2013 YILI PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Transkript

1 2013 YILI PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Ürün Güvenliği Semineri Ankara, Eylül 2014 Devran AYIK Daire Başkanı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü

2 SUNUŞ PLANI Kavramsal Çerçeve Ekonomi Bakanlığının PGD deki Rolü 2013 Yılı Denetim Sonuçları Değerlendirme Önümüzdeki Yol 2

3 PİYASA GÖZETİMİ ve DENETİMİ Piyasa gözetimi ve denetimi; piyasaya arz edilmiş ürünlerin güvenli ve mevzuata uygun olup olmadığının bir kamu otoritesi tarafından denetlenmesidir. Piyasaya güvenli ve mevzuata uygun ürün arz etme yükümlüğü imalatçı ve ithalatçıdadır. PGD bu yükümlülüğün yerine getirilip getirilmediğinin denetimidir. Ülkemiz iç piyasasına arz edilmiş, mevzuatı bulunsun veya bulunmasın, yerli ve ithal tüm ürünler PGD ye tabidir. PGD nin temel amacı, ürünlerden kaynaklanan risklerin ortadan kaldırılması ve piyasaya mevzuata uygun ürün arz eden üreticinin karşılaşacağı haksız rekabetin önlenmesidir. 3

4 PGD KURULUŞLARI EKONOMİ BAKANLIĞI (KOORDİNASYON) BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI SAĞLIK BAKANLIĞI GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

5 Koordinasyon görevinin en üst düzeyde icra edildiği merci, 2011 yılında Başbakanlık Genelgesiyle kurulan PGD ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu dur. Kurul, Ekonomi Bakanının ev sahipliğinde PGD kuruluşlarının Bakan ve Kurum Başkanlarının katılımıyla toplanmakta ve PGD ile ithalat denetimlerinin daha güçlü bir yapıya kavuşturulması amacıyla stratejiler belirlemekte, kararlar almaktadır. Bu kararların temelini oluşturan Yıllık PGD Raporları Bakanlığımızca hazırlanmaktadır. Kuruluşların altyapı imkanlarından hareketle denetim sonuçlarının değerlendirildiği 2013 PGD Raporu Bakanlığımızca hazırlanmış ve ilgili tüm taraflarla paylaşılmıştır. Bu raporlara dayanılarak hazırlanan strateji belgeleri de PGD kuruluşları ile işbirliği halinde Bakanlığımızca oluşturulmaktadır. PGD NİN KOORDİNASYONU Bakanlığımız ayrıca denetim sonuçlarının tek bir veri havuzunda toplanarak tüm kuruluşların kullanımına açılması için Ulusal PGD Bilgi Sistemini (PGDBİS) de kurmuştur. 5

6 ÇÖZÜME YÖNELİK 2013 YILI ÇALIŞMALAR PGD RAPORU ALTYAPI Bütçe Personel Laboratuvar Altyapısı DENETİM SONUÇLARI Toplam Denetlenen Ürünler Uygunsuz/Güvensiz Bulunan Ürünler Test Edilen Ürünler İthal/Yerli Ürünler ŞİKAYETLER, KAZA YARALANMA VERİLERİ & İNTERNET DENETİMLERİ Rapora sayfasından ulaşılabilmektedir. SONUÇ VE ÖNERİLER

7 DENETLENEN ÜRÜNLER, UYGUNSUZ / GÜVENSİZ ÜRÜNLER Grafikte sunulan veriler şu kuruluşlara aittir (Farklı formatta veri sağlayan kuruşlara ait veriler -işletme sayısı, ürün birim adedi, kg. vb-grafiğe yansıtılamamıştır): -Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bak. -Gümrük ve Ticaret Bakanlığı - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı -Sağlık Bakanlığı (kozm. &t.cihazlar) - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (yapı malz.) -Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bak. -Bilgi Tekn. ve İletişim Kur.

8 TEST EDİLEN ÜRÜNLER İÇERİSİNDE GÜVENSİZ BULUNAN ÜRÜNLER Grafikte sunulan veriler şu kuruluşlara aittir (Farklı formatta veri sağlayan kuruşlara ait veriler -işletme sayısı, ürün birim adedi, kg. vb-grafiğe yansıtılamamıştır): -Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bak. -Gümrük ve Ticaret Bakanlığı -Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı - Sağlık Bakanlığı (kozm&t.cihaz) -Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (yapı malz) -Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bak. - Bilgi Tekn. ve İletişim Kur.

