İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı 2007 1"

Transkript

1 Tek Foton Işımasının Bilgisayarlı Tomografisi Single Photon Emission Computerized Tomography SPECT Prof. Dr. M. Tunaya KALKAN İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı

2 Bilgisayarlı Tomografi - BT Computerized Tomography - CT Bilgisayarlı Tomografi 1967 yılında İngiliz g mühendis Godfrey Hounsfield tarafından geliştirildi. X-ray CT deki bu gelişmelerden dolayı Hounsfield ve Cormack 1979 da Nobel ödülünü aldılar BT ile elde edilmiş transvers kesit beyin görüntülemesi öü ül 2

3 foton ışımasış Radyoaktif çekirdeğin bozunması sonucu gama ışıması oluşur Çekirdekten salınan (emisyon) foton gama kamaralar tarafından yakalanarak sayılabilir, Ft Foton ışıması γ 3

4 Foton Çoğaltıcı ğ Tüp (Photon Multiplier Tube-PMT) 4

5 X Pozisyonu Sintilasyon Fotonlarının X ve Y Pozisyonları ve Z Parlaklık Ayarı İçin Elektronik Devre Y Pozisyonu Z Parlaklık Gama Kameranın kafası PM PM PM PM PM Organın Resmi 30 x 1,25 cm NaI (Tl) Kristal Kurşun Kolimatörler 99m Tc-140 KeV 5

6 Uygun bir radyoaktif element yine uygun bir moleküle bağlanarak radyofarmasötik hazırlanır. Bu maddenin damar yolundan enjekte edilmesi ile vücuda dağılması beklenir. Kritik organda yoğun şekilde toplanan maddeye bağlı radyoaktif element buradan gama ışıma yapar. 6

7 Gama ışımaları bir çok (örneğin 64 adet) gama kamara tarafından yakalanır. Her gama kamaradan çıkan sinyaller bilgisayara aktarılarak k değerlendirilir. di ili Bilgisayar bu sinyalleri görüntüye çevirir. Böylece kritik organın fizyolojik, patolojik, biyokimyasal yapısı ekranda görüntü haline çevrilmiş olur. 7

8 8

9 9

10 Olumlu l Yönü Belirli bir organın, azda olsa anatomik yapısının yanı sıra en önemli yönü biyokimyasal, fizyolojik ve patolojik özelliklerinin görüntülenmesi. 10

11 Olumsuz Yönleri Radyoaktif maddenin zararları İzlenecek radyoaktif maddenin hazırlanması ve atılmasının zahmetli ve pahalı olması Sistemin kuruluşunun pahalı olması Uzman ekipman gerekli 11

12 Pozitron Emisyon i Tomografisi i (PET PET) 12

13 İlk Model PET Günümüzde bildiğimiz PET prensiplerinin temeli Phelps, Hoffman ve arkadaşlarının 1974 lerin sonlarında insan çalışmaları için 48 NaI(Tl) detektörden oluşan altıgen (hekzagonal) PET III ü geliştirmeleri ile başlar. PET III Sistem aynı zamanda detektör, gantry, yatak hareketini kontrol ettiği gibi görüntü rekonstrüksiyonu ve görüntüleme öü de yapan bir bilgisayara sahipti. 13

14 PET Detektör Yapısının Evrimi 14

15 Pozitron fırlatılması ve çift foton ışıması elektron/pozitron birleşmesi β β + Foton ışıması γ Momentum korunumu: başlangıç: sistem durgun; momentum ~ 0 sonra: iki foton; aynı enerji ve hız ile zıt yönlü fırlatılmalı. Foton ışıması γ β + Enerji korunumu başlangıç: 1 elektron + 1 pozitron kütlesi, her biri 511keV sonra: 2 foton, her biri 511keV. Çkidk Çekirdek reaksiyonu ki sonucu pozitron ışıması 15

16 YANITIN DOĞRULTUSU (Line of Responce) LOR Bozunma sonucu açığa çıkan çift fotonu bir doğru boyunca yakalamak YANITIN DOĞRULTUSU Ğ Line of Response veya kısaca LOR olarak adlandırılır. Bu, PET görüntülemenin ön şartıdır 3 aşaması ş vardır: a) Işımanın yakalanması b) Işımanın kaynağını belirleme c) Rastlantısal saptama 16

17 Ddkö Dedektör Tasarımı Açığa çıkan fotonu yakalamak için sintilasyon dedektörleri kullanılır. Bunlarda Sodyum iyodür (NaI), Bizmut Germanat (BGO) gibi kristaller kullanılır. Kristalin arkasındaki fotomultiplikatör tüpler kristale çarpan fotonun koparttığı ğ elektronları çoğaltarak elektrik sinyaline çevirir. Elde edilen karşılıklı sinyal çifti fotonun kesin doğrultusunu tanımlar. 17

18 Blok tasarımı dedektörler (8x8) optik kuplaj Fotomultiplikatör tüpler (4) 18

19 Foton yakalama 1.4kV + γ Akım darbesi Akım darbesi Bozunma sonucu açığa çıkan birincil foton BGO kristale çarparak daha düşük enerjili ikincil fotonu açığa çıkarır. Bu foton optik kuplajdan geçerek fotomultiplikatör tüpün ilk fotokatoduna çarparak elektron kopartır.. Diğer fotokatotlarda yüksek gerilim farkına bağlı olarak hızlandırılan elektronlar fotoelektrik etki ile çoğaltılır. Son fotokatottan çıkan çok sayıda elektron ölçülebilir bir elektrik akımı darbesi oluşturur. 19

20 Dedektör Bloku, ECAT 951/31-R 20

21 Sintilasyon kristali ve kristale bağlanmış 4 adet PMT 21

22 Tam Halka PET in Yapısı PET, halka şeklinde dizilmiş bir seri sintilasyon kristali ve bu kristallere birleştirilmiş Foton Çoğaltıcı Tüplerden (PMT) oluşmuştur. Ayrıca görüntünün 3 boyutlu olarak elde edilebilmesinin sağlamak için kullanılan bir bilgisayar sistemi bulunmaktadır. 22

23 LOR Belirleme l 23

24 Siemens Biograph- 6 model PET-CT Siemens Biograph- 6 model HI-RES, PET-CT 144 adet blok kristalin 13x13 parçaya bölünmesi ile elde edilen adet LSO kristalden oluşmaktadır. 24

25 LOR Saptama a) Işımanın yakalanması. * çift foton her iki dedektöre çarpınca belirlenir a) Işımanınyerleşimini (kaynağını) belirleme * foton hangi dedektörlere çarptı? a) Rastlantısal saptamaların değerlendirilmesi. *D Dedektörlere ktöl gelen fotonlar gerçek kkaynaktan kt mı? * Oluşan LOR gerçek mi? 25

26 a) )Işımanın yakalanması kl Dedektör bloku (8x8 dedektör) * Yanıtın Doğrultusu (LOR) * * dedektör 26

27 Çakışmanın ş a Deteksiyonu İki yok olma fotonun iki farklı detektörde aynı zaman penceresinde dedekte edilmesidir. 27

28 Yok olma (annihilation) olayı sonucunda oluşan 511 kev iki foton detektör tarafında dedekte edilir. Sinyal Amplifier de (A) yükseltilir ( kat) ve tek kanal analizörüne (Single Channel Analyzer-SCA) gönderilir. Gelen darbeler, 511 kev e göre +/- % 25 ( kev) lik pencere ile Compton saçılmasından arındırılır. Sinyaller çakışma devresine belli bir zaman penceresinde (8-12ns) gelmiş ve belirlenen enerji penceresinde iseler, sistem bu iki sinyali çakışmış (coincidence) olarak algılar ve bilgisayara kaydeder. +HV PMT Kristal Foton A Yok Olma olayı Foton B Kristal PMT A A 640 kev 380 kev SCA 8-12 ns SCA Çakışma devresi Sinyal A Koinsidens Histogram Hafıza Sinyal B ULD LLD 512x512 Matris 28

