TEMEL MALİ TABLOLARIN ANALİZİ VE YORUMLANMASI. FATİH TAPKAN İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Odası

Transkript

1 TEMEL MALİ TABLOLARIN ANALİZİ VE YORUMLANMASI FATİH TAPKAN İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Odası Nisan 2016

2 Mali Tablolar Analizi Muhasebe, bir işletmenin ekonomik faaliyetlerine ilişkin finansal bilgileri ölçmek ve işletme ilgililerine bu finansal bilgileri raporlamak gayesiyle kullanılan bir süreçtir. Raporlama fonksiyonu analiz edilmiş ve yorumlanmış bilgi üretimidir

3 Mali Tablolar Analizi Mali analiz, analiz tekniklerini muhasebe bilgilerine uygulamak suretiyle bulunacak analiz sonuçlarının, şirketin finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını anlamak üzere yorumlanmasıdır

4 FİNANSAL ANALİZ BİLANÇO GELİR TABLOSU NAKİT AKIŞ TABLOSU FİNANSAL ANALİZ

5 TEMEL MALİ TABLOLAR Finansal (mali) tablolar işletmelere ilişkin mali bilgileri içeren raporlardır. Küçük ve orta boy bir işletme için raporlama yapılacağı gibi, şirketler topluluğundan oluşan bir ekonomik bütünlük için de finansal tablolar hazırlanabilir

6 MALİ TABLOLARIN AMACI İşletme ilgililerine, genel olarak bir şirketin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve nakit akışları hakkında ekonomik kararlar almalarında faydalı olacak bilgiler sağlamaktır. Şirket yöneticilerinin yönetim performansı ve verimlilikleri ile ilgili hesap verebilirlik düzeylerini gösterir

7 GERÇEĞE UYGUN SUNUM Finansal tablolar bilgileri gerçeğe uygun bir biçimde sunmalıdır. (TFRS) Gerçeğe uygun sunum, işlemlerin, diğer olaylar ve koşulların Finansal Tabloların Hazırlanışı ve Sunumu Çerçevesinde sıralanmış olan aktiflerin, pasiflerin, gelir ve giderlerin tanımına ve tahakkuk kriterlerine uygun olarak sunulmasıdır

8 NETLEŞTİRME Varlıklar (Aktifler), Kaynaklar (Pasifler) ve gelir, giderler birbirleriyle mahsup edilip birleştirilemezler. Alış ve Satışların aynı hesap kodunda takip edilmesi, Reeskontların aynı hesapta takip edilmesi, Kambiyo kar ve zararlarının aynı hesapta takip edilmesi

9 Mali Analiz Türleri Kapsamına Göre; Statik Analiz Dinamik Analiz Amacına Göre; Yönetim Analizleri Kredi Analizleri Yatırım Analizleri

10 FİNANSAL TABLO KULLANICILARI İç Bilgi Kullanıcıları; Dış Bilgi Kullanıcılar; Ortaklar Yöneticiler Çalışanlar Devlet Kredi Kurumları Alıcı & satıcılar Yatırımcılar

11 Kredi ve Yatırım Analizleri Kredi Analizleri Kısa vadeli borç ödeme gücü Dönen varlıkların yapısı, Öz kaynak, yabancı kaynak dengesi, Duran varlık yapısı, Finansman yöntemleri, İşletme karlılığı, Devir hızları, Yöneticiler ve kurumun niteliği, Sektörel ve iktisadi gelişmeler incelenir. Yatırım Analizleri İşletmenin devamlılığı, Yatırım güvencesi, Yatırım karlılığı, Hisse senedi artışları, Kar dağıtım politikası ve eğilimi, Borç ödeme gücü, İşletme sermayesi incelenir

12 Başarı Koşulları Analizin temelini oluşturan mali tablolar muhasebe temel kavramlarına ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış olmalıdır. Analizi yapan kişi yeterli, tarafsız, önyargısız ve samimi olmalıdır. Farklı dönemlere ilişkin analizlerinde aşağıdaki konular dikkate alınmalıdır; Muhasebe politikaları Muhasebe standartları Konjonktür şartları Yüksek enflasyon Faaliyet değişiklikleri

