ÖZGÜRLEŞİM VE DIŞLANMA DİYALEKTİĞİNDE KENTSEL ÇEVRE BÖLGELERİNDEKİ GENÇLERİN TEKNOLOJİ KULLANIMLARI. Ali ERGUR

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÖZGÜRLEŞİM VE DIŞLANMA DİYALEKTİĞİNDE KENTSEL ÇEVRE BÖLGELERİNDEKİ GENÇLERİN TEKNOLOJİ KULLANIMLARI. Ali ERGUR"

Transkript

1 SOSYOLOJİ DERNEĞİ ÖZGÜRLEŞİM VE DIŞLANMA DİYALEKTİĞİNDE KENTSEL ÇEVRE BÖLGELERİNDEKİ GENÇLERİN TEKNOLOJİ KULLANIMLARI Ali ERGUR VI. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ekim 2009, Toplumsal Dönüşümler ve Sosyolojik Yaklaşımlar, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.

2 Ali ERGUR ÖZGÜRLEŞİM VE DIŞLANMA DİYALEKTİĞİNDE KENTSEL ÇEVRE BÖLGELERİNDEKİ GENÇLERİN TEKNOLOJİ KULLANIMLARI Ali ERGUR 1 Öz Bireyselleşmiş teknoloji ürünlerinin kullanımının yayılması, küresel etkileşim ağlarının bütünleşmelerini beraberinde getirmektedir. Her ne kadar her toplum kesimi bu değişmeden belli öçlülerde az veya çok etkileniyor olsa da, gençlerin toplumsallaşmasında teknolojinin tartışılmaz bir önemi vardır. Toplumsal-ekonomik olarak yoksunluklar içindeki kentsel çevre bölgelerinde yaşayan gençler için ise, bireyselleşmiş teknolojilerin kullanımı, çok belirgin bir şekilde ikili bir etki yaratmaktadır: Teknolojinin özgürleştirici, kısıtlı çevreden ileri fırlatan bir özelliği olduğu gibi, yeterli erişimi olmayanlarda, tam tersi yönde bir geri fırlatma gözlemlenebilmektedir. Bu durum, esasen küreselleşmenin en temel özelliklerinden birisidir: Ona tutunabilenler için küresel ağlara ve onların avantajlarına erişmek mümkün olmakta, diğer yandan, bu hızla akan sürecin dışında kalanlar, aynı şekilde sistemin kenarına itilerek dışlanmaktadırlar. Bu bildiri, bu çift yönlü merkezkaç etkisi üzerine bir düşünümdür. İstanbul un üç ayrı çevre bölgesinde yapılmış bir saha araştırmasının verileri üzerinden, hem genel anlamda küreselleşmenin hem Türkiye de ve gençlik bağlamındaki toplumsal özgüllüklerin tartışılması hedeflenmektedir. Anahtar sözcükler: Küreselleşme, yeni teknolojiler, gençlik, çevre bölgeleri, kentsel bütünleşme, etkileşim. 1 Prof.Dr., Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi. 6. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı 277

3 Özgürleşim ve Dışlanma Diyalektiğinde Kentsel Çevre Bölgelerindeki Gençlerin Teknoloji Kullanımları Abstract The progressive expansion of the use of individualized technologies implies the progressive integration of global interactive networks. Although different segments of the society have different kind of relation with such new ways of interaction, the youth is undoubtedly the most motivated social layer for technological integration. The youth living in a materially poor conditions in urban peripheral areas, are guided with a higher impulse for an intensive use of these individualized technological devices. Nevertheless, technology functions always with a doubleface: It can project onto a global plane of interactions, with an accelerating speed, those who can catch its velocity, or, to the outer space of the same global domain, those who can not. Indeed, this is the very logic of the globalization. Those who can get the concepts and instruments of the forward projection can enter into an emancipation process, though the intensive use of global interactive technologies. This is a summary of a field study realized in the three peripheral settlements of Istanbul, analyzing the double effect of the technology on the youth, who have a relatively limited access to the urban resources. Keywords: Globalization, new technologies, youth, peripheral areas, urban integration, interaction Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı

4 Ali ERGUR Şubat 2007 Kasım 2008 tarihleri arasında, İstanbul un birbirinden yapısal, içerdiği toplumsal dinamikler, coğrafi konum, temsil ettiği kentlilik biçimi açısından farklı üç ayrı çevre bölgesinde gerçekleştirdiğimiz, TÜBİTAK destekli araştırma projesi, birbirlerini tamamladığı düşünülen üç temel eksen üzerine inşa edilmiştir: Mekânla ilişkilenme, boş zaman değerlendirme ve teknoloji kullanımı. Bu noktadan hareketle, gençlerin bir kimliklenme aracı olarak teknolojiyi nasıl araçsallaştırdıkları üzerine, araştırma bulgularından yola çıkarak somutlaştırmaya çalışacağımız kavramsallaştırmalardan geliştirmeye çalışacağız. Araştırmanın başlangıcında, özellikle kişiselleşmiş iletişim teknolojileri sayesinde, kentsel mekân ve zamanı belli bir dönüştürme yetisine sahip olduklarına dair bir varsayım kurulmuştur. Buna göre, özellikle yeniliklere en çok açık oldukları düşünülen gençlik katmanı, bütün heterojenliğine karşın, yalnızca bu yenilenme arzusu ve keşfedici merak sayesinde bile, ayrı bir araştırma nesnesi olmayı hak etmektedir. Zaten, teknolojinin genel anlamda toplumun genelinde yarattığı dönüştürücü etkilerin en billurlaşmış şekilde gençlerde belireceğini varsayarak bir çeşit toplumsal değişme ideal tipi inşa etmiş olduğumuzu düşünüyoruz. Bu inşa, olmayan bir tip yaratmaktan ziyade, mevcut bir kategoriye bu işlevi atfetmek şeklinde tezahür eden bir yöntembilimsel tercih olmuştur. Projenin, özellikle gençleri konu edinmesinin başlıca amacı budur. Ayrıca, gençliğin Türkiye de bir toplumsal gizilgüç gibi görülmek yerine çoğunlukla bir sorunlar kaynağı olarak algılanmakta olduğu da yaygınlıkla gözlemlenen bir gerçektir. Araştırmanın bulgularında böylece hem bu gizilgücün doğru toplum siyâsalarıyla yönlendirilebilmesine olanak sağlayacak toplumbilimsel çözümleme birimlerinin elde edilmesine çalışılmış, hem bu dönüştürücü eğilimin kendiliğinden gerçekleşme sahalarının gençler için ifade ettikleri anlam dünyalarına sızılmaya çaba gösterilmiştir. Bu kapsamda, farklı ilgi alanlarındaki araştırmacılar, belirlenen üç ana eksenin farklı boyutlarında çalışmışlar, araştırma bu nedenle kavramsal bir farklılaşmaya gittiği gibi, yöntembilimsel bir çoğulluğu da temel yaklaşımı olarak belirlemiştir. Böylece, aynı anda mekân, boş zaman ve teknoloji eksenleri hem ayrı hem birbirleriyle bağıntılı olarak çalışılmış, hem bu çözümleme süreci anket uygulaması, odak grup tartışmaları, mülâkatlar, katılmalı ve dolaylı gözlemler ve bilişsel haritalar gibi farklı tekniklerin verilerinden yararlanmak suretiyle, bulguların tek kaynaklı, tek tip, tek yorumsal düzeyde olması önlenmeye çalışılmıştır. Projenin genel verileri ve bunlar hakkındaki genel çözümlemeler daha kapsamlı bir ana metinde bir araya getirile- 6. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı 279

5 Özgürleşim ve Dışlanma Diyalektiğinde Kentsel Çevre Bölgelerindeki Gençlerin Teknoloji Kullanımları rek orta boy kuramsal bir hale getirilmeye çalışılacaktır. Bu metin, böyle bir genel çözümlemeye temel teşkil edecek alt-düzey odaklanmış çözümlemelerden biridir; ağırlıklı olarak gençlerin teknolojiyle kurdukları ilişkinin doğasını sorgulamaya ve buradan kuramsal çıkarımlar üretmeye yönelik bir yapıdadır. Teknoloji, kendi kurucu söyleminin iddia ettiğinin tersine salt teknik bir olgu değildir; hatta ondan öte, yaşamın kılcal damarlarına girme becerisi arttıkça, kendinde bir ideoloji haline dönüşmektedir. Bu nedenle, teknolojiyi, onun somut ve araçsal görünümleri olan gereçler ve kullanımlardan ibaret görmek son derece eksikli bir yaklaşım olur. Böyle bakıldığında, çevre bölgelerindeki gençlerin gündelik gerçeklikleri içinde git gide daha fazla yer kaplayan teknolojik gereçleri, yalnızca varlıklarının sağladığı işlevsel kolaylıklardan ibaret tahayyül etmek toplumbilimsel açıdan doğru olmaz. Zira, teknolojik gereç, kullanım, hatta algılama düzeyleri, kullanıcısını saran egemen ideolojik göndermelerin somutlaştıkları alanlar olarak kavramsallaştırılabilirler. Bununla birlikte, sanal etkileşim de kent algılamasının kurucu unsurlarından birisi haline gelmiştir. (Wakabayashi, 2002: 7) Bu nedenle, bireysel teknoloji pratiği ne kadar nötr olarak düşünülürse düşünülsün, onu saran toplumsal değerler sisteminden, mevcut etkileşim/çatışma alanlarından ve hepsinden önemlisi, egemen üretim ilişkileri ile bunlardan türeyen ideolojik çerçeveden bağımsız olarak kavramsallaştırılamaz. Çevre bölgesindeki gencin, ağırlıklı olarak bireyselleşmiş teknolojik pratiklerinde, onu daima görünmez bir yönelimler bütünü olan toplumsal hedeflerin meşruiyet çerçevesi sınırlar. Diğer bir deyişle, teknoloji kullanan özne, hele araştırmamızdaki gibi değişikliğe, yenilenmeye, etkileşime açık, yaşam hedeflerini henüz tam olarak oluşturmamış, bununla birlikte yoksunluğun etkilerini özellikle kimlik inşa etme sürecinde şiddetle hisseden yapıdaysa, bu pratiğini, kendisine, yine aynı iletişim kanallarından akarak az ya da çok dayatılan değerlerin baskılayıcı etkisinden arındırması güçtür. Çevre bölgesinde bireyselleşmiş teknolojik gereçleri az ya da çok beceriyle kullanan genç, ister istemez, liberal bir piyasanın kendisine, farklı söylemsel biçimlerde sunduğu daha iyi yaşam ülküsünün güdüleyici etkisi altında bir davranış mantığı geliştirebilecektir. Bununla birlikte, bu noktada da ikili bir eklemlenme olduğundan bahsedilebilir: Daha iyi yaşam hedefi, özellikle çevre bölgesindeki genci bir yandan kendi kısıtlı olanaklarını aşmaya yönelik bir şevke, diğer Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı

