ZAMANSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (ZCBS)- NÜFUS NÜFUS SAYIM VERİLERİNE İLİŞKİN VEKTÖR TABANLI BİR TEMATİK ZCBS UYGULAMASI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ZAMANSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (ZCBS)- NÜFUS NÜFUS SAYIM VERİLERİNE İLİŞKİN VEKTÖR TABANLI BİR TEMATİK ZCBS UYGULAMASI"

Transkript

1 ZAMANSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (ZCBS)- NÜFUS NÜFUS SAYIM VERİLERİNE İLİŞKİN VEKTÖR TABANLI BİR TEMATİK ZCBS UYGULAMASI TEMPORAL GIS: A CASE STUDY USING CENSUS DATA Ş. Dal, M. Başaraner, M. Selçuk Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi, Beşiktaş,İstanbul sahideceber@yahoo.com, mbasaran@yildiz.edu.tr, selcuk@yildiz.edu.tr ÖZET Günümüzde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) çoğunlukla gerçek dünyanın anlık bir temsilini sunmaktadır. Oysa veriler zamanla değişir ve bunların bilgi sistemine yansıtılmaması veya farklı zaman aralıklarında yansıtılması bilgi tutarlılığını bozar. CBS; jeoloji, jeofizik, arkeoloji, pazarlama, çevre bilimleri, demografi ve tarım gibi bir çok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır ve bu alanlara ilişkin uygulamalar, genellikle coğrafi olguların geometrik ve/veya semantik değişimlerinin zamana dayalı modellenmesi, analizi ve görselleştirilmesine gereksinim duyarlar. Bu yüzden zaman ın CBS ile bütünleştirilmesi son yıllarda önem kazanmış ve bunun sonucunda farklı disiplinlerin daha karmaşık zamana bağlı mekansal araştırmalarına yanıt verebilmek için zamansal CBS (ZCBS) ortaya çıkmıştır. ZCBS, hem mekansal hem de zamansal değişimleri kayıt etme, analiz etme, işleme ve görselleştirmeye olanak tanır. Bu yazıda, yılları arasında Türkiye deki nüfus ve il sınırı değişimlerinin vektör tabanlı bir tematik ZCBS içinde modellendiği, analiz edildiği ve görselleştirildiği, MapInfo Professional ile gerçekleştirilen bir uygulama sunulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Zamansal CBS, Zamana Bağlı Mekansal Analiz, Zamana Bağlı Mekansal Görselleştirme, Tematik Veri, Tematik Kartografya ABSTRACT Geographic information system(s) (GIS) today mainly use(s) an instantaneous representation of the real world. Whereas, the data changes in the course of time and the fact that these are not reflected into the information systems or these are reflected in different time intervals spoils the information consistency. GIS has been widely used in many fields such as geology, geophysics, archaeology, marketing, environmental science, demography and agriculture etc., and their applications usually need time-based modelling, analysis and visualization of geometric and/or semantic changes of geographic phenomena. For this reason, time integration into GIS has gained importance in recent years and as a result of this, temporal GIS (TGIS) emerged to be able to answer more complicated spatio-temporal inquiries of different disciplines. TGIS enables recording, analysing, processing and visualizing the both spatial and temporal changes. In this paper, a case study is presented implemented in MapInfo Professional, where the population and city boundary changes in Turkey during the period is modeled, analyzed and visualized in a vector-based thematic TGIS. Key Words: Temporal GIS, spatio-temporal analysis, spatio-temporal visualization, thematic data, thematic cartography

2 1. GİRİŞ Veri yapıları ne kadar geliştirilmiş olurlarsa olsunlar günümüzdeki coğrafi bilgi sistemlerinin çoğu gerçek dünyanın statik görüntüsünü temsil ederler. Tipik olarak CBS içindeki bilgilerin eldeki uygulama ile doğrudan ilişkili olan bir alt bölümü sürekli güncel olarak tutulur; çünkü verinin bu bölümü CBS nin sahibi olan kuruluşun sorumluluğundadır. Verinin geri kalan kısmı ise genellikle başlangıçta diğer kuruluşlardan toplanır ve CBS nin ömrü boyunca düzenli olarak güncelleştirilemez, belki de hiç güncelleştirilmez. Örneğin; Orman Bakanlığı topografik verileri birkaç yıl önce üretilmiş olan topografik haritalardan veya sayısal formattaki topografik veri setlerinden toplar. Fakat sadece kendi verilerini (orman yollarını vb.) güncelleştirir. Coğrafyayı meydana getiren temeller; mekan, mekandaki ilişkiler ve mekandaki değişikliklerdir. Dolayısıyla, coğrafi bilgi zaman içinde değişime uğrar. Veri tabanı yönetim sistemi (VTYS) zamana bağlı değişimleri tutabilecek özellikte ise ve tasarım da ona göre yapılmışsa semantik (öznitelik) verilerdeki değişimler kolayca anlaşılabilir, modellendirilebilir ve temsil edilebilirler. Ancak coğrafi verinin geometrik bileşeni de zamanla değişir. Bunun sonucu olarak coğrafi nesneler arasındaki topolojik ve düzen ilişkileri de değişime uğrayabilirler. Klasik CBS de bu değişiklikleri tutacak zaman ekseni bulunmaz. Fakat pek çok CBS uygulaması zamana göre değişken süreçlerin modellendirilmesini ve temsil edilmesini gerektirir. Bu gibi uygulamalara örnek olarak çevre, kadastro, iklim, nüfus, araç görevlendirme, acil durum yönetimi, orman yönetimi vb. verilebilir. Mekansal ilişkilere dayalı olarak coğrafi veriyi analiz etme, sunma ve depolama yeteneklerinden dolayı CBS kullanımı hızla büyümektedir. Bununla birlikte; nüfus, ekonomik aktiviteler, taşımacılık faaliyetleri, trafik şartları ve daha bir çok alanda zamanla birlikte değişiklikler olmaktadır. Zamansal CBS, zamansal bilgiyi kayıt ederek nerede, ne zaman ve ne oldu gibi sorulara cevap verebilmektedir. Langran a göre zamansal CBS nin temel fonksiyonları; keşif, analiz, güncelleme, kalite kontrol, planlama ve görselleştirmedir (Ott and Swiaczny, 2001). Keşif; hem bilgisayar kayıtları hem de fiziksel dünyadaki değişiklikler için çalışılan alana ilişkin eksiksiz tanımlamaları kayıt etmeyi gerektirir. Analiz; değişikliklerin etkileri veya nedenlerini, zamanla birlikte mekansal desendeki değişiklikleri ve bunlara ek olarak mekansal olayların keşfini gerektirmektedir. Güncelleme; veri tabanı için geçerli olan en son bilginin sağlanmasıyla ilgilidir. Kalite kontrol; gerçek dünya olayları hakkındaki tarihsel bilgiye dayalı olan yeni bilginin, geçerliliği ve tutarlılığını kontrol ederek hataların minimize edilmesi anlamına gelir. Planlama; kesin bir zaman periyodunun geçmesi veya verilerdeki değişiklikler olaylar gibi önceden tanımlanmış eylemleri harekete geçirmeye izin veren bir mekanizmadır. Görselleştirme; zamansal değişikliklerin sunumunu gerektirmektedir. Günümüzde CBS, tarımsal alanların %20 sinden fazlasını kaplayan taşkın ne zaman meydana geldi? veya 1980 ve 1990 yılları arasında orman sınır değişikliklerini göster gibi sorulara yanıt verebilmektedir. Bu nedenle Zamansal CBS nin yararı ve gerekliliği açıktır. Şekil 1.1 de iki arazi kütlesi geçmişte birleşikmiş ama şimdi birbirinden ayrılmış ve bir köprü yapımıyla ulaşım sağlanmıştır. Basit sorgulamalar ilgilenilen öznitelikteki değişimler veya hareketler içindir. Karmaşık sorgulamalar geçmişteki olayları açıklamak için veya gelecekteki olayları tahmin etme amaçlıdır. Klasik CBS nin fonksiyonlarını anlamak için, nesneler için zamansal bilgi CBS de kullanılan veri modellerine eklenmek zorundadır.