13 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANAZİLİ (YATAY ANALİZ)

14 YATAY ANALİZ Kullanım Alanı ; Karşılaştırmalı tablolardan amaç, her kalemin yıllar itibarıyla gösterdiği değiştirmeleri ve gelişmeyi incelemektir. Tekniğin Açıklanması; Önceki yılın temel yıl olarak alınması ve sonraki yılların temel yıla göre kıyaslanması

15 YATAY ANALİZ DEĞİŞİM DEĞİŞİM TUTARI CARİ DÖNEM TUTARI - ÖNCEKİ DÖNEM TUTARI DEĞİŞİM ORANI CARİ DÖNEM TUTARI - ÖNCEKİ DÖNEM TUTARI ÖNCEKİ DÖNEM TUTARI

16 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Dönen Varlıklar Yıllar Değişim Tutarı Oranı Nakit ve Benzerleri % Ticari Alacaklar % Diğer Alacaklar % Stoklar % Diğer Dönen Var % D. Varlıklar Toplamı: %

17 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Duran Varlıklar Yıllar Değişim Tutarı Oranı Diğer Alacaklar % Yatırım Amaçlı G % Maddi Duran V % Maddi Olmayan D. V % Ertelenmiş Vergi V % Duran Varlıklar Top.: %

18 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Kısa Vad.Yab.Kayn. Yıllar Değişim Tutarı Oranı Finansal Borçlar % Ticari Borçlar % Diğer Borçlar % D.K. Vergi Y % Borç Karşılıkları % Diğer K.S.V.Y % K.S.V.Y. Toplamı.: %

19 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Uzun Vad.Yab.Kayn. Yıllar Değişim Tutarı Oranı Finansal Borçlar % Diğer Borçlar % Kıdem Tazminatı K % Diğer U.V. Yükümlü % U.V.Y. Toplamı.: %

20 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Öz Kaynaklar Yıllar Değişim Tutarı Oranı Ödenmiş Sermaye % Kardan Ayrılan Yedek % Geçmiş Yıllar K/Z % Net Dönem K/Z % Öz Kaynaklar Top.: %

21 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Gelir Tablosu Yıllar Değişim Tutarı Oranı Satış Gelirleri % Satışların Maliyeti (-) % Brüt K/Z % Pazarlama Giderleri (-) % Genel Yönetim (-) % Diğer Faaliyet Gelirleri % Diğer Faaliyet Giderleri % Faaliyet K / Z %

22 KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Gelir Tablosu Yıllar Değişim Tutarı Oranı E. F. Dışı F. Gelirler % E. F. Dışı F. Giderler (-) % Vergi Öncesi K / Z % Vergi Karşılığı % Dönem K / Z %

23 ANALİZ VE YORUM Bugünkü durumun geçmişten farkını görmek, böyle bir durumun devam etmesi halinde gelecekteki mali durum ile faaliyet sonuçlarının nasıl bir gelişme göstereceğini tahmin etmek için yapılır. Mali tablolarda yer alan verilerin yıllara göre artış ve azalışları dikkate alınarak ilgili olayda zaman içinde meydana gelen değişiklikler yorumlanarak, işletmenin gelişme yönü saptanmaya çalışılır

24 YÜZDE YÖNTEMİ İLE ANALİZİ (DİKEY ANALİZ)

25 DİKEY ANALİZ Kullanım Alanı; İşletmenin kendi içinde analiz edilmesine olanak verir. Yüzde tekniğinin uygulanmasıyla finansal tabloların anlaşılırlığı daha da kolaylaşır. Finansal tablolar büyük rakamlar yerine yüzdelerle ifade olur. Finansal tablolarda yer alan verilerin, birikimli toplam içindeki yüzdeleri saptanır