6 Ali ERGUR yandan yoksunluğunun erişemediği toplumsal kodları edinememenin bozulma hissine yönlenmektedir. Bununla birlikte, bu konuda, kesin yargılar oluşturmak, uzun süreli ve derinlikli başka araştırmaların varlığını da gerekli kılmaktadır. Ancak, kabaca da olsa, böyle bir yarılma hissinin varlığını gözlemlemiş olduğumuzu belirtebiliriz. Daha iyi yaşam ülküsü, her ne kadar toplumun her katmanını kesip giden bir etki yaratsa da, bunun yıkıcılığından en çok çevre bölgesi gençlerinin etkilendiğini ileri sürmek yanlış olmaz. Zira, kendi gerçekliğini aşma çabasını en çok hem genç hem çevrede olduğu için onda gözlemlenebilir. Parasal yoksunlukla kışkırtılmış arzu arasında sıkışan çevre bölgesi gençleri, tek bir davranış modeli sergilemekten uzaktırlar. Farklılaşmada yaş ve yaşanılanın bölgenin fazla belirleyici bir önemi yok gibi görünmektedir; belli ölçüde kızların daha dönüştürücü bir eylemlilik içine girdikleri söylenebilirse de, bu durumu genelleyebilecek kadar sağlam verilere sahip olduğumuzu iddia edemeyiz. Dolayısıyla, en temel üç değişkenimizin hiçbirinin münhasıran daha iyi yaşam ülküsünün etkilerine mâruz kalmanın sonuçlarını belirleyici özellikte olduğu söylenemez. Bununla birlikte, her üç bölgede, az ya da çok şevkle, içinde bulunduğu koşulları dönüştürmek isteyenlerin yanı sıra, kapalılık ve yoksunluğun getirdiği bir büzülme, geri çekilme halinde kalanların varlığını gözlemledik. Her hâlükârda, çevre bölgesi genci, sürekli olarak kışkırtılmış bir daha iyi yaşam imgesi ile buna somut anlamda ulaşmanın güçlüğü, aslında olanaksızlığı, arasında yarılmış bir bilinci geliştirmektedir. Bu noktada, teknolojiyle kurulan ilişki salt işlevsel olmaktan öte bir anlam kazanmaktadır. Teknolojik gereç, somut olarak cep telefonu ve en çarpıcı şekilde İnternet bağlantılı bilgisayar, bu kışkırtılmış arzu-yoksunluk ikiliğini belli oranda dönüştürebilen bir özellikte ortaya çıkmaktadır. Bu kısır döngüye sıkışmış bilinç, yine kendisine daha iyi yaşamın imge ve söylemlerini taşıyan teknoloji sayesinde, belli özgürleşme yollarını inşa edebilmektedir. Gençlerin %79 u cep telefonun birincil önemde olduğunu düşünmektedir; bu sayı, aynı yaşlarda ama daha üst gelir gruplarından gelen üniversite öğrencilerinin tutumlarına oranla (%44,8) anlamlı bir şekilde teknolojinin eşitsizlikleri dengeleyici gücüne inanıldığını ortaya koymaktadır. Kişisel bilgisayarın birincil öneme sahip olduğunu düşünenler ise bu orana yakın seyretmektedir (%71,2). Üçüncü derecede birincil önemi ise %50,86 lık oranla İnternet bağlantısı oluşturmaktadır. Burada en dikkat çekici durum, bilgisayara erişmek, sanıldığı kadar kendiliğinden İnternet e erişmek anlamına gelmediğini saptamak olmuştur. Tutum düzeyinde bile böyle bir 6. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı 281

7 Özgürleşim ve Dışlanma Diyalektiğinde Kentsel Çevre Bölgelerindeki Gençlerin Teknoloji Kullanımları açıklık saptamak, İnternet e erişim konusunda edinilmiş önyargıları olduğu kadar, onun hakkındaki bilgilenme eksikliğini de işaret etmektedir. Her durumda, küresel iletişim ağlarına erişme, bunun için gereken maddi alt-yapı kadar, belli bir açılma imgeleminin varlığını da gerektirmektedir. Benzer bir açıklık, tutumlardan gerçekliğe geçildiği zaman da kendisini belli etmektedir: Gençlerin %84,26 sı cep telefonu, %50,10 u bilgisayar, %38 i ise İnternet bağlantısına sahiptir. Bilgisayar kullanımında, özellikle maddî nedenlerden dolayı yoksunluk, çevre bölgelerinde genellikle İnternet-café lere gidilerek telafi edilmektedir. Bu konuda, Tarlabaşı ve Gazi Mahallesi nde belirgin bir şekilde yoğun bir İnternet-café ye gitme alışkanlığı gözlemlenmiştir. Buna mukabil, İstasyon Mahallesi nde göreli bir İnternet-café görünmezliği söz konusudur. Bu durumun nedeni soruşturulduğunda, ebeveynlerin şikâyetleri gerekçesi ifade edilmiştir; ancak bu görünür gerekçenin yanı sıra başka yapısal nedenler aranması gerektiği kanısındayız. Tarlabaşı nda sıklıkla, Gazi Mahallesi nde dikkate değer bir görünürlükte İnternet-café ler mevcuttur; oysa İstasyon Mahallesi nde, varlığı dışarıdan belli olmayan yalnızca iki İnternetcafé ye rastlanmıştır. Buna karşın, bütün bölgelerde gençlerin belli bir teknolojik yatkınlığı gözlemlenmiştir. İnternet-café nin yetersiz kaldığı noktada bireysel iletişim gerecinin paylaşımı da söz konusu olmaktadır. Buna göre, en çok paylaşılan teknolojik gereç kişisel bilgisayardır; en yüksek oranda kardeşler ve arkadaşlarla paylaşılmaktadır (%41,46). Bununla birlikte, İnternet bağlantısı daha az oranda paylaşılmaktadır (%30,71); bu da bir kez daha bilgisayar sahipliği ile İnternet bağlantısına erişim arasındaki farkı teyid eder niteliktedir. Diğer teknoloji ürünlerinin paylaşımı daha az oranda gerçekleşmekle birlikte (MP3-çalar %22, 26; radyo %20,73), asıl dikkat çekici farklılaşma cep telefonunda ortaya çıkmaktadır (%18,62). Bu oran, cep telefonunun bilgisayardan daha kişiselleşmiş doğasıyla uyumlu olsa da, diğer yandan, bunca kişiselleşmiş bir gerecin dahi beşte bire yakın bir oranda paylaşılmasına gereksinim olduğunu göstermektedir. Böyle bir paylaşım zorunluluğu, özellikle cep telefonunun edinme maliyetinin günümüzde iyice düşmüş olduğu da göz önüne alınarak, ne denli ekonomik yoksunluk içinde, bu durumu ne denli yüksek bir arzuyla aşma güdüsünün bulunduğunu da işaret etmektedir. Üniversite öğrencilerinde 2 cep telefonunun öncelikli olduğunu belirtenlerin oranının %57,3 te kaldığı göz önünde tutulursa, ileri teknoloji ürünü iletişim olanaklarına sahip olmanın, çevre böl- 2 Bu veriler, Ali Ergur ve Gülçin Büyüközkan tarafından, çevre bölgesi gençleri üzerine yapılmakta olan bu araştırmaya paralel olarak, mikro ölçekte, bir özel bir kamu üniversitesi öğrencileri üzerinde gerçekleştirilen anket çalışmasının ürünüdürler Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı

8 Ali ERGUR gelerindeki gençler için yaşamsal sayılabilecek kadar önemli olduğunu ileri sürebiliriz. Zira teknoloji, maddi yoksunlukları belli ölçüde de olsa aşmanın bir yolu olarak görünmektedir. Özgürleşme çabasının doğal sonucu olarak kamusal bir görünürlüğün önem kazandığını gözlemlemekteyiz. Teknolojinin, kamusal alanda, fizikî gerçekliğin karşılaşmalarındaki eşitsizlikleri belli ölçüde de olsa, çevre bölgesinde yaşayan genç lehine düzenleme etkisinin bulunduğunu düşünebiliriz. Sanal etkileşimde gerçek bedenlerin olmaması, ilişkinin gerçek olmadığı anlamına gelmez (Whitty, 2003: 572). Teknoloji üzerinden kimlik stratejisi geliştirme, her toplumsal-ekonomik katmandaki gençler için geçerli olabilecek bir yöntem olmakla birlikte, yoksunlukları daha fazla olan çevre bölgelerindekiler için, özellikle sanal etkileşimin yadsınmaz bir belirleyiciliği olduğu, araştırmamızın bulgularında da somutlaşmaktadır. Sanal kimlikleri, gençlerin sokakla okul arasındaki uyumsuzluğu telafi etmeye çalıştıkları bir üçüncü düzlem olarak belirginleşmektedir. (Dawes, 1998: 24) Öncelik sırasının başına yerleştirilen cep telefonunun ilk edinilme yaşı, teknolojiyle bütünleşme eğilimini de belli ölçüde aydınlatan bir veri sayılabilir. Diğer yandan, ailelerin maddi durumlarının da bu ilk cep telefonunu satın alabilmede etkili olduğu unutulmamalıdır. Buna göre, yedi yaşına kadar inen tekil istisnalar dışarıda tutulursa, ilk ciddi yoğunlaşmanın (%7,5) 12 yaş civarında oluşmaya başladığını saptamaktayız. Bu oran, nominal olarak düşük olmakla birlikte, yeni ergen gençlere cep telefonu temin edebilecek düzeydeki ailelerin, çevre bölgeleri için yine de dikkate değer olduğunun altını çizmektedir. Zira sonuçta 12 yaş ve altı gençlerin ilk cep telefonunu edinme oranları %12 dir. Benzer oranlı ilk edinme yaşı 13 ve 14 te gözlemlenmektedir (sırasıyla %11,2 ve %14,4). Ancak kesin bir açıklıkla görüleceği gibi, 15 yaş önemli bir eşik oluşturmaktadır. Bu durumun farklı açıklamaları vardır. Ancak, özellikle zorunlu ilköğretim sürecinin sonuna gelinmiş olması belirleyici olabilir. Eğitimine devam etmeyen/edemeyen önemli bir çoğunluk yaşlarında çalışmaya yönelmektedir. 15 yaşındaki âni sıçrama, yalnızca ailelerin o yaşlardaki gençlere cep telefonu almayı uygun bulmalarından kaynaklanmayıp gençlerin, bizatihi kendi ekonomik güçlerini edindikten sonra cep telefonu satın almaya yöneldiklerini de göstermektedir. Nitekim, bu ilk yöneliş, aynı zamanda, cep telefonu edinme yaşının da doruk noktasını oluşturmaktadır. Buradan, ilk ekonomik olanağa sa- 6. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı 283

