Opioid Reçetesi ile ilgili Mevcut Durum ve Sıkıntılar Dr Suna AKIN TAKMAZ

Transkript

1 Opioid Reçetesi ile ilgili Mevcut Durum ve Sıkıntılar Dr Suna AKIN TAKMAZ S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Anesteziyoloji-Reanimasyon ve Algoloji Kliniği, Ankara

2 İçerik Opioidlere neden erişilmeli.. Opioidlerle ilgili yasal mevzuatlar.. Opioid tüketimi; uluslararası karşılaştırma.. Türkiyede ve dünyada opioid tüketimi nasıl.. Ulusal politika ve çabalar Mevcut durum ve sıkıntılar Öneriler İ

3 Neden opioidlere erişmeliyiz Palyatif bakımda Akut ve kronik ağrı tedavisinde her evrede ve durumda analjezik tedavinin temeli OPİOİD ANALJEZİKLER

4 Neden opioidlere erişmeliyiz Palyatif bakımda OPİOİDLER Nefes darlığı-dispne semptom kontrolünde ETKİLİDİRLER

5 Neden opioidlere erişmeliyiz Palyatif bakımda OPİOİDLER YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRIR YAŞAM SÜRESİNİ UZATIR MALİYET ETKİN

6 Neden opioidlere erişmeliyiz İhtiyacı olan her bireyin Palyatif bakımdan ve tedavi yöntemlerinden faydalanması İNSAN HAKKIDIR

7 Neden opioidlere erişmeliyiz Temel İlaçlar Listesi-2013 (Her zaman, yeterli miktarda ve uygun formlarda bulunması gereken ilaçlar) Ağrı ve Palyatif Bakımda Temel İlaçlar 1.OPİOİDLER Kodein Morfin * Sınırlı Alternatif Hidromorfon Oksikodon 2. NSAİİ Parasetamol Asetil salisilik asit İbuprofen

8 Uluslararası mevzuat OPİOİDLER Yüksek bağımlılık potansiyeli Suistimal Bireysel, sosyal ve halk sağlığı sorunları NARKOTİK İLAÇLAR

9 Uluslararası mevzuat OPİOİDLER NARKOTİK İLAÇLAR Birleşmiş Milletler WHO Üretim ve tüketimleri Uluslararası ve ulusal düzeyde Kontrol ve kısıtlama altına alınmıştır 1961: Narkotik İlaçlar Tek Sözleşmesi 1971: Psikotrop Maddeler Sözleşmesi 1988: Uyuşturucu kaçakçılığına karşı birleşmiş milletlet sözleşmesi

10 Uluslararası mevzuat Narkotik ilaç kullanımı.. Uluslararası Narkotik Kontrol Kurulu (INCB) Dünya çapında izlenir

11 Ulusal yasal mevzuat OPİOİDLER T.C. Sağlık Bakanlığı 1961: Narkotik İlaçlar Tek Sözleşmesi NARKOTİK MADDE Kanun: 2313 (1933) Genelgeler:5725 (1984), 5768 (1985) 2677 (1986).. Kırmızı reçete uygulaması Bir Reçetede Mak miktar

12 Türkiye ve Dünyada opioid tüketimi Tıbbi opioid tüketimi Dünya Türkiye?

13 Dünyada opioid tüketimi Wisconcin üniversitesi & Pain&Policy Studies Group

14 Dünyada opioid tüketimi Wisconcin üniversitesi - Pain&Policy Studies Group-2011 mg/kişi TÜRKİYE,

15 Türkiye opioid tüketimi Wisconcin üniversitesi & Pain&Policy Studies Group Global MorfinTüketimi Türkiye 87. sırada mg / kişi başı Ülke

16 Türkiyede opioid tüketimi Tıbbi Opioid hammadde Üretici Ülkeler 1. TÜRKİYE 2. Hindistan 3. Avustralya 4. Fransa 5. İspanya 6. Macaristan Tüm dünyada medikal morfinin hammaddesinin %50 den fazlası Üretilmektedir

17 Türkiyede opioid tüketimi Düşük opioid tüketimi. Opioidlere erişimde bir sıkıntımı var EVET? EVET Opioidleri kullanmakta bir sıkıntımı var

18 Türkiyede opioidlere erişim İlgili kurum ve kuruluşları ULUSAL KANSER KONTROL PROGRAMI ATOME PROJESİ Avrupada opioid ilaçlara erişim Faz I Faz II. PALYATÜRK PROJESİ 2011 Palyatif bakım yönergesi Opioid kullanımını artırmak Opioid mevzuat değişikliği Eğitim

