KİMYASALLARIN ENVANTERİ VE KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK İÇİN UYGULAMA REHBERİ

Transkript

1 KİMYASALLARIN ENVANTERİ Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik İçin Rehber VE KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK İÇİN UYGULAMA REHBERİ Harmonize Elektronik Veri Seti (HEDSET) Son güncellenme tarihi : Çevre ve Orman Bakanlığı

2 İÇİNDEKİLER Açıklayıcı Not... 6 I. Ön Açıklamalar... 6 II. Genel Özellikler... 6 III. Veri giriģinden muaf tutulan maddeler GENEL BĠLGĠ Maddenin Adı EC Numarası CAS numarası EĢanlamlısı Saflık Safsızlıklar Moleküler Formül Yapısal Formül Maddenin Türü Maddenin Fiziksel Hali Veri setini kimin sunduğunu belirtiniz Üretim/ithalat miktarı Eğer madde, son 12 ay içerisinde üretildiyse belirtiniz Eğer madde, son 12 ay içerisinde ithal edildiyse belirtiniz Sınıflandırma ve Etiketleme Sınıflandırma Etiketleme Kullanım Biçimi Yönetmeliğin 10.Maddesi kapsamında ortak veri sunulduysa belirtiniz Eğer bir baģka ilgili üretici veya ithalatçı hesabına çalıģıyorsanız belirtiniz Bertaraf için seçenekler gibi diğer açıklamaları belirtiniz FĠZĠKSEL-KĠMYASAL VERĠLER Erime Noktası Kaynama noktası Yoğunluk Buhar Basıncı Dağılım Katsayısı (Log 10 Pow)

3 Suda çözünürlük ph değeri Parlama Noktası Kendi kendine tutuģma Alevlenebilirlik Patlayıcı Özellikler Oksitleyici Özellikleri Diğer Veriler ve Açıklamalar ÇEVRESEL ORTAMLAR ARASINDAKĠ HAREKETĠ VE DAVRANIġI Kararlılık Fotodegradasyon Maddenin konsantrasyonu Doğrudan fotoliz Bozunma (ağırlık/ağırlık yüzdesi olarak) Doğrudan olmayan fotoliz Bozunma (yüzde olarak) Sudaki kararlılık Sudaki Kararlılık - Bozunma Topraktaki kararlılık Topraktaki kararlılık - Kil içeriği, alüvyon ve kum yüzdesi Topraktaki kararlılık - Organik karbon Topraktaki kararlılık - ph Topraktaki kararlılık - Katyon değiģim kapasitesi Topraktaki kararlılık - Mikrobiyal biyokütle Topraktaki Kararlılık - Dağılma zamanı Topraktaki Kararlılık Dağılma Çevre Ġle Ġlgili Ġzleme Verileri Çevresel ortamlar arasındaki tahmin edilen çevresel konsantrasyonlar ve dağılım yollarını içine alan taģınım ve dağılım TaĢınım Çevresel Ortamlar Arasında Dağılım Gerçek kullanımdaki bozunma Ģekli Biyobozunma Biyobozunma Konsantrasyon Biyobozunma Bozunma Biyobozunma - Kinetik (ör. Zahn-Wellens testi) BOD 5, COD veya BOD 5 /COD oranı

4 BOD 5 (Biyokimyasal Oksijen Ġhtiyacı) COD (Kimyasal Oksijen Ġhtiyacı) BOD 5 /COD Oranı Biyobirikim Biyobirikim - Biyolojik Konsantrasyon Faktörü (BCF) Ġlave Açıklamalar EKOTOKSĠSĠTE Balıklar için Toksisite Su Pireleri ve Diğer Sucul Omurgasızlar için Toksisite Algler için Toksisite ler için Toksisite Sucul Organizmalar için Kronik Toksisite Balıklar için Kronik Toksisite Sucul Ortamda YaĢayan Omurgasızlar için Kronik Toksisite Karasal Organizmalarda Toksisite Toprakta YaĢayan Organizmalar için Toksisite Karasal Bitkilerde Toksisite Diğer Memeli Olmayan Karasal Türler için Toksisite (Kanatlılar dahil) Biyolojik Etkilerin Ġzlenmesi (Biyolojik Büyüme dahil) Çevresel Türlerde Biyolojik DönüĢüm ve Kinetik Ġlave Açıklamalar TOKSĠSĠTE Akut Toksisite Akut Oral Toksisite Akut Solunum Toksisitesi Akut Dermal Toksisite Diğer Uygulama Yollarıyla Elde EdilmiĢ Akut Toksisite AĢındırıcılık ve TahriĢ Edicilik Deride TahriĢ Edicilik Gözde TahriĢ Edicilik HassaslaĢtırıcı In vitro Genetik Toksisite In vivo Genetik Toksisite Tekrarlanan Doz Toksisitesi Kanserojen etki Üreme Sistemine Toksik Etki GeliĢimsel Toksisite/Teratojenite

