Kan Grup Antijenleri

Transkript

1 İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Herkes İçin Transfüzyon Tıbbı Sempozyum Dizisi No: 44 Mayıs 2005; s Kan Grup Antijenleri Dr. Hülya Bilgen ABO kan grup an tijenlerinin tanımlanması güvenli transfüzyon konusunda atı lan en önem li adımlardan birisidir. Yapılan çalışmalar kan hücrelerinde membranla ilişkili pek çok yapı nın antikor yanı t ı oluşturabilecek antijenik özellikleri olduğunu göstermiştir. Günümüzde serolojik olarak tanımlanmış kan grup antijenlerinin sayı sı 600 den faz ladır. Bu an ti jen le rin bü yük bir bö lümü birbirleri ile iliş ki li olup kan grup sis tem le ri ni oluştururlar ve 2004 yı l ı itibari ile Uluslarası Kan Transfüzyon Derneği ISBT ta ra fından onaylanmış 29 kan grup sistemi bulunmaktadır. Bir çok kan grup sisteminin biyokimyasal yapı sı bugün artık belirlenmiştir. Bunların ABH, Le wis, P ve I kan grup an ti jen le ri gi bi bir kıs mı kar bon hidrat ya pı sındadır. Bu grup la ra ait oli go sak ka rit an ti jen ler ya li pit mo leküllerine bağlanarak glikosfingolipitler veya polipeptidlere bağ la na rak da gli kop ro te inler şeklinde membranlarda ve ayrıca solubl-çözünmüş ola rak da vü cut sı vılarında bulunabilirler Karbonhidrat antijenlere kar şı ge li şen immün yanıt ti mus dan ba ğımsızdır. Bu mul ti va lan kar bon hid rat ya pı sındaki antijenler direkt olarak B lenfositlerden antikor sentezletebilirler. Timus ba ğımsız bu im mün ya nıt, kla sik olarak immunglobulin M (IgM) tipi antikor olu şumuna neden olmaktadır ve geli şen bu an ti kor la ra izo he mag lü ti nin adı verilmektedir. Karbonhidrat kan grup antijenlerine kar şı ba zan yük sek tit re de IgG ti pi an tikorlar da olu şabilmektedir, ancak bu ko nuda bilinenler çok ye terli de ğildir. Protein yapı sın da ki Rh, MNS, Kell, Lut he ran, Kidd, Duffy, Xg kan grup antijenlerinin kimyasal yapıları ile il gili bilinenler karbonhidrat yapı sındakilerle kıyaslandı ğında görece olarak daha azdır. En tipik özellikleri timus a ba ğımlı im mün ya nıt oluşturmaları dır. Antijen spesifik helper T lenfositler aracı lı ğı ile B lenfositlerinden IgG yapı sında antikor yapılmasına neden olurlar. Bu IgG tipi antikorlar genelde ekstravasküler hemolize neden olmaktadırlar. 55