9 Özgürleşim ve Dışlanma Diyalektiğinde Kentsel Çevre Bölgelerindeki Gençlerin Teknoloji Kullanımları hip olduğu anda, gencin cep telefonu edindiği ve daha sonraki yaşlarda bu eğilimin azalmaya başladığı saptanabilir. 16 yaşında ilk cep telefonunu edinenler, birden %12,9 oranına gerilemektedirler. Reşit olma yaşında ise, gençlerin büyük bir çoğunluğunun artık cep telefonuna sahip olduğu netlikle görülmektedir (toplam %84,3). Bilişim çağında kişi olmanın temel koşullarından birisi, vazgeçilmez şekilde bireyselleşmiş iletişim teknolojisi gereçlerine sahip olmaktadır; bunlar arasında cep telefonunun özel bir yeri vardır. Zira cep telefonu, yalnızca bireysel kullanıma açılmış herhangi bir teknoloji ürünü değil, aynı zamanda, kişiliğin bir önemli bir bileşeni haline gelmiştir. Neredeyse organik olarak adlandırabileceğimiz bir bütünleşme, cep telefonu ve insan ilişkisini tarif eder hale gelmiştir. Birçok konuda olduğu gibi, gençler bu bütünleşmede de, billurlaşmış toplumsal örnekleri temsil etmektedirler. Bu nedenle, çevre gençlerinde gözlemlediğimiz cep telefonu edinme arzusu, kişisel kullanım ve ona bağlı çeşitli pragmatik yönelimlerin ötesinde, küresel düzeyde gelişmekte olan bir insan-makine ilişkisinin en yoğun olarak gözlemlenebildiği haldir. Burada, cep telefonun edinilmesi, ekonomik olarak daha iyi durumda olan sınıflarda gözlemlediğimiz basit bir moda, genel eğilimi izleme, taklit etme, hatta uyma davranışı anlamında olmaktan öte, bunları da içererek, bir kimlik stratejisinin vazgeçilmez önemdeki maddi destek unsuru olarak da düşünülmelidir. Çevre bölgesindeki gencin hem deneyimlediği cemaat tipi bir baskılayıcı ortamdan sıyrılma isteği, hem, bunun sonucu olarak, kendini özerk bir kişi olarak tanıtma gereksiniminin daha vurgulu bir şekilde ortaya çıkması, onda, cep telefonunu özel bir anlam alanına yerleştirme sonucunu doğurmaktadır. Toplumsal ortamın baskıladığı yaşam tarzlarından farklılarına açılabilmenin mümkün olduğu çeşitli araştırmalarda gösterilmiştir (Irwin, 1999: 372); teknolojinin bu konuda, gençler üzerinde bir çeşit katalizör etki yaptığını düşünebiliriz. O nedenle, cep telefonunu ilk edinme yaşının izlediği doğrunun, daha üst sınıflarınkine oranla (örneğin özel üniversite öğrencilerinde 15 yaşında %24,3 le doruk noktası) önemli bir mahiyet farkı vardır: Çevre bölgelerindeki gençler, bir çeşit ritüel değer bağlamında edinilmesi makbûl sayılan nesnelere sahip olan daha üst sınıfların gençlerinin davranışlarından farklı olarak, kaynaklara erişimde onları kısıtlı bırakan koşulları dönüştürmenin bir yolu olarak cep telefonu edinmeye çalışmaktadırlar. Edinme, doğal olarak, bir ekonomik çevrimi gerektirmektedir. Üstelik, gösterge değerinden ziyade, ya da en az onun kadar, iletişim ağlarına erişim işlevselliğiyle algılanan cep telefonu, kendisine atfedilen özgür Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı

10 Ali ERGUR leştirici konuma koşut olarak yoğun bir kullanımı da içermektedir. Bu nedenle, cep telefonunun sahipliği kadar, aylık giderinin karşılanması da önem arz etmektedir. Bu nokta, üst gelir gruplarının gençlerinin pratiklerinden hayli farklıdır: Çalışarak kazanılan parayla cep telefonu giderini karşılamak hayli yaygın bir uygulamadır. Nitekim, çevre bölgelerindeki gençlerin önemli bir kısmı (%40,7) cep telefonu giderini kendisi karşılamaktadır. Çoğunluğu daha küçük yaştakilerden oluşan bir eşdeğer kitlenin gideri ise, ebeveynler tarafından karşılanmaktadır (%37,2). Sonuçta, cep telefonu kullanmak, bir yanıyla vazgeçilmez bir kişilik ögesi haline gelirken, diğer yanıyla ekonomik olarak sürekli desteklenmesi gereken bir etkinlik konumundadır. Bu durum, genci hem özgürleştiren hem bağımlı kılan bir ikiliği de içinde barındırır. Ancak, kısıtlı ekonomik olanakların varlığı, beraberinde kendi pratik çözümlerini de getirmektedir. Zaten her sınıftan genç arasında yaygın bir pratik olan kısa mesajla (SMS) haberleşme, çevre gençlerinin durumunda bir zorunlulukla buluşmaktadır. Anket uygulaması sırasında bir önceki gün kaç kısa mesaj atıldığı sorulmuştur. Gençlerin %43,3 ünün hiç mesaj atmamışlardır. Buna mukabil, farklı sayılarda toplam %56,7 oranında genç, bir önceki gün en az 1 adet kısa mesajla haberleşmiştir. Ekonomik güçlüklerin yönlendirdiği bir kullanma mantığı, en ağırlıklı grubun (%25,5) 1 5 mesaj atanlar olduğunu göstermektedir. Kısıtlı kaynaklar, asgari ama işlevsel iletişim için kullanılmaktadır mesaj atanlar %10,6 yı oluştururken, %20,6 oranında genç 10 dan fazla mesaj atmıştır. Böylece, çevre gençleri arasında kısıtlı sayıda mesaj atıp asgari iletişimi korumaya çalışanlar ile, mesajlaşarak iletişmeyi gündelik pratik haline getirenler arasında bir ayrışma da gözlemlenmektedir. Diğer bir deyişle, beş gençten biri, yoğun sayılabilecek bir kısa mesajla iletişim pratiğine yönelmektedir. Bununla birlikte, çevre bölgelerindeki diğer olgularda olduğu gibi, ekonomik gerekçeleri yegâne kısıtlanmışlık nedeni olarak değerlendirmek doğru olmaz. Gencin kısa mesaj atmaması, çalışanlarda zamansızlık gibi bir nedene tekabül edebileceği gibi, hepsinden öte, daha derin bir bilişsel/kültürel durumu da işaret edebilir: Kısa mesaj, kolaylıklarının yanı sıra, belli bir yazılı kültür algılamasını da gerektirmektedir. Kısa mesajın bir kolaylık olarak tasavvur edilmesi bile, yazının az ya da çok bir alışkanlık olduğu, bireyi saran kültür dünyasını ve toplumsal algılama kalıplarını biçimlendirici bir unsur olarak düşünüldüğü bir simgesellik düzeyinde mümkündür. Diğer bir deyişle, yazının kullanılması, kısmen de olsa bir öğrenilmişliğin sonucu, belli bir habitus un ürünüdür. Kuşkusuz, bu durum, mekanik 6. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı 285

11 Özgürleşim ve Dışlanma Diyalektiğinde Kentsel Çevre Bölgelerindeki Gençlerin Teknoloji Kullanımları bir belirlenim ilişkisi doğurmaktan ziyade, çerçeveleyici bir davranış mantığı oluşturmaktadır. Yaş kuşakları arasında gözlemlenen kısa mesaj kullanma pratiği farkı, aynı zamanda sınıflar arasında da gözlemlenmektedir. Kısa mesaj yazmadaki beceri, hatta kısa mesaja başvurma gereksinimini hissetmenin kendisi bile, yazının toplumsal tahayyülde bir yer edinmiş olmasıyla mümkündür. Bununla birlikte, kısa mesajla iletişim, bu yazılı kültürle daha yakın ilişkinin bulunduğu toplumsal sınıflara oranla daha az kullanımın olduğu çevre bölgelerindeki gençlerin dahi, görece hızlı bir şekilde, elektronik iletişim ağlarına bağlanmak için, kültürel anlamda daha az âşinâ oldukları bu kod düzenine algılamalarını hızla ayarlamaktadırlar. Kimlik stratejilerinin önemli sonuçlarından birisi farklılaşma arzusudur (distinction) (Bourdieu, 1979). Araştırmamızda, en azından Türkiye de, bazı iletişim araçlarına bir farklılaşma simgesi anlamı atfedilmesinden hareketle, tartışmasız ayrıştırıcı konumu olduğunu düşündüğümüz bir ileri teknoloji gereci olan I-pod hakkındaki tutumlar irdelenmeye çalışılmıştır. Özel üniversite öğrencilerinde de I-pod u bilinçli olarak red edenler vardır; buna karşın, çevre bölgelerindeki gençlerin %40,5 i peşinen I-pod un ne olduğunu bilmemektedirler. Ancak, %31,5 i de I-pod a işlevsel bir şekilde yaklaşıp onu müzik dinleme aracı olarak tarif etmektedir. %20,5 i ise I-pod u olmasını istemediğini belirtmektedir. Öykünme davranışı (başkalarında gördüğü için kendinde olmasını isteyen) yalnızca %2,7, salt saygınlık değeri için I-pod arzulayanlar ihmal edilebilir düzeydedir (%0,2). Ancak özel üniversite öğrencileri arasında da, bilinçli olarak I-pod istemeyenlerin oranı hayli yüksektir (%38,5). Bu durum, kuşkusuz çevre bölgelerindeki gençlerin I-pod u reddetmelerinden farklı nedenlere bağlanmaktadır: I-pod un yeterince tanınmadığı bir ortamda, onun bir farklılaştırıcı gösterge addedilmesi de pek olası değildir. Dolayısıyla %20,5 lik reddedenler kitlesinin davranış mantığı altında bu durumu da göz önüne almak gerekir. Öğrencilerin %25,4 ü yeni teknolojilerden daha iyi yararlanma, %19,7 i ise öncelikle tasarımından etkilenme gerekçeleriyle I-pod kullanmaktadır. I-pod a ilgisiz kalanların çevre bölgesi gençlerinde daha az oranda kalması, özel üniversite öğrencilerinin ilgisizliğinden farklı olarak, göreli bir arzu geriliminin varlığını da yansılamaktadır. Sonuçta, her iki kesim gençte de reddeden olduğu kadar, işlevsel gerekçelerle I-pod kullanan ya da kullanmayı isteyen mevcuttur. Saygınlık değeri, alenen ifade edilmese de, zımnî olarak kabul edilen Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı

12 Ali ERGUR bir olgudur. Ancak imrenmek ve arzulamak için, nesnenin gösterge değerinin yeterince yaygın ve kabul edilmiş bir kod olması gerekir. Çevre bölgeleri gençlerinde bu göstergesel oydaşma henüz tam olarak gerçekleşmemiştir. Teknoloji ürününün benimsenmesi, yaygınlaşması ve nihayet belli bir toplumsal meşruiyet kazanmasında, maliyet etkeni kuşkusuz son derece belirleyicidir. Ancak, yine de her zaman ve koşulda, ekonomik etkenin tek başına yeterli olmadığı birçok durum da karşımıza çıkmaktadır. Nitekim, gözlem ve görüşmelerimizde, teknoloji ürününün fiyatının vazgeçilmez bir önemi olduğu netlikle belirmiş olmasına karşın, onun nesne değerinde somutlaşan kültür kodu olma niteliğini ortak bir payda olabilmesinin başka koşullara da bağlı olduğu görülmüştür. Bu bağlamda, I-pod gibi ürünlerin bir farklılaşma göstergesi olabilmesi, yalnızca pahalı olmalarına bağlı değildir; aynı zamanda, belli bir toplumsal farklılaşma göstergesi olduklarına dair bir kanaate tekabül etmeleri gerekir. Çevre bölgelerindeki gençlerde gözlemlediğimiz tutum, daha ziyade bu kod yoksunluğu idi. Diğer bir deyişle, sıradan olmayan farklılaştırıcı teknoloji ürünleri, bu özelliklerinin gereği olan simgeselliği bu bölgelerde yeterince kazanmış görünmemektedirler. O nedenle, kentsel çevre bölgelerinde I-pod un farklılaştırıcı etkisinden bahsetmek pek doğru olmaz. Özetle, teknoloji etkeninin, yalnızca maddî boyutlarıyla bile kentsel çevre bölgelerinde önemli bir tutunma aracı olarak işlev gördüğünü ifade edebiliriz. Teknoloji, her eğitim düzeyi ve her toplumsal sınıftan genç için zaten az veya çok bu toplumsallaştırıcı işleve sahiptir. Ancak, çevre bölgesi gençleri için, kendileri dışında akıp giden ve etkileşimsel bir düzlemde git gide büyüyen devasa toplumsal alana tutunma çabası, diğerlerinde olmadığı kadar öne çıkmaktadır. Zira, kentsel çevre bölgesi genci için, teknolojik donanım, bazı durumlarda neredeyse yegâne toplumsallaşma aracı haline gelmektedir. Üstelik, teknoloji, bu bağlamda, yalnızca basit bir toplumsal varlık gösterme meselesi olmaktan çıkıp ciddi anlamda bir varkalma stratejisine dönüşmektedir. Bu noktada, elbette her genç bireyin, içinde toplumsallaştığı alt-kültürün değer ve normlarını farklı biçimlerde içselleştirdiğini belirtmeliyiz; bu durum, sanal deneyimle daha da vurgulu bir öznellikler bütünü olarak tezahür etmektedir. Küresel ekonomi ve her türlü akışkan etkileşim biçimiyle hızla bütünleşen Türkiye de, bilinen zengin-yoksul ayrımlarının dışında, her zaman bunlara doğrudan bağlı olmayan bir en yeni teknolojiyi kullanabilen- 6. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı 287

13 Özgürleşim ve Dışlanma Diyalektiğinde Kentsel Çevre Bölgelerindeki Gençlerin Teknoloji Kullanımları kullanamayan ayrımı da belirmektedir. Bu anlamda, çevre bölgesi gençleri de kendi içlerinde teknolojiye erişebilirlik ve erişemezlik bakımından belirgin bir şekilde kümelenmektedirler. Burada tekrar altını çizmekte yarar görerek, bu olgunun doğrudan, tamamen bir ekonomik belirlenim sürecinin ürünü olmadığını belirtmemiz gerekir. Bulgularımız, küreselleşmenin en temel özelliklerinden birisinin vurgulanmasına kısmen de olsa yardımcı olmaktadırlar: Küreselleşme, mal, sermaye, insan dolaşımı olduğu kadar, fikir ve değerlerin de hızlı bir dolaşıma girmesi anlamına gelmektedir. Bu dolaşım, elbette münhasıran teknolojinin incelmesi ve yayılması sayesinde gerçekleşmektedir. Küresel etkileşim ve akışlar, artık ister yerel ister küresel düzeyde olsun, toplumsallaşmanın da koşullarını değiştirmektedirler. Bu bağlamda, teknoloji temel bir belirleyici olarak, bireyleri bir fırlatma noktasına itmektedir: Teknolojinin en yeni ve en gelişmiş olanaklarından yararlanabilenler, mutlaka ekonomik anlamda algılamamız gereken küresel rekabet ortamında tutunma becerisini çeşitli şekillerde elde etmektedirler. Teknoloji, bu anlamda kürselleşmenin içine veya dışına fırlatan, nötr-görünümlü, oysa son derece yoğun değer, dolayısıyla ideoloji yüklü bir kullanımlar ve bunlara ilişik söylem taşıyan bir alandır. Teknoloji sayesinde ileri fırlatma, özellikle kentsel çevre bölgesi gençlerinin, fizikî-coğrafî anlamda sınırlanmışlıklarını, bir anda dönüştürebilen 3 sayısız sonuca sahiptir. Teknolojinin bu ileri fırlatma etkisi, özünde basit bir sahip olma veya olamama (erişme veya erişememe anlamında) durumunda düğümlenmektedir. Teknolojiye erişebilmek, benzerleri arasında baş döndürücü bir ivme kazanmak anlamına gelen bir etki, hatta artı ve eksi yönde (içe ve dışa) aynı anda çalışan bir merkezkaç kuvveti yaratmaktadır. Kentsel çevre bölgelerindeki gençler, çevre koşullarının baskılayıcılığının türü çok anlamlı bir farklılık oluşturmadan, teknolojiye erişebildikleri andan itibaren, onları kısıtlayan görece küçük toplumsallaşma çevresinin çok ötesine kendilerini taşıyabilmektedirler. Ayrıca, ekonomik olarak geri kalmış kentsel bölgelerde genellikle 3 Burada bir çeşit sihirli dokunuş etkisinden bile bahsedilebilir. Var olmak, tanınmak, saygı görmek, nihayet kazanmak için, masaldaki Külkedisi gibi Balo ya (küreselleşme süreci) gitmek, tartışılmaz bir önkoşuldur. Sihirli değnekle dokunulduğunda Balo ya katılabilmeyi bir anda, bir çeşit ileri fırlatma etkisiyle mümkün kılan temas (perinin Külkedisi nin karşısına çıkması, teknoloji), yokluğu durumunda, bireyi, üstelik yalnızca yerinde tutarak, yine aynı hızla geri fırlatabilir (Balo sürerken yırtık elbiseler, balkabağı, kertenkeleler, fareler, vb. ile baş başa kalmak). Sihir etkisinin yanılsamasının ancak geceyarısına kadar sürecek olmasının da fazla önemi olduğu söylenemez; zira Balo daki hazlar yalnızca şimdiki zamanın cinsinden ifade edilmektedirler. Ayrıca Balo, gösterilenin, gösterinin içinde yitip gittiği bir sanal ülkedir; zaten Balo da kutlanan da salt göstergenin mutlak zaferidir. Gösterge resm-i geçiti sona erdiğinde, geriye yalnızca, bağlamsızlaşmış bir gösteriş nesnesi kalır (kristal ayakkabı); kendisini biricik, kişiye özel gösteren, böylece standartlaşmış farklılıklar yaratan bir değişim düzeninde, metânın denetimi, yalnızca onu tüketmekle mümkün olur. Göstergeye hükmeden ise, sistemin hâkimi olmayı hak etmiş demektir (yalnızca ayakkabı ayağına uyduğu için kraliçe olan Külkedisi) Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı

ZANAATLA TEKNOLOJİ ARASINDA TIP MESLEĞİ: TEKNO-FETİŞİZM VE İNSANSIZLAŞMIŞ SAĞALTIM

ZANAATLA TEKNOLOJİ ARASINDA TIP MESLEĞİ: TEKNO-FETİŞİZM VE İNSANSIZLAŞMIŞ SAĞALTIM ZANAATLA TEKNOLOJİ ARASINDA TIP MESLEĞİ: TEKNO-FETİŞİZM VE İNSANSIZLAŞMIŞ SAĞALTIM Prof. Dr. Ali ERGUR Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Türk Toraks Derneği XVII. Kış Okulu Antalya 14.02.2018 ZANAATLA

Detaylı

EĞİTİMİN SOSYAL TEMELLERİ TEMEL KAVRAMLAR. Doç. Dr. Adnan BOYACI

EĞİTİMİN SOSYAL TEMELLERİ TEMEL KAVRAMLAR. Doç. Dr. Adnan BOYACI EĞİTİMİN SOSYAL TEMELLERİ TEMEL KAVRAMLAR 2017 Doç. Dr. Adnan BOYACI Neden Eğitimin Sosyal Temelleri Eklektik bir alan olarak Eğitim Yönetimi Büyük sosyal bilimler teorisi Eğitim yönetiminin beslendiği

Detaylı

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu bölümde araştırma bulgularının değerlendirilmesine yer verilecektir. Yerleşik yabancılara yönelik demografik verilerin ve ev sahibi ülkeye uyum aşamasında gereksinim

Detaylı

Haberi okumak ve yazmak aslında ne demektir?

Haberi okumak ve yazmak aslında ne demektir? Haberi okumak ve yazmak aslında ne demektir? Çiler Dursun 1 - aslında sözcüğü, haber ile ilgili yaygın ön kabullerin yeniden gözden geçirilmesi gereğine işaret etmektedir. haber nedir? haberi okumak ve

Detaylı

KAPİTALİZMİN İPİNİ ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER Mİ ÇEKECEK?

KAPİTALİZMİN İPİNİ ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER Mİ ÇEKECEK? KAPİTALİZMİN İPİNİ ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER Mİ ÇEKECEK? Dünyada mal ve hizmet hareketlerinin uluslararası dolaşımına ve üretimin uluslararasılaşmasına imkan veren düzenlemeler (Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası

Detaylı

KÜRESELLEŞEN DÜNYANIN YENİ GERÇEKLERİ VE GENÇLERİN KONUMU: RADİKALLEŞİYOR MUYUZ?

