BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ

Transkript

1

2 BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ BİLGİ YÖNETİMİ DAİRESİ NİSAN Görüş ve Önerileriniz İçin E-posta : beklentianketi@bddk.org.tr Tel: (312)

3 Bu rapor kamuoyunu bilgilendirme amaçlı olup, içinde yer alan bilgilere dayanarak verilecek yatırım ya da benzeri kararların sonuçlarından BDDK sorumlu tutulamaz. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Bilgi Yönetimi Dairesi Atatürk Bulvarı No. 191/B Ankara TÜRKİYE Tel. (312) Faks. (312) e-posta: Bu yayın tüm içeriği ile BDDK internet sayfasında ( yer almaktadır. BDDK OFİSTEKNİK Doküman Merkezinde 425 adet basılmıştır. Nisan 2008 / ANKARA

4 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Soru No İÇİNDEKİLER Sayfa No Sunuş A-Genel Değerlendirme 6 B-Makroekonomik Gelişmelere İlişkin Beklentiler 9 1 GSMH. 9 2 Cari Açık Bütçe Açığı TÜFE İç Borçlanma Faiz Oranı ABD Dolar Kuru Reel Sektör Finansman Gereksinimi C-Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler YTL Mevduat Faiz Oranları.14 9 DTH Faiz Oranları TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread) Konut Kredisi Faiz Oranları Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Ticari Kredilerin Faiz Oranları Kredi Kartı Faiz Oranları. 16 D-Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler Toplam Nakdi Kredi Hacmi Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı Konut Kredileri Hacmi Taşıt Kredileri Hacmi Kredi Kartları Kredi Hacmi Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi Ticari Kredi Hacmi KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi Ticari Kredi Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler Tüketici Kredileri Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler. 24 E-Bankacılık Sektörüne İlişkin Beklentiler Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Bankacılık Sektörü Karlılığı Banka Karlılığı Üzerinde Etkili Olabilecek Faktörler Bankacılık sektörünün Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynakları Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı Bankacılık Sektörünü Etkileyebilecek Faktörler Kamuoyunun Bankacılık Sektörüne Olan Güvenini Etkileyecek Faktörler Bankacılık Sektöründe Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanları Bankacılık Sektörünün Muhtemel Risk Kaynakları Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler. 34 F-Beklentilerin Değişimi.. 35 G-Nisan 2007-Mart 2008 Dönemine İlişkin Beklenti ve Gerçekleşme Karşılaştırması...50 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 1

5 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi GRAFİKLER: Sayfa No A- Makroekonomik Beklentilere İlişkin Grafikler Grafik-1 GSMH Cari Açık Bütçe Açığı 10 Grafik-2 TÜFE İç Borçlanma Faiz Oranı Grafik-3 ABD Dolar Kuru Grafik-4 Reel Sektör Finansman Gereksinimi B-Faiz Oranları Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-5 YTL Mevduat Faiz Oranları...15 DTH Faiz oranları TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread). 15 Grafik-6 Konut Kredisi Faiz Oranları Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Ticari Kredilerin Faiz Oranları...17 Kredi Kartı Faiz Oranları...17 C-Kredi Hacimlerine Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-7 Toplam Nakdi Kredi Hacmi Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi. 19 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 19 Grafik-8 Konut Kredileri Hacmi.. 21 Taşıt Kredileri Hacmi Kredi Kartları Kredi Hacmi Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi. 21 Grafik-9 Ticari Kredi Hacmi KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi Grafik-10 Ticari Kredi Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler Grafik-11 Tüketici Kredileri Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler.. 25 D-Bankacılık Sektörüne Yönelik Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-12 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Grafik-13 Bankacılık Sektörü Karlılığı.. 26 Grafik-14 Banka Karlılığı Üzerinde Etkili Olabilecek Faktörler Grafik-15 Bankacılık Sektörünün Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynakları. 28 Grafik-16 Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı Grafik-17 Bankacılık Sektörünü Etkileyebilecek Faktörler Grafik-18 Kamuoyunun Bankacılık Sektörüne Olan Güvenini Etkileyecek Faktörler. 31 Grafik-19 Bankacılık Sektöründe Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanları 32 Grafik-20 Bankacılık Sektörünün Muhtemel Risk Kaynakları. 33 Grafik-21 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler F-Beklentilerin Değişimine İlişkin Grafikler Grafik-22 GSMH.. 35 Grafik-23 Cari Açık Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

6 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Sayfa No Grafik-24 Bütçe Açığı Grafik-25 TÜFE Grafik-26 İç Borçlanma Faiz Oranı Grafik-27 ABD Dolar Kuru Grafik-28 Reel Sektör Finansman Gereksinimi. 38 Grafik-29 Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread) Grafik-30 YTL Mevduat Faiz Oranları Grafik-31 DTH Faiz Oranları Grafik-32 TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Grafik-33 Konut Kredisi Faiz Oranları.. 40 Grafik-34 Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Grafik-35 Ticari Kredilerin Faiz Oranları.. 41 Grafik-36 Kredi Kartı Faiz Oranları.. 42 Grafik-37 Toplam Nakdi Kredi Hacmi.. 42 Grafik-38 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi 43 Grafik-39 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 43 Grafik-40 Konut Kredileri Hacmi.. 44 Grafik-41 Taşıt Kredileri Hacmi. 44 Grafik-42 Kredi Kartları Kredi Hacmi Grafik-43 Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi.. 45 Grafik-44 Ticari Kredi Hacmi.46 Grafik-45 KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi.46 Grafik-46 Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi. 47 Grafik-47 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü. 47 Grafik-48 Bankacılık Sektörü Karlılığı.. 48 Grafik-49 Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı.. 48 Grafik