2 Hülya Bilgen Diego, Colton, Er gibi kan grup sistemlerinin ise biyokimyasal yapı sı ha len yeterince bilinmemektedir. ABO KAN GRUP SİS TE Mİ ABO sis te mi ne ait an ti jen ler, memb ran an ti jen le ri ola rak erit ro sit ve trombo sit le rin yü ze yin de, vas kü ler epi tel hüc re le ri, in tes ti nal, ser vi kal ve me me bezi epitel hücrelerinde ayrıca çözünmüş hal de de plas ma, tük rük, süt, id rar ve feçesde bulunurlar. Bu gurubun bir di ğer özel li ği ni de erit ro sit yü ze yin de bulunmayan antijenlere kar şı serumda kuvvetli reaktif antikorların var lı ğı oluşturmaktadır. Bu iki ka rekter ABO sistemini transfüzyon ve doku naklinin en önemli antijenleri yapmaktadır. Buna ek olarak serumdaki bu antikorların tesbit edilebilmesi prensibine dayanarak reverse gruplamanın da ya pılabildi ği tek kan grup sis te mi ni oluşturmaktadır. ABO sisteminde A, B, H olmak üzere üç antijen bulunmaktadır. Bunlardan H an ti je ni nor mal de hem A, B hem de O kan grup la rı nın tümünde bulunur ve A ile B an ti jen le ri için ta şı yı cı bir mo le kül ola rak ta nımlanır. ABO sis te mi ne ait bu an ti jen ler; 1) H ve h ; 2) A1,A2,B ve O; 3) Se ve se olarak en az üç gen böl gesi tarafın dan kont rol edil mek te dir ve her bir gen böl ge si birbirinden ba ğımsızdır. ABH antijenlerinin sekresyonlarda bulunması sek re tör gen ta ra fından kontrol edilmektedir. Çözünebilir ABH antijenleri populasyondaki bireylerin %80 inde gösterilebilir ve bu bireylere sekretor denilmektedir. Bu geni se/se şeklinde bulunduran ve bireylerin %20 sini oluş tu ran la rın sekresyonlarında ise ABH antijenleri yoktur ve bu bi reylere non-sekretör denilmektedir. ABH Sis te mi nin An ti je nik Var yant la rı ABH sisteminin en dikkat çekici varyantı Bombay fenotipidir. Bunlar fenoti pik ola rak O gu ru bu, non sek re tör bi rey le re ben zer ler. An cak erit ro sit le ri nin yü zey le rin de H an ti je ni yok tur ve se rum la rında yüksek titrede anti-h antikorları bulunmaktadır. Ba zı bi rey ler de ak tif A ve B ge ni ol ma sına rağmen taşı y ı cı H antijen molekülü tamamlanmamış ol du ğundan enzim sentezlenemez ama bu bi rey ler de ki A ve ya B gen le ri bir son ra ki je ne ras yo na ak ta rılabilmektedir.böy le ce O gu ru bu - Bom bay fe notipi ebeveynlerden A veya B gu rubu çocuklar meydana gelebilmektedir. Bazı bireylerde ise eritrosit yüzeyinde ABH antijenleri olmamasına rağmen sekresyonlarda ABH antijenleri saptanabilmektedir. Bu bi reyler fonksiyo- 56

3 Kan Grup Antijenleri nel H tip 1 glikozil transferaz sentezlerken tip 2 transferaz sentezleyemezler. Bu fenotipe de Para-Bombay adı verilmektedir ABH sisteminde A ve B antijenlerinin zayıf antijenik varyantları da bu lunmaktadır. Bu var yant lar içe ri sin de en önem li si A2 sub gu ru bu dur. Mo le kü ler farklı lıklar konusu tam aydınlatılamamış t ır, an cak an ti je nik yön den hem ka litatif hem de kantitatif farklı lıkların ol du ğu dü şünülmektedir. Serumlarında an ti-a1 bu lu nan bi rey ler de bu ya nı t ın nedeni kalitatif farklı lıktır. A1 ve A2 arasındaki en te mel serolojik farklı lık ise an ti-a1 ile re ak si yon ye te nek le ri dir. A1 ve A2 ara sındaki temel farklı lıklar Tablo 1 de gösterilmektedir. Tab lo 1. A1 ve A2 eritrositleri arasındaki temel farklılıklar Farklılık A1 A2 Kantitatif Anti-A (Zayıf,dilue) Antijenik bölge adult yenidoğan Kantitatif Anti-A1 Pozitif Negatif Serumda anti-a1 varlığı Yok Bulunabilir Antijenik determinant Tip 1 ve 2 zincirleri Tip 2 zincirleri Aa, Ab, Ac, Ad Sadece Aa, Ab N-asetil galaktozamil Max. ph 6 Max. ph 7 ABO Sis te mi ne Ait An ti kor lar ABO sis te me ait ge lişmiş antikorlar; do ğal ve im mun ol mak üze re iki grup ta in ce le nir ler. Her iki tip de im mü ni zas yon so nu cu oluşmaktadır. Do ğal anti-a ve anti-b antikorları ge nel lik le IgM, im mün an ti-a ve an ti-b an ti kor la rı ise IgG ya pı sındadır ve en faz la sıklıkla fetal-maternal hemoraji sonucunda gelişmektedirler. Do ğal ge li şen antikorlarda immünojen, muhtemelen bakteriyel kaynaklı dır. Florada bulunan bakterilerle kan grup antijenleri arasında benzerlik bulunmaktadır. Bu bakterilere kar şı ge li şen IgM ya pı sındaki antijenlerin izohemaglutinin olarak tanımlanan doğal antikorları oluşturdu ğu dü şünülmektedir. O gurubundaki bireylerin serumlarında bulunan anti-a,b antikorları; hem A, hem de B ti pi erit ro sit ler le ag lu ti nas yon ver se de ad sorb si yon tek nik le ri ile A ve B ola rak ayırt edi le mez ler. A hüc re le ri ile re ak si yo na so ku lan se rum lardan el de edi len elu ate ler ile ye ni den test ya pıldı ğında yalnızca A antijene sa hip hüc re ler ile ire ak si yon ver me le ri bek le nir ken, ye ni den hem A hem de B 57