29 PET de görüntünün oluşturulması ve yanıt doğrultuları [Line of Response (LOR)] İdeal lbir dedeksiyon ddki zincirinde her yok olma olayı sonunda ortaya çıkan 511 kev fotonları PET halkası içinde karşılıklı iki dtktö detektör tarafından eş zamanlı olarak algılanır. l 29

30 Sistem ilgi alanı (Field of View- FOV) içinde hangi iki detektör arasında eş zamanlı algılama olursa, o detektörler arasında sanal bir cevap hattı (Line of Response-LOR) çizer. PET de görüntünün oluşturulması ve yanıt doğrultuları [Line of Response (LOR)] LOR LOR LOR 30

31 b) LOR Saptama, Kaynağı Belirleme. Foton hangi ikristale çarptı? y A C Işımanın kaynağı dört fotomultiplikatörün genlik şiddetine göre belirlenir. B D x x y A+ B = A + B + C + D A+ C = A+ B+ C+ D 31

32 LOR/rastlantısal lbelirleme lil x y Yer belirleme LOR x y 12 ns Çarpma süresi? MCA Enerji Spektrumu Sabit kesir ayırıcı Sabit kesir ayırıcı 32

33 PET te Detekte Edilen Olaylar İstenen Olay Gerçek Çakışma ş (True Coincidence) İstenmeyen Olaylar-Görüntü Kalitesini Bozan Olaylar Tekli Çakışma (Single Coincidence) Rastlantısal Çakışma (Random Coincidence) Çoklu Çakışma (Multiple coincidence) Saçılmış Çakışma (Scatter Coincidence) id 33

34 Gerçek Çakışmalar (True Coincidence) Tek bir yok olma (annihilation) olayında ortaya çıkan fotonların her ikisinin de çevre atomlarla önemsenecek bir etkileşme yapmadan, aynı zaman penceresi içinde karşılıklı iki detektör tarafından detekte edilmesi ile ortaya çıkan çakışmadır. 34

35 Tekli Çakışmalar (Single Coincidence) İki yok olma olayında ortaya çıkan fotonlardan birer tanesinin detektörler tarafından aynı zaman penceresi içinde ayrılmasıdır. Bir PET tarayıcısı %1-%10 arasında tek olayları, çift çakışmalı olaylara dönüştürür. 35

36 Rastlantısal Çakışmalar (Random Coincidence) Gerçek Olmayan LOR İki çekirdeğin ğ yaklaşık ş olarak aynı zamanda bozunması sonucu ortaya çıkar. İki pozitronun yok olması (anhilation) sonucu dört foton yayımlanır. İki farklı yok olma (anhilation) olayından gelen bu fotonların iki tanesi zaman penceresi içinde sayılırlar ve sanki aynı pozitrondan geliyormuş gibi algılanırlar. 36

37 Çoklu Çakışmalar (Multiple Coincidence) Gerçek Olmayan LOR Random olayların benzeridir. Farklılığı, koinsidens zaman penceresinde iki yok olma olayından 3 tane fotonun dedekte edilmesidir. Hangi iki fotonun aynı yok olma olayından kaynaklandığı ayırt edilemediğiğ için bu olaylar ret edilir. 37

38 Saçılmadan Kaynaklanan Çakışmalar (Scatter Coincidence) Gerçek Olmayan LOR Aynı yok olma olayında oluşan 511 kev fotonlarından birinin hasta içinde Compton saçılmasına uğramasığ sonucu iki fotondan birinin gitmesi gereken detektör yerine başkaş bir detektöre yönelmesi ile sistem yanlış bir cevap hattı (LOR) oluşturmaktadır. Saçılmış olayın sayılması sonucu, olayın yerini belirleyen LOR ile yok olma olayının orijini arasında doğru bir bağlantı kurulamaz. Bu da imajda kontrast düşüklüğüne ve yanlış sayımlara neden olur. 38

39 Yaygın Kullanılan Bazı PET Sintilatörlerinin Özellikleri Amaç Nal(Tl) BGO Bi 4 Ge 3 O 12 GSO Gd 2 SiO 5 LSO Lu 2 SiO 5 (Ce) Yoğunluk (g/cm 3 ) Yüksek γ-ışın 367 3, , , ,40 deteksiyon verimi Efektif atom no. Decay zamanı (nsn) Kırılma indisi Emisyon dalga boyu (nm) Yüksek γ-ışın deteksiyon verimi İyi koinsidens zamanlaması Işığın kristalden PMT e iyi i geçişi i PMT cevabı için iyi bir eşleşme ,85 2,15 1,85 1, Rölatif ışık verimi Yüksek sayım [%NaI(Tl)] verimi Sağlamlık Daha küçük boyutlu kristal üretimi Hayır Evet Hayır Evet Hidroskobiklik Basit paketleme Evet Hayır Hayır Hayır 39

40 PET Radyoizotopları PET de Yaygın Olarak Kullanılan Bazı Radyoizotoplar ve Özellikleri Radyoizotop Yarı Ömür Maksimum Dokudaki Nükleer Pozitron Erişim Reaksiyon Enerjisi MeV Mesafesi Oksijen saniye mm N(d,n) 15 O Nitrojen dakika mm 16 O(p, α ) 13 N Karbon dakika mm 14 N(p, α ) 11 C Flor dakika mm 18 O(p,n) 18 F 40

41 PET Radyoizotoplarının Üretimi PET de kullanılan pozitron ışıması yapan dört elementte ( 15 O, 13 N, 11 Cve 18 F), siklotrondan elde edilen MeV enerjili protonlar ve 5-10 MeV enerjili döteronlar kullanılarak elde edilebilir. 15 O, 13 N, 11 C radyoizotoplarının kısa yarı ömürleri sebebiyle bbil nükleer tıp merkezlerine taşınmaları mümkün olmamaktadır. Bu nedenle bu radyoizotopları ile çalışılan merkezler üretim için kullanılan siklotronların yakınında kurulmak kzorundadır. dd Oysa 18 F (110 dakika) radyoizotopu diğerlerine göre daha uzun bir yarı ömre sahiptir ve bunların belirli mesafelerdeki merkezlere taşınması mümkün olmaktadır. 41

42 PET/CT PET/CT tarama işlemi ve görüntünün elde edilme süreci 42

43 PET/CT de CT nin Rolü Anatomik Yapıların ve Tümörlerin Lokalizasyonun Doğru Olarak Tespiti Zayıflamaların Düzeltmesi (Attenuation Correction) 43

44 Anatomik Yapıların ve Tümörlerin Lokalizasyonun Doğru Tespiti CT PET CT+PET 44

45 Zayıflamaların (Attenuation) Düzeltmesi için CT nin kullanımı 45

46 Zayıflamaların Düzeltilmesi (Attenuation Correction) Düzeltilmemiş Düzeltilmiş 46

47 Radyofarmasötik [ 18 F]-fluoro-deoxy-glucose -FDG- Bazı PET Uygulamaları ve Kullanılan Radyofarmasötikler Uygulaması Cerebral Glikoz Metabolizma, Miyokardial Glikoz Metabolizma, Tümör Lokalizasyonu ( Toplam PET uygulamalarının yaklaşık % 90 ını içermektedir. [ 15 O]-O 2 Cerebral Oksijen Ekstraksiyonu ve Metabolizma [ 15 O]-CO Cerabral Kan Hacmi, Miyokardial Kan Hacmi [ 15 O]-H 2 O Cerebral Kan Akımı, Miyokardial Kan Akımı [ 13 N]-NH 3 Miyokardial Kan Akımı [ 11 C]-n-butanol Cerebral Kan Akımı [ 11 C]-palmitate Miyokardial Metabolizma [ 11 C]-acetate Miyokardial Metabolizma [ 11 C]-glucose Cerebral Glikoz Metabolizma [ 11 C]-N-methylspiperone Dopamin Reseptör Bağlama [ 18 F]-spiperone Dopamin Reseptör Bağlama 47

