Süt Kontrolüne Tabi İnek Sayısı : Baş yani % 83,6 sı kontrol ediliyor.

Transkript

1 2009 yılı Almanya Süt Verimi Ortalamaları : Irk Adı Süt Verimi Laktasyon Gün Sayısı Süt Yağı Süt Proteini 2011 S.A. Holştein ,1 3,39 güncel:9730 kg K.A.Holştein ,23 3,41 güncel: Montofon ,23 3,59 güncel:7221 kg Simmental ,14 3,48 güncel:7186 kg Almanya da Süt İnekçiliğinin Genel Durumu: 2008 yılı Toplam Hayvan Sayısı : Baş Süt İneği Sayısı : Baş Süt Kontrolüne Tabi İnek Sayısı : Baş yani % 83,6 sı kontrol ediliyor. İşletme Sayısı : Adet Süt Hayvancılığı İşletme Sayısı : Adet Damızlık Birliğine kayıtlı İşletme Sayısı : Adet İşletme Büyüklüğü : Batı Almanya da 58 Baş/İşletme Holştein Irkı için. Doğu Almanya da 228 Baş/işletme Holştein Irkı için. 34 Baş/İşletme Simmental ırkı için. Hedefleri : Süt Miktarı Süt Yağı Süt Proteini Yapı Dölverimi Ömür 10 ton/yıl % 4 % 3,5 Ayak,Bacak,Meme İyi Uzun olacak Gerçekleşme : 9 ton/yıl diğerleri değişiyor. 1 lt. Süt Maliyetleri : Cent/Litre arasında değişiyor. Süt Satış Fiyatı : Cent/Litre arasında değişiyor. Yağdaki % 1 lik artış için 2,5 cent, Proteindeki % 1 lik artış için 5 Cent teşvik veriliyor. Gebe Düve Satışı: Euro/Baş arasında değişiyor. Artık gebe düve satışı yapılmıyor. Genellikle inekler 1. doğumunu yapmış 1 aylık süt veren hayvanlar olarak satılıyor. Boğa Satışı: euro/baş. Erkek Buzağı Satışı : Euro/2 haftalık Et Satış Fiyatı : 2,8-4 Euro/Kg. İşçilik Maliyeti : 4,3 euro/litre veya euro/yıl Süt Satışı: Genellikle sütler, süt fabrikaları tarafından alınmaktadır.almanyadaki işletmelerin kazancı genellikle damızlık satışından olmaktadır. Süt; ineklerin masraflarını ancak karşılamaktadır. Almanyada Süt Sığırcılığı Organizasyonları Almanya da 16 eyalet var. Bunların 13 eyaletinde tarım ve hayvancılık mevcut olduğundan 13 eyalette süt kontrol merkezleri, 13 eyalette Damızlık ve tohumlama birlikleri, 3 eyalette boğa sağım istasyonları mevcut. Eyaletler bazında farklı uygulamalar var. Ancak hepsinde Alman Islah Kanunu uyguluyor. Her eyalet kendi bölgesinde mevzuat çıkarabiliyor. Birlikler ve boğa sağım istasyonları çiftçiler ve üreticiler tarafından kurulmuş. Ancak üyelik zorunlu değil. Bütün süt kontrol merkezleri, Damızlık ve tohumlama birlikleri, boğa sağım istasyonları tarafından VİT adı verilen İnek Kayıt Sistemi (Pedigri) yada Islah Merkezi Bilgi Sistemi kurulmuş. VİT birlikler tarafından kurulan üst birlik olup, burada bütün hayvanlara (inekler, besi, at, domuz vs.) ait kayıtlar tutuluyor. Amacı kazanç değil görev amaçlı kurulmuş olup, her türlü kayıtlar burada tutuluyor. BAP adı verilen eşleştirme programı var istenirse yurtdışındaki hayvanların da 1,6 euro/baş yıllık bedeli karşılığında kayıtları tutulabiliyor. Almanya da ıslah özel şirketler tarafından yapılamıyor. Devlet üreticileri korumak için bu işi Almanya da birliklerin üst birliği olan VİT ve LFL tarafından yapılıyor. Bunların altında Simmental, Holştein