3 Coğrafi veri; geometri ve öznitelik birleşimi ile tanımlanabilir ama aşağıdaki sorgulamalara bu CBS ile cevap verilemez. Zaman bileşenin eksikliği geçmişteki olayların analizini ve gelecek tahminini zor ve imkansız hale getirir. Bu nedenle ZCBS nin kullanımı kaçınılmaz olacaktır. Şekil / Figure 1.1 İki arazi yığını için ZCBS sorgulamaları / TGIS queries for two land masses (Candy, 1995). 2. CBS DE ZAMANA BAĞLI MEKANSAL VERİLERİN MODELLENMESİ Coğrafi nesneler yaratılmalarından yok olmalarına kadar sürekli olarak var olurlar. Yaşamı boyunca bir coğrafi nesne evrimsel bir süreç geçirir ve birtakım olaylardan etkilenir. Bütün bunlar coğrafi nesnenin geometrisinin (konum ve biçiminin) ve semantiğinin (özniteliklerinin) değişmesine neden olur. Bir coğrafi nesnenin değişimleri çeşitli türlerde karakterize edilebilir (Sarbanoğlu, 1996): Sürekli Değişimler Birçok olgunun doğası sürekli karakterdedir. Ancak süreklilik evrimin hızı, denizin sürekli ancak çok yavaş olarak biçimini değiştirdiği kıyı çizgisi ile bir kaç saat içinde dramatik olarak değişebilen bir hava sisteminde olduğu gibi büyük farklılıklar gösterir. Kesikli değişimler Bazı değişimler; orman yangını, deprem, toprak kayması veya kazalarda olduğu gibi ani değişiklikler gösteren yapıdadır. Eğer güncelleştirme, zaman ölçeği uygun olarak ayarlanmamış ise bu gibi ani değişiklikler yakalanamayabilir. Salınımlı değişimler Bazı coğrafi nesneler mevsim, gel-git, buzul ön çizgisi, avlanma alanları, bitki örtüsü gibi dönemsel olaylardan etkilenirler. Bu olayların çoğu kolayca modellenebilir özelliktedir. Geçici değişimler

4 Bazı coğrafi nesneler durumlarını geçici olarak değiştirirler. Örneğin; bir binanın inşaatı veya yoldaki buzlanma gibi. Eğer bu olaylar CBS nin veri toplama anında olursa ve CBS belli bir zaman ölçeğinde uygun güncelleştirme düzeninden yoksun ise bu nesneler yanlışlıkla geçici durumlarında temsil edilmiş olur. Coğrafi nesnelerin değişimleri, çoğunlukla yukarıda sözü edilen türlerin bir karması olarak gerçekleşir. Bir akarsuyun şekli, genişliği ve akışı, toprağın nem oranı, bir buzulun biçim ve konumu, kıyı çizgisi, yol durumu, binalar, kirlenme, bitki örtüsü, ormanda yayılmış olan bir hastalık hepsi zaman içinde değişirler. Coğrafi nesnelerin semantik ve geometrik özelliklerinin zamana bağlı değişimleri ayrı olarak analiz edilebilir. 2.1 CBS de Zamana Bağlı Değişimlerin Modellenmesi ve Temsili Coğrafi nesneler insanlar tarafından algılandıkları biçime uygun olarak şöyle modellendirilirler (Sarbaoğlu, 1996): coğrafi nesne = geometri + öznitelik Bu mantıksal model bilgi sisteminde şöyle bir genel modelde temsil edilir: coğrafi bilgi = geometrik bilgi + öznitelik bilgisi Zamana bağlı değişimler de ele alındığında bu formüle bir bileşen daha eklemek gerekir: zamansal coğrafi bilgi = geometri + hareket + öznitelik Bugün pek çok CBS uygulamasında, denizde bir petrol sızıntısının izlenmesi veya otomatik araç/gemi navigasyonun da olduğu gibi, coğrafi nesnelerin hareket bilgisine de gerek duyulur. Hareket bilgisi geometri verisinden türetilebilir. Ancak bunun için geometri verisi ile birlikte zaman verilerinin de kaydedilmesi gereklidir. Durumlar, olaylar ve ifadeler zamansal CBS de üç ana varlıktır. Durumlar, coğrafi olayların geometrik dağılımını tanımlarlar. Olaylar, zaman içindeki doğa olayları için durum değişikliklerinin nedenidir. İfadeler, keşfedilen ve ölçülen değişikliklerin nasıl olduğunu tanımlar. Bu yüzden durumlar, olaylar ve ifadeler kombine edildiğinde alanda ne var, ne oldu ve nasıl oldu gibi sorulara cevap verebilir (Ott and Swiaczny, 2001). Coğrafi mekanda nerede, hangi değişikliğin, ne zaman meydana geldiği hakkında bilginin açık ve kesin olması zamansal CBS nin özüdür. Klasik CBS veri modellerinde, temel kavram konumdur. Temel CBS birimleri, geometrik nesneler (noktalar, çizgiler, poligonlar ve raster yapı elemanları) ve bunların statik öznitelikleridir. Zamansal CBS konum bazlı analizlerin (örneğin; arazi kullanım değişiklikleri ve ekolojik kalıtım) ve işlem bazlı değişikliklerin (örneğin; yangın yayılması ve fırtına yayılması) her ikisini de desteklemelidir. Öznitelikler; noktalar, çizgiler, poligonlar veya raster yapı elemanları ile birleştirilmiştir. 2.2 CBS ye Zamanın Entegre Edilmesi Zamansal CBS; x, y, (z) ve t boyutları ile üç ya da dört boyutlu (3B/4B CBS) olarak adlandırılabilir. Bununla birlikte, CBS terminolojisinde 3B CBS genellikle konum ve yüksekliği

5 (geometrik boyut) ifade etmek için kullanılmaktadır. 4B CBS ile ise genellikle zamansal CBS kastedilmektedir. Zamansal CBS, mekansal nesnelerin hem geometrisindeki hem de özniteliklerindeki zamansal değişiklikleri kayıt etme yeteneğine sahip olmak zorundadır. Zamansal veri tabanları yapılandırılırken yaygın olarak kullanılan iki tür zamandan söz edilebilir: Uygulama zamanı: Geçerli zaman, dünya zamanı, olay zamanı veya mantıksal zaman olarak da adlandırılmaktadır. Kayıt zamanı: İşlem zamanı, veri tabanı zamanı, sistem zamanı, fiziksel zaman veya güncelleştirme zamanı olarak da adlandırılmaktadır. Zamana bağlı bir veri tabanında Veri tabanına göre 14 Nisan 1994 saat 21:00 de X parselinin hissedarları kimlerdi? gibi bir soruyu yanıtlayabilmek için hem uygulama zamanının hem de kayıt zamanının tutulması gerekir. Bu bazı karışıklıkların önlenmesi için zorunludur. Yıllık taşınmaz mal vergilerinin, mükelleflerin banka hesaplarından otomatik olarak kesilmesine dayalı bir vergilendirme sisteminde her iki zamanın da kaydedilmesi gereklidir. Aksi takdirde örneğin B olayı 1 nolu arazi sahibi hisselerini 3 nolu arazi sahibine sattı ise ve C olayı yıllık vergiler banka hesaplarından tahsil edildi ise durum çözülemez ve yanlışlık yapılır (Sarbanoğlu, 1996). Nesneler her iki zaman tarafından tanımlanırsa bu tür nesnelere çift zamanlı nesneler denir. Yukarıdaki zaman türlerine ek olarak Candy (1995) ölçüm zamanından söz etmiştir. Candy (1995) ye göre, her coğrafi nesneyi takip etmek için bir çok olanaklı zaman vardır. Nesnelerin başlangıç ve bitiş tarihleri vardır. Nesnedeki değişikliğin olduğu zaman uygulama zamanı, bu değişikliğin ölçüldüğü zaman ölçüm zamanı, değişikliğin CBS ye girildiği zaman ise kayıt zamanıdır. Burada önemli nokta olarak uygulama zamanı genelde çok hassas olarak bilinmez ama ölçüm zamanından tahmin edilir. Şekil 2.13 de farklı zaman türleri, yol üzerindeki taşkın örneği kullanılarak açıklanmıştır. Nesneyi tanımlamak için CBS içerisine x, y, (z), t ve öznitelik değeri girilir. Zaman değerini, uygulama veya kayıt zamanı temsil edebilir.

6 Şekil / Figure 2.1 Zamanın türleri / Types of time (Candy, 1995). 3. ZAMANSAL VERİ MODELLERİNE GENEL BAKIŞ CBS literatüründe yaygın kabul gören 5 adet ZCBS veri modeli bulunmaktadır. Bunlar; Basit anlık durum modeli: Tüm coğrafi tabaka ile zamanı kayıt eder. Güncelleme modeli: Her coğrafi detay için zamanı kayıt eder. Mekan-zaman karma modeli: Zaman içerisinde temel geometrik topolojiyi sunar. 3 ve 4 boyutlu karmaşık model: Zamana bağlı mekansal birleştirme işlemlerine ve sorgulama işlemlerine izin veren daha gelişmiş modeldir. Bütünleşik model: Vektör ve raster modellerin kombinasyonudur. Çok yönlü ZCBS için veri modeli seçimi kritiktir. Yukarıda açıklanan modeller zamana bağlı mekansal veriyi depolar ve tanımlar. Her model avantaj ve dezavantajlara sahiptir. Tablo 3.1 de beş adet ZCBS modeli değerlendirilmiştir. ANLIK DURUM (vektör) GÜNCELLEME (vektör) KARMA 3 ve 4 BOYUTLU ENTEGRE CBS YAPILANDIRMA İYİ ORTA ZAYIF ZAYIF ORTA PERFORMANS İYİ ZAYIF ORTA ORTA ZAYIF VERİ HACMİ ZAYIF İYİ İYİ İYİ ZAYIF VERİ GİRİŞİ İYİ İYİ ORTA ZAYIF İYİ DÜZENLEME İYİ İYİ ORTA ZAYIF ORTA ZAMANSAL ZAYIF ORTA ORTA İYİ İYİ SORGULAMA/ANALİZ ZAMANSAL ZAYIF ZAYIF ORTA İYİ ORTA MODELLEME VERİNİN ZAYIF ORTA ORTA İYİ ORTA GÖRSELLEŞTİRİLMESİ KULLANIM KOLAYLIĞI İYİ ORTA ORTA ZAYIF ZAYIF Tablo / Table 3.1 Genel ZCBS fonksiyonları için ZCBS veri modellerinin basit karşılaştırılması / A simple comparison of TGIS data models for general TGIS functions (Candy, 1995). 4. ZAMANSAL VERİ TABANI TÜRLERİ Bir veri tabanında zamansallık farklı yollardan ifade edilebilir. Buna göre zamansal veri tabanı türlerini şöyle sıralayabiliriz (Ott and Swiaczny, 2001): Statik veri tabanları: Yalnızca şu anki geçerli bilgiyi kayıt eder. Bazen yeni acil bir

