BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİNE İLİŞKİN MESLEK, İLKE VE SEÇİMLERİ

Transkript

1 BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİNE İLİŞKİN MESLEK, İLKE VE SEÇİMLERİ *Nazım S.BURGUL, *Şahin AHMEDOV, *Osman EMİROĞLU *(Yakın Doğu Üni. Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu) ÖZET Bu araştırmanın amacı; beden eğitimi ve spor bilimlerine ilişkin yüksekokullarından mezun bireylerin meslek seçimleri ile alternatifleri ortaya koymaktır. Meslek seçimi geçmişe göre daha karışık hale gelmiştir. Çünkü, bazı meslekler önemini ve geçerliliğini yitirmekte, teknoloji, populasyon değişmekte, kadınların daha geniş meslek alanlarına kabul edilişi ve ekonomik nedenlere bağlı olarak ilgi ve ihtiyaçlar ön plana çıkmaktadır. Ayrıca bilim ve teknolojideki gelişmelere bağlı olarak yeni meslek alanları da ortaya çıkmaktadır. Ancak meslek alanlarının artmasına karşın istihdam alanında ortaya çıkan sorunlar, çok yönlü ve iyi donanımlı elemana duyulan ihtiyaca paralel olarak işe girme güçlükleri de artarak devam etmektedir. İyi bir meslek ancak iyi bir eğitimle sağlanabilir. Eğitim sürekli olmalıdır. Çünkü bilim ve teknoloji hızla değişmektedir. Bu değişimleri yakalayabilmek için kişilerin sürekli olarak kendilerini yenilemesi ve her türlü eğitim fırsatını değerlendirmeleri gerekir. Bu araştırma, betimsel bir çalışma olmakla beraber konu ile ilgili literatür taranmıştır. Sonuçta, mesleklere ilişkin alternatifler; eğitim ve öğretim, yönetim ve organizasyon, performans, sağlık ve zindelik, spor gazeteciliği ve rekreasyon-animasyon çerçevesinde belirtilmiştir. Anahtar Kelimeler: beden eğitimi, spor, yüksekokul, meslek. ABSTRACT The aim of this study is to define the proffesion alternatives and choose of the individuals graduaded from colleges related with physical education and sport science. According to the past, choosing proffesion becomes more confused. This is because, some profession loose their importance and validity, technology and population are changing, the acceptance of women to broad range of professions and interests and needs becames more important due to economical reasons. Besides, new professions appears due to changes in science and technology. But, altough the profession fields increases, the problems in 1

2 employement area and finding new jobs of high qualified individuals are continuing progresively. Good profession provided by good education. Education must be continuous. That is because science and technology are changing so fast. To catch these changings, individuals must renew themselves and utilize every education opportunites. Rewiev of literature done in this study as a descriptive research. As a result, the alternative related with professions defined according to education-instruction, manegement and organization, performance, health and wellness, sports journalism and recreationanimation fields. Key words: Physical education, sports, higher school, profession GİRİŞ Meslek; bir kimsenin geçimini sağlamak, yaşamını sürdürmek