunda da ortaya çıkan sektör ise meyve ve sebzenin iģlenmesi yoluyla üretimi kapsayan sektör olmuģtur. 27

28 Tablo 5: Gıda Ürünleri ve Ġçecek Üretimi Sektörü Alt Sektörleri EFİS KODU ALT SEKTÖR ADI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ FİRMA SAYISI ORANI 15 GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK İMALATI 3 Yıldız Analizi Sonucu Toplam Firma Sayısı 2203 ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İSTİHDAM ORANI Toplam İstihdam ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İHRACAT PAYI Toplam İhracat Değeri (TL) , Et imalatı ve saklanması 0,6 2,4 0, Kümes hayvanları etlerinin imalatı ve saklanması 0,4 3,4 0, Et ve kümes hayvanı et ürünlerinin imalatı 1,0 3,0 0, Balık ve balık ürünlerinin işlenmesi ve saklanması 0,2 0,1 0, Patatesin işlenmesi ve saklanması Sebze ve meyve suyu imalatı Başka yerde sınıflandırılmamış sebze ve meyvelerin işlenmesi ve saklanması Baharat, soslar, sirke ve diğer çeşni maddelerinin imalatı Rafine sıvı ve katı yağların imalatı Margarin ve benzeri yenilebilir katı yağların imalatı Süthane işletmeciliği ve peynir imalatı Dondurma imalatı * 4, ,0 5,5 4,8 29,4 8,9 7,8 5, Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı 2,0 4,4 0, Ev hayvanları için hazır yem imalatı 1,3 2,2 0, Ekmek, taze fırın ürünleri ve taze kek imalatı 64,5 27,6 3, Peksimet, bisküvi imalatı, dayanıklı pastane ürünleri ve dayanıklı kek imalatı 0,2 0,9 0, Şeker imalatı 0,0 0,0 0, Kakao, çikolata ve şekerleme imalatı 2,6 1,5 0, Makarna, şehriye, kuskus ve benzer unlu mamullerin imalatı 0,1 1,1 0, Kahve ve çayın işlenmesi 0,1 0,1 0, Başka yerde sınıflandırılmamış diğer gıda maddeleri imalatı 6,0 16,4 1, Damıtılmış alkollü içeceklerin imalatı 0,1 0,3 0, Şarap imalatı 0,4 0,3 0, Bira imalatı 0,1 1,2 5, Maden suyu ve alkolsüz içecek üretimi 1,1 1,7 1,3 3 yıldız yöntemi ile belirlenen meyve ve sebzelerin iģlenmesi ve imalatında ilçeler bazında firma sayısındaki yoğunlaģma ġekil 13 teki gibi olmuģtur. Bu sektörde ilçeler bazında yapılan firma sayısı yoğunluğu KemalpaĢa, Bornova, Konak ve Torbalı da göze çarparken; sektör KemalpaĢa ve Torbalı ilçelerinde 3 Yıldız almıģtır (ġekil 16). 28

29 3 YILDIZ ALAN SEKTÖRLER DIKILI BERGAMA KINIK Patatesin iģlenmesi ve saklanması Sebze ve meyve suyu imalatı BaĢka yerde sınıflandırılmamıģ sebze ve meyvelerin iģlenmesi ve saklanması 1587-Baharat, soslar, sirke ve diğer çeģni maddelerinin imalatı ALIAGA KARABURUN FOCA MENEMEN CESME CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA URLA GUZELBAHCE BUCA KEMALPASA SEFERHISAR MENDERES TORBALI BAYINDIR ODEMIS KIRAZ SELCUK TIRE BEYDAG Gıda Ürünleri ve İçecek İmaları sektörleri firma sayıları 14 to 16 8 to 14 4 to 8 2 to 4 1 to 2 ġekil 16: Gıda Ürünleri ve Ġçecek Ġmalatı Alt Sektöründe Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi 29

30 3 Yıldız alan diğer bir sektör olan Giyim EĢyası ve Kürk Ġmalatı sektöründe Tablo 6 dan da görüldüğü gibi; Ġzmir deki ihracat oranları açısından değerlendirildiğinde 1810, 1821 ve 1822 kodlu sektörlerin toplamında büyük bir ihracat payı bulunmaktadır. Ġstihdam ve firma sayısı açısından bakıldığında ise yine aynı sektörlerin öne çıktığı görülmektedir. Kümelenme yaklaģımında ele alınan 3 yıldız yöntemi kapsamında ülke referanslı değerlendirmeler sonucunda da ortaya çıkan 4 kodlu sektörler ise yine 1810, 1821, 1824 kodlu sektörler olarak ortaya çıkmaktadır. EFİS KODU Tablo 6: Giyim EĢyası ve Kürk Ġmalatı Alt Sektörleri ALT SEKTÖR ADI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ FİRMA SAYISI ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İSTİHDAM ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İHRACAT PAYI 18 GİYİM EŞYASI ve KÜRK İMALATI 3 Yıldız Analizi Sonucu Toplam Firma Sayısı Toplam İstihdam Toplam İhracat Değeri (TL) , Deri giyim eşyası imalatı İş giysisi imalatı Diğer dış giyim eşyaları imalatı * 99,11 99,63 98, İç giyim eşyası imalatı 2,17 2, Başka yerde sınıflandırılmamış diğer giyim eşyası ve aksesuarların 0,72 0,13 1,8 imalatı 1830 Kürkün işlenmesi ve boyanması; kürk mamulleri imalatı 0,16 0,23 0,0 3 yıldız yöntemi ile belirlenen sektörlerde ilçeler bazında firma sayısındaki yoğunlaģma ġekil 2 deki gibi olmuģtur. Firmalar Bornova, KarĢıyaka, Konak ta daha çok olmak üzere; Buca, Gaziemir ve Çiğli de yoğunlaģma göstermektedir. 1810, 1821 ve 1822 kodlu sektörlerin toplamda 3 Yıldız aldığı ilçeler Çiğli, Bornova, Konak, Buca ve Gaziemir dir (ġekil 17). 30

31 3 YILDIZ ALAN SEKTÖRLER BERGAMA Deri giyim eģyası imalatı ĠĢ giysisi imalatı 1822-Diğer dıģ giyim eģyaları imalatı DIKILI KINIK ALIAGA KARABURUN FOCA MENEMEN CESME CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA URLA GUZELBAHCE BUCA KEMALPASA SEFERHISAR MENDERES TORBALI BAYINDIR ODEMIS KIRAZ SELCUK TIRE BEYDAG Giyim Eşyası ve Kürk İmalatı firma sayıları 550 to to to to 20 1 to 10 ġekil 17: Giyim EĢyası ve Kürk Ġmalatı Alt Sektöründe Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi 31

