GOK HES CEVRE YONETIM PLANI

Transkript

1 Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized GOK HES CEVRE YONETIM PLANI

2 İÇİNDEKİLER 1. PROJENİN TANITIMI 2. ÖNLEMLER PLANI 3. İZLEME PLANI 4. ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR KARARI

3 1. PROJENİN TANITIMI Gök Regülatörü ve HES Projesi, Akdeniz Bölgesi nde, Doğu Akdeniz Havzası nda ve Tarsus (Berdan) Nehri nin kollarından olan Kadıncık (Karageçit) çayı üzerinde kurulu bulunan Kadıncık I barajının membasında yer almaktadır. Proje Tarsus ilçesinin 62 km kuzeybatısında, Çamlıyayla ilçesinin 13 km güneydoğusundadır. Projenin mansabında tamamlanmış ve işletme safhasında olan Kadıncık I ve Kadıncık II hidroelektrik santralleri bulunmaktadır. Gök Regülatörü ve HES projesi; regülatör, 2800 metre iletim kanalı, 1747 m 3 lük yükleme havuzu, 3,5 metre çapında 22,5 m uzunluğunda cebri boru ve toplam 10,93 MW gücündeki türbinleri içeren santral binasından oluşmaktadır. Gök regülatörü 424 m dere yatağı kotunda planlanmıştır. Projenin yerini ve ulaşımı gösterir haritalar aşağıda verilmektedir. Şekil 1.1 Gök Regülatörünün Konumu

4 Şekil 1.2 Gök Regülatörüne Ulaşım YÖNETİCİ ÖZETİ YÖNETİCİ ÖZETİ 1 Kurulu Güç (MW) 10,93 MW 2 3 Akarsu Adı / Ana Kol Adı Drenaj alanı (km 2 ) 326,3 km 2 Kadıncık (Karageçit) Nehri 4 Ortalama Debi (m 3 /s) 22,140 m 3 /sn 5 Ortalama Yıllık Toplam Akım (hm 3 ) 698,34 hm 3 /yıl 6 Baraj / Regülatör Tipi 7 Kret Kotu 437 m 8 Maksimum Su Kotu (m) 435 m 9 Minimum Su Kotu (m) Silindirle sıkıştırılmış beton 430,5 m 10 Talveg Kotu (m) 424 m 11 Dolu Savak Eşik Kotu (m) 406,6 m 12 İletim Yapısı Tipi Trapez, açık 13 İletim Yapısı Uzunluğu (m) m 14 Cebri Boru Boyu (m) 22,75 m 15 Türbin Tipi 16 Ünite Adedi 3 Kaplan 17 Baraj Gerilimi (kw) 34,5 kw 18 Brüt Düşü (m) 27,28 m 19 Net Düşü (m) 27,20 m 20 Proje Debisi (m3/s) 43 m 3 /sn 21 Toplam Enerji (GWh) 42,84 MWh/yıl