7 veri eski verinin üzerine tekrar yazılabilir. Statik geri dönüşümlü veri tabanları: Veri tabanına her zaman eski verinin yanına yeni veriyi ekler. Ne yazık ki tüm veriler gereksiz olarak kayıt edilmek zorundadır. Bu yüzden bu yaklaşım diğer tüm durumlar için pek geçerli bir sonuç vermemektedir. Bu yaklaşım veri güvenliği sebebiyle güncelleştirme işlemi için uygulanmaktadır. Bu durumda yalnızca veri tabanı zamanı kayıt edilir. Tarihsel veri tabanları: Bu yaklaşım olayın meydana geldiği geçerli zaman kullanılır. Çift zamanlı veri tabanları: Çift zamanlı veriyi tutar. Her nesne için uygulama zamanı ve kayıt zamanı tutulur. 5. KARTOGRAFYA DA STATİK VE DİNAMİK GÖRSEL DEĞİŞKENLER Coğrafi bilgilerin özelliklerinin görsel olarak sunulması ile ilgili olarak kartografya da görsel (grafik) değişkenler kullanılmaktadır. Bunun yanında, modern kartografya; dinamik sunumlar için de görsel değişkenler geliştirilmiştir. Bu bağlamda, görsel değişkenler iki başlık altında incelenebilir: Statik Görsel Değişkenler: Şekil 5.1 de görülen geleneksel görsel değişkenler, statik görsel değişkenler olarak adlandırılmaktadır (Kraak, 2001; Yücel, 2002). Şekil / Figure 5.1 Statik görsel değişkenler / Static visual variables (Kraak, 2001). Dinamik Görsel Değişkenler: Dinamik görsel değişkenler, Dibiase ve MacEachren tarafından ortaya konmuştur (Kraak and Klomp, 1995): An: An, kartografik animasyon süresince haritada değişen elemandır. Zamansal ve zamansal olmayan animasyon için kullanılabilir.

8 Süre: Gerçek zamandaki elemanın süresini gösterir ve animasyon süresince görülebilir. Sıklık: Dinamik görsel değişken olan sıklık grafik elemanın meydana geliş oranı için kullanılır. Sıra: Animasyon gerçekte; verilen sırada tek tek çerçevelerin sunumudur. Zamansal verinin kronolojik olarak sunumu, büyük olasılıkla kartografik animasyon formunda kullanılır. Değişim Oranı: Değişim oranı M/D olarak tanımlanır. M: Büyüklüğün değişimi, D: Her bir durumun süresidir. Eğer M artarken D aynı kalırsa animasyon ani olacaktır. Eğer D artarken M sabit kalırsa değişim azalacaktır. Değişim oranı hem zamansal hem de zamansal olmayan animasyonda kullanılabilir. Eşzamanlılık: Eşzamanlılık 2 veya daha fazla olayın her biriyle bir animasyon içinde eş zamanlı gelişimlerini göstermesiyle ilgilidir. Eşzamanlılık açıkça görüldüğü gibi yalnızca zamansal ilişkiler için çalışmaktadır. Şekil / Figure 5.2 Dinamik görsel değişkenler / Dynamic visual variables 6. VEKTÖR TABANLI BİR TEMATİK ZCBS UYGULAMASI Uygulamada ülkemizdeki illerin, 1927 den 2000 yılına kadar sınırlarındaki (geometrik) ve nüfuslarındaki (öznitelik) değişimleri içeren vektör tabanlı bir tematik ZCBS oluşturulmuştur (Dal, 2004). ZCBS de yer alan varlıklar Tablo 6.1 de görülmektedir. Nüfus verileri, Devlet İstatistik Enstitüsü İstanbul Bölge Müdürlüğü nden elde edilmiştir. İllerin oluşum tarihleri ise valiliklerin internet sitelerinden elde edilmiştir. İl sınır değişimleri, mevcut haritalardan yararlanarak girilmiştir. Sistemde her ilin sınır (geometrik) değişimine bağlı olarak farklı kayıtları/versiyonları yer almaktadır. Nüfus (öznitelik) değişimleri için yeni bir kayıt/versiyon oluşturulmamış, bunun yerine pratik açıdan her yeni nüfus sayımı bir saha (sütun) olarak girilmiştir. Uygulama iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada, MapBasic ile MapInfo ortamında her bir ilin kaç tane versiyonu olduğunu gösteren ve ilin istenilen versiyonunu görmeyi sağlayan, seçilen ilin hangi yıllarda değişime uğradığı ve bu yıllardaki sınırını görmeyi sağlayan ve her bir ilin hangi ilçelere sahip olduğunu gösteren ve istenilen ilçeyi görmeyi sağlayan bir arayüz oluşturulmuştur (Ek-1). İkinci aşamada, Türkiye nin 1927 den 2000 yılına kadar nüfus ve sınır değişimleri; nüfus sayım yıllarına göre dinamik olarak oluşturulan tematik haritalar ile animasyon hazırlanarak sunulmuştur. Bu aşamada nüfus ve sınır değişimlerinin dinamik sunumu için Delphi de çalışmanın daha pratik olacağı anlaşılmış ve bu nedenle MapBasic

9 komutları, Delphi içinde kullanılarak bağımsız çalışan ikinci bir program oluşturulmuştur. Tematik haritalar oluşturulurken, illerin ilgili nüfus sayım tarihindeki en son versiyonları, veri tabanından otomatik olarak türetilmektedir. Ayrıca programda, etkileşimli olarak da tematik oluşturmak da mümkündür. Zamana bağlı değişimlerin izlenebilmesi ve anlaşılabilmesi için kartografik tekniklerden yararlanarak zamansal değişimleri gösteren dinamik bir tematik harita oluşturulmuş ve animasyon hazırlanmıştır. Dinamik değişkenlerden süre, değişim oranı ve sıra; geleneksel değişkenlerden ise renk, öznitelik değişimlerini göstermek için kullanılmıştır (Ek-2). Tablo / Table 6.1 Sistemdeki varlıklar, geometrileri ve öznitelikleri / Entities, their geometries and attributes in the system VARLIK GEOMETRİ ÖZNİTELİKLER TABLO ADI İLLER ALAN IL_ID, IL_ADI, ILLER OLUSUM_TARIHI, VERSIYON NÜFUS - IL_ID, N1927..N2000 NUFUS 7. SONUÇLAR Bu çalışmada zamansal CBS nin temel kavramları üzerinde durulmuş ve bir uygulama sunulmuştur. CBS de zamansal bilgiyi modelleme çalışmaları 1980 li yılların ortalarında başlamıştır ve son yıllarda bu konuda yoğun çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Zamansal CBS nin amacı; zamana bağlı mekansal verinin analiz edilmesi, yönetimi ve işlenmesidir. Bununla birlikte, herhangi bir bilgi sisteminin yetenekleri büyük oranda veri modellerinin tasarımına bağlıdır. Veri modelleri; kurallar, işlemler ve nesne türlerini tanımlamaktadır (Ott and Swiaczny, 2001). Eğer Zamansal CBS, iyi bir veri modeline sahip değilse, zamansal bilginin analizi ve sorgulanması etkili olmayacaktır (Nadi and Delavar, 2003). Bugünkü yeni kuşak veri tabanı modellendirme teknikleri öznitelik bilgilerinin zamanla değişimini kontrol altında tutabilecek olanaklar sunmaktadır. Ancak geometrik bilgiler de gerçekten zamanla değişmektedir. CBS de bu değişimlerin doğru biçimde tutulabilmesi için uygun veri modellerine gereksinim vardır. Oysa bugünkü CBS tasarımlarında zaman bağlı bu değişimlerin dikkate alınmadığı gözlenmektedir. Klasik CBS veri modellerinde gerçekliğin sunumu statik olarak vurgulanmaktadır. Etkin bir ZCBS modeli gelişitirilmesi için daha fazla araştırmaya gereksinim vardır. Zamansal CBS nin kullanıldığı alanlar çok çeşitlidir ama değişim, harita ve zaman kelimelerinin geçtiği her yerde Zamansal CBS vardır diyebiliriz. Bu alanları ise şöyle özetleyebiliriz: taşkınlar, ürün büyümesi, orman yangını, orman açıklığı, ağaç kesimi, kentsel büyüme, nüfus değişimi, deniz seviyesi, köprü yapımı, kaza analizi, hata analizi, kalite değerlendirme, veri analizi.. v.b. dir. Zamansal CBS sosyo-ekonomik verilerdeki değişiklikler ve seyahat yolları ile ilgili bir çok soruya cevap vermek için de kullanılabilir (Elbadrawi, 1996). Başarılı zamansal CBS uygulamaları mevcut tarihsel veriye bağlıdır. Zaman boyutu CBS yi daha çekici hale getirmiştir. Klasik CBS yerine zamansal CBS nin kullanımı yakın gelecekte kaçınılmaz olacaktır.

