Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması

Transkript

1 Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması Yusuf DOĞAN SMMM 6111 sayılı "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 25 Şubat 2011 tarih sayılı Resmi gazetenin Mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. 1 / 71

2 Fırsatlar Bu kanun ile; - Kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılması ve 36 aya kadar vade tanınması, - İhtilaflı alacakların büyük bir kısmının tasfiyesi, - İnceleme ve tarhiyat işlemlerin de getirilen olanaklardan yararlanılması, - Matrah artırımı ve bu yolla yılları için vergi incelemesinden kurtulma, - Stok beyanı ve kayıtların düzeltilmesi, gibi çok önemli fırsatlar sunulmaktadır. Kapsam Bu Kanun ile, ödenmemiş vergiler ile bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, idari para cezaları, Sosyal Güvenlik Primleri (SSK, Bağ-Kur) ve İdari Para Cezaları, gümrük vergileri ve idari para cezaları, Belediyelerin (Emlak Vergisi, Çevre Temizlik, İlan ve Reklam Vergisi gibi) vergi alacakları, tarifeden doğan ücret ve su alacakları, Trafik para cezası, askerlik para cezaları, nüfus para cezaları vs. 2 / 71

3 gibi çok sayıda alacakları kapsıyor. Kapsama Giren Alacaklarda Dönem Kanun kapsamına giren Alacaklardan Vergi/Gümrük vergileri ile sosyal güvenlik Primlerinin dönemleri aşağıda yer almaktadır: Vergiler / gümrük vergileri tarihinden önceki dönemler - Beyana dayanan vergilerde tarihine kadar verilmesi gereken beyannameler yılına ilişkin tarihinden önce tahakkuk eden emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, motorlu taşıtlar vergisi Sosyal güvenlik primleri Kasım 2010 ve önceki aylara ait; 3 / 71

4 - İşveren ve sigortalılara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi - İsteğe bağlı sigortalılar ve topluluk sigortalılarına ilişkin primler - Yaşlılık, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikteki kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanların aylığından kesilmesi veya kendisince ödenmesi gereken sosyal güvenlik destek primi - Sosyal Güvenlik Kurumunca takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı - 30/11/2010 tarihine kadar bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları BAŞVURU SÜRESİ VE ŞEKLİ 6111 sayılı Kanunun ilgili maddelerinden yararlanmak için 2 Mayıs 2011 tarihi mesai saati bitimine kadar yazılı olarak ilgili mercilere başvurmak gerekmektedir. Borçluların birden fazla vergi dairesine olan borçları için Kanundan yararlanma talebinde bulunmaları halinde, her bir vergi dairesine ayrı ayrı başvurmaları gerekmektedir. Borçlular, madde kapsamına giren toplam borçları için madde hükmünden yararlanabilecekleri gibi sadece talep ettikleri dönem ve türler açısından da Kanundan yararlanabileceklerdir. Ayrıca kanun hükümlerinden yararlanmak için dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması gerekmektedir. 4 / 71

5 Yeniden Yapılandırma Madde kapsamında yapılandırılacak borç tutarının tespiti için vergi asıllarına; - vade tarihinden, Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için gecikme zammı yerine, - daha önce hesaplanmış gecikme faizi olması halinde, bu faizin hesaplandığı süre dikkate alınarak, gecikme faizi yerine, TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak TEFE/ÜFE tutarı hesaplanacaktır. Yapılandırılan alacak tutarının, Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi halinde vergi aslına ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi aslına bağlı vergi cezaları ile bu cezalara uygulanan gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendin de, Kanunun yayımlandığı 25/2/2011 tarihi itibarıyla (bu tarih dahil) kesinleştiği halde ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacaklar için de Kanun hükmünden yararlanılabileceği belirtilmiştir. 5 / 71

6 Taksitle ödenmek istenmesi halinde,altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmek şarttır. Taksitle yapılacak ödemelerde ilgili maddelere göre belirlenen tutar; Altı eşit taksit için (1,05), Dokuz eşit taksit için (1,07), Oniki eşit taksit için (1,10), Onsekiz eşit taksit için (1,15), katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Hesaplanan alacak ve TEFE/ÜFE tutarı Kredi Kartı ile ödenebilir. Bu Kanuna göre ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir.haczin tamamı kaldırılmayacaktır. 6 / 71