26 DİKEY ANALİZ Tekniğin Açıklanması; Finansal tablo toplamı 100 kabul edilir, analizi yapılacak kalem 100 sayısına göre oranlanır, grup ya da genel toplam içindeki tüm kalemler için aynı işlem yapılır. Yüzde yöntemiyle analiz daha çok Gelir tablosu ve Bilanço analizleri için kullanılır

27 DİKEY ANALİZ Dönen Varlıklar Yıllar Grup Genel Grup Genel Nakit ve Benzerleri % 3% 7% 3% Ticari Alacaklar % 20% 39% 19% Diğer Alacaklar % 0% 1% 1% Stoklar % 22% 47% 23% Diğer Dönen Var % 3% 6% 3% D. Varlıklar Toplamı: % 49% 100% 49% AKTİF % 100%

28 DİKEY ANALİZ Duran Varlıklar Yıllar Grup Genel Grup Genel Diğer Alacaklar % 0% 0% 0% Yatırım Amaçlı G % 0% 0% 0% Maddi Duran V % 47% 89% 46% Maddi Olmayan D. V % 0% 0% 0% Ertelenmiş Vergi V % 4% 10% 5% Duran Varlıklar Top.: % 51% 100% 51% AKTİF % 100%

29 DİKEY ANALİZ Kısa Vad.Yab.Kayn. Yıllar Grup Genel Grup Genel Finansal Borçlar % 8% 22% 5% Ticari Borçlar % 12% 52% 12% Diğer Borçlar % 3% 5% 1% D.K. Vergi Y % 3% 14% 3% Borç Karşılıkları % 1% 4% 1% Diğer K.S.V.Y % 1% 3% 1% K.S.V.Y. Toplamı.: % 28% 100% 23% AKTİF % 100%

30 DİKEY ANALİZ Uzun Vad.Yab.Kayn. Yıllar Grup Genel Grup Genel Finansal Borçlar % 4% 48% 6% Diğer Borçlar % 4% 23% 3% Kıdem Tazminatı K % 3% 25% 3% Diğer U.V. Yükümlü % 0% 4% 1% U.V.Y. Toplamı.: % 11% 100% 11% AKTİF % 100%

31 DİKEY ANALİZ Öz Kaynaklar Yıllar Grup Genel Grup Genel Ödenmiş Sermaye % 37% 52% 34% Kardan Ayrılan Yedek % 3% 5% 3% Geçmiş Yıllar K/Z % 7% 19% 12% Net Dönem K/Z % 13% 24% 15% Öz Kaynaklar Top.: % 61% 100% 65% AKTİF % 100%

32 DİKEY ANALİZ Gelir Tablosu Yıllar Genel Genel Satış Gelirleri % 100% Satışların Maliyeti (-) % 76% Brüt K/Z % 24% Pazarlama Giderleri (-) % 9% Genel Yönetim (-) % 5% Diğer Faaliyet Gelirleri % 0% Diğer Faaliyet Giderleri % 1% Faaliyet K / Z % 10%

33 ANALİZ VE YORUM Yüze indirgenmiş finansal tablolar hazırlandıktan sonra, her kalemin kendi grup toplamı ve genel toplam içindeki ağırlığının uygun olup olmadığı incelenir. Bu teknikte incelenmek üzere kaç yıl ele alınmış olursa olsun, her yılın finansal tablolarına bağımsız olarak uygulanır

34 EĞİLİM YÜZDELERİ YÖNTEMİ İLE ANALİZ (TREND ANALİZİ)

35 TREND ANALİZİ Kullanım Alanı; Bir işletmenin kendi içinde uzun süreli bir analizi yapılmak istendiğinde eğilim (trend) yüzdeleri analiz tekniği kullanılır. Bu teknikte, birbirini izleyen çok sayıdaki yıla ait bilanço ve gelir tablolarında yer alan kalemlerin zaman içinde gösterdikleri eğilimlerin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesini sağlar

36 TREND ANALİZİ Tekniğin Açıklanması; Finansal tablolarda incelenecek dönemlere ait bir yıl esas alınır. Bu yıla ait tutarlar 100 kabul edilerek, diğer dönemlere ait değerler esas alınan yılın ayni değerleri ile karşılaştırılarak yüzde yöntemine göre oranlanır. Bu şekilde, dönemler arasında göstermiş olduğu artış ve azalışlar tespit edilir

