YEM ve YEM HAMMADDELERİNDE LOJİSTİK ve KARŞILAŞILAN SORUNLAR

Transkript

1 YEM ve YEM HAMMADDELERİNDE LOJİSTİK ve KARŞILAŞILAN SORUNLAR Nihat ÖZTÜRK Yem Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi

2 İçerik Türkiye yem üretimi-yem ithalatına genel bakış Yem hammaddesi ithalatında karşılaşılan sorunlar Ekonomik, politik ve iklimsel sıkıntılar Gümrüklerde yaşanan sıkıntılar Yem ve yem hammaddelerinde lojistik Deniz taşımacılığında sorunlar Demiryolu taşımacılığında sorunlar Karayolu taşımacılığında sorunlar Lojistik ve yem güvenilirliği Sonuç ve Öneriler

3 2013 TÜRKİYE KARMA YEM ÜRETİMİ 16 milyon ton KAYNAK: TUİK 2013

4 2013 İTHAL EDİLEN YEM HAMMADDESİ MİKTARI 6,5 Milyon Ton KAYNAK: TUİK 2013

5 YILLARI YEM ÜRETİMİ YEM HAMMADDESİ İTHALATI İthalat Üretim İthalat 2,7 1,4 2,4 3,6 3,6 2,7 2,4 4,3 4,4 3,3 4,3 3,6 5 6,5 Üretim 6,7 5,2 5,2 5,9 6,9 6,8 7,5 9,2 9,6 9,4 11,5 13,2 14,5 16 KAYNAK: TUİK 2013

6 İTHALATIN KARMA YEM ÜRETİMİNDEKİ PAYI İthalatın Üretimdeki Payı(%) KAYNAK: TUİK 2013

7 EKONOMİK POLİTİK ve İKLİMSEL SIKINTILAR

8 MISIR 2013 TE AĞIRLIKLI OLARAK İTHALAT YAPILAN ÜRÜNLER&ÜLKELER SOYA FAS. KÜSPESİ SOYA FASULYESİ NİŞASTA KEPEĞİ DDGS AYÇİÇEK TOH. KÜSPESİ MELAS MISIR GRİZİ ARPA BALIK UNU PALM KÜSPESİ PANCAR POSASI REP-KOLZA TOHUMU VE KÜSPESİ RUSYA, UKRAYNA, BULGARİSTAN ABD, ARJANTİN, PARAGUAY ABD, PARAGUAY, UKRAYNA UKRAYNA, RUSYA, BULGARİSTAN ABD, RUSYA, MACARİSTAN RUSYA, UKRAYNA, BULGARİSTAN RUSYA, MISIR, UKRAYNA ABD, UKRAYNA, BULGARİSTAN FRANSA, ALMANYA, RUSYA PERU, FAS, GÜRCİSTAN MALEZYA, ENDONEZYA, GANA RUSYA, MISIR, UKRAYNA BULGARİSTAN, RUSYA, UKRAYNA

9 EKONOMİK VE POLİTİK SIKINTILAR Ukrayna ve Rusya arasındaki siyasi ve ekonomik gerginlik, ilerleyen dönemde; Sevkiyatlarda aksamalara Navlun fiyatlarının artmasına neden olabilecektir

10 İKLİMSEL SIKINTILAR Bu yıl kuraklık nedeniyle, özellikle toplam hububat üretiminde 3 milyon tonluk bir azalma öngörülmektedir.

11 GÜMRÜKTE YAŞANAN SIKINTILAR

12 Ülkemize günlük ortalama; ton ithal hammadde, 13 gümrük noktasından giriş yapmaktadır

13 Yem Hammaddesi İthalatında Gümrükte Yaşanan Sorunlar Yem hammaddesi ithalatında daha önce yapılmakta olan fiziksel muayene kaldırılmış olup, artık yem güvenilirliğine ilişkin analizler yapılmaktadır. Ağır metal, Pestisit, Aflatoksin, GDO vb. analizler

14 Yem Hammaddesi İthalatında Gümrükte Yaşanan Sorunlar Zirai karantinaya tabi olan ürünler antrepoya indirilememektedir Antrepo imkanı olmayan ithalatçıların gemileri, zirai karantinaya tabi ürünlerde GDO analizi sonucu çıkana kadar açıkta bekletilmektedir (2-3 gün) MISIR,SOYA,ÇELTİK gibi ürünlerde sorun yaşanmaktadır. Ancak bu ürünlerin türevleri için bu sorun yaşanmamaktadır. Antreponun avantajları çok azalmıştır

15 Yem Hammaddesi İthalatında Gümrükte Yaşanan Sorunlar Analiz sıklığının, GDO lu ürünlerde %20 iken, GDO suz ürünlerde %100 olması GDO suz ürün getiren cezalandırılıyormuş gibi bir sonuç doğmaktadır.