7 Bu Kanuna göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter. Vergi dairesinden vergi mevzuatı gereği iade alacakları vergi borcuna mahsup edilebilir. Ödenmemiş motorlu taşıtlar vergisi borcunun taksitlendirilmesi, aracın fenni muayenesinin yapılmasını engellemez. Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha fazla taksitin, süre sinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde matrah 7 / 71

8 ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir Kesinleşmiş Amme Alacakların Yeniden Yapılandırılması Kanunun kapsamından yararlanmak için 2 Mayıs 2011 tarihi mesai saati bitimine kadar yazılı olarak ilgili dairelere başvurmak gerekmektedir. Başvuru neticesinde ödenecek vergileri tarihine kadar tamamen veya ilk taksidini tarihinden başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz eşit taksit ile ödenmesi gerekmektedir. Taksitle ödenmek istenmesi halinde, altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etme ve Taksitle yapılacak ödemelerde ilgili maddelere göre belirlenen tutar; Altı eşit taksit için (1,05), 8 / 71

9 Dokuz eşit taksit için (1,07), Oniki eşit taksit için (1,10), Onsekiz eşit taksit için (1,15), katsayısı ile çarpılıp bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacaktır. Kesinleşmiş Amme Alacakların Yeniden Yapılandırılması TablosuKesinleşmemiş Amme Alacakların Yeniden Yapılandırılması KAPSAMA GİREN ALACAK ÖDENECEK KISIM TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLECEK KISIM 9 / 71

10 Vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergiler/gümrük ver Vergi aslının tamamı ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Genel esaslara göre hesaplanan faiz, Gecikme faizi, gecikme zammı ve vergi cezaları gibi fer i amme ala Beyana dayanan ve beyan edildiği halde ödenmemiş olan veya ödeme süresi henüz geçmemiş alacakla Vergi aslının tamamı ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Genel esaslara göre hesaplanan gecikme zammı gibi fer i amme alacakları 10 / 71

11 Asılları tamamen ödenmiş olmakla birlikte, sadece vergi aslına bağlı fer i alacaklar TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Genel esaslara göre hesaplanan gecikme faizi, gecikme zammı ve vergi cezaları gibi fer i amme alacakları ile vergi cezalarına/idari para c Asılları tamamen ödenmiş olanlar dahil asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tama Vergi Usul Kanunu nun 371 inci maddesinde yer alan pişmanlık hükümlerine göre beyan edilen matrahla Vergi aslının tamamı ile 11 / 71

12 TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Vergiye bağlı pişmanlık zammı, vergi ziyaı cezası gibi fer i alacakların tamamı Vergi Usul Kanunu uyarınca ikmalen, re sen ya da idarece yapılan tarhiyata ilişkin olarak dava açılmaksı Vergi aslının tamamı ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Vergiye bağlı gecikme faizi, gecikme zammı ve vergi ziyaı cezası gibi fer i alacakların tamamı 12 / 71

13 Tecilli alacaklar Vergi aslının tamamı ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Genel esaslarla hesaplanan Gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer i amme alacakları Vadesi geldiği halde ödenmemiş (Usulsüzlül-Özel olan ya da ödeme usulsüzlük süresi henüz Cezaları geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına b VUK Mük.Md.355) Ba-Bs cezaları 13 / 71

14 Cezaların % 50 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak hesa lanacak tutar Cezaların % 50 si ve gecikme zammı İştirak, teşvik ve yardım fiilleri nedeniyle kesilmiş olan vergi cezaları Cezaların % 50 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutar Cezaların % 50 si ve gecikme zammı Gümrük vergisi asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş olan idari para cezaları 14 / 71

15 Cezaların % 50 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutar Cezaların % 50 si ve gecikme zammı 2010 yılına ilişkin geçici vergiye ilişkin gecikme zamları TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutar Vergi aslının ödeme şartı aranmaksızın genel esaslara göre hesaplanan gecikme zamlarının tamamı İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk etmiş olan vergiler 15 / 71

16 Vergi aslının tamamı ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Vergiye bağlı pişmanlık zammı, vergi ziyaı cezası gibi fer i alacakların tamamı Motorlu Taşıtlar Vergisi ve bu vergiye ilişkin gecikme zammının kanuna göre ödenmesi sırasında yapılac Vergi aslının tamamı ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak vergi aslı üzerinden hesaplanacak tutar Vergiye bağlı gecikme zammı, gecikme faizinin tamamı Kesinleşmemiş Amme Alacakların Yeniden Yapılandırılması Tablosu 16 / 71