32 3 Yıldız alan diğer sektör Kimyasal Madde ve Ürünlerin Ġmalatı ile ilgili değerlendirmeler Tablo 7 de görülmektedir. Tabloya göre Ġzmir deki ihracat oranları değerlendirildiğinde 2416 kodlu sektörün önemli bir paya sahip olduğu görülmektedir. Firma sayısının sektör içerisindeki oranına bakıldığında ise 2412 ve 2451 kodlu sektörler baģı çekmektedir. Ġstihdam değerlendirmesinde ise 2416 kodlu sektörün % 40 ı aģan oranı ile ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Yapılan 3 yıldız analizi sonucu ortaya çıkan sektörler ise 2412, 2451, 2413, 2414 ve 2416 kodlu sektörler olmuģtur. EFĠS KODU Tablo 7: Kimyasal Madde ve Ürünleri Ġmalatı ve Alt Sektörleri ALT SEKTÖR ADI ALT ALT SEKTÖRÜN SEKTÖRÜN SEKTÖR SEKTÖR ĠÇĠNDEKĠ ĠÇĠNDEKĠ FĠRMA ĠSTĠHDAM SAYISI ORANI ORANI 24 Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 3 Yıldız Analizi Sonucu Toplam Firma Sayısı 287 Toplam İstihdam 7530 ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR ĠÇĠNDEKĠ ĠHRACAT PAYI Toplam İhracat Değeri (TL) ,76 4,53 0,14 * 28,57 14,21 0, Sabun ve deterjan ile temizlik ve cilalama * 21,6 11,0 4,05 maddeleri imalatı 2452 Parfüm ile kozmetik imalatı 11,1 5,5 0, Temel eczacılık ürünleri imalatı 2442 Farmasötik preparat imalatı 2412 Boya ve pigment imalatı Diğer organik ana kimyasal maddelerin imalatı 2414 Diğer inorganik ana kimyasal maddelerin imalatı 2415 Kimyasal gübre ve azot bileşiklerin imalatı 2462 Tutkal ve jelatin imalatı 2416 Plastik hammaddelerinin imalatı 2430 Boya, vernik benzeri kaplayıcı maddeler ile matbaa mürekkebi ve macun imalatı * 16,4 13,0 2,02 4,2 5,4 3,75 4,2 0,8 0,0 * 2,1 40,5 82,13 2,1 5,1 7,59 3 yıldız yöntemi ile belirlenen 24 kodlu sektörün alt sektörlerinde firma sayısı yoğunlaģması ve ilçe bazlı değerlendirmeler ġekil 18 deki gibidir. Buna göre 3 yıldız alan sektörlerdeki firmalar en çok Konak ve Bornova da yoğunlaģma gösterirken, KemalpaĢa ve Çiğli ilçeleri de firma yoğunlaģmaları açısından ikinci sırada gelmektedir. Öte yandan her bir alt sektörün 3 yıldız aldığı ilçe farklılık göstermektedir. Örneğin 2416 kodlu sektörün 3 yıldız aldığı ilçe Aliağa olurken, 2451 kodlu sektörün 3 yıldız aldığı ilçe Bornova, 2412 kodlu sektörün 3 yıldız aldığı ilçe Çiğli ve kodlu sektörlerin 3 yıldız aldığı ilçe KemalpaĢa olmuģtur. 32

33 3 YILDIZ ALAN SEKTÖRLER 2412-Boya ve pigment imalatı DIKILI BERGAMA KINIK 2413-Diğer organik ana kimyasal maddelerin imalatı 2414-Diğer inorganik ana kimyasal maddelerin imalatı 2416-Plastik hammaddelerinin imalatı 2451-Sabun ve deterjan ile temizlik ve cilalama maddeleri imalatı ALIAGA KARABURUN FOCA MENEMEN CESME CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA URLA GUZELBAHCE BUCA KEMALPASA SEFERHISAR MENDERES TORBALI BAYINDIR ODEMIS KIRAZ SELCUK TIRE BEYDAG Kimyasal Madde ve Ürünleri İmalatı 2412, 2413, 2414, 2416, 2451 sektörlerinde firma sayıları 29 to to 29 8 to 20 2 to 8 1 to 2 ġekil 18: Kimyasal Madde ve Ürünleri Ġmalatı Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi 33

34 3 yıldız almıģ sektörlerden olan BaĢka Yerde SınıflandırılmamıĢ Makine ve Teçhizat Ġmalatı sektörü alt sektörler detayında incelendiğinde ihracat oranları açısından 2924 ilk sıradayken ikinci sırada 2942, ikinci sırada 2942 yer almaktadır. Firma sayısının sektördeki toplam firma sayısına oranının en yüksek olduğu alt sektörün 2924 kodlu sektör olduğu görülmektedir. Ġstihdam açısından değerlendirildiğinde ise 2924 ve 2942 kodlu sektörlerin yine ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Önceki sektör detaylarının aksine BaĢka Yerde SınıflandırılmamıĢ Makine ve Teçhizat Ġmalatı sektöründe görülmektedir ki değerler tüm göstergelerde paralellik göstermektedir. 3 yıldız analizi sonucunda göze çarpan sektörler ise ile kodlu sektörlerdir. Tablo 8: BaĢka Yerde SınıflandırılmamıĢ Makine ve Teçhizat Ġmalatı Alt Sektörleri EFİS KODU ALT SEKTÖR ADI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ FİRMA SAYISI ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İSTİHDAM ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İHRACAT PAYI 29 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Teçhizat İmalatı 3 Yıldız Sonucu Toplam Firma Sayısı Toplam İstihdam Toplam İhracat Değeri (TL) , Soğutma ve havalandırma donanımı imalatı (evde kullanıma yönelik olanlar hariç) Başka yerde sınıflandırılmamış diğer genel amaçlı makinelerin imalatı Diğer metal işleme takım tezgahlarının imalatı Başka yerde sınıflandırılmamış diğer takım tezgahlarının imalatı Tarımsal amaçlı traktör imalatı Diğer tarım ve ormancılık makinelerinin imalatı * 70,4 60,64 83,81 * 26,1 33,45 9, ,4 5,87 6, Silah ve mühimmat imalatı 0,1 0,04 0,03 3 yıldız yöntemi ile belirlenen 2924 ve 2942 kodlu sektörlerde firma sayısı yoğunlaģması ve ilçe bazlı değerlendirmeler ġekil 19 daki gibidir. Buna göre 3 yıldız alan sektörlerdeki firmalar Ġl merkezi ve çeperinde yoğunlaģma göstermektedir kodlu sektörün 3 yıldız aldığı ilçeler Çiğli, Bornova ve Konak iken; kodlu sektörün 3 yıldız aldığı ilçeler yine aynı ilçeler olmuģtur. 34

35 3 YILDIZ ALAN SEKTÖRLER DIKILI BERGAMA KINIK Soğutma ve havalandırma donanımı imalatı (evde kullanıma yönelik olanlar hariç) 2924-BaĢka yerde sınıflandırılmamıģ diğer genel amaçlı makinelerin imalatı Diğer metal iģleme takım tezgahlarının imalat 2943-BaĢka yerde sınıflandırılmamıģ diğer takım tezgahlarının imalatı ALIAGA KARABURUN FOCA MENEMEN CESME CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA URLA GUZELBAHCE BUCA KEMALPASA SEFERHISAR MENDERES TORBALI BAYINDIR ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Genel Makine ve Teçhizat İmalatı 2924 ve 2942 sektörleri firma sayıları 118 to to to 45 3 to 11 1 to 3 ġekil 19: : Genel Makine ve Teçhizat Ġmalatı Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi 35

36 3 yıldız analizi sonucu ortaya çıkan sektörlerden Motorlu Kara TaĢıtları sektöründe ihracat payı yüksek olan alt sektörler 3430 ve 3410 kodlu sektörler olarak görülmektedir. Öte yandan firma sayısı ve istihdam açısından değerlendirildiğinde 3430 kodlu sektör ilk sırayı alırken; 3420 kodlu sektör ikinci sırayı almaktadır. Öte yandan 3 yıldız analizi sonucu her 3 alt sektörün de kümelenme potansiyeli açısından değerlendirilebilir sektörler olduğu görülmektedir. EFİS KODU Tablo 9: Motorlu Kara TaĢıtları Alt Sektörleri ALT SEKTÖR ADI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ FİRMA SAYISI ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İSTİHDAM ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İHRACAT PAYI 34 Motorlu Kara Taşıtları 3 Yıldız Sonucu Toplam Firma Sayısı Toplam İstihdam Toplam İhracat Değeri (TL) , Motorlu kara taşıtları ve bunların motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarların * 87,35 66,77 73,65 imalatı 3420 Motorlu kara taşıtları karoseri imalatı; römork ve yarı römork imalatı * 11,43 22,20 0, Motorlu kara taşıtlarının imalatı * 1,23 11,04 26,30 3 yıldız alan alt sektörlerin ilçe bazlı firma sayısı yoğunluğuna bakıldığında ġekil 20 den de görüleceği üzere Bornova, Konak ve Buca fark gösteren ilçelerdir. Öte yandan Bergama, Torbalı ve ÖdemiĢ te de belli bir düzeyde firma yoğunlaģmasından bahsetmek söz konudur. Sektörlerin 3 yıldız aldığı ilçeler değerlendirildiğinde ise 3410 kodlu sektör için Bornova; 3420 kodlu sektör için Çiğli ve Bornova; 3430 kodlu sektör içinse Bornova, Konak, Gaziemir ve Buca ilçelerinin öne çıktığı görülmektedir. 36

