Genom Nedir? GENOMUN YAPISI 12/24/13. Gen ve Genomun tanımı Genom Büyüklükleri DNA Dizi Tipleri. Doç. Dr. Metin Aytekin
|
|
- Berna Emin
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 12/24/13 GENOMUN YAPISI Gen ve un tanımı Büyüklükleri Dizi Tipleri Doç. Dr. Metin Aytekin Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 24 Aralık 2013 Nedir? Bir organizmanın kalıtsal molekülündeki nukleotid dizilerinin tümü (ökaryotlarda haploid kromozomlardaki ve organellerdeki dizisi) İnsan Projesi; kromozomlar üzerindeki genleri tespit etmeyi, her bir genin ince detayına girip özelliklerini ortaya koymayı amaçlar. Bu proje hastalıkların teşhisinden tedaviye her aşamada yol göstericidir. 1
2 p En uzun q Kromozom: Metafazda X şeklinde gördüğümüz yapıdır. En net metefazda gözlenir. Kromozom incelenmesi boyayarak yapılır ve bu yöntemlerden biri GİEMSA (G bandlama) yöntemidir. İnsan Kromozomu: 46 kromozom 44 Otozom + 2 Cinsiyet kromozomu En kısa 1 i anneden 23 çift 1 i babadan Hiç bir kromozomda band dizisi birbirine benzemez. Band dizisi = koyulu açıklı çizgiler. Renk farklılıkları heterokromatin-ökromatin bölgelerin varlığındandır. Nükleozom Kromatid - K. İplik - Solenoid - Nükleozom - Solenoid K. İplik Kromatid Nükleer Ekstragenik 2 r 22 t 13Polipedtit Nükleer % 1,5 u Sadece Kodlanır % 45 i Transposon % 3 ü Ciddi korunan belgeler %6,6 sı HeterokromaFn % 4,4 ü Diğer korunmamış bölgeler (Tekrar diziler çok fazla!) İnsan Projesinde en çok çalışılan konular 2
3 Gen nedir? Organizasyonu Gen Kromozom Gen, bir ( ör; r- t-) veya bir polipeptide kopyalanan (ekspre) bölgesidir. Gen ifadesi (gen ekspresyonu) da saklanan genetik bilgilerin bir molekülü (m, t, r) sentezi suretiyle kopyalanması veya yazılmasına transkripsiyon adı verilir Transkripsiyonla ya kopyalanan, bir protein molekülüne ait genetik bilgilerin okunması veya bir protein molekülü haline çevrilmesine translasyon adı verilir Transkripsiyon ve translasyon olaylarının toplamı, gen ifadesi (gen ekspresyonu) olarak tanımlanır Yüksek Ökaryotların Gen Yapısı İnsan genomunun sadece %1-1.5 lik kısmı protein aktif gen (yapısal gen) bölgesinden oluşur. un yaklaşık %25 i intronlardan oluşur ve %60 dan fazlası çeşitli tipte tekrarlayan ve dublike dizilerinden oluşur. Kalan kısım ise psödogenler, gen arasındaki tekrarlanmayan aralayıcı diziler ve m ların 5 ve 3 uçlarında bulunan, proteine çevrilmeyen exon dizilerinden oluşur. Yüksek ökaryot genomlarının artmış uzunluğu, böylece daha fazla sayıda gene değil, çok miktarlarda tekrarlayan dizi ve intron varlığına bağlıdır. Sitokin-Histon genlerde intron yok! ÖKARYOTİP GENLERİN YAPISI Çoğu ökaryotik genler diziler yani EKZON lar içerirler. Bu ekzonlar arasında İNTRONlar bulunur. EKZON ve İNTRONların her ikisi de primer elde etmek için transkrip edilirler. Olgunlaşmış (mature ) nın şekillenmesi için intronlar uzaklaştırılır. (The Cell: A Molecular Approach. 2nd edition. Cooper GM.) 3
4 GENOME Transkripsiyon FARE Β-GLOBİN GENİ Bu gen 2 intron içerir Bu intronlar üç ekzonu birbirinden ayırır Ekzon 1, 1 de 30 a amino asitleri kodlarken Ekzon 2, 31 den 104 e ve Ekzon 3 de 105 den 146 ya amino asitleri kodlarlar. (The Cell: A Molecular Approach. 2nd edifon. Cooper GM) TRANSKRİPTOM PROTEOM Translasyon Ökaryot genomlarındaki genetik bilgi Mitokondri ve kloroplast sı Çekirdek sında bulunan birçok gen mitokondri ve kloroplast için önemli işlevleri olan proteinleri kodlarlar Büyüklüğü Ökaryot genomları, prokaryot genomlarından oldukça büyüktür. Hücre büyüklüğüne bağlı olarak genom büyüklüğü de artar. Ancak, genom büyüklüğü ile organizmanın karmaşıklığı orantılı değildir. Örnek: Zambak genom > İnsan genomu Bir genomda bulunan miktarı, o genomun büyüklüğünü ifade eder. 4
5 12/24/13 Şekilde İnsan unun ilk çıktısı görünüyor. GENOM BÜYÜKLÜĞÜ Farklı gruplara göre genom büyüklükleri sekilde gösteriliyor. (Kaynal: The Cell) Eğer zinciri düz bir çizgi şeklinde açılsa - İnsan genomunu oluşturan 46 kromozom 2 metreden daha fazla uzayabilirdi. -Eğer 100 trilyon hücreninkini açtığınızda ise bu uzunluk 182 milyar kilometreyi geçecektir. Bu ise dünyadan güneşe gidip gelmeye yetecek materyal sağlayacaktır. [Kaynak: Centre for Integrated ics] İnsanın undaki Tipleri Londra da bulunan bir seri cilt kitaptan oluşmaktadır. Bunlar biliyor musunuz? Yaşadığımız 60 saniye içeresinde Vücudunuzun ürettiği ları bir birine bağlasanız kilometreyi bulur. İnsanın undaki Tipleri Tip I : Tip II : Tek kopya halinde bulunur ve genomun %2 sini oluşturan Genlerin intron parçasıdır. benzersiz dizileridir. Bunlar transkribe olur fakat protein kodlamazlar. m hariç diğer ların (t-, r-) Bunlar yapısal genlerdir. transkripsiyonunu yapar. Özellikle r ların transkripsiyonunu yapan kısım, Genlerin exon parçaları m ve polipeptide çevrilir. tekrar bölgelerinden oluşur. Tip II, lar genomunun %10 unu oluştururlar. 5
6 İnsanın undaki Tipleri Tip III lar: İnsanın undaki Tipleri Tip IV lar: Transkripsiyon yapmaz, proteine çevrilmez ve kopya halinde bulunmaz. Tip I genlerine bifşik olarak bulunur ( promotör, enhancer vb.). Düzenleyici görev yapar. un %5 ini oluşturur. a dağılmış halde bulunur, kopyaları yoktur (tek kopya halinde), İşlevleri bilinmiyor. un %58 ini oluştururlar. İnsanın undaki Tipleri Ökaryot genomlar Tip V lar: Kodlanmayan dizileri içerir dizileridir. İşlevleri bilinmiyor, belli oranda tüm genoma dağılmış (gen düzenleyici), belli oranda ardışık tekrarlar halinde sentromerik ve telomerik bölgelere özgü bulunur. İnsan genomunun %98.5 i kodlanmayan oluşturur İnsan genomunun %25 ini oluşturur. Kodlanmayan genomlarin görevleri nelerdir? Gen ifadelerinin kontrolü Bir genin hangi hücrede, ne zaman, ne kadar etkileşeceğini (akff olacağını) denetler bin gen Bu sayı E. Coli deki miktarın sadece 10 ka_dır. 6