9 DENETLENEN ÜRÜNLERİN YERLİ / İTHAL DAĞILIMI* Grafikte sunulan veriler şu kuruluşlara aittir (Farklı formatta veri sağlayan kuruşlara ait veriler -işletme sayısı, ürün birim adedi, kg. vb-grafiğe yansıtılamamıştır): -Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bak. -Gümrük ve Ticaret Bakanlığı - Sağlık Bakanlığı (kozm &t. cihaz) -Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (yapı malz.) -Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bak. -Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu -Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

10 GÜVENSİZ ÜRÜNLER, ALINAN ÖNLEMLER Grafikte sunulan veriler şu kuruluşlara aittir (Farklı formatta veri sağlayan kuruşlara ait veriler -işletme sayısı, ürün birim adedi, kg. vb-grafiğe yansıtılamamıştır): -Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bak. -Gümrük ve Ticaret Bakanlığı -Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı -Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (yapı malz.) -Sağlık Bakanlığı (Kozm ve T. Cihaz) -Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu -Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı( 2012 ve 2013 senelerinde )

11 DENETİM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Denetlenen ürün sayısında bir önceki seneye göre önemli oranda artış söz konusudur. Bununla birlikte, denetlenen ürünlerin sadece % 12 lik kısmı uygunsuz veya güvensiz bulunmuştur. Denetimler ağırlıklı olarak işaret/belge kontrolüne dayalı olarak yürütülmektedir. Bu durum özellikle test yöntemiyle tespit edilebilecek uygunsuzlukların/güvensizliklerin denetim dışında kalması sonucunu doğurmaktadır. Şikayet ve ihbarların, 2013 senesinde de PGD kuruluşlarına yol gösteren ve denetimleri yönlendiren sayıda olmadığı görülmektedir. Şikayet mekanizmaları hakkında kamuoyunun daha fazla bilgilendirilmesi çalışmalarına ağırlık verilmesi gerekmektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından kurulan kaza/yaralanma veritabanının PGD amacıyla daha aktif kullanılması önem arz etmektedir. İnternet satışları alnında yapılan sınırlı sayıda denetimde tespit edilen yüksek oranda aykırılıklar, bu alana kuruluşlarca önümüzdeki dönemde daha fazla ağırlık verilmesi gerektiğini göstermektedir yılında daimi veya düzeltici önlem alınan ürün sayısının güvensiz ürün sayısına oranının (%93,7) yüksek olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, tespit edilen tüm güvensiz ürünlere önlem uygulanmadığı görülmektedir.

12 Önümüzdeki Yol Denetim planlaması ve önceliklendirmenin geliştirilmesi (riskli ürünlerin daha hızlı tespiti) Test yöntemine daha fazla başvuru (kimyasal risklerin denetlenmesine ağırlık verilmesi) PGD de görev dağılımının etkinleştirilmesi Şikayet mekanizmaları ve yürütülen denetimler hakkında kamuoyu farkındalığının arttırılması Kobi Bilgi Sitesi, Ürün Güvenliği Web Sitesi

13 Önümüzdeki Yol Mevzuat altyapısının güçlendirilmesi (4703 sayılı Kanun un güncellenmesi) TOBB ile tüketici derneklerinin, PGD nin etkinleştirilmesi çalışmalarına aktif katılımlarının sağlanması Diğer ülkelerle işbirliği mekanizmalarının geliştirilmesi (STA lar ve Teknik İşbirliği Anlaşmalarının etkin kullanımı) İnternet denetimlerinin etkinleştirilmesi Bakanlığımızca, ilgili tüm tarafların katkılarıyla, yıllarını kapsayacak yeni bir Ulusal PGD Strateji Belgesi hazırlanacak, yukarıdaki hedeflere ulaşılması yönünde çalışmalar Belge kapsamında yürütülecektir.

14 İktisadi İşletmecilerden, TOBB ve Sektör Örgütlerinden Beklentiler Üretici/ dağıtıcı /ithalatçıların ürün güvenliği ile ilgili sorumluluklarına uygun hareket etmeleri, ürün güvenliğine ilişkin şikayetlerini PGD kuruluşlarına ulaştırılmak için gerekli mekanizmaları etkin şekilde kullanmaları, TOBB un ve sektör örgütlerinin şikayetleri ile ilgili iktisadi işletmecileri yönlendirmeleri veya şikayetlerin iletilmesi noktasında görev almaları TOBB un, davet edildiği PGD Koordinasyon Kurulu toplantılarında özel sektörün sesi olması İktisadi işletmecilerin ürün güvenliği ile ilgili bilgi eksikliklerinin, TOBB veya sektör örgütleri tarafından tespit etmesi, gerektiğinde PGD kuruluşlarından bilgilendirme faaliyetleri talebinde bulunulması TOBB un, ürün güvenliği ile ilgili ihtiyaç duyulabilecek bilgileri pratik bir şekilde iktisadi işletmecilere ulaştırabilmeleri (Kobi Bilgi Sitesi). Sektör örgütlerinin de benzer bilgi paylaşımlarında bulunmaları.

15 TEŞEKKÜRLER