10 KAYNAKLAR 1. Candy, J., Development of a Prototype Temporal Geographic Information System, Unpublished Master's Thesis, Simon Fraser University, Burnaby, B.C., Canada. 2. Castagneri, J., Temporal GIS Explores New Dimensions In Time, GIS World, Dal, Ş., Vektör Tabanlı Zamansal Coğrafi Bilgi Sistemi Oluşturulması, Yüksek Lisans Tezi, YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. 4. Elbadrawi, H., Temporal GIS Applications In Public Transit Planning And Management, Master Thesis, Department of Civil and Environmental Engineering, Florida International University, Miami, Florida. 5. Johnson, I., Mapping The Fourth Dimension: The Timemap Project, In: Archaeology In The Age Of The Internet: Proceedings Of The 25th Anniversary Conference Of CAA, Birmingham. 6. Kraak, M.J.and Klomp, A., A Classification of Cartographic Animations: Towards a Tool for the Design of Dynamics Maps in a GIS Environment, In: Proceedings of the Seminar on Teaching Animated Cartography, Madrid, Spain. 7. Nadi, S. and Delavar, M., Spatio-Temporal Modeling Of Dynamic Phenomena In GIS, Master Thesis, Department of Surveying and Geomatic Eng., Engineering Faculty, University of Tehran. 8. Ormeling, F.J., Teaching Animation Cartography, In: Proceedings of the Seminar on Teaching Animated Cartography, Madrid, Spain. 9. Ott, T. and Swiaczny, F., Time-Integrative Geographic Information Systems Management And Analysis Of Spatio-Temporal Data, Springer. 10. Sarbanoğlu, H., Coğrafi Bilgi Sistemlerinde Zamana Bağlı Değişimlerin Modellendirilmesi, CBS96 Sempozyumu, YTÜ, İstanbul. 11. Yuan, M., Temporal GIS And Spatio-Temporal Modelling, In: Proceedings Of The Third International Conference/Workshop On Integrating GIS And Environmental Modeling, Santa Fe, January pp Yuan, M., Wildfire Conceptual Modeling For Building GIS Space-Time Models, In: Proceedings GIS/LIS 94, pp Yücel, M.A., Coğrafi Bilgilerin Görselleştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

11 Ek / Appendix -1: ZCBS kullanıcı arayüzü / TGIS user interface - 1

12 Ek / Appendix -2: ZCBS kullanıcı arayüzü / TGIS user interface - 2

BELEDİYEDE YAPILAN CBS ÇALIŞMALARINDAN ELDE EDİLEN 2 BOYUTLU VE 3 BOYUTLU TEMATİK HARİTALARIN SUNUMU

BELEDİYEDE YAPILAN CBS ÇALIŞMALARINDAN ELDE EDİLEN 2 BOYUTLU VE 3 BOYUTLU TEMATİK HARİTALARIN SUNUMU TMMOB COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KONGRESİ 2011 31 Ekim - 04 Kasım 2011, Antalya BELEDİYEDE YAPILAN CBS ÇALIŞMALARINDAN ELDE EDİLEN 2 BOYUTLU VE 3 BOYUTLU TEMATİK HARİTALARIN SUNUMU Eylem Kaya 1, M. Erkan

Detaylı

Kentsel Bilgi Modelleme (CIM) ve Veri Madenciliği

Kentsel Bilgi Modelleme (CIM) ve Veri Madenciliği Kentsel Bilgi Modelleme (CIM) ve Veri Madenciliği Elif Ensari İyi Proje Uygulama, Bits n Bricks, İstanbul Teknik Üniversitesi, Lisbon Üniversitesi (PhD Candidate) İstanbul Bilgi Üniversitesi Can Sucuoglu

Detaylı

Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi

Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi http://facebook.com/esriturkey https://twiter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 4 Gün 24 Saat Jeoloji Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Genel

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ BUILDING GEODATABASE EĞİTİMİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ BUILDING GEODATABASE EĞİTİMİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ BUILDING GEODATABASE EĞİTİMİ http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 3 Gün 18 Saat COĞRAFİ

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon. www.gislab.ktu.edu.tr

Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon. www.gislab.ktu.edu.tr Planlamada Uygulama Araçları Yrd. Doç. Dr. Volkan YILDIRIM,yvolkan@ktu.edu.tr Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon www.gislab.ktu.edu.tr II. Ders_İçerik 6. Planlamada Veri Yönetimi Coğrafi Bilgi

Detaylı

Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi

Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi http://facebook.com/esriturkey https://twiter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 4 Gün 24 Saat Harita Mühendisleri için ArcGIS Eğitimi Kursu

Detaylı

CBS Arc/Info Kavramları

CBS Arc/Info Kavramları Arc/Info Kavramları Prof.Dr. Emin Zeki BAŞKENT Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi (ESRI) Environmental Systems Research Institute Dünyadaki 50 büyük yazılım şirketinden birisidir Pazarın 1/3

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ BUILDING GEODATABASE EĞİTİMİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ BUILDING GEODATABASE EĞİTİMİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ BUILDING GEODATABASE EĞİTİMİ http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 3 Gün 18 Saat COĞRAFİ

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ARAZİ ÇALIŞMASI - 2 UYGULAMA PLANI İSTANBUL, 2018 Dersin Tanıtımı 1) Ders fotogrametri Kamu Ölçmeleri ve Kartografya Anabilim dalları

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Building Geodatabase Eğitimi

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Building Geodatabase Eğitimi COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Building Geodatabase Eğitimi Kursun Süresi: 3 Gün 18 Saat http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Building

Detaylı

SUNUM KAPSAMI INSPIRE PROJESİ TEMEL BİLGİLERİ

SUNUM KAPSAMI INSPIRE PROJESİ TEMEL BİLGİLERİ SUNUM KAPSAMI 1. TUCBS ÖN ANALİZ FORMUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİMİZ 2. BAKANLIĞIMIZIN TUCBS KAPSAMINDA SORUMLULUKLARI 3. TAŞRA BİRİMLERİNİN (VALİLİK-İL ÖZEL İDARE) YÜRÜTTÜKLERİ CBS PROJE BİLGİLERİ (NİSAN-2008

Detaylı

Kültür Varlıklarının Web Otomasyonu

Kültür Varlıklarının Web Otomasyonu Kültür Varlıklarının Web Otomasyonu SUNUM İÇERİĞİ PROJE GEREKLİLİĞİ PROJE İHTİYAÇLARI SİSTEM TASARIMINA GÖRE TEKNOLOJİK ALT YAPI DÜZENLENEN SİSTEMİN GETİRDİĞİ AVANTAJLAR PROJE GEREKLİLİĞİ Taşınmaz kültür

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ EĞİTİMİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ EĞİTİMİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ EĞİTİMİ http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 5 Gün 30 Saat COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ARCGIS GİRİŞ

Detaylı

3.2. Raster Veriler. Satırlar. Sütunlar. Piksel/hücre büyüklüğü

3.2. Raster Veriler. Satırlar. Sütunlar. Piksel/hücre büyüklüğü 3.2. Raster Veriler Satırlar Piksel/hücre büyüklüğü Sütunlar 1 Görüntü formatlı veriler Her piksel için gri değerleri kaydedilmiştir iki veya üç bant (RGB) çok sayıda bant Fotoğraf, uydu görüntüsü, ortofoto,

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgi Sistemi AutoCAD Map İle Gerçekleştirilen Bir Uygulama

Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgi Sistemi AutoCAD Map İle Gerçekleştirilen Bir Uygulama Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgi Sistemi AutoCAD Map İle Gerçekleştirilen Bir Uygulama Arzu Çöltekin Yıldız Teknik Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Yük. Müh. Araştırma Görevlisi 1/5 Özet Günümüzde

Detaylı

KAMU YÖNETİMİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI ULUSAL BİLGİ SİSTEMİ VERİ TABANI TASARIMI

KAMU YÖNETİMİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI ULUSAL BİLGİ SİSTEMİ VERİ TABANI TASARIMI İçindekiler ÖNSÖZ SUNUŞ GİRİŞ KAMU YÖNETİMİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI I 1 - GİRİŞ 1 2 - TÜRKİYE SÜRECİ 3 3 - İDARİ YAPILANMA 4 4 - MEVZUAT YAPILANMASI 4 5 - PERSONEL YAPILANMASI 5 6 - KAMU YÖNETİMİNİN

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ HRT 105 HARİTA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8 COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Yrd.Doç.Dr. H. Ebru ÇOLAK Kamu Ölçmeleri Anabilim Dalı www.gislab.ktu.edu.tr/kadro/ecolak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Geographical