37 3 YILDIZ ALAN SEKTÖRLER 3410-Motorlu kara taģıtlarının imalatı BERGAMA 3420-Motorlu kara taģıtları karoseri imalatı; römork ve yarı römork imalatı DIKILI KINIK 3430-Motorlu kara taģıtları ve bunların motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarların imalatı ALIAGA KARABURUN FOCA MENEMEN CESME URLA CIGLI BAYRAKLI KONAK BALCOVA GUZELBAHCE BUCA KEMALPASA SEFERHISAR MENDERES TORBALI BAYINDIR ODEMIS KIRAZ SELCUK TIRE BEYDAG Motorlu Kara Taşıtları İmalatı 3430 sektörü firma sayısı 100 to to to 34 6 to 22 1 to 6 ġekil 20: Motorlu Kara TaĢıtları Ġmalatı Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi 37

38 Kümelenme analizinde 3 yıldız alan Karayolu TaĢımacılığı ve Destekleyici UlaĢtırma Faaliyetleri sektörleri birbirleri ile olan ilgileri ve lojistik sektörü altında değerlendirilebilmeleri itibari ile bir arada ele alınmıģtır. Tablo 10 da görüldüğü üzere karayolu taģımacılığında ihracat payı en yüksek olan alt sektör % 98,72 oranla 6024 kodlu alt sektördür. Firma sayısı açısından değerlendirildiğinde yine aynı sektör öne çıkarken, 6022 kodlu alt sektör ikinci sırayı almaktadır. Ġstihdam açısından değerlendirildiğinde ise %77,34 lük payla en çok kiģinin çalıģtığı alt sektör olarak yine 6024 kodlu sektör ortaya çıkmaktadır. Bu sektörlerde 3 yıldız analizi ise 6021, 6022 ve 6024 kodlu sektörleri öne çıkarmaktadır. Tablo 10: Karayolu TaĢımacılığı Alt Sektörleri EFİS KODU ALT SEKTÖR ADI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ FİRMA SAYISI ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İSTİHDAM ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İHRACAT PAYI 60 Karayolu Taşımacılığı 3 Yıldız Analizi Sonucu Toplam Firma Sayısı Toplam İstihdam Toplam İhracat Değeri (TL) , Karayolu yük taşımacılığı * 60,98 77,34 98, Taksi taşımacılığı * 28,47 12,37 0, Kara taşımacılığı ile yapılan diğer tarifeli * 10,46 10,18 1,25 yolcu taşımacılığı 6010 Demiryolu taşımacılığı 0,09 0,11 0,02 Destekleyici ulaģtırma faaliyetlerinde ise ihracatta en yüksek payı 6322 kodlu sektör almaktadır. Firma sayısı ve istihdam oranları değerlendirildiğinde ise 6311 ve 6312 kodlu sektörler sırasıyla ilk iki sırayı paylaģmaktadır. 3 yıldız analizi sonucunda ise ortaya çıkan sektörlerin yine 6311, 6312 kodlu sektörlerle beraber 6321 kodlu sektörler olduğu görülmektedir. 38

39 EFİS KODU Tablo 11: Destekleyici UlaĢtırma Faaliyetleri Alt Sektörleri ALT SEKTÖR ADI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ FİRMA SAYISI ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İSTİHDAM ORANI ALT SEKTÖRÜN SEKTÖR İÇİNDEKİ İHRACAT PAYI 63 Destekleyici Ulaştırma Faaliyetleri 3 Yıldız Analizi Sonucu Toplam Firma Sayısı Toplam İstihdam Toplam İhracat Değeri (TL) , Yükleme-boşaltma hizmetleri * 43,84 50,03 7, Depolama ve ambarlama hizmetleri * 22,45 20,64 15, Kara taşımacılığını destekleyici diğer faaliyetler * 22,18 10,36 17, Suyolu taşımacılığını destekleyici diğer faaliyetler 10,79 14,06 59, Havayolu taşımacılığını destekleyici diğer faaliyetler 0,73 4,90 0,61 Karayolu taģımacılığı ve destekleyici ulaģtırma faaliyetleri birlikte değerlendirildiğinde firma yoğunlaģması merkez ilçelerde; KarĢıyaka, Buca, Bornova ve Konak ta görülmektedir. Alsancak limanının da etkili olduğu söylenebilir. Öte yandan Konak, 4 sektörün 3 yıldız aldığı ilçe olarak öne çıkmaktadır. Bu sektörlerin 6311, 6021, 6022 ve 6024 kodlu sektörler olduğu görülmektedir. Öte yandan Bornova da 3 yıldız alan 4 sektör görülmekte, bunların 6311, 6312, 6321 ve 6024 kodlu sektörler olduğu gözlenmektedir. Bu bağlamda Konak ve Bornova ilçeleri karayolu taģımacılığı ve destekleyici ulaģtırma faaliyetleri sektörleri bağlamında mekansal bir yoğunlaģmanın yaģandığı ilçeler olmuģtur. 39

40 6311 YÜKLEME-BOŞALTMA HİZMETLERİ 6312 DEPOLAMA VE AMBARLAMA HİZMETLERİ BERGAMA 6321 KARA TAŞIMACILIĞINI DESTEKLEYİCİ DİĞER FAALİYETLER DIKILI KINIK 6021 KARA TAŞIMACILIĞI İLE YAPILAN DİĞER TARİFELİ YOLCU TAŞIMACILIĞI 6022 TAKSİ TAŞIMACILIĞI 6024 Diğer kara taşımacılığı ile yapılan yolcu taşımacılığı ALIAGA FOCA KARABURUN MENEMEN CIGLI BAYRAKLI KONAK KEMALPASA CESME URLA BALCOVA GUZELBAHCE BUCA SEFERHISAR MENDERES TORBALI BAYINDIR ODEMIS KIRAZ TIRE BEYDAG SELCUK Lojistik 6021, 6022, 6024 ve 6311, 6312, 6321 sektörleri firma sayıları to to to to to 40 ġekil 21: Lojistik Sektörü Alt Sektörlerinde Firma YoğunlaĢması ve 3 Yıldız Gösterimi 40

Ġzmir Kümelenme ÇalıĢmaları ve YönetiĢim

Ġzmir Kümelenme ÇalıĢmaları ve YönetiĢim Ġzmir Kümelenme ÇalıĢmaları ve YönetiĢim KÜMELENME ÇALIġMALARI 5. Bölgesel Kalkınma ve YönetiĢim Sempozyumu 27-28 Ocak 2011-Ankara Filiz Morova Ġneler Emin Çetin HaĢar Ġzmir Kalkınma Ajansı Planlama Programlama

Detaylı

İZMİR KÜMELENME ANALİZİ

İZMİR KÜMELENME ANALİZİ 1 İZMİR KÜMELENME ANALİZİ 2010 2010, İZKA Tüm hakları saklıdır. Bu eserin tamamı ya da bir bölümü, 4110 sayılı yasa ile değişik 5846 sayılı FSEK. Uyarınca kullanılmadan önce hak sahibinden 52. Maddeye

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Ekim 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Ekim 2012 EKONOMİK GELİŞMELER Ekim 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

METALİK OLMAYAN DİĞER MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI Hazırlayan Filiz KESKİN Kıdemli Uzman

METALİK OLMAYAN DİĞER MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI Hazırlayan Filiz KESKİN Kıdemli Uzman METALİK OLMAYAN DİĞER MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI Hazırlayan Filiz KESKİN Kıdemli Uzman 392 1. SEKTÖRÜN TANIMI Metalik olmayan diğer mineral ürünlerin imalatı ISIC Revize 3 sınıflandırmasına göre, imalat