5 5.09 Diğer Ġlgili Bilgiler (Örneğin; Toksikokinetikler, Ġmmünotoksisite, Nörotoksisite, Sitotoksisite vs.) Ġnsan Maruziyeti Tecrübeleri

6 Açıklayıcı Not I. Ön Açıklamalar Verileri girmeye baģlamadan önce, üreticiler / ithalatçılar ve kimyasallar hakkında veri sağlıyacak lider kuruluģlar (bundan sonra verileri derleyen olarak anılacaktır ) bu rehberi dikkatlice okumalıdırlar. Verileri derleyen Harmonize Elektronik Veri GiriĢ Seti ni (bundan sonra HEDSET olarak anılacaktır) doldururken devamda konulmuģ olan kurallara uymalıdır. Bu elektronik veri setini kullanarak Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 sinde yer alan bilgiler verilmekle beraber ilave bilgilerde verilebilinir. II. Genel Özellikler AĢağıdaki açıklamalar HEDSET in her bölümü için geçerlidir. Tekrarı önlemek için buraya yerleģtirilmiģtir. Aynı bölümle ilgili olsada, farklı referanslara sahip iki çalıģma aynı kayıt içine yerleģtirilmemelidir. Açıklama Alanı Sözlükler tarafından kapsanmayan her türlü ek bilgi açıklayıcı bilgi alanında yer almalıdır. Verilen her türlü ilave bilgi her bölümün altında bulunan açıklayıcı bilgi alanlarına doldurulmalıdır Nerede diğer ibaresi bir sözlükte ortaya çıkarsa, detaylı bilgi her bölümün altında bulunan açıklama alanı na veya diğer olanağı (bakınız el kitabı) altına doldurulmalıdır. Bu bilgi, aynı veri seti (çalıģma) üzerinden birçok baģlığı kapsayabilir..bu yüzden veriyi derleyenlerin gelen açıklamayı kodlamak için aģağıda yer alan ilgili kodları kullanmaları talep edilir. Kod Yön. Ref. Açk.Bil. Son. T.K. T.M. Yöntem Referans Açıklayıcı Bilgi Sonuç(lar) Test KoĢulu Test Maddesi 6

7 Örnek: Fotobozunma bölümünde, eğer diğer, sözlükte (T.M.), ıģıklandırma koģulunda (T.K.), sonuçlarda (Son.) hem de referanslarda (Ref.) kullanıldıysa, biri test maddesi hakkında açıklama eklemek isteyebilir. Referanslar Test çalıģmalarının sonuçları için birden çok referans mevcutsa serbest metin alanına (Ref.) ilk olarak birincil veya en çok tamam olan kaynak yazılır. Bu kaynakların bütün detayları serbest metin alanına (Ref.) girilmelidir (örneğin; literatür(ler) makalesi(makaleleri) için: yazarın(yazarların) adı(adları), makalenin baģlığı, yayının adı, yayının cilt numarası, makalenin sayfa numarası (...kaçtan,...kaça kadar) ve basım tarihi; kitaplar ve incelemeler için: yazarın(yazarların) adı(adları), yayının adı, kitabın adı, editörün(editörlerin) adı, yayıncının adı, yayıncının adresinin bulunduğu Ģehir, basım yılı, sayfa numarası (...kaçtan,...kaça kadar), ISBN numarası açıklamalar. III. Veri girişinden muaf tutulan maddeler Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik in Ek-1 inde yer alan maddeler 7 nci ve 8 inci madde koģullarından muaftırlar. Kimyasallar Veri Bankasına (KVB) veri giriģine baģlamadan önce, maddenizin muaf olup olmadığını kontrol etmek için Ek-1 listesini ve aģağıda açıklamalar verilen kontrol etmeniz önerilmektedir. 1. Kimyasal olarak herhangi bir değiģikliğe uğramamıģ, doğada doğal olarak bulunan maddeler: mineraller, cevherler, cevher özütleri, çimento cürufu, doğal gaz, likit petrol gazı, doğal gaz yoğuģuğu, iģlenmiģ gazlar ve bunların bileģenleri, ham petrol, kömür, kok kömürü. Yukarıdaki paragrafa gereğince, aģağıdaki açıklamaları sağlayan maddeler de veri giriģinden muaftır. Açıklamalar: i. Bir maddenin veya bir eģyanın, baģka bir kimyasal maddeye ya da hava, nem, mikrobiyal organizmalar, güneģ ıģığı gibi çevresel etmenlere maruz kalması sonucu meydana gelen bir kimyasal tepkimeden ortaya çıkan maddeler. ii. iii. Bir kimyasal maddenin, müstahzarın veya eģyanın depolanması sırasında meydana gelen bir kimyasal tepkime sonucu ortaya çıkan maddeler. Kendileri üretilmemiģ, ithal edilmemiģ veya piyasaya sürülmemiģ olan ve diğer kimyasal maddelerin, müstahzarların veya eģyaların son kullanımlarından dolayı oluģan bir kimyasal tepkime sonucu ortaya çıkan maddeler. iv. Kendi baģına üretilmemiģ, ithal edilmemiģ veya piyasaya arz edilmemiģ, karıģım içinde, stabilazör, renklendirici, tatlandırıcı, antioksidan, dolgu maddesi, solvent, taģıyıcı, yüzey aktif madde, plastikleģtirici, korozyon engelleyici, köpükleģmeyi engelleyici ya da köpük giderici, seyreltici, çökelme engelleyici, kurutucu, bağlayıcı, sıvı çözücü ya da ayırıcı, süzdürücü, topaklayıcı, yapıģtırıcı, akıģ değiģtirici, 7