5 Gök Regülatörü ve HES projesi, Mersin ili Çamlıyayla İlçesi Darıpınarı köyü yakınlarından çıkan kaynaklar ile Kadıncık çayının potansiyel enerjisinin elektrik üretiminde değerlendirilmesi ve milli ekonomiye faydalı hale getirmek üzere planlanmıştır. Tarsus (Berdan) nehrinin kollarından olan Kadıncık çayına yaklaşık 450 m kotlarında karışan kaynaklar ile kaynağın membasındaki havzanın kış akımları da değerlendirilmek üzere talveg 424m alınması ve normal su kotunun 437 metreye çıkarılması sonucu regülatör, kanal, yükleme havuzu, cebri boru ve santral binası yapılarak enerji üretimi tesis edilecektir. GÖK HES projesine her mevsimde ulaşım mümkündür. Tarsus ilçesinden O21 devlet yolundan 47 km sonra Çamalan nahiyesine ulaşılır. Buradan sola ayrılan D750 asfaltı ile 15km sonra proje yerine varılır. Doğu Akdeniz havzasındaki proje yeri Adana il merkezine 83 km Mersin İli Çamlıyayla ilçesine 13 km uzaklıktadır. Adana N33-d2 adlı 1/25000 ölçekli haritada enlemleri ve boylamları arasında bulunur. Yapılması planlanan GÖK Regülatörü ve HES projesinin inşaat aşamasında : 2 idari personel 5 mühendis 68 işçi olmak üzere Toplam 75 kişiye istihdam sağlanması planlanmaktadır. İşletme aşamasında ise; 2 idari personel 1 elektrik teknikeri 1 mühendis 2 bekçi 1 işçi olmak üzere 7 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Tesise en yakın yerleşim yeri tesise yaklaşık 750 m güney yönündeki Darıpınarı Köyüdür. Tesise yakın yerleşim yerlerinin inşaat nedeniyle etkilenmemesi için gerekli önlemler alınacaktır. Tesiste iş gücünün mümkün olduğunca civar köylerden karşılanmasına çalışılacaktır. Proje sahası marjinal ( tarım için kullanılmayan) çalılık ve orman arazilerinin üzerine kurulmuştur. Gök HES projesinin yer aldığı sahanın büyük bir kesimi orman arazisi durumundadır. Tarla haline getirilmiş ve işlenmekte olan kesimlerin çoğunu ormandan kazanılmış araziler oluşturmaktadır. Projeden önce proje yerinde bir alabalık tesisi mevcut olup tesis yerinin tamamını Gök Enerji Eklektrik Tic. Ve San. A.Ş. satın almıştır. Fakat tesis şuan kullanılmayacak durumda olup arazisi HES' te kullanmak üzere yıkılmıştır.

6 Şekil 1.3 Regülatör Yeri Şekil 1.4 İletim Kanalı Güzergahından Bir Kesit İletim kanalındaki alan marjinal tarım arazisi olup makilik ve küçük çalılıklardan oluşmaktadır. Santral yeri kayalık alanda, yükleme havuzu ise marjinal tarım arazisi niteliğindeki alanda yer almaktadır. Santral alanından elektriğin iletileceği Kadıncık I Santraline mesafe yaklaşık 600mdir.

7 Şekil 1.5 Yükleme Havuzu ve Santral Yeri Santral binası, Kadıncık çayı üzerinde 402 m dere yatağı kotunda yerleştirilecektir. Santral binası 24,00 m uzunluğunda, 20,00 m genişliğinde, 18,00 m yüksekliğindedir. Santral çevre kotu 100 yıl yinelenmeli taşkın debisindeki su kotu göz önünde bulundurularak 408 m olarak belirlenmiştir. Santral binası 480 m 2 lik bir alana oturtulacaktır. Santralde acil durumlar için drenaj ve yağ pompaları, acil aydınlatma, ölçme, arıza ihbar gibi öncelikli sistemlerin kesintisiz olarak beslenmelerinin sağlanabilmesi için bir adet 100 kva lık acil ihtiyaç dizeljeneratör grubunun tesisi düşünülmüştür. Tesiste elektrik tellerinin yere mesafesi 4,20 m olacaktır. Ayrıca tesisin elektromanyetik etki ile ilgili herhangi bir kısıtlama yoktur. Gök Regülatörü ve HES projesi kapsamında yapılacak ünitelerin boyutları şunlardır: 1. Gök Regülatörü; 424 m dere yatağı kotunda, kapaklı dolu savak eşik kotu 429,50 m ve 439 m kret kotunda dolu gövdeli beton regülatör ve 432,50 m giriş taban kotunda su alma yapısı sonrasında şilt tutma havuzu m boyunda, açık iletim kanalı m genişliğinde, 38 m boyunda, 13,15 m derinliğinde yükleme havuzu. 4. 3,5 m çapında, 22,75 m uzunluğunda cebri boru. 5. Toplam 10,93 MW kurulu gücünde iki adet eşit kaplan türbin içeren santral binası.