KÜRESELLEŞEN DÜNYANIN YENİ GERÇEKLERİ VE GENÇLERİN KONUMU: RADİKALLEŞİYOR MUYUZ? XVI. Akademik Bilişim Konferansı KÜRESELLEŞEN DÜNYANIN YENİ GERÇEKLERİ VE GENÇLERİN KONUMU: RADİKALLEŞİYOR MUYUZ? NEW REALITIES OF THE GLOBALIZING WORLD AND THE STATE OF THE YOUNG PEOPLE: ARE WE RADICALIZING?

Detaylı

Örgütsel Yenilik Süreci

Örgütsel Yenilik Süreci Örgütsel Yenilik Süreci TEKNOLOJİ VE İNOVASYON YÖNETİMİ -Hafta 5 Örgütsel Yenilikçilik Süreci-Planlaması Dr. Hakan ÇERÇİOĞLU 1 2 1 Örgütsel Yeniliğin Özellikleri Örgütsel bağlamda yenilik, örgütü ve üyelerini

Detaylı

ESNAF VE SANATKAR KAVRAMINDA EMEK VE SERMAYE UNSURLARININ ÖNEMİ

ESNAF VE SANATKAR KAVRAMINDA EMEK VE SERMAYE UNSURLARININ ÖNEMİ ESNAF VE SANATKAR KAVRAMINDA EMEK VE SERMAYE UNSURLARININ ÖNEMİ Ersen Yavuz Esnaf ve Sanatkârlar, genelde küçük işletmeler kategorisinde yer alan ve işveren ana başlığı altında incelenen sosyal bir kesimdir.

Detaylı

İşgücü Piyasasında Gelişmeler: Döneminde Kadınlar ve Erkeklerin İstihdamı ve İşsizliği Ne Yönde Değişti? 1

İşgücü Piyasasında Gelişmeler: Döneminde Kadınlar ve Erkeklerin İstihdamı ve İşsizliği Ne Yönde Değişti? 1 İşgücü Piyasasında Gelişmeler: 04-06 Döneminde lar ve lerin İstihdamı ve İşsizliği Ne Yönde Değişti? KEİG Platformu Türkiye de kadınların işgücüne ve istihdama katılım oranları benzer gelişmişlik seviyesindeki

Detaylı

Başkent Üniversitesi Öğrencilerinin Medya Tüketim Alışkanlıkları

Başkent Üniversitesi Öğrencilerinin Medya Tüketim Alışkanlıkları Başkent Üniversitesi Öğrencilerinin Medya Tüketim Alışkanlıkları Fatma Büşra Atalay, Gökhan Barutcu, Anıl Öner Koçak, Emine Gül Taş, Irmak Üstündağ Danışman: Prof. Dr. Rengin Erdal ÖZET Genç nüfusun oldukça

Detaylı

Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul.

Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. KİTAP TANITIM VE DEĞERLENDİRMESİ Devrim ERTÜRK Araş. Gör., Mardin Artuklu Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü. Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. Beden konusu, Klasik

Detaylı

Avrupa Birliği Lizbon Hedefleri ne UlaĢabiliyor mu?

Avrupa Birliği Lizbon Hedefleri ne UlaĢabiliyor mu? Avrupa Birliği Lizbon Hedefleri ne UlaĢabiliyor mu? Yrd. Doç. Dr. Elif UÇKAN DAĞDEMĠR Anadolu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü Öğretim Üyesi 1. GĠRĠġ Avrupa Birliği (AB)

Detaylı

ÜNİTE:1. Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2. Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3. Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4

ÜNİTE:1. Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2. Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3. Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4 ÜNİTE:1 Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2 Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3 Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4 Aile ve Toplumsal Gruplar ÜNİTE:5 1 Küreselleşme ve Ekonomi

Detaylı

TARIM DIŞI İŞSİZLİK ARTIŞTA (Temmuz Ağustos - Eylül)

TARIM DIŞI İŞSİZLİK ARTIŞTA (Temmuz Ağustos - Eylül) TARIM DIŞI İŞSİZLİK ARTIŞTA (Temmuz Ağustos - Eylül) HAZIRLAYAN 18.02.2014 Prof. Dr. Halis Yunus ERSÖZ Prof. Dr. Mustafa DELİCAN Doç. Dr. Levent ŞAHİN ÖZET Türkiye genelinde Eylül ayında geçen yılın aynı

Detaylı

MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ

MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, C: 28, S: 1/Nisan 1999, s; 7-İS MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ Prof.Dr.Ayşe Can BAYSAL ve Prof.Dr.Mahmut PAKSOY İstanbul Üniversitesi

Detaylı

MEKANIN SOSYOLOJİSİ. Derse kabul koşulları. (Ön Koşul, Bağlantı Koşul)

MEKANIN SOSYOLOJİSİ. Derse kabul koşulları. (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) Bölüm SOSYOLOJİ Dersin Kodu SOSY4207 Dersin Adı MEKANIN SOSYOLOJİSİ Kredi AKTS Türü (Seçmeli - Zorunlu) Derse kabul koşulları (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) Öğretim dili 3 6 Seçmeli YOK TÜRKÇE Dersin işleniş

Detaylı

ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR

ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR III. Sınıf Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Risk Gruplarına Yönelik Sosyal Politikalar Dersi Notları-VI Doç. Dr. Şenay GÖKBAYRAK İçerik Engellilere

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Bakışlarıyla İlgili Bir Değerlendirme

Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Bakışlarıyla İlgili Bir Değerlendirme Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Bakışlarıyla İlgili Bir Değerlendirme Buket TAŞKIN & Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri

Detaylı

HER TÜRLÜ MEKANIN YIKILIŞINI İŞİTİYORUM,PARÇALANAN CAMI VE ÇÖKEN

HER TÜRLÜ MEKANIN YIKILIŞINI İŞİTİYORUM,PARÇALANAN CAMI VE ÇÖKEN ZAMAN-MEKAN HER TÜRLÜ MEKANIN YIKILIŞINI İŞİTİYORUM,PARÇALANAN CAMI VE ÇÖKEN DUVARLARI, ZAMAN İSE SON BİR KIZGIN ALEV. JAMES JOYCE Küreselleşme sürecinde hız kazanan teknoloji, mesafelerin sesten bile

Detaylı

E-GOVERNMENT: BASICS METE YILDIZ 2017

E-GOVERNMENT: BASICS METE YILDIZ 2017 E-GOVERNMENT: BASICS METE YILDIZ 2017 CONTEXT: INFORMATION SOCIETY BROADBAND CONNECTION HISTORY OF E-GOVERNMENT IN TURKEY STRATEGY & E-GOVERNMENT STRATEGIC OBJECTIVES OF E-GOVERNMENT THE E-GOVERNMENT

Detaylı

Tüm toplum kesimlerinin ve bireylerin BİT e erişerek ve bu teknolojileri yetkin biçimde kullanarak bahse konu sürece katkı yapması, ülkelerin bilgi

Tüm toplum kesimlerinin ve bireylerin BİT e erişerek ve bu teknolojileri yetkin biçimde kullanarak bahse konu sürece katkı yapması, ülkelerin bilgi 1 2 Tüm toplum kesimlerinin ve bireylerin BİT e erişerek ve bu teknolojileri yetkin biçimde kullanarak bahse konu sürece katkı yapması, ülkelerin bilgi toplumu ve e- devlet hedeflerinin gerçekleştirilmesi

Detaylı

ANALIK İZNİ VEYA ÜCRETSİZ İZİN SONRASI YAPILACAK KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMALAR HAKKINDA 8 KASIM 2016 TARİHLİ YÖNETMELİK KAPSAMINDA HUKUK BÜLTENİ

ANALIK İZNİ VEYA ÜCRETSİZ İZİN SONRASI YAPILACAK KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMALAR HAKKINDA 8 KASIM 2016 TARİHLİ YÖNETMELİK KAPSAMINDA HUKUK BÜLTENİ ANALIK İZNİ VEYA ÜCRETSİZ İZİN SONRASI YAPILACAK KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMALAR HAKKINDA 8 KASIM 2016 TARİHLİ YÖNETMELİK KAPSAMINDA HUKUK BÜLTENİ 4/18/2017 White Paper / PERYÖN Yayınlar 2017.20 Derleyen ve Yazan

Detaylı

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret www.maviperde.com 1995 li yıllardan sonra Dünyada ve Türkiye'de elektronik ticaretin ön plana çıkmasıyla ve gelecek yıllarda mekanik perde sistemi pazarının çoğunu elektronik ticaretle olacağı varsayımı

Detaylı

YAZILIM KAVRAMINA BİR BAKIŞ. Gürcan Banger Elektrik Yük. Müh. ESOGÜ - 9 Nisan 2007

YAZILIM KAVRAMINA BİR BAKIŞ. Gürcan Banger Elektrik Yük. Müh. ESOGÜ - 9 Nisan 2007 YAZILIM KAVRAMINA BİR BAKIŞ Gürcan Banger Elektrik Yük. Müh. ESOGÜ - 9 Nisan 2007 YAZILIM ve DONANIM Bilgisayar kavramı, donanım ve yazılım olmak üzere iki ana bileşenden oluşuyor. Elektronik, mekanik

Detaylı

KÜRESEL PAZARLAMA Pzl-402u

KÜRESEL PAZARLAMA Pzl-402u KÜRESEL PAZARLAMA Pzl-402u KISA ÖZET www.kolayaof.com DİKKAT Burada ilk 4 sayfa gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 İÇİNDEKİLER Ünite 1: Küresel Pazarlama: Temel Kavramlar

Detaylı

Androgojik ve Pedagojik Yaklaşım

Androgojik ve Pedagojik Yaklaşım Androgojik ve Pedagojik Yaklaşım Pedagoji, Yunanca; paid (çocuk) ve agogos (rehberlik) köklerinden türetilmiştir ve özellikle "çocuklara öğretmenin bilim ve sanatı" anlamına gelir. Androgoji (ya da adragoloji)

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÇAĞDAŞ EĞİTİMDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİNİN YERİ VE ÖNEMİ BÖLÜM 2 EĞİTİM SÜRECİNDE REHBERLİK HİZMETLERİ

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÇAĞDAŞ EĞİTİMDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİNİN YERİ VE ÖNEMİ BÖLÜM 2 EĞİTİM SÜRECİNDE REHBERLİK HİZMETLERİ İÇİNDEKİLER ÇAĞDAŞ EĞİTİMDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİNİN YERİ VE ÖNEMİ BÖLÜM 1 Çağdaş Anlayışa Göre Eğitim...3 Eğitimin Amaçları...3 İşlevi....4 Okulun Yapısı...4 Öğrenci Kişilik Hizmetleri (Ö.K.H.)....5

Detaylı

Editörler Prof.Dr. Ahmet Onay / Prof.Dr. Nazmi Avcı DİN SOSYOLOJİSİ

Editörler Prof.Dr. Ahmet Onay / Prof.Dr. Nazmi Avcı DİN SOSYOLOJİSİ Editörler Prof.Dr. Ahmet Onay / Prof.Dr. Nazmi Avcı DİN SOSYOLOJİSİ Yazarlar Prof.Dr. Ahmet Onay Doç.Dr. Fahri Çaki Doç.Dr. İbrahim Mazman Yrd.Doç.Dr. Ali Babahan Yrd.Doç.Dr. Arif Olgun Közleme Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi

DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi Balanced Scorecard DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi Bu yöntemin ortaya çıkışı 1990 yılında Nolan Norton Enstitüsü sponsorluğunda gerçekleştirilen, bir yıl süren ve birçok şirketi kapsayan Measuring performance

Detaylı

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ DOÇ.DR. ZEHRA ALTINAY SINIF YONETIMI Bu derste, Sınıf ortamı ve grup etkileşimi Grup türleri Grup ve lider Liderlik türleri Grup içi etkileşimin hedefleri

Detaylı

Hepinizi Şahsım, Yönetim Kurulum ve etkinliğe emeği geçenler adına selamlıyorum.