8 Ph nötrleģme aracısı, ayırıcı, bulanıklaģtırıcı, yanma geciktirici, yağlayıcı, Ģelatlama ajanı veya kalite kontrol ayıracı (reagent) vb. olarak iģlevini yerine getirirken meydana gelen kimyasal tepkimeler sonucu oluģan maddeler 1, 2. ÖRNEK: Antioksidanlar Bir antioksidan, oksidasyon sebebiyle diğer moleküllerde istenmeyen değiģimleri yavaģlatma veya önleme kapasitesine sahip bir maddedir. Oksidasyon tepkimelerini engelleyen antioksidanlar, bunu, ya kendileri okside olarak ya da serbest radikalleri yok ederek gerçekleģtirirler. Bunun sonucunda, antioksidanlar genelde indirgeme ajanlarıdır. Antioksidanın kendisi, yönetmeliğin Madde 7 veya 8 inde belirlenen koģullara uyuyorsa envantere bildirilme yükümlülüğü varken, antioksidan tasarlanan Ģekilde çalıģırken meydana gelen kimyasal tepkime sonucunda oluģan madde, kendi baģına üretilmediği, ithal edilmediği veya piyasaya arz edilmediği sürece, muaftır. ÖRNEK: Fenoller antioksidan olarak kullanılmaktadır, örneğin 2,6-bis(tert-bütil)-4-metilfenol (EC no: ; CAS No: ). Bu madde, bütün harici radikallerle hemen tepkimeye girerek çok sabit fenoksi radikalleri oluģturur, bunlar da sonunda kinon türü maddelere dönüģürler. Ne radikaller, ne de sonuç ürünleri olan kinon türü maddeler hakkında envantere bilgi girilmesi yükümlülüğü bulunmamaktadır. OluĢan fenoksi radikalleri, çeģitli mezomerik formlar inģa edebilme kabiliyetlerine bağlı olarak çok sabittirler ve muaftırlar. Oksidasyon tepkimelerinin son-ürünleri de ayrıca envanterden muaftır. Diğer bir örnek, yağ asitlerini oksidasyondan koruyan (havadaki oksijen ile) bir antioksidan olan tert-bütil-4-metoksifenol (EC No: ; CAS No: ) ün tepkime ürünü üretimidir. Ne zaman bir madde spesifik bir fizikokimyasal özellik elde etmek amacıyla üretiliyorsa ve bu uygulama için bir kimyasal tepkime gerçekleģiyorsa, bu yolla türeyen 1 Bazı durumlarda, özel bir iģleve sahip bir maddenin çalıģma Ģekli bir kimyasal tepkimeyi içerir. Amaç, bu yolla oluģan maddeyi üretmek değil, agregasyon veya adhezyon gibi süreçleri teģvik etmek veya (diğer durumda meydana gelecek) oksidasyon/aģınma gibi istenmeyen tepkimeleri engellenmesidir. Dolayısıyla, bu tepkime, bu maddenin (maddelerin) üretilmesi amacıyla kasıtlı olarak gerçekleģtirilmiyorsa, madde(ler)in envantere bildirilmesinden muaftırlar. Maddelerin (iv) bendi kapsamında olup olmadığını tespit etmek ve bu kararı belgelemek, muafiyetten faydalanacak kiģinin sorumluluğundadır. 2 ÖNEMLİ NOT: Bu muafiyet, sadece, listelenen maddeler önceden tasarlanmıģ biçimde davrandıkları zaman oluģan maddeler için geçerlidir yani (iv) bendinde listelenen maddelerin kendileri için geçerli değildir. Diğer bir deyiģle, (iv) bendinde listelenen maddeler üretildikleri veya ithal edildikleri zaman bunlar hakkında envantere veri sağlama yükümlülükleri halen geçerlidir. (iv) bendinde listelenen gruplardan birine ait bir madde önceden tasarlanmıģ biçimde davrandıkları zaman meydana gelen kimyasal tepkime sonucu oluģan maddeler muaftır. Fakat, kimyasal tepkime, kimyasal tepkime sonucunda oluģan maddenin üretim sürecinin bir bölümünü oluģturuyor ve madde bu haliyle veya baģka proseslerde iģlenerek kendi halinde veya müstahzar içinde piyasaya arz ediliyorsa, bu madde hakkında envantere veri sağlama yükümlülüğü vardır. Örneğin, bir madde üretimi için yapılan nötralizasyon tepkimesi bu kurala dahil değildir. 8