48 PET Kardiyak Görüntüleme 48

49 Tüm Vücut PET-CT Çalışması 49

50 Tüm Vücut PET-CT Çalışması 50

51 PET Çalışması 51

52 PET/CT Tarama-Kolon Kanseri CT PET PET+CT 52

53 Radyoterapi Planlamada PET/CT 53

54 PET in Avantajları Elektronik kolimasyondan dolayı gama kameradaki gibi kolimatör gerekmez. Yüksek hassasiyet. Rezolüsyon blok detektörün her bir elemanı tarafından belirlendiği için; sensitivite ve rezolüsyon SPECT teki gibi birbirini fazla etkilemez. 54

55 PET/BT tekniğinin yaygın kullanım alanları: Akciğer kanseri (non small cell) özofajiel kanserler, kolorektal k lkanser, lenfoma, malign melanom ve baş boyun kanserlerinin tanısı (diagnosis), evrelemesi (staging), radyoterapi veya kemoterapi sonrası tedaviye cevabının araştırılmasına ve tedavi sonrası yeniden evreleme (restaging) olarak verilebilir. Miyokard enfarktüsü sonrası tıkanan koroner arterlerin besleyemediği kalp kası bölgelerinin belirlenmesi, ve ya henüz tıkanmamış ama çok daralmış koroner damarların yetersiz beslediği kalp kası bölgelerinin görüntülenmesinde PET/BT tekniği oldukça yararlı bilgiler sağlamaktadır. Beyin hastalıklarında a a özellikle e epilepsiye eps neden olan odağın bulunmasında, Alzheimer hastalığı 55 tanısında PET/BT yararlı bir tanı yöntemidir.

56 PET in Avantajları Vücudun doğal kimyasal yapısında bulunan elementlerin izotopları olan 11 C, 13 N, 15 O ve 18 F gibi pozitron yayıcıların biyomoleküler işaretlemede kullanılabilmesi Bu tracerların metabolizması iyii bilindiği ii için, örneğinğ FDG ile glikozun metabolizması basit aktivite dağılımından kolaylıkla hesaplanabilir. 56

Radyoaktif Çekirdekler

Radyoaktif Çekirdekler NÜKLEER TIP Tıpta radyoaktif çekirdeklerin kullanılması esasen 1920 lerde önerilmiş ve 1940 larda kullanılmaya başlamıştır. Nükleer tıp görüntülemede temel, hasta vücudunda bir gama aktif bölge oluşturmak

Detaylı

PARÇACIK HIZLANDIRICILARININ TIP UYGULAMARI

PARÇACIK HIZLANDIRICILARININ TIP UYGULAMARI PARÇACIK HIZLANDIRICILARININ TIP UYGULAMARI BAYRAM DEMİR İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ IX. UPHDYO, 10 15 Eylül 2013 Sağlık Fiziği ve Parçacık Hızlandırıcıları Radyasyonun teşhis, tedavi ve araştırma amaçlı olarak

Detaylı

ELEKTROMANYETİK İ ALANLAR. Prof. Dr. M. Tunaya KALKAN İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

ELEKTROMANYETİK İ ALANLAR. Prof. Dr. M. Tunaya KALKAN İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ELEKTROMANYETİK İ ALANLAR ve RADYASYON ÖLÇÜMLERİ Prof. Dr. M. Tunaya KALKAN İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı GİRİŞ Dört temel kuvvet a) Gravitasyonel kuvvetler, kütleler gezegenler ve

Detaylı

Bölüm 5. Tıbbi Görüntüleme Yöntemlerinin Temel İlkeleri. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 5. Tıbbi Görüntüleme Yöntemlerinin Temel İlkeleri. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Bölüm 5 Tıbbi Görüntüleme Yöntemlerinin Temel İlkeleri Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU İÇİNDEKİLER X-ışınları Görüntüleme Teknikleri Bilgisayarlı Tomografi (BT) Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) Nükleer

Detaylı

19/11/2015 RADYASYONUN DETEKSİYONU

19/11/2015 RADYASYONUN DETEKSİYONU RADYASYONUN DETEKSİYONU İyonize radyasyon elle tutulmaz, gözle görülmez. Bu kavramı somut ve ölçülebilir hale getirmenin yolu ise radyasyonun madde ile etkileşiminden yararlanarak, çeşitli maddelerde oluşturduğu

Detaylı

Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar

Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Termal nötronlar (0.025 ev) Orta enerjili nötronlar (0.5-10 kev) Hızlı nötronlar (10 kev-10 MeV) Çok hızlı nötronlar (10 MeV in üzerinde)

Detaylı

Yeni Teknolojilerin Gelişimi Hasta Dozuna Etkileri Nükleer Tıp Bakışı

Yeni Teknolojilerin Gelişimi Hasta Dozuna Etkileri Nükleer Tıp Bakışı Yeni Teknolojilerin Gelişimi Hasta Dozuna Etkileri Nükleer Tıp Bakışı Uzm.Fiz.Bağnu UYSAL DEÜ Tıp Fakültesi Nükleer Tıp AD 14.Ulusal Medikal Fizik Kongresi 21-24 Kasım 2013 Antalya İyonize Radyasyona Maruz

Detaylı

BAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI

BAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI HER ATOMUN YÖRÜNGE ZARFLARINDA (K,L,M,..) BULUNABİLECEK MAKSİMUM ELEKTRON SAYISI 2n 2 FORMÜLÜ İLE BULUNABİLİR. SON YÖRÜNGE ZARFINDA EN ÇOK 8 ELEKTRON BULUNUR. Helyum atomu BAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI

Detaylı

SPECT/BT 16-19 MAYIS 2015 XV ULUSAL MEDİKAL FİZİK KONGRESİ TRABZON

SPECT/BT 16-19 MAYIS 2015 XV ULUSAL MEDİKAL FİZİK KONGRESİ TRABZON SPECT/BT 16-19 MAYIS 2015 XV ULUSAL MEDİKAL FİZİK KONGRESİ TRABZON * Nükleer tıp SPECT görüntülerinde artan tutulum bölgesini tanımlamada, Bölgenin kesin anatomik lokalizasyonunu belirlemekte zorlanılmaktadır.