19 TÜRKİYEDE Opioid Reçetesinde Mevcut Durum

20 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 1. Opioid türevleri yetersiz, doz ve formülasyonları kısıtlı

21 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 1. Opioid türevleri yetersiz, doz ve formülasyonları kısıtlı *Tramadol İV Cap Retard tb Damla kombine tb (parasetamol+tramadol) *Kodein Kaşe form Kombine Tab Aralık 2013 Ekim 2014 * Morfin İV *Fentanil İV, TTS *Hidromorfon ER Tab *Oksikodon Cap *Sublingual Fentanil

22 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 1. Opioid türevleri yetersiz doz ve formülasyonları kısıtlı * Morfin * Oksimorfon * Tapentadol Tablet, ER-tab, IR-tab, TDF * Metadon * Buprenorfin * Fentanil; Bukkal, Transmukozal *.

23 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 1. Opioid türevleri yetersiz ve formülasyonları kısıtlı Ağrı ve Palyatif Bakımda Temel İlaçlar * Morfin IR (Hızlı salınan tab) * Morfin ER (Kontrollü salınan tab) Vental Retard (morfin HCL) MST Continus (morfin sülfat) M-ESLON (morfin sülfat)

24 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum Sağlık Bakanlığı İlko ilaç ~ Hacettepe eczacılık Fakültesi Yerli opioid üretimine geçildi MORFİA 15, 30 mg tab (Hızlı salınımlı Morfin) Ruhsat alındı Satış Haziranda MORFİA 15,30,60,100 mg CR film tab (Kontrollü salınımlı Morfin) Ruhsat alındı

25 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 1. Opioid türevleri yetersiz ve formülasyonları kısıtlı Ağrı ve Palyatif Bakımda Temel İlaçlar! KODEİN Kombinasyon formları içindeki miktarlar yetersiz Majistral formül ile hazırlatılması gerekli (kaşe veya şurup) Çoğu eczane hazırlamıyor!

26 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum Opioid türevleri yetersiz ve formülasyonları kısıtlı 1. Kaçak Ağrısı OXOPAN 5, 10, 20 mg Cap (Oksikodon, hızlı etki başlangıçlı) ABSTRAL 100,200,400,800 mcg Dilaltı tab (Fentanil sitrat, hızlı etki başlangıçlı)

27 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 2. Reçetelemede mevcut bürokratik zorluklar

28 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 2. Reçetelemede mevcut bürokratik zorluklar Özel reçete formları gerekli. Tramadol: Yeşil Diğerleri: Kırmızı Bu reçeteler ÜCRETLİ; Her reçete koçanı için 10 TL Bu reçetelerin temini için bir dizi işlem gerekiyor (Aile Hek, Özel Hast, Eğitim araşt Hast, Üniversite Has, Askeri Hast) İl sağlık Müdürlüğüne dilekçe Nüfus cüzdanı fotokopisi Reçete bedeli ödendiğini gösterir dekont Faaliyette bir kurum içerisinde olunduğunun teyit edilmesi

29 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 2. Reçetelemede mevcut bürokratik zorluklar Reçeteler kurum içinde imza karşılığında teslim alınabiliyor opioid reçete etmekte Reçetelerin muhafazasından teslim alan kişi sorumlu! (Kilitli dolaplarda saklanması gerekli ) ciddi bir isteksizlik oluşturmakta Birden çok kopya gerekli 3. nüshayı Caydırıcı doktorun saklaması rol oynamakta. gerekli Saklanan koçanların teslim edilmesi gerekli Eksik olduğunda tutanaklar, uyarı cezaları Yanlışlıkla yapılan ihlallere yönelik yaptırımlar söz konusu..

30 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 3. Reçeteye yazılan ilaç miktarları ve kullanım süreleri kısıtlı

31 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 3. Reçeteye yazılan ilaç miktarları ve kullanım süreleri kısıtlı DUROGESİC (Transdermal Fentanil) S.B. İlaç ve Ecz Gen. Müd / / 47 No lu genelge 100 mcg üzerinde kullanım ihtiyacı olan hastalar için hastanın klinik toleransı ve ağrı kontrolüne bağlı olarak 400 mcg/72 saat aşılmaması şartıyla, gerekçeyi belirtir 3 hekim imzalı bir rapora istinaden kansere bağlı ağrıların kontrolünde bir kırmızı reçeteye 15 günlük gerekli doz. Reçete, aksi gerekçeli raporla belirtilmedikçe 10 günden önce tekrarlanamaz

32 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 3. Reçeteye yazılan ilaç miktarları ve kullanım süreleri kısıtlı KODEİN Hasta ve hasta yakınlarının eczaneye sıkça gitmesini gerektirmektedir Bir reçeteye yazılabilecek maksimum doz 1000 mg Doz ihtiyacı artan azalan hastanın tedavi yönetimini 10 günden olumsuz önce etkiler tekrarlanamaz!!! Maksimum 24 tablet hazırlanabilir!!!