37 TREND ANALİZİ İki yöntem kullanılır; Baz yıl yöntemi İlk yıl rakamları 100 kabul edilerek sonraki yıl rakamlarının buna göre büyüklüğü hesaplanır. Bir önceki yıl yöntemi Bir önceki yılın rakamları 100 kabul edilerek izleyen yılın büyüklüğü hesaplanır

38 TREND ANALİZİ Tekniğin uygulanmasında aşağıdaki formül kullanılır. Cari yıl rakamı Trend yüzdesi = Baz alınan yıl rakamı

39 TREND ANALİZİ Dönen Varlıklar 1. Yıl Baz Alınmıştır Trend 1.Yıl 2.Yıl 3.Yıl 2.Yıl 3.Yıl Nakit ve Benzerleri % 123% Ticari Alacaklar % 143% Stoklar % 165% Diğer Dönen Varlıklar % 87% Dönen Varlıklar Toplamı % 147%

40 TREND ANALİZİ Dönen Varlıklar Bir Önceki Yıl Baz Alınmıştır Trend 1.Yıl 2.Yıl 3.Yıl 2.Yıl 3.Yıl Nakit ve Benzerleri % 106% Ticari Alacaklar % 113% Stoklar % 118% Diğer Dönen Varlıklar % 163% Dönen Varlıklar Toplamı % 116%

41 TREND ANALİZİ Yıl 2.Yıl 3.Yıl Nakit ve Benzerleri Ticari Alacaklar Stoklar

42 YORUM VE ANALİZ Trend yüzdeleri daima pozitif olup, yüzün üzerindekiler artışı, yüzün altındakiler azalışı ifade eder, Eğilim, bir kalemin ele alınan yıllar içerisinde yüzdelerin artış ve azalış yönünde en ağırlıkta olanlarıyla belirlenir. Yüzdeler aynı seyrediyorsa o kalemin eğilimi yok demektir

43 İLİŞKİ KURULAN KALEMLER STOKLAR TİCARİ ALACAKLAR STOKLAR DÖNEN VARLIKLAR YABANCI KAYNAKLAR NET SATIŞLAR NET SATIŞLAR TİCARİ BORÇLAR KISA VADELİ YAB.KAYNAKLAR ÖZ KAYNAKLAR

44 İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL STOKLAR NET SATIŞLAR STOKLAR NET SATIŞLAR

45 STOK NET SATIŞ Stoklar da, net satışlar da artış eğilimindedir. Fakat net satışlar stokların çok üzerinde bir artış eğilimi göstermektedir. Stokların hemen satıldığı anlamına gelir. Stoklara bağlanan fonların zamanında geri döndüğünü, bunun da işletme karlılığı ve likit yapısına pozitif etki yaratmaktadır

46 İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL TİC. ALACAK NET SATIŞLAR TİC. ALACAK NET SATIŞLAR

47 TİCARİ ALACAK NET SATIŞ Her iki kalem de artış eğilimindedir. Ancak ticari alacaklar, net satışların dan daha yüksektir. Bu durum kredili satışların yüksek olduğu veya alacaklarını tahsil etmede sorun yaşadığı anlamına gelir. Fon ihtiyacı doğabilir

48 İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL STOKLAR TİC. BORÇLAR STOKLAR TİC. BORÇLAR

49 STOK TİC.BORÇ Her iki kalem de artış eğilimindedir. Ticari borçların artışı, stokların üzerinde olmuştur. Bu durum borçları ödeme zorluluğu içinde olabilir. Kısa vadeli borçların ödeme gücünün iyi olmadığı anlamına gelir

50 İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL DÖNEN VARLIK K.V.Y.K DÖNEN VARLIK K.V.Y.K

51 DÖNEN V. KVYK Her iki kalem de istikrarlı artış eğilimindedir. Kısa vadeli yabancı kaynaklar dönen varlıkların finansman kaynağı olurken, dönen varlıklar kısa vadeli borçları ödemede kullanılır