Detaylı

UBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim:

UBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: UBT 306 - Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: 1. (a) (5) Radyoaktivite nedir, tanımlayınız? Bir radyoizotopun aktivitesi (A), izotopun birim zamandaki

Detaylı

TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU TOMOGRAFİ PET- MR

TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU TOMOGRAFİ PET- MR MALİ HİZMETLER KURUM BAŞKAN YARDIMCILIĞI STOK TAKİP VE ANALİZ DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU TOMOGRAFİ PET- MR BMM. Sümeyye NALBAT Ağustos 2015 TOMOGRAFİ (CT) TEMEL PRENSİP X-ışını kullanarak

Detaylı

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Haluk YÜCEL 101516 DERS RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ DEDEKTÖRLERİN TEMEL PERFORMANS ÖZELLİKLERİ -Enerji Ayırım Gücü -Uzaysal Ayırma

Detaylı

RADYASYON DEDEKTÖR ÇEŞİTLERİ

RADYASYON DEDEKTÖR ÇEŞİTLERİ GAZLI (İyon odası, Orantılı, G-M ded.) SİNTİLASYON YARIİLETKEN KALORİMETRİK BULUT /KABARCIK(Bubble) Kıvılcım(Spark) Odacıkları-YEF NÖTRON Dedektörleri ÇERENKOV Portal Monitörler Duman(smoke) dedektör Nükleer

Detaylı

İçerik. BT de Temel Prensipler. BT: Tarihçe. İçerik. BT: Tarihçe. BT: Tarihçe. Dr.Gürsel Savcı

İçerik. BT de Temel Prensipler. BT: Tarihçe. İçerik. BT: Tarihçe. BT: Tarihçe. Dr.Gürsel Savcı BT de Temel Prensipler Dr.Gürsel Savcı BT: Tarihçe 1967: çok yönlü projeksiyon ile görüntü oluşturulması konsepti 1971: İlk BT prototipi Atkinson-Morley s Hospital, Londra 1972: İnsanda ilk BT görüntüsü

Detaylı

RÖNTGEN FİZİĞİ 6. X-Işınlarının madde ile etkileşimi. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak

RÖNTGEN FİZİĞİ 6. X-Işınlarının madde ile etkileşimi. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak RÖNTGEN FİZİĞİ 6 X-Işınlarının madde ile etkileşimi Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI MADDE ETKİLEŞİMİ Elektromanyetik enerjiler kendi dalga boylarına yakın maddelerle etkileşime

Detaylı

Prostat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177. Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar

Prostat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177. Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar Prostat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177 Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar Nami Yeyin 1, Mohammed Abuqbeitah 1, Emre Demirci 2, Aslan Aygün

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NÜKLEER TIP ANABİLİM DALI

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NÜKLEER TIP ANABİLİM DALI BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NÜKLEER TIP ANABİLİM DALI ONKOLOJİK VAKALARDA 2D VE 3D MODUNDA YAPILAN PET/BT GÖRÜNTÜLEMEDE SUV DEĞERLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI UZMANLIK TEZİ Dr. Beyza KOCABAŞ ANKARA

Detaylı

Radyasyon Ölçüm Cihazları

Radyasyon Ölçüm Cihazları Radyasyon Ölçüm Cihazları TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU Ayhan AKKAŞ ÇNAEM- 2013 SUNU İÇERİĞİ Radyasyon Ölçüm Sistemleri Radyasyon Ölçüm Cihazlarının Genel Özellikleri Verim Cevap Verme Süresi Enerji Bağımlılığı

Detaylı

XX--ış ı ınlar ı ı Tı T bbi Görüntülemenin Başlangıcı W.Konrad Roentgen

XX--ış ı ınlar ı ı Tı T bbi Görüntülemenin Başlangıcı W.Konrad Roentgen GÖRÜNTÜLEME CİHAZLARI & RADYOTERAPİDE KULLANIMI Yavuz Anacak Ege Üniversitesi Fool with a tool is still a fool Lars Leksell Radyoterapi ve Görüntüleme Radyasyon onkolojisi tüm tıp disiplinleri içerisinde

Detaylı

Pozitron Emisyon Tomografisi

Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) ve Tümör T r GörüntG ntüleme Prof. Dr. İlhami Uslu Cerrahpaşa a Tıp T p Fakültesi Nükleer Tıp T p Anabilim Dalı Giriş PET, insan vücuduna v verilen pozitron yayıcı radyofarmasötiklerden yayılan özel

Detaylı

Geçen Süre/Yarı ömür. İlk madde miktarı. Kalan madde miktarı

Geçen Süre/Yarı ömür. İlk madde miktarı. Kalan madde miktarı 27.10.2017 1 27.10.2017 2 27.10.2017 3 Geçen Süre/Yarı ömür Kalan madde miktarı İlk madde miktarı 27.10.2017 4 Soru 1: Yarı ömrü 18 gün olan radyoaktif bir elementin, 72 gün sonunda % kaçı bozunmadan kalır?

Detaylı

Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU İÇİNDEKİLER X-ışınlarının elde edilmesi X-ışınlarının Soğrulma Mekanizması X-ışınlarının özellikleri X-ışını cihazlarının parametreleri

Detaylı

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 5 ATOM ÇEKİRDEĞİNİN

Detaylı

TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU GAMMA KAMERA

TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU GAMMA KAMERA MALİ HİZMETLER KURUM BAŞKAN YARDIMCILIĞI STOK TAKİP VE ANALİZ DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU GAMMA KAMERA BMM. Serhat ALADAĞ Ağustos 2015 GAMMA KAMERA Yetki Grubu: Nükleer Tıp Görüntüleme

Detaylı

Çok kanallı analizör deneylerinin ilk aşaması olan enerji kalibrasyonu incelenecektir.

Çok kanallı analizör deneylerinin ilk aşaması olan enerji kalibrasyonu incelenecektir. 6. Enerji Kalibrasyonu Amaç Çok kanallı analizör deneylerinin ilk aşaması olan enerji kalibrasyonu incelenecektir. Deney Malzemeleri Ortec 296 model ScintiPack fotoçoğaltıcı tüp Yüksek gerilim (HV) güç

Detaylı

Hibrid tedavi ve görüntüleme sistemleri (PET/MR)

Hibrid tedavi ve görüntüleme sistemleri (PET/MR) 15. Medikal Fizik Kongresi, 16-19 Mayıs 2015, Trabzon Hibrid tedavi ve görüntüleme sistemleri (PET/MR) Radyoloji görüşü Dr. Gülgün ENGİN İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Sunu planı 30 dak süre

Detaylı

Multipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD

Multipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD Multipl Myeloma da PET/BT Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD İskelet sisteminin en sık görülen primer neoplazmı Radyolojik olarak iskelette çok sayıda destrüktif lezyon ve yaygın

Detaylı

TARAMA ELEKTRON MİKROSKOBU SCANNING ELECTRON MICROSCOPE (SEM)

TARAMA ELEKTRON MİKROSKOBU SCANNING ELECTRON MICROSCOPE (SEM) GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU TARAMA ELEKTRON MİKROSKOBU SCANNING ELECTRON MICROSCOPE (SEM) Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI Arş.

Detaylı

TAEK PHT Genel Görünüş

TAEK PHT Genel Görünüş TÜRKİYE HIZLANDIRICI TEKNOLOJİSİ İLE TANIŞIYOR.. Bilindiği üzere ileri teknolojilerin başında gelen nükleer teknoloji günümüzde, sağlıktan enerjiye, endüstriden çevre korumaya kadar pek çok alanda insanlığın

Detaylı

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Konu 4 SİNTİLASYON DEDEKTÖRLERİ Prof. Dr. Doğan BOR SİNTİLATÖRLER Soğurdukları radyasyonun sintilasyon ışığı olarak veren kristallerdir. FLORESANS : uyarılmış bir maddenin aniden

Detaylı

BĐYOMEKANĐK VE DOKU MEKANĐĞĐ

BĐYOMEKANĐK VE DOKU MEKANĐĞĐ 526 ĐÇINDEKĐLER 1) Görünür ışık ile görüntüleme (Endoskopi) 2) X-Işınları (Röntgen) Tomografi Bilgisayarlı Tomografi (BT) 3) Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) 4) Tek Foton Işımasının Bilgisayarlı Tomografisi