7 Nükleer Ekstragenik 2 r 22 t 13Polipedtit Dizileri insanlarda intronlar total genomik nın %25 ini oluştururlar. Ancak karmaşık ökaryot genomlarının daha da büyük bir kısmı, çok sayıda ve kodlanmayan dizilerinden oluşur ve bu dizilerin değişik tipleri vardır. Bunlardan bir kısmı genomda kümelenmiş halde bulunurken bir kısmı ya dağılmış halde bulunurlar. Nükleer Ekstragenik 2 r 22 t 13Polipedtit Tekrar Dizileri Klasik Satelit Mini Satelit Mikro Satelit a Dağılmış Tekrar Dizileri (Long terminal repeats) (long interspersed elements) (short interspersed elements) Tekrar Dizileri: Bu diziler ardışık halde çok sayıda tekrarlardan oluşan kısa dizilerdir ve genomda belli bölgelerde kümelenmiş halde bulunurlar nükleoftden oluşan milyonlarca ardışık tekrarlardan oluşur ve genomun % 10 unu oluştururlar. Ardışık kısa tekrar dizileri transkribe olmaz ve proteine çevrilmez (işlevsel genefk bilgi taşımaz). Ancak kromozomun yapısında önemli rol oynarlar. İnsandaki satellit dizilerin bazıları pentanükleofd şeklinde bulunurlar. Böyle satellit lar, 1, 9 ve 16. kromozomun kollarında proksimal bölgede, Y kromozomunun uzun kolunun hemen hemen tamamında bulunurlar. Diğer satellit lar ise biraz daha uzun baz dizilerinden oluşmuştur. Örneğin; insan sentromeki sı α, β ve diğer üç satellit sınıhndan (satellit I, II ve III) oluşurlar. α satellit sı 171 baz çiii uzunluğunda ardışık tekrar dizilerinin çok sayıda kopyasından oluşurlar. ardışık tekrar dizileri, ana kısmından farklı bir bant oluştururlar. Bunlara (ardışık tekrar dizilerine) uydu veya satellit denir ve kromozomların sentromer bölgelerinde bulunurlar. 7
8 İnsan genomunda satellit nın bir alt grubu olan mini satellit lar da bulunur. a Dağılmış Tekrar Dizileri Bunların toplam dizi uzunlukları sınırlı olup birkaç kb uzunluğundadır. Bunlar satellit lardan farklı olarak genoma dağılmış halde bulunurlar. Mini satellitler az veya çok, her kromozomun uzunluğu boyunca dağılmışlardır. Farklı bireylerin genomları arasındaki varyasyonları incelemek için önemli bir moleküler araç olarak kullanılırlar. Bu nedenle bunlara marker ları da denir. Adli _pta, kromozom analizinde, genomun haritalanmasında, kalıtsal kromozom hastalıklarının tanısında kullanım açısından önemlidir. Bu tekrar dizileri ardışık olmayan kısa veya uzun tekrar dizilerinden oluşur. a dağılmış olan tekrar dizileri hareketli dizileridir. içinde hareket edebilen, hareketli tekrar dizilerine transpozon denir. Tekrar dizilerinin genom içinde bir genden başka bir gen bölgesine hareket etmesine transpozisyon denir. a Dağılmış Tekrar Dizilerinin Özellikleri Bu nedenle kromozomlar üzerindeki genlerin yeri sabit değildir. Bu hareketli parçaları gen aktivitesinden ve genlerin düzenlenmesinden sorumludurlar. Bu dağılmış tekrarlayan elemanlar, genomun büyüklüğüne büyük katkıda bulunur ve insan genom sının %45 ini oluştururlar. a dağılmış tekrar dizilerin çeşitli tipleri vardır: 1. (serpiştirilmiş kısa tekrar dizileri): un %13 ünü oluştururlar. a dağılmış halde olan kısa tekrar dizilerdir. Bunlar, ya transkribe olabilir, fakat proteine kodlanmayan dizilerdir, işlevleri henüz bilinmez. lerin en önemli ailelerinden birisi, Alu gen familyasıdır. 500 baz çiftinden daha küçük olup genoma dağılmış halde bulunurlar. a dağılmış tekrar dizilerin çeşitli tipleri vardır: a dağılmış tekrar dizilerin çeşitli tipleri vardır: 2. (serpiştirilmiş uzun tekrar dizileri): ler 6-8 kb uzunluğundadır, yaklaşık tekrarlayan dizisi vardır ve insan sının %21 ini oluştururlar. ler transkribe olurlar ( ya çevrilir) ve bazıları protein kodlar ancak hücre içinde bilinen bir işlevi yoktur. da dağılmış şekilde bulunurlar. Hareketliliği sağlayan enzimleri kodlarlar. Retrotranspozonlardandır. 3. Retrovirüs benzeri elemanlar: Yaklaşık 2-10 kb uzunluğundadır. İnsan genomunda yaklaşık retrovirüs benzeri eleman vardır ve insan sının yaklaşık %8 ini oluştururlar. 4. transpozonlar: İnsan genomunda yaklaşık kopya transpozonu vardır ve bunlar baz çifti uzunluğunda olup insan sının %3 ünü oluştururlar. hareketli elemanlarının genomda hareket etmeleri 2 tipte olur: 8
9 1.Retrotranspozonlar:, ve retrovirüs benzeri elemanlar retrotranspozanlar olup aracılığı ile hareket ederler. Yer değişfrmeleri ters transkripsiyon ile olur. Revers transkriptaz enzimi kullanılır. Öncelikle bu diziler ya çevrilir, revers transkriptaz enzimi ile ya çevrilir ve bu lar genomda yeni bir bölgeye yerleşirler. 2. transpozonlar: aracılığıyla hareket ederler. Bu diziler genom içinde kopyalanırlar ve tekrar da yeni bir bölgeye yerleşirler. Böylece genomun yarısı, replike olmuş ve genom içinde veya aracılığıyla hareket eden, serpişfrilmiş tekrarlayan elemanlardan oluşur. Bu elemanların yarısının aracılığıyla hareket etmesi önemlidir ve bu şekilde ters transkripsiyon, insan genomunun %40 ından fazlasının oluşmasından sorumludur. Bu tekrarlayan dizilerin büyük çoğunluğunun hücreye bir katkısı yoktur ama bazıları gen ifadesinin düzenlenmesine katkıda bulunur. Ayrıca gen düzenlenmesini uyararak genefk çeşitliliğin oluşmasında önemli evrimsel rolleri vardır. Nükleer Genler 2 r 22 t 13Polipedtit Ekstragenik Nükleer 2 r 22 t 13Polipedtit Ekstragenik 9