Detaylı

TÜRK SANAYĠSĠNĠN KALBĠ TEKSTĠL VE HAZIR GĠYĠM SEKTÖRÜNDEKĠ GELĠġMELER

TÜRK SANAYĠSĠNĠN KALBĠ TEKSTĠL VE HAZIR GĠYĠM SEKTÖRÜNDEKĠ GELĠġMELER TÜRK SANAYĠSĠNĠN KALBĠ TEKSTĠL VE HAZIR GĠYĠM SEKTÖRÜNDEKĠ GELĠġMELER Hande UZUNOĞLU Dünya ekonomisi zor bir süreçten geçiyor. 2009 yılında bir önceki yıla göre nispeten kendini toparlayan dünya ekonomisi

Detaylı

LİDERLİK TEKSTİL VE OTOMOTİVDE... Dr. Can Fuat GÜRLESEL

LİDERLİK TEKSTİL VE OTOMOTİVDE... Dr. Can Fuat GÜRLESEL LİDERLİK TEKSTİL VE OTOMOTİVDE... 1 Dr. Can Fuat GÜRLESEL Bursa ili genelinde faaliyet gösteren ilk 250 büyük firmanın tespitine yönelik 2004 araştırması sonuçlanmıştır. Sonuçlar; araştırmanın künyesi,

Detaylı

tepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı

tepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı tepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı REACH ve ERCIT: Fırsat nerede? Güven Sak İstanbul, 30 Temmuz 2008 ERCIT Projesi Açılış Türkiye Toplantısı, Ekonomi İstanbul, Politikaları 30 Temmuz Araştırma

Detaylı

Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak. GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ

Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak. GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ MANİSA NIN İÇİNDE BULUNDUĞU EKONOMİK ORTAM 2 MANİSA GENEL BİLGİLER Nüfus; Manisa:1.359.463 Türkiye:76.667.864 Sosyo Ekonomik

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1 İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1 Soru 1- Dış ticaret nedir?...1 Soru 2- Mal nedir?...1 Soru 3- Mal ve hizmet arasındaki fark nedir?...1 Soru 4- İhracat nedir?...1

Detaylı

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER Projenin Malta, Portekiz ve Türkiye de cinsiyet ayrımcılığı problemlerini çözme amacıyla ilgili

Detaylı

İZMİR KÜMELENME ANALİZİ

İZMİR KÜMELENME ANALİZİ 1 İZMİR KÜMELENME ANALİZİ 2010 2010, İZKA Tüm hakları saklıdır. Bu eserin tamamı ya da bir bölümü, 4110 sayılı yasa ile değişik 5846 sayılı FSEK. Uyarınca kullanılmadan önce hak sahibinden 52. Maddeye

Detaylı

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma ondördüncü kez gerçekleştirilmiştir.

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma ondördüncü kez gerçekleştirilmiştir. Bursa nın 25 Büyük Firması araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma ondördüncü kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,

Detaylı

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Sanayi İhtisas Komisyonu Çalışmaları. 11.04.2013 Anadolu Üniversitesi

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Sanayi İhtisas Komisyonu Çalışmaları. 11.04.2013 Anadolu Üniversitesi 2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Sanayi İhtisas Komisyonu Çalışmaları 11.04.2013 Anadolu Üniversitesi Küreselleşme Küresel ekonominin bütünleşmesi Eşitsiz büyüme krizler Kaynak kısıtları ve yeni

Detaylı

plastik sanayi İLK 500 FİRMA İSO SIRALAMASINDA İÇİNE GİREN PLASTİK VE KAUÇUK FİRMALARININ DEĞERLENDİRMESİ

plastik sanayi İLK 500 FİRMA İSO SIRALAMASINDA İÇİNE GİREN PLASTİK VE KAUÇUK FİRMALARININ DEĞERLENDİRMESİ plastik sanayi 2015 İSO SIRALAMASINDA İLK 500 FİRMA İÇİNE GİREN PLASTİK VE KAUÇUK FİRMALARININ DEĞERLENDİRMESİ Selçuk MUTLU PLASFED Genel Sekreteri V. Murat İNKÜN PAGDER Genel Sekreter Yardımcısı Rapor,

Detaylı

LİTVANYA ÜLKE RAPORU 23.02.2016

LİTVANYA ÜLKE RAPORU 23.02.2016 LİTVANYA ÜLKE RAPORU 23.02.2016 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Litvanya ya ihracat yapan 208 firma bulunmaktadır. 31.12.2015 tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı

Detaylı

İnovasyon ve Rekabetçilik Operasyonel Programı

İnovasyon ve Rekabetçilik Operasyonel Programı İnovasyon ve Rekabetçilik Operasyonel Programı 2014 2020 İnovasyon ve Rekabetçilik operasyonel programının ana hedefi ekonominin yeniliğe dayalı dinamik ve rekabetçi gelişimine katkıda bulunmaktır. Bunun

Detaylı

TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALATI SEKTÖRÜ

TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALATI SEKTÖRÜ TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALATI SEKTÖRÜ T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ 31.12.2013 ANKARA 1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 3 TÜTÜN ÜRÜNLERİ

Detaylı

2014 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU

2014 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU 2014 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.09.2014 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Ağustos ayında

Detaylı

2015 EYLÜL KISA VADELİ DIŞ BORÇ İSTATİSTİKLERİ GELİŞMELERİ

2015 EYLÜL KISA VADELİ DIŞ BORÇ İSTATİSTİKLERİ GELİŞMELERİ 1990-Q1 1990-Q3 1991-Q1 1991-Q3 1992-Q1 1992-Q3 1993-Q1 1993-Q3 1994-Q1 1994-Q3 1995-Q1 1995-Q3 1996-Q1 1996-Q3 1997-Q1 1997-Q3 1998-Q1 1998-Q3 1999-Q1 1999-Q3 2000-Q1 2000-Q3 2001-Q1 2001-Q3 2002-Q1 2002-Q3

Detaylı

GÜDÜMLÜ PROJE DESTEĞİ

GÜDÜMLÜ PROJE DESTEĞİ GÜDÜMLÜ PROJE DESTEĞİ 2 GÜDÜMLÜ PROJE DESTEĞİ NEDİR? Güdümlü Proje Desteği, bölgesel gelişmenin hızlandırılması, bölgenin rekabet edebilirliğinin güçlendirilmesi ve bölgedeki iş ortamının iyileştirilmesi

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2013

EKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2013 EKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2013 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

DIŞ TİCARET BEKLENTİ ANKETİ 2013 1. ÇEYREĞİNE İLİŞKİN BEKLENTİLER

DIŞ TİCARET BEKLENTİ ANKETİ 2013 1. ÇEYREĞİNE İLİŞKİN BEKLENTİLER DIŞ TİCARET BEKLENTİ ANKETİ 2013 1. ÇEYREĞİNE İLİŞKİN BEKLENTİLER 14 Ocak 2013 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ "Öncü Göstergeler" Erken Uyarı Mekanizmaları

Detaylı

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU Hazırlayan: Erhan DEMİRCAN Uzman Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince

Detaylı

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2012, No: 39

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2012, No: 39 EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2012, No: 39 i Bu sayıda; Ağustos Ayı TİM İhracat Verileri,, Suriye ye Yılın İlk Sekiz Ayında Yapılan İhracat, Temmuz Ayı TÜİK Dış Ticaret Verileri;

Detaylı

Sektör eşleştirmeleri

Sektör eşleştirmeleri Sektör eşleştirmeleri İspanya ve Türkiye Avrupa Futbol Şampiyonası 2016 Sektör : Otomotiv Maça ilişkin ön inceleme 4:3 * Sektöre yönelik Atradius alacak riski durumu/iş performansı görünümünün karşılaştırması

Detaylı

İZMİR ÇALIŞMA VE İŞ KURUMU İL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLUM YARARINA PROGRAM KATILIMCI DUYURUSU

İZMİR ÇALIŞMA VE İŞ KURUMU İL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLUM YARARINA PROGRAM KATILIMCI DUYURUSU Katılımcı duyurusunda aşağıda yer alan bilgiler Kurum sistemine kaydedilerek ilânı sağlanır. Genel şartlar zorunlu alanlar olarak sistemde yer alacak olup, özel şartlar ise İl Müdürlüğü tarafından belirlenebilir.

