BÖLÜM IV GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

Transkript

1 BÖLÜM IV GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

2 10. DEĞERLENDİRME Genel Ülke Ve Pazar Değerlendirmesi Mısır Arap Cumhuriyeti serbest piyasa koşulları ve dış ticaretin serbestlik derecesi açısından bakıldığında Batı ülkeleri gibi gelişkin değildir. Ticarette yaşanan görünen ve görünmeyen çok sayıda engel ve zorluk vardır. Ancak Mısır tüm olumsuzluklara karşı taşıdığı potansiyel ile büyük gelecek vaat etmektedir. Mısır la ticarette var olan temel sorunlar; gümrüklerdeki bürokrasi, gümrük oranlarının yüksekliği ve diğer görünmeyen engeller, ürün standardı konusunda sıkı ve keyfi denetimlerin olması, gümrük oranlarının yüksek olmasının ithalatçıları çifte fatura ile çalışmaya yönlendirmesi nedeniyle zaman zaman sunulan fatıraların kabul edilmeyerek en yüksek fiyattan gümrük girişinin yapılması, marka korumasının yetersizliği, doğrudan bankacılık sisteminin olmaması, ödemelerde çek-senet gibi riskli yöntemlerin kullanılmasıdır. Mısır Orta Doğu ve Afrika kıtasındaki konumu ve içinde yer aldığı ikili ve çok taraflı ekonomik ve ticari anlaşmaların sunduğu imkanlar göz önünde tutulduğunda sadece kendi nüfusunun alım gücü ile değil, komşuları ve etki alanındaki diğer ülkelerle birlikte değerlendirilmelidir. Bölgede 7 ülke ile (Irak, Libya, Suriye, Lübnan, Ürdün, Fas ve Tunus) ikili STA Anlaşması vardır. GAFTA, AGADİR DEKLARASYONU, COMESA, AB Ortaklık Anlaşması ve son olarak ABD ve İsrail ile yapılan Nitelikli Serbest Bölgeler Anlaşması (QIZ) Mısır ı basit bir ihracat pazarı olmanın ötesine taşımıştır. Mısır ticaret, yatırım ve Afrika kıtasına giriş noktası olarak üçlü bir çerçevede düşünülmelidir. Mısır ABD den, AB den ve Japonya, Çin gibi ülkelerden yabancı sermaye çekmektedir. Mısır ın QIZ Anlaşması ndan yararlanmak isteyen Türk tekstil firmalarının gelecekte yapacakları projelerle mevcut yatırımlar bir arada düşünüldüğünde Türkiye nin bölgede önemli bir yatırımcı ülke olarak bulunması gibi bir durum ortaya çıkacaktır. İki ülke arasında ortak inşaat firması kurulması ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynayabilir. Ayrıca Mısır da su projelerine ayrılan kaynak giderek artmaktadır yılı sonuna kadar su ve atık su alanındaki yatırımların 10 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Halihazırda Mısır da su dağıtım şebekesinde kullanılan borular ve aksesuarlar ülkede üretilmektedir. Ancak, su ve kanalizasyon şebekesinde kullanılan bazı pompa, valf ve elektro mekanik ekipmanlar ithal edilmektedir. Söz konusu elektro mekanik ekipmanlar toplam proje bedelinin % 15 ini teşkil etmektedir. Türkiye ile Mısır arasında işbirliği yapılabilecek bir diğer konu doğal gazdır. Türkiye Mısır doğal gazının Avrupa ülkelerine satışı için önemli bir rol üstlenebilir. Mısır dan alınan doğal gaz karşılığında ürün satışı yapılabilir. Mısır dan çıkacak doğal gaz Suriye, Kıbrıs ve Türkiye ye buradan da Doğu Avrupa ya gidecektir. Ancak yeni Enerji Yasası çerçevesinde Türkiye 2009 a kadar yeni alım sözleşmesi yapamayacaktır. Türkiye-Mısır STA anlaşmasının hızlandırılması ve sonuçlandırılması ticaret hacminin daha da artması için zorunluluktur. Anlaşmanın 2006 da sonuçlandırılması beklenmektedir. Mısır-AB Ortaklık Anlaşması 1 Ocak 2004 de yürürlüğe girmiştir. Türkiye-Mısır Serbest Ticaret Anlaşması çerçevesinde sanayi ürünlerinde Türkiye ye önerilen tarife indirim süreleri, söz konusu ürünlerde AB ye verilen sürelerle aynı olmuştur. Ama anlaşma en erken 2006 da yürürlüğe girse bile Türkiye iki yıl geriden geliyor olacaktır. Bu konu STA görüşmelerinde duraklamaya neden olmuştur.

