ÇEVRE BİLİNCİ, AMBALAJ ATIKLARI VE ORMANLARIN FAYDALARI

Transkript

1 ÇEVRE BİLİNCİ, AMBALAJ ATIKLARI VE ORMANLARIN FAYDALARI

2 ÇEVRE BİLİNCİ Toplumun tüm kesimlerini çevre konusunda bilgilendirmek, bilinçlendirmek, olumlu ve kalıcı davranış değişiklikleri kazandırmak ve sorunların çözümünde fertlerin aktif katılımlarını sağlamak çevre eğitiminin temel hedefidir. Çevre ile ilgili konularda aktif katılım sağlayacak, olumsuzluklara karşı tepki oluşturacak, bireysel çıkarların toplumsal çıkarlardan ayrı düşünülemeyeceği gerçeğini kavratacak bir eğitim yöntemi uygulanmalıdır. Çevre eğitimi yalnız bilgi vermek ve sorumluluk hissi oluşturmakla kalmamalı, insan davranışını da etkilemelidir. Bunun için eğitim çalışmalarında işitsel ve görsel materyaller ile uygulamaya ağırlık verilmelidir.

3 Çevrenin korunması, geliştirilmesi ve iyileştirilmesi konularında gösterilen çabaların amacı, insanların daha sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşamalarının sağlanmasıdır. Bunu sağlayacak olan da insanın kendisidir. Çünkü çevreye zarar veren de, çevreyi koruyan ve geliştiren de insandır. Günümüzde çevre bilinci sağlıklı bir çevrede yaşamayı, temel insan haklarından biri olarak kabul etmektedir. Bu ise ancak kaliteli bir eğitimle mümkündür. İnsan ve çevre arasındaki etkileşimin vazgeçilmez nitelikte oluşu, çevre kavramının günümüzde kazandığı boyutlar, çevrenin ulusal düzeyde olduğu kadar, uluslararası düzeyde de yeni yaklaşımlarla ele alınması gereğini ortaya çıkarmıştır. Ülkemizde bugün ortaya çıkan sorunların ana nedenlerinden birisi. bilgi edinme ve bilinçlenmede karşılaşılan eksikliklerdir. Çevre bilincine sahip olmayan bir insan,

4 yaşadığı dünyayı kendisinden sonra başkalarının da kullanacağını idrak edemez. Halbuki çevre, bize geçmişten kalan bir miras değil; korunması, geliştirilmesi ve gelecek nesillere en güzel şekilde devredilmesi gereken bir emanettir. Toplumumuzun büyük bir kısmında çevre bilincinin yeterince oluşmaması nedeniyledir ki çevre, ilgilenmeye değmeyen bir konu olarak algılanmaktadır. Çevre eğitiminin ana hedefi ise, yeni bir insan tipini, ahlak anlayışını ve tüketim bilincini topluma kazandırmak, ihtiyacı kadar tüketen, gelecek nesillere karşı sorumluluk hisseden, çevre sorunlarına karşı duyarlı ve bilinçli bir insan modeli yetiştirmektir.

5 Geri Dönüşüm Geri dönüşüm kullanılmış malzemelerin yeni ürünlere dönüştürülmesi işlemidir. Geri dönüşümde amaç, tekrar kullanılabilecek durumda olan malzemelerin atılmasını önlemek, ham madde ve enerji tüketimini azaltmak, bundan başka, hava ve su kirliliğini önlemektir. Geri dönüşüm sayesinde çöp üretimi önemli ölçüde indirgenmiş oluyor. Ayrıca küresel ısınmaya yol açan seri gazlarının üretimi azaltılmış oluyor. Cam, kağıt, metal, plastik, tekstiller ve elektronik malzemeler geri dönüşümü mümkün olan maddelerdir.

6 AMBALAJ NEDİR: Ambalaj, içerisinde yer alan ürünü, ürünün yapısına ve şekline göre en iyi şekilde koruyan, temiz kalmasını sağlayan, taşınmasını kolaylaştıran ve aynı zamanda ürünün tanıtımını yapan değerli bir malzemedir. Ambalaj kullanımı, yaşamış olduğu değişimlerin ardından günümüzdeki halini almıştır. Ambalajlar ilk başlarda tahta fıçı, sandık, toprak kaplar, deri tulumlar ve çuvallardan oluşmaktaydı. Günümüzdeki daha uygun ve ekonomik hale gelerek çoğunlukla kağıt, karton, plastik, cam ve metal malzemelerden oluşmaktadır. Ambalaj, içinde bulunan ürünü koruyup, sağlıklı bir şekilde tüketicilere gelmesini sağladığı için gerekli olan ve kullanılması gereken bir malzemedir. Gündelik yaşamımızda ambalajların kullanım alan

7 oldukça genişlemiştir. Yiyecekten, kozmetiğe, çiçekten mobilyaya kadar birçok ürünü ambalajıyla satın alıyoruz ve genellikle geri kazandırılabilir nitelikte ambalajlı ürünler tüketiyoruz. Ambalaj görevini tamamladığında ortaya ambalaj atığı çıkmaktadır. Gündelik hayatta kullanılan ürünlerin boş ambalajlarının oluşturduğu ambalaj atıkları, evsel atıklara örnektir. Bu atıkları, gıda, temizlik ürünleri ambalajları, süt ve meyve suyu kutuları, cam veya plastik şişeler, konserve, salça, bal veya reçellerin cam kavanozları, teneke ve metal konserve kutuları, alüminyum içecek kutuları vb. olarak örneklendirebiliriz. Ambalaj atıklarını geri kazanmak için, çöplerden ayrı biriktirmemiz ve geri dönüşüm kumbaralarına atmamız yeterlidir.