Detaylı

MANYETİK REZONANS TEMEL PRENSİPLERİ

MANYETİK REZONANS TEMEL PRENSİPLERİ MANYETİK REZONANS TEMEL PRENSİPLERİ Dr. Ragıp Özkan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD REZONANS Sinyal intensitesini belirleyen faktörler Proton yoğunluğu TR T1 TE T2

Detaylı

Hayat Kurtaran Radyasyon

Hayat Kurtaran Radyasyon Hayat Kurtaran Radyasyon GÜNLÜK HAYAT KONUSU: Kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi KĐMYA ĐLE ĐLĐŞKĐSĐ: Radyoterapi bazı maddelerin radyoaktif özellikleri dolayısıyla ışımalar yapması esasına dayanan

Detaylı

6- RADYASYON KAYNAKLARI VE DOZU

6- RADYASYON KAYNAKLARI VE DOZU 6- RADYASYON KAYNAKLARI VE DOZU Güneşten gelen ısı ve ışık enerjisi radyasyonun doğal formudur. Bunlar çevremizde doğal olarak bulundukları gibi yapay olarak da elde edilmektedir. O nedenle radyasyon kaynağına

Detaylı

Yüksek Enerjili İyonlaştırıcı Radyasyon DedeksiyonundaKullanılmak Üzere Polimer Esaslı Sintilatör Üretimi

Yüksek Enerjili İyonlaştırıcı Radyasyon DedeksiyonundaKullanılmak Üzere Polimer Esaslı Sintilatör Üretimi Yüksek Enerjili İyonlaştırıcı Radyasyon DedeksiyonundaKullanılmak Üzere Polimer Esaslı Sintilatör Üretimi Production Scintillator For Use in High-Energy Ionizing Radiation Detection Uğur Adnan SEVİL Hitit

Detaylı

Prof.Dr. Mustafa Demir

Prof.Dr. Mustafa Demir RADYOMİKROKÜRE TEDAVİSİNDE DOZİMETRİ Prof.Dr. Mustafa Demir İÜ Cerrahpaşa Tıp Fak. Nükleer Tıp AD External Işın External Işın Hedeflenmiş Hepatic Yapı External Işın RT Radyasyondan 3 ay sonra Ven Tıkanması

Detaylı

h 7.1 p dalgaboyuna sahip bir dalga karakteri de taşır. De Broglie nin varsayımı fotonlar için,

h 7.1 p dalgaboyuna sahip bir dalga karakteri de taşır. De Broglie nin varsayımı fotonlar için, DENEY NO : 7 DENEYİN ADI : ELEKTRONLARIN KIRINIMI DENEYİN AMACI : Grafit içinden kırınıma uğrayan parçacıkların dalga benzeri davranışlarının gözlemlenmesi. TEORİK BİLGİ : 0. yüzyılın başlarında Max Planck

Detaylı

AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR

AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR Akciğer kanseri olmak her şeyin sonu değildir. Bu hastalığı yenmek için mutlaka azimli, inançlı ve sabırlı olmanız

Detaylı

Boğaziçi Üniversitesi. 21 Temmuz 2015 - CERN Türk Öğretmen Çalıştayı 4

Boğaziçi Üniversitesi. 21 Temmuz 2015 - CERN Türk Öğretmen Çalıştayı 4 - Algıç Fiziği 2 --Saime Gürbüz Boğaziçi Üniversitesi 21 Temmuz 2015 - CERN Türk Öğretmen Çalıştayı 4 2 1 2 3 Cevaplar için tesekkürler Dalida! 4 3 4 Parıldak Sayacı Plastik Plastik veya veya Kristal Kristal

Detaylı

X-Işınları. 4. Ders: X-ışını sayaçları. Numan Akdoğan.

X-Işınları. 4. Ders: X-ışını sayaçları. Numan Akdoğan. X-Işınları 4. Ders: X-ışını sayaçları Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-ışını sayaç çeşitleri 1. Fotoğraf

Detaylı

RADYASYON FİZİĞİ 4. Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu

RADYASYON FİZİĞİ 4. Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu RADYASYON FİZİĞİ 4 Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu Filtrasyon X ışın demeti içerisinde farklı enerjili fotonlar bulunur (farklı dalga boylu ışınlar heterojen ışın demetini ifade eder) Sadece, anatomik yapılardan

Detaylı

X IŞINLARININ ELDE EDİLİŞİ

X IŞINLARININ ELDE EDİLİŞİ X IŞINLARININ ELDE EDİLİŞİ Radyografide ve radyoterapide kullanılan X- ışınları, havası boşaltılmış bir tüp içinde, yüksek gerilim altında, ısıtılan katottan çıkan elektron demetinin hızlandırılarak anota

Detaylı

Dijital Görüntüleme Sistemlerinde Radyasyon Dozunun Optimizasyonu

Dijital Görüntüleme Sistemlerinde Radyasyon Dozunun Optimizasyonu Dijital Görüntüleme Sistemlerinde Radyasyon Dozunun Optimizasyonu Prof. Dr. Doğan Bor Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü 28 ULUSAL RADYOLOJİ KONGRESİ 27 31 Ekim 2007 Antalya Dijital Görüntülemenin

Detaylı

Gama Kameraların Kalite Kontrol Testleri. Quality Control Tests of Gamma Cameras

Gama Kameraların Kalite Kontrol Testleri. Quality Control Tests of Gamma Cameras SDU Journal of Science (E-Journal), 2015, 10 (1): 75-84 Gama Kameraların Kalite Kontrol Testleri Duygu Tunçman 1,*, Bilal Kovan 2, Leyla Poyraz 2, Veli Çapalı 3, Bayram Demir 1, Cüneyt Türkmen 2 1 İstanbul

Detaylı

Gamma Bozunumu

Gamma Bozunumu Gamma Bozunumu Genelde beta ( ) ve alfa ( ) bozunumu sonunda çekirdek uyarılmış haldedir. Uyarılmış çekirdek gamma ( ) salarak temel seviyeye döner. Gamma görünür ışın ve x ışını gibi elektromanyetik radyasyon

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/14) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/14) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/14) "A Tipi" Muayene Kuruluşu Adresi :Perpa Tic. Merkezi B Blok K:9 No:1461 Şişli 34385 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0532 664 17 04 Faks : E-Posta : Website : Film-Ekran

Detaylı

Atomlar ve Moleküller

Atomlar ve Moleküller Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli

Detaylı

Dijital Radyografi. Giriş. Dijital Görüntüleme Aşamaları. CR Sistem. Yrd. Doç. Dr. Nureddin ÇELİMLİ. Dijital Radyografinin Gelişim Tarihi.

Dijital Radyografi. Giriş. Dijital Görüntüleme Aşamaları. CR Sistem. Yrd. Doç. Dr. Nureddin ÇELİMLİ. Dijital Radyografinin Gelişim Tarihi. Dijital Radyografi Yrd. Doç. Dr. Nureddin ÇELİMLİ Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı Radyoloji Bilim Dalı BURSA Giriş Tarih Dijital Görüntüleme Yöntemleri Bilgisayarlı Radyografi

Detaylı

TIPTA GÖRÜNTÜLEME. Prof. Dr. M. Tunaya KALKAN. Biyofizik Anabilim Dalı

TIPTA GÖRÜNTÜLEME. Prof. Dr. M. Tunaya KALKAN. Biyofizik Anabilim Dalı TIPTA GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİNİN BİYOFİZİĞİ Prof. Dr. M. Tunaya KALKAN Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı 1 GİRİŞ: İ İ İnsanın iç organlarının anatomik, fizyolojik ve patolojik özelliklerinin

Detaylı

Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri

Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri 7 Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu 225 Test 1 in Çözümleri 1. Elektrikçe yüksüz parçacıklar olan fotonların kütleleri yoktur. Işık hızıyla hareket ettikleri için atom içerisinde bulunamazlar. Fotonlar

Detaylı

İÇİNDEKİLER -BÖLÜM / 1- -BÖLÜM / 2- -BÖLÜM / 3- GİRİŞ... 1 ÖZEL GÖRELİLİK KUANTUM FİZİĞİ ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ...