52 İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL YABANCI KAYNAK ÖZ SERMAYE YABANCI KAYNAK ÖZ SERMAYE

53 YABANCI KAYNAK ÖZ SERMAYE Her iki kalem de istikrarlı artış eğilimindedir. Son yıl hariç öz kaynaklardaki artış kısa ve uzun vadeli yabancı kaynakların üzerinde olmuştur

54 ORAN ANALİZİ (RASYO ANALİZİ)

55 CARİ ORAN Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

56 CARİ ORAN Cari oran = Dönen Varlıklar / K.V. Yabancı Kaynaklar

57 CARİ ORAN YORUM İşletmenin genel likidite durumunu yansıtarak işletmenin net çalışma sermayesinin yeterli olup olmadığını ortaya koyar. Dönen varlıklar toplamı şüpheli alacaklar karşılığı, stok değer düşüklüğü gibi aktifi düzenleyici hesapların toplamdan düşüldükten sonraki tutarını yansıtmaktadır. Cari oran küçük olsa bile; Stok devir hızı ile alacak devir hızı yüksek olan, Dönen varlıkları içinde hazır değerleri ile süratle paraya çevrilebilir değerleri fazla olan, söz konusu varlık unsurları kaliteli olan, yani satışa çıkarıldığı zaman gerçek değerini bulan işletmeler borçlarını kolaylıkla ödeyebilecektir

58 ASİT TEST ORANI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

59 ASİT TEST ORANI ((Dönen V.) (Stoklar +Diğer D. V.)) / K.V.Yab. Kay

60 ASİT TEST YORUMU Asit-test oranı; cari oranı tamamlayarak onu daha anlamlı bir hale getirmektedir. Cari orandan farkı dönen varlıklardan paraya çevrilmesi uzun bir süreyi gerektirecek kalemlerin çıkartılması suretiyle, dönen varlıkların kısa vadeli yabancı kaynaklara oranlanmasıdır

61 NAKİT ORAN Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

62 NAKİT ORAN (Hazır Değerler + Menkul Kıymetler) / K.V.Yab. Kay

63 NAKİT ORAN YORUM Nakit oranı, faaliyetlerden sağlanan fon girişlerinin durması ve alacakların tahsil edilememesi durumunda işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü yansıtmaktadır. Nakit oranı cari orana ve asit-test oranına göre daha duyarlı bir ölçüdür. Bu nedenle, birinci derece likidite oranı ismiyle de anılmaktadır. Nakit oranın, genel bir kural olarak oranın 0.2 nin altına düşmemesi arzulanmaktadır. Oranın 0.2 nin altına düşmesi durumunda işletmenin para durumunda sıkışık bir durum ortaya çıkar ve işletmenin yeni krediler bulma zorunluluğu doğar. Nakit oranının büyük olması da arzulanan bir durum değildir

64 DURAN VARLIKLAR Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

65 DURAN VARLIKLAR Duran Varlıklar / Devamlı Sermaye (UVYK+ÖK) Oranın 1 in üstünde çıkması Duran Varlıkların bir kısmının Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar ile finanse edildiğini gösterir. Aynı zamanda negatif net işletme sermayesinin varlığını gösterir

66 BANKA KREDİLERİ Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Banka Kredi Diğer Borçlar Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

67 BANKA KREDİLERİ Banka Kredileri / Aktif Aktiflerin ne oranda banka kredisi ile karşılandığını gösterir. Kısa Vad.Banka Kredileri / Net Satışlar Kreditörlerin özellikle incelediği bir orandır. Her banka kendi politikalarına göre işletmenin borçlanabilirliğine ilişkin yorum elde eder ve kredilerdeki artışın satışa etkisi analiz edilir