Detaylı

DSİ kapsamında oluşturulan dağınık durumdaki verilerinin düzenlenmesi, yeniden tasarlanarak tek bir coğrafi veri tabanı ortamında toplanması,

DSİ kapsamında oluşturulan dağınık durumdaki verilerinin düzenlenmesi, yeniden tasarlanarak tek bir coğrafi veri tabanı ortamında toplanması, Projenin Amacı DSİ Genel Müdürlüğünde, Bölge Vaziyet Planı çalışmaları kapsamında üretilen ve mevcut DSİ faaliyetlerini içeren CBS veri setleri ile CBS Veritabanının incelenerek yine mevcut CBS donanım,

Detaylı

ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi

ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi Kursun Süresi: 5 Gün 30 Saat http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi Genel

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ HARİTA TABANLI PLANLAMA VE YÖNETİM Prof.Dr. Vahap TECİM Dokuz Eylül Üniversitesi HARİTADAN DA ÖTE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ BİLGİ SİSTEMİ Donanım Yazılım Veriler Personel Yeryüzü

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN VE KURAKLIK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ Yrd. Doç. Dr. Caner GÜNEY 18 MART 2014 ANKARA

Detaylı

SBE16 / Akıllı Metropoller Ekim 2016 / İSTANBUL

SBE16 / Akıllı Metropoller Ekim 2016 / İSTANBUL SBE16 / Akıllı Metropoller 13-15 Ekim 2016 / İSTANBUL TAKDİM PLANI Teknolojik Gelişim ve 3 Boyuta Geçiş : 2B gösterim tekniği haritacılığın doğuşundan beri kullanılmaktadır. Bu temsil şekli yerleşmiş alışkanlıklar

Detaylı

ArcGIS ile Elektrik Dağıtımı Uygulamaları Eğitimi

ArcGIS ile Elektrik Dağıtımı Uygulamaları Eğitimi ArcGIS ile Elektrik Dağıtımı Uygulamaları Eğitimi http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 5 Gün 30 Saat ArcGIS ile Elektrik Dağıtımı Uygulamaları

Detaylı

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR TUCBS TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA TÜGEM TAGEM TRGM KKGM COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM ANKARA 2010 1 TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR 1-1/25 000 Ölçekli

Detaylı

Proje kapsamında Arazi İzleme Sisteminin bir bütün olarak sunulması için bir portal yapısı hazırlanmıştır. Arazi İzleme Sistemi;

Proje kapsamında Arazi İzleme Sisteminin bir bütün olarak sunulması için bir portal yapısı hazırlanmıştır. Arazi İzleme Sistemi; Arazi İzleme CORINE WEB Portal Projesi Kurum adı : T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Proje durumu : Tamamlandı. Uygulama adresleri: http://aris.cob.gov.tr http://aris.cob.gov.tr/csa/ http://aris.cob.gov.tr/csa/

Detaylı

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Coğrafi Bilgi Teknolojileri LOREM İPSUM Şubesi Müdürlüğü ANKARA 2015 LOREM İPSUM

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Coğrafi Bilgi Teknolojileri LOREM İPSUM Şubesi Müdürlüğü ANKARA 2015 LOREM İPSUM BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Coğrafi Bilgi Teknolojileri LOREM İPSUM Şubesi Müdürlüğü ANKARA 2015 LOREM İPSUM 1950 yılında kurulan Karayolları Genel Müdürlüğü Otoyollar, devlet ve il yolları

Detaylı

ArcGIS ile Su Yönetimi Eğitimi

ArcGIS ile Su Yönetimi Eğitimi ArcGIS ile Su Yönetimi Eğitimi http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 5 Gün 30 Saat ArcGIS ile Su Yönetimi Genel Bir platform olarak ArcGIS,

Detaylı

Arazi Kullanımı Veri Kaynakları ve Yöntem. Öğrt.Gör.Dr. Rüya Bayar

Arazi Kullanımı Veri Kaynakları ve Yöntem. Öğrt.Gör.Dr. Rüya Bayar Arazi Kullanımı Veri Kaynakları ve Yöntem Öğrt.Gör.Dr. Rüya Bayar Arazi Kullanımı doğal ortam insan etkileşimine bağlı olarak ortaya çıktığı için, bu çalışmalarda Coğrafyanın veri kaynaklarını kullanır.

Detaylı

CORINE 1990 ve 2006 Uydu Görüntüsü Yorumlama Projesi. Kurum adı : T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. Proje durumu : Tamamlandı.

CORINE 1990 ve 2006 Uydu Görüntüsü Yorumlama Projesi. Kurum adı : T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. Proje durumu : Tamamlandı. CORINE 1990 ve 2006 Uydu Görüntüsü Yorumlama Projesi Kurum adı : T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Proje durumu : Tamamlandı. Uygulama adresleri: http://aris.cob.gov.tr/crn/ http://aris.cob.gov.tr/csa/

Detaylı

MEKANSAL VERİLERİN 3 BOYUTLU GÖRSELLEŞTİRİLMESİ YTÜ DAVUTPAŞA KAMPÜSÜ UYGULAMASI. Mehmet Ali Yücel ve Mehmet Selçuk

MEKANSAL VERİLERİN 3 BOYUTLU GÖRSELLEŞTİRİLMESİ YTÜ DAVUTPAŞA KAMPÜSÜ UYGULAMASI. Mehmet Ali Yücel ve Mehmet Selçuk MEKANSAL VERİLERİN 3 BOYUTLU GÖRSELLEŞTİRİLMESİ YTÜ DAVUTPAŞA KAMPÜSÜ UYGULAMASI Mehmet Ali Yücel ve Mehmet Selçuk Yıldız Teknik Üniversitesi, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü, Kartografya Anabilim

Detaylı

UNIVERSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ

UNIVERSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ UNIVERSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD) Sistemleri Arasındaki Temel Farklar Universal Bilgi Teknolojileri Ltd. Şti. 2010. Tüm hakları saklıdır.

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ VE UZAKTAN ALGILAMA

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ VE UZAKTAN ALGILAMA Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Taşınmaz Değerleme ve Geliştirme Tezsiz Yüksek Lisans Programı COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ VE UZAKTAN ALGILAMA 1 Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama İçindekiler

Detaylı

MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Yürütülen TUCBS ve INSPIRE Standartları Çalışmaları

MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Yürütülen TUCBS ve INSPIRE Standartları Çalışmaları 18 19 Kasım 2015, ATO Congresium, Ankara MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Yürütülen TUCBS ve INSPIRE Standartları Çalışmaları Dr. Engin Öncü SÜMER, Dr. Erol TİMUR, Yıldız NURLU, Pemra KUMTEPE ve Dr. Türkan

Detaylı

Koordinat Referans Sistemleri

Koordinat Referans Sistemleri Koordinat Referans Sistemleri Harita yapımında geometrik süreç Küre Referans yüzeyin seçimi Elipsoit Ölçek küçültme Dünya/Jeoit Harita düzlemine izdüşüm Harita Fiziksel yer yüzünün belli bir şekli yok,

Detaylı

YTÜ İnşaat Müh. Bölümü Dersler BOĞAZİÇİ ÜNİ. ODTÜ Kodu Adı Adı Kodu Adı Kodu. Environmental Eng. CE 421

YTÜ İnşaat Müh. Bölümü Dersler BOĞAZİÇİ ÜNİ. ODTÜ Kodu Adı Adı Kodu Adı Kodu. Environmental Eng. CE 421 YTÜ İnşaat Müh. Bölümü Dersler BOĞAZİÇİ ÜNİ. ODTÜ INS1122 Mühendislik Jeolojisi Earth Sciences CE331 Geology for Civil Engineers GEOE104 INS1322 Statik Statics CE243 Engineering Mechanics I CE221 INS1911

Detaylı

Vektör veri. Doç. Dr. Saffet ERDOĞAN 1

Vektör veri. Doç. Dr. Saffet ERDOĞAN 1 Vektör veri Nokta, çizgi ve alanların temsilinde kullanılır. Bunların hepsi koordinatlar kullanılarak mekansal temsilde kullanılır. Noktalar en küçük boyutsuz gösterimlerdir Doç. Dr. Saffet ERDOĞAN 1 Vektör

Detaylı

ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Burak ARICAK Arş. Gör. Erhan ÇALIŞKAN Öğrt. Gör. Dr. Selçuk GÜMÜŞ Prof. Dr. H.Hulusi ACAR KAPSAM Giriş Orman yollarının

Detaylı

Temel Haritacılık Bilgisi. Taha Sözgen İzmir, 2015

Temel Haritacılık Bilgisi. Taha Sözgen İzmir, 2015 1 Temel Haritacılık Bilgisi Taha Sözgen İzmir, 2015 2 İçerik Tarihçe Harita Türleri Topoğrafya Haritaları Hidrografya Haritaları Ortofoto Haritaları Ölçek Kavramı Bir Haritada Bulunması Gerekenler Küresel