İÇİNDEKİLER -BÖLÜM / 1- -BÖLÜM / 2- -BÖLÜM / 3- GİRİŞ... 1 ÖZEL GÖRELİLİK KUANTUM FİZİĞİ ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ... İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ... viii -BÖLÜM / 1- GİRİŞ... 1 -BÖLÜM / 2- ÖZEL GÖRELİLİK... 13 2.1. REFERANS SİSTEMLERİ VE GÖRELİLİK... 14 2.2. ÖZEL GÖRELİLİK TEORİSİ... 19 2.2.1. Zaman Ölçümü

Detaylı

Vücutta dolaşan akkan sistemidir. Bağışıklığımızı sağlayan hücreler bu sistemle vücuda dağılır.

Vücutta dolaşan akkan sistemidir. Bağışıklığımızı sağlayan hücreler bu sistemle vücuda dağılır. HODGKIN LENFOMA HODGKIN LENFOMA NEDİR? Hodgkin lenfoma, lenf sisteminin kötü huylu bir hastalığıdır. Lenf sisteminde genç lenf hücreleri (Hodgkin ve Reed- Sternberg hücreleri) çoğalır ve vücuttaki lenf

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/27) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/27) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/27) A tipi Muayene Kuruluşu Akreditasyon No: Adresi : Perpa Tic. Merkezi B Blok K:9 No:1461 Şişli 34384 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : +90 212 221 84 82 Faks : +90 212 221

Detaylı

Radyoaktif elementin tek başına bulunması, bileşik içinde bulunması, katı, sıvı, gaz, iyon halinde bulunması radyoaktif özelliğini etkilemez.

Radyoaktif elementin tek başına bulunması, bileşik içinde bulunması, katı, sıvı, gaz, iyon halinde bulunması radyoaktif özelliğini etkilemez. RADYOAKTİFLİK Kendiliğinden ışıma yapabilen maddelere radyoaktif maddeler denir. Radyoaktiflik çekirdek yapısıyla ilişkilidir. Radyoaktif bir atom hangi bileşiğin yapısına girerse o bileşiği radyoaktif

Detaylı

SİNİR SİSTEMİ. Duyusal olarak elde edilen bilgiler beyne (yada tam tersi) nasıl gider?

SİNİR SİSTEMİ. Duyusal olarak elde edilen bilgiler beyne (yada tam tersi) nasıl gider? SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Descartes- İnsan vücudu bilimsel olarak (doğal yasalarla) açıklanabilecek bir hayvan makinesidir Bu makineyi araştıran, beyin ve davranış arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim

Detaylı

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİYOMEDİKAL MÜHENDİSLİĞİ BİTİRME PROJESİ (BMM 400-BMM 402)

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİYOMEDİKAL MÜHENDİSLİĞİ BİTİRME PROJESİ (BMM 400-BMM 402) Talha Özalp Mehmet Sadık Durgun Orçun Ceylan MODELLENMESİ YENİ NESİL PET DEDEKTÖRLERİNİN SİMÜLASYONU VE YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİYOMEDİKAL MÜHENDİSLİĞİ BİTİRME PROJESİ (BMM 400-BMM

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI 12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Etkinlik A nın Yanıtları 1. Elektromanyetik spektrum şekildeki gibidir.

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/19) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/19) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/19) A tipi Muayene Kuruluşu Akreditasyon No: Adresi : Perpa Tic. Merkezi B Blok K:9 No:1461 Şişli 34384 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : +90 212 221 84 82 Faks : +90 212 221

Detaylı

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ. X-Işını Spektroskopisi Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ. X-Işını Spektroskopisi Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ X-Işını Spektroskopisi Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY X-IŞINI SPEKTROSKOPİSİ X-ışını spektroskopisi, X-ışınlarının emisyonu, absorbsiyonu ve difraksiyonuna (saçılması) dayanır. Kalitatif

Detaylı

TIBBİ CİHAZLARIN TEST, KONTROL VE KALİBRASYONU HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI MEDİKAL METROLOJİ ÇALIŞTAYI. Prof. Dr. Doğan BOR

TIBBİ CİHAZLARIN TEST, KONTROL VE KALİBRASYONU HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI MEDİKAL METROLOJİ ÇALIŞTAYI. Prof. Dr. Doğan BOR TIBBİ CİHAZLARIN TEST, KONTROL VE KALİBRASYONU HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI MEDİKAL METROLOJİ ÇALIŞTAYI ULUSAL METROLOJİ ENSTİTÜSÜ TÜBİTAK Prof. Dr. Doğan BOR Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Atom, birkaç türü birleştiğinde çeşitli molekülleri, bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacıktır. Atom, elementlerin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimi olup çekirdekteki

Detaylı

X-Işınları. Gelen X-ışınları. Geçen X-ışınları. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr

X-Işınları. Gelen X-ışınları. Geçen X-ışınları. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr X-Işınları 3. Ders: X-ışınlarının maddeyle etkileşmesi Gelen X-ışınları Saçılan X-ışınları (Esnek/Esnek olmayan) Soğurma (Fotoelektronlar)/ Fluorescence ışınları Geçen X-ışınları Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr

Detaylı

1. Ulusal Radyasyondan Korunma Kongresi. Prof. Dr. Doğan BOR

1. Ulusal Radyasyondan Korunma Kongresi. Prof. Dr. Doğan BOR TIBBİ GÖRÜNTÜLEME UYGULAMALARINDA RADYASYONDAN KORUNMA (DİAGNOSTİK RADYOLOJİ VE NÜKLEER TIP) YAPILMASI GEREKENLER 1. Ulusal Radyasyondan Korunma Kongresi Prof. Dr. Doğan BOR Ankara Üniversitesi Mühendislik

Detaylı

Bitlis Eren Üniversitesi Đleri Araştırma Laboratuarı Nükleer Fizik Birimi

Bitlis Eren Üniversitesi Đleri Araştırma Laboratuarı Nükleer Fizik Birimi Bitlis Eren Üniversitesi Đleri Araştırma Laboratuarı Nükleer Fizik Birimi Đleri araştırma laboratuarı bünyesindeki nükleer fizik biriminde alfa ve gama radyasyonlarını algılamaya olanak sağlayan spektroskopi

Detaylı

TRS 398 VE YÜKSEK ENERJİLİ FOTONLARDA DOZ KALİBRASYONU

TRS 398 VE YÜKSEK ENERJİLİ FOTONLARDA DOZ KALİBRASYONU TRS 398 VE YÜKSEK ENERJİLİ FOTONLARDA DOZ KALİBRASYONU Kalibrasyonun Önemi Radyasyon demetinin kalibrasyonu komplike ölçümlere ve pek çok dönüşüm ve düzeltme faktörünün uygulanmasına dayanmaktadır. Bu

Detaylı

X-Işınları. 1. Ders: X-ışınları hakkında genel bilgiler. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr

X-Işınları. 1. Ders: X-ışınları hakkında genel bilgiler. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr X-Işınları 1. Ders: X-ışınları hakkında genel bilgiler Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-Işınları

Detaylı

Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU RADYASYON NEDİR? Radyasyon, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçiminde enerji yayılımı ya da aktarımıdır. RADYASYON ÇEŞİTLERİ İYONLAŞTIRICI

Detaylı

Biyomedikal Sistemler Dersi. Örnek Kısa Sınav Soruları (Toplam 123 Soru) Ultrasonografik Sistemler (30 Soru)

Biyomedikal Sistemler Dersi. Örnek Kısa Sınav Soruları (Toplam 123 Soru) Ultrasonografik Sistemler (30 Soru) 05.05.2013 Biyomedikal Sistemler Dersi Örnek Kısa Sınav Soruları (Toplam 123 Soru) Ultrasonografik Sistemler (30 Soru) 1. Ultrasonik dalgayı tanımlayınız ve tanımlı olduğu frekans aralıkları ile teşhis

Detaylı

3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI

3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI 3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI Doğada 103 elementin olduğu bilinmektedir. Bunlardan 84 metal elementlerdir. Metal elementler toksik olan ve toksik olmayan elementler olarak ikiye ayrılmaktadır.

