EMLAK ÜZERİNDEKİ VERGİLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER

Transkript

1 23 Ocak 2012 EMLAK ÜZERİNDEKİ VERGİLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER EMLAK ÜZERİNDEKİ VERGİLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER Dünyanın oluşumun dan itibaren insan oğlu barınma ihtiyacı duymuştur. Modern toplumlarda planlı şehirciliğin en önemli öğesi hiç kuşkusuz Binadır Türk Vergi sisteminde EMLAK Çeşitli kanunlarda yer almış, her kanun belirlenen vergi oranlarınca vergilendirilerek ilgili bütçelere gelir olmuştur. 1 / 10

2 Taşınmazlar üzerinden alınan vergiler ve yurttaşlarımızın yükümlülükleri her kanun çerçevesinde ayrı ayrı ele alınarak aşağıda açıklanmıştır. A)-EMLAK VERGİSİ: 1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunun göre 1970 Yılından itibaren Emlak Vergileri, önce Maliye Bakanlığına bağlı Emlak Vergi dairelerine, 1986 Yılından itibaren de Belediye Emlak Vergi dairelerine veya Belediye Gelir müdürlüklerine ödenmektedir. Emlak Vergisi, tapu siciline kayıtlı taşınmazlar üzerinden, cinslerine göre alınır. Arsa, Arazi ve Bina vergileri olarak alınan vergiler bulunduğu yerin idari konumuna göre vergilendirilir.2012 Yılında uygulanacak Vergi oranları şöyledir. EMLAK CİNSİ 2 / 10

3 Normal Yörelerde Büyükşehir Belediyesi Binalarda Binde 2 Binde 4 Meskenlerde Binde 1 Binde 2 Arazilerde Binde 1 Binde 2 3 / 10

4 Arsalarda Binde 3 Binde 6 Emlak Vergileri Mükelleflerin bildirimi üzerinden alınır. Genel Beyan dönemlerinde veya ara dönemlerde Gayrimenkul sahiplerinin ilgili Belediyelere yaptıkları bildirimler üzerinden (Asgari ölçülerin altında kalmamak şartı ile) yukarıdaki oranlar uygulanmak suretiyle her yıl Mayıs ve Kasım aylarında iki taksit olarak ödenir. 01-Ocak Tarihinden itibaren 5226 sayılı yasa ile tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununda yapılan değişiklik ile mükellef hakkında tahakkuk eden Emlak vergisinin %10'u nispetinde "Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı" tahakkuk ettirilir ve ilgili belediyece emlak vergisi ile birlikte tahsil edilir. Emlak Vergileri her yıl otomatik olarak tahakkuk eder, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun Mükerrer 298. Maddesinde Belirtilen Yeniden değerleme oranının yarısı oranınca artırılır. 4 / 10

5 Ancak, Bakanlar Kurulu 30/11/2011 Tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımladığı 2011/2628 Kararı ile 2012 Yılı için Yeniden değerleme oranını tamamını artış hesabın kullanılacağını belirtmiştir Yılında ödenecek Emlak vergisini bir örnek ile açıklayalım Yılında Ödenen Emlak Vergisi 100,00 TL 2011 Yılı Yeniden Değerleme Oranı (% 10.26) 10,26 TL TL 2012 Yılında ödenecek Emlak vergisi 110,26 TL Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı %10 11,02 TL 5 / 10

6 2012 YILI İÇİN ÖDENECEK VERGİLER TOPLAMI 121,28 TL 2012 Yılın 'da Gelirleri, yalnızca kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunan; Emeklilerin, Gazilerin, Şehitlerin dul ve yetimlerinin, Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konuta sahip olmaları durumunda bu konutlara ait bina vergisi ödemeyecekler. Hiç geliri olmayan ve tek konutu bulunan işsiz kişiler de, 2012'de Emlak Vergisi ödemeyecekler. Hisseli eve sahip olanlar, sıfır oranlı emlak vergisinden hisseleri oranında yararlanır. Sıfır oranlı vergiden yararlanmak için, evde bizzat oturma şartı aranmaz. Belli zamanlarda gidilen yazlık evler sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanamaz. İndirimli orandan yararlanan emeklilerin, eşlerinin çalışması, sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanmaya engel değildir B)-TAPU HARÇLARI : Gayri menkulün, tapu harcına esas değeri, normal alım-satım değeridir.2012 Yılında satılacak 6 / 10

7 bir gayri menkulün 2011 yılına ilişkin emlak vergisi değerinin, 2012 yılında, en az yüzde 5,13 yani yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırılması gerekiyor (Harçlar K. Md. 63, Emlak V.K. Md.29). Yükseltilen değer üzerinden de hem alıcı hem de satıcı binde 16,5 er oranında Tapu Harcı öderler. Örneğin 100 bin TL değerindeki ev için alıcı TL, satıcı TL harç öder. Satış konusu gayrimenkul ün, satıldığı yıl ve geçmiş yıllara ait ödenmemiş emlak vergisinden, yeni alıcı da sorumludur.(emlak Vergisi Kanunun Md.30) Gayrimenkul alım-satımı (hem alıcı-hem de satıcı) için binde 16,5 tapu harcı öderler. C)-GELİR VERGİSİ : Gayri menkul üzerinden gelir elde eden gerçek kişiler, elde ettikleri gayri menkulün cinsine göre vergilendirilmektedirler. a)-konut Kira Gelirleri : 7 / 10

8 Gerçek kişilerin Konutlarından elde ettikleri Gayri safi kira gelirleri tutarından 2011 gelirleri için TL istisna uygulanır (193 Sayılı GVK.Md.21) Kalan değer üzerinden, mükellefin tercihi gereği %25 oranında götürü gider indirimi yapılır, kalan tutar için Gelir vergisi yıllık beyanname verilmek suretiyle hesaplanan gelir vergisi ; Mart ve Temmuz aylarında iki taksit olarak ödenir. Kişilerin Ticari, Zirai ve Serbest Meslek Kazançları var ise yukarıda belirtilen istisna uygulanamaz. Götürü gider usulünü seçmeyip, Gerçek gider yöntemini seçenler, kiraya verdikleri konut için aldıkları kiradan, kendi oturdukları konutun kirasını düşebilirler. Örneğin sahip olduğu konut için Yıllık lira kira geliri elde eden bir kişi lira konut kirası ödemiş ise elde ettiği kira gelirini beyan etmeyecek. b)-işyeri Kira Gelirleri : Gerçek kişilerin işyerlerinden elde ettikleri Kira gelirinin yıllık Gayri safi (Brüt) tutarı 2011 Yılı için TL aşması halinde gelirin tamamı %25 Götürü gider düşüldükten sonra ; Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilip, hesaplanan vergilerden tevkif suretiyle kesilen vergiler mahsup edilir, kalan vergi yukarıda belirtilen sürelerde ödenir. Gelir Vergisi Kanunun 94 Maddesine göre işyerlerini kiralayan kiracılar, kira ödemeleri üzerinde 8 / 10

9 % 20 oranında vergi kesintisi (Gelir vergisi stopajı) yapıp ödemek zorundadırlar. Gayri menkul sahipleri kiracıların vergi kesintisi yapmamalarından veya vergiyi ödemelerinden dolayı sorumlulukları söz konusu değildir. Sorumlu kiracıdır. c- Hem Konut Kira Geliri hem de İşyeri Geliri Olanlar: 2011 yılı konut kira geliri, TL yi aştığında, beyanı gerekiyor. Konut kirasının yanı sıra işyeri kira geliri de elde edenlerin; 1) Konut kira gelirinden istisna düşülecek, 2) İstisna sonrası tutar ile işyeri kira geliri toplanacak, 3) Bu tutar TL i aşıyorsa, kira gelirinin tamamı beyan edilecek. Aşmıyorsa, yalnızca TL i aşan, konut kira geliri beyan edilecek. Örnek: Konut Kira Geliri (Gayri safi) TL İstisna (GVK md.21) TL Kalan TL 9 / 10

10 İşyeri Kira Geliri (Gayri safi) TL Beyan edilecek Tutar ( TL TL) TL Gayri menkullerden elde edilen gelir tutarı TL yi aştığı için beyanname verilecek Beyanname üzerinden %25 Götürü gider düşülüp, Hesaplanan vergiden, İşyeri kirasından kesilen %20 Vergi mahsup edilecek kalan tutar ödenecek veya vergi iadesi alınacak Gerçek kişilere ait gayri menkullerin, iktisap (sahip olunma) tarihinden itibaren dört yıl içinde elden çıkartılmasından doğan kazanç Değer Artışı Kazancı olarak Gelir Vergisi'ne tabi tutulacak (GVK Mükerrer Md. 80/6).Beş yıllık süre geçtik ten sonra satılırsa, ne kazanç sağlanırsa sağlansın vergi ödenmeyecek. Miras yoluyla edinilen gayri menkullerin satışında, süre ve satış bedeli yönünden herhangi bir sınırlama yok. Miras kalan gayrimenkul ne zaman ve kaç liraya satılırsa satılsın, gelir vergisine tabi değil (GVK Mük. Md. 80/6) 10 / 10