8 Tesisin inşaat aşamasında yükleyici, kamyon gibi iş makineleri kullanılacaktır. Tesisteki iş makineleri sertifikalı ve vasıflı operatörler tarafından kullanılacaktır. Tesiste inşaat ve işletme aşamasında iş ve iş güvenliğini sağlamak ve iş kazaları risklerini en aza indirmek için tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde 522 ve Madde 523 kapsamında istenilen gerekli önlemler alınacaktır. Tesiste mobil telefon bulundurulacak, kaza sonucu oluşacak acil bir durumda Tarsus Merkezi'ndeki sağlık kurumlarından gerekli yardım istenebilecektir. İlk yardım müdahaleleri için bir ilk yardım dolabı bulundurulacak ve sabotaj ihtimaline karşı tesiste 24 saat güvenlik görevlisi bulundurulacaktır. Tesisin etrafına gerekli uyarı levhaları konacaktır. Ayrıca faaliyet sahasında çıkabilecek herhangi bir yangına karşı yeterli sayıda yangın söndürme cihazı ( kazma, kürek, balta vs. ) bulundurulacaktır. Yangın konusunda hassas davranılarak, sahada ateş yakılmayacak, çalışan işçiler sürekli kontrol edilip uyarılacaktır. Yangın ve patlamalara karşı gerekli önlemler alınacak yeterli miktarda yangın söndürme tipi temin edilecektir. PROJE ZAMAN ÇİZELGESİ

9 2. ÖNLEMLER PLANI AŞAMA KONU ÖNLEM SORUMLULUK Kamulaştırma Proje orman ve şahıs arazileri üzerinde yer almaktadır. Projenin gerçekleştirilmesi için şahıs arazisi kullanılması söz konusu olur ise özel mülkiyet sahipleri ile öncelikli olarak karşılıklı anlaşma yoluna gidilecek, anlaşmazlık durumlarında ise tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4650 sayılı Kamulaştırma Kanunu ve 4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu nun 5496 sayılı kanunla değişik 15. madde c ve d fıkraları gereği çerçevesinde kamulaştırma işlemleri gerçekleştirilecektir sayılı Elektrik Piyasası Kanunu nun 5496 sayılı kanunla değişik 15. madde c fıkrası gereğince; kamulaştırma işlemleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından yürütülecek, verilecek olan kamulaştırma kararı kamu yararı kararı yerine geçecek ve kamulaştırılan taşınmaz mallar tapu kütüğünde hazine adına tescil edilecektir. EPDK Çevre ve Orman Bakanlığı İnşaat Öncesi Hazırlık İnşaat Öncesi Hazırlık Orman İzni Tarım Arazileri Zemin Emniyetlerinin Sağlanması Hafriyat ve Taşıma İzni Tarihi, Kültürel ve Arkeolojik varlıklar Proje kapsamında, orman sayılan alanların kullanımı için 6831 Sayılı Orman Kanunu nun, 5192 sayılı kanunla değişik, 17/3 maddesi gereği ''Orman İzni'', Orman Genel Müdürlüğü nden alınacaktır. Proje kapsamında kullanılacak alanların tamamı orman sayılan alanlarda kalmaktadır. Proje kapsamındaki inşaat çalışmaları öncesinde; T.C. Bayındırlık İskan Bakanlığı nın tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yapılacaktır tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği" hükümlerine göre izinler alınacaktır. Projenin hazırlık ve inşaat aşamasında kültür ve tabiat varlığına rastlanılması durumunda çalışmalar derhal durdurularak sayılı yasalar ile değişik 2863 sayılı yasanın 4.maddesi gereğince en yakın Müze Müdürlüğüne veya Mülki İdare Amirliğine haber verilecektir. Orman Genel Müdürlüğü Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Müze Müdürlüğü Koruma Bölge Müdürlüğü