3 Mısır a ihracat yapmak isteyen firmaların sabırlı davranmaları gerekmektedir. Tüketim ürünlerinde fiyat en önemli unsur olarak öne çıkmaktadır. Mısırlı tüketicilerin alım gücü düşük olduğu için en temel tüketim ürünlerini en düşük fiyata almaktadırlar. Ancak Mısır ın da gelişen bir orta ve üst gelir grubu vardır. Bu kesimlere sunulacak ürünlerde fiyatın yanı sıra marka, kalite, ambalajlama ve içerik bilgisinin anlaşılır olarak Arapça verilmesi zorunluluktur. Mısır piyasasında, ülkemize ait ürünler; kalite, fiyat ve coğrafi yakınlıktan dolayı yönünden diğer ülke ürünlerine göre avantajlı durumdadır. Türk ürünleri Mısır pazarında kalite ve fiyat açısından İtalya ya rakip olup, fiyat yönünden ise Çin tarafından tehdit edilmektedir. Aynı zamanda Mısırlıların, Türkiye ve Türklere olan hayranlığı, tarihten gelen ilişkiler ve kültürel-dini bağlar bu ülkeyle olan ticaretimizin artırılmasında önemli rol oynayacaktır. Osmanlı döneminden bu yana Türk kültürüne duyulan saygı bugün de devam etmektedir. Mısır, firmalarımız açısından uygun bir pazar olarak görünmesine rağmen pazarda yaşanan yoğun rekabetten dolayı kolay bir pazar değildir. Firmalarımız pazara tek başına girmektense, pazar bilgisine sahip, pazarda tanınmış, güvenilir ana bayi, yetkili bayi, acente ve/veya bir distribütörle anlaşmalıdır. Ya da pazarda daha önce yerleşmiş, pazarı iyi bilen Türk firmalarıyla işbirliği yapmalıdır. Ödemeler konusunda, Mısır a ilk defa ihracat yapan Türk firmalarının garantili ödeme sistemini tercih etmeleri tavsiye edilmektedir. Çek-senet gibi riskli ödeme şekillerinde ihracat bedeli ödenmeyen durumlar yaygın olduğu için, güven tesis edilmeden ithalatçının kabulüne dayalı ödeme sisteminden uzak durulmasında yarar görülmektedir. Görüşmelerden elde edilen izlenim, Türk ürünleri konusunda, Mısır pazarında Avrupa kalitesinde ve daha uygun fiyatlarda olduğuna dair olumlu bir imaj oluştuğudur. Bu olumlu imajın pazarda pekiştirilebilmesi için, Mısır da Türk günleri, Türk haftası düzenlenmesi, sadece Türk ürünlerinin yer aldığı showroom ların açılmasının faydalı olabileceği düşünülmektedir. Yurtdışında başarılarıyla kendilerini kanıtlamış Türk firmalarının ürünlerini bu showroom larda sergileyerek, karşılıklı bir tanışma, görüşme ortamının tesis edilmesinin yerinde olacağı düşünülmektedir. Ayrıca potansiyel tüm sektörlerde ticari heyetler düzenlenmelidir. Mısırlı firmalarla yapılan görüşmelerde, daha fazla sayıda Türk İş Heyeti nin Mısır a gelmesini istediklerini belirtmişlerdir. Türkiye coğrafi yakınlığından dolayı, nakliye maliyetleri başta olmak üzere diğer ülkelere Mısır pazarında doğal bir rekabet avantajına sahiptir. Türkiye nin Mısır a olan ticaretini yüksek oranlara artırabilmesinin yollarından biri de bu doğal rekabet avantajını kullanarak ihracat potansiyelini değerlendirebilmektir Pazarın Tarım ve Gıda Sanayi Ürünleri Açısından Değerlendirilmesi Kısıtlı sulama alanları dikkate alındığında, tarımsal alt yapı çalışmalarında müteahhitlik hizmeti verilebileceği gibi tarımsal üretim de yapılabilir. Ülkedeki ucuz işçilik ve enerji maliyetleri dikkate alındığında bu olasılık da düşünülebilir. Et, tavuk ve süt üretim tesisleri ülkede kurulabiir. Yapılacak gıda sanayii yatırımlarında sözleşmeli tarımın da bir yöntem olarak kullanılabileceği akla gelmektedir. Tüm bunlara ek olarak ambalajlı gıda maddeleri için önemli bir potansiyel arz etmektedir. Mısır ın çevre ülkelerle yaptığı gümrük birliği ve serbest ticaret anlaşmaları dikkate alındığında bu ülkede yatırım yapılmasının bölge ülkelerine de giriş için önemli bir imkan sağlayabileceği düşünülmektedir.