Detaylı

Dünya CBS Günü 2015. 19 Kasım 2015, Ankara

Dünya CBS Günü 2015. 19 Kasım 2015, Ankara Dünya CBS Günü 2015 19 Kasım 2015, Ankara Amaç Projenin amacı; kentsel analiz, planlama, tasarım ve karar destek süreçlerinin iyileşmesine katkı sağlamak amacıyla 3 Boyutlu Kent Veri Modelinin ve örnek

Detaylı

CBS TABANLI SUÇ ANALİZİ YÖNTEMLERİ

CBS TABANLI SUÇ ANALİZİ YÖNTEMLERİ CBS TABANLI SUÇ ANALİZİ YÖNTEMLERİ M. Özçetin a, H. H. Maraş b a TÜBİTAK İLTAREN, Ankara, Türkiye - mustafa.ozcetin@tubitak.gov.tr b Fen Bilimleri Enstitüsü, Çankaya Üniversitesi, Ankara, Türkiye - hhmaras@cankaya.edu.tr

Detaylı

Trafik Yoğunluk Harita Görüntülerinin Görüntü İşleme Yöntemleriyle İşlenmesi

Trafik Yoğunluk Harita Görüntülerinin Görüntü İşleme Yöntemleriyle İşlenmesi Trafik Yoğunluk Harita Görüntülerinin Görüntü İşleme Yöntemleriyle İşlenmesi ISITES 2016 4 TH INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN ENGINEERING AND SCIENCE Dr. G. Çiğdem Çavdaroğlu ISITES,

Detaylı

İGABİS. İGDAŞ Altyapı Bilgi Sistemi

İGABİS. İGDAŞ Altyapı Bilgi Sistemi İGABİS İGDAŞ Altyapı Bilgi Sistemi İGDAŞ * 12 milyonluk bir Mega Kent te * 1,7 milyonu bulan abonesiyle * İstanbul un %55 ine ulaşan * Hızla büyüyen ve gelişen bir DOĞALGAZ DAĞITIM kuruluşudur. İGDAŞ IN

Detaylı

Fotogrametri Anabilim dalında hava fotogrametrisi ve yersel fotogrametri uygulamaları yapılmakta ve eğitimleri verilmektedir.

Fotogrametri Anabilim dalında hava fotogrametrisi ve yersel fotogrametri uygulamaları yapılmakta ve eğitimleri verilmektedir. FOTOGRAMETRİ ANABİLİM DALI Fotogrametri eski Yunancadaki Photos+Grama+Metron (Işık+Çizim+Ölçme) kelimelerinden Eski Yunancadan bati dillerine giren Fotogrametri sözcüğü 3 kök sözcükten oluşur. Photos(ışık)

Detaylı

MAPINFO PRO TEMEL SEVİYE EĞİTİM İÇERİĞİ

MAPINFO PRO TEMEL SEVİYE EĞİTİM İÇERİĞİ MAPINFO PRO TEMEL SEVİYE EĞİTİM İÇERİĞİ Başarsoft Bilgi Teknolojileri A.Ş. Web site: http://www.basarsoft.com.tr Kontak mail: egitim@basarsoft.com.tr Ankara Merkez Adres Ehlibeyt Mah. Ceyhun Atıf Kansu

Detaylı

KENT BİLGİ SİSTEMLERİ DOÇ. DR. VOLKAN YILDIRIM ARŞ. GÖR. ŞEVKET BEDİROĞLU. Kent Bilgi Sistemlerinde Veritabanı Organizasyonu Ders 3

KENT BİLGİ SİSTEMLERİ DOÇ. DR. VOLKAN YILDIRIM ARŞ. GÖR. ŞEVKET BEDİROĞLU. Kent Bilgi Sistemlerinde Veritabanı Organizasyonu Ders 3 KENT BİLGİ SİSTEMLERİ DOÇ. DR. VOLKAN YILDIRIM ARŞ. GÖR. ŞEVKET BEDİROĞLU Kent Bilgi Sistemlerinde Veritabanı Organizasyonu Ders 3 2018 1 Kent Bilgi Sistemlerinde Veritabanı Tasarımı Veri tabanları birbirleriyle

Detaylı

Kentsel Dönüşümde Coğrafi-Kent Bilgi Sistemleri

Kentsel Dönüşümde Coğrafi-Kent Bilgi Sistemleri Kentsel Dönüşümde Coğrafi-Kent Bilgi Sistemleri Prof. Dr. Tahsin YOMRALIOĞLU İTÜ İnşaat Fakültesi Geomatik Mühendisliği Bölümü ITU Faculty of Civil Engineering Department of Geomatics Engineering http://web.itu.edu.tr/tahsin

Detaylı

Eme Sistem simülasyonu. Giriş. Simulasyonun Kullanım Alanları (Devam) Simulasyonun Kullanım Alanları. Sistem Simülasyonuna Giriş

Eme Sistem simülasyonu. Giriş. Simulasyonun Kullanım Alanları (Devam) Simulasyonun Kullanım Alanları. Sistem Simülasyonuna Giriş Eme 3105 Giriş Sistem simülasyonu Gerçek Dünya Sureci Sistemin davranışıyla ilişkili varsayımlar seti Modelleme & Analiz Sistem Simülasyonuna Giriş Ders 1 Simülasyon, gerçek bir dünya sureci yada sistemindeki

Detaylı

9/14/2016 EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Giriş. (Devam) Simulasyonun Kullanım Alanları. Sistem Simülasyonuna Giriş. Hafta 1. Yrd.Doç.Dr.

9/14/2016 EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Giriş. (Devam) Simulasyonun Kullanım Alanları. Sistem Simülasyonuna Giriş. Hafta 1. Yrd.Doç.Dr. EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU Sistem Simülasyonuna Giriş Hafta 1 Yrd.Doç.Dr.Beyazıt Ocaktan Giriş Simülasyon, gerçek bir dünya süreci yada sistemindeki işlemlerin zamana bağlı değişimlerinin taklit edilmesidir.

Detaylı

CBS Arc/Info Kavramları

CBS Arc/Info Kavramları Arc/Info Kavramları Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Arc/Info 9.3? ArcGIS Desktop o ArcView: çok kapsamlı veri kullanımı, haritalama ve analizler üzerine odaklanır. o o ArcEditor: ArcView

Detaylı

MAPINFO PRO TEMEL VE İLERİ SEVİYE EĞİTİM İÇERİĞİ

MAPINFO PRO TEMEL VE İLERİ SEVİYE EĞİTİM İÇERİĞİ MAPINFO PRO TEMEL VE İLERİ SEVİYE EĞİTİM İÇERİĞİ Başarsoft Bilgi Teknolojileri A.Ş. Web site: http://www.basarsoft.com.tr Kontak mail: egitim@basarsoft.com.tr Ankara Merkez Adres Ehlibeyt Mah. Ceyhun Atıf

Detaylı

EME 3105 Giriş SISTEM SIMÜLASYONU Sistem Simülasyonuna Giriş Simülasyon Ders 1 Simülasyon, Yrd.Doç.Dr.Beyazıt Ocaktan

EME 3105 Giriş SISTEM SIMÜLASYONU Sistem Simülasyonuna Giriş Simülasyon Ders 1 Simülasyon, Yrd.Doç.Dr.Beyazıt Ocaktan EME 3105 Giriş SISTEM SIMÜLASYONU Sistem Simülasyonuna Giriş Gerçek Dünya Sureci Sistemin davranışıyla ilişkili varsayımlar seti Modelleme & Analiz Ders 1 Yrd.Doç.Dr.Beyazıt Ocaktan Simülasyon, gerçek

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (2) 49-59 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Teknik Not ZAMANSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (ZCBS), ZCBS VERİ MODELLERİ ve ZCBS

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNİN temellerinin atıldığı Çanakkale zaferinin 100. yılı kutlu olsun.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNİN temellerinin atıldığı Çanakkale zaferinin 100. yılı kutlu olsun. Doç.Dr.Mehmet MISIR-2013 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNİN temellerinin atıldığı Çanakkale zaferinin 100. yılı kutlu olsun. Son yıllarda teknolojinin gelişmesi ile birlikte; geniş alanlarda, kısa zaman aralıklarında

Detaylı

TEMATİK COĞRAFİ HARİTALARIN VERİMLİLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

TEMATİK COĞRAFİ HARİTALARIN VERİMLİLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ TEMATİK COĞRAFİ HARİTALARIN VERİMLİLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Cihan Yalçın 1, * Edirne Bilim Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü Engin Bişar 1 Edirne Bilim Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü Seda Yalçın

Detaylı

Prof.Dr. Tolga Elbir

Prof.Dr. Tolga Elbir Prof.Dr. Tolga Elbir Coğrafya + Bilgi Sistemi + Coğrafya, yeryüzünü beşeri (insanoğlu ile ilgili) ve fiziki açılardan araştıran bilim dalıdır. Coğrafya, kartografi, yani harita biliminden daha geniş bir

Detaylı

Afet-Acil Durum Yönetimine Yönelik Web CBS Çözümleri. Sercan ERHAN

Afet-Acil Durum Yönetimine Yönelik Web CBS Çözümleri. Sercan ERHAN Afet-Acil Durum Yönetimine Yönelik Web CBS Çözümleri Sercan ERHAN Sel ve Taşkın Heyelan Deprem Yangın Fırtına Salgın Hastalık Çığ Kaza Başlıca Afet Çeşitleri Afet Acil Durum değerlendirmelerinde veri güvenilirliği