17 Kesinleşmiş Amme Alacakların Yeniden Yapılandırılması başlığında ifade edilen genel hükümler geçerlidir. KAPSAMA GİREN ALACAK ÖDENECEK KISIM TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLECEK KISIM İlk derece mahkemesinde dava açılmış veya dava açma süresi geçmemiş vergiler/gümrük vergileri Vergilerin/gümrük vergilerinin % 50 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesapla Vergilerin/gümrük vergilerinin % 50 si ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı o 17 / 71

18 Bölge idare mahkemeleri nezdinde itiraza veya Danıştay nezdinde temyize konu edilmiş ya da bu mercil Vergilerin/gümrük vergilerinin % 20 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesapla Vergilerin/gümrük vergilerinin % 80 i ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı ol Bölge idare mahkemeleri nezdinde itiraza veya Danıştay nezdinde temyize konu edilmiş ya da bu mercil Tasdik edilen vergilerin/gümrük vergilerinin tamamı ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzer Tasdik edilen vergilerin/gümrük vergilerine bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak Verilmiş en son kararın bozma kararı olması halinde Vergilerin/gümrük vergilerinin % 50 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesapla 18 / 71

19 Vergilerin/gümrük vergilerinin % 50 si ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı o Vergi aslına bağlı olmaksızın (Usul.-Özel kesilen Usul. Cez. VUK Mük.Md.355) ve Ba-Bs ilk derece cezaları mahkemesinde dava açılmış veya dava açma süresi geçmemiş Cezanın % 25 i Cezanın % 75 i Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve yargı tarafından terkin kararı verilmiş olan vergi cezaları / gümrü Cezanın % 10 u Cezanın % 90 ı 19 / 71

20 Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve yargı tarafından tasdik kararı verilmiş olan vergi cezaları / gümrü Cezanın % 25 i Cezanın % 75 i İştirak, teşvik ve yardım fiilleri nedeniyle kesilen ve ilk derece mahkemesinde dava açılmış veya dava aç Cezanın % 25 i Cezanın % 75 i İştirak, teşvik ve yardım fiilleri nedeniyle kesilen ve yargı tarafından terkin kararı verilmiş olan vergi ziyaı ( madde 3/6 ) 20 / 71

21 Cezanın % 10 u Cezanın % 90 ı İştirak, teşvik ve yardım fiilleri nedeniyle kesilen ve yargı tarafından tasdik kararı verilmiş olan vergi ziyaı Cezanın % 25 i Cezanın % 75 i Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla uzlaşma talepli alacaklar Vergilerin % 50 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesaplanacak tutar Vergilerin % 50 si ile bunlara bağlı gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezal 21 / 71

22 İnceleme ve Tarhiyat Aşamasındaki Amme Alacakların Yeniden Yapılandırılması Tablosu Kapsam Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar Ödenecek Tutarlar Vade 22 / 71

23 Tamamlanamamış İncelemeler ile Takdir, Tarh ve Tahakkuk İşlemleri Vergi Aslının %50'si +Fer'i Alacaklar, Asla Bağlı Olarak Kesilen Cezaların Tamamı ile Asla bağlı Olmaya İnceleme Sonuna Göre Tarh Edilen Verginin %50'si ile Asla Bağlı Olmayan Cezaların %25'i 6 Taksit (12 Ay) VUK Pişmanlık Hükümleri Doğrultusunda Yapılacak Beyanlar Fer'i Alacaklar ile Vergi Cezalarının Tamamı Amme Alacağının Tamamı 18 Taksit (36 Ay) VUK 30/4 Md. Gereğince kendiliğinden Verilen Beyannameler Fer'i Alacaklar ile Vergi Cezalarının Tamamı Amme Alacağının Tamamı 23 / 71

24 18 Taksit (36 Ay) Pişmanlıkla ya da kendiliğinden yapılan beyanlar 213 sayılı Kanunun 371 inci maddesine göre beyan edilen matrahlar üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla pişmanlık zammı ve vergi cezalarının tamamından, 30 uncu maddesinin dördüncü fıkrasına göre kendiliğinden verilen beyannameler üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile hesaplanacak gecikme faizi yerine bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla gecikme faizi ve vergi cezalarının tamamından, 2010 yılı ve önceki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak emlak vergisi bildiriminde bulunmayan veya bildirimde bulunduğu halde vergisi eksik tahakkuk eden mükelleflerce bildirimde bulunulması ve tahakkuk eden vergi ve taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı yerine bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla, bu alacaklara bağlı gecikme faizi, gecikme zammı ve vergi cezalarından 24 / 71