4 Hülya Bilgen hüc re le ri ile re ak si yon ver dik le ri gö rü mek te ve A ve ya B gu ru bu sek re tor la rın tükrükleri bu antikorun hem A hem de B aktivitesini inhibe edebilmektedir. Anti-A1 antikorları, A1 hüc re le ri ile re ak si yon ve rir ve B, O, A2, A2B değişik oranlarda Ax kan grup la rındaki ki şilerin serumlarında bulunabilirler. Anti-H antikorları, O hüc re le ri ile çok kuv vet li ag lu ti nas yon oluştururken, A2 ve A3 hüc re le ri ile da ha za yıf aglutinasyon oluştururlar. En zayıf aglutinasyon ise A1 ve A1B hüc re le ri ile oluşmaktadır. Anti-H bombay tipi (Oh) kan gurubu olan ki şilerin serumlarında bulunur. ABO sistemine ait bu antikorla- Tab lo 2. ABO sistemine ait antikorlar Antikor Serum Diğer Grup İnsidans Özellik Kaynaklar Anti-B A %100 Sıklıkla IgM Colostrum IgA Titre 1:8-512 Tükrük IgA Anti-A,B O, Oh %100 Sıklıkla IgG Ax, A3 ile reak. Anti-A B %100 Sıklıkla IgM Titre 1: Anti-A1 A2B %22-35 Az sayıda A2 ile absorbe A2 %1-8 transfüzyon O ve B serumu Ax Çoğunlukla reaksiyonu Anti-H Oh %100 H maddesi A1, Bazan ile inhibe olur A1B, rın temel özellikleri Tablo 2 de gösterilmektedir. LEWIS SİSTEMİ Lewis antijenleri diğer dokularda, muhtemelen intestinal epitelde sentez edil mek te ve da ha son ra erit ro sit yü ze yi ne ab sor be ol mak ta dır. Le wis ve ABH antijenleri yakın ilişkide olup, Le geni (*1-4) fukosiltransferazı kodlamaktadır. Lewis sisteminin antikorları, an ti-le(a) ve an ti-le(b) do ğal antikorlar olup, IgM ya pı sındadırlar. Anti-Le(a) ya bağ lı hemolitik transfüzyon reaksiyonu bildirilmiş tir an cak IgM ya pılarından dolayı plasentayı geçemedikleri için yenidoğan hemolitik hastalı ğı oluşturamamaktadırlar. Serumdaki Lewis maddeleri invitro olarak tiplendirmede ve invivo olarak da transfüzyon sırasında 58