9 madde, maddenin kendisi üretilmedikçe veya ithal edilmedikçe, envantere girilmesine gerek yoktur. ÖRNEK: Emülgatör Emülgatör, bir emülsiyonu stabilize eden bir maddedir ve genelde bir yüzey aktif maddedir (surfactant). Örneğin, deterjanlar fiziksel olarak hem yağ hem su ile etkileģen bir yüzey etken madde sınıfıdır. Böylece, süspansiyon içindeki yağ veya su damlaları arasındaki yüzeyi stabilize ederler. Emülgatörün kendisinin envantere girilmesi yükümlülüğü vardır. Bununla beraber, emülgatör hedeflenen Ģekilde iģlediği zamanki kimyasal tepkimelerin sonucunda oluģturulan maddeler, kendileri üretilmedikçe veya ithal edilmedikçe envanterden muaftırlar. v. Kendi baģlarına ithal edilmeyen veya piyasaya sürülmeyen yan ürünler. vi. vii. viii. ix. Envantere daha önceden giriģ yapılan bir maddenin değiģik oranda hidrat iyonları içeren bileģiklerinin envantere ayrı bir madde giriģi olarak bildirilmesine gerek yoktur. Doğada bulunan ve kimyasal olarak değiģtirilmemiģ maddeler: Mineraller, cevherler, cevher özütleri, ham ve iģlenmiģ doğal gaz, ham petrol, kömür. Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğe göre alevlenebilir [R10], cildi tahriģ edici [R38] veya gözü tahriģ edici[r36] olarak sınıflandırılanların hariç Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğe göre tehlikeli olmayan doğal kaynaklardan elde edilen ve kimyasal değiģikliğe uğramamıģ aģağıdaki maddeler: Bitki yağları, bitki mumları; hayvan yağları, hayvan mumları; C 6 dan C24 e yağ asitleri ve bunların potasyum, sodyum, kalsiyum ve magnezyum tuzları; gliserol. BitmiĢ ürün olarak ithal edilen ilaç ve gıdaların içindeki maddeler. x. Kimyasal olarak değiģtirilmedikleri sürece aģağıdaki maddeler: o o o Likit petrol gazı, doğal gaz yoğuģuğu, iģlenmiģ gazlar ve bileģikleri, kok kömürü, çimento cürüfü, klinker, magnezya, kireç taģı, sönmüģ kireç, sönmemiģ kireç. Cam, cam hamuru (ceramic frits) Kompost ve biyogaz. 2. Tehlikeleri ve riskleri bilinmekte olan temel doğal kimyasal maddeler: hidrojen, oksijen, asil gaz (argon, helyum, neon, ksenon), Azot. 3. AĢağıda EC ve CAS no su verilen maddeler. EC No İsim/Grup CAS No D-glusitol C 6 H 14 O Absorbik asit C 6 H 8 O