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Aralık 2015

EKONOMİK GELİŞMELER Aralık 2015 EKONOMİK GELİŞMELER Aralık 2015 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR ARALIK 2015 İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA

Detaylı

GİRESUN KOBİ LERİNİN İHRACAT EĞİTİM İHTİYACI ARAŞTIRMA RAPORU

GİRESUN KOBİ LERİNİN İHRACAT EĞİTİM İHTİYACI ARAŞTIRMA RAPORU Export Giresun Projesi GİRESUN KOBİ LERİNİN İHRACAT EĞİTİM İHTİYACI ARAŞTIRMA RAPORU Ocak 16 Bu Rapor, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı 2015 Yılı Doğrudan Faaliyet Desteği Programı Kapsamında Hazırlanmıştır.

Detaylı

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU Hazırlayan: Erhan DEMİRCAN Uzman Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince

Detaylı

İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ

İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ HABER 30.03.2012 Sayı 5 GİRİŞ TEPAV İstihdam İzleme Bülteni, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerinin bir araya getirilerek kayıtlı istihdama

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2014 HAZİRAN İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2014 HAZİRAN İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2014 HAZİRAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİİ Temmuz 2014 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2014 HAZİRAN İHRACAT PERFORMANSI

Detaylı

İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü Toplum Yararına Program Katılımcı Duyurusu

İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü Toplum Yararına Program Katılımcı Duyurusu İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü Toplum Yararına Program Katılımcı Katılımcı duyurusunda aşağıda yer alan bilgiler Kurum sistemine kaydedilerek ilânı sağlanır. Genel şartlar zorunlu alanlar olarak

Detaylı

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU Hazırlayan: Erhan DEMİRCAN Uzman Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince

Detaylı

Giyim Eşyası İmalatı; Kürkün İşlenmesi ve 18Boyanması. Naciye Leyla DOLUN Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Kıdemli Uzman

Giyim Eşyası İmalatı; Kürkün İşlenmesi ve 18Boyanması. Naciye Leyla DOLUN Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Kıdemli Uzman Giyim Eşyası İmalatı; Kürkün İşlenmesi ve 18Boyanması Naciye Leyla DOLUN Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Kıdemli Uzman Sektöre İlişkin Özet Bilgiler Giyim Eşyası İmalatı; Kürkün İşlenmesi ve

Detaylı

2014 HAZİRAN AYI ENFLASYON RAPORU

2014 HAZİRAN AYI ENFLASYON RAPORU 2014 HAZİRAN AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.07.2014 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Haziran ayında

Detaylı

RAKAMLARLA TÜRKİYE 2004-2009

RAKAMLARLA TÜRKİYE 2004-2009 EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI RAKAMLARLA TÜRKİYE 2004-2009 ENDER YORGANCILAR EBSO YÖNETİM KURULU BAŞKANI TOBB YÖNETİM KURULU ÜYESİ 8 Haziran 2009 TÜRKİYE NİN DIŞARDAN SATIN ALDIĞI ÜRÜNLERİN TOPLAM BEDELİ YANİ

Detaylı

2016 Ocak SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ 25 Ocak 2016

2016 Ocak SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ 25 Ocak 2016 2016 Ocak SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ 25 Ocak 2016 Ocak ayı inşaat ve hizmet sektörü güven endeksleri TÜİK tarafından 25 Ocak 2016 tarihinde yayımlandı. İnşaat sektörü güven endeksi 2015 yılı Aralık ayında

Detaylı

MESLEK KOMİTELERİ ORTAK TOPLANTISI 11 Eylül 2015

MESLEK KOMİTELERİ ORTAK TOPLANTISI 11 Eylül 2015 MESLEK KOMİTELERİ ORTAK TOPLANTISI 11 Eylül 2015 Bilal KÜTÜK İSO Meclis Üyesi MADEN, TAŞ VE TOPRAK ÜRÜNLERİ İMALATI 1. Grup Madencilik, Mermer ve Taş Ocakçılığı 23. Grup Cam ve Cam Mamulleri Sanayii 43.

Detaylı

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU

EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU Hazırlayan: Erhan DEMİRCAN Uzman Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince

Detaylı

ECZACILIK SEKTÖRÜ T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ

ECZACILIK SEKTÖRÜ T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ ECZACILIK SEKTÖRÜ T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ 31.12.2013 ANKARA 1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 3 ECZACILIK SEKTÖRÜ KÜRESEL

Detaylı

Ekonomi Göstergeleri Bülteni 2016-06.

Ekonomi Göstergeleri Bülteni 2016-06. Ekonomi Göstergeleri Bülteni 2016-06 www.bebka.org.tr ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %6,58, TR41 Bölgesinde ise %7,02 olarak gerçekleşti TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE)

Detaylı

T.C. Ödemiş Belediyesi

T.C. Ödemiş Belediyesi EK-1: T.C. Ödemiş Belediyesi Ödemiş Belediyesi sınırları içerisindeki mahallelerde bulunan parkların yapısal ve bitkisel bakımları, ağaç budamaları ve bordür tamiratları 55 KİŞİ İŞKUR TORBALI HİZMET MERKEZİ

Detaylı

SİGORTACILIK VE BİREYSEL EMEKLİLİK SEKTÖRLERİ 2010 YILI FAALİYET RAPORU YAYIMLANDI

SİGORTACILIK VE BİREYSEL EMEKLİLİK SEKTÖRLERİ 2010 YILI FAALİYET RAPORU YAYIMLANDI Türk sigorta ve bireysel emeklilik sektörlerine ilişkin çok derin bir kaynak olma özelliğine sahip Sigorta Denetleme Kurulu Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Sektörleri 2010 Yılı Faaliyet Raporu yayımlandı.

Detaylı

DAHİLDE İŞLEME REJİMİ VE KONYA Hacı Dede Hakan KARAGÖZ

DAHİLDE İŞLEME REJİMİ VE KONYA Hacı Dede Hakan KARAGÖZ İÇİNDEKİLER: Başlık Sayfa 1. Genel Çerçeve...2 2. Türkiye ve DİR..3 3. Konya ve DİR...4 4. Sektörel Bazda DİR...5 5. Firmalar Bazında DİR..6 6. İller Bazında DİR.7 7. Sonuç..7 8. Kaynakça..8 Ekonomik Araştırmalar

Detaylı

GENEL BİLGİ. KOBİ ler ve KOSGEB

GENEL BİLGİ. KOBİ ler ve KOSGEB GENEL BİLGİ KOBİ ler ve KOSGEB 2 Türkiye de KOBİ tanımı KOBİ tanımı 250 den az çalışan istihdam eden, Yıllık bilanço toplamı veya net satış hasılatı 40 milyon TL yi geçmeyen işletmeler Ölçek Çalışan Sayısı

Detaylı

ULUSLARARASI ÜRETİM ZİNCİRLERİNDE DÖNÜŞÜM VE TÜRKİYE NİN KONUMU -Değerlendirme-

ULUSLARARASI ÜRETİM ZİNCİRLERİNDE DÖNÜŞÜM VE TÜRKİYE NİN KONUMU -Değerlendirme- ULUSLARARASI ÜRETİM ZİNCİRLERİNDE DÖNÜŞÜM VE TÜRKİYE NİN KONUMU -Değerlendirme- Şeref Saygılı-TCMB 2 Mart 2012 İstanbul Çalışmanın Amacı Türkiye nin yakın dönem ekonomik performansını dış ticaretteki uzmanlaşma