10 İnşaat Öncesi Hazırlık Hafriyat Çalışmaları Gök Regülatörü ve HES projesi kapsamında oluşan hafriyat dolgu işlemlerinde değerlendirilecek, geriye kalan hafriyat depolama alanlarında depo edilecek veya yürürlükteki ÇED Yönetmeliği gerekleri yerine getirilmek koşuluyla kurulacak kırma-eleme tesisinde işlenerek beton imalatlarında değerlendirilecektir. Kullanılamayacak nitelikte olan malzemeler ise gerekli izinlerin alınması koşuluyla dere yatağını bozmayacak, derede yön değişikliği yapmayacak şekilde ve çevreye dağıtılmadan düzenli depo edilecek ve/veya Mülki Amirliğin göstereceği alana götürülerek depolanması ve bertarafı sağlanacaktır. Bunların dışında İl Özel İdaresi nin isteği doğrultusunda yol yapım veya köy yolları iyileştirme çalışmalarında kullanılabilecektir. Yol veya iletim kanalı açılması esnasında şeve kesinlikle malzeme atılmayacak, ekskavatör yardımıyla çıkan malzeme dağıtılmadan yolun ve kanalın açılması sağlanacaktır. Hafriyat fazlası malzeme şeve ve dere yataklarına bırakılmayacaktır. Yol ve arazilere verilecek her türlü zarar yüklenicinin sorumluluğunda olup, zarar yüklenici ve/veya taşeron firma tarafından karşılanacaktır. Arazi Hazırlık ve İnşaat Arazi Hazırlık ve İnşaat Hava Emisyonları Araç Emisyonları Toz oluşumunu önlemek için malzeme taşınması sırasında araçların üzerinin branda ile kapatılması ve malzemenin üst kısmının nemli tutulması gibi önlemler alınacaktır. Ayrıca tüm faaliyet süresince kullanılan stabilize yolların tamamı arazözle düzenli olarak sulanacak ve böylece toz oluşumunun etkileri sınırlandırılmış olacaktır. Mobil beton santrali, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nin İzne Tabi Tesisler Listesi Liste B de yer almakta olduğu için mobil santral kurulması durumunda Emisyon İzni alınacaktır. İnşaat aşamasında kullanılan araçlardan kaynaklanacak egzoz emisyonlarının etkilerinin azaltılması için, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği nin 7. Maddesine göre kullanılacak tüm araç ve ekipmanların rutin kontrolleri yaptırılacaktır. Araçların rutin kontrolü süresince çalışmalarda başka araçlar kullanılacaktır. Araçların Trafik Kanunu na uygun şekilde işletilecek ve yükleme standartlarına uygun yükleme yapılması hususunda gerekli önlemler alınacaktır.

11 İnşaat ve işletme aşamasında oluşacak evsel nitelikli atık sular, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik uyarınca inşa edilen sızdırmaz fosseptik çukurunda biriktirilecek ve Belediyeden temin edilecek vidanjör dönemsel olarak alınması sağlanarak Belediye tarafından bildirilen deşarj noktasından kanalizasyona verilecektir. Arazi Hazırlık ve İnşaat Atık su Mikser içerisinde kalmış agreganın ve atık suların geri kazanılması için tesiste Yıkama Tamburu ve Çöktürme Havuzu kurularak geri kazanma işlemi uygulanacaktır. Geri kazanılan agrega dolgu yapılmasında, geri kazanılan su beton imalatların sulanmasında kullanılacaktır. Proje dahilinde nehre deşarj yapılması durumunda 31 Aralık 2004 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, 13 Şubat 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ve Yönetmeliğinin 20. maddesi ve Ek-5 ve Ek-6 da yer alan alıcı ortam değerleri ile atık su deşarj kriterlerine uyulacak ve gerekli izinler alınacaktır. Arazi Hazırlık ve İnşaat Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları Arazi hazırlama ve inşaat aşamasında çalışacak personelin bir bölümü civar köylerden temin edilecek geri kalan personelin ise geçici şantiye alanında konaklanması sağlanacaktır. Personelden kaynaklanan evsel katı atıklar, şantiye sahası içerisinde çeşitli noktalara yerleştirilen ağzı kapalı çöp bidonlarında toplanacaktır. Konteynırlarda biriktirilecek bu katı atıklar belli dönemlerle belediye tarafından alınarak bertaraf edilmesi sağlanacaktır. İnşaat aşamasında oluşan demir ve çelik parçaları ile çimento torbası, ambalaj malzemesi vb. katı atıkların geri kazanımı mümkün olanlar inşaatta yeniden değerlendirilecek, geri kazanımı mümkün olmayan atıklar özel atık grubunda olduğundan türlerine bağlı olarak tabi olduğu yönetmelik çerçevesinde bertaraf edilecektir. Bu kapsamda atık pil ve akümülatörler Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde, atık araç lastikleri Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca bertaraf edilecektir. Belediye Lisanslı Geri Dönüşüm Firması Proje süresince oluşacak ambalaj atıkları; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak bertaraf edilecektir.