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI 2016-2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI SINIF: 1 DÖNEM: GÜZ Aİ 101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ ATATURK'S PRINCIPLES AND HISTORY 2016 2 0 2 2 Z FİZ

Detaylı

KONYA ÜNİVERSİTESİ BÖLÜMÜ

KONYA ÜNİVERSİTESİ BÖLÜMÜ KONYA ÜNİVERSİTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ 1 NECMETTİN E İ ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ 11 Fakülte 4 Enstitü 2 Yüksekokul 1 Konservatuar 50 yıllık İlahiyat ve Eğitim Fakültesi 30 yıllık Tıp Fakültesi ile yeni bir

Detaylı

DAVUTPAŞA KAMPÜSÜ NÜN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE ÜÇ BOYUTLU MODELİNİN OLUŞTURULMASI

DAVUTPAŞA KAMPÜSÜ NÜN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE ÜÇ BOYUTLU MODELİNİN OLUŞTURULMASI DAVUTPAŞA KAMPÜSÜ NÜN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE ÜÇ BOYUTLU MODELİNİN OLUŞTURULMASI D.T. Özdemir 1, M.Ü. Gümüşay 2 1 YTÜ, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeodezi ve Fotogrametri

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 4/3/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 4/3/2017 2 BÖLÜM 4 TABAKALI KAYAÇLARIN ÖZELLİKLER, STRATİGRAFİ,

Detaylı

Avlanmaya Açık ve Kapalı Alanlara İlişkin Coğrafi Bilgi Sistemi Projesi

Avlanmaya Açık ve Kapalı Alanlara İlişkin Coğrafi Bilgi Sistemi Projesi Avlanmaya Açık ve Kapalı Alanlara İlişkin Coğrafi Bilgi Sistemi Projesi Kurum adı : T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Av ve

Detaylı

HARİTA GENEL KOMUTANLIĞI

HARİTA GENEL KOMUTANLIĞI HARİTA GENEL KOMUTANLIĞI TOPOĞRAFİK VERİLERİN HAZIRLANMASI VE SUNUMU Mühendis Yüzbaşı Mustafa CANIBERK 08 Ekim 2013 TAKDİM PLANI TOPO25 Veritabanı Tanıtımı Topoğrafik Verilerin Hazırlanması Topoğrafik

Detaylı

T.C NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİBÖLÜMÜ NORMAL ÖĞRETİM, AKADEMİK YILI DERS PLANI

T.C NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİBÖLÜMÜ NORMAL ÖĞRETİM, AKADEMİK YILI DERS PLANI 0010070001 0010070002 0010070003 0010070004 0010070005 0010070006 0010070007 TOPLAM Ölçme Bilgisi-1 ADI T+U+L KREDİ 3+1+0 3,5 6 Harita Mühendisliğine Giriş 2+0+0 2 3 Matematik-1 4+0+0 4 7 Fizik-1 4+0+0

Detaylı

UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE SAYISAL UZAKTAN ALGILAMA

UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE SAYISAL UZAKTAN ALGILAMA UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE SAYISAL UZAKTAN ALGILAMA Son yıllarda teknolojinin gelişmesi ile birlikte; geniş alanlarda, kısa zaman aralıklarında ucuz ve hızlı sonuç alınabilen uzaktan algılama tekniğinin, yenilenebilir

Detaylı

CBS COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ

CBS COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ CBS COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ BÜ KRDAE JEODEZİ ANABİLİM DALI KAVRAMLAR Bilgi: Verinin işlenmiş hali Sistem: Ortak bir amaç için etkileşimli faaliyetlerin ve varlıkların oluşturduğu bir gruptur. Bilgi Sistemi:

Detaylı

Genelleştirme. Bu, haritanın haritası olduğu bölgenin basitleştirilmiş durumunu yansıtması anlamına gelir.

Genelleştirme. Bu, haritanın haritası olduğu bölgenin basitleştirilmiş durumunu yansıtması anlamına gelir. Genelleştirme Haritayı uydu görüntüsü veya hava resminden ayıran en büyük özellik, haritanın haritası olduğu bölge ile ilgili tüm somut objelerin gösterimini içermemesidir. Bu, haritanın haritası olduğu

Detaylı

MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ

MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ MAPINFO PROFESSIONAL TEMEL VE İLERİ SEVİYE KURS İÇERİĞİ Başar Bilgisayar Sistemleri Ve İletişim Teknolojileri San. Ve Tic. Ltd. Şti. Web site: http://www.basarsoft.com.tr Kontak mail: basar@basarsoft.com.tr

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ FAALİYET VE PROJELERİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ FAALİYET VE PROJELERİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ FAALİYET VE PROJELERİ 1- BELEDİYEMİZ TEKNİK BİRİMLERİNİN İHTİYAÇ DUYDUĞU COĞRAFİ VERİLERİN BENTLEY CBS EKLENTİSİ İLE SUNULMASI: İhtiyaç duyulan coğrafi verilerin

Detaylı

MONTE CARLO BENZETİMİ

MONTE CARLO BENZETİMİ MONTE CARLO BENZETİMİ U(0,1) rassal değişkenler kullanılarak (zamanın önemli bir rolü olmadığı) stokastik ya da deterministik problemlerin çözümünde kullanılan bir tekniktir. Monte Carlo simülasyonu, genellikle

Detaylı

MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları

MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları 1 UYGULAMA HAKKINDA Uygulama Milli Emlak Genel Müdürlüğü için İstanbul ilinin Fatih, Beykoz ve Çatalca ilçeleri

Detaylı

VERİ TABANI YÖNETİMİ. Yrd.Doç.Dr. Füsun BALIK ŞANLI 2013-2014 YTÜ

VERİ TABANI YÖNETİMİ. Yrd.Doç.Dr. Füsun BALIK ŞANLI 2013-2014 YTÜ VERİ TABANI YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Füsun BALIK ŞANLI 2013-2014 YTÜ Ders Düzeni Ders Uygulama Ödev Sınavlar 1. Ara Sınav 2. Ara Sınav Yıl Sonu Sınavı Sınavlar 2 Başarı Kriterleri Yıliçi başarı notu: (2 Yıliçi

Detaylı

KENT BİLGİ SİSTEMİNİN BİR ALT SİSTEMİ OLARAK İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ VE TÜRKİYE İÇİN 2008 YILINDA İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ KULLANIM DURUMU *

KENT BİLGİ SİSTEMİNİN BİR ALT SİSTEMİ OLARAK İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ VE TÜRKİYE İÇİN 2008 YILINDA İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ KULLANIM DURUMU * KENT BİLGİ SİSTEMİNİN BİR ALT SİSTEMİ OLARAK İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ VE TÜRKİYE İÇİN 2008 YILINDA İSTATİSTİKSEL BİLGİ SİSTEMİ KULLANIM DURUMU * Statistical Information System as a subsystem of Urban

Detaylı

2009 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI

2009 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI 009 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI SINIF: 1 DÖNEM: GÜZ Aİ 101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ ATATURK'S PRINCIPLES AND HISTORY FİZ 101 FİZİK PHYSICS HM 101 BİLGİSAYAR

Detaylı

INS4801 Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) (3 + 0)

INS4801 Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) (3 + 0) Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü INS4801 Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) (3 + 0) Prof.Dr.YALÇIN ARISOY yalcin.arisoy@deu.edu.tr DERSİN KAPSAMI: Coğrafi Bilgi Sistemlerine

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü Ders Adı Kodu Yerel Kredi ECTS Ders (saat/hafta) Uygulama (saat/hafta) Laboratuvar (saat/hafta) Topografya HRT3351 3 4 3 0 0 DERSİN

Detaylı

Sınıf Diyagramları Amaç: Sınıf Diyagramları Nasıl Çizilir?