8 Bilinçli Alışveriş Alışveriş tercihlerinizin çevreyi önemli ölçüde etkilediğini biliyor muydunuz? Satın aldığınız her ürün Dünya'mız üzerinde iz bırakmaktadır, ancak bazı seçimlerimiz Dünya'mızı daha az olumsuz etkilemektedir. Kendimizi satın aldığımız ürünler konusunda eğitmemiz, yaşadığımız gezegenimizi korumamız yönünde atacağımız önemli bir adımdır. Bilinçli tüketici olmak hiç de zor bir şey değil. Bunun için aşağıdaki önerilerimizi dikkate alın ve alışkanlık haline getirin: Bir kere kullanıp atacağınız naylon poşetler yerine, sürekli kullanabileceğiniz bez torba, sepet veya fileleri tercih edin. Unutmayın ki, plastik ambalajlar ve naylon poşetler

9 doğada parçalanmadan yüzyıllarca kalabilmektedir. -Plastik ya da pet ambalajlı yiyecek ve içecekler yerine cam ambalajlı olanları seçin. -Herhangi bir ürünü alırken geri dönüşümlü olmasına dikkat edin. -Kullanılmış eşya ya da giysiler satın alın, ya da yakınlarınızla değiş tokuş yapın. - Kullan-at piller yerine yeniden doldurulabilen pilleri kullanın. -Sprey deodorantlar yerine Ozon dostu deodorantlar kullanmaya özen gösterin. -Alışveriş yaparken, harcamanın ne kadarını ürünün kendisine, ne kadarını ambalajına verdiğinizi hiç düşündünüz mü? Mümkün olduğunca büyük boy ürünleri tercih edin ya da toptancıdan alışveriş yapın.

10 -Fosfat içeren deterjanlar içme suyu kaynaklarına karışarak suyu kullanılmaz hale getirmektedir. Fosfatlı deterjanlar yerine doğal temizleyicileri tercih edin. Bulaşık makinalarında kullanılan kimyasal parlatıcılar yerine bir doğal madde olan sirkeyi deneyin. Enerji sarfiyatı düşük olan ürünler tercih edin. ORMANLARIN FAYDALARI; Ormanlar; ağaçlarla birlikte diğer bitkiler, hayvanlar, mikroorganizmalar gibi canlı varlıklarla toprak hava, su, ışık ve sıcaklık gibi fiziksel çevre faktörlerinin birlikte oluşturdukları karşılıklı ilişkiler dokusunu simgeleyen ekosistemler olup, dünya yaşamı için vazgeçilmezdirler. Ormanlar yaşantımızın her safhasında ihtiyaç duyduğumuz yapacak ve yakacak hammadde kaynağıdır. Bunun yanı sıra bitkisel nitelikli tohum, çiçek,

11 kozalak vb. ile mineral nitelikli çakıl, kum vb. hammadde kaynaklarının bir kısmı da ormanlardan elde edilmektedir. Ormanlar, bitkiler ve hayvanlar için doğal bir su kaynağıdır. Kar ve yağmur biçimindeki yağışı yapraklı, dalları, gövdesi ve kökleri ve tutarak sellerin ve taşkınların oluşmasını önler. Ayrıca yer altı sularının oluşmasına yardım eder. Ormanlar erozyonu önler. Ormanlar rüzgarın hızını azaltır, toprağı kökleri ile tutarak yağışların ve akarsuların toprağı taşımasını önler. Ormanlar, yaban hayatı ve av kaynaklarını korur. Nesli tükenmekte olan hayvanların üretimi, korunması ve barınmasında koruma alanları oluşturur. Bu sahalar milyonlarca canlının yuvasıdır. Ormanlar bitki örtüsü ve toprak içerisinde büyük miktarda karbon depoladıklarından, ikim üzerinde olumlu etkiler yapar. Aşırı sıcaklıkları düzenler, bir ısı tamponu gibi görev

12 yapar. Sıcağı soğuğu dengeler, yaz sıcaklığını azaltırken, kış sıcaklığını artırır, radyasyonu önler. Su buharını yoğunlaştırarak yağmur haline gelmesini sağlar. Rüzgar hızını azaltarak toprak ve kar savurmalarını ve rüzgarın kurutucu etkisini yok eder. Bu nedenle açık alanlara oranla ormanlarda gündüzler serin geceler ise sıcaktır. Ormanlar, eğlenme, dinlenme ve boş zamanları değerlendirme imkanı sağlar. Havası, suyu, doğal görünümleri ve sakin ortamı ile özellikle şehirlerde yaşayan insanları kendisine çeker. Bu yönüyle insanların beden ve ruh sağlığı üzerinde olumlu rol oynar. Yerleşim alanları çevresindeki hava kirliliğini ve gürültüyü önlemesi ile insan sağlığı bakımından büyük önem taşır. Ormanların insan sağlığı üzerindeki bütün bu olumlu yararları nedeniyle büyük kentlerin çevresinde

13 ormanlar yetiştirilmekte, dinlenme yerleri kurulmaktadır. Ormanlar, orman içinde ve dışında yaşayan insanlara çeşitli iş alanları sağlar, işsizliği önlemede etkin rol oynar, böylece köyden kente göçü azaltır. Ormanlar, ulusal savunma ve güvenlik bakımından da çok önemlidir. Askeri birliklerin savaş tesisleri ile araç ve gereçlerinin gizlenmesinde, savaş ekonomisi bakımından değer taşıyan reçine, katran ve tanenli maddelerin elde edilmesini sağlar, Ayrıca ormanlar barajların ekonomik ömrünü uzatır, doğal afetleri önler, ülke turizmine katkıda bulunur, Ormanlar, doğal güzellikleri ve sayılmayacak kadar çok faydalarıyla iyi baktığımız takdirde tükenmez bir doğal kaynaktır.