4 Tarım ve Gıda Ürünleri Açısından Mısır pazarına giriş yol haritası 1-Pazarı tanıyın: Mısır kendine has önemli özellikleri içinde barındıran bir pazar konumundadır. Ülke, tarım ve gıda sanayi alanında da bugün ve gelecekte önemini koruyacaktır. Bu nedenle, ihracatçı firmalarımızın pazarı kendilerinin bizzat görmeleri ve pazardaki ithalatçı, üretici, dağıtıcı ve toptancılarla görüşerek ürünlerinin pazar şansı konusunda ilk elden bilgi almaları çok faydalı olacaktır. Bu konuda pazarı yerinde araştırmak isteyen firmalarımızın İhracat Pazar Araştırması Desteği (İPAD) konusunda Merkezimizden bilgi almalarının faydalı olacağı düşünülmektedir. 2-Müşterilerinizi belirleyin: Mısır pazarında başarılı olmanın en önemli şartlarından birisi iyi bir yerel iş partneri bulmaktır. Mısır genelinde faaliyette bulunan büyük gıda işleyicisi firmalar ham maddelerini ve üretimlerinde kullandıkları ara mamulleri, ülke içerisindeki tedarikçi firmaların ürünlerinde kalite ve standardizasyon sorunu bulunduğundan dolayı, doğrudan yurtdışından almaktadırlar. Küçük ve orta ölçekli fabrikalar ise ithalatçı ve/veya toptancılarla temas kurmaktadırlar. Mısır a tarım ve gıda sanayi ürünleri ihraç etmek isteyen firmalarımızın öncelikli olarak yurt dışından düzenli alımlar yapan büyük gıda işleyicisi firmalarını hedef almaları önerilmektedir. Özellikle ham ve ara mamul ihtiyaçlarını ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinden temin etmektedirler. Ayrıca Orta Doğu ve Afrika ülkeleri hammaddeleri ve işlenmiş gıdaları, gerçekleştirdiği gümrük birliği sebebiyle sıfır gümrük vergisi ile Mısır a satabilmektedirler. Türkiye ye göre önemli bir lojistik avantajı bulunmaktadır. İthalatçı firmaların listelerinin gerek Merkezimiz den, gerekse Mısır da bulunan Ticaret Müşavirliğimiz den elde edilmesi mümkündür. 3-İhracat stratejinizi belirleyin: Mısır a ihracat yapmayı amaçlayan firmalar için nakliye maliyetlerini düşürmek, uygun fiyatlandırma stratejisini belirlemek, uygun şartlarda finansman temini ve iyi ticari ilişkiler kurmak ve bunları yönetmek, ihracat stratejilerini oluşturma aşamasında göz önüne almaları gereken kritik konular olarak ortaya çıkmaktadır. Mısır ın belirli sayıdaki önemli şehirleri, hem diğer bölgelere göre daha iyi oluşturulmuş alt yapıları hem de bu şehirlerde yaşayan halkın alım gücünün diğer şehirlere oranla daha yüksek olması, büyük süper market zincirlerinin yine büyük şehirleri hedef almaları nedeniyle ambalajlı gıda maddeleri için öncelikli hedef pazarlar olarak görülmelidir. 4-İhracata yeterlilik için işletme becerilerinizi geliştirin: Mısır ithalatçı firmaları ile müşterinizi iyi tanıyana kadar akreditif karşılığında yapmayı tercih edilmelidir. Ülke ithalatçılarının mal talepleri genelde küçük partiler halinde olması sebebiyle, firmalarımızın önemli bir kapasite sorunu ile karşılaşacakları düşünülmemektedir. 5-Ürününüz/ürünleriniz için ihracat yapılabilirlik etüdü yapın: Mısır da, bölgenin bir ürünün ihracatında geçerli ülke mevzuatını ve standardını acenteniz ve ticaret müşavirliği aracılığı ile teyit ediniz.. İhracatçı firmalarımızın pazar konusunda gerekli talep çalışmasını yaptıktan sonra, ürünlerinin ihracat yapılabilirlik araştırmasını tam olarak yapmaları ve ancak ürün örneklerini gönderip teyit aldıktan sonra ürünlerinin ihracatını gerçekleştirmeleri tavsiye edilmektedir.