Detaylı

İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ ENDEKSLERİ SAYI-7 TEMMUZ 2015

İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ ENDEKSLERİ SAYI-7 TEMMUZ 2015 İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ ENDEKSLERİ SAYI-7 2015 İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ ENDEKSLERİ ANA ENDEKS İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ BİLEŞİK ENDEKSİ İnşaat malzemeleri sanayinde ölçülen faaliyet, güven ve beklentilerin

Detaylı

2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları. Karabağlar Özet Raporu

2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları. Karabağlar Özet Raporu 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Karabağlar Özet Raporu Aralık 2010 1 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Karabağlar Özet Raporu Nüfus Yapısı - Sosyoekonomik Gelişmişlik 1 Karabağlar

Detaylı

Kümelenme Rehberi. Kümeler için Uluslararasılaşma Stratejisi Oluşturma ve Küme Tanıtımı. Ümit Evren 24 Ocak 2013, İstanbul

Kümelenme Rehberi. Kümeler için Uluslararasılaşma Stratejisi Oluşturma ve Küme Tanıtımı. Ümit Evren 24 Ocak 2013, İstanbul Kümelenme Rehberi Kümeler için Uluslararasılaşma Stratejisi Oluşturma ve Küme Tanıtımı Ümit Evren 24 Ocak 2013, İstanbul İçerik A. Kümeler ve Uluslararasılaşma Neden? B. Uluslararası Pazarlara Açılma Nasıl?

Detaylı

ESKİŞEHİR TİCARET ODASI Aylık Ekonomi Bülteni Ekim 2009

ESKİŞEHİR TİCARET ODASI Aylık Ekonomi Bülteni Ekim 2009 www.etonet.org.tr 1 İlimizin ihracatı Ocak-Eylül Dönemi itibariyle 2009 yılında 2008 e göre %14 azalmıştır. İhracat İthalat Oranları Türkiye İhracatçılar Meclisi ve Türkiye istatistik Kurumundan elde edilen

Detaylı

DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ

DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ Faruk Aydın Mesut Saygılı Hülya Saygılı Gökhan Yılmaz TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü 17 Kasım 2009 1

Detaylı

MAKİNA SEKTÖRÜ RAPORU (2012/1)

MAKİNA SEKTÖRÜ RAPORU (2012/1) T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Belge Başlığı MAKİNA SEKTÖRÜ RAPORU (2012/1) Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi 1 İÇİNDEKİLER Tablolar Listesi... 1 Şekiller Listesi... 1 Kısaltmalar Listesi...

Detaylı

2010-2013 İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Menemen Özet Raporu

2010-2013 İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Menemen Özet Raporu 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Menemen Özet Raporu Kasım 2010 1 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları MenemenÖzet Raporu Nüfus Yapısı -Sosyoekonomik Gelişmişlik - Ulaşım 1 Menemen

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2011

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2011 EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2011 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT

Detaylı

İNSAN KIYMETLERİ YÖNETİMİ 4

İNSAN KIYMETLERİ YÖNETİMİ 4 İNSAN KIYMETLERİ YÖNETİMİ 4 İKY PLANLANMASI 1)Giriş 2)İK planlanması 3)İK değerlendirilmesi 4)İK ihtiyacının belirlenmesi 2 İnsanların ihtiyaçları artmakta ve ihtiyaçlar giderek çeşitlenmektedir. İhtiyaçlardaki

Detaylı

ĠZKA MARKA BĠLĠNĠRLĠĞĠ ARAġTIRMASI RAPORU

ĠZKA MARKA BĠLĠNĠRLĠĞĠ ARAġTIRMASI RAPORU ĠZMĠR KALKINMA AJANSI T.C. BAġBAKANLIK TÜRKĠYE ĠSTATĠSTĠK KURUMU ĠZMĠR BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ĠZKA MARKA BĠLĠNĠRLĠĞĠ ARAġTIRMASI RAPORU (AĞUSTOS 2010) ĠÇĠNDEKĠLER Sayfa No ġekġl DĠZĠNĠ... 6 TABLO DĠZĠNĠ... 10

Detaylı

2013 YILI PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

2013 YILI PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 2013 YILI PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Ürün Güvenliği Semineri Ankara, Eylül 2014 Devran AYIK Daire Başkanı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü SUNUŞ PLANI Kavramsal

Detaylı

İzmir Girişimcilik Ekosistemi Geliştirme Stratejisi

İzmir Girişimcilik Ekosistemi Geliştirme Stratejisi tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı İzmir Girişimcilik Ekosistemi Geliştirme Stratejisi Beşinci İzmir İktisat Kongresi, 1 Kasım 2013 Ussal Şahbaz İzmir Yerel Girişimcilik Ekosistemi 2 Allworld

Detaylı

OTOMOTİV KENTİ BURSA YA HOŞGELDİNİZ

OTOMOTİV KENTİ BURSA YA HOŞGELDİNİZ OTOMOTİV KENTİ BURSA YA HOŞGELDİNİZ Prof. Dr. Necmi Gürsakal İşin aslına bakarsanız elektro kardiyografileri doktorlar kullanıyor. Biz ise sadece kullandığımız grafikleri elekto kardiyografi ye (EKG) benzettiğimiz

Detaylı

STRATEJİK TEKNOLOJİ VE ÜRÜN YÖNETİMİ MENTORLUĞU ALAN EĞİTİMİ ŞİRKETLER İÇİN İHTİYAÇ ANALİZİNDE KULLANILABİLECEK ARAÇLAR

STRATEJİK TEKNOLOJİ VE ÜRÜN YÖNETİMİ MENTORLUĞU ALAN EĞİTİMİ ŞİRKETLER İÇİN İHTİYAÇ ANALİZİNDE KULLANILABİLECEK ARAÇLAR STRATEJİK TEKNOLOJİ VE ÜRÜN YÖNETİMİ MENTORLUĞU ALAN EĞİTİMİ ŞİRKETLER İÇİN İHTİYAÇ ANALİZİNDE KULLANILABİLECEK ARAÇLAR Yrd. Doç. Dr. Mine TAYKURT DADAY İNOVASYON KARNESİ EĞİTİM KAPSAMI Şirketler için

Detaylı

İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Kınık Özet Raporu

İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Kınık Özet Raporu 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Kınık Özet Raporu Aralık 2010 1 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Kınık Özet Raporu Nüfus Yapısı Kınık ın toplam nüfusu 2009 Adrese Dayalı Nüfus

Detaylı

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ HABER BÜLTENİ 4.11.215 Sayı 44 Konya Ticaret Odası (KTO) tarafından Türkiye İstatistik Kurumu ndan ve Türkiye İhracatçılar Meclisi nden alınan verilere dayalı olarak Konya nın dış ticaretinin durumu Konya

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1 TOPLAM NÜFUS, 2007 2013 NÜFUSUN GELİŞİMİ, 1927-2013 YILLIK NÜFUS ARTIŞ HIZI, 1927 2013 NÜFUS YOĞUNLUĞU NÜFUSUN CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI YAŞ GRUPLARINA GÖRE NÜFUS MEDYAN YAŞ NÜFUSU EN YÜKSEK VE EN DÜŞÜK

Detaylı

44

44 GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK İMALAT SANAYİİ Hazırlayan Ömür GENÇ ESAM Müdür Yardımcısı 44 1. SEKTÖRÜN TANIMI Gıda ürünleri ve içecek imalatı, ISIC Revize 3 sınıflandırmasına göre, imalat sanayii alt ayrımında

Detaylı

aylık ekonomi bülteni

aylık ekonomi bülteni Sayfa 1 ADANA TİCARET ODASI TE 6 21 Z U MM *Aylık bültenimiz ilgili ay içinde açıklanan en son verilere göre Yazı İşleri ve Kararlar Müdürlüğü nce düzenlenmiştir. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET

Detaylı

UPİ. İzmir Ulaşım Ana Planı Bilgi Notu (2) Saha Araştırmaları Bilgilendirme UPİ

UPİ. İzmir Ulaşım Ana Planı Bilgi Notu (2) Saha Araştırmaları Bilgilendirme UPİ UPİ 2030 UPİ İzmir Ulaşım Ana Planı Bilgi Notu (2) Saha Araştırmaları Bilgilendirme Sunum İçeriği A Çalışmanın Amacı ve Kapsamı I Ulaşım Planı İzmir (UPİ) B A Çalışmanın Süreci ve Takvimi Metodoloji II

Detaylı

ŞUBAT AYI VAN İLİ EKONOMİK İSTATİSTİKLER 2016

ŞUBAT AYI VAN İLİ EKONOMİK İSTATİSTİKLER 2016 AYI VAN İLİ EKONOMİK İSTATİSTİKLER 2016 AYI VAN İLİ EKONOMİK İSTATİSTİKLER 2016 TÜRKİYE DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ 2015 (BİN DOLAR) TÜRKİYE OCAK MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM

Detaylı

ULUSLARARASI İŞLETMECİLİK

ULUSLARARASI İŞLETMECİLİK DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. ULUSLARARASI İŞLETMECİLİK KISA ÖZET

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Türkiye, Rusya ve Kafkasya İlişkileri SPRI 408 2 3 + 0 3 4

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Türkiye, Rusya ve Kafkasya İlişkileri SPRI 408 2 3 + 0 3 4 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Türkiye, Rusya ve Kafkasya İlişkileri SPRI 08 2 3 + 0 3 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Fransızca Lisans Seçmeli Dersin

Detaylı

Sağlıkta. 2003 Yılında Başlamıştır. Dönüşüm Programı

Sağlıkta. 2003 Yılında Başlamıştır. Dönüşüm Programı 1 3 4 2003 Yılında Başlamıştır. Sağlıkta Dönüşüm Programı 2003 Yılında Ülkemize Özgü Bir Uygulama Olan Performansa Dayalı ek Ödeme sistemi Geliştirilmiş, İkinci Bir Aşama Olarak da Bu Sisteme 2005 Yılında

Detaylı

Olasılık ve İstatistiğe Giriş-I (STAT 201) Ders Detayları

Olasılık ve İstatistiğe Giriş-I (STAT 201) Ders Detayları Olasılık ve İstatistiğe Giriş-I (STAT 201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Olasılık ve İstatistiğe Giriş-I STAT 201 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön

Detaylı

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir.

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir. Bursa nın 25 Büyük Firması araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,

Detaylı

İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ

İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ 30.04.2015 Sayı 38 Genel Değerlendirme Ocak 2015 TEPAV İstihdam İzleme Bülteni nin -Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) Ocak 2015 verilerinin değerlendirildiği- 38. sayısında sigortalı

Detaylı

Stratejik Planlama ve Performans Yönetimi, Finlandiya Örneği. AB Eşleştirme Projesi, Ankara 5. Eğitim Haftası Klaus Halla 29.11.

Stratejik Planlama ve Performans Yönetimi, Finlandiya Örneği. AB Eşleştirme Projesi, Ankara 5. Eğitim Haftası Klaus Halla 29.11. Stratejik Planlama ve Performans Yönetimi, Finlandiya Örneği AB Eşleştirme Projesi, Ankara 5. Eğitim Haftası Klaus Halla 29.11.2011 Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı nda planlama ve uygulama düzeyleri Stratejik

Detaylı

Sayı: 53654767-TİM.00.GSK.INO.2016/42-1434 İstanbul, 26/5/2016 Konu: İnovasyon Odaklı Mentörlük Projesi Hk. TÜM ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ

Sayı: 53654767-TİM.00.GSK.INO.2016/42-1434 İstanbul, 26/5/2016 Konu: İnovasyon Odaklı Mentörlük Projesi Hk. TÜM ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ Sayı: 53654767-TİM.00.GSK.INO.2016/42-1434 İstanbul, 26/5/2016 Konu: İnovasyon Odaklı Mentörlük Projesi Hk. TÜM ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ Bilindiği üzere, katma değerli ihracatımızın artırılması amacıyla

Detaylı

İstanbul Taşınma Hareketliliği Raporu 2016-1. Çeyrek

İstanbul Taşınma Hareketliliği Raporu 2016-1. Çeyrek İstanbul Taşınma Hareketliliği Raporu 2016-1. Çeyrek İÇİNDEKİLER Konu Sayfa Numarası I. İSTANBUL TAŞINMA TRENDİ 4 İstanbul Taşınma Endeksi 4 II. ALT KIRILIMLAR 5-10 Konut Tipli Taşınmalar 5-10 1. Bölgesel

Detaylı

2010-2013 İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Narlıdere Özet Raporu

2010-2013 İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Narlıdere Özet Raporu 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Narlıdere Özet Raporu Kasım 2010 1 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Narlıdere Özet Raporu Nüfus Yapısı Hızlı Kentleşme Hızlı Nüfus Artışı Göç

Detaylı

2013 Yılında Yabancıların Gayrimenkul Alımı Yüzde 15,7 Artarak 3,0 Milyar Dolar Oldu

2013 Yılında Yabancıların Gayrimenkul Alımı Yüzde 15,7 Artarak 3,0 Milyar Dolar Oldu 2013 Yılında Yabancıların Gayrimenkul Alımı Yüzde 15,7 Artarak 3,0 Milyar Dolar Oldu Türkiye de inşaat ve inşaat malzemeleri sektörüne talep yönü ile destek olacak bir gelişme mütekabiliyet yasasının çıkarılması

Detaylı

Gazi Üniversitesi Patent Destek Birimi Deneyimleri

Gazi Üniversitesi Patent Destek Birimi Deneyimleri Teknoloji Transfer Destekleri ve Fikri Mülkiyet Hakları Ankara, 17 Ekim, 2011 Gazi Üniversitesi Patent Destek Birimi Deneyimleri A. Özge Eken Uzman Gazi Üniversitesi, Ankara İçerik Patent Destek Birimi

Detaylı

HİZMET TİCARETİ İSTATİSTİKLERİ PROJESİ. 21 Şubat 2013

HİZMET TİCARETİ İSTATİSTİKLERİ PROJESİ. 21 Şubat 2013 HİZMET TİCARETİ İSTATİSTİKLERİ PROJESİ 21 Şubat 2013 SUNUM PLANI Hizmet Ticareti İstatistikleri Neden Önemli? Mevcut Durumda Ülkemiz Hizmet Ticareti İstatistikleri Eksiklikler, Problemler Yapılan Çalışmalar

Detaylı

EĞİLİM YÜZDELERİ (Trend) ANALİZİ

EĞİLİM YÜZDELERİ (Trend) ANALİZİ 1 EĞİLİM YÜZDELERİ (Trend) ANALİZİ Trend Analizi işletmenin mali tablolarında yer alan kalemlerin zaman içerisinde göstermiş oldukları eğilimlerin saptanması ve incelenmesidir. Böylece varlıkların verimliliği,

Detaylı

SERMAYE PİYASALARININ GELİŞMESİ EKONOMİLERDEKİ KRİZLERİN BAŞ ETKENİ OLABİLİR Mİ?