10 EC No İsim/Grup CAS No Glikoz C 6 H 12 O Fruktoz C 6 H 12 O L-lizin C 6 H 14 N 2 O Palmitik asit, saf C 16 H 32 O Stearik asit, saf C 18 H 36 O Sukroz, saf C 12 H 22 O α-tokferil asetat C 31 H 52 O Galaktoz C6H12O DL-metiyonin C 5 H 11 NO 2 S Laktoz C12H22O D-manitol C 6 H 14 O sorboz C 6 H 12 O Oleik asit, saf C 18 H 34 O Gliserol stearat, saf C 21 H 42 O Karbon dioksit CO Kalsiyum pantetonat, D-biçimi C 9 H 17 NO 5.1/2 Ca Laurik asit, saf C 12 H 24 O Potasyum oleat C 18 H 34 O 2 K DL-fenilalanin C 9 H 11 NO Sodyum glukonat C 6 H 12 O 7.Na Sodyum stearat, saf C 18 H 36 O 2.Na Kalker Yanıcı olmayan ve katı yapıya sahip olan bir çökelti kaya türü. Özellikle kalsiyum karbonat içermektedir Sorbitan oleat C 24 H 44 O Kalsiyum distearat, saf C 18 H 36 O 2.1/2 Ca Kripton Kr Neon Ne Argon Ar Helyum He Ksenon Xe Karbon C Azot gazı N

11 EC No İsim/Grup CAS No Su, damıtılmıģ, iletkenlik veya benzer safsızlık H 2 O Grafit C Ayçiçek yağı Özütleri ve fiziksel olarak değiģtirilmiģ türevleri. Özellikle yağ asitleri linoleik ve oleik gliseritleri içerir (Helianthus annuus, Compositae) Soya fasulyesi yağı Özütleri ve fiziksel olarak değiģtirilmiģ türevleri. Özellikle yağ asitleri linoleik, oleik,palmitik ve stearik gliseritleri içerir (Soja hispida, Leguminosae) Yalancı safran yağı Özütleri ve fiziksel olarak değiģtirilmiģ türevleri. Özellikle yağ asitleri linoleik gliseritleri içerir (Carthamus tinctorius, Compositae) Keten tohumu yağı Mısırözü yağı Özütleri ve fiziksel olarak değiģtirilmiģ türevleri. Özellikle yağ asitleri linoleik ve oleik gliseritleri içerir (Linum usitatissimum, Linaceae). Özütleri ve fiziksel olarak değiģtirilmiģ türevleri. Özellikle yağ asitleri linoleik, oleik, palmitik ve stearik gliseritleri içerir. (Zea mays, Gramineae) Hint yağı Özütleri ve fiziksel olarak değiģtirilmiģ türevleri. Özellikle yağ asitleri risinoleik, gliseritleri içerir (Ricinus communis, Euphorbiaceae) Üzüm posası yağı Özütleri ve fiziksel olarak değiģtirilmiģ türevleri. Özellikle yağ asitleri erusik, linoleik ve oleik gliseritleri içerir (Brassica napus, Cruciferae)

12 EC No İsim/Grup CAS No Lesitinler Fosforik asitin kolin esterine bağlı yağ asitlerinin digliserit bileģimleri ġuruplar, hidrolize niģasta Asit veya enzimler aracılığıyla mısır niģastasının hidrolizinden elde edilen karmaģık bir bileģim. Özellikle d-glikoz, maltoz ve maltodekstrin ler den oluģur Donyağı, hidrojene Dekstrin NiĢasta Genellikle mısır, buğday ve sorgum gibi tanelilerden ve patates ve tapyoka gibi kök ve yumru köklerden elde edilen tahıllardan türetilen yüksek polimerik karbonhidrat materyal Sulu ortamda ısıtılarak jelatinleģtirilmiģ niģastayı da içerir Maltodekstrin Vitamin A Sodyum D-glukonat C 6 H 12 O 7.xNa D-glusitol monostearat C 24 H 48 O Yağ asitleri, koko, Me esterleri Yağ asitleri, don yağı, Me esterleri Yağ asitleri, hint yağı Yağ asitleri, donyağı Selüloz kağıt hamuru Yağ asitleri, C C 12 -C 18 alkil karboksilik asit Yağ asitleri C C 16 -C 18 alkil karboksilik asit Yağ asitleri, C 8-18 ve C 18 -doymamıģ C 8 -C 18 ve C 18 doymamıģ alkil karboksilik asit

13 EC No İsim/Grup CAS No Yağ asitleri, C ve C doymamıģ C 14 -C 18 ve C 16 -C 18 doymamıģ alkil karboksilik asit Yağ asitleri, C 16 -C 18 ve C 18 -doymamıģ. C 16 -C 18 ve C 18 doymamıģ alkil karboksilik asit Gliseritler, C ve C 18 -doymamıģ. C 16 -C 18 ve C 18 doymamıģ trialkil gliserit Yağ asitleri, C ve C doymamıģ., Me esterleri C 14 -C 18 ve C16-C18 doymamıģ alkil karboksilik asit metil ester Yağ asitleri, C 6-12 C 6 -C 12 alkil karboksilik asit Yağ asitleri, C ve C doymamıģ C 14 -C 22 ve C16-C22 doymamıģ alkil karboksilik asit ġuruplar, mısır, suyu alınmıģ Yağ asitleri, soya Gliseritler, donyağı mono-, di- ve tri-, hidrojene Yağ asitleri, C Yağ asitleri, ketentohumu yağı Gliseritler, C ve C 18 - doymamıģ. mono- ve di- C 16 -C 18 ve C 18 doymamıģ alkil ve C 16- C 18 ve C 18 doymamıģ dialkil gliserit Gliseritler, C Yağ asitleri, C Yağlı asitleri, C ve C 18 -doymamıģ