Hepinizi Şahsım, Yönetim Kurulum ve etkinliğe emeği geçenler adına selamlıyorum. 1.İZMİR KOBİLER VE BİLİŞİM KONGRESİ TÜRKİYE BİLİŞİM DERNEĞİ GENEL BAŞKANI RAHMİ AKTEPE NİN AÇILIŞ KONUŞMASI 3 KASIM 2018/İZMİR Sayın İzmir Sanayi Odası Başkanım, Sayın Ege Bölgesi Sanayi Odası 2.Başkanım,

Detaylı

MATEMATİĞİ SEVİYORUM OKUL ÖNCESİNDE MATEMATİK

MATEMATİĞİ SEVİYORUM OKUL ÖNCESİNDE MATEMATİK MATEMATİĞİ SEVİYORUM OKUL ÖNCESİNDE MATEMATİK Matematik,adını duymamış olsalar bile, herkesin yaşamlarına sızmıştır. Yaşamın herhangi bir kesitini alın, matematiğe mutlaka rastlarsınız.ben matematikten

Detaylı

ENGELSİZ BİR ÜNİVERSİTE İÇİN TESPİT VE ÖNERİLER EL KİTABI

ENGELSİZ BİR ÜNİVERSİTE İÇİN TESPİT VE ÖNERİLER EL KİTABI ENGELSİZ BİR ÜNİVERSİTE İÇİN TESPİT VE ÖNERİLER EL KİTABI ENGELSİZ BİR ÜNİVERSİTE İÇİN TESPİT VE ÖNERİLER EL KİTABI Eğitimde Görme Engelliler Derneği Hazırlayanlar Engelli Üniversite Öğrencileri İnisiyatifi

Detaylı

Bölüm 3. Dış Çevre Analizi

Bölüm 3. Dış Çevre Analizi Bölüm 3 Dış Çevre Analizi 1 2 Çevre Analizi Ç E V R E A N A L İ Z İ D I Ş Ç E V R E İ Ç Ç E V R E Genel / Uzak Dış Çevre Analizi Sektör / Yakın Dış Çevre Analizi İşletme İçi Çevre Analizi Politik Uluslararası

Detaylı

Türk İnşaat Firmalarının Yurtdışı Projelerde İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Çevre Uygulamalarına Bakışı - Rusya Federasyonu Örneği

Türk İnşaat Firmalarının Yurtdışı Projelerde İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Çevre Uygulamalarına Bakışı - Rusya Federasyonu Örneği 3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu 21-23 Ekim 2011, Çanakkale Türk İnşaat Firmalarının Yurtdışı Projelerde İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Çevre Uygulamalarına Bakışı - Rusya Federasyonu Örneği Aslı

Detaylı

Türkiye de Kişilerin İnternet Kullanımları Ne Şekilde Değişiyor? İnternet Kullanıcıları Üzerine Bir Değerlendirme

Türkiye de Kişilerin İnternet Kullanımları Ne Şekilde Değişiyor? İnternet Kullanıcıları Üzerine Bir Değerlendirme Türkiye de Kişilerin İnternet Kullanımları Ne Şekilde Değişiyor? İnternet Kullanıcıları Üzerine Bir Değerlendirme Ü. Barış Urhan Araştırmacı İrem Kızılca Araştırmacı TEPAV Değerlendirme Notu Şubat 2011

Detaylı

1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ

1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ 13 1.1.Türkiye Ekonomisine Tarihsel Bakış Açısı ve Nedenleri 14 1.2.Tarım Devriminden Sanayi Devrimine

Detaylı

A. A. A. Tanı Süreci: Haziran 2015 doğumlu A. nın 18. Aya gelindiğinde var olan kelimeleri kullanmayı bırakmış olması ailenin ilk dikkatini çeken

A. A. A. Tanı Süreci: Haziran 2015 doğumlu A. nın 18. Aya gelindiğinde var olan kelimeleri kullanmayı bırakmış olması ailenin ilk dikkatini çeken A. A. A. Tanı Süreci: Haziran 2015 doğumlu A. nın 18. Aya gelindiğinde var olan kelimeleri kullanmayı bırakmış olması ailenin ilk dikkatini çeken nokta olmuştur. Aile, bir çocuk ve ergen psikiyatristine

Detaylı

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2 Öğretmenlik Meslek Etiği Sunu-2 Tanım: Etik Etik; İnsanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları, doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaksal açıdan

Detaylı

Üniversite Gençliğinin

Üniversite Gençliğinin Üniversite Gençliğinin Sosyal Sorumluluk Anlayışı Çerçevesinde Kentsel Dışlanmışlık ve Yoksulluk ile Mücadeleye Katılımı Mehtap Birgili - Gürcan Banger Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi 4. Uluslararası

Detaylı

KENT BİLGİ SİSTEMİNİN BİR ALT SİSTEMİ OLARAK İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ VE TÜRKİYE İÇİN 2008 YILINDA İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ KULLANIM DURUMU *

KENT BİLGİ SİSTEMİNİN BİR ALT SİSTEMİ OLARAK İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ VE TÜRKİYE İÇİN 2008 YILINDA İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ KULLANIM DURUMU * KENT BİLGİ SİSTEMİNİN BİR ALT SİSTEMİ OLARAK İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ VE TÜRKİYE İÇİN 2008 YILINDA İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ KULLANIM DURUMU * Statistical Information System as a subsystem of Urban

Detaylı

e-öğrenme KONUSUNDA YAPILAN ARAŞTIRMALAR Prof. Dr. Yasemin GÜLBAHAR

e-öğrenme KONUSUNDA YAPILAN ARAŞTIRMALAR Prof. Dr. Yasemin GÜLBAHAR e-öğrenme KONUSUNDA YAPILAN ARAŞTIRMALAR Prof. Dr. Yasemin GÜLBAHAR e-öğrenme ve Uzaktan Eğitim için Araştırma Alanları Uzaktan eğitim konusunda yapılan araştırmalar için ilk sınıflandırma önerilerinden

Detaylı

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ Psikolojik Danışma ve Rehberlik RPD 201 Not II Uz. Gizem ÖNERİ UZUN Eğitimde Rehberlik *Rehberlik, bireyin en verimli bir şekilde gelişmesini ve doyum verici

Detaylı

Uzaktan Eğitimin Temelleri. Temel Kavramlar

Uzaktan Eğitimin Temelleri. Temel Kavramlar Temel Kavramlar Eğitim Sorunları Tüm bireylere temel eğitim Yaşam boyu eğitim Tüm eğitim basamaklarında ulusların coğrafi, ekonomik ve toplumsal gerçeklerini göz önünde bulundurarak öğrencilerin koşul

Detaylı

MATEMATİK OKURYAZARLIĞI

MATEMATİK OKURYAZARLIĞI MATEMATİK OKURYAZARLIĞI VE PISA EDİTÖR Tangül KABAEL YAZARLAR Tangül KABAEL Ayla ATA BARAN Fatma KIZILTOPRAK Ömer DENİZ Emre EV ÇİMEN Hatice Kübra GÜLER 2. Baskı Ankara 2019 MATEMATİK OKURYAZARLIĞI VE

Detaylı

ViZYON BELİRLEME ÇALIŞMASI. Hazırlayan: Mustafa YILMAZ- Uzman (PKB)

ViZYON BELİRLEME ÇALIŞMASI. Hazırlayan: Mustafa YILMAZ- Uzman (PKB) ViZYON BELİRLEME ÇALIŞMASI Hazırlayan: Mustafa YILMAZ- Uzman (PKB) Strateji seçimi İş konuşmak için bir kamp yerini seçen iki rakip firma yöneticisinin karşısına bir ayı çıkar. Yöneticilerden biri hemen

Detaylı

5. BÖLÜM: BULGULAR Yerleşik Yabancılara Yönelik Bulgular

5. BÖLÜM: BULGULAR Yerleşik Yabancılara Yönelik Bulgular 5. BÖLÜM: BULGULAR Bu bölümde proje süresince belirlenmiş hedefler ışığında ulaşılan bulgulara yer verilmiştir. Bulgular, yerleşik yabancılar ve halk kütüphaneleri olmak üzere iki farklı bölümde sunulmuştur.

Detaylı

MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ

MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ 1 M.İ.Y. ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ Kitlesel pazarlamanın gittikçe pahalı bir müşteri kazanma yolu olması Pazar payının değil müşteri payının önemli hale gelmesi Müşteri memnuniyeti

Detaylı

Araştırma Notu 16/190

Araştırma Notu 16/190 Araştırma Notu 16/190 ASGARİ ÜCRET ETKİSİ GENÇLERDE VE KADINLARDA YOĞUNLAŞIYOR Seyfettin Gürsel * Gökçe Uysal ve Melike Kökkızıl Yönetici Özeti Bu araştırma notunda Ocak 2016'dan itibaren geçerli olan

Detaylı

TÜRKİYE NİN TOPLUMSAL YAPISI

TÜRKİYE NİN TOPLUMSAL YAPISI TÜRKİYE NİN TOPLUMSAL YAPISI KISA ÖZET KOLAYAOF 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 1. Ünite Toplumsal Yapıyı Açıklayan Kavram ve Kuramlar TOPLUMSAL YAPI KAVRAMI Toplum, insanları etkileyen gerçek ilişkiler

Detaylı

Mekânsal Vatandaşlık (Spatial Citizenship-SPACIT) Yeterlilik Modeli

Mekânsal Vatandaşlık (Spatial Citizenship-SPACIT) Yeterlilik Modeli (Spatial Citizenship-SPACIT) Yeterlilik Modeli eğitimi ile öğrencilerin sahip olmaları beklenen temel bilgi, beceri ve tutumları göstermek üzere bir model geliştirilmiştir. Yeterlilik Modeli olarak adlandırılan