SERMAYE PİYASALARININ GELİŞMESİ EKONOMİLERDEKİ KRİZLERİN BAŞ ETKENİ OLABİLİR Mİ? SERMAYE PİYASALARININ GELİŞMESİ EKONOMİLERDEKİ KRİZLERİN BAŞ ETKENİ OLABİLİR Mİ? SERMAYE PİYASALARININ GELİŞMESİ EKONOMİLERDEKİ KRİZLERİN BAŞ ETKENİ OLABİLİR Mİ? Sermaye piyasası, ekonomide finansal sistemi

Detaylı

ELEKTRONİK SEKTÖRÜ RAPORU (2012/2)

ELEKTRONİK SEKTÖRÜ RAPORU (2012/2) T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI ELEKTRONİK SEKTÖRÜ RAPORU (2012/2) Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi 1 İçindekiler Şekiller Listesi... 3 Kısaltmalar Listesi... 3 YÖNETİCİ ÖZETİ... 4 1.SEKTÖRÜN

Detaylı

BATI AKDENĠZ KALKINMA AJANSI (BAKA) KALKINMA AJANSI DESTEKLERĠ. Sinan MESUTER Temmuz 2011

BATI AKDENĠZ KALKINMA AJANSI (BAKA) KALKINMA AJANSI DESTEKLERĠ. Sinan MESUTER Temmuz 2011 BATI AKDENĠZ KALKINMA AJANSI (BAKA) KALKINMA AJANSI DESTEKLERĠ Sinan MESUTER Temmuz 2011 SUNUM PLANI I. PROJE TEKLĠF ÇAĞRISI YÖNTEMĠYLE SAĞLANAN DOĞRUDAN FAALĠYET DESTEĞĠ II. DOĞRUDAN FAALĠYET DESTEĞĠ

Detaylı

TÜRK ELEKTRONİK SANAYİİ

TÜRK ELEKTRONİK SANAYİİ Öğr.Gör. Emre Özer Elektronik Sanayi Sektörü, gelişmiş ülkelerin sürdürülebilir bir büyüme, vatandaşlarına istihdam ve refah sağlamak için elzem olarak gördükleri bilgiye dayalı ve rekabet edebilen bir

Detaylı

TÜRKİYE YUMURTA SEKTÖRÜ

TÜRKİYE YUMURTA SEKTÖRÜ TÜRKİYE YUMURTA SEKTÖRÜ 1. GİRİŞ Türkiye de yumurta sektörü son yıllarda göstermiģ olduğu ilerleme ile Dünyanın dikkatini çekmekte ve dünya yumurta üretimi içerisinde konumunu korumaktadır. Yumurta sektörü

Detaylı

2010-2013 İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Seferihisar Özet Raporu

2010-2013 İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Seferihisar Özet Raporu 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Seferihisar Özet Raporu Kasım 2010 1 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Seferihisar Özet Raporu Nüfus Yapısı - Sosyoekonomik Gelişmişlik 1 Seferihisar

Detaylı

Mart Ayı Enflasyon Gelişmeleri

Mart Ayı Enflasyon Gelişmeleri Mart Ayı Enflasyon Gelişmeleri Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Ekonomi Koordinatörlüğü olarak 2014 yılı Mart ayı Fiyat Gelişmeleri Analizimizi sizlere sunuyoruz. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından

Detaylı

ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ BÜLTENİ

ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ BÜLTENİ T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ BÜLTENİ Kasım 2015 TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇİNDEKİLER Sayfa no Tablolar Listesi ii 1) Uluslararası Doğrudan Yatırım

Detaylı

YAŞAR HOLDİNG. Prof.Dr. Mustafa Yaşar TINAR

YAŞAR HOLDİNG. Prof.Dr. Mustafa Yaşar TINAR T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERİSTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ÜCRET VE VERİMLİLİK DÖNEM İÇİ ÇALIŞMASI YAŞAR HOLDİNG Prof.Dr. Mustafa Yaşar TINAR GRUP EKONOMĠSTLER

Detaylı

II Samsun Gıda Sektörü Değer Zinciri Analizi

II Samsun Gıda Sektörü Değer Zinciri Analizi Proje Koordinasyon Okan Gümüş Samsun TSO Genel Sekreter Yard. Müberra Genç Samsun TSO Dış İlişkiler Müd. Yard. Oğuz Sandıkçı Samsun TSO Dış İlişkiler Uzmanı Vedat Kunt Uzman - Vego Danışmanlık/Consulting

Detaylı

ANKARA İLİ BASIM SEKTÖRÜ ELEMAN İHTİYACI

ANKARA İLİ BASIM SEKTÖRÜ ELEMAN İHTİYACI ANKARA İLİ BASIM SEKTÖRÜ ELEMAN İHTİYACI Gülnaz Gültekin*, Orhan Sevindik**, Elvan Tokmak*** * Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Matbaa Öğretmenliği Bölümü, Ankara ** Ankara Ü., Eğitim Bil. Ens.,

Detaylı

İş kazalarında yaşamını yitiren binlerce işçinin anısına...

İş kazalarında yaşamını yitiren binlerce işçinin anısına... GÜVENLİK KÜLTÜRÜ İş kazalarında yaşamını yitiren binlerce işçinin anısına... KÜLTÜR Geçmiş davranışlar Kültür Gelecekteki davranışlar (Bozkurt, V. (2005), Değişen Dünyada Sosyoloji, 3, Aktüel Yayınları,

Detaylı

İstanbul Taşınma Hareketliliği Raporu 2016-1. Çeyrek

İstanbul Taşınma Hareketliliği Raporu 2016-1. Çeyrek İstanbul Taşınma Hareketliliği Raporu 2016-1. Çeyrek İÇİNDEKİLER Konu Sayfa Numarası I. İstanbul Taşınma Trendi 4 İstanbul Taşınma Endeksi 4 II. Alt Kırılımlar 5-10 Konut Tipli Taşınmalar 5-10 1. Bölgesel

Detaylı

Toplum Yararına Program Katılımcı Duyurusu

Toplum Yararına Program Katılımcı Duyurusu TYP Katılımcı Sayısı İZMİR İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 30 İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI OKULLARIN TEMİZLİK İŞLERİNİN YAPILMASI 1000 KİŞİ (Ayrıntılı bilgi ilan ekindeki tabloda yer almaktadır.) Eski

Detaylı

REIDIN KONUT FİYAT ENDEKSLERİ: 2016 HAZİRAN AYI SONUÇLARI 22 TEMMUZ 2016

REIDIN KONUT FİYAT ENDEKSLERİ: 2016 HAZİRAN AYI SONUÇLARI 22 TEMMUZ 2016 REIDIN KONUT FİYAT ENDEKSLERİ: 2016 HAZİRAN AYI SONUÇLARI 22 TEMMUZ 2016 TÜRKİYE İŞ BANKASI NIN DESTEĞİYLE HAZIRLANAN REIDIN EMLAKENDEKS 2016 HAZİRAN AYI SONUÇLARI Sayı: 91 Yönetici Özeti 7 Büyükşehir'in

Detaylı

2014 YILI KIRŞEHİR İLİ SANAYİ DURUM RAPORU

2014 YILI KIRŞEHİR İLİ SANAYİ DURUM RAPORU 2014 YILI KIRŞEHİR İLİ SANAYİ DURUM RAPORU Derleyen İpek Koçyiğit 1.İLİN SANAYİ YAPISI Kırşehir de ekonomik yapı, genel olarak tarım ve gıda ürünleri sanayine dayanmaktadır. Tarıma dayalı ekonomik yapının

Detaylı

Polonya 2014 Ekonomi Raporu 2015-08-11 14:36:00

Polonya 2014 Ekonomi Raporu 2015-08-11 14:36:00 Polonya 2014 Ekonomi Raporu 2015-08-11 14:36:00 2 Polonya Ekonomisinin Rekabet Gücü, Büyüme Oranları ve Yatırım Politikaları 2008 2009 Küresel Ekonomik Krizi Polonya GSYİH nın büyüme hızında kayda değer

Detaylı

ENFLASYON ORANLARI 03.09.2014

ENFLASYON ORANLARI 03.09.2014 ENFLASYON ORANLARI 03.09.2014 TÜFE Ağustos ayında aylık %0,09 yükselişle ile ortalama piyasa beklentisinin (-%0,10) üzerinde gerçekleşti. Yıllık olarak ise 12 aylık TÜFE %9,54 olarak gerçekleşti (Beklenti:

Detaylı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu Deri ve Deri Ürünleri Sektörü Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN YILI NİSAN AYI İHRACAT PERFORMANSI yılı Nisan ayında, Türkiye

Detaylı