5 4-İyi bir yerel gümrük komisyoncusuyla anlaşın: Mısır ın tarım ve gıda sanayi ürünleri için ithalat mevzuatı göreceli olarak karışıktır. Bu açıdan ülke gümrük mevzuatını ve bürokrasisini iyi bilen bir acente /dağıtımcı ile çalışmalarının avantajının büyük olduğu düşünülmektedir. 5-Ürünlerinizin tanıtımını yapın: Mısır da düzenlenen uluslararası nitelikteki fuar ve sergilere katılım gerek ürünlerin tanıtımının doğrudan yapılması, gerekse de alıcı firmalarla yerinde görüşmeler yapılabilmesine olanak vermesi açısından tavsiye edilmektedir Pazarın Sanayi Ürünleri Açısından Değerlendirilmesi Mısır Arap Cumhuriyeti, 70 milyonluk nüfusu ile gelişmekte olan bir pazardır. Ülkede, 1990 lı yıllarda izlenen ekonomik politikalar sonucunda önemli yapısal reformlar gerçekleştirmiştir. Bu reformlara bağlı olarak ülkede özel sektör önemli bir ilerleme kayd etmesine rağmen, kamu kuruluşlarının ekonomideki ağırlığı halen önemini korumaktadır. Mısır yüksek nüfusu sayesinde büyük iç pazara sahiptir. Iç pazar; genel ekonomi ve ticaret, özelleştirme, dış ticaret, gümrüklerde aşamalı liberalleşmeyi getiren yasal düzenlemeler, COMESSA, GAFTA, AB Ortaklık Anlaşması ve ABD ile QIZ Anlaşması gibi değişikliklerle birlikte yabancı firmaların rekabetine açık durumdadır. Mısır ın sanayi ürünleri ticareti döneminde başlayan reform programıyla birlikte artış eğilimine girmiştir. Özelleştirme çalışmaları yılları arasında sanayi üretimine %74 oranında katkı sağlamıştır.üretimdeki bu artış beraberinde ihracat değerinde de kendini göstermiştir. Aynı zamanda pek çok sanayi dalında üretimin ithalat ham madde girişine bağlı olması ithalatın da artmasına neden olmuştur. Mısır ın sanayi ürünleri ithalatı 2002 yılındaki düşüşten sonra 2003 yılında tekrar artarak 2001 yılındaki düzeye ulaşmıştır. İthalat bir önceki yıla göre %6 artarak 13 milyar dolar olmuştur. İthal edilen başlıca sanayi ürünleri; elektriksiz makinalar, elektrikli makine ve cihazlar, motorlu kara taşıtları, hava taşıtlar ve plastik ve plastikten mamul eşyalardır. Sanayi ürünlerinde en fazla alım yapılan ülkeler; ABD, Almanya, Çin, İtalya ve Cezayir olurken, Türkiye nin sıralamadaki yeri 17. sırada olmuştur yılında, Türkiye nin Mısır a olan sanayi ürünleri ihracatı bir önceki yıla göre %34 oranında artarak 423 milyon dolar olmuştur. İhracatta en fazla artış görülen ürün grubu tekstil sektörüne ait olan, sentetik lifler olmuştur. İhracatta ilk beş sırada yer alan ürünler; demir-çelik mamuller, binek otomobilleri, sentetik lif ipliği ve demir-çelik yassı mamuller ve kara taşıtları için aksam ve parçalardır. Sanayi ürünleri açısından yaptığımız araştırma sonucunda, elektriksiz makinalar, elektrikli makine ve cihazlar, petrol ve gaz ekipmanları, motorlu kara taşıtları, hava taşıtlar ve plastik ve plastikten mamul eşyalar, bilgisayar ve ofis donanımı ve diğer hizmet sektörlerinin pazarda sürekli yenilendiği ve geliştiği görülmüştür. Ancak