10 Gen Aileleri Nükleer Birbirinin aynı veya benzeri olan nükleotid dizilerine sahip gen kopyalarının bir araya gelmesiyle gen aileleri oluşur. Genellikle dublikasyonla meydana gelirler. Birçok gen ailesinin üyeleri da bir bölgede toplanmış bulunurken, çok az kısmı farklı kromozomlara dağılmış olarak bulunur. Bir gen ailesinin üyeleri nükleotid dizilimi açısından diğer gen ailelerinin üyelerine göre birbirlerine benzerdir. Foksiyonel olarak özdeş olabilirler. Ekstragenik 2 r 22 t 13Polipedtit ler Nükleer Bazı durumlarda bu gen gruplarının üyelerinin uğradığı mutasyonlar, mutasyona uğrayan gen üyelerini fonksiyonlarını yapamaz hale gefrir. Yapısal genlere çok benzeyen ancak fonksiyon yapamayan gen kopyalarına pseudogen denir. Bu pseudogenler herhangi bir işlev yapmayan ancak genomun büyüklüğünü ar_ran gen kopyalarıdır. Ekstragenik 2 r 22 t 13Polipedtit lar ve Eksonlar nedir? Bir genin kodlanan dizilerine ekson, bir gen içinde kodlanmayan dizilerine de intron denir. 10
11 ların işlevi? Tam olarak aydınlatılamamıştır dizileri ekzonlardan uzundur İnsan genomunun %90 dan fazlası intronlardan oluşur Bir genin eksonlarının farklı kombinasyonlarda birleşmesini yani genin farklı şekilde düzenlenmesini sağlar Farklı genlerin kombinasyonuna yol açar. Farklı genler arasında oluşan bu rekombinasyon ekson karma olarak adlandırılır. ların asıl görevi gen ifadelerinin kontrol edilmesinde rol almaktadır. Her gende intron var mıdır? Hayır, intronlar evrensel değildir. Örneğin histon protein sentezleyen genler intron içermezler. Bu da genlerin işlevsel olabilmesi için intronların şart olmadığını gösterir Maya gibi basit ökaryot hücrelerin genlerinde intronlar bulunmaz. ProkaryoFk hücrelerde de bazı nadir genlerde intron bulunur. Bir genin eksonlarının farklı kombinasyonlarda birleşmesini yani genin farklı şekilde düzenlenmesini sağlar intron Exon 1 2 Exon 3 4 Ökaryotik Kromozom Yapısı Exon 1 2 Exon 3 4 Exon 1 Exon 3 4 Genler, tekrarlı diziler, Replikasyon originleri (çoğunlukla ökromatin) Sentromer (heterokromatin) 2 Exon 3 4 Telomerler (heterokromatin) Telomerler: Telomerlerin Görevleri Ökaryot kromozomların uç bölgelerine telomer denir. Telomer bölge, kromozom uç bölgelerinin korunmasında önemli rol oynarlar. Doğrusal moleküllerinin replikasyonu için telomer bölgeler şarnr. Ökaryotların hemen hemen hepsinde telomer dizileri benzerdir ve çok sayıda ardışık olarak bölgeleridir. Bu telomer dizisi G ce zengin olup 6 nükleofdten oluşur. Ör; insanlarda telomer dizisi AGGGTT dir. Bu diziler yüzlerce veya binlerce kez tekrarlanır birkaç kb uzunluğa erişip tek iplik halinde kromozomun uç bölgesini oluşturur. Dolayısıyla kromozomun telomer bölge tek iplikcikli bir uç (çıkın_) şeklindedir ve G ce zengin olduğu için G çıkın_sı (ucu) olarak adlandırılır. Telomer nın bu tekrar dizilerinin oluşturduğu çıkın_ bir ilmek şeklindedir Telomerlerin en önemli görevi doğrusal nın uç bölgelerinin replikasyonunu sağlamak_r. Kromozomların telomer bölgelerinde pol. pirimer uç olmadığı için sentez yapamaz ve dolayısıyla her hücre bölünmesinde kromozom boyları pirimer uç kadar kısalır. Ancak bu problem, kromozomların telomer bölgelerinin sentezinden sorumlu olan telomeraz enzimi tarahndan çözümlenmişfr. Telomeraz enzim yapısında bir ve reverstranskriptaz enzimi bulunur. Bu enzim yı kalıp olarak kullanarak reverstranskriptaz enzim aracılığı ile telomerlerin sentezini yapar. Telomerlerin korunması, hücre yaşam süresi ve üreme kapasitesinin belirlenmesinde rol oynar. 11
12 Telomeraz: Telomerlerdeki tekrar dizilerini kromozomların uçlarına ekleyen enzimdir. Bir kalıbına sahip Revers Transkriptaz (Ribonukleoprotein Kompleksi) Ökaryotlarda Telomerik Tekrar Dizileri Grup Organizma Telomerik Tekrar Vertebrates İnsan, fare, Xenopus TTAGGG Filamentli Mantarlar Neurospora TTAGGG Physarum, Didymium Dictyostelium TTAGGG Yüksek Bitkiler Arabidopsis TTTAGGG Böcekler Bombyx mori TTAGG Nematodlar Ascaris lumbricoides TTAGGC Algler Chlamydomonas TTTTAGG Telomerler kısalırsa genetik bilgi kaybolabilir ve hücre ölüme gidebilir (senesens) Telomer Replikasyonu Ucu katlanmaz Telomeraz dgtp dttp Tekrar katlanma: sıradışı G-G baz eşleşmesi Polimeraz boşlukları Doldurur Kanser ve Telomerler Normal ve Anormal Telomer Fonksiyonu Normal ya da Kanser Hücresinde: Somatik Hücreler sadece birkaç kez bölünmek için programlanmıştır Somatik hücreler normal olarak yaşlanır, bu arada telomerler kısalır, telomeraz aktivitesi düşer, İnsan tümörlerinde, telomeraz aktivitesi normalin çok üstündedir ve hücre bölünmesi ve proliferasyona yol açar. 12
13 Hücreler Nasıl Ölümsüz Olurlar? Telomeraz sayesinde Tümör Hücrelerinde Telomeraz aktivitesi durdurulursa hücreler ölür Telomerazı gen normal hücrelerde de vardır fakat anlatımı azdır. 3' İnaktif INACTIVE TEP1 htert TEMPLATE GTTAGGGTTA Kısalmış shortened telomerler telomeres Hücre cell ölümü senescence TELOMERASE Telomeraz 5' Aktif ACTIVE stable stabil telomeres telomerler cell survival hücre yaşar Yaşlanma AGING CANCER Kanser Konuşma Saatime gelmeden önce Lütfen gelme sebebinizle birlikte Ad, soyad, dönem içeren bir gönderiniz Notları web sayfamdan indirebilirsiniz Teşekkürler 13
Ökaryotik Kromozomlar
Telomer Ökaryotik Kromozomlar Mitoz metafazında kromozomlar mikroskop altında görülebilir Kromozomların uçlarında telomer denilen yapılar vardır, bu yapıların görevi kromozomu korumaktır Ortaya yakın bir
DetaylıGENOMUN YAPISI. Genom Nedir? Gen ve Genomun tanımı Genom Büyüklükleri DNA Dizi Tipleri 11/11/14. Doç. Dr. Metin Aytekin www.metinaytekin.