2 Birlikleri ve Süt kontrol merkezleri bulunmaktadır. Süt kontrol merkezleri 14 adet olup, İşletmelerin % 37 si kontrol ediliyor ve kontroller ayda 1 kez habersiz olarak yapılıyor. Süt kontrolünde; süt miktarı, yağ, protein ve somatik hücre kayıtları yapılıyor. Verim kayıtları sürekli diğerleri ayda bir kontrol ediliyor. Küpeler süt kontrol merkezleri tarafından takılıyor. Süt kontrol merkezi 14 kişilik yönetim kurulundan oluşuyor. 9 adet üretici, 2 adet damızlık birlikleri, 1 adet süt kontrol merkezi ve 1 adet de eyalet bakanlığından alınan temsilcilerden oluşuyor. 14 kişilik yönetim kurulundan 4 kişiden oluşan bir ekip tarafından yönetiliyor. VİT tarafından süt miktarı, hücre sayısı, tip puanı, sürü ömrü, kızlarının döl tutma oranı, doğan buzağıların büyümesi, şekli, sağım kolaylığı, boğaların döl verimi kayıtları tutuluyor. Tip puanlamasında; süt tipi % 10, vücud yapısı % 20, ayak bacak yapısı % 30 ve meme yapısı % 40 oranında dikkate alınıyor. Sütte % 75 proteine, % 25 yağa önem veriyorlar. Sütte ortalama % 3,7 protein ve yağ olmasını istiyorlar. Yapılan çalışmalarda, ineklerin 3. laktasyondan sonra para kazandırdığını, ondan öncesinin masraflar gittiğini tespit etmişler. Süt üretim artışının % 50 genetik ve % 50 sürü yönetim sisteminden kaynaklandığını ifade ediyorlar. Puanlamada; ortalama 100 olarak alınıyor. 100 ün üstüne çıkıldıkça iyi olarak değerlendiriliyor. Değerlendirmede aşağıdaki kriterler göz önünde bulunduruluyor. Süt Verimi % 45 Tasarruf yapılacak kriterler % 55. Bu kriterde kendi içinde; - Sürü ömrü % 20 - Tip (Ayak, Bacak, Meme yapısı) % 15 - Kızların döl tutma oranı % 10 - Meme sağlığı (mastit, ekonomik yönden değerlendiriliyor) % 7 - Buzağı Özellikleri (Kolay doğum, ölü doğum, yaşam oranı) % 3 Uzun Ömürlülükteki Kriterler; -İlk doğumda 3 ay içindeki meme problemi -Meme ve ayak yapısı -Doğum kolaylığına bakılıyor. 3. laktasyona kadar ki bilgilerin güvenli ve yeterli olduğu ifade ediliyor. Sağım Sistemleri: Almanya da genellikle 150 hayvana kadar balık kılçığı sağım sistemi (2*12), hayvan arası paralel sağım sistemi (2*24), 400 hayvan (20 lik rotary) ve üstüne rotary sağım sistemleri kullanılıyor. Sağımın hayvan başına 7 dakikada tamamlanması ve 3 saat içinde bitirilmesi isteniyor. Bazı işletmelerde sağım robotu kullanılmakta ve bu robot (fiyatı euro/adet) hayvanı günlük sağabilmektedir. Sürü yönetim sistemi 100 baş ve üzeri hayvanlar için tavsiye ediliyor. Sürü Yönetim Sistemi ile; kızgınlık (ayak adımı ölçer en iyisi), veri takibi (süt miktarı vb.), mastit, süt verimi takip edilebiliyor. Ayrıca sistem içerisinde ayırıcı kapı var. Maliyeti 2*6 sağım sistemi euro+sürü yönetim sistemi euro+chip 100 euro/baş= toplam euro Westfelia tarafından verilen fiyat. Soğutma tankı ideali 6 tonluk fiyatı euro+kdv, 2 tonluk dikey euro+kdv, 2 tonluk yatay (tavsiye edilen) euro+kdv Westfelia tarafından verilen fiyat. Vestfelia tarafından çiftlik ekipmanları maliyeti tl/baş olarak hesaplanmış. Barınak, Bakım, Besleme ve Yetiştiricilik Uygulamaları; Barınaklar; Genellikle işletmelerde kapalı serbest duraklı ahır sistemi kullanılmakta birlikte yan taraflar da duvar yok ve bu alanlar genellikle branda sistemi ile kapatılmış. Yazın brandalar açılıyor, kışın ise yukarıya kaldırılmak suretiyle