33 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 4. Sağlık profesyonellerinin opioid tedavi ile ilgili eğitim ve bilgileri eksik

34 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 4. Sağlık profesyonellerinin opioid tedavi ile ilgili eğitim ve bilgileri eksik Ağrının etkili klinik yönetimi? Opioid dozu, uygulama yolları? Opioid yan etkileri? Opioid yan etkileri ile nasıl başa çıkılır? Opioid toleransı nedir? Ne yapılmalı? Opioidlerle tedavi algoritmaları?

35 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 5. Sağlık profesyonellerinde opiofobi hala çok fazla

36 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 5. Sağlık profesyonellerinde opiofobi hala çok fazla KÖTÜYE KULLANIM? PSİKOLOJİK BAĞIMLILIK?

37 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 6. Hasta ve hasta yakınlarının yanlış inanç ve fikirleri

38 Türkiyede opioid reçetesinde mevcut durum 6. Hasta ve hasta yakınlarının yanlış inaç ve fikirleri Hastalığım çok ilerledi, ölüyorum Ağrı geçmeyecek Yan etkileri çok, beni hep uyutacak BAĞIMLI olacağım

39 ÖNERİLER

40 Opioid reçetesinde durum tesbit ve öneriler 1. Opioid ve türevleri hala yetersiz Çeşitlilik artırılmalı Opioid ithalat kuralları düzenlenmeli fiyat kontrolü yapılmalı Yerli üretim teşfik edilmeli

41 Opioid reçetesinde durum tesbit ve öneriler 2. Hızlı ve yavaş salınımlı yerli üretim morfin tabletleri hala reçete edilemiyor Yetkili kurum ve kuruluşlar konunun aciliyeti konusunda bilgilendirilmeli Sürecin ivedilikle tamamlanması sağlanmalı

42 Opioid reçetesinde durum tesbit ve öneriler 3. Reçeteleme prosedürleri caydırıcı ve idari yükü artıran gereklilikler içeriyor Reçeteler daha az idari gerekliliklerle temin edilebilmeli Reçeteler ücretsiz temin edilebilmeli Reçeteleme prosedürleri olabildiğince kolaylaştırılmalı

43 Opioid reçetesinde durum tesbit ve öneriler 4. Reçete edilebilecek ilaç miktarlarında sınırlamalar mevcut Tıbbi kararlar tıp uzmanlarına bırakılmalıdır Opioidler bilimsel tedavi klavuz ilkelerine göre reçete edilebilmelidir Maksimum doz ve süreyle ilgili kısıtlamalar gözden geçirilmelidir

44 Opioid reçetesinde durum tesbit ve öneriler 5. Ulusal temel ilaç listesinde intravenöz morfin dışında bir opioid yer almamakta MORFİN Tüm formları ile temel ilaç listesine alınmalı KODEİN Tüm formları ile temel ilaç listesine alınmalı Eczanelerde hazırlanması yaygınlaştırılmalı Doz sınırları gözden geçirilmeli

45 Opioid reçetesinde durum tesbit ve öneriler 6. Sağlık profesyonellerinin opioid tedavisi ile ilgili eğitim ve bilgileri eksik İlgili bölümlerin tüm eğitim kurumlarında Opioidlerin değerini, faydalarını, gerekliliğini anlatan yeni bir eğitim modeli benimsenmelidir Tıp fak, Hemşirelik sağ bilim Fak, Eczacılık fak.. Hizmet içi sürekli eğitimlerle korku ve endişeler giderilmeli

46 Opioid reçetesinde durum tesbit ve öneriler 8. Hasta ve hasta yakınlarının yanlış inanç ve fikirleri Ağrının tedavi edilebildiği konusunda Toplum bilinçlendirilmeli Opioid ilaçların Önemi, faydaları ve gerekliliği için farkındalık yaratılmalı Bağımlılık kaygıları giderilmeli Görsel ve yazılı basın, sosyal paylaşım siteleri Toplumda saygın rol modeller ile iş birliği

47 SON SÖZ SAĞLIK OTORİTESİ SAĞLIK PROFESYONELLERİ Farkındalığı yüksek İşbirliğine hazır YERLİ İLAÇ ŞİRKETLERİ En büyük fırsatımız ve şansımız!!!

48 Teşekkürler