GENOMUN YAPISI Gen ve un tanımı Büyüklükleri Dizi Tipleri Doç. Dr. Metin Aytekin www.metinaytekin.com Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 11 Kasım 2014 Nedir? Bir organizmanın
DetaylıGENOMUN YAPISI. Dersin Amacı. Genom Nedir? Gen ve Genomun tanımı Genom Büyüklükleri DNA Dizi Tipleri. İnsan Genomunun özelliklerini kavramak 11/15/15
GENOMUN YAPISI Gen ve Genomun tanımı Genom Büyüklükleri Dizi Tipleri Doç. Dr. Metin Aytekin www.metinaytekin.com Dersin Amacı İnsan Genomunun özelliklerini kavramak Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi
DetaylıRNA nın Yapısı. Dr. Mahmut Çerkez Ergören
RNA nın Yapısı Dr. Mahmut Çerkez Ergören RNA (Ribonükleik Asit ) Ribonükleotidlerin fosfodiester bağı ile bağlanmasından oluşan polinükleotid zinciridir. Tek zincirden oluşur (trna nın bazı bölgeleri hariç).
DetaylıFEN BİLİMLERİ. Canlılık Hücreyle Başlar Konu Testi. Sınıf Test-01 I II III
Canlılık Hücreyle Başlar Konu Testi 6. Sınıf Test-01 FEN BİLİMLERİ 4. 1. I II III Yukarıdaki şekilde bir hayvan hücresi genel kısımlarıyla modellenmiştir. Yukarıda verilenlere göre, Sevim Hanım'ın hangi
Detaylıhendisliği BYM613 Genetik MühendisliM Tanımlar: Gen, genom DNA ve yapısı, Nükleik asitler Genetik şifre DNA replikasyonu
BYM613 Genetik MühendisliM hendisliği Hacettepe Üniversitesi Biyomühendislik BölümüB 2012-2013 2013 Güz G z DönemiD Salı 9.00-11.45, D9 Dr. Eda Çelik-AKDUR edacelik@hacettepe.edu.tr İçerik Tanımlar: Gen,
Detaylıuzman yaklaşımı Branş Analizi öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı Dr. Levent VEZNEDAROĞLU
Branş Analizi öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı de yer alan öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı sorularının çoğunluğu kolay, bir kısmı da orta düzeydedir. Sınavda siz öğretmen adaylarını
DetaylıDNA dan Kromozomlara
DNA dan Kromozomlara Giriş DNA nın genetik bilgiyi barındırdığının anlaşılmasından sonra; DNA nın genler halinde nasıl organize olduğu ve Genetik işlevin kromozomlar halinde nasıl organize olduğu araştırılmaya
DetaylıAlıştırma Toleransı -TERMİNOLOJİ
Alıştırma Toleransı -TERMİNOLOJİ Mil: Dış şekli belirtir. Silindirik olmayan şekilleri de kapsar. Normal Mil (Esas Mil): Bir alıştırma ş sisteminde esas olark seçilen mil. Delik: İç şekli belirtir. Silindirik
DetaylıSANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI
SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI 23 Kasım 2013 Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), hazırladığı araştırmaya dayalı olarak aşağıdaki görüşleri bildirdi: 2001 Krizi sonrasında
DetaylıAtom Y Atom ap Y ısı
Giriş Yarıiletken Malzemeler ve Özellikleri Doç.. Dr. Ersan KABALCI 1 Atom Yapısı Maddenin en küçük parçası olan atom, merkezinde bir çekirdek ve etrafında dönen elektronlardan oluşur. Çekirdeği oluşturan
DetaylıBülent Gündağ Mert ile Söyleşi
Bülent Gündağ Mert ile Söyleşi Dürüst olmak, artı bir özellik değildir. Dürüst olmak, bir insanın nefes alması kadar doğal bir davranış olmalıdır. Bir hayatın içine yalan girdiyse, ne olursa olsun eşler
DetaylıCSD-OS İşletim Sistemi Projesi - Fonksiyon Açıklama Standardı
CSD-OS İşletim Sistemi Projesi - Fonksiyon Açıklama Standardı C ve Sistem Programcıları Derneği Kasım 2002 İçindekiler: 1 -GIRIŞ 3 1.1.NEDEN STANDARTLARA IHTIYACIMIZ VAR? 3 2 -İMLA VE YAZIM 3 2.1.TÜRKÇE
DetaylıKATEGORİSEL VERİ ANALİZİ (χ 2 testi)
KATEGORİSEL VERİ ANALİZİ (χ 2 testi) 1 Giriş.. Değişkenleri nitel ve nicel değişkenler olarak iki kısımda inceleyebiliriz. Şimdiye kadar hep nicel değişkenler için hesaplamalar ve testler yaptık. Fakat
DetaylıKONYA TİCARET ODASI İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ
HABER BÜLTENİ 05.09.2012 Sayı 7 Konya Ticaret Odası (KTO) İstihdam İzleme Bülteni, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerinin bir araya getirilerek
Detaylıİntegraz İnhibitörlerinin Tedavideki Yeri ve Önemi
İntegraz İnhibitörlerinin Tedavideki Yeri ve Önemi Dr. Dilara İnan 14.05.2016 EKMUD, Antalya TK/DLG/0017/16 HIV Tedavisi Mevcut ilaçların majör hedefi: Reverz transkriptaz inhibitörleri (RTI) Nükleozid/nükleotid
DetaylıDNA Yapısı ve Fonksiyonu. Dr. Mahmut Çerkez Ergören
DNA Yapısı ve Fonksiyonu Dr. Mahmut Çerkez Ergören Genetik materyal Kendini çoğaltır. Bilgi depolar. Bilgiyi ifade eder. Santral dogma Mutasyonla varyasyonlara izin verir. DNA (deoksiribonükleik asit)
DetaylıAlmanca da Sıfatlar (Adjektive) ve Sıfat Tamlamaları - Genç Gelişim Kişisel Gelişim
- I. SIFATLAR Varlıkların durumlarını, renklerini, biçimlerini, sayılarını, sıralarını, yerlerini vs. özelliklerini belirten sözcüklere sıfat denir. Sıfatlar, isimlerden önce gelir ve isimlerle birlikte
DetaylıDers içeriği (10. Hafta)
Ders içeriği (10. Hafta) 10. Makro ekonomik kavramlar 10.1. Mikro Ekonomi ve Makro Ekonomi Ayrımı 10.2. Makro Ekonominin İlgilendiği Konular 10.3. Ekonomik Süreç 10.1. Mikro Ekonomi ve Makro Ekonomi Ayrımı
DetaylıDoğada yaşayan canlıların tamamı hücrelerden oluşmuştur. Canlılardan bazıları tek bir
CANLILIK HÜCREYLE BAŞLAR 1- Canlıların Ortak Özellikleri : Çevremizdeki varlıklar canlı ve cansız varlıklar olarak iki grupta toplanırlar. Cansız varlıklar katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerden oluşur.