amacıyla yapmış olduğu uğraşlara, çabalara denir. Hiç kuşkusuz, bu çabaların yasal bir çerçeve içinde olması, başka bir deyişle hukuki normlara uygun olması gerekir. Freud a göre ruh sağlığının temeli sevmek ve çalışmaktır. İnsanların mutluluğunun yarısı eşini sevmek, diğer yarısı işini sevmektir (Ankay, 1996: 22). İnsan yaşamının bazı önemli dönemleri vardır. Bu dönemlerde birey birtakım kararlar almak, hedefler ve ilkeler belirlemek ve uygulamaya geçirmek zorundadır. Bu dönemlerden birisi de meslek seçimidir. Meslek seçimini etkileyen çok çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bunlar; ilgi, yetiştiği çevre, aldığı eğitim, hayattan beklentileri, içinde yaşadığı toplum ve değerleri, ülkenin eğitim politikası, ekonomik ve sosyal düzey v.b olabilir (Mirzeoğlu,2003:104). Başka bir tanımlamaya göre meslek, kişinin geçimini temin edebilmesi için çalıştığı iş veya bir iş yapabilmesi için sahip olduğu niteliklerdir. Herhangi bir işi yapabilmek için belirli niteliklere sahip olması gerekir (Ceylan,1994:12). Birey hayatının belli bir dönemini seçtiği mesleğin gerektiğdiği eğitimi almak ve bir kısmını da onun etkinliklerini yapmakla geçirir. İnsan hayatının önemli bir dönemini içine alan bu etkinliği onun üzerinde bir takım etkinliklerinin olabileceği düşünülebilir. Bunlar şöyle sıralanabilir. Meslek bireyin kişiliğine, statüsünün oluşmasına, nasıl bir hayat geçireceğine ve sosyal ilişkilerine etki edebilir (Koç, 1994: 26). Meslek seçimi geçmişe göre daha karışık hale gelmiştir. Çünkü, bazı meslekler önemini ve geçerliliğini yitirmekte, teknoloji, populasyon değişmekte, kadınların daha geniş 2

3 meslek alanlarına kabul edilişi ve ekonomik nedenlere bağlı olarak ilgi ve ihtiyaçlar ön plana çıkmaktadır. Ayrıca bilim ve teknolojideki gelişmelere bağlı olarak yeni meslek alanları da ortaya çıkmaktadır. Ancak meslek alanlarının artmasına karşın istihdam alanında ortaya çıkan sorunlar, çok yönlü ve iyi donanımlı elemana duyulan ihtiyaca paralel olarak işe girme güçlükleri de artarak devam etmektedir. Meslek seçimi, bireyin toplumun insan gücü ihtiyacını gözönüne alarak ilgi ve yeteneklerine uygun, ihtiyaçlarını karşılayabileceği ve kendisini ifade edebileceği ona açık mesleklerden birine yönelmesidir. Meslek seçme aşamasında olan bireylerin dikkate almaları gereken hususları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür. 1. Seçilmek istenen mesleğin ilgi ve yeteneklere uygunluğu, 2. İhtiyaçları karşılayıp karşılayamayacağı, 3. İşe giriş imkanları. Köknel (1981) yaptığı araştırmada üniversite öğrencilerinin %52 sinin oldukları bölümlerden memnun olmadıkları ve onların bu bölümleri seçerken daha çok maddi kazancına ve toplumsal saygınlığına baktıkları tespit etmiştir. Bunun nedeni ise, öğrencilerin kendilerini ve meslek alanlarını yeterince tanımadıkları olabilir. Kendi ilgi, yetenek ve ihtiyaçlarını tanımayan, seçtiği mesleğin ne tür bir eğitim ve donanım gerektirdiğini bilmeyen, işe giriş ve çalışma şartlarını araştırmayan bireylerin yapacağı tercihe etki