14 EC No İsim/Grup CAS No Yağ asitleri, üzüm posası yağı, erusik asit-düģük Polimerler 14

15 1 GENEL BİLGİ 1.1 Maddenin Adı 1.2 EC Numarası EINECS numarası - Mevcutsa, Avrupa Birliği Mevcut Kimyasal Maddeler Envanteri tarafından maddeye verilmiģ olan numaradır. EC numarası yoksa CAS numarası yeterlidir. 1.3 CAS numarası Kimyasal Kuramlar Servisi tarafından verilen numaradır. CAS numarası yoksa EC numarası yeterlidir. 1.4 Eşanlamlısı EĢ anlamları giriniz. 1.5 Saflık Üretildiği veya ithal edildiği durumu temsil eden saflık durumunu yüzde olarak belirtiniz (ağırlık/ağırlık) 1.6 Safsızlıklar Safsızlıkları yüzde olarak belirtiniz Katkı maddelerini yüzde oranında belirtiniz. Ayrıca UVCB (bilinmeyen ya da değiģken bile- Ģenli karmaģık ürünler ya da biyolojik maddeler) maddelerinin (tanımlanmıģ bileģenleri bulunmayan maddeler) bileģenlerini de bu kısımda giriniz. 1.7 Moleküler Formül Moleküler formülü belirtiniz. 1.8 Yapısal Formül 15

16 Mevcutsa yapısal formülü sisteme yükleyiniz. 1.9 Maddenin Türü Maddenin türünü belirtiniz. AĢağıdaki sözlük kodlarını kullanarak doldurunuz Element Inorganik Doğal madde Organik Organometalik Petrol ürünü 1.10 Maddenin Fiziksel Hali 20 0 C ve hpa basınçta maddenin fiziksel hali. AĢağıda bulunan sözlük kodlarından birini kullanarak doldurunuz Gaz Sıvı Katı 1.11 Veri setini kimin sunduğunu belirtiniz ton ve üzerindeki maddeler için veri giriģinde, eğer baģka bir firma/firmalarla ortak veri giriģi yapıldı ise bu alana; 1000 ton ve üzeri için ayrıntılı bilgileri giren firma bilgileri girilmelidir (Sadece, ortak veri giriģi yapıldıysa doldurulmalıdır) ton arası maddeler için "1.11 Veri Setini Kim Sundu?" alanının doldurulması gerekmez Üretim/ithalat miktarı i ton arası Yılda 1 ton veya üzerinde, ancak 1000 ton dan az üretilmiģ veya ithal edilmiģse miktarı belirtiniz. Ġthalat miktarı :... ton/yıl 16

17 Üretim miktarı: :... ton/yıl ii ton ve üzeri Yılda 1000 ton üzerinde miktarda üretilmiģ veya ithal edilmiģse miktarı belirtiniz. Ġthalat miktarı Üretim miktarı: :... ton/yıl :... ton/yıl Örnek 1: Maddeler için örnek hesaplama tablosu (ton/yıl) 2008 (ton/yıl) 2009 (ton/yıl) Hesaplama KVB ye girilmesi gereken miktar (5+1+90) / (3 + 1) / 2 2* 0,2 0,9 1 (1) / 1 1* 0,5 1 0 (1) /1 1* *: Bir yıl içinde 1 ton veya üzerinde üretildiği/ithal edildiği yıllar ortalama hesabına katılır. Örnek 2: Maddeler için örnek hesaplama tablosu (ton/yıl) 2008 (ton/yıl) 2009 (ton/yıl) Hesaplama KVB ye girilmesi gereken miktar ( ) / (1200) / * ,5 0 (1000) / * (1500) / * 17