12 Arazi Hazırlık ve İnşaat Atık Yağ Arazi düzenlenmesi ve inşaat aşamasında çalıştırılacak olan, mikser, ekskavatör, dozer, damperli kamyon, titreşimli silindir, beton pompası vb. iş makinalarının bakım, onarım ve temizlikleri proje sahasında yapılmayacak olup, en yakın yetkili servislerde ve/veya akaryakıt istasyonlarında yaptırılacaktır. Araç bakımlarının proje sahasında yapılmasını gerektiren durumlar söz konusu olduğunda oluşması muhtemel atık yağların bertarafı için tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" hükümleri uygulanacaktır. İnşaat süresince oluşması muhtemel tıbbi atıkların geçici olarak depolanması, taşınması ve bertaraf edilmesi için tarihli sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nde belirtilen yükümlülüklere uygun olarak hareket edilecektir. Arazi Hazırlıkve İnşaat Tehlikeli Atık, Tıbbi Atık ve Diğer Atıklar Arazi hazırlık ve inşaat aşamasında oluşan tehlikeli atıklar tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne göre sürekli kapalı şekilde ve reaksiyondan uzak tutularak geçici olarak depolanacaktır. Geçici depolanan tehlikeli atıkların daha sonra Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından lisans almış firmalara teslim edilerek bertaraf edilmesi sağlanacaktır. Bu kapsamda oluşacak tehlikeli atıkların geçici depolanması, taşınması ve bertarafı süresince lisanslı araçlar kullanılacak olup, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak hareket edilecektir. Arazi hazırlık çalışmalarında gürültünün önlenmesi için gerekli tedbirler alınacak, çalışmalar yoğunlukla gündüz saatleri arasında gerçekleştirileceğinden gürültü oluşumu sınırlandırılacaktır. ÇGDYY nin 9.maddesi ne göre kara yolu araçlarında uyulması gereken şartlar ve 13. maddesi nde açık alanda kullanılan ekipmanlarda uyulması gereken şartlar uyarınca gürültü oluşumunu minimize etmek için gerekli önlemler alınacaktır. Arazi Hazırlık ve İnşaat Gürültü ve Titreşim İnşaat aşamasında meydana gelecek gürültü konusunda Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği"nin dördüncü bölümünde yer alan şantiye alanları için gürültü kriterleri ile ilgili 23. Madde de belirtilen hususlara uyulacaktır. İnşaat aşamasında egzoz ölçümleri, trafik muayeneleri ve periyodik bakımları yapılan araçlar kullanılacaktır. Yapılacak patlatmalar nedeniyle çevredeki yapıların zarar görmemesi için, en yakındaki yapının dışında, zeminde ölçülecek titreşim düzeyi ilgili yönetmelik Tablo-9 da verilen değerleri geçmeyecektir. İnşaat çalışmalarında titreşim yaratacak operasyonlarda ağır iş makinelerinin neden olacağı titreşimlerin çevrelerindeki yapılara zarar vermemesi için, en yakındaki yapının dışında, zeminde ölçülecek titreşim düzeyi yine anılan yönetmelik Tablo-10 da verilen değerleri geçmeyecektir.