edebilecek çok fazla sektör bulunmaktadır. Bireylerin meslek seçimlerine etki eden faktörleri genel olarak bireysel faktörler ve çevresel faktörler olarak ikiye ayırmak mümkündür Rozan (1982) ise bu faktörleri rastlantılar, bireysel şartlar, çevre ve aile olarak dörde ayırmıştır. İdeal olan meslek seçimi, bireysel faktörlerin ön planda olduğu yani; bireyin ilgi ve yeteneklerine uygun, gizli güçlerini geliştirebileceği, kendisini ifade edebileceği ve toplumun gelişmesine katkı sağlayabileceği bir mesleğe yönelmektir. Bu da ancak mesleki rehberlik çalışmaları ile mümkün olacaktır. Ortaöğretim döneminden başlayan mesleki rehberlik çalışmaları ve iyi bir yönlendirme ile bireylarin daha başarılı ve mutlu olabilecekleri birer mesleğe sahip olacakları unutulmamalıdır. 3

4 Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler Aile Etkisi Fikirlerini bildirmek ve tecrübelerini paylaşmakla beraber sizin adınıza kesinlikle karar vermemelidirler. Ancak onların deneyimlerinden yararlanabilir ve size rehberlik yapmalarını sağlayabilirsiniz. Örnek Bir İnsan Etkisi Örnek aldığınız bir insan sizin bu mesleğe yönelmenizi etkilemiş olabilir; siz aynı pozisyona veya aynı yeteneklere sahip olmayabilirsiniz. Bu nedenle onu taklit etmemelisiniz. Ancak, örnek alabilirsiniz. Mesleğe Başlamadan Önceki Deneyim ve Altyapınız Her zaman işe başladıktan sonra da öğreneceğiniz çok şey olduğunu bilmelisiniz. Bu nedenle mesleğinizle ilgili her fırsatı değerlendirerek kendinizi daha iyi donatmalısınız. Günümüzde bir mesleğe sahip olmak ve o meslekte işe girmek bir rekabete dönüşmüştür. Her zaman diğerlerinden bir adım daha önde ve farklı olmalısınız. Kişisel doyum ve tatmin düzeyi Bir işten doyum elde etmenin yolu, o işi sevmekten geçer. Bu nedenle sevmediğiniz bir işi düşünmeyiniz. Unutmayınız ki işinde mutlu olmayan bir insanın yaşamında da mutlu olması güçtür. İnsanlara yönelik olmak veya olmamak Kaç yaşında insanlarla çalışmak istediğinizi, büyük gruplarla veya birebir, İçe dönük, yada dışa dönüklük ve benzeri faktörleri iyi analiz etmeniz gerekmektedir. Alandaki istihdam olanağı Unutulmaması gereken, iş hiç bir zaman size gelmez; aramanız ve bulmanız gerekir. En alt düzeyden işe başlama ihtimalini her zaman göze almak gerekir. Genç bir meslek sahibi olarak; çok çalışmaya hazırlıklı, ekstra işler yapmaya gönüllü olmalısınız. Yeni fikirler öğrenmeli, deneyim kazanmalı ve alanınızda kararlılığınızı göstermek için en az arzu edilen pozisyonları kabul edilen pozisyonları kabul edebilmelisiniz. Eğer bu şekilde davranırsanız, başarılı olur ve mesleğinizde ilerlersiniz. 4