25 vazgeçilir. Matrah/Vergi Artırımı tarihine kadar Matrah ve Vergi artırımında bulunmak isteyenlerin ilgili dairelere yazılı olarak baş vurmaları gerekmektedir. Birden fazla vergi dairesine olan borçlar için her bir vergi dairesine ayrı ayrı başvurulacaktır sayılı Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri uyarınca verilmesi gereken bildirimlerden elektronik ortamda gönderile bilenlerin; yıllık gelir veya kurumlar ile katma değer vergisi beyannamelerini ya da muhtasar beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorunda olan mükellefler bu beyanlarını elektronik ortamda göndermeleri gerekecektir. Artırıma ilişkin yılda elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluğu bulunmayan ancak bu Tebliğin yayımlandığı tarih itibariyle bu kapsamda olan mükellefler de matrah ve vergi artırımına ilişkin bildirimlerini elektronik ortamda göndermek zorundadırlar. 25 / 71

26 Elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluğu bulunmayanlarca, matrah ve vergi artırımına ilişkin başvurular; gelir, kurumlar veya katma değer vergileri mükellefiyeti yönünden bağlı olunan ya da muhtasar beyannamelerini vermiş oldukları vergi dairelerine kağıt ortamında yapılabilecektir. Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların % 50 si, 2010 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilmez. Kanun kapsamında arttırılan matrah/vergi türü ve dönemi açısından herhangi bir vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak ancak; - Matrah artırımında bulunan mükelleflerin yıllık gelir ve kurumlar vergisine mahsuben daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergilerin iadesi ile ilgili taleplerine ilişkin inceleme ve tarhiyat hakkı saklı tutulmaktadır. - Artırım talebinde bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden ve artırım talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. Sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden yapılan incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemez. Matrah/vergi artırımında bulunan mükelleflerin ödenecek vergileri tarihine kadar tamamen veya ilk taksidini tarihinden başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz eşit taksit ile ödenir. İlk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi halinde, bu tutara bu Kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz. Taksitle ödenmek istenmesi halinde, altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etme ve Taksitle yapılacak ödemelerde ilgili maddelere göre belirlenen tutar; Altı eşit taksit için (1,05), 26 / 71

27 Dokuz eşit taksit için (1,07), Oniki eşit taksit için (1,10), Onsekiz eşit taksit için (1,15), katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacaktır. Matrah ve vergi bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şarttır. Ancak matrah artırımı sonucu oluşan borcun ödenmemesi durumunda matrah artırımı şartları ihlal edilmiş sayılmayacak,ödenmemesi halinde bir kat fazla olmak üzere gecikme zammıyla birlikte tahsiline devam edilecektir. Gelir ve kurumlar vergisinde matrah artırımı İşe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle kıst dönemde faaliyette bulunmuş mükellefler hakkında ilgili yıllar için belirlenen asgari matrahlar, faaliyette bulunulan ay sayısı (ay kesirleri tam ay olarak) dikkate alınarak hesaplanır. KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI 27 / 71

28 Yıl Matrah Artış Oranı (%) Asgari Artış Tutarı (TL) Ödenecek Vergi Oranı (%) Beyanname ve Vergi Yükümlülüğü Zamanında yapılmış ise / 71

29 / 71

30 GELİR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIM (Bilanço Esasına Göre Defter Tutanlar ile Serbest Meslek Erbabı) Yıl Matrah Artırım Oranı (%) Asgari Artırım Tutarı (TL) Ödenecek Vergi Oranı (%) Beyannamesini ve Vergisini Aksatmayanlara 30 / 71

31 / 71

32 / 71

33 GELİR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI (İŞLETME DEFTERİ ) Yıl Matrah Artırım Oranı (%) Asgari Artırım Tutarı (TL) Ödenecek Vergi Oranı (%) Beyannamesini ve Vergisini Aksatmayanlara (%) / 71