DetaylıAlgoritmalara Giriş 6.046J/18.401J
Algoritmalara Giriş 6.046J/18.401J DERS 13 Amortize Edilmiş Analiz Dinamik Tablolar Birleşik Metod Hesaplama Metodu Potansiyel Metodu Prof. Charles E. Leiserson Kıyım tablosu ne kadar büyük olmalı? Amaç
DetaylıOrigami. Bu kitapç n sahibi. Haz rlayan: Asl Zülal Foto raflar: Burak Murat Bayram Tasar m: Ay egül Do an Bircan Çizimler: Bengi Gencer
Origami Bu kitapç n sahibi Haz rlayan: Asl Zülal Foto raflar: Burak Murat Bayram Tasar m: Ay egül Do an Bircan Çizimler: Bengi Gencer A ustosböce i 1 2 Kâ d üçgen Üçgenin uzun kenar n n iki kö esi üçüncü
DetaylıMADDE VE ÖZELLİKLERİ. Katı-Sıvı-Gaz-Plazma / Özkütle /Dayanıklılık/Adezyon Kuvveti / Kohezyon / Kılcallık /Yüzey Gerilimi. Sorular
MA V ÖZLLİKLRİ Katı-Sıvı-Gaz-Plazma / Özkütle /ayanıklılık/adezyon Kuvveti / Kohezyon / Kılcallık /Yüzey Gerilimi Sorular MA GAZ PLAZMA ÖZKÜTL Maddenin 4 hali bulunmaktadır. KATI Tanecikler arası boşluk
DetaylıŞekil 6.24. İki girişli kod çözücünün blok şeması. Tablo 6.10. İki girişli kod çözücünün doğruluk tablosu. Şekil 6.25. İki girişli kod çözücü devre
6.C. KOD ÇÖZÜCÜLER (DECODER) İkilik sayı sisteminde kodlanmış bilgileri, anlaşılması ve değerlendirilmesi daha kolay bilgilere dönüştüren devrelere Kod Çözücü denir. Kod Çözücüler (Decoder), Kodlayıcıların
Detaylı3- Kayan Filament Teorisi
3- Kayan Filament Teorisi Madde 1. Giriş Bir kas hücresi kasıldığı zaman, ince filamentler kalınların üzerinden kayar ve sarkomer kısalır. Madde 2. Amaçlar İnce ve kalın filamentlerin moleküler yapı ve
DetaylıPage 1. Page 3. Not: Doğrusal ölçüde uzunlukların ölçülendirilmesi şekildeki gibidir.
TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU Teknik Resim Ölçülendirmenin Gereği ve Önemi Parçaların üretimi için gerekli değerlerin belli kurallara göre resme (görünüşlere) yansıtılması işlemine ölçülendirme denir.
DetaylıMayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları
A. Mayoz Bölünme Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları Eşeyli üremenin temelidir. Eşey ana hücrelerinden (2n), eşey hücrelerini (n) oluşturan özelleşmiş bölünme şeklidir. Mayoz I ve II olarak birbirini
DetaylıŞaft: Şaft ve Mafsallar:
Şaft ve Mafsallar: Motor ve tahrik aksı farklı yerde olan araçlarda, vites kutusu ile diferansiyel arasında hareket iletimi için şaft ve açısal sapmalar için gerekli olan mafsallar karşımıza çıkmaktadır.
DetaylıKILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Matematik
FRAKTALLAR -. Ünite 9. A seçeneğinde verilen şekil adet doğru parçası, B seçeneğinde bulunan şekil 6 adet doğru parçası C seçeneğinde bulunan şekil ise 0 adet doğru parçası kullanılarak oluşturulmuştur.
DetaylıHücre zedelenmesi etkenleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Hücre zedelenmesi etkenleri Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Homeostaz Homeostaz = hücre içindeki denge Hücrenin aktif olarak hayatını sürdürebilmesi için homeostaz korunmalıdır Hücre zedelenirse ne olur? Hücre
DetaylıTarifname KRONĠK FELÇ VE KOMA SONRASI KAS GÜÇSÜZLÜĞÜ VE KAS KÜTLESĠ KAYBINI TEDAVĠ ETMEYE YÖNELĠK
1 Tarifname KRONĠK FELÇ VE KOMA SONRASI KAS GÜÇSÜZLÜĞÜ VE KAS KÜTLESĠ Teknik Alan KAYBINI TEDAVĠ ETMEYE YÖNELĠK Buluş, kronik felç ve koma sonrası kas güçsüzlüğü ve kas kütlesi kaybını tedavi etmeye yönelik
DetaylıBİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI KISA DÖNEMLİ AMAÇLAR (ünite-konu amaçları)
UZUN DÖNEMLİ AMAÇLAR (yıl sonunda) RİTMİK SAYMALAR BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI KISA DÖNEMLİ AMAÇLAR (ünite-konu amaçları) 100 e kadar ikişer ritmik sayar. ÖĞRETİMSEL AMAÇLAR BAŞ. BİTİŞ (Kazanımlar)
DetaylıÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 3 : YAŞAMIMIZDAKĐ ELEKTRĐK (MEB)
ÖĞENME LNI : FZKSEL OLYL ÜNTE 3 : YŞMIMIZDK ELEKTK (MEB) C SE E PLEL BĞLM (5 ST) 1 Dirençlerin Bağlanması 2 Özdeş mpullerin Bağlanması 3 (*) Özdeş Olmayan mpullerin Bağlanması : 4 Kısa Devre 5 Pillerin
DetaylıVektör Uzayları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr.Grv.Dr.Nevin ORHUN
Vektör Uzayları Yazar Öğr.Grv.Dr.Nevin ORHUN ÜNİTE 4 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Matematik ve mühendislikte birçok uygulamaları olan cebirsel yapılardan vektör uzayı ve alt uzay kavramlarını
DetaylıHepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri:
HEPATİT C TESTLERİ Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri: * Anti HCV ve * HCV RNA PCR dır. Bu testler hepatit C hastası olup olmadığınızı, hepatit C taşıyıp taşımadığınızı, kronik hepatit
DetaylıOBEB - OKEK Test -1. 6. OKEK( 14, 20) kaçtır? 1. OBEB(16, 20, 48) kaçtır? 7. OBEB, 2. OBEB(56, 140, 280) kaçtır? 3. OKEK(10, 15, 25) kaçtır?
OE - OKEK Test -1 1. OE(16, 0, 8) kaçtır? A) ) ) ) 6 E) 8 6. OKEK( 1, 0) kaçtır? A) 10 ) 160 ) 180 ) 10 E) 0. OE(56, 10, 80) kaçtır? 7. OE, 15 5 kaçtır? A) 1 ) 0 ) ) 8 E) A) 75 ) 75 ) 5 ) 5 E) 5. OKEK(10,
DetaylıDersin Amacı. Organel Genomları. Mitokondri ve Kloroplast. Enerji kaynakları 1/8/14. Doç. Dr. Metin Aytekin
Organel Genomları Dersin Amacı Doç. Dr. Metin Aytekin Mitokondriyal nın özelliklerini kavramak Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 7 Ocak 2014 Nükleer Genom 3000 Mb ~80.000
DetaylıHÜCRE BÖLÜNMESİ. 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme.
HÜCRE BÖLÜNMESİ 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme. Amitoz Bölünme Önce nukleolus, sonra nukleus, daha sonra sitoplazmanın uzayıp ortadan boğulması ile ikiye
DetaylıTest Geliştirme. Testin Amacı. Ölçülecek Özelliğin Belirlenmesi 08.04.2014. Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN 08.04.2014 3 08.04.