18 *: Bir yıl içinde 1000 ton veya üzerinde üretildiği/ithal edildiği yıllar ortalama hesabına katılır. Örnek 3: Müstahzarlar için örnek hesaplama. %70 x maddesi, %30 y maddesi içeren A müstahzarından 2007 yılında 2 ton, 2008 yılında 5 ton, 2009 yılında 1 ton ithal edilmiģtir (Tablo 1.1). A müstahzarının içeriği = %70 X maddesi, %30 Y maddesi İthal edilen miktar (yıl/ton) KVB ye girilecek miktar (ton) A Müstahzarı (X+Y) X Maddesi (Müstahzar*%70) 1,4 3,5 0,7 2,45 Y maddesi (Müstahzar*%30) 0,6 1,5 0,3 1,5 Tablo 1.1 A müstahzarının ithalat miktarı. X maddesinin toplam ithalat miktarı: 2007 yılı için : 1, yılı için : 3, yılı için : 0,7 Yılda 1 ton ve üzeri ithal edilen yıllık ortalama miktar : (1,4 + 3,5) / 2 = 2,45 ton (2009 yılında 1 ton altında ithal edildiği için bu miktar, ortalama hesabına katılmaz.) X maddesi 2007 ve 2008 yıllarında 1 ton üzeri ancak 1000 ton dan az miktarlarda ithal edildiği için yıllık ortalama miktarı ve dolayısıyla KVB de 1.12 numaralı bölümde yazılması gereken ithalat/ihracat miktarı 2,45 ton dur (Tablo 1.1). Y maddesinin toplam ithalat miktarı: 2007 yılı için : 0, yılı için : 1, yılı için : 0,3 Yılda 1 ton ve üzeri ithal edilen yıllık ortalama miktar : (1,5) / 1 = 1,5 ton (2007 ve 2009 yıllarında 1 ton altında ithal edildiği için, bu miktarlar ortalama hesabına katılmaz.) Buna göre, Y maddesi 2008 yılında 1 ton üzeri ancak 1000 ton dan az miktarlarda ithal edildiği için yıllık ortalama miktarı ve dolayısıyla KVB de 1.12 numaralı bölümde yazılması gereken ithalat/ihracat miktarı 1,5 ton dur (Tablo 1). X ve Y maddeleri için, yönetmeliğe göre 1 ton üzeri ancak 1000 ton dan az ithal edilen/üretilen kimyasallar için istenen bilgiler (Ek-3) sağlanmalıdır. 18

19 Örnek 4: Müstahzarlar için örnek hesaplama. A ve B olmak üzere iki farklı müstahzar ithal ediliyor. A müstahzarının içerisinde %70 x maddesi, %30 y maddesi var ve 2007,2008, 2009 yıllık ithalat miktarı sırasıyla 2 ton, 0,5 ton, 1ton dur (Tablo 1.2). B müstahzarının içerisinde %10 X maddesi,% 90 Y maddesi var ve 2007, 2008, 2009 yıllık ithalat miktarı sırasıyla 1200 ton, ton, 0,1 ton dur (Tablo 1.3). İthal edilen miktar (yıl/ton) A Müstahzarı (x+y) 2 0,5 1 X Maddesi (Müstahzar*%70) 1,4 0,35 0,7 Y maddesi (Müstahzar*%30) 0,6 0,15 0,3 Tablo 1.2 A müstahzarı için ithalat miktarı. İthal edilen miktar (yıl/ton) B Müstahzarı (x+y) ,1 X Maddesi (Müstahzar*%10) Y maddesi (Müstahzar*%90) Tablo 1.3 B müstahzarı için ithalat miktarı , ,09 X maddesinin toplam ithalat miktarı: 2007 yılı için : 1, = 121, yılı için : 0, = 1000, yılı için : 0,7 + 0,01 = 0,71 Yılda 1000 ton ve üzeri ithal edilen yıllık ortalama miktar: (1000,35) / 1 = 1000,35 ton.(2007 ve 2009 yıllarında 1000 ton altında ithal edildiği için bu miktarlar ortalama hesabına katılmaz.) Buna göre, X maddesi 2008 yılında 1000 ton üzeri getirildiği için, yıllık ortalama miktarı ve dolayısıyla KVB de 1.12 numaralı bölümde yazılması gereken ithalat miktarı 1000,35 ton dur (Tablo 1.4). X maddesi için, yönetmeliğe göre 1000 ton ve üzeri ithal edilen/üretilen kimyasallar için istenen bilgiler sağlanmalıdır. 19

