Cinsel Kimlik & İhmal ve İstismar Seminerini

Transkript

1 Cinsel Kimlik & İhmal ve İstismar Seminerini SUNAR. Psikolojik Danışman Abdullah ŞENCAN

2 CİNSEL KİMLİK VE BOZUKLUKLARI Cinsel Kimlik Erken Yaşlarda Yerleşir 3-7 yaş arası dönem. Cinsel kimlik gelişimi başlar. Cinsiyet farklarını keşfeder ve sorular başlar. Kınama ve cezalandırma cinsel kimliğin kabulünde zorluk yaratır.

3 Dikkat etmemiz gereken noktalar Çocuklarımızı cinsiyetine uygun yetiştirmeliyiz. Kız çocuğuna erkek, erkek çocuğuna kız rollerini vermemeliyiz. Onunla kız ise erkekmiş gibi erkek ise kızmış gibi konuşmamalıyız. Erkeğe kız kıyafeti kıza erkek kıyafeti giydirmemeliyiz. Kız çocukları erkek çocuklarla, erkek çocuklarda kız çocuklarla bir arada büyütülmesi de rol karmaşasına neden olmaktadır.

4 Kızlar kız oyuncakları, erkekler erkek oyuncaklarıyla oynaması sağlanmalıdır. Onlara model gösterilirken kızlara anne, abla, teyze, hala gibi bayanlar kullanılması; erkekler için amca, dayı, abi kullanılması uygun olacaktır. Kızlar erkek, erkekler kız gibi davranışlar sergiledikleri zaman onlar için uygun olan davranışlar konusunda bilinçlendirmeliyiz.

5 CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI CKB OLAN KİŞİLER GENELLİKLE DURUMLARINDAN DOLAYI DEPRESYON VE KAYGI YAŞARLAR CKB NİN GÖRÜLME SIKLIĞI ERKEKLERDE DE 1 KADINLARDA DE 1 DİR

6 ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE CKB CKB OLAN YETİŞKİNLERİN ÇOCUKLUK DÖNEMLERİNDE DE KARŞIT CİNSİN DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİ GÖRÜLMEKTEDİR CKB TANISI TAMAMEN KADINSI ERKEK ÇOCUKLAR YA DA ERKEKSİ KIZ ÇOCUKLARINA KONULMAKTADIR AİLELER ÇOCUKTAKİ KARŞIT CİNS DAVRANIŞLARINI SERGİLEDİĞİNİ GENELLİKLE 3 YAŞINDAN ÖNCE FARKEDERLER CKB ÇOCUKLARDA DAHA YAYGINDIR (ERKEK ÇOCUKLARINDA %3, KIZ ÇOCKLARINDA %1

7 ÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ CKB NİN NEDENLERİ ÇOCUKLARIN KADINSI VEYA ERKEKSİ OLARAK GÖRÜLMESİ DEĞER YARGILARINA VE KALIPLARA ÇOK BAĞLIDIR FAKAT BU DAVRANIŞLARIN FİZİKSEL NEDENLERİ DE OLDUĞUNU GÖSTEREN VERİLER DE VARDIR ÇOCUKLARIN ÇOĞUNDA KARŞIT CİNSE ÖZGÜ DAVRANIŞLAR GÖRÜLÜR VE BUNLAR ÇOĞUNLUKLA AİLELER VE AKRABALAR TARAFINDAN PEKİŞTİRİLİR BÖYLE DAVRANIŞLAR ÇOCUĞUN ANATOMİK CİNSİYETİ İLE CİNSEL KİMLİĞİ ARASINDAKİ ÇATIŞMAYI ARTTIRMAKTADIR

8 CKB NİN TERAPİSİ BAŞLICA 2 ŞEKİLDE YAPILIR 1. KİŞİNİN VÜCUDUNUN KİŞİNİN PSİKOLOJİSİNE UYGUN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ 2. KİŞİNİN PSİKOLOJİSİNİN KİŞİNİN VÜCUDUNA UYGUN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ

9 İstismar: Çocuğun sağlığını, fiziksel ve psikolojik gelişimini olumsuz etkileyen, bir yetişkin yada toplum tarafından yapılan davranışlara denir. 1. Fiziksel istismar: Dayak, çimdikleme, itip kakma 2. Duygusal İstismar: Aşağılama, hakaret etme,tehdit etme, aşırı beklenti, koruma ve otorite 3. Cinsel İstismar:Cinsel organlarına elleme ve okşama vb. İhmal: Çocuğun sağlığı, fiziksel yada psikolojik gelişimi için gereken ihtiyaçların (sevgi, giyecek yiyecek,eğitim, barınak vb.) karşılanmamasına denir.

10 CİNSEL İSTİSMARA MARUZ KALANÇOCUKLARDAGÖRÜLEBİLEN BELİRTİLERNELERDİR? 1-)Tekrarlayıcı, rahatsız edici düşünceler, Olayla ilgili kabuslar, Uykuya dalma güçlüğü (karanlık olayı çağrıştırabilir ya da kabus göreceğini düşündüğü için uyumak istemez), öfke patlamaları, konsantrasyon güçlüğü,

11 2-) Yaşına uygun olmayan cinsel davranışlar, Cinsel davranışlarda artma, cinsel oyunlar oynama, Cinsel istismara uğrayan çocukların %50'sinde travma sonrası stres bozukluğu görülmekte, depresyon, düşük benlik saygısı, intihar davranışları, damgalanmışlık hissi, alkol ve madde kötüye kullanımı eşlik edebilmektedir.