BÖLÜM 7 Test Geliştirme Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN cetinerdogan@gmail.com Test Geliştirme Testler gözlenemeyen özelliklerin gözlenebilir hale getirilmesi veya hedef kazanımların kazandırılıp kazandırılmadığını
DetaylıCebir Notları. Bağıntı. 1. (9 x-3, 2) = (27, 3 y ) olduğuna göre x + y toplamı kaçtır? 2. (x 2 y 2, 2) = (8, x y) olduğuna göre x y çarpımı kaçtır?
www.mustafayagci.com, 003 Cebir Notları Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com (a, b) şeklinde sıra gözetilerek yazılan ifadeye sıralı ikili Burada a ve b birer sayı olabileceği gibi herhangi iki nesne
DetaylıDNA NEDİR? NASIL KEŞFEDİLDİ
DNA NEDİR? NASIL KEŞFEDİLDİ DNA, Deoksiribonükleik asit in kısaltılmış halidir. DNA, canlılardaki biyolojik işlemlerin şifresini taşıyan genleri oluşturur. DNA Nedir? Vücudumuzdaki her hücrede, 23 çift
DetaylıProje konularından istediğiniz bir konuyu seçip, hazırlamalısınız.
5. SINIF MATEMATİK PROJE KONULARI (2012-2013) Atatürk ün geometri alanında yaptığı çalışmaların ülkemizdeki geometri öğretimine katkılarını açıklayınız. Geometrik cisimlerin (prizmalar ve piramitler) günlük
DetaylıÖlçme ve Kontrol Ders Notları
Ölçme ve Kontrol Ders Notları Namık Kemal Üniversitesi Hayrabolu Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Ahmet DURAK ÖLÇME Bilinen bir değerin aynı cinsten bilinmeyen bir değer içinde ne kadar olduğunun
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Yazma Becerileri 2 YDA 106 2 4+0 4 5
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Yazma Becerileri 2 YDA 106 2 4+0 4 5 Ön Koşul Dersleri Yazma Becerileri 1 Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Almanca Lisans Zorunlu
DetaylıHAREKET PROBLEMLERİ Test -1
HREKET PROLEMLERİ Test -. ir araç saatte 60 km hızla saatte kaç km yol alabilir? ) 560 ) 80 ) 0 60 00 5. ir araç şehrinden şehrine saatte 60 km hızla 0 dakikada gidiyor. una göre, ile şehirleri arasındaki
DetaylıKLASİK MANTIK (ARİSTO MANTIĞI)
KLASİK MANTIK (ARİSTO MANTIĞI) A. KAVRAM Varlıkların zihindeki tasarımı kavram olarak ifade edilir. Ağaç, kuş, çiçek, insan tek tek varlıkların tasarımıyla ortaya çıkmış kavramlardır. Kavramlar genel olduklarından
DetaylıDNA dan Kromozomlara
DNA dan Kromozomlara Giriş DNA nın genetik bilgiyi barındırdığının anlaşılmasından sonra; DNA nın genler halinde nasıl organize olduğu ve Genetik işlevin kromozomlar halinde nasıl organize olduğu araştırılmaya
DetaylıYAZAN Özgül BATTAL NAMLI. EDİTÖR Ziya SİCAK. RESİMLEYEN ve KAPAK L. Zeki OKSEV. GRAFİK Sinan FIRAT
YAZAN Özgül BATTAL NAMLI EDİTÖR Ziya SİCAK RESİMLEYEN ve KAPAK L. Zeki OKSEV GRAFİK Sinan FIRAT BASIM YERİ ve YILI PRİZMA PRESS - 2011 2 Değerli Eğitimciler, Anne ve Babalar Hepinizin bildiği gibi okul
Detaylı11. TASARIM ŞABLONU KULLANARAK SUNU HAZIRLAMAK
BÖLÜM 10 11. TASARIM ŞABLONU KULLANARAK SUNU HAZIRLAMAK Powerpoint programında hazır bulunan bir dizi renk ve metin özelliğine sahip sunu dosyalarına Tasarım şablonu ismi verilir. Kullanıcı bu dosyaları
DetaylıAkdeniz Anemisi; Cooley s Anemisi; Talasemi Majör; Talasemi Minör;
TALASEMİ Akdeniz Anemisi; Cooley s Anemisi; Talasemi Majör; Talasemi Minör; Talasemi kırmızı kan hücrelerinin üretimini bozan genetik hastalıklardır. Ülkemizde çok sık görülmektedir. Hastaların kırmızı
DetaylıProteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler
Proteinler Canlılarda miktar olarak en çok bulunan biyomoleküllerdir. Amino asit birimlerinden oluşurlar Yapısal ve işlevsel olabilirler Genlerle aktarılan kalıtsal bilginin ortaya çıktığı moleküllerdir.
Detaylı2015-2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI IŞIKLI ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 8. SINIF 1. DÖNEM 1. YAZILI SORULAR
dı: Soyadı: Numarası: Sınıfı: 8/ 2015-2016 EĞİİM ÖĞREİM YILI IŞIKLI OROKULU FEN VE EKNOLOJİ DERSİ 8. SINIF 1. DÖNEM 1. YZILI SORULR şağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.(20x5=100 Puan) 4. 1. Kromozom
DetaylıKurulum talimatları hakkında genel bilgiler. Elektrik bağlantıları
Aracın elektrik sistemine yapılan bütün elektrik bağlantıları merkezi elektrik ünitesinde ve üst yapı konsolunun içine yapılmalıdır. Üstyapı konsolu kabinin içindeki yolcu tarafının üzerindeki panelin
Detaylıt xlo ) boyutlarında bir alan yükü etkir (P k ). t xlo )+( 2 t xlo ) boyutlarında bir alan yükü etkir (P m ).