5 Kan Grup Antijenleri Tab lo 3. Lewis fenotipleri Fenotip Sıklık (%) Gen Durumu Le(a+b-) 22 Le, H, sese/le, hh, sese, Le, hh, Se Le(a-b+) 72 Le, H, Se Le(a-b-) 6* lele, H, Se/lele, H, sese, lele, hh, Se/lele, hh,sese Le(a+b+) ** *Siyah ırkta %22 **Bazen infant ve küçük çocuklarda karşılaşılabilir,sonradan Le(a-b+) olur. antikorları nötralize edebilirler. Ii SİS TE Mİ Ii antijenleri oligosakkarit yapı sındadırlar, araları nındaki en belirgin fark I antijeni dallanma gösterirken i nin dallanma göstermemesidir. I antijeninde dallanmayı sağlayan Zz genleridir. Fetal ve kord eritrositleri fazla miktarda i ve az mik tar da I bu lun du rur ken do ğumu izleyen ilk 18 aylık sü re de du rum I lehine hızla deği şir ve ye tişkinlerde I antijen miktarı fazla bulunur. I antijeni sadece eritrositlerin yüzeyinde değil ay nı za man da tük rük, süt ve vü cut sı vılarında da bulunmaktadır. Anti-I antikoru dallanmış, anti-i ise dallanmamış oligosakkarite kar şı ge lişmiştir. Anti-I nadiren alloantikor sıklıkla da otoantikor olarak bulunmakta olup, Mycoplasma pneumoniae infeksiyonlarından sonra yüksek titrede Anti- I alloantikorları olu şabilmektedir. P SİS TE Mİ Biyokimyasal olarak P sistemi ABH ve Ii sistemleri ile ilişkilidir en mutad fenotipleri PI ve P2 dir ve P antijenleri sistem gli kos fin go li pit üze rin de su nulur. Tümünde olmasa da Anti-P1 sıklıkla P2 fenotipindeki ki şilerde bulunmaktadır. Genellikle so ğukta reaksiyon veren IgM yapı sındaki antikorlar olup farklı tek nik ve fark lı ısılarda reaksiyon verebilirler. Bazan hemolitiktirler ve geniş ısı ara lıklarında reaksiyon verebilen bazı an ti-p1 an ti kor la rı trans füz yon re aksiyonları na da ne den ola bi lir ler ama IgM ya pı sında olduklarından yenidoğan hemolitik hastalı ğına neden olamazlar. Otolog anti-p antikorları paroksismal so ğuk hemoglobinürili hastalarda bulunmaktadır ve genellikle IgG yapı sındadır. Bu antikorlar 4º C da komplemanı bağ lar ve 37º C da ise erit ro sit li zi si ne neden olabilirler. Bu durum bifazik hemoliz olarak bilinmektedir. Anti- PP1Pk (Tja) ti pi IgG an ti kor da ima he mo li tik tir ve hem trans füzyon sonrası 59