12 Ensest İlişki Nedir? Kanunen evlenmelerine izin verilmeyen iki kişi arasındaki cinsel ilişkiye verilen isimdir. Ensest a) anne-babadan biriyle b)üvey baba dahil olmak üzere bir akraba ile c)üvey baba yerine geçen biri; annenin erkek arkadaşı, ebeveyn rolünü üstlenen biriyle sözkonusu olabilir.

13 ÇOCUKLAR YAŞADIKLARINI NEDEN SÖYLEMEZLER? Kendilerine inanılmayacağından korkarlar. Başlarının belaya gireceğinden korkarlar. İstismarcının tehditlerinden korkarlar. İstismarcıyı korumak isteyebilir, sevebilir ama yaptıklarını sevmezler. Nasıl anlatılacağını bilmeyebilirler.

14 Cinsel davranışların yanlış olduğunu bilmeyebilirler. Arkadaşları tarafından dışlanabileceklerinden korkarlar. Homoseksüel olarak adlandırılabileceklerinden korkarlar. Büyüklerle cinsel konuları konuşmaktan utanırlar, korkarlar. Gammaz olarak adlandırılmak istemezler. Iyi çocukların cinsellikle ilgili sözcükleri kullanmasının doğru olmadığı söylenmiştir.

15 CİNSEL SÖMÜRÜ NEDİR? Sıklıkla bu sömürüden sorumlu olan kişi cinsel tatminden çok parasal kazanç için bu tür bir faaliyette bulunur. İki türü vardır: a) Çocuk Pornografisi

16 YANLIŞ DOĞRU Çocuklar cinsel istismarı hayal güçlerinin genişliği nedeniyle uydururlar. Yaşanmış bir iki olay önemli değildir. Çocuklar olan biteni çabuk unuturlar. Olayı provoke eden çocuklar, Şirin ve cazip kız çocuklar, Evden kaçan çocuklar, İhmal edilmiş çocuklar potansiyel kurbanlardır: İstismarcılar genellikle yaşlı ve yabancı erkeklerle sokaktaki hırpani serserilerdir. Parklar, genel tuvaletler, ıssız sokaklar, karanlık yerler, boş inşaat sahaları tehlikeli bölgelerdir. Çocuklar bu konuda genellikle yalan söylemezler. İlk kural çocuğa inanmak olmalıdır. Bir kez olan ya da tekrarlayan cinsel istismar çocuğun ruhsal ve fiziksel sağlığı açısından ciddi derecede zarar vericidir. Kurbanlar her sosyo-ekonomik ve her sosyo-kültürel gruptan gelen kız ve erkek çocuklar olabilir. Olguların %80-95 inde fail yaşları arasındaki, kurban tarafından tanınan evli ve çocuklu erkeklerdir. Olayın olduğu yer genellikle ev, okul, ev ile okul arasındaki yol gibi çocuğun içinde bulunduğu yakın çevresidir.

17 Cinsel sömürüye uğrayanlara nasıl yardım edebilirsiniz? Yapacağınız en iyi şey onu dinlemeye hazır olduğunuzu göstermeniz, onu dinleyerek, inandığınızı, bunun onun suçu olmadığını, olanlardan dolayı üzüldüğünüzü, yardıma hazır olduğunuzu belirtmektir.

18 Çocukların Güvenliklerinin Sağlanması Konusunda Öneriler Güvenliklerini sağlamayı öğretin: Çocuklara güvende olma hakları olduğunu ve kimsenin bunu ellerinden alamayacağını söyleyin. Bedenlerini korumayı öğretin: Çocuklara bedenlerinin kendilerine ait olduğunu, özellikle mayo ile kapatılan bölgelerin çok özel bölgeler olduğunu ve kimsenin bu bölgelere dokunmaya haklarının olmadığını anlatın. Hayır demeyi öğretin: Çocuklara herhangi birisi onları incitmeye kalkarsa Hayır demeleri gerektiğini söyleyin. Çünkü birçok çocuğa büyüklerin söylediklerine itaat etmeleri öğretilmiştir. Yardım istemeyi öğretin: Birisi onlara kötü, rahatsız edici bir şey yaparsa arkadaşlarından ya da büyüklerden yardım istemeyi öğretin. Yardım istediklerinde onlara

19 Onlara inandığınızı öğretin: Çocuğunuza inanın eğer yardım istiyorsa bunu geri çevirmeyin. Çocuklar bu konularda çok ender yalan söylerler. Sır saklamasını öğretin: Çocuklarınıza bazı sırların hiçbir zaman saklanmaması gerektiğini söyleyin. Onlara söylemeleri gerektiğini ve istemeseler dahi bunların açıklanması gerektiğini anlatın. Dokunulmayı reddetmeyi öğretin: Çocuklarınıza kendilerinin ellenmesi ve öpülmesi durumunda eğer hoşlanmıyorlarsa bunu reddetmelerini söyleyin. Eğer birisi eller ve bunun sır olarak saklanması gerektiğini söylerse mutlaka size bildirmesi gerektiğini anlatın. Yabancılarla konuşmamayı öğretin: Çocuklarınıza, güvenliklerini korumak için gerekirse kendilerine zarar veren kişiden kaçmak, yüksek sesle bağırmak ve onu tekmelemek gibi bazı kural dışı davranışlarda bulunabileceklerini anlatın.

20 Cinsel Kimlik & İhmal ve İstismar Seminerlerini SUNDU. Psikolojik Danışman Abdullah ŞENCAN