13 Patlayıcı madde kullanılarak yapılan patlatmalarda çevredeki yapılarda zararın oluşması durumunda yüklenici firma tarafından bütün zararlar karşılanacaktır. Arazi Hazırlıkve İnşaat Çalışanların; makine ve ekipmanların yol açtığı gürültüden korunabilmesi için ve gerekli durumlarda; 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine göre düzenlenen 23 Aralık 2003 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Gürültü Yönetmeliği hükümleri uyarınca gürültüye maruz kalmaları sonucu sağlık ve güvenlik yönünden ortaya çıkabilecek risklere karşı gerekli önlemler alınacaktır. Çalışanlara; başlık, kulaklık ve kulak tıkaçları gibi uygun koruyucu donanımlar sağlanarak, çalışanların gürültünün etkilerinden sakınılması sağlanacaktır.koruyucu donanımların kullanılması ile, makine ve ekipman kaynaklı gürültü ve titreşim seviyeleri çalışanları rahatsız etmeyecek düzeye indirilmiş olacaktır. Çevreye verilecek gürültü ve titreşim, yönetmeliklerin öngördüğü değerler aralığında tutulacaktır. Arazi Hazırlık ve İnşaat Şantiye alanı, teknik ve sosyal Altyapı İhtiyaçları Projede yer alan personelin barınma, dinlenme, yemekhane vb. sosyal ihtiyaçları şantiye alanında yer alan sosyal donatılarda karşılanacaktır. Proje süresince ortaya çıkan diğer ihtiyaçlar, proje çevresindeki yerleşim birimlerinden ve il/ilçe merkezlerinden temin edilecektir. Çalışan personel il ve ilçe sağlık merkezlerinden faydalanabilecektir. Arazi Hazırlık ve İnşaat İşletme İş Sağlığı ve İş Güvenliği Atık su İnşaat çalışmalarının yürütülmesi; sağlık ve güvenlik şartlarını kapsayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından tarih ve Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren İş ve İş Güvenliği Tüzüğü hükümleri uyarınca sağlanacaktır. Regülatör ve santral binalarında oluşacak atık sular, yapılacak sızdırmasız fosseptiğe verilecek, fosseptik dolduğunda belediye tarafından vidanjör ile aldırılarak belediye tarafından belirlenen deşarj noktasında kanalizasyona verilmesi sağlanacaktır. Belediye

14 İşletme sahasında oluşan katı atıklar ve ambalaj atıkları ağzı kapalı çöp bidonlarında toplanacak ve dönemler halinde Belediye katı atık toplama sistemi dahlinde alınması sağlanacaktır. İşletme Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları Çökeltme havuzunda biriken kil, kum vb. malzemeler dönemsel olarak çökeltme havuzu hunisinden alınacak, en yakın yerleşim yerlerine tarım ile uğraşan vatandaşlara, bahçelerde kullanılmak üzere ücretsiz olarak verilecektir. İşletmede oluşan ambalaj atıklarından geri kazanımı mümkün olanlar Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde; santral alanı içerisinde diğer katı atıklardan ayrı olarak toplanacak ve ambalaj atığı toplama lisansına sahip firmaya sözleşme dahilinde teslim edilecektir. Belediye Tesisteki trafolarda izolasyon yağları kullanılmaktadır. Arıza durumlarında vb. yağ transferi işlemi gerektiren durumlarda ortama dökülen veya taşan izolasyon yağı üzerine kum, çakıl veya talaş gibi absorban dökülerek ortama sızması önlenecek daha sonra bu karışım varillere alınarak depolanacaktır. Bu tip yağ dolum işlemlerinde metal tepsiler kullanılarak yağın ortama bulaşmasının önlenmesine çalışılacaktır. Atık Yağ Dönemler halinde banım onarım ekiplerince vanalardan izolasyon yağı numunesi alınarak hava ve gaz oranları tespit edilecektir. Hava ve gaz içeriği fazla olan yağlar, vakumlama işlemine tabi tutularak tekrar kullanılması sağlanacaktır. Kullanılacak izolasyon yağının yaklaşık ömrü yıl arasındadır. Ömrünü tamamlamış izolasyon yağları tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği 2. Bölüm Madde 9 uyarınca lisanslı bertaraf tesislerinde bertaraf edilecektir. Atıklar bertaraf tesislerine lisanslı taşıyıcılar tarafından taşınacaktır. Atıklar bertaraf tesislerine aktarılıncaya kadar olan sürede Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği 4. ve 5. Bölümlerde öngörülen şartlarda, Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği uyarınca belirtilen standartlara uygun olarak hazırlanan geçici depolarda tutulacaktır. Atıklar sonrasında Çevre ve Orman Bakanlığı ndan lisans almış firmalara satılarak değerlendirilecektir. Lisanslı Yüklenici İşletme İzolasyon yağlarının dökülmesine, sızmasına karşı gerekli önlemler alınacak ve emniyet havuzu yapılacaktır. Bu kapsamda izolasyon yağları ile ilgili olarak 27 Aralık 2007 tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Polikorlu Bifenil ve Polikorlu Terfenillerin Kontrolü Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hareket edilecektir.