ülkemizin rekabet üstünlüğü olan sektörlere göre baktığımızda; tekstil ve konfeksiyon sektörü, inşaat malzemeleri, tarım alet ve ekipmanları, gıda işleme ve ambalaj makineleri, oto yan sanayi ürünleri, yapı inşaat ve ağır iş makinaları sektörü ülkemiz için ihracat potansiyeli yüksek sektörler olarak belirlenmiş ve incelenmiştir. Mısır ın imalat sanayii sektörel açıdan incelediğinde, makina sanayi, inşaat malzemeleri ve otomotiv yan sanayi ürünleri başta olmak üzere Mısır da hemen her tür sanayi ürününe ihtiyaç vardır. Tekstil sektörü ve gıda işleme sanayi dışında ülkede diğer sanayi

6 kollarına ait üretim yeterli değildir. Üretimi yapılan sanayi ürünleri de miktar ve kalite olarak ülke ihtiyacını karşılayacak kapasitede değildir. Üretimde kullanılan makinelerde teknolojik açıdan yetersiz kalmakta ve yenilenmeye ihtiyaç duymaktadır ve birçok ürün ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Mısır'da farklı sektörlerde yatırım yapan çok sayıda Türk firması bulunmaktadır. Bu firmalardan bazıları, DYO, Betek Boya, Evyap, Nile Kordsa, Stfa Enerkom, İstikbal Has Mermer ve Özen Değirmen dir. Türk firmalarının Mısır da yatırım yapması veya ofis açmasının nedenleri arasında; yatırım teşvikleri, ucuz işgücü ve üretim girdileri, ikili bölgesel anlaşmalarla birlikte Afrika'ya girişte önemli bir kapı olması sayılabilir. Pazardaki başlıca rakiplerimiz; AB ülkeleri ABD dir. Bu ülkelere, son dönemde sanayileşmede gösterdiği büyük gelişim ve rekabet edilemez fiyatlarla Çin de eklenmiştir. Firmalarımızın rekabetin çok yoğun olduğu Mısır pazarında yer edinebilmeleri için güçlerini birleştirmeleri gerekmektedir. Pazardaki izlenimimiz ise bunun tam tersi bir pazarlama faaliyetinin olmasıdır. İnşaat Malzemeleri İnşaat sektörü, geçtiğimiz bir kaç yıl içerisindeki ekonomik durgunluğa rağmen en önemli sektörlerden biri olmaya devam etmiştir. İnşaat sektöründeki ilerlemeye bağlı olarak, inşaat malzemeleri sektöründe yıllık %10 değerinde büyüme görülmüştür. Piyasadaki gelişme, 1994 yılında başlamıştır. Mısır Hükümeti, reform süreciyle birlikte, turizm, inşaat ve altyapı (limanlar, hava alanları, enerji tesisleri gibi) projelerinde özel sektör yatırımlarını desteklemeye başlamıştır. Mısır da, kullanılan inşaat malzemelerin yaklaşık %25 i ithal edilmektedir. Kalan %75 lik bölüm yerli üreticiler tarafından veya lisanslı üretim yapan yabancı yatırımcılar yada yabancı ortaklıklar tarafından üretilmektedir. Türkiye nin Mısır a yaptığı inşaat malzemeleri ihracatı, 2004 yılında %10 luk artışla 16 milyon dolar olmuştur. Türkiye nin inşaat malzemeleri ihracatı, Mısır ın ithalatında yaklaşık %3 lük bir paya sahiptir. İhraç edilen başlıca ürünler; cam lifleri ve cam yünü, plastik borular ve tüpler, elektrik devresi teçhizatı, perdahlanmış cam ürünler ve demirçelikten borular olmuştur. Pazardaki en önemli rakipler Avrupa ülkeleri, ABD ve son yıllarda sanayileşmede gösterdiği büyük gelişmeyle