Detaylı

Pazarlamada Kullanılan Farklı Yaklaşımlar, Teoriler ve Analiz Teknikleri

Pazarlamada Kullanılan Farklı Yaklaşımlar, Teoriler ve Analiz Teknikleri Pazarlamada Kullanılan Farklı Yaklaşımlar, Teoriler ve Analiz Teknikleri Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Pazarlama Teorileri - 2 Rasyonel Seçim Teorisi Fayda fonksiyonu Fayda maksimizasyonu Faydanın

Detaylı

ÜNİTE:1. Sanayi Sonrası Toplum: Daniel Bell ÜNİTE:2. Alain Touraine: Modernlik ve Demokrasi ÜNİTE:3. Postmodern Sosyal Teori ÜNİTE:4

ÜNİTE:1. Sanayi Sonrası Toplum: Daniel Bell ÜNİTE:2. Alain Touraine: Modernlik ve Demokrasi ÜNİTE:3. Postmodern Sosyal Teori ÜNİTE:4 ÜNİTE:1 Sanayi Sonrası Toplum: Daniel Bell ÜNİTE:2 Alain Touraine: Modernlik ve Demokrasi ÜNİTE:3 Postmodern Sosyal Teori ÜNİTE:4 Zygmunt Bauman: Modernlik ve Postmodernlik ÜNİTE:5 Tüketim Toplumu, Simülasyon

Detaylı

Bilgi Toplumu Gençliğinin E-belediye Hakkındaki Görüşleri. Yrd.Doç.Dr. H.Burçin Henden Şolt

Bilgi Toplumu Gençliğinin E-belediye Hakkındaki Görüşleri. Yrd.Doç.Dr. H.Burçin Henden Şolt Bilgi Toplumu Gençliğinin E-belediye Hakkındaki Görüşleri Çağımız bilgiye erişim hızının arttığı, paylaşımının ise değerlendiği bir hal almıştır. Çağı yakalamak konusunda en önde gelen toplumsal grubun,

Detaylı

Epson Toplantı Çözümleri İNSANLARI, MEKANLARI VE BİLGİYİ BİR ARAYA GETİRİN

Epson Toplantı Çözümleri İNSANLARI, MEKANLARI VE BİLGİYİ BİR ARAYA GETİRİN Epson Toplantı Çözümleri İNSANLARI, MEKANLARI VE BİLGİYİ BİR ARAYA GETİRİN SUNUMLARI SOHBETE, FİKİRLERİ YARATICILIĞA VE VERİMLİLİĞİ ÜRETKENLİĞE DÖNÜŞTÜRÜN YARATIN, BİRLİKTE ÇALIŞIN VE PAYLAŞIN İnsanlar,

Detaylı

Derse kabul koşulları. (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) 2 4 ZORUNLU YOK TÜRKÇE

Derse kabul koşulları. (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) 2 4 ZORUNLU YOK TÜRKÇE Bölüm SOSYOLOJİ Dersin Kodu SOSY4164 Dersin Adı AKADEMİK YAZIM TEKNİKLERİ Kredi AKTS Türü (Seçmeli - Zorunlu) Derse kabul koşulları (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) Öğretim dili 2 4 ZORUNLU YOK TÜRKÇE Dersin

Detaylı

DERS KODU DERS ADI İÇERİK BİLİM DALI T+U+KR AKTS

DERS KODU DERS ADI İÇERİK BİLİM DALI T+U+KR AKTS DERS KODU DERS ADI İÇERİK BİLİM DALI T+U+KR AKTS 345000000000506 Çokuluslu Şirket Stratejileri Dersin amacı, katılımcılarla çokuluslu şirketlerin küresel YÖNETİM 3+0+3 6 rekabetlerle üstünlük sağlayabilecekleri

Detaylı

Yeşil Kitap Çerçeve, Temel Bulgular ve Politika Önerileri

Yeşil Kitap Çerçeve, Temel Bulgular ve Politika Önerileri Toplam Faktör Verimliliği Politika Çerçevesi Geliştirilmesi için Teknik Destek Projesi Yeşil Kitap Çerçeve, Temel Bulgular ve Politika Önerileri 29 Mart 2018, İstanbul Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye

Detaylı

Derse kabul koşulları. (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) 2 4 ZORUNLU YOK TÜRKÇE

Derse kabul koşulları. (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) 2 4 ZORUNLU YOK TÜRKÇE Bölüm SOSYOLOJİ Dersin Kodu SOSY1167 Dersin Adı AKADEMİK YAZIM TEKNİKLERİ Kredi AKTS Türü (Seçmeli - Zorunlu) Derse kabul koşulları (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) Öğretim dili 2 4 ZORUNLU YOK TÜRKÇE Dersin

Detaylı

70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları. Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD

70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları. Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD 1943 2013 70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD Açıklama 2012-2013 Araştırmacı: Yok Danışman: Yok Konuşmacı: 2012 Janssen Cilag

Detaylı

2 Çözümlerin Ortak Şifresi: Sinerji

2 Çözümlerin Ortak Şifresi: Sinerji GİRİŞ Sinerji yaşamın akışı içerisinde her nokta da her yerde gerekliliği daimi olan bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğaya baktığımızda; göçmen kuşların v şeklinde uçarak hava akımı yaratıp birbirlerinin

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ MERKEZ KÜTÜPHANE VE VERİ TABANLARINI KULLANMA DÜZEYLERİ. Çiğdem BİNBAY *, Rojan ARCAK **

DİCLE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ MERKEZ KÜTÜPHANE VE VERİ TABANLARINI KULLANMA DÜZEYLERİ. Çiğdem BİNBAY *, Rojan ARCAK ** DİCLE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ MERKEZ KÜTÜPHANE VE VERİ TABANLARINI KULLANMA DÜZEYLERİ Çiğdem BİNBAY *, Rojan ARCAK ** ÖZ Bu çalışma Dicle Üniversitesi Merkez Kütüphanesi nin akademik personel

Detaylı

ECE Hizmetleri Yoksullara Nasıl Yaygınlaştırılır ve Kadınlar için Güçlendirme Stratejisi Olarak Nasıl Kullanılır?

ECE Hizmetleri Yoksullara Nasıl Yaygınlaştırılır ve Kadınlar için Güçlendirme Stratejisi Olarak Nasıl Kullanılır? ECE Hizmetleri Yoksullara Nasıl Yaygınlaştırılır ve Kadınlar için Güçlendirme Stratejisi Olarak Nasıl Kullanılır? Kadın ve Çocuk Merkezleri ECE Hizmetleri Sunan Kadın Kooperatifleri Kadın Emeğii Değerlendirme

Detaylı

Uzaktan eğitim nedir? Uzaktan eğitim etkili mi? Uzaktan eğitim teknolojileri nelerdir? En iyi uzaktan eğitim teknolojisi hangisidir?

Uzaktan eğitim nedir? Uzaktan eğitim etkili mi? Uzaktan eğitim teknolojileri nelerdir? En iyi uzaktan eğitim teknolojisi hangisidir? UZAKTAN EĞİTİM Uzaktan eğitim nedir? Uzaktan eğitim etkili mi? Uzaktan eğitim teknolojileri nelerdir? En iyi uzaktan eğitim teknolojisi hangisidir? Uzaktan eğitim etkililiği nasıl sağlanır? Uzaktan eğitimin

Detaylı

AKTIF (ETKİN) ÖĞRENME

AKTIF (ETKİN) ÖĞRENME AKTIF (ETKİN) ÖĞRENME 2 AKTIF (ETKİN) ÖĞRENME Aktif öğrenme, bireyin öğrenme sürecine aktif olarak katılımını sağlama yaklaşımıdır. Bu yöntemle öğrenciler pasif alıcı konumundan çıkıp yaparak yaşayarak

Detaylı

BİLGİYE ERİŞİM MERKEZİ

BİLGİYE ERİŞİM MERKEZİ 2014 YILI FAALİYET RAPORU BİLGİYE ERİŞİM MERKEZİ Oda Faaliyetleri 86 BİLGİYE ERİŞİM MERKEZİ Muhasebecilikte kural, karar ve mevzuat çok sık değişebilmektedir. Bu alanda çalışanların kararlardan haberdar

Detaylı

2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (20 Ekim 2014 05 Aralık 2014 )

2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (20 Ekim 2014 05 Aralık 2014 ) 2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (20 Ekim 2014 05 Aralık 2014 ) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca

Detaylı

KENTSEL PLANLAMANIN TEMEL NİTELİKLERİ

KENTSEL PLANLAMANIN TEMEL NİTELİKLERİ KENTSEL PLANLAMANIN TEMEL NİTELİKLERİ Kentsel planlama toplum yararını esas alan güvenli ve sürdürülebilir yaşam çevresi oluşturmaya yönelik bir kamu hizmetidir. Kent planlama, mekan oluşumunun nedenlerini,

Detaylı

Kamusal Alan Olarak Üniversite Kütüphanelerinin Dönüşümü. Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin Mart 2015

Kamusal Alan Olarak Üniversite Kütüphanelerinin Dönüşümü. Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin Mart 2015 Kamusal Alan Olarak Üniversite Kütüphanelerinin Dönüşümü Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin Mart 2015 Sunum İçeriği Üniversite Kütüphanelerinin «kamusal» niteliği üzerine bir dönemleme girişimi Üniversite kütüphanelerinin

Detaylı

Uyumluluk markalamasından katma değerli kodlamaya kadar

Uyumluluk markalamasından katma değerli kodlamaya kadar Teknik rapor Uyumluluk markalamasından katma değerli kodlamaya kadar Ultra Yüksek Hızlı Sürekli Mürekkep Püskürtme teknolojisi, ambalajlamayı geliştirmek için yeni olanaklar oluşturmaktadır Kodlama ve

Detaylı

SOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF

SOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. SOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF

Detaylı

BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI - TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ İLE PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLİŞKİSİ

BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI - TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ İLE PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLİŞKİSİ Alana Özgü Yetkinlik YETKİNLİKLER İletişim ve Sosyal Yetkinlik Öğrenme Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI - TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ

Detaylı

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BİRİMİ ÇALIŞMALARI

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BİRİMİ ÇALIŞMALARI REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BİRİMİ ÇALIŞMALARI PDR Bülteni 2017-2018 Sayı: 07 YÖNDER OKULLARI 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BİRİMİ ÇALIŞMALARI Yönder Okulları

Detaylı

Ders İ zlencesi. Ders Başlığı. Dersin amacı. Önceden sahip olunması gereken beceri ve bilgiler. Önceden alınması gereken ders veya dersler

Ders İ zlencesi. Ders Başlığı. Dersin amacı. Önceden sahip olunması gereken beceri ve bilgiler. Önceden alınması gereken ders veya dersler Ders İ zlencesi Ders Başlığı İşinizin Görünürlüğünü Sosyal Medyada Nasıl Arttırırsınız? Dersin amacı Bu dersin amacı katılımcıların sosyal medyada pazarlama hakkında bilgi edinmeleri ve kendi kuracakları