15 İşletme Gürültü İşletme aşamasındaki gürültü kaynağı, jeneratör ve türbinlerdir. Santral binalarında gürültü izole edilerek dışardaki ortamın etkilenmemesi sağlanacaktır. Santral binasında görevli personel için 4857 sayılı İş Kanunu nda belirtilen, kulaklık, kulak tıkaçları, vb. koruyucu giysiler ve donanımlar temin edilerek gürültüden etkilenmemeleri sağlanacaktır. İşletme Doğal Hayatın Sürekliliği ve Can Suyu Doğal hayatın devamlılığını sağlamak üzere regülatörden dere yatağına can suyu bırakılacaktır. Bırakılan can suyu, otomatik debi ölçer cihazları ile günlük akım değerleri ölçülecek ve aylık olarak DSİ Bölge Müdürlüğü ne ve İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ne aktarım sağlanacaktır. Balık göçünün engellenmemesi ve sucul ortamdaki doğal dengenin bozulmaması amacıyla balık geçidi yapılacaktır. İşletme Doğal Hayatın Korunması Balık geçidi sayesinde balıkların dere yatağı boyunca ilerlemeleri sağlanmış olacaktır. Proje tarafından kullanılan su herhangi bir işlemden geçirilmeden elektrik üretiminde kullanılacak sonrasında tekrar yatağına geri verilecektir. Suda projeden kaynaklı bir kirlenme beklenmemektedir. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü İşletme ve İşletme Sonrası Arazi düzenlemesi ve peyzaj çalışmaları İnşaat süresince regülatör, HES, şantiye alanları vb. inşaat alanlarındaki üst toprak ayrılarak inşaat sonrasında tesislerin çevre düzenlemelerinde kullanılacaktır. Kalıcı erozyon önlemlerinin alınması bitkilendirme çalışmaları ile eşgüdüm halinde yürütülecektir. Islah çalışmaları kapsamında tesis çevresine ağaç dikilecektir.

16 3. İZLEME PLANI AŞAMA İZLENECEK PARAMETRE PARAMETRENİN YERİ İZLEME METODU İZLEME SIKLIĞI İZLEME NEDENİ KURUMSAL SORUMLULUK Zemin ve Jeoloji Santral binasının, iletim kanallarının ve regülatörün kurulacağı bölgeler Zemin etüdü ve proje alanında gerçekleştirilecek çalışmalar İnşaat öncesi Yapı Güvenliğini sağlamak için İnşaat Öncesi Hazırlık ve İnşaat Süreci Orman İzni Proje alanında orman sayılan alanlar Orman Genel Müdürlüğünden yazılı izin alınması İnşaat öncesi Orman Genel Müdürlüğü hükmü ve tasarrufu altında olan arazinin kullanımı Orman Genel Müdürlüğü Peyzaj İnşaat sahası Fotoğraf ve kamera İnşaat öncesi İnşaat sonrası yapılacak peyzaj çalışmaları için İnşaat Öncesi Hazırlık ve İnşaat Süreci Hava Kalitesi İnşaat sahaları, ulaşım yolları, proje alanına yakın yerleşim yerleri Toz ölçümü ve toz örneklemesi Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yeterlilik belgesi almış kuruluşlar tarafından yapılacaktır. Toz emisyonunu önleyici önlemlerin alınıp izlenmesi Sürekli ve konuyla ilgili şikâyet olduğunda Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, İş Kanunu ve yönetmeliklerine uyumluluğun sağlanarak çevre ve insan sağlığının korunma altına alınması