68 FİNANSAL KALDIRAÇ Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

69 FİNANSAL KALDIRAÇ Toplam Yabancı Kay. / Kaynaklar Toplamı

70 FİNANSAL KALDIRAÇ YORUM Finansal kaldıraç oranı, varlıkların yüzde kaçının borçlarla finanse edildiğini gösterir. Piyasanın iyi olduğu durumlarda yüksek olması işletmenin daha hızlı büyümesine imkan tanır. Diğer taraftan krizlere yüksek finansal kaldıraç oranı ile yakalanmak riskli durumlar ile karşılaşma ihtimalini arttırabilir. Ortalama koşullarda bu oranın genel olarak 0.50 olması kabul edilir. Bu oranın 0.50 nin üzerinde olması durumunda sermaye yetersizliği var demektir

71 BORÇ / ÖZ KAYNAK Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

72 BORÇ ÖZKAYNAK ORANI Öz sermaye / Yabancı kaynaklar

73 BORÇ ÖZKAYNAK YORUM Gelişmiş ülkelerde bu oranın 1 olması kabul edilir. Oranın 1 den küçük olması, işletme finansmanının daha fazla yabancı kaynaklardan karşılandığı ve işletmenin ağır bir faiz yükü durumu söylenebilir

74 ÖZ KAYNAK ORANI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

75 ÖZKAYNAK ORANI Öz sermaye / Aktif Öz Sermaye Aktif Toplamı

76 ÖZKAYNAK YORUM Varlıkların yüzde kaçının işletme sahiplerince finanse edildiğini gösterir. Oranın düşük olması durumunda, faiz ve ana paraların ödenmesinde sıkıntı içine düşebilir

77 KVYK / PASİF Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

78 KISA VAD.YAB.KAYNAKLAR KYVK / Toplam Kaynaklar K.V.Y. Kaynak Kaynaklar

79 KISA VAD.YAB.KAYNAKLAR Bir işletme de bu oranın 1/3 ü aşması riskli durum olarak ifade edilir. Kısa vadeli fonlarla Dönen Varlıkların, Uzun vadeli fonlar ile Duran Varlıkların finanse edilmesi uygundur

80 UVYK / PASİF Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

81 UZUN VAD.YAB.KAYNAKLAR UYVK / Toplam Kaynaklar U.V.Y. Kaynak Kaynaklar

82 STOK DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

83 STOK DEVİR HIZI Satışların Maliyeti / Ortalama Stok 365 / Stok Devir Hızı Satışların Mali Ortalama Stok Stok Dev.Hızı Stok Tutma Süresi 51 gün 52 gün

84 ALACAK DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

85 ALACAK DEVİR HIZI Kredili Net Satışlar / Ortalama Tic.Alacaklar 365 / Alacak Devir Hızı Kredili Net Satışlar Ort. Ticari Alacaklar Alacak Devir Hızı Alac.Tahsil Süresi 37 gün 35 gün

86 BORÇ DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

87 BORÇ DEVİR HIZI Satılan Malın Maliyeti / Ort.Ticari Borçlar 365 / Borç Devir Hızı Satılan Malın Mali Ort. Ticari Borçlar Borç Devir Hızı 13,14 12,53 Borç Ödeme Süresi 28 gün 29 gün

88 DÖNEN VARLIK DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

89 VARLIK DEVİR HIZI Net Satışlar /. Varlıklar Net Satışlar Ortalama Dönen V Dönen V. Devir H Ortalama Duran V Duran V. Devir H Ortalama Aktif V Aktif Devir H

90 KARLILIK ORANLARI GELİR TABLOSU KARLARI Brüt Satış Karı Faaliyet Karı Vergi Öncesi Kar (EBT) Net Kar DİĞER KARLAR EBIT Vergi ve Faiz Öncesi Kar EBITDA Vergi, Faiz ve Amortisman Öncesi Kar

91 KARLILIK ORANLARI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

92 SATIŞ KARLILIK ORANLARI.. Kar / Net Satışlar Net satışlar Brüt satış karı Brüt satış karlılığı Esas faaliyet karı Esas faaliyet karl Net kar Net karlılık oranı