6 Hülya Bilgen hem de ye ni do ğan hemolitik hastalı ğında varlıkları gösterilmiştir. RH SİS TE Mİ Macacus Rhesus maymunlarından alınan eritrositlerin tav şanlara verilme si ile el de edi len an ti se ru mun in san la rın %85 inin erit rositlerini aglutine etti ğini ilk gösteren Landsteiner ve Wiener dır ve bu antijene de Rh antijeni denilmiştir. Daha sonra bunun A ve B antijenlerinden sonra en yük sek antijeniteye sahip, D antijeni oldu ğu an la şılmış tır. Rh An ti jen le ri Rh sis te mi en komp leks erit ro sit an ti jen sis tem le rin den bi ri si dir. Kırkın üzerinde allel ve varyant ta nımlanmış t ır. Ancak üç allel gen çifti tarafından yönetilen antijenler en önem lileridir. Antijenlerin isimlendirilmesi için de Fisher-Race, Wiener ve Rosenfield (sayısal) olarak üç farklı sistem kullanılmaktadır. Bazı Rh antijenleri ve populasyonda görülme sıklıkları Tab lo 4 de gös te ril- Tab lo 4. Bazı Rh antijenlerinin populasyonda görülme sıklığı Fisher-Race Wiener Sayısal Sıklık (%) D Rho Rh1 85 C Rh Rh2 70 E Rh Rh3 30 c hr Rh4 80 e hr Rh5 97 f(ce) hr Rh6 64 Ce rhi Rh7 69 Cw rhwl Rh8 2 mektedir. Da ha ko lay ve an la şı lır ol du ğu için yay gın olarak Fisher-Race isimlendirilmesi kullanılmaktadır. Bu üç al lel ge ni ve ya izo an ti jen le ri Cc, Dd, Ee ola rak isimlendirilmiştir. Bu genlerin sekiz de ği şik bir le şim le ri ile se kiz fark lı hap lotip (gen komp lek si) olu şabilmektedir. Se erum da C, c, E, e ve D an tijenlerine kar şı ge lişmiş antikor gösterilebilirken, yalnız ca d an tijeni ne kar şı an tikor gösterilememiştir. Ancak D antijeni nin gösterilemediği du rum lar da d an ti je ni nin var ol du ğu ka bul edilmektedir. En sık rast la nan 11 fe no tip ve her fe no tip te en sık kar şılaşılan 60

7 Kan Grup Antijenleri Tab lo 5. Sık raslanan Rh fenotip ve genotipleri Antiserumlarla reaksiyon Fenotip Genotip D C c E e DCcEe DCe/DcE DCe/dcE dce/dce dce/dce DCce DCe/Dce DCe/dce DcEe DcE/Dce DcE/dce DCe DCe/DCe DCe/dCe DCEe DCe/DCE DcE DcE/DcE DcE/dcE DCcE DcE/DCE Dce Dce/Dce Dce/dce dce dce/dce dcce dce/dce dcee dce/dce genotipler Tablo 5 de gösterilmektedir. Rh sis te min de en güç lü an ti jen D ol du ğu için, an ti-d ile ag lu ti ne olan erit rositlere Rh pozitif,aglutine olmayanlara ise Rh ne gatif denilmektedir. Rh negatif ki şilerin %70 inde bir ünite Rh pozitif kan verilmesinden sonra anti-d antikorları oluşmaktadır. D an ti je ni her za man güç lü re aksiyon vermeyebilmektedir. Stratton 1946 yı l ında zayıf D antijeni ta şıyan eritrositleri göstermiş ve bu antijenik yapı y ı Du ola rak ta nımlamış t ır. Ar gall ın 1953 yı lında Rh pozitif bir ki şide gösterdiği Anti-D antikor D-varyant antijeni olarak isimlendirilmiş ve 1953 yı lında Moore un önerisi doğrultusunda Du antijeni yerine zayıf-d antijeni tanı mı kabul edilmiştir. Zayıf-D ve Varyant-D ile ilgili olarak: 1- Za yıf veya varyant D antijeninin, Rh negatif bir ki şide antikor yanı t ı oluşturabilirli ği, 2- Za yıf ve ya var yant D antijeni ta şıyan fetus Rh negatif anneyi immünize edilebilirli ği, 3- Za yıf ve ya varyant D antijeni ta şıyan bir alı cıya Rh pozitif kan ve rilirse antikor yanı t ı nın olu şabilirli ği ve 4- Za yıf veya varyant D antijeni ta şıyan annenin Rh pozitif 61