hayvanlar için en uygun konfor sağlanmaya çalışılıyor. Tabanlarda, ızgara sistemi yada kazıyıcı sistem kullanılmış, yataklıklarda sap, talaş, kauçuk gibi malzemeler kullanılarak bütün hayvanlarda altlıkların temiz olması için azami gayret gösterilmiştir. Ahırların hiçbirinde ayrıca gezinti alanı planlanmamıştır. Genellikle duvarlarda branda sistemi olduğundan pencere hemen hemen hiç kullanılmamıştır. Sıcak havalarda brandalar açılarak ve vantilatörle yağmurlama sistemi ile hayvanların sıcaktan etkilenmemesine çalışılmıştır. Genellikle bütün işletmelerde otomatik sağım sistemi ve soğutucu tank kullanılmakta olup, sütte bakteri oldukça düşük (mak adet/ml), somatik hücreler ise adet/ml. altında tespit edilmekte üstü olursa işletmeler süt kontrol merkezlerince uyarılmaktadır. Mastitli sütler ve antibiyotikli sütler kesinlikle diğer sütler ile karıştırılmamaktadır. 225 Başlık Süt İneğine ait barınak ölçüleri; 100 m. Uzunluk, 28 m. Genişlik ve 9 m. Yükseklik olarak

3 planlanmış tabanı yataklı serbest ve kazıyıcı sistem kullanılmış.gezinti alanı yok. Bakım, Besleme ve Yetiştiricilik; Buzağılara doğduktan sonra ilk 3 gün ağız sütü içirilmekte, anne sütü işletmelere göre değişmekle birlikte 8-14 güne kadar verilmekte ondan sonra anne sütü verilmemektedir. Buzağılar doğumdan sonra 2 hafta kadar buzağı kulübelerinde ondan sonrada yarı açık altı sapla kaplı alanlarda büyütülmektedir. Anne sütünden sonra buzağılara mama verilmektedir. Mama işletmelere göre değişmekle birlikte 2 ay boyunca günlük yaklaşık 500 gram/gün olarak verilmekte, ayrıca buzağı başlangıç yemi ve kuru otta verilmeye başlanmaktadır. Buzağıların erkekleri 2 haftalık olunca satılmakta ve işletmede tutulmamaktadır. Dişi buzağılar yukarıdaki beslenmeye müteakip ot ve mısır silajı ile beslenmektedir. Düveler genelikle 15 aylık yaşta yada kğ. canlı ağırlıkta tohumlanmaktadır. İneklere genellikle aşağıda örnekleri verilen rasyonlar verilmekte bazı işletmelerde süt verimine bağlı yemleme yapılmakta bazı işletmelerde ise standart yemleme yapılmaktadır. Almanyadaki İşletmelerde Kullanılan Rasyon Örnekleri ; lt. Süt Veren İneğe Verilen Rasyon Örneği (İşletme): 25 Kğ. Mısır Silajı 10 Kğ. Ot Silajı 500 gram saman 500 gram Ot 1,5 Kğ Soya Küspesi 2,5 Kğ. Hardal Küspesi 2 Kğ. Çavdar kırması Mineral+tuz+kireş taşı Buzağı Başlangıç Yemi (Eğitim Merkezi); % 31 Buğday, % 31 mısır, % 23 Hardal, % 10 Leinex peller, % 4 mineral, % 1 Yağ (Soya yağı) 25 lt. süt veren kğ. C.A. İneğe Verilen Rasyon Örneği (İşletme): 22 Kğ. Silajlık Mısır 9 Kğ. Ot silajı 9 Kğ. Pancar posası 6 Kğ. Arpa posası 4 Kğ. Kesif yem 650 kğ. CA 25 Kğ. Süt 30 Kğ. Süt 39 Kğ. Süt Rasyonu Örneği M.Silajı ,50 Ot Silajı 18,5 18,5 16,5 Saman 0,5 0,5 440 gram Hardal (ATK) 3,2 3,2 2,8 Mineral Yem 100 gram 100 gram 90 gram Tuz 50 gram 50 gram 40 gram Kireç taşı 80 gram 80 gram 70 gram Kesif Yem 30 gram 2, lt. Süt Veren İneğe Verilen Rasyon Örneği (İşletme): 11 Kğ. Mısır Silajı 23 Kğ. Ot Silajı 650 gram Ot 5 kğ. Pancar küspesi 6 Kğ Soya+Hardal Küspesi 8 Kğ. Patates artığı 3 Kğ. Arpa+buğday kırması

