Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi

Transkript

1 Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Cahit CENGİZHAN Duygu ATEŞ Öğretim Görevlisi Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü 4. Sınıf Öğrencisi

2 Tanımlar Görsel Tasarım: Tasarım alanındaki çalışmalarda görsel malzemeler geliştirme alanıdır. Ekran Tasarımı: Ekrandaki nesnelerin hangileri olacağına karar verilmesi ve bu nesnelerin nerede bulunacaklarının karar verilmesi tasarımıdır. Grafik Tasarım: Tipografide bilgiyi görsel olarak düzenlemenin görsel iletişim ve görsel iletişimde bulunmanın bir şeklidir.

3 Görsel Tasarım İlkeleri Bütünlük Renk Vurgu Hizalama Yakınlık Boşluk Hiyerarşi Okunabilirlik Boyut

4 Görsel Tasarım İlkeleri Bütünlük:Bir görseli meydana getiren öğelerin bir bütün olarak görünmesini sağlayan, öğeler arasındaki ilişkidir. Renk:Renk ışığın cisimlere çarptıktan sonra yansıyarak görme duyusunda bıraktığı etkidir.

5 Görsel Tasarım İlkeleri Vurgu:En ilgi çekici nokta olarak tasarlanıp, önemli unsurların vurgulanacak yere yerleştirilmesidir. Hizalama:Görsel ilişkileri en etkili şekilde vermenin yollarından birisidir. Yakınlık:Birbirine yakın öğeler birbiriyle ilişkili, uzak öğeler ise ilişkisiz olarak algılanmasıdır. Boşluk:Belirlenmiş bir çerçeve içerisindeki kullanım alanı dışında kalan yerlerdir.

6 Görsel Tasarım İlkeleri Hiyerarşi: Bilginin önem sırasına göre bir organizasyon içerisinde sunulmasıdır. Okunabilirlik: Bir görseldeki önemli unsurların özellikle sözcüklerin kolaylıkla görülebilmesidir. Boyut: Objelerin büyüklüğü ile anlamları arasındaki bağlantıdır.

7 Amaç Görsel tasarımın önemli bileşenlerinden yazı ve şekil öğeleri ele alınarak, bu öğeler üzerinde kullanılabilecek ilkeler ile bu ilkelerin BÖTE öğrencileri tarafından görsel uygulamalar kullanılarak belirlenebilmesi bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır.

8 Alt Amaçlar Görsel öğelerden yazıya uygulanmış ilke puanları ile şekillere uygulanmış görsel ilke puanları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? Toplam görsel ilke puanları ile; 1. Cinsiyete, 2. Öğrenim gördükleri okul, 3. Mezun olunan okul türü, 4. Grafik eğitimi alma, 5. Resim eğitimi alma 6. Fotoğraf eğitimi alma değişkenlerine göre ilişki aranmıştır.

9 Yöntem Üniversiteler Frekans Yüzde(%) Marmara Üniversitesi 35 17,33 Karadeniz Teknik Üniversitesi 21 10,40 Ege Üniversitesi 19 9,41 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi 14 6,93 Hacettepe Üniversitesi 14 6,93 Ankara Üniversitesi 13 6,44 Ortadoğu Teknik Üniversitesi 13 6,44 Sakarya Üniversitesi 13 6,44 Balıkesir Üniversitesi 12 5,94 Yıldız Teknik Üniversitesi 11 5,45 Anadolu Üniversitesi 10 4,95 Abant İzzet Baysal Üniversitesi 6 2,97 Çukurova Üniversitesi 5 2,48 Boğaziçi Üniversitesi 4 1,98 Dokuz Eylül Üniversitesi 4 1,98 Gazi Üniversitesi 4 1,98 Osmangazi Üniversitesi 4 1,98 Toplam Model: ilişkisel tarama ve son test ölçümü alınmıştır. Çalışma grubu: BÖTE bölümü olan 17 Üniversiteden 4. sınıfta öğrenim gören toplam 268 öğrenciye ulaşılmış, bunlardan 202 si geçerli sayılmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerden 68 i (%33,7) kız, 134 si (%66,3) erkeklerden oluşmaktadır.