Detaylı

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim 1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim Türkiye de 2007 genel milletvekili seçimlerine ilişkin değerlendirme yaparken seçim sistemine değinmeden bir çözümleme yapmak pek olanaklı değil. Türkiye nin

Detaylı

ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER

ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası FĐNANSAL EĞĐTĐM VE FĐNANSAL FARKINDALIK: ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER Durmuş YILMAZ Başkan Mart 2011 Đstanbul Sayın Bakanım, Saygıdeğer Katılımcılar, Değerli Konuklar

Detaylı

MEDYADA ETNİK TEMSİL ÖRNEĞİ

MEDYADA ETNİK TEMSİL ÖRNEĞİ MEDYADA ETNİK TEMSİL ÖRNEĞİ Mustafa Ekici TRT Kurdî Kanal Koordinatörü EBU HAMZA EL MISRİ Ben kimim? sorusu, bütün kimlik tanımlarının çıkış noktasını oluşturmaktadır. Kişi, bu sorunun cevabını toplumsallaşma

Detaylı

TÜSİAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI CANSEN BAŞARAN-SYMES IN "SAĞLIĞA YENİLİKÇİ BİR BAKIŞ AÇISI: MOBİL SAĞLIK RAPORU TANITIM TOPLANTISI AÇILIŞ KONUŞMASI

TÜSİAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI CANSEN BAŞARAN-SYMES IN SAĞLIĞA YENİLİKÇİ BİR BAKIŞ AÇISI: MOBİL SAĞLIK RAPORU TANITIM TOPLANTISI AÇILIŞ KONUŞMASI TÜSİAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI CANSEN BAŞARAN-SYMES IN "SAĞLIĞA YENİLİKÇİ BİR BAKIŞ AÇISI: MOBİL SAĞLIK RAPORU TANITIM TOPLANTISI AÇILIŞ KONUŞMASI 22 Mart 2016 İstanbul, Sheraton Hotel&Convention Center

Detaylı

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ (Bölüm 12)

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ (Bölüm 12) BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ (Bölüm 12) Bu bölümde incelenecek başlıklar; 1. nin Belirgin Yönleri 2. Planlama Modeli 3. Örneği: Nike 4. Çabalarının Ölçümü ve Değerlendirilmesi BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA

Detaylı

İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN

İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGIN SETA Abdullah YEGİN İstanbul

Detaylı

İNTERNET KAFELERE GİDEN BİREYLERİN ÖĞRENİM DÜZEYLERİ İLE İNTERNETİ KULLANMA AMAÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ (Elazığ İli Örneği)

İNTERNET KAFELERE GİDEN BİREYLERİN ÖĞRENİM DÜZEYLERİ İLE İNTERNETİ KULLANMA AMAÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ (Elazığ İli Örneği) Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 13, Sayı: 2, Sayfa: 129-146, ELAZIĞ-2003 İNTERNET KAFELERE GİDEN BİREYLERİN ÖĞRENİM DÜZEYLERİ İLE İNTERNETİ KULLANMA

Detaylı

Dil Arkaplan Anketi (Version 3.0, 2018) Go to to use online and reference

Dil Arkaplan Anketi (Version 3.0, 2018) Go to   to use online and reference Dil Arkaplan Anketi (Version 3.0, 2018) Go to http://cogsci.psu.edu/ to use online and reference Lütfen aşağıdakileri sağlayın: Isim: E-posta: Telefon: 1. Katılımcı No 2. Yaş: 3. Cinsiyet: Erkek Kadın

Detaylı

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eğitim Programları ve Öğretimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı Öğretim Planı.

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eğitim Programları ve Öğretimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı Öğretim Planı. Ders T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı Öğretim Planı Tablo 1. ve Kredi Sayıları I. Yarıyıl Ders EPO535 Eğitimde Araştırma Yöntemleri

Detaylı

Türkiye de Bilim ve Teknoloji Politikası Tasarımı için Araştırma İhtiyacı

Türkiye de Bilim ve Teknoloji Politikası Tasarımı için Araştırma İhtiyacı Türkiye de Bilim ve Teknoloji Politikası Tasarımı için Araştırma İhtiyacı TÜBİTAK-BTP Mayıs 1999 Sunuş Ulusal bilim ve teknoloji (B&T) politikası tasarımcılarının ana hareket noktalarından birini, ülkenin

Detaylı

Template. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması

Template. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması WINTER Template Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması Doç.Dr.Serhat ODLUYURT Arş.Gör. Melih ÇATTIK Anadolu Üniversitesi Engelliler

Detaylı

D 2 ARAŞTIRMANIN ÇEŞİTLİ BOYUTLARI. Neumann (2000): Chapter 2 Arslan ve Ökten (1994):sf.1-17

D 2 ARAŞTIRMANIN ÇEŞİTLİ BOYUTLARI. Neumann (2000): Chapter 2 Arslan ve Ökten (1994):sf.1-17 D 2 ARAŞTIRMANIN ÇEŞİTLİ BOYUTLARI Neumann (2000): Chapter 2 Arslan ve Ökten (1994):sf.1-17 MANTIK YÜRÜTME YÖNTEMİ -YOLU TÜMDENGELİM TÜMEVARIM KURAM HİPOTEZ TEST (gözlem) OLGU Duyularımızla elde ettiğimiz

Detaylı

sayıda soru için hiçbir ilgili belgeye erişemediklerinden soru başına erişilen ortalama ilgili belge sayıları düşüktür (1,5). Arama motorlarının

sayıda soru için hiçbir ilgili belgeye erişemediklerinden soru başına erişilen ortalama ilgili belge sayıları düşüktür (1,5). Arama motorlarının 6 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu çalışmada ülkemizde yaygın olarak kullanılan Arabul, Arama, Netbul ve Superonline'a çeşitli türde 17 soru yöneltilmiş ve bu sorulara karşılık erişilen ilgili ve ilgisiz belgelere

Detaylı

Baykuş Ödülleri 2013 -Ödül Alan Projeler

Baykuş Ödülleri 2013 -Ödül Alan Projeler Baykuş Ödülleri 2013 -Ödül Alan Projeler Proje Adı: TÜKETİCİ İÇGÖRÜSÜ VE MARKA KONUMLANDIRMA ARAŞTIRMASI Araştırma Şirketi: ERA RESEARCH & CONSULTANCY Araştırma Veren: İNCİ DERİ MAMULLERİ SAN. VE TİC.

Detaylı

İKTİSAT YÜKSEK LİSANS PROGRAM BİLGİLERİ

İKTİSAT YÜKSEK LİSANS PROGRAM BİLGİLERİ İKTİSAT YÜKSEK LİSANS PROGRAM BİLGİLERİ Genel Bilgiler Programın Amacı Kazanılan Derece Kazanılan Derecenin Seviyesi Kazanılan Derecenin Gerekleri ve Kurallar Kayıt Kabul Koşulları Önceki Öğrenmenin Tanınması

Detaylı

İnternet Destekli Temel Bilgisayar Bilimleri Dersinde Anket Uygulaması

İnternet Destekli Temel Bilgisayar Bilimleri Dersinde Anket Uygulaması İnternet Destekli Temel Bilgisayar Bilimleri Dersinde Anket Uygulaması Yalçın Ezginci Selçuk Üniversitesi Elk.-Elt.Mühendisliği Konya ANKET Anket, insanlardan fikirleri, duyguları, sağlıkları, planları,

Detaylı

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS Ön Koşul Dersler

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS Ön Koşul Dersler Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS003 2+0 2 3 Ön Koşul Dersler Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Koordinatörleri Dersi Veren Dersin Yardımcıları Dersin

Detaylı

Silah Ruhsatı Başvurularında Narsisistik Özellikler ve Mizaç Özellikleri

Silah Ruhsatı Başvurularında Narsisistik Özellikler ve Mizaç Özellikleri Silah Ruhsatı Başvurularında Narsisistik Özellikler ve Mizaç Özellikleri *Dr Sibel Koçbıyık, **Dr Sedat Batmaz *Ankara Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi **Mersin Devlet Hastanesi Giriş-I İlk çağlardan

Detaylı

4. TÜRKİYE - AVRUPA FORUMU

4. TÜRKİYE - AVRUPA FORUMU 4. TÜRKİYE - AVRUPA FORUMU Yeni Dönem Türkiye - AB Perspektifi Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı: Fırsatlar ve Riskler ( 21-22 Kasım 2013, İstanbul ) SONUÇ DEKLARASYONU ( GEÇİCİ ) 1-4. Türkiye

Detaylı

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Meslekte Ruh Sağlığı A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Çalışan Sağlığı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından sağlık, kişinin bedensel, ruhsal ve sosyal bakımdan tam

Detaylı

Öğretim dili (Ön Koşul, Bağlantı Koşul)

Öğretim dili (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) Bölüm Dersin Kodu Dersin Adı SOSYOLOJİ SOSY2053 AİLE SOSYOLOJİSİ Derse kabul koşulları Kredi AKTS Türü (Seçmeli - Zorunlu) Öğretim dili (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) 2 4 ZORUNLU YOK TÜRKÇE Dersin işleniş

Detaylı

Pazarlamanın Önemi. Toplumsal açıdan önemi. İşletmeler açısından önemi. Para Uzmanlık Pazar - 1. BBY 465, 6 Ekim 2015

Pazarlamanın Önemi. Toplumsal açıdan önemi. İşletmeler açısından önemi. Para Uzmanlık Pazar - 1. BBY 465, 6 Ekim 2015 Pazarlamanın Önemi Toplumsal açıdan önemi Para Uzmanlık Pazar İşletmeler açısından önemi - 1 Pazarlamanın Topluma Sağladığı Katkılar Toplumun gereksinim ve isteklerini karşılama hizmeti görür Ekonomik

Detaylı

Yükseköğretim Kurumlarımızın Mühendislik Fakültelerinin Kıymetli Dekanları ve Çok Değerli Hocalarım..

Yükseköğretim Kurumlarımızın Mühendislik Fakültelerinin Kıymetli Dekanları ve Çok Değerli Hocalarım.. Yükseköğretim Kurumlarımızın Mühendislik Fakültelerinin Kıymetli Dekanları ve Çok Değerli Hocalarım.. Sizlerle tekrar bir arada olmaktan mutluluk duyduğumuzu ifade ederek, hoş geldiniz diyor; şahsım ve

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 1.1.216 Diploma Program Adı : SOSYOLOJİ, LİSANS PROGRAMI, (AÇIKÖĞRETİM) Akademik Yıl : 21-216 Yarıyıl

Detaylı