17 İnşaat makinalarından kaynaklanan egzozları Egzoz ölçüm cihazları Dönemsel bakım zamanlarında Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı Emisyonlarının Kontrolüne Dair Yönetmelik e uyumun sağlanması Hafriyat Malzemeleri İnşaat sahaları, makine parkı ve depolama alanları Görsel inceleme İnşaat çalışmaları süresince Habitat üzerindeki muhtemel olumsuz etkilerin azaltılması, görsel kirliliğin önleyici tedbirlerin alınması Atık sular Deşarjı yapılan noktalar Görsel tetkik, fosseptik dolduğunda belediye tarafından vidanjör ile alınıp alınmadığı Aylık Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği ile Su ürünleri Kanunu ve Yönetmeliği ne uyumluluğun sağlanması İnşaat Öncesi Hazırlık ve İnşaat Süreci Yüzey Suları İnşaat alanı ve çevresindeki su yüzeylerinde Görsel Günlük Yüzey sularının hafriyat ve atıklar nedeniyle kirlenmesinin önlenmesi Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları İnşaat ve şantiye sahası Görsel İki günde bir, ihtiyaç durumunda günde bir Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ne uyumluluğun sağlanması

18 Gürültü İnşaat sahası, kamyon güzergâhı, patlatma sahası yakınında bulunan yerleşim yerleri ve hassas alanlar kapsamında şikayetin olması durumunda Gözlemsel ve ihtiyaç durumunda yeterlilik almış bir firma tarafından. Şikayet durumunda ve hassas bölgelerde çalışma süresince Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ne uyumluluğun sağlanması Hafriyat atıkları İnşaat alanında Gözlemsel Günlük Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ne uyumluluğun sağlanması İl Özel İdaresi Titreşim Patlatma sahasına yakın yerleşimlerde Titreşim seviyesini ölçmek amacıyla kullanılan titreşim seviyesi ölçüm cihazları Patlatma bölgesindeki ilk patlatma ve şikayetin olduğu durumlarda Patlatma riskini azaltmak, çevre ve çalışanların güvenliğinin sağlanması ile Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğine uyumluluğun sağlanması İş Sağlığı ve İş Güvenliği Proje alanının tamamında Gözlem ve denetleme Günlük İş Kanunu ve Yönetmeliklerine uyumluluğun sağlanması

19 İş Sağlığı ve İş Güvenliği Proje alanının tamamında Gözlem ve denetleme Aylık İş Kanunu ve Yönetmeliklerine uyumluluğun sağlanması Can Suyu (Minimum Debi) Regülatör yerinde Debi ölçer ile ölçüm ve kayıt tutma Sürekli Doğal yaşamın devamlılığını sağlamak için Balık Geçidi Regülatörde Gözlemsel Balıkların göç dönemlerinde Balık geçidinin çalışıp çalışmadığının kontrolü Peyzaj Tüm proje sahasında Gözlemsel Sürekli İnşaat sahasında rehabilitasyon çalışmaları ile doğal görünümün üzerindeki etkilerin giderilmesi İşletme Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları Proje sahasında Gözlemsel Günlük Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ne uyumluluğun sağlanması Atık su Proje alanı Gözlemsel, fosseptik dolduğunda belediye tarafından vidanjör ile alınıp alınmadığı Günlük Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik e uyumluluğun sağlanması

20 4. ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR BELGESİ