3. KES (KİRİŞ) SİSTEM HESI 3.1 Kafes Sistem Yük nalizi Kafes kirişler (makaslar), aşıkları, çatı örtüsünü ve çatı örtüsü üzerine etkiyen dış yükleri (rüzgar, kar) taşırlar ve bu yükleri aşıklar vasıtasıyla
DetaylıBölüm 6 Tarımsal Finansman
Bölüm 6 Tarımsal Finansman 1. Tarımsal Finansman 2. Tarımsal Krediler İçerik 1 FİNANSMAN VE FONKSİYONLARI İşletmelerin öz varlıklarını güçlendirmek olan finansman önceleri sadece sermaye temini olarak
DetaylıBiçimli ve güzel bacaklara sahip olmak isteyen kadınlar, estetik cerrahların
Plastik Cerrahlar Biçimli Bacaklar için Çalışıyor Biçimli ve güzel bacaklara sahip olmak isteyen kadınlar, estetik cerrahların kapısını çalıyor. Estetik ve Plastik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Akın Yücel,
DetaylıTürk Deri Hazır Giyim Sektöründeki Küçük Ölçekli İşletmelerin Markalaşma Düzeylerinin Araştırılması Grafik 1. İşletmelerin Sahip Oldukları Marka Sayılarının Dağılımı Grafik 2. İşletmelerin Markalara Sahip
DetaylıDÜZLEM AYNALAR ÇÖZÜMLER . 60 N N 45. N 75 N N I 20 . 30
Tİ Tİ 49 3 75 75 4 5 5 80 80 6 35 7 8 0 0 70 70 80 0 0 80 9 0 50 0 50 0 DÜZE AAAR DÜZE AAAR BÖÜ BÖÜ AŞTRAAR AŞTRAAR DÜZE AAAR ÇÖZÜER 5 9 3 3 3 6 0 3 3 3 3 7 3 3 3 4 8 3 3 3 50 Tİ 3 5 9 6 0 3 7 4 8 Tİ 5
DetaylıPAS oyununda, kırmızı (birinci oyuncu) ve beyaz (ikinci oyuncu) şeklinde adlandırılan 2 oyuncu vardır. Oyun şu şekilde oynanır:
PAS (PArola Serisi) Kişi Sayısı: 2 Yaş grubu: 10 yaş ve üstü Oyun Türü: Şifreleme PAS oyununda, kırmızı (birinci oyuncu) ve beyaz (ikinci oyuncu) şeklinde adlandırılan 2 oyuncu vardır. Oyun şu şekilde
DetaylıÜNİTE ÖĞRENME ALANI/ ALT ÖĞRENME ALANI SAYILAR Sayılar KAZANIMLAR 1. Deste ve düzineyi örneklerle açıklar. 2. Nesne sayısı 100 den az olan bir çokluğu
MATEMATİK 2. SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN ÜNİTE ÖĞRENME ALANI ALT ÖĞRENME ALANI KAZANIM TOPLAM KAZANIM SAYISI 1 SAYILAR Sayılar 1-2-3-4-5 Toplama Çıkarma 1 Çarpma 1-2 GEOMETRİ Örüntü ve Süslemeler
DetaylıMALZEME BİLGİSİ. Atomlar Arası Bağlar
MALZEME BİLGİSİ Dr.- Ing. Rahmi ÜNAL Konu: Atomlar Arası Bağlar 1 Giriş Atomları bir arada tutarak iç yapıyı oluştururlar Malzemelerin mukavemeti, elektriksel ve ısıl özellikleri büyük ölçüde iç yapıya
DetaylıDepresyon 1. Depresyon nedir? 2. Depresyon (çökkünlük) sanıldığı kadar sık mı? 3. Depresif belirtiler ile depresyon farklı mıdır?
1. Depresyon nedir? Depresyon ruh halinizi, hislerinizi, davranışlarınızı, ve ruh sağlığınızı etkileyen bir hastalıktır. Depresyonun bir halsizlik kendi kendinize çözebileceğiniz bir sorun olmayıp, biyolojik
DetaylıSANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 103: HÜCRE VE DOKU SİSTEMLERİ GELİŞİMİ
Ders Kurulu Başkanı: Prof. Dr. Aysel Güven Bağla / Histoloji ve Embriyoloji Başkan Yardımcıları: Yrd. Doç. Dr. Elif Pala / Tıbbi Biyoloji Yrd. Doç. Dr. Ş. Esra Özkaplan / Kadın Hastalıkları ve Doğum Üyeler:
DetaylıRomatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit
www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit 2016 un türevi 1. ROMATİZMAL ATEŞ NEDİR? 1.1 Nedir? Romatizmal ateş, streptokok adı
DetaylıII- İŞÇİLERİN HAFTALIK KANUNİ ÇALIŞMA SÜRESİ VE FAZLA MESAİ ÜCRET ALACAKLARI
I- GİRİŞ 1475 sayılı İş Kanunu nun 61. maddesinde işçilerin haftalık çalışma süresi 48 saat olarak belirlendiği için, 30.07.1983 tarihine kadar, 1475 sayılı Kanunu na göre çalışan işçilere, bir aylık dönemde,
Detaylı08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D
VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem
DetaylıGörsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi
Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Cahit CENGİZHAN Duygu ATEŞ Öğretim Görevlisi Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri
DetaylıArtan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi
2 Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi «Genetik bilgiden hastaların ve ailelerin yararlanması için tüm sağlık çalışanları insan genetiğinin temelinde yatan prensipleri anlamalıdır»
DetaylıKursların Genel Görünümü
Yayınlanma tarihi: 15 Haziran 2013 YÖNETİCİ ÖZETİ İlki 15 Mart 2012 tarihinde yayınlanan UMEM Beceri 10 Meslek Kursları İzleme Bülteni, geçmiş dönemlere ait verilerin sistematik olarak takip edilmesi ihtiyacına
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıHücrede Genetik Bilgi Akışı
Hücrede Genetik Bilgi Akışı 1) Genomun korunması DNA nın tam olarak kopyalanması ve hücre bölünmesiyle yeni kuşak hücrelere aktarılması 2) Genetik bilginin çevrimi Hücre içerisinde bilginin DNA dan RNA
DetaylıKimyasal Bağ. Atomları birarada tutan kuvvetlere kimyasal bağ denir
Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağ Atomları birarada tutan kuvvetlere kimyasal bağ denir İyonik bağ Kovalent bağ Polar Kovalent bağ Apolar Kovalent bağ Metalik bağ Lewis bağ teorisi Kimyasal bağlanma için atomun
DetaylıALES / İLKBAHAR 2008 DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL-2 TESTİ
LES / İLKHR 008 İKKT! SORU KİTPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "" OLRK EVP KÂĞIIN İŞRETLEMEYİ UNUTMYINIZ. SYISL ÖLÜM SYISL- TESTİ Sınavın bu bölümünden alacağınız standart puan, Sayısal ğırlıklı LES Puanınızın (LES-SY)
DetaylıAraştırma Notu 15/188
Araştırma Notu 15/188 10 Kasım 2015 ÇALIŞAN 757 BİN KİŞİ İŞ ARIYOR Seyfettin Gürsel *, Gökçe Uysal ** ve Mine Durmaz *** Yönetici özeti İşsizlerin ve çalışmak istediği halde iş aramaktan vazgeçmiş olan
DetaylıSoma Belediye Başkanlığı. Birleşme Raporu
Soma Belediye Başkanlığı Birleşme Raporu 2012 i GİRİŞ 1 MEVZUAT 2 2 SOMA NIN NÜFUSU 3 SOMA-TURGUTALP ARASINDAKİ MESAFE 4 GENEL İMAR DURUMU 5 TEMEL ALT YAPI HİZMETLERİ 8 DİĞER HUSUSLAR 13 25. Coğrafi Durum;
DetaylıDünya Büyük bir mıknatıstır.
Dünya Büyük bir mıknatıstır. Dünyanın manyetik alanı sıvı çekirdekte Oluşturulmuştur. Manyetik Çubuk Dünya Dünyanın çekirdeği çoğunlukla Manyetik özellik gösteren Fe+Ni yapılıdır Yerin Manyetik Alanı Çekirdeğin
DetaylıBAŞARI İÇİN HEDEFE ODAKLANMAK ŞART!