5 Para ve diğer kazançlar Hemen para kazanma imkanı, kazanç miktarı, gelecekte ne kadar kazanacağınız ve bu konulardaki beklentilerinizi netleştirmeniz yararınıza olacaktır. Bütün bu faktörler değerlendirildikten sonra, sağlıklı olarak meslek seçimine karar verebilirsiniz. Hangi meslek seçilirse seçilsin; en önemlisi sizin bu meslek için olan kararlılığınız, özveriniz ve de motivasyonunuzdur. Kişisel nitelikler ile mesleğin gerektirdiği özellikler arasında bir bağ kurma ve böylece bireyin uygun olan mesleği ortaya çıkarma doğrudan doğruya bir seçim yapma ve karar verme sürecidir. Bu karar anı insan yaşamının önemli dönemeçlerinden birini oluşturmaktadır. Bir mesleğe karar verdikten sonraki aşama, o mesleğin gerektirdiği eğitim ve hazırlıktır. Bir Meslek Seçimi İçin Gerekli Hazırlık İyi bir meslek ancak iyi bir eğitimle sağlanabilir. Eğitim sürekli olmalıdır. Çünkü bilim ve teknoloji hızla değişmektedir. Bu değişimleri yakalayabilmek için kişilerin sürekli olarak kendilerini yenilemesi ve her türlü eğitim fırsatını değerlendirmeleri gerekir. Her şeyden önce alanınızı çok iyi tanıyarak özelliklerini, alandaki iş fırsatlarını ve bu fırsatlar için kendi seçeneklerinizi oluşturmalısınız. Spor bilimleri alanında bilginiz geliştikçe, alanınızda ilgili çeşitli aktivitelerde deneyim kazanmalı ve çeşitli sertifikalar edinmelisiniz. Siz sadece bir mesleğe katılmıyor, o mesleğe ait biri oluyorsunuz. Bir mesleğe ait biri olabilmek ise, ancak sizin o mesleğe ait bilgileri öğrenmeye olan hazırlığınız ve de kapasitenizi en üst noktalara kadar geliştirmeye olan isteğiniz ile kendini gösterebilir. Bir mesleğe kendinizi en iyi şekilde hazırlayabilmek için en önemli konu hedef belirlemektir. Hedef belirleme bize planlı olmayı sağlamakla birlikte, yeteneklerimizi ve ilgi alanlarımızı anlama konusunda, yakın ve uzak beklentilerimizi gerçekleştirme konusunda yardımcı olur. Kısa dönemli hedefler; gün, hafta, az veya uzun olmayan periyotlarda gerçekleştirilen değişiklikler ve başarılardır. Uzun dönemli hedefler; daha uzun zaman alan başarılardır. Genellikle kısa dönemli hedeflerden daha geniş kapsamlıdırlar. Üniversitedeki başarınız, hedeflerinizi gerçekleştirmede oldukça etkilidir. Gerek akademik başarınız, gerekse insan ilişkilerinde gösterdiğiniz gayret ve topluma yararlı bir 5

6 insan olarak kendi değerinizi geliştirme konusunda verdiğiniz mücadele size çok şey kazandıracaktır. Bu nedenle üniversite eğitiminiz süresince karşınıza çıkan fırsatlardan en iyi şekilde yararlanın. Bunun anlamı üniversite hayatınızda sadece ders çalışmak olmamalıdır. Mesleki eğitiminizi en iyi şekilde gerçekleştirebilmek için genel eğitim ve mesleki derslerinizin yanında, seçmeli derslerinizi de özenle seçmelisiniz. Mesleki vaya branş dersleriniz sizin için daha ilgi çekici olabilir, ancak sizin bütün derlserden çok yönlü olarak, olabildiğince çok şey öğrenme isteğinde olmanız gerekir. Mesleki eğitiminizin en önemli kısmı; stajlar ve alan çalışmalarıdır. Özellikle seçtiğiniz alana yönelik öğretim elemanlarınızla daha sıkı bir iletişim içinde olmanız, onların çalışmaları ve uygulamalrına katılmanız ve daha yakından takip etmeniz avantajınıza olacaktır (Selahattin,1993:83). Örneğin, Laboratuvar çalışmaları, antrenörlük uygulaması, öğretmenlik uygulaması v.b. çalışmalara katılmak veya izlemek. İlgili Deneyimler; Üniversite eğitiminiz süresince; sınıf dışında, sınıf içinde gerçekleşen öğrenmeden çok daha fazlası gerçekleşir. Sadece çeşitli aktivitelere