Sınıf Diyagramları Amaç: Sınıf Diyagramları Nasıl Çizilir? Sınıf Diyagramları Sınıf diyagramı statik bir diyagramdır. Bir uygulamanın statik görünümünü temsil eder. Sınıf diyagramı sadece bir sistemin farklı yönlerini görselleştirmek, açıklamak ve belgelemek için

Detaylı

MapCodeX Numarataj KBS Kullanım Kılavuzu

MapCodeX Numarataj KBS Kullanım Kılavuzu MapCodeX Numarataj KBS Kullanım Kılavuzu Versiyon Numarası: 1.0 ------------------------------- Kullanım Kılavuzu 2015 info@ www. MapCodeX Numarataj KBS Hakkında MapCodeX Numarataj KBS; verilerin veri

Detaylı

MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi CBS Web Uygulaması 8.MapInfo Kullanıcılar Konferansı 6 Kasım 2013 - ANKARA 1 UYGULAMA HAKKINDA Uygulama Milli

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İNŞAAT ALANINDAKİ UYGULAMALARI

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İNŞAAT ALANINDAKİ UYGULAMALARI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İNŞAAT ALANINDAKİ UYGULAMALARI Ali Baran AKGÜN Egemen ÇAKIR Melike ERSOY Özlem PALABIYIK Danışman: Y. Doç. Dr. Esin ERGEN 1 İçerik CBS nedir? CBS nin inşaatta kullanım alanları

Detaylı

Bilişim Sistemleri. Modelleme, Analiz ve Tasarım. Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU

Bilişim Sistemleri. Modelleme, Analiz ve Tasarım. Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Bilişim Sistemleri Modelleme, Analiz ve Tasarım Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Ders Akışı Hafta 10-11. Nesneye Yönelik Sistem Analizi Haftanın Amacı Bilişim sistemleri geliştirmede nesneye yönelik sistem analizi

Detaylı

FOTOGRAMETRİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALIYETLERI

FOTOGRAMETRİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALIYETLERI FOTOGRAMETRİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALIYETLERI Fotg.D.Bşk.lığı, yurt içi ve yurt dışı harita üretimi için uydu görüntüsü ve hava fotoğraflarından fotogrametrik yöntemlerle topoğrafya ve insan yapısı detayları

Detaylı

VERİ KAYNAKLARI. Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri

VERİ KAYNAKLARI. Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri VERİ KAYNAKLARI YÖNETİMİ İ İ 5. ÜNİTE GİRİŞ Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri yönetimidir. Geleneksel yada çağdaş, birinci yada ikinci elden derlenen veriler amaca uygun veri formlarında tutulur.

Detaylı

Sıvı Depolarının Statik ve Dinamik Hesapları

Sıvı Depolarının Statik ve Dinamik Hesapları Sıvı Depolarının Statik ve Dinamik Hesapları Bu konuda yapmış olduğumuz yayınlardan derlenen ön bilgiler ve bunların listesi aşağıda sunulmaktadır. Bu başlık altında depoların pratik hesaplarına ilişkin

Detaylı

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ LİSANS DERS BİLGİ FORMU COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ LİSANS DERS BİLGİ FORMU COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ DERSİN ADI ORMAN FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ LİSANS DERS BİLGİ FORMU COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ DERSİN KODU PM 327 DERSİN TÜRÜ Seçmeli (Zorunlu/Seçmeli) ÖN KOŞUL DERSİN DÖNEMİ Sonbahar

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR. Doç.Dr. Tolga ÇAN Çukurova Üniversitesi, Mühendislik fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR. Doç.Dr. Tolga ÇAN Çukurova Üniversitesi, Mühendislik fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR Doç.Dr. Tolga ÇAN Çukurova Üniversitesi, Mühendislik fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Canlılar küresi (Biyosfer) Yerküre (Litosfer) Hava küre (Atmosfer) Su

Detaylı

Dr. Emin BANK NETCAD Kurumsal Temsilcisi

Dr. Emin BANK NETCAD Kurumsal Temsilcisi Dr. Emin BANK NETCAD Kurumsal Temsilcisi emin.bank@netcad.com.tr DÜNYA CBS GÜNÜ Dünya, Yaşam Olduğunu Bildiğimiz Tek Gezegen Sorunlar? Artan Nüfus? Azalan Kaynaklar? İklim Değişikliği? Çarpık Kentleşme?

Detaylı

Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (ArcGIS-SQL)

Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (ArcGIS-SQL) Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (ArcGIS-SQL) İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, Geomatik Mühendisliği Bölümü 2014 2015 Güz Yarıyılı Uygulama 2 ArcGIS Yazılımı ile Mekânsal

Detaylı

KENT BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ ÇALIŞTAYI T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KENT BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ ÇALIŞTAYI T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KENT BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ ÇALIŞTAYI 09-10-11 Temmuz 2012 İstanbul T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Yüklenici - Alt Yüklenici kbsgml GML

Detaylı

KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ ORMANCILIK COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ TEKNOLOJİSİ

KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ ORMANCILIK COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ TEKNOLOJİSİ KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ ORMANCILIK COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ TEKNOLOJİSİ Kırgızistan Cumhuriyeti Çevre Koruma ve Ormancılık Devlet Ajansı Key words: Kırgızistan Orman Kadastro, Kırgızistan Orman CBS SUMMARY

Detaylı

FOTOGRAMETRİK YÖNTEMLERLE 3 BOYUTLU COĞRAFİ VERİ TABANININ GÜNCELLENMESİ

FOTOGRAMETRİK YÖNTEMLERLE 3 BOYUTLU COĞRAFİ VERİ TABANININ GÜNCELLENMESİ FOTOGRAMETRİK YÖNTEMLERLE 3 BOYUTLU COĞRAFİ VERİ TABANININ GÜNCELLENMESİ K.S.TAPAN a, M. BÖLME a, L.İŞCAN a, O.EKER a, A.OKUL a, a Harita Genel Komutanlığı, Fotogrametri Dairesi Başkanlığı, Cebeci, Ankara,

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ve KULLANIM ALANLARI

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ve KULLANIM ALANLARI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ve KULLANIM ALANLARI Dr. Murat KOMESLİ Yaşar Üniversitesi Yazılım Mühendisliği Bölümü Bornova-İZMİR murat.komesli@yasar.edu.tr 1 Gündem Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Tanımı CBS

Detaylı

Jeolojik Miras Olarak Mersin-Adana Bölgesinin Önemli Karstik Unsurları ve Envanter Amaçlı Bir Veritabanının Coğrafi Bilgi Sistemi ile Oluşturulması

Jeolojik Miras Olarak Mersin-Adana Bölgesinin Önemli Karstik Unsurları ve Envanter Amaçlı Bir Veritabanının Coğrafi Bilgi Sistemi ile Oluşturulması Jeolojik Miras Olarak Mersin-Adana Bölgesinin Önemli Karstik Unsurları ve Envanter Amaçlı Bir Veritabanının Coğrafi Bilgi Sistemi ile Oluşturulması Cüneyt Güler 1, Hidayet Tağa 1 ve Tolga Çan 2 cguler@mersin.edu.tr,

Detaylı

WEB TABANLI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ YTÜ İNŞAAT FAKÜLTESİ UYGULAMASI

WEB TABANLI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ YTÜ İNŞAAT FAKÜLTESİ UYGULAMASI TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 16. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 3-6 Mayıs 2017, Ankara. WEB TABANLI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ YTÜ İNŞAAT FAKÜLTESİ UYGULAMASI Hicret Gürsoy Sürmeneli

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ ARCGIS SCHEMATİCS EĞİTİMİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ ARCGIS SCHEMATİCS EĞİTİMİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLERİ SEVİYE EĞİTİMLERİ ARCGIS SCHEMATİCS EĞİTİMİ http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 3 Gün 18 Saat COĞRAFİ BİLGİ

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ SERVER MİMARİSİ SERVER UYGULAMA GELİŞTİRME EĞİTİMİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ SERVER MİMARİSİ SERVER UYGULAMA GELİŞTİRME EĞİTİMİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ SERVER MİMARİSİ SERVER UYGULAMA GELİŞTİRME EĞİTİMİ http://facebook.com/esriturkey https://twitter.com/esriturkiye egitim@esriturkey.com.tr Kursun Süresi: 5 Gün 30 Saat COĞRAFİ

Detaylı

İSTATİSTİĞİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNDE KULLANILMASI

İSTATİSTİĞİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNDE KULLANILMASI İSTATİSTİĞİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNDE KULLANILMASI Nurcan TEMİZ Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, İstatistik Bölümü, İZMİR, e-mail: nurcan.temiz@deu.edu.tr Alınış: 21 Şubat 2007, Kabul:

Detaylı

ARAZİ KULLANIM PLANLAMASI

ARAZİ KULLANIM PLANLAMASI ARAZİ KULLANIM PLANLAMASI ön koşul kavramsal uzlaşı niçin planlama? toplumsal-ekonomikhukuksal gerekçe plan kapsam çerçevesi plan yapımında yetkiler planın ilkesel doğrultuları ve somut koşulları plan

Detaylı

T.C. MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi

T.C. MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi T.C. EHET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi ÖĞRETİ YILI : 2015 / 2016 PROGRAI : COĞRAFYA Dersin (adı,teorik,uygulama,kredisi, toplam ve AKT değişikliklerinde; dersin kodu "15" ile başlayacak,

Detaylı

BSM 532 KABLOSUZ AĞLARIN MODELLEMESİ VE ANALİZİ OPNET MODELER

BSM 532 KABLOSUZ AĞLARIN MODELLEMESİ VE ANALİZİ OPNET MODELER BSM 532 KABLOSUZ AĞLARIN MODELLEMESİ VE ANALİZİ OPNET MODELER Yazılımı ve Genel Özellikleri Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Kablosuz Ağların Modellemesi ve Analizi 1 OPNET OPNET Modeler, iletişim sistemleri ve

Detaylı

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING AND ARCHITECTURE DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING. Course Name T P L ECTS

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING AND ARCHITECTURE DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING. Course Name T P L ECTS FIRST YEAR 1st semesr T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING AND ARCHITECTURE DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING MAT101 Calculus I Mamatik I PHY101 Physics I Fizik I 3 0 2 7 CHE101 Chemistry

Detaylı