20 Y maddesinin toplam ithalat miktarı: 2007 yılı için : 0, = 1080, yılı için : 0, = 9000, yılı için : 0,3 + 0,09 = 0,39 Yılda 1 ton ve üzeri ithal edilen yıllık ortalama miktar: (1080, ,15) / 2 = 5040,37 ton (2009 yılında 1000 ton altında ithal edildiği için bu miktar ortalama hesabına katılmaz.) Buna göre, Y maddesi 2007 ve 2008 yıllarında 1000 ton ve üzeri miktarlarda getirildiği için, yıllık ortalama miktarı ve dolayısıyla KVB de 1.12 numaralı bölümde yazılması gereken ithalat miktarı 5040,37 ton dur. (Tablo 1.4). Y maddesi için, yönetmeliğe göre 1000 ton ve üzeri ithal edilen/üretilen kimyasallar için istenen bilgiler sağlanmalıdır. Yıllara göre toplam ithalat miktarı 2007 (ton/yıl) 2008 (ton/yıl) 2009 (ton/yıl) KVB'ye girilecek miktar (ton) X Maddesi 121,4 1000,35 0, ,35 Y Maddesi 1080,6 9000,15 0, ,37 Tablo 1.4 Özet tablo. X ve Y maddeleri için, yönetmeliğe göre 1000 ton ve üzeri ithal edilen/üretilen kimyasallar için istenen (Ek-2 de yer alan) bilgiler sağlanır Eğer madde, son 12 ay içerisinde üretildiyse belirtiniz AĢağıda bulunan sözlük kodlarından birini kullananarak doldurunuz. Hayır Veri Yok Evet 1.14 Eğer madde, son 12 ay içerisinde ithal edildiyse belirtiniz. AĢağıda bulunan sözlük kodlarından birini kullananarak doldurunuz. 20

21 Hayır Veri Yok Evet 1.15 Sınıflandırma ve Etiketleme Yönetmeliğe göre etiketleme ve sınıflandırma: Madde Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 2 nolu eki nde yer alıyorsa bu yönetmeliğe göre etiketlenmeli ve sınıflandırılmalıdır. Geçici etiketleme ve sınıflandırma, üretici veya ithalatçı tarafından: Madde Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 2 nolu eki nde yer almıyorsa, madde geçici olarak üretici veya ithalatçı tarafından etiketlenmeli ve sınıflandırılmalıdır. Etiketleme ve sınıflandırma yapılmaması (Tehlikeli özellikler içermeyen maddeler): Eğer madde tehlikeli özellikler içermiyorsa (Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğe göre), etiketleme ve sınıflandırmaya gerek yoktur. Etiketleme ve sınıflandırma yapılmaması (Yeterli veri bulunmaması): Maddenin tehlikeli özellikleri bilinmiyor Sınıflandırma Bu bölümde veri derleyenden maddenin sınıflandırmasını girilmesi istenir. Sınıflandırma etiketlemeden farklı olabilir. Maddenin sınıflandırmasında eğer varsa tehlike kategorisi ve uygun risk ibareleri girilerek verilir. Her tehlike kategorisi ve ona uygun risk ibareleri sisteme girilmelidir. Sınıflandırma - AĢağıda bulunan sözlük kodlarından birini kullananarak doldurunuz. Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğe göre Sınıflandırma yapılmasına gerek yoktur (Tehlikeli özellikler içermemesi) Sınıflandırma yapılmasına gerek yoktur (Yeterli veri bulunmaması) Tehlike Kategorileri -AĢağıda bulunan sözlük kodlarından birini kullananarak tamamlayınız. Tehlike kategorisi Kısaltma 21

22 Kanserojen, kategori 1 Carc. Cat.1 Kanserojen, kategori 2 Carc. Cat.2 Kanserojen, kategori 3 Carc. Cat.3 AĢındırıcı C Çevre için tehlikeli N ve/veya R50, R53, R59 Patlayıcı E Çok kolay alevlenir F+ Alevlenir R 10 Zararlı Xn Kolay alevlenir F TahriĢ edici Xi Mutajenler, kategori 1 Mut. Cat.1 Mutajenler, kategori 2 Mut. Cat.2 Mutajenler, kategori 3 Mut. Cat.3 Diğer ( Tehlike katagorisi belirtiniz) Oksitleyici O HassaslaĢtırıcı Toksik Üreme için toksik, kategori 1 Üreme için toksik, kategori 2 Üreme için toksik, kategori 3 Çok toksik T+ R42 ve/veya R43 T (Repr. Cat.1) (Repr. Cat.2) (Repr. Cat.3) R (Risk) İbareleri Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 5 nolu ekinde önceden belirlenmiģ olan R-ibarelerini kullanınız. Madde dıģarıda üretildiyse veya ihraç edildiyse Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelikte karģılık gelen R- ibarelerini eğer mümkünse kullanınız. R (Risk) ibareleri - AĢağıda bulunan sözlük kodlarını kullananarak tamamlayınız Kodlar Risk İbaresi Risk İbaresinin Açık İfadesi R 1 R 2 - Kuru halde patlayıcıdır. - ġok, sürtünme, alev ve diğer tutuģturucu kaynakları ile temasında 22