BAŞARI İÇİN HEDEFE ODAKLANMAK ŞART! Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı İSTE Konferans Salonu nu dolduran girişimci adaylarına iş dünyasında başarının sırlarını anlattı İskenderun Teknik
DetaylıĐHRACAT AÇISINDAN ĐLK 250 Prof. Dr. Metin Taş
1 ĐHRACAT AÇISINDAN ĐLK 250 Prof. Dr. Metin Taş Gazi Üniversitesi Arş. Gör. Özgür Şahan Gazi Üniversitesi 1- Giriş Bir ülke ekonomisine ilişkin değerlendirme yapılırken kullanılabilecek ölçütlerden birisi
DetaylıII. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI
II. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI 1 Güç Kaynağı AC Motor DC Motor Diesel Motor Otto Motor GÜÇ AKIŞI M i, ω i Güç transmisyon sistemi M 0, ω 0 F 0, v 0 Makina (doğrusal veya dairesel hareket) Mekanik
DetaylıNUTRICIA ANNE BEBEK BESLENMESİ
P-B-HRF-011 11.03.2013 0 1 4 NUTRICIA ANNE BEBEK BESLENMESİ PROSEDÜR : YÜRÜRLÜK TARİHİ : 11.03.2013 SAYFA SAYISI HAZIRLAYAN ONAYLAYAN : 3 + 1 kapak : İNSAN KAYNAKLARI DİREKTÖRLÜĞÜ : GENEL MÜDÜR Not: Şirket
DetaylıBISTEP nedir? BISTEP ne yapar?
BISTEP nedir? BISTEP, şirketlerin kurumsallaşma sürecine destek olmak amacıyla Borsa İstanbul ve Koç Üniversitesi tarafından tasarlanmış bir programdır. Program, şirketlerin kurumsallaşma basamaklarını
Detaylıb. Amaç: Gen anatomisi ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.
TIBBİ GENETİK I-DERS TANIMLARI 1-Tanım: DNA ve RNA yapısının öğretilmesi. b. Amaç: DNA nın genetik materyal olmasında moleküler yapısının önemi ve RNA yapısının proteine geçiş ve gen ekspresyonu kontrolündeki
DetaylıDENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST)
DENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. AMAÇ: Bu deney, üç eksenli sıkışmaya maruz kalan silindirik kayaç örneklerinin makaslama dayanımı parametrelerinin saptanması
DetaylıTOPOĞRAFYA Takeometri
TOPOĞRAFYA Takeometri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm
DetaylıKALITSAL MOLEKÜLÜN BİÇİMİ ve ORGANİZASYONU PROF. DR. SERKAN YILMAZ
KALITSAL MOLEKÜLÜN BİÇİMİ ve ORGANİZASYONU PROF. DR. SERKAN YILMAZ Değişik canlı gruplarında kalıtsal molekülün çeşidi, sayısı, biçimi ve organizasyonu bakımından farklılıklar bulunur. Ortak özellik: nükleik
DetaylıTürk Musikisinde Makamların 53 Ton Eşit Tamperamana Göre Tanımlanması Yönünde Bir Adım
Türk Musikisinde Makamların 53 Ton Eşit Tamperamana Göre Tanımlanması Yönünde Bir Adım Türk musikisinde makam tanımları günümüzde çoğunlukla Çargâh makamı temelinde 24 perdeli Arel Ezgi Uzdilek () sistemine
DetaylıDİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL-2 TESTİ
ALES İlkbahar 007 SAY DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL- TESTİ Sınavın bu testinden alacağınız standart puan, Sayısal Ağırlıklı
DetaylıPLASER TİP MADEN YATAKLARI
PLASER TİP MADEN YATAKLARI Kayaçların çeşitli şekillerde ayrışması sonucunda, serbest hale geçen minerallerden fiziksel ve kimyasal ayrışmaya karşı dirençli olanların, uygun ortamlara taşınıp birikmeleriyle
DetaylıHÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME. Eşeysiz Üreme
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME Eşeysiz Üreme EŞEYSIZ ÜREME Tek bir ata canlıdan döllenme olmaksızın kendine benzer yavru birey meydana gelmesine eşeysiz üreme denir. Eşeysiz üremenin temelinde mitoz bölünme
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıKümenin özellikleri. KÜMELER Burada x : ifadesi öyle x lerden oluşur ki diye okunur. Örnek: Kilis in ilçeleri
Canlı yada cansız varlıkların oluşturduğu iyi tanımlanmış nesneler topluluğuna küme denir. KÜMELER urada x : ifadesi öyle x lerden oluşur ki diye okunur. iyi tanımlanmış: herkes tarafından kabul edilen
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER *Genom ve DNA replikasyonu *Bir birey tarafından taşınan genetik materyalin tamamı genom olarak adlandırılır. *Genomun gen içeren bölümü genik DNA olarak adlandırılır. * Gen nedir?
DetaylıAVRASYA ÜNİVERSİTESİ
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili KlİNİK VE SAĞLIK PSİKOLOJİSİ Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (X) Yüksek Lisans() Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan
DetaylıİKİ BOYUTLU GÖRSEL ARAÇLAR HARİTALAR
İKİ BOYUTLU GÖRSEL ARAÇLAR HARİTALAR 1 Bir dersin sunumunda, sözel anlatımlar yanında çizimler, şemalar ve grafikler kullanılması; bilginin aktarılmasında, hem duyu organı olarak gözün, hem de düşünme-ilişkilendirme
Detaylı10. SINIF KONU ANLATIMLI. 1. ÜNİTE: MADDE ve ÖZELLİKLERİ 1. Konu BASINÇ ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ
10. INI KONU ANLATIMLI 1. ÜNİTE: MADDE ve ÖZELLİKLERİ 1. Konu BAINÇ ETKİNLİK ve TET ÇÖZÜMLERİ Ünite 1 Madde ve Özellikleri 1. Ünite 1. Konu (Basınç) A nın Çözümleri b. 1. Basınç kuvveti, yüzeye dik uygulanan
DetaylıYarıiletkenler Diyotlar
Yarıiletkenler Diyotlar 1 Bohr Atom Modeli Bu modelde görüldüğü gibi, elektronlar çekirdek etrafında belirli bir yörüngede yer almaktadırlar. Bir malzemenin atomik yapısı, onun iletkenlik ya da yalıtkanlık
DetaylıAFET YÖNETİMİ. Harita 13 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası. Kaynak: AFAD, Deprem Dairesi Başkanlığı. AFYONKARAHİSAR 2015
AFET YÖNETİMİ Afyonkarahisar il merkezi 2. derece deprem bölgesi olmakla birlikte ilin önemli bir kısmı 1. derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Afyonkarahisar ve çevresini etkileyen tektonik sistemler;
DetaylıFaaliyet Alanları. 22 Aralık 2014. Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
22 Aralık 214 Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 214 eğitim yılında doldurulmuş olan Bölümü Değerlendirme Anket Formları Raporu. Öğrencilerin staj yaptıkları firmaların doldurduğu
DetaylıKromozom Değişimleri. Hastalar ve Aileler İçin Bilgiler. Ocak 2007
16 Kromozom Değişimleri Ocak 2007 Bu çalışma EuroGentest, Avrupa Birliği FP6 tarafından desteklenmiştir. Kontrat Numarası: 512148. Çeviri; Dr. Türker BİLGEN, Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi
Detaylıİhtiyacınız, tüm sisteminizin kurumsallaşmasını sağlayacak bir kalite modeli ise
EFQM MÜKEMMELLİK MODELİ Ve ÖZDEĞERLENDİRME İhtiyacınız, tüm sisteminizin kurumsallaşmasını sağlayacak bir kalite modeli ise 1 EFQM Mükemmellik Modeli toplamı 100 puan eden 9 ana kriter üzerine kurulmuştur.
Detaylı