34 / 71

35 / 71

36 Beyana Tabi geliri sadece GMSİ (kira geliri) ndan ibaret olan Gelir vergisi Mükelleflerin Yıl Matrah Artırım Oranı (%) Asgari Artırım Tutarı (TL) Ödenecek Vergi Oranı (%) Beyannamesini ve Vergisini Aksatmayanlara / 71

37 / 71

38 Mesken olarak kiraya verilen binalardan elde edilen kira gelirlerine o yıl için belirlenen istisna tutarları matrah artırımında dikkate alınamaz. GELİR VERGİSİ MATRAH ARTIRIM TABLOSU (Basit usul) Yıl 38 / 71

39 Matrah Artırım Oranı (%) Asgari Artırım Tutarı (TL) Ödenecek Vergi Oranı (%) Beyannamesini ve Vergisini Aksatmayanlara (%) / 71

40 / 71

41 20 15 GELİR VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI (ÜCRET ÖDEMELEİ) Yıl Matrah Artırım Oranı (%) Artırıma Esas Tutar Artırıma İlişkin Diğer Açıklamalar / 71

42 5 Muhtasar Beyannamede Ücret Ödemeleri Yer ne Alan İlişkin Tutarların Yıllık Toplamı İlgili yılda veya vergilendirme döneminde en az bir beyanname verilmiş olması halinde bir yıla iblağ edile / 71

43 Katma değer vergisinde artırım Katma değer vergisi mükelleflerinin, artırıma esas alınan ilgili yılın vergilendirme dönemlerinin tamamı için artırımda bulunmaları zorunludur. Şu kadar ki, mükelleflerin artırımda bulunmak istedikleri yıl içinde işe başlamaları ya da işi bırakmaları halinde, faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri için bu maddede belirtilen esaslar çerçevesinde artırımda bulunulur. Bu madde hükmüne göre ödenen katma değer vergisi, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak nazara alınmaz, ödenmesi gereken katma değer vergilerinden indirilmez veya herhangi bir şekilde iade konusu yapılmaz. BEYANNAME VEREN MÜKELLEFLER İÇİN KDV ARTTIRIMI 43 / 71

44 Yıl Bütün dönem KDV beyannamesini veren mükellefler En az Üç Döneme ait beyanname veren mükellefler (aylık vergilendirilen Mükellefler) En az bir döneme ait beyanname veren mükellefler (Üç aylık vergilendirilen Mükellefler) Hesaplanan yıllık tutarı üzerinden ödenecek vergi oranı 2006 Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Yıllık toplamı Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan 44 / 71

45 Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Yıllık toplamı Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan 2, / 71

46 Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Yıllık toplamı Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Yıllık toplamı Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan Verilen Beyannamelerdeki hesaplanan KDV nin Ortalaması Üzerinden Bulunan 12 aylık toplam hesaplan 1,5 46 / 71

47 BEYANNAME VERMEYEN MÜKELLEFLER İÇİN KDV ARTTIRIMI Yıl Hiç beyanname vermemiş yada bir veya iki beyanname vermiş mükellefler(aylık beyanname veren Hiç beyanname vermemiş mükellefler (Üç aylık beyanname veren mükellefler) İlgili takvim yılı içindeki işlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluş Ödenecek Vergi Oranı 2006 Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah 47 / 71

48 Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah 2008 Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah 48 / 71

49 Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah 2009 Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmuş olması şartı ile arttırılan matrah Diğer Hükümler 49 / 71

50 - Ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak kabul edilmez; indirim, mahsup ve iade konusu yapılamaz. - defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler, bu hükümlerinden yararlanamazlar. - matrah veya vergi artırımı yaptıkları dönemlere ilişkin olarak kanuni süresinde vermedikleri anlaşılan beyannameler nedeniyle 213 sayılı Kanunun usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarına ilişkin hükümleri uygulanmayacaktır. - matrah veya vergi artırımı ile ilgili olarak doğru beyan edilmemesi veya vergi hataları nedeniyle eksik tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılır ve bu Kanunda açıklandığı şekilde tahsil edilecektir. - Vergi Usul Kanunu nun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasında sayılan suçları işleyenler matrah/vergi artırımı hükümlerinden yararlanamayacaklardır. 50 / 71

51 - Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler, Defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar, Belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler Matrah artırımından yararlanamazlar. Stok Beyanları İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar İşletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları rayiç bedel ile e kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler. Bildirime dâhil edilen kıymetler için amortisman ayıramazlar. 51 / 71

52 Aktiflerine kaydettikleri emtia için ayrı, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere özel karşılık hesabı açılması gerekmektedir. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. Ancak Makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunur. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise söz konusu emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedeceklerdir. Genel orana tabi makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden % 10, İndirimli orana tabi diğer makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez. Emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre indirilir. Bu emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için Fiilî yada kaydî envanter sırasında belgesiz mal bulundurulduğu veya belgesiz hizmet satın alındığının tespiti halinde, bu alışlar nedeniyle ziyaa uğratılan katma değer vergisi, belgesiz mal bulunduran veya hizmet satın alan mükellef sorumlu tutulmaz sayılı Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında beyan edilen kıymetler üzerinden hesaplanarak beyan edilen kıymetlerin rayiç bedelleri, Ba formu vermek zorunda olan mükellefler tarafından söz konusu form ile bildirilmek zorundadır. 52 / 71

53 Söz konusu bildirim işlemi, Ba formunun Soyadı/Adı Unvanı bölümüne Muhtelif Satıcılar (6111 sayılı Kanun Madde 10), Vergi Kimlik Numarası bölümüne ( ) yazılmak suretiyle yapılacaktır. Kanun kapsamında bildirilen kıymetlerin satılması halinde satış bedeli, bunların deftere kaydedilen değerinden düşük olamaz Kayıtlar da yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar, Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil), kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan emtialarını, tarihine kadar aynı nev'iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranını dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler. Hükmün uygulanmasına ilişkin olarak geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz. Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar 53 / 71

54 Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna ( )kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler. Bu kapsamda beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir. Yasa dahilinde yer alan hüküm doğrultusunda ortaklar cari hesabının kalıntısının hesaplanmasında öncelikle aktif (131 Hesap-Ortaklardan alacaklar) ve pasif (331 Hesap-Ortaklara borçlar) hesaplar karşılaştırılarak net kalıntı esas alınacaktır. Dolayısıyla (( )-( )) şeklinde bir hesaplamanın yapılması gerekecektir TABLOLARLA GÖSTERİMİ Kasa ve Ortaklardan alacaklar/borçlar 54 / 71

55 Türü Defter Kayıtlarında işletmede Vergilemeye Esas Tutar Vergisel Yükümlülük (%) Kasa Var Yok Kayıtlı Tutar 3 Ortak Alacakları/Borçları 55 / 71

56 (( )-( )) 3 EMTİA NIN KAYDA ALINMASI Kayıtlarda İşletmede Kayıtlara/vergiye Esas Tutar Ödenecek KDV (2 No.lu KDV Beyannamesi) 56 / 71

57 KDV İndirimi (1 No.lu KDV eyannamesi) Mevcut Değil Mevcut Rayiç Bedel % 18 orana tabi emtiaların bedeli üzerinden % 10, İndirimli orana tabi emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların % 50 si 2 No.lu KDV ile ödenen KDV 1 No.lu KDV Beyannamesinde İndirim Konusu Yapılabilir Mevcut Mevcut Değil Maliyet+Kar Fatura Düzenlenir Genel Esaslar Uygulanır 57 / 71

58 MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYDA ALINMASI Kayıtlarda İşletmede Kayıtlara/Vergilemeye Esas Tutar Ödenecek KDV (2 No.lu KDV Beyannamesi) KDV İndirimi 58 / 71

59 Mevcut değil Mevcut Rayiç Bedel % 18 orana tabi emtiaların bedeli üzerinden % 10, İndirimli orana tabi emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların % 50 si İndirim Yapılamaz 59 / 71

60 YAPILACAK İŞLEMLERE ESAS MUHASEBE KAYITLARI / 153 TİCARİ MALLAR TL 60 / 71

61 191 İNDİRİLECEK KDV TL 525 KAYDA ALINAN EMTİA KARŞ TL (6111 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR TL (Sorumlu sıfatı ile ödenecek KDV) Ticari emtia İçin yapılacak Kayıt / Bu malın satılması halinde kayıtlara intikal ettirilecek satış bedeli TL nin altında olamayacaktır / TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR TL 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD.VE ZAR TL 526 DEMİRBAŞ MAKİNE VE TEÇHİZAT TL 61 / 71

62 ÖZEL KARŞILIK HESABI (6111 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR TL (Sorumlu sıfatıyla ödenecek KDV) Makine ve techizat için yapılacak kayıt / Mükellef, söz konusu makine ve demirbaşlarını 31/12/2011 tarihine kadar satarsa, bu satıştan önce, satmadığı takdirde 31/12/2011 tarihinde aşağıdaki muhasebe kaydını yapacaktır. / 526 DEMİRBAŞ MAKİNE VE TEÇHİZAT TL ÖZEL KARŞILIK HESABI 62 / 71

63 (6111 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi) 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR TL / / 100 KASA HESABI TL 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR TL 253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR TL 391 HESAPLANAN KDV TL 679 DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR TL TESİS MAKİNA VE CİHAZLARIN SATIŞ KAYDI / 63 / 71

64 / 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR TL (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 600 YURTİÇİ SATIŞLAR TL (6111 sayılı Kanunun 11/1 maddesi) 391 HESAPLANAN KDV TL EMTİANIN SATIŞ KAYDI / Giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı: / 950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN TL 64 / 71

65 GİDERLER 951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN TL GİDERLER ALACAKLI HESABI / Bu kayıtta yer alan 689 numaralı hesap yerine gerçek duruma uygun olması halinde diğer hesaplardan; kasa, bankalar, alınan çekler, alıcılar veya alacak senetleri hesaplarından biri kullanılabilecektir. Örneğin, kayıtsız yapılan satış karşılığında alacak senedi alınmış olması halinde kayıt aşağıdaki şekilde olacaktır. / 121 ALACAK SENETLERİ TL 600 YURTİÇİ SATIŞLAR TL (6111 sayılı Kanunun 11/1 maddesi) 391 HESAPLANAN KDV TL 65 / 71

66 / Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudunun, kasa hesabından düşülmesi: / 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE TL ZARARLAR (6111 sayılı Kanunun 11/2 Maddesi) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) KASA TL / - Verginin hesaplanması: 66 / 71

67 / 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE TL ZARARLAR (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) VE FONLAR TL ÖDENECEK 360 VERGİ / Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan ortaklardan alacakların düşülmesi: / 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE TL 67 / 71

68 ZARARLAR (6111 sayılı Kanunun 11/2 Maddesi) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) ALACAKLAR TL ORTAKLARDAN 131 ALACAKLAR TL ORTAKLARDAN 231 / Verginin hesaplanması: / 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE TL ZARARLAR 68 / 71

69 (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) FONLAR TL ÖDENECEK 360 VERGİ VE / TAKSİTLERİN SÜRESİNDE ÖDENMEMESİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde (1) a) Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır. hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, Kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitlerin bir takvim yılında en fazla iki defa ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının borçlunun başvuru sırasında tercih ettiği taksitlendirme süresinin son taksidini 69 / 71

70 izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla Kanun hükümlerinden yararlanılacaktır. Diğer taraftan; - Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin geç ödeme zammıyla birlikte son taksiti izleyen ayın sonuna kadar da ödenmemesi, - Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi, halinde Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir. Öte yandan, Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmüne göre, matrah veya vergi artırımı yoluyla hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi halinde, söz konusu taksitler 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen oranın bir kat fazlası oranında uygulanacak gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil edilecektir. Bu nedenle, bu taksitler hakkında süresinde ödenmeyen taksitlere ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü uygulanmayacaktır. İHLAL NEDENİ OLMAYAN EKSİK ÖDEMELER Kanunun 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasında (2) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin dokuzuncu 70 / 71

71 ve 14 üncü maddesinin üçüncü fıkralarında vadesinde ödenmesi öngörülen alacakların veya taksit tutarının % 10 unu aşmamak şartıyla 5 liraya (bu tutar dâhil) kadar yapılmış eksik ödemeler için bu Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz. hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, taksitler için yapılan ödemelerde her bir taksite yönelik 5 liraya kadar eksik ödemeler ihlal sebebi sayılmamıştır. Bununla birlikte, taksit tutarının % 10 u 5 liranın altında ise yüzde % 10 tutarına isabet eden tutar kadar eksik ödeme ihlal sebebi sayılmayacaktır. Ancak, bu tutarları aşan eksik ödemelerin ihlal sebebi olarak değerlendirilecektir. Yasa Kapsamında vergi dairesi Başvuru Formları için Lütfen Tıklayın Yazarın Diğer Makaleleri için Lütfen Tıklayın 71 / 71