Detaylı

Düzen Sağlık Grubu Polikliniği Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi

Düzen Sağlık Grubu Polikliniği Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi Düzen Sağlık Grubu Polikliniği Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi Polikliniğimiz DÜZEN SAĞLIK GRUBU kuruluşudur. Bilgisayarlı Tomografi (BT), iç organların, kemiklerin, yumuşak doku ve damarların ayrıntılı

Detaylı

AKCİĞER KANSERİ AKCİĞER KANSERİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER

AKCİĞER KANSERİ AKCİĞER KANSERİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER AKCİĞER KANSERİ Akciğer kanseri; akciğerlerde anormal hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalması sonucu ortaya çıkar. Kanser hücreleri akciğerlere, komşu dokulara veya vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.

Detaylı

Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları

Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları 40 Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları 1 Test 1 in Çözümleri 1. USG ve MR cihazları ile ilgili verilen bilgiler doğrudur. BT cihazı c-ışınları ile değil X-ışınları ile çalışır. Bu nedenle I ve II.

Detaylı

ULTRASON GÖRÜNTÜLEME

ULTRASON GÖRÜNTÜLEME ULTRASON GÖRÜNTÜLEME Ultrason görüntüleme 50 yıldan uzun zamandır kullanılmaktadır. Tahribastsız, görceli olarak ucuz, mobil ve mükemmel bir çözünürlüğe sahip bir tekniktir. Sadece tıpta değil, tahribatsız

Detaylı

20.03.2012. İlk elektronik mikroskobu Almanya da 1931 yılında Max Knoll ve Ernst Ruska tarafından icat edilmiştir.

20.03.2012. İlk elektronik mikroskobu Almanya da 1931 yılında Max Knoll ve Ernst Ruska tarafından icat edilmiştir. SERKAN TURHAN 06102040 ABDURRAHMAN ÖZCAN 06102038 1878 Abbe Işık şiddetinin sınırını buldu. 1923 De Broglie elektronların dalga davranışına sahip olduğunu gösterdi. 1926 Busch elektronların magnetik alanda

Detaylı

PARÇACIK DETEKTÖRLERİNİN TIPTA KULLANIMI * Medical Applications Of Particle Detectors

PARÇACIK DETEKTÖRLERİNİN TIPTA KULLANIMI * Medical Applications Of Particle Detectors PARÇACIK DETEKTÖRLERİNİN TIPTA KULLANIMI * Medical Applications Of Particle Detectors Mehmet Oğuz ULU Fizik Anabilim Dalı Ayşe POLATÖZ Fizik Anabilim Dalı ÖZET X-ışınlarının 1895 yılında Röntgen tarafından

Detaylı

X-IŞINLARININ ÖZELLİKLERİ VE ELDE EDİLMELERİ. X-ışınları Alman fizikçi Wilhelm RÖNTGEN tarafından 1895 yılında keşfedilmiştir.

X-IŞINLARININ ÖZELLİKLERİ VE ELDE EDİLMELERİ. X-ışınları Alman fizikçi Wilhelm RÖNTGEN tarafından 1895 yılında keşfedilmiştir. X-IŞINLARININ ÖZELLİKLERİ VE ELDE EDİLMELERİ X-ışınları Alman fizikçi Wilhelm RÖNTGEN tarafından 1895 yılında keşfedilmiştir. X-ışınlarının oluşum mekanizması fotoelektrik olaya neden olanın tam tersidir.

Detaylı

F.Ü. SHMYO Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Selami SERHATLIOĞLU

F.Ü. SHMYO Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Selami SERHATLIOĞLU F.Ü. SHMYO -2013 Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Selami SERHATLIOĞLU KULLANILAN ALET VE MALZEMELER I. Tıbbi Görüntüleme Cihazları II. Radyoterapi Cihazları: III. Diğer Aksesuarlar Tıbbi Görüntüleme Cihazları

Detaylı

Nükleer Tıp Tanı ve Tedavileri

Nükleer Tıp Tanı ve Tedavileri Nükleer Tıp Tanı ve Tedavileri Nükleer Tıp sıvı, katı ya da gaz formda radyoaktif kaynaklar kullanılarak gerçekleştirilen, moleküler düzeyde görüntüleme ve tedavi bilimi olarak tanımlanır. Nükleer Tıp

Detaylı

ESM 309-Nükleer Mühendislik

ESM 309-Nükleer Mühendislik Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 309-Nükleer Mühendislik Prof. Dr. H. Mehmet ŞAHİN Bölüm 3: Çekirdek Reaksiyonları Nötron Madde Etkileşimi Nötron Çekirdek

Detaylı

BİRLEŞİK POZİTRON EMİSYON VE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMLERİNİN KALİTE KONTROL TESTLERİNİN UYGULANMASI VE BULUNDUĞU ÜNİTENİN ZIRHLAMA HESAPLARI

BİRLEŞİK POZİTRON EMİSYON VE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMLERİNİN KALİTE KONTROL TESTLERİNİN UYGULANMASI VE BULUNDUĞU ÜNİTENİN ZIRHLAMA HESAPLARI BİRLEŞİK POZİTRON EMİSYON VE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMLERİNİN KALİTE KONTROL TESTLERİNİN UYGULANMASI VE BULUNDUĞU ÜNİTENİN ZIRHLAMA HESAPLARI Fatma Gizem DEMİR YÜKSEK LİSANS TEZİ FİZİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

X-IŞINI FLORESANS SPEKTROSKOPİSİ. X-ışınları spektrometresi ile numunelerin yarı kantitatif olarak içeriğinin belirlenmesi.