10 Bilgi Toplama Aracı İlke / Öğe Yazıda Şekilde Bütünlük Soru 1 Soru 10 Renk Soru 2 Soru 11 Vurgu Soru 3 Soru 12 Hizalama Soru 4 Soru 13 Yakınlık Soru 5 Soru 14 Boyut Soru 6 Soru 15 Boşluk Soru 7 Soru 16 Hiyerarşi Soru 8 Soru 17 Okunabilirlik Soru 9 Soru 18 Yazı Şekil Görsel öğeler - ilkeler matrisi ile 18 adet soru hazırlanmıştır. Sorular doğru-yanlış (10) çoktan seçmeli (8) kullanılmıştır. 9 adet bağımsız değişken kullanılmıştır. Çalışma grubunun başarı testine verdikleri yanıtlar doğru 1, yanlış 0 şeklinde puanlandırılıp toplanmıştır.

11 Bulgular 60 Yazı Toplam Puanları 70 Şekil Toplam Puanları 100 Toplam Puanlar Frekans ,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 Frekans ,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 Frekans ,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 Yazı Toplam Puanları Şekil Toplam Puanları Toplam Puanlar N En Az En Fazla Ort. Ortanca Çarpıklık Basıklık Std. Sap. Yazı Toplam Puanları ,57 6,00-0,147-0,496 1,370 Şekil Toplam Puanları ,44 6,00-0,200-0,418 1,345 Toplam İlke Puanları ,01 11,00-0,071-0,436 1,952

12 Bulgular Alınan toplam puanlara göre, yazı puanları ile şekil puanları arasında anlamlı yüksek ilişki bulunmuştur. Ancak yazı ve şekil puanları arasında bir ilişki bulunamamıştır.bu da yazı ve şeklin görsel olarak farklı değerlendirildiği şeklinde yorumlanmıştır.

13 Cinsiyet - Görsel ilke puan karşılaştırması Cinsiyet değişkeni ile yazı toplam puanları, şekil toplam puanları ve toplam puanlar arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

14 Üniversitelere göre Görsel ilke puanları

15 Mezun olunan okul türü Görsel ilke puan karşılaştırması Mezun olunan okul türü ile yazı toplam puanları, şekil toplam puanları ve toplam puanlar arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Mezun olunan okul türü N Ort. Farkları Farkların Toplamı Mann- Whitney U Z p. (2-yönlü) Yazı Toplam Puanları Klasik , ,5 4306,5-1,927 0,0540 Meslek 96 93, ,5 Total 202 Şekil Toplam Puanları Klasik , ,5 5060,5-0,068 0,9458 Meslek , ,5 Total 202 Toplam Puanlar Klasik , ,5 4551,5-1,308 0,1908 Meslek 96 95, ,5 Total 202

16 Resim eğitimi alma Görsel ilke puan karşılaştırması Resim eğitimi alma ile yazı toplam puanları, şekil toplam puanları ve toplam puanlar arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

17 Fotoğraf eğitimi alma Görsel ilke puan karşılaştırması Fotoğraf eğitimi alma ile yazı toplam puanları, şekil toplam puanları ve toplam puanlar arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

18 SONUÇLAR Öğrencilerin yazı ve şekil üzerindeki görsel tasarım ilkelerini tanıyabilmeleri açısından ilkeler arasında bir tutarlılık vardır. Ancak yazı ve şekiller ayrı görseller olarak kabul edildiklerinden ikisi arasında ilişki bulunamamıştır. Görsel tasarım ilkelerini bilme ile fotoğraf, grafik ve resim eğitimi alma cinsiyet, mezun olunan okul türü ve üniversite arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Araştırmada yüksek ortalamaya sahip ilk beş üniversitelerin sırasıyla Ankara, Yıldız Teknik, Gazi, Balıkesir, Marmara olduğu bulunmuştur.

19 ÖNERİLER İş alanları arasında web tasarımcılığı ve grafik tasarımcılığı bulunan BÖTE bölümlerinde görsel tasarım ilkeleri konusuna derslerde daha çok yer verilmelidir. Görsel tasarım konusu derslerde yalnızca teorik olarak değil, ilgili görseller üzerinden uygulamalı olarak da anlatılmalıdır. Öğrencilerin hazırladıkları yazılım projelerinde görsel tasarım ilkeleri kullanılmalı, ve değerlendirmede bu kriterler puanlanmalıdır.

20 ÖNERİLER Grafik tasarım kurslarında yalnızca ilgili programları öğretmekten ziyade görsel tasarımın kuralları üzerinde de durulmalıdır. Veri toplama ortamı olarak internet kullanıldığında, katılımcıların motive edilmesi gerektiği, doğru ve güvenilir veri toplamada zorlanılabileceği hesaba katılmalı, hedef kitleye ulaşmak için denek sayısı büyük tutulmalıdır.

21 Sorular İlginiz için teşekkürler Cahit CENGİZHAN Duygu ATEŞ

22 Geri dön

23 Geri dön