8 Hülya Bilgen fe tus ile im münize edilebilirliği gibi soruların ya nıtları ve kli nik önem leri halen tartışmalı dır. An cak var yant D an ti je nin de ek sik an ti je nik epi top la rın varlı ğı, ola sı lık dü şük de ol sa an ti kor ya nı t ı için gerekli zemini oluşturdu ğundan bu bi rey le re kan ban ka cı lı ğı yönünden yakla şım önem li dir. Bu ne den le hem do nör hem de alı cılarda iki yüksek aviditeli monoklonal anti-d ile gruplama yapılması ay rıca donörlerde DVI - varyantı nın gösterilebilmesi ve yan lış negatif kayıt olmaması için po lik lo nal IgG ti pi an tiserum kullanılması öne rilmektedir. Rh An ti kor la rı Rh antikorları an ti-cw ve an ti-e gi bibazı istisnalar dı şında (immün orijinli IgG ya pı sında antikorlardır ve intravasküler hemoliz oluşturmazlar. IgM ya da IgA ti pi Rh an tikorları nadirdir. Varlıkları en iyi ola rak al bu min, en zim ve Co ombs test le ri ile gös te ri lir ler. Trans füz yon ön ce si ru tin ola rak ta ran dı ğı için en çok fetal-maternal hemoraji sonucu oluştukları kabul edilmektedir. D antijeni dozaj (düzeye bağ lı reaksiyon farklı lı ğı) göstermez, ancak anti- C, an ti-c, an ti-e ve an ti-e an ti kor la rı sıklıkla dozaj göstererek, homozigot hücrelerle heterozigot hücrelere göre daha kuvvetli aglutinasyon oluştururlar. KELL KAN GRUP SİS TE Mİ Kompleks bir kan grup sistemidir.bu sisteme ait antijenlerin biyokimyası Tab lo 6. Kell sistemine ait antijen ve fenotiplerin sıklığı Antijen Sıklığı(%) Fenotip Sıklığı (%) K 9.0 K+k- 0.2 k 99.8 K+k+ 8.8 K-k Kpa 2.0 Kp(a+b-) <0.1 Kpb >99.9 Kp(a+b+) 2.0 Kp(a-b+) 98.0 Jsa <0.1 Js(a+b-) <0.1 Jsb >99.9 Js(a+b+) <0.1 Js(a-b+) >99.9 henüz yeteri kadar anla şılamamış tır. Kell sistemine ait antijenler ve fenotiplerin sıklı ğı Tablo 6 da gösterilmektedir. Kell antikorları in vit ro ola rak Co ombs tes ti ile gös te ri lir ler ve or tam da 62

9 Kan Grup Antijenleri enzimlerin varlı ğı reaksiyonun şiddetini arttırmaz. Hemolitik transfüzyon reaksiyonları ve ye ni do ğan hemolitik hastalı ğı oluşturabilirler. Kell sistemine ait an ti jen ler, A ve B an tijeni hariç tutuldu ğunda, D antijeninden sonra antijenitesi en kuvvetli yapılardır. DUFFY SİSTEMİ Duffy sis temine ait antijenlerin sıklı ğı beyaz ve siyah ırklarda belirgin Tab lo 7. Duffy sistemine ait antijen ve fenotiplerin sıklığı Fenotip Sıklığı (%) Antijen Sıklığı (%) Beyazlar Siyahlar Beyazlar Siyahlar Fy (a+b-) 17 9 Fya Fy (a+b+) 49 1 Fy (a-b+) Fyb Fy (a-b-) - 68 farklı lık gös te rir. Be yaz lar da Fya ve Fyb ola rak iki al le lik gen bu lun mak ta dır (Tablo 7). Siyahlarda ise bu genlere en azından Fy4 eklenmiştir. Fenotipik olarak Fy (a-b-) olan ki şilerin eritrositleri sıtma etkenlerinden Plasmodium vivax ın infeksiyon oluşturmasına dirençlidir. Kan bankaların da en çok kar şılaşılan Duffy sistemine ait antikorlar Anti- Fya ve An ti-fyb dir. İmmün orijinli olan bu antikorlar IgG sı nı fındandır ve hem hemolitik transfüzyon reaksiyonların da hem de ye ni do ğan he molitik hastalı ğında bulunabilirler. KIDD SİS TE Mİ Di ğer kan grup la rında olduğu gi bi çok sa yıda antijeni olmayan bir sistemdir. Jka ve Jkb ol mak üze re iki al le lik gen var dır. Üçün cü gen ise Jk 3 genidir. Kidd sisteminin antijenlerini Jka, Jkb ve JkaJkb oluşturmaktadır. Lökosit ve trom bo sit ler de bu lun maz lar. Jk(a-b-) fe no ti pi çok na dir ola rak gö rül mek te ve her iki ebe veyn den alı nan si lent al lel Jk gen ile açık lan mak ta dır. Anti-Jka ve anti-jkb antikorları IgG ya pı sın da olup Co ombs tes ti ile gösterilebilen antikorlardır. Sıklıkla dozaj gösterirler ve saptanmaları için de en zim ile mu amele edilmeleri gerekebilmektedir. Kidd antikorlarına bağ lı 63