16 Yem Hammaddesi İthalatında Gümrükte Yaşanan Sorunlar Demiryolu ve karayolu ile yapılan küçük tonajlı ithalatlarda ödenen analiz ücretlerinin yüksekliği de sıkıntılar arasındadır. Numune alma yönetmeliğine göre 40 tondan fazla olan partilerden 4 adet numune alınmakta ve 4 ayrı analiz yapılmaktadır MT luk partilerde yapılan ithalatlarda ton başına TL/MT, GDO analizi de yapılırsa 50-60TL/MT bir analiz ücreti ödenmektedir.

17 DENİZ TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR

18 DENİZ TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR Limanlar arasında uygulanan prosedür bakımından ciddi farklılıklar olabilmektedir. Vasıfsız işçilerle işler zamanında bitirilememektedir. Geminin boşaltılması esnasında; Limanda çalışan tesisat ve ekipmanın eski ve düşük kapasiteli olması nedeniyle uzayan işlemlerin bedeli ithalatçı firmaya ödettirilmektedir.

19 DENİZ TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR Draught survey ile konşimento tonajı belirlenen gemiler

20 DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR

21 DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR Bazı bölgelerde demiryolu alt yapısı, limandan demiryoluna aktarım yapmaya imkan vermemektedir.

22 DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR Bazı bölgelerde ise limandan demiryoluna aktarım var ancak; ürünü ithalatçının deposuna ulaştırmak için ara nakliyeler gerekmektedir. Ayrıca, TMO depolarından vagonlara direk yükleme yapılabilen noktaların sayısı çok azdır, ara nakliyeler gerekmektedir

23 DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR Denizyolu MT. Demiryolu MT. Karayolu MT. Pesticid + Aflatoxin analiz ücreti = Pesticid + Aflatoxin +GDO analiz ücreti= ~4.500TL ~7.600TL

24 KARAYOLU TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR

25 DÜNYADAN PETROL FİYATLARI ($/LT) 2,6 2,56 2,5 2,4 2,3 2,2 2,44 2,42 2,38 2,34 2,28 2,22 2,2 2,2 2,19 2,1 2 NORVEÇ HOLLANDA İTALYA DANİMARKA TÜRKİYE YUNANİSTAN ALMANYA BELÇİKA İSRAİL FİNLANDİYA GLOBAL PETROL PRICE

26 KARAYOLU TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR Taşıma Kooperatifleri limanlarda ve TMO depolarında bir nevi tekel konumundalar. Başka taşıma araçlarının bölgedeki faaliyetleri engellenmektedir İthalatçının kendi nakliye araçlarının çalışması kısıtlanmaktadır.

27 LOJİSTİK ve YEM GÜVENİLİRLİĞİ Lojistik aşaması yem zincirinin önemli bir parçası olmasına rağmen, bu sektörde çalışanlar yem güvenilirliği konusunda yeterli derecede bilgi sahibi değildir. Kontaminasyonun (GDO, dioksin vs.) önlenmesine yönelik tedbirler yeterince alınmamaktadır. Gıda/yem taşıyan araçlar, başka ürünler de taşıyabilmektedir.

28 SONUÇ VE ÖNERİLER Tarım Bakanlığın onaylı yurtdışı tedarikçi uygulaması henüz sektör tarafından yeterince kullanılmamaktadır. Yem/ yem hammaddesi taşımacılığı yapan firma ve kişiler yem güvenilirliğine yönelik bilgilendirilmelidir. Ürünlerin barındırdığı risklere ve kategorisine göre yapılacak analizler ve analiz sıklığı yeniden belirlenmelidir.

29 SONUÇ VE ÖNERİLER Analiz sürelerinin kısaltılmasına ve ücretlerinin düşürülmesine yönelik tedbirler alınmalıdır. Numune Alma Büyüklüğü: Demir yolu ve Karayolu ile yapılan ithalatlarda 40TON olan numune alma büyüklüğü 300TON a çıkarılabilir. N4 metodunun talimatlandırılması: Analizlerde N4 metodunun hangi kriter için gerektiği İl Müdürlüklerine gönderilecek talimatla belirlenebilir. Örneğin: Tüm kriterler yerine sadece GDO ve Aflatoksin gibi. Ürünlerin risk kategorisine göre analiz uygulanabilir.

30 SONUÇ VE ÖNERİLER Ülke genelini kapsayan bir ulaşım master planı oluşturulmalıdır Kalkınmayı destekleyen Ulaşımı daha hızlı ve kolay hale getiren Lojistik maliyetlerini düşüren Ara nakliye gerektirmeden, doğrudan gümrükten depoya taşıma imkanı sağlayan Demiryolu altyapısını geliştiren.

31 SONUÇ VE ÖNERİLER Taşıma firmaları/kooperatiflerinin bölgelerdeki tekelleşme faaliyetlerine engel olunması için Ulaştırma Bakanlığı nın devreye girip önlem alması gerekmektedir. Antrepo maliyetleri düşürülmelidir.

32 SONUÇ VE ÖNERİLER Yurtdışı ithalat kontratlarında %0,948 damga vergisi kaldırılmalıdır. GDO suz sertifikasına sahip ürünler de analiz sıklığına tabii tutulmalıdır. GDO bulaşıklığı için tolerans seviyesi %0,9 olarak belirlenmelidir.

33 TEŞEKKÜRLER