4 50 gram Tuz 50 gram Kireş taşı Besi Rasyonu Örneği (Eğitim Merkezi) ; Canlı ağırlığın % 2 si kuru madde oranında yem veriliyor. (% 20 ham protein, 2500 ME) Silajlık Mısır Serbest (24 Kğ.) Kesif Yem 1,5-3 Kğ. (% 50 Soya küspesi, % 50 arpa buğday kırması) 11 aylık Besi Rasyonu Örneği (İşletme); Saman 0,5 Kğ. Ot silajı 8 Kğ. Mısır Silajı 8 Kğ. Pancar posası 4 Kğ. Soya küspesi 900 gram (Bunların yerine 2 kğ. ATK ve 1,5 kesif yem de Hardal 500 gram verilebilir. Kesif yemin % 33 mısır, % 67 arpa, buğday, tritikale) 30 kğ. Süt veren inek içinde bu işletme yukarıdaki rasyonun 2 katını kullanıyormuş. Yukarıdaki rasyonlardan anlaşılacağı üzere gerek süt gerekse besi işletmelerinde ağırlıklı olarak kaliteli kaba yem (mısır silajı ve ot silajı) kullanılmakta olup, kesif yem kullanımı minimum düzeyde olmaktadır. Besi Rasyonu Örneği (275 Kğ. CA 1000 gram günlük CA artışı) Enerji (mega joule) Protein (gram) M. Silajı 9,7 kğ. 11,18 78 Ot Silajı 3,9 kğ. 9, Buğday 900 gram 11, Hardal 900 gram 10, Mineral Yem 40 gram Kesif yem 800 gram 11, megajoule=239 kcal Besi Rasyonu Örneği (375 Kğ. CA 1100 gram günlük CA artışı) (475 Kğ. CA 1100 gram) M. Silajı 12 kğ. 14,2 kğ. Ot Silajı 4,8 kğ. 5,7 kğ. Buğday 1,2 gram 1,4 kğ. Hardal 1,2 gram 1,4 kğ. Mineral Yem 60 gram 70 gram Kesif yem 800 gram 0 Silaj; Almanyada genellikle mısır silajı, ot silajı ve pancar posası yaygın olarak kullanılmaktadır. Pancar posası paketlenmiş olarak gelmekte, mısır silajı ve ot silajı ise yetiştirici tarafından yapılmaktadır. Mısır silajında katkı maddesi kullanılmamakta olup, parça büyüklüğünün 6 mm. geçmemesi ve hava almayacak şekilde sıkıştırılması tavsiye edilmektedir. Silaj çukurunun ölçüleri olarak 8 metre genişlik, 55 metre uzunluk ve 2 metre yükseklik planlanmıştır. Silaj biçilip silaj çukuruna her getirilişinde iyice sıkıştırılmakta ve yüksekliği 2 m. Yi geçmemektedir. Ot silajında da aynı şekilde sıkıştırma önemli olmakla birlikte katkı olarak laktik asit bakterilerinin

5 katılması tavsiye edilmektedir. Arpa ve Buğday cm. olunca biçilmekte, silajında ise 6 lt./ton propiyonik asit katılması tavsiye edilmektedir. Güneş ve Biogaz Üniteleri; İşletmelerin bazıların da, hem kendi enerji ihtiyaclarının karşılanması hemde devlete elektrik enerjisi satılması amacıyla biogaz ve güneş enerjisi sistemleri kurulmuştur. 300 Başlık bir işletmenin biogaz kurulum maliyeti eurodur. Yılda 1,6 milyon Kw/yıl elektrik enerjisi üretilmekte olduğu ve 1 Kw nin devlete 23 cente satıldığı işletmeci tarafından ifade edilmektedir yılı için yıllık cironun euro, masrafların euro olduğu ifade edilmektedir. Biogaz ünitesinde 4 ton dışkı, 4 ton mısır silajı ve 3 ton Ayçiçeği Tohum Küspesinin kullanıldığı, biogaz için 40 derece sıcaklık gerektiği belirtilmektedir. Sonuç : İşletmeler de temizlik ve hijyene azami gayret gösterilmiş, özellikle suni tohumlama (genetik ilerlemeye önem verilmiş) yaygın olarak kullanılmış, besleme de hayvanların ihtiyacına uygun rasyonlar kullanılmıştır. Hayvanların konforunun sağlanması için azami gayret gösterilmiştir. Bu nedenle, hayvan başına verim ortalaması ton civarına çıkarılmıştır.