10 Hülya Bilgen transfüzyon reaksiyonları ve ye ni do ğan hemolitik hastalı ğı ise çok sık ola rak görülmemektedir. LUTHERAN SİSTEMİ Lutheran antijenlerinin tam yapı sı yeteri kadar bilinmemektedir. En az 17 Lutheran antijeni bulunmaktadır (Tablo 8). Lutheran antikorları çok az sa yıda Tab lo 8. Sık raslanılan Lutheran fenotipleri Fenotip Sıklık (%) Lu(a+b-) 0.1 Lu(a+b+) 6.7 Lu(a-b+) 93.2 Lu(a-b-) çok nadir olguda transfüzyon reaksiyonu ve ye nidoğan hemolitik hastalı ğına neden olabilmektedir. MNSs SİS TE Mİ Tab lo 9. MNSs sisteminin fenotipleri Anti Serumlarla reaksiyon Fenotip Olası Genotip M N S s U + - M MM + + MN MN SU SSU,SSuU SsU SsU su ssu,ssuu S-s-U- SuSuU S-s-U SuSuU+ MN antijenleri eritrosit membranın da 131 ami no asit ve 16 oli gosakkaridden olu şan glycophorin A üzerinde bulunmuşlardır. An ti-m ve an ti-n an tikorları serumda doğal olarak bulunan IgM yapı sın- 64

11 Kan Grup Antijenleri da antikorlardır. An ti-s ve an ti-s sıklık la, an ti-u ise da ima IgG ya pı sındadır. Anti-M ve anti-n asit ph da daha iyi reaksiyon vermektedir. Anti-M, anti-n ve anti-s nin aglutinasyon güçleri enzimle muamele edilmiş eritrositlerle azalmaktadır. An ti-s ve an ti-u IgG ya pı sında olduğu için optimal reaksiyon ısıları 37ºC, Anti-M ve anti-n antikorları ise 37º C ın al tında aglutinasyon oluşturmaktadırlar. Bunlar nadiren IgG ya pı sında olabilirler ve nadiren de yenidoğan hemolitik hastalı ğına neden olabilirler. Ancak bu olgulardaki hemolitik hastalık çok ağır seyredebilir. Anti-S, anti-s ve anti-u ya bağ lı transfüzyon reaksiyonları ve ye ni do ğan hemolitik hastalı ğı da bildirilmiştir. Dİ ĞER KAN GRUP AN Tİ JEN LE Rİ Tab lo 10. Diğer kan grup antijenleri Di ğer kan grup an tijenlerine ilişkin bazı kısa bilgiler Tablo 10 da özetlenmektetir. KAYNAKLAR 1. Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu VII, Transfusion Service Procedure Manual. Houston, TX: The University of Texas M. D. Anderson Cancer Center, Cullough J.Mc, Transfusion Medicine, 2nd edition: , Daniels G. Human Blood Groups,2nd ed.,cambridge, MA: Blackwell Science, P.Learoyd and R. Knight, BBTS An Introduction to Blood Transfusion Science and Blood Bank Practice, Acar S. N. Kan Grup antijenleri ve antikorları: Klinik Gelişim, 14 :14-21, Standards for blood banks and transfusion services, 21st ed. Bethesda, MD: American Association of Blood Banks, , ,

12 9.