93 DEVAMLI SERMAYE KARLILIĞI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

94 DEVAMLI SERMAYE KARLILIĞI NET KAR / (UVYK + ÖZ KAYNAKLAR) Net kar Devamlı sermaye Dev. Serm. karlılığı

95 RANTABİLİTE Net Kar / Öz Kaynaklar Mali Rantabilite, ortakların sağladığı kaynağın bir birim karını gösterir. EBIT / Toplam Kaynaklar Ekonomik Rantabilite, işletmeye yatırılan fonların getirisini ölçmekte kullanılır. Mali rantabiliteden yüksek ise yabancı kaynak maliyetinin yüksek olduğu anlaşılır

96 MALİ RANTABİLİTE Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

97 EKONOMİK RANTABİLİTE Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar

98 KARŞILAMA ORANLARI Faiz Karşılama Oranı (Vergi Öncesi Kar+Faiz Gideri)EBIT / Faiz Gideri Yabancı kaynaklara ödenecek faizin kaç kez kazanıldığını gösterir. Borçları Karşılama Oranı İşletme faaliyetleri ile faiz ve kredi ana paralarının ödenebilirliği sorgulanır. Vergi Öncesi Kar + Amortisman Gideri Faiz Gideri + Ana Para Ödemeleri

99 FARKLI DÜŞÜN a+b+c =? c a b

100 İSPAT a+b+c = 180 a b c Zemine paralel a b

101 ÖZ KAYNAK KARLILIĞI Öz Kaynak Karlılığı = Net Kar Öz Kaynaklar ,80 Öz Kaynak Karlılığı = Aktif Karlılığı 1 - Borç Oranı 0,20 1-0,75 0,80 Satışlar Kar Aktif Borç Öz Kaynak

102 AKTİF KARLILIĞI Aktif Karlılığı = Net Kar Aktif ,20 Net Kar Marjı = Net Kar Net Satışlar ,25 Aktif Devir Hızı = Net Satışlar Aktif ,80 Satışlar Kar Aktif Borç Öz Kaynak A.K. = Net Kar Marjı x Aktif Devir Hızı

103 AKTİF DEVİR HIZI Aktif Devir Hızı = Net Satışlar Aktif ,80 Dönen V.Dv.Hızı = Net Satışlar Dönen Varlıklar ,07 Duran V.Dv.Hızı = Net Satışlar Duran Varlıklar ,20 Satışlar Kar Aktif Borç Öz Kaynak

104 DÖNEN VARLIK DEVİR HIZI Dönen V.Dv.Hızı = Net Satışlar Dönen Varlıklar ,07 Stok Devir Hızı = Net Satışlar Stoklar ,00 Alacak Devir Hızı = Net Satışlar Alacaklar ,50 Satışlar Kar Aktif Borç Öz Kaynak

105 ÖZKAYNAK KARLILIĞI BORÇ ORANI AKTİF KARLILIĞI NET KAR MARJI (Maliyet Etkinliği) AKTİF DEVİR HIZI (Faaliyet Etkinliği) DURAN VARLIK DEVİR HIZI DÖNEN VARLIK DEVİR HIZI STOK DEVİR HIZI ALACAK DEVİR HIZI

106 DU PONT ANALİZİ İşletmenin aktiflerinin karlılığını nasıl etkilediğini analiz etmek amacıyla kullanılır. Analiz; İşletmenin yüksek kar marjı ile satış yapmasının tatminkar bir dönem karını garanti etmeyeceğini, Satış için kullanılan kaynaklarla ilişkili bir satış tutarının gerçekleşmesi gerekliliğini, Yüksek satış hacminin yeterli bir kar marjı olmaksızın istenen sonucu vermeyeceğini açıklar

107 DU PONT ANALİZİ Varlık Karlılığı Kar Marjı x Varlık Devir Hızı Faiz ve Vergi Öncesi Kar Faaliyet Geliri Faaliyet Geliri Varlıklar Faaliyet Geliri Faaliyet Giderleri Faal.Dışı Gelir Sabit Varlıklar Cari Varlıklar Diğer Cari Varlıklar Stoklar Alacaklar Nakit vb

108 SEVGİ VE ESENLİKLE KALIN