X-IŞINI FLORESANS SPEKTROSKOPİSİ. X-ışınları spektrometresi ile numunelerin yarı kantitatif olarak içeriğinin belirlenmesi. X-IŞINI FLORESANS SPEKTROSKOPİSİ 1. DENEYİN AMACI X-ışınları spektrometresi ile numunelerin yarı kantitatif olarak içeriğinin belirlenmesi. 2. TEORİK BİLGİ X-ışınları, yüksek enerjiye sahip elektronların

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 Elektron Kütlesi 9,11x10-31 kg Proton Kütlesi Nötron Kütlesi 1,67x10-27 kg Bir kimyasal elementin atom numarası (Z) çekirdeğindeki

Detaylı

Alfalar: M Q. . -e F x Q. 12. Hafta. Yüklü parçacıkların ve fotonların madde ile etkileşimi

Alfalar: M Q. . -e F x Q. 12. Hafta. Yüklü parçacıkların ve fotonların madde ile etkileşimi 1. Hafta Yüklü parçacıkların ve fotonların madde ile etkileşimi Alfalar: Bütün yüklü parçacıklar (elektronlar, protonlar, alfa parçacıkları ve çekirdekler) madde içersinde ilerlerken, kendi elektrik alanları

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/1) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/1) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/1) Akreditasyon No: A tipi Muayene Kuruluşu Adresi : Perpa Tic. Merkezi B Blok K:9 No:1461 Şişli 34384 İSTANBUL/TÜRKİYE Tel Faks E-Posta : +90 212 221 84 82 : +90

Detaylı

Nükleer Tıp Anabilim Dalı Seminer Programı. Tarih Saat Yer Konuşmacı Konu Başlığı

Nükleer Tıp Anabilim Dalı Seminer Programı. Tarih Saat Yer Konuşmacı Konu Başlığı 2011-2012 Nükleer Tıp Anabilim Dalı Seminer Programı Tarih Saat Yer Konuşmacı Konu Başlığı 10.10.2011 11:30-13:00 Dr. Fikret BÜYÜKKAYA Radyopeptid ĠĢaretleme 21.10.2011 11:30-13:00 Diferansiye Tiroid Karsinomunda

Detaylı

PET/BT GÖRÜNTÜLEMESİ YAPILAN HASTALARIN MARUZ KALDIKLARI F-18 FDG RADYASYON DOZLARININ ARAŞTIRILMASI

PET/BT GÖRÜNTÜLEMESİ YAPILAN HASTALARIN MARUZ KALDIKLARI F-18 FDG RADYASYON DOZLARININ ARAŞTIRILMASI X. Ulusal Nükleer Bilimler ve Teknolojileri Kongresi, 6-9 Ekim 2009,96-105 < Q0013 Yllmaz PET/BT GÖRÜNTÜLEMESİ YAPILAN HASTALARIN MARUZ KALDIKLARI F-18 FDG RADYASYON DOZLARININ ARAŞTIRILMASI Gülten Yılmaz

Detaylı

DERYA ÇÖNE. Radyoterapi Teknikeri Kozyatağı Acıbadem Hastanesi Radyoterapi Bölümü

DERYA ÇÖNE. Radyoterapi Teknikeri Kozyatağı Acıbadem Hastanesi Radyoterapi Bölümü DERYA ÇÖNE Radyoterapi Teknikeri Kozyatağı Acıbadem Hastanesi Radyoterapi Bölümü Görüntü rehberliğinde RT uygulayacak teknikerler Anatomik bölge, tedavi planı ve tedavi uygulama tekniğine göre farklı görüntüleme

Detaylı

Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları

Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları 43 Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları 1 Test 1 in Çözümleri 1. USG ve MR cihazları ile ilgili verilen bilgiler doğrudur. BT cihazı c-ışınları ile değil X-ışınları ile çalışır. Bu nedenle I ve II.

Detaylı

DİJİTAL MEME TOMOSENTEZİ. Gerçek sezgiyi yakalamak için zorluğu göğüsle

DİJİTAL MEME TOMOSENTEZİ. Gerçek sezgiyi yakalamak için zorluğu göğüsle DİJİTAL MEME TOMOSENTEZİ Gerçek sezgiyi yakalamak için zorluğu göğüsle Meme kanseri saptamada yeni sınır Dijital Mamografi günümüzde meme kanserinin saptanmasında en gelişmiş teknolojidir. Bunun yanı sıra,

Detaylı

SAĞLIK FİZİĞİ ANABİLİM DALI Sağlık Fiziği Lisansüstü Programı

SAĞLIK FİZİĞİ ANABİLİM DALI Sağlık Fiziği Lisansüstü Programı SAĞLIK FİZİĞİ ANABİLİM DALI Sağlık Fiziği Lisansüstü Programı Programa Kabul Koşulları: Yüksek lisans: Fen Fakültesi Fizik Bölümü, Mühendislik Fakültelerinin Fizik Mühendisliği ve/veya Nükleer Enerji konularında

Detaylı

ψ( x)e ikx dx, φ( k)e ikx dx ψ( x) = 1 2π θ açısında, dθ ince halka genişliğinin katı açısı: A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları

ψ( x)e ikx dx, φ( k)e ikx dx ψ( x) = 1 2π θ açısında, dθ ince halka genişliğinin katı açısı: A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları B. Seçilmiş bağıntılar Rutherford saçınımının diferansiyel kesiti: Compton kayması Bohr un hidrojenimsi atom modelinde izinli yörüngelerin yarıçapı: olup burada

Detaylı

Akciğer Dışı Tümör Olgularında İzole Mediasten FDG-PET Pozitif Lenf Nodlarının Histopatolojik Değerlendirilmesi

Akciğer Dışı Tümör Olgularında İzole Mediasten FDG-PET Pozitif Lenf Nodlarının Histopatolojik Değerlendirilmesi Akciğer Dışı Tümör Olgularında İzole Mediasten FDG-PET Pozitif Lenf Nodlarının Histopatolojik Değerlendirilmesi Dr. E. Tuba CANPOLAT 1, Dr. Alper FINDIKÇIOĞLU 2, Dr. Neşe TORUN 3 1 Başkent Üniversitesi

Detaylı

Sağlık Fiziği. 1. Bölüm

Sağlık Fiziği. 1. Bölüm Sağlık Fiziği 1. Bölüm Tıbbi Uygulamalar Tanı Radyasyon başta Radyoloji olmak üzere, Nükleer Tıp, Radyoterapi ve çeşitli tıp dallarında tanı amaçlı kullanılmaktadır. En yüksek oranda tanı amaçlı kullanımı

Detaylı

LCD 4 Fantomu Üzerinde Sayım ve Görüntüleme Dedektörleri Kullanılarak Yapılan Kontrast Ölçümlerinin Karşılaştırılması

LCD 4 Fantomu Üzerinde Sayım ve Görüntüleme Dedektörleri Kullanılarak Yapılan Kontrast Ölçümlerinin Karşılaştırılması Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü LCD 4 Fantomu Üzerinde Sayım ve Görüntüleme Dedektörleri Kullanılarak Yapılan Kontrast Ölçümlerinin Karşılaştırılması Emre GÜLLÜOĞLU, Alptuğ Özer YÜKSEL,

Detaylı

RADYONÜKLİTLERİN KİMYASI VE ANALİZİ

RADYONÜKLİTLERİN KİMYASI VE ANALİZİ RADYONÜKLİTLERİN KİMYASI VE ANALİZİ 6. ALKALİ TOPRAK METALLERİN RADYOKİMYASI Doç. Dr. Gaye Çakal ALKALİ TOPRAK METALLERİN RADYOKİMYASI 1. ALKALİ TOPRAK METALLERİN EN ÖNEMLİ RADYONÜKLİTLERİ 2. ALKALİ TOPRAK

Detaylı

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Doğan BOR ORANTILI SAYAÇLAR DERS 2 GAZ DOLDURULMUŞ DEDEKTÖRLERİN FARKLI ÇALIŞMA BÖLGELERİ N 2 = 10 000 N 1 = 100 İyonizasyon Bölgesi İyonizasyon akımı primer iyon çiftlerinin

Detaylı

NÜKLEER REAKSİYONLAR II

NÜKLEER REAKSİYONLAR II NÜKLEER REAKSİYONLAR II Doç. Dr. Turan OLĞAR Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü Direkt Reaksiyonlar Direkt reaksiyonlarda gelen parçacık çekirdeğin yüzeyi ile etkileştiğinden

Detaylı

Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı. olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel. Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz.

Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı. olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel. Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan okuyunuz. KİMYASAL BAĞLAR Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz. KİMYASAL BAĞLAR İki atom veya atom grubu

Detaylı