Çin dir. Avrupa ülkeleri marka ve taşımacılık konusunda büyük bir avantaja sahip olmakla birlikte fiyatının yüksek olması Türk firmaları için bir avantajdır. Fiyat özellikle hükümetin ihale sisteminde çok önemlidir. Mısır hükümeti düşük fiyatlı teklifleri öncelikli olarak değerlendirmektedir Oto Tedarik Sanayi(Auto Feeder Industry) Mısır oto tedarik sanayi, 0.3 milyar dolarlık hizmet, 3.2 milyon taşıt ve yıllık adet taşıt artışı görülen bir sektördür. Bu artışın adeti yerel otomotiv montaj sanayinden gelirken, önemli bir kısmı belli başlı uluslararası otomotiv üreticileri tarafından gerçekleştirilmektedir. Mısır hükümeti, yaptığı bazı düzenlemelerle yerli montaj sanayi ve oto tedarik sanayi arasındaki dengeyi korumaya çalışmaktadır. Yerli montaj, çeşitli yatırım kanunları ve ithal arabalara uygulanan yüksek gümrük vergileriyle desteklenmektedir. Bununla birlikte montajın Mısır da yapılması durumunda, en az %45 yerli parça kullanma zorunluluğu vardır. Tüketicilerin eğilimi ise genellikle yerli üretim yerine ithal parça kullanma yönündedir. Güney Asyalı üreticiler diğer bazı ülkelerde olduğu gibi Mısır da da

7 pazara hakim konumdadır. Ancak sektörün durumu sadece yerel pazarla değil bölge ülkelerdeki durumla birlikte incelenmelidir. Türkiye nin Mısır a yaptığı oto yan sanayi ihracatı, 2004 yılında bir önceki yıla göre %9 azalarak 25 milyon dolar olmuştur. Yedek parça ihracatının %13 ü kara taşıtlarının aksam ve parçalarına, %12 si otomobil dış lastiğine, %9 u tekerleklere aittir. İhraç edilen diğer ürünler; dizel motor parçaları, tarım taşıtları için dış lastik, aydınlatma cihazları, fren balataları, taşıyıcı akslar ve emniyet kemerleri olmuştur. Türkiye nin Mısır a oto yan sanayi ihracatında en büyük rakipleri, Asya ülkeleri ve AB ülkeleridir. Fiyata oldukça duyarlı olan Mısır pazarında düşük fiyatlı Asya ülkelerine ait ürünlerin fazla rağbet görmesinin en önemli sebebi de budur. Ancak Mısır pazarında çok fazla tanınmayan ve yerli sanayiimizin oldukça iyi geliştiği oto yan sanayi ürünlerimizin doğru tanıtım ve fiyatlarla pazara girmesi mümkün görülmektedir. Yapı, İnşaat ve Ağır İş Makinaları İnşaat sektörü, Mısır ekonomisindeki önemli sektörlerden biridir. Sektörün toplam istihdamdaki payı %6, GSYH deki payı ise yılları arasında %8 olmuştur. Sektöre bağlı 100 farklı alt sektör bulunurken, hafriyat makinaları en büyük alt sektörüdür. Söz konusu sektör, yılları arasında, yıllık adet üretimle (yeni ve kullanılmış ekipmanlar) önemli bir ilerleme göstermiştir yılının sonlarında ise, çeşitli faktörler nedeniyle alt sektörler gerileme belirtileri göstermeye başlamış ve düşük fiyatları nedeniyle kullanılmış makineye olan talep artmıştır. Ülkemizin Mısır a ihraç ettiği başlıca ürünler; kaldırma,istifleme, yükleme, boşaltma makine ve cihazları, gemi vinçleri,maçunalar,halatlı vinçler,döner köprüler olmuştur. İhracatımızın en az olduğu ürün grubu ise, forkliftler;kaldırma,istifleme tertibatlı şaryolar olmuştur. Ülkemizin Mısır a olan ihracatında ürün grubu bazında görülen bu eğilim Mısır ın dünyadan yaptığı ithalatla da paralellik göstermektedir. Gıda İşleme Makinaları Gıda işleme makinaları, hızla gelişen sektörlerin başında gelmektedir yılında, pazarın büyüklüğü, yıllık %3 büyüme göstererek 526 milyon dolar olmuştur. Bu artışın en önemli sebebi ihracat hedefli gıda işleme tesislerindeki modernizasyon çalışmaları ve hükümetin gelişim planıdır. Sebze ve gıda işleme makinalarında, en fazla ithalat yapılan ülkeler; Almanya, İtalya, Fransa, İsviçre, İngiltere, ABD ve Danimarka dır. İthalatta ülkelerin payları çok değişmemekle birlikte Almanya lider konumunu sürdürmektedir. Makine ithalatında, Mısırlı alıcıların en fazla dikkat ettiği konular arasında satış sonrası hizmet ve fiyat önde gelmektedir. Sektörde faaliyet gösteren yerli üreticiler, sebze ve gıda işleme ekipmanlarının %8 ini üretmektedir. En fazla üretilen ekipmanlar; şeker öğütme değirmenleri, fırınlar, paketleme ve doldurma makinalarıdır yılında Türkiye nin Mısır a yaptığı gıda işleme makinaları ihracatı, %7 azalarak 82 bin dolar olmuştur. En fazla ihraç ettiğimiz ürün, ekmek, pasta ve bisküvi fırınları olurken, ihracatımızın en az olduğu ürün sütçülükte kullanılan makine ve cihazlar olmuştur. Türkiye nin ihracatı, ürün bazında Mısır ın ithalatıyla paralellilik göstermektedir. Ancak Türk gıda işleme makinalarının Mısır pazarındaki payı %1 den bile düşüktür. Pazar payımızın

8 artırılabilmesi için, firmalarımızın gıda işleme makinaları konusunda düzenlenen fuarlara, çok güçlü ve çok sayıda katılmaları faydalı olacaktır. Tarım Alet ve Ekipmanları Tarım makinaları sektörü, 1990 ların ikinci yarısından sonra, yıllık %15-20 oranında ciddi bir büyüme göstermiştir. Bu büyüme oranının, önümüzdeki yıllarda ekonominin gerilemesi, döviz kurundaki dalgalanmalar, banka kredilerinin uygun olmaması ve finansman kaynaklarının azlığı gibi nedenlerden dolayı %5 e düşebileceği tahmin edilmektedir. Sektörün ilerlemesinde özellikle bahçe üretimi ve toprak ıslah çalışmalarındaki artış etkili olacaktır. Mısır ın tarım makinaları sektörü %96 ithalata dayalıdır. Yerli üretilen makinalar, greyderler, harman makinaları, sulama sistemi parçalarıdır (filtreler, hortum, boru ve damlatma parçaları ). Tarım makinalarının üretildiği ana merkezler; Nil deltasında yer alan Tanta ve Mansoura bölgesindedir. Yerli üreticilerin çok azı lisanslı üretim yapmaktadır ve pek çok üretici kalite standartlarına uygun üretim yapmamaktadır. İthalat yapılan önemli ülkeler; İtalya, Çin, İngiltere, İspanya, Japonya, Almanya, Ukrayna, Hindistan ve ABD dir. İstatistik verilere göre Mısır ın tarım makinaları ithalatında Türkiye nin payı sadece %1 dir. Bu sektörde faaliyet gösteren firmalarımız, Mısır pazarını değerlendirirken, Mısır ın Afrika Kıtasındaki ülkelerle yapılacak ticarette önemli rol oynayacağı unutulmamalıdır.