veya yarışmalara katılarak çok şey öğrenebilirsiniz. Örneğin, yarışmacı, hakem, idareci, antrenör v.b. Çalışmak için gönüllü olmalısınız. Başkalarına hizmet ve yardım ederken, gönüllü çalışan kişiler öğrenir ve yeteneklerini geliştirirler. Daha sonra bir iş için başvuru yaptığınızda, bu tecrübelerinizi özgeçmişinize dahi edebilirsiniz ve bunlar sizi diğerlerinden daha avantajlı duruma getirerek işe alınmanızı sağlayabilir. Bu nedenle, öğrencilik yaşantınızın başlangıcından itibaren, mesleğinizle ilgili her türlü aktiviteye katılmaya çalışın (Demirel, 2001:87) Örneğin; -Konferans, sempozyum, kongre ve sergilere katılmak, -Yarışmalara katılmak, -Mesleğinizdeki lider konumundaki kişilerden yararlanmak, -Akademik ve sosyal etkinliklerde aktif rol almak. Mesleğinin bir parçası olarak bir veya daha fazla sertifika elde edin. Kendinizi yetiştirmek için Lisansüstü eğitim olanakları zorlayın. 6

7 -Yüksek Lisans:Yaklaşık 2 yıl -Doktora:Yaklaşık 4 yıl İşe İstihdam: Üniversite yaaşaamınızın başlangıcında, üst sınıflardaki öğrenciler, öğretim elemanları ve mesleğinizdeki diğer kişilerle birlikte, iş alanları ile ilgili araştırmalar yapın. Karar verdiğiniz işe kendinizi en iyi nasıl hazırlayacağınız konusunda onların rehberliklerinden yararlanın. Unutmayınız ki, üniversite ortamında hiçbir bilgi size zorla verilemez. Ancak istediğiniz kadar öğrenir ve kazanabilirsiniz. Bu nedenle öğrenmeye ve çalışmaya istekli olun ve bunu ifade ediniz. Özellikle istediğiniz işi alma konusunda ihtiyacınız olan bilgileri elde ediniz. Bir iş başvurusunda yapmanız gerekenler, karşılaşabileceğiniz sorunlar hakkında bilgi sahibi olunuz. Örneğin; başvuru mektubu yazımı, özgeçmiş yazımı, vb. Bu konularda yararlanacağınız örnekler aşağıda verilmiştir. Bu örnekleri kendi özelliklerinize göre modifiye ederek kullanabilirsiniz. Bir İş Görüşmesinde Karşılaşılan Sorunlar 1. Ne tür bir iş arıyorsunuz? 2. Neden bu mesleği ve mezun olduğunuz bu üniversiteyi seçtiniz? 3. Almış olduğunuz eğitim, sizi bu mesleğe nasıl hazırladı? 4. Uzun süreli ve kısa süreli hedefleriniz nelerdir? 5. Kendiniz için bu meslekte ne gibi fırsatlar olabileceğini düşünüyorsunuz? 6. Hangi ortamlarda daha rahatsınız? 7. Bu başvurduğunuz iş için ne gibi tecrübeleriniz ve yetenekleriniz vardır? 8. En kuvvetli yönleriniz nelerdir? 9. En zayıf yönleriniz nelerdir? 10. En iyisini başarabilmek için sizi en çok motive eden şey nedir? 11. Ne gibi liderlik meziyetleriniz vardır? 12. Ne kadar ücret almayı umuyorsunuz? 13. Baskı (zor şartlar) altında çalışabilirmisiniz? 14. Gelecek 5 yıl içinde kendinizi ne yapıyor olarak görüyorsunuz? 15. Neden özellikle bu işi alabileceğinizi düşünüyorsunuz? 7

8 Beden Eğitimi ve Spor Bilimlerinde İstihdam Alanları Bir meslek seçimi aşamasının bireylerin yaşamında çok önemli bir dönem olduğunu daha önce ifade etmeye çalışmıştık. Ancak, ülkemiz koşullarında meslek seçiminde bir rahberlik çalışmasının yeterince yapılmadığı bir gerçek. Bu durumda bireylerin meslek seçimini etkileyen kendisi dışında çok fazla faktör bulunduğunu da biliyoruz. Herhangi bir nedenle seçilmiş olan bir mesleği değiştirmek yine ülkemiz koşullarında pek mümkün görülmemektedir. Bu nedenle bireylerin önünde zorunluluk olarak duran bir meslek için yapabilecekleri şeyler bulunmaktadır. Üniversiteye gelmiş bireylerin, öncelikle alanlarını çok iyi tanımaları için gayret sarfetmeleri gerekir. Ancak böylece o meslek alanı içerisindeki seçeneklerin farkına varabilirler. Karşılarına çıkan bu yeni seçeneklere göre kendilerine yeni hedefler belirleyip daha mutlu olabilecekleri bir mesleğe yönelebilirler. Etkili Bir Beden Eğitmeninde Yedi Önemli Davranış Süreci Etkili bir beden eğitmeninde alışkanlık haline gelen davranışlar 3 özelliğe sahip olmalı: a) Eğitmen her an ne yapacağını bilir, b) Eğitmen bunu niçin yaptığının farkındadır, c) Eğitmen bunu yapmayı istemektedir. Dolayısıyla alışkanlık BİLGİ, BECERİ ve İSTEĞE dayanan davranıştır. 1) Aktif Olmak (yaratıcı kararlı ve üretken) Etkin bir beden eğitimi öğretmeninde bulunması gereken en temel alışkanlık veya özellik bu maddedir, aktif olmak. Aktif öğretmen tepkisel bireylerin aksine, değer yargılarıyla hareket ederler ve kendi davranışlarının sorumluluğunun üstlenmeye eğilimlidirler. Hatalarını veya eksiklerini kendileri dışındaki sebeplere yüklemekten kaçınırlar. Aktif bireyler enerjilerini etkin biçimde planlayıp pratiğe aktarırlar. Tepkisel bireyler sürekli olarak imkanların yetersizliğinden yakınırlar. 2) Nihai Bir Hedef Belirleyerek İşe Başlamak Bireyler kendilerine sormalıdırlar; Ben ne olarak hatırlanmalıyım? Öğretmen olarak mı?, iş arkadaşı olarak mı, yoksa bir arkaşdaş mı? Her insanın bir günde yaptığı şeyler bir harita gibidir. Benim ne olarak adlandırıldığımda bu haritadadır. Fiziksel eğitmenler ne olarak hatırlanacaklarını iyi düşünmelidirler. Bu yüzden bir fiziksel eğitmen olarak yapmaları gerekeni yapmalıdırlar. Cavey bireylerin kendilerini görevlerini anlatan bir yazı yazmasını önerdi. Bu bireylerin kendileri için önemli olanı anlamalarınma yardımcı olacaktı. Bu yazı bireylerin 8

9 üretici olmasına yarayacaktır. Çünkü bu yazı sayesinde bireyler görevlerini amaçlarını öğreniyorlar şeklinde konuyu özetlemiştir. 3) Hedefte Öncelik Seçimi Yapılmalıdır Bu alışkanlık, bireyin kendi başarısı üzerinde yoğunlaşır. Bireyler kendi disiplinlerinin, kendi kurallarını koymalı ve kullanmalıdırlar. Bu alışkanlık bundan önceki iki alışkanlığın ön koşuludur. Bunun içerisine kısa ve uzun vadeli hedeflerin belirlenip öncelik sıralamasına tabii tutulması da girer. Öncelikle ilk olarak ele alabilmek, değişen koşullar çerçevesinde sürekli olarak uyanık olmayı ve seçim yapmayı gerektirir. Kişisel amaçlar bireylerin amaçlarını yansıtır. Fakat öğretmenlerin yaptıklarıyla amaçları birbirini tutmayı bilir. Covey bu durumu kategorilere ayırmıştır. Önemli, önemsiz yada acil, acil olmayan gibi. Acil konular çabuk bir dikkat gerektirir. Önemli konularda insanın görev ve amaçlarını içerir. 4) Yapılan İşten Tecrübe Edinmek Kazanma durumu, birinin karşılıklı olarak olumlu ilişkiler için kullandığı düşünceler sistemidir. Eğer herkes sonuçtan memnunsa, olumlu hissediyorsa bunu desteklemek için çok çalışacaktır. Kaybetme durumu ise oldukça yaratıcı değildir. Burada insanlardan birinin yenmesi için birbirleriyle şiddetle savaşırlar. Kızgınlık ve nefret duygusu insanın karşısındakini düşman olarak görmesine neden olur. Birinin prensiplerine saygılı ve anlayışlı olmadan esas değerlere bağlı diğerlerinin düşüncelerini hislerini düşünmek olmaz. Yapılacak işe katılacak kişi veya kuruluşlardan bu iş nedeniyle zarar görenler olursa, bu sizin imaj ve prestijinizi olumsuz yönde etkiler ve daha sonraki kolektif çalışmalarda size katılmak isteyeceklerin sayısı azalır. 5) Önce Anlama, Sonra Anlaşılma Gayreti İçerisinde Olma Bu alışkanlık duyarlılıkla ilgilidir. Görevin şiddetine göre; insanlar dört iletişim şeklinin üçünü öğrenirler. Okuma, yazma, konuşma. Dördüncü şekil dinleme çok nadir düşünülür. Örneğin öğretmenlerin çok karşılaştığı bir olay sınıf tarafından anlaşılmamaktadır. Kendisi doğru yaptığını bilir, ama sınıf öğretmeni tarafından eleştirilebilir. Sınıf öğretmeni öğrencilerinin sadece koşmalarını ve enerjilerini dışarıya vermelerini ister. Anlaşılmak daa bu alışkanlığın bir parçasıdır. Fakat insanlar bir başkasının kendilerini anlaması halinde o insanı anlamaya gönüllü olurlar. Bu alışkanlık empati yapmayı (kendini başkasının yerine koyma ve onun gibi hissetmeye çalışmak) gerektirir. Başkalarını iyice dinleyip anlamadan onlara kendiniz anlatmaya veya istediklerinizi yaptırmaya çalışırsanız başarı şansınız az olur. 9

10 6) Sinerji (Prensip ve Katılımcı Odaklı Liderlik) Yaratma Sinerji yapılacak işin bütün öğelerini güçlü ve anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde harmanlamak anlamındadır. Öğretimde çoğu durumda grup çalışması gerekir. Covey Ben bir grupla çalışma deneyimini edindim. Herkez grup olarak çalışmak zor olabilir. Bazıları sadece red eder. Fakat bu bireyleri duyarlılıkla dinlemekten alıkoymaz. Burada temel ilke, oluşturulacak bütünün parçaların üst üste toplanmasından daha anlamlı olmasını sağlamaktır. Örneğin bir grup çalışması söz konusu olduğunda sinerjiden söz edebilmek için grubun başarısı grubu oluşturan bireylerin gruptan bağımsız olarak çalışmaları halinde elde edebilecekleri başarısından üstün olması gerekir. SONUÇ Özellikle spor bilimlerinin çok disiplinli yapısı ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yeni meslek alanları spor bilimleri eğitimi alan bireyler açısından bir avantaj olarak düşünülmelidir. Gerek bilim ve teknolojideki hızlı değişim, gerekse toplum yapısı ve yaşam tarzındaki değişim ve beklentiler meslek alanı olarak spor bilimlerinde yetişmiş nitelikli bireylere olan ihtiyacı giderek artırmaktadır. Bu nedenle spor bilimlerinde yer alan klasik meslek alanları ile birlikte ortaya çıkan yeni istihdam alanları kısaca tanıtmakta yarar görüyoruz. Bu meslek alanları ve ilgili açıklamaları aşağıdaki gibi yer almaktadır. Tablo 1. Eğitim ve Öğretime İlişkin İstihdam Alanları EĞİTİM ve ÖĞRETİM Öğretmenlik Akademisyenlik Diğer Okul Öncesi İlköğretim Ortaöğretim Özel Eğitim Uzman Okutman Araştırma Görevlisi Öğretim Görevlisi Öğretim Üyesi Askeri Okullar Gençlik ve Spor Bak. Gençlik Merkezleri Eğitim Kampları Özel Şirketler 10

11 Tablo 2. Yönetim ve Organizasyona İlişkin İstihdam Alanları Gençlik ve Spor Bakanlığı Uzman Genel Sekreter Şube Müdürlüğü Daire Müdürlüğü İl Müdürlüğü Kontrolörlük Danışmanlık YÖNETİM VE ORGANİZASYON Sivil Toplum Örg. Yerel Yönetimler Diğer TMOK Yöneticiliği ve Üyeliği Uzmanlık Spor Pazarlamacısı Kulüp Başkanlığı ve Yöneticiliği Spor Yöneticiliği Spor Üretimcisi Spor Vakıfları Organizatörlük Üniversite Meslek Örgütleri Manejerlik Yüksekokul Spor Federasyonu Üyeliği Danışmanlık Yöneticiliği Spor Fedarasyonu Başkanlığı Tesis İşletmecisi Üniversite Bölüm Başkanlığı Daire Başkanlığı Şube Müdürlüğü Tablo 3. Sporcu Performansına İlişkin İstihdam Alanları PERFORMANS Antrenör Spor Bilimcisi Diğer Okullar Spor Kulüpleri Özel Şirketler Belediyeler Spor Merkezleri Bireysel Fitnes Danışmanlığı Araştırmacı Spor Psikoloğu (Mentör) Kondisyoner Spor Hekimi Spor Analizcisi Sporculuk Manejerlik Masörlük Spor Fizyoterapisti Hakemlik 11

12 Tablo 4 : Alternatif Tıp Uzmanlığına İlişkin İstihdam Alanları SAĞLIK VE ZİNDELİK Özel Sektör Üniversite Diğer Spor Merkezleri Sağlık Merkezleri Spor Hekimliği Spor Beslenmecisi Fizik Tedavi Merkezleri Kilo Kontrol Merkezleri Sanayi ve Endüstri İşletmeleri Güvenlik Şirketleri Rekreasyon Merkezleri Spor Masörü Spor Fziyoterapisti Dans Okulları Tutuklu ve Cezaevleri Tablo 5. Spor Gazeteciliği ve Rekreatif Faaliyetlere İlişkin İstihdam alanları SPOR GAZETECİLİĞİ Spor Haberciliği Spor Fotoğrafcısı Spor Yazarlığı Spor Sunuculuğu Spor Yorumculuğu Spor Spikerliği REKREASYON VE TURİZM Animatörlük Teknik Danışmanlık Yöneticilik Tesis İşletmeciliği Masörlük (Mirzeoğlu,2003:109) SONUÇ bireyin kendisine yatırım yapması, yani bundan önceki altı alışkanlığı geliştirip uygulamak üzere kendini geliştirmelidir. Neticede yukarıda sıralanan yedi alışkanlık sizin sadece okulda etkin bir iş arkadaşı olmanıza yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda iyi bir eğitmen, iyi bir ortak, iyi bir veli ve iyi bir arkadaş olmanıza da yardımcı olacaktır. Bu doğrultuda en iyi başlangıç, etkili bir şahıs ve etkili bir beden eğitimi öğretmeni olabilmenin, her şeyden önce sizin önünüzde bulunan bir tercih olduğunu kavramak olacaktır. 12

13 KAYNAKÇA Ankay, A.(1996). Meslek Seçiminin Önemi ve Sorunları, Çağdaş Eğitim Dergisi, Ankara Ceylan, M.(1994). Meslek Kazandırma Kursları, Çağdaş Eğitim Dergisi, Ankara. Demirel, Ö.(2001). Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Ankara, Pegem Yay. Koç, M.(1994). Meslek Seçimine Etki Eden Faktörler, Çağdaş Eğitim Dergisi, Ankara. Martin, L.M.(2004) The Seven Habits Of Highly Effective Physical Educators, Joperd, Vol.75, No.2, USA. Mirzeoğlu, N.(2003). Spor Bilimlerinde Meslek Alanları, Spor Bilimlerine Giriş, Ankara, Bağırgan Yay. Selahattin, E.(1993). Eğitimde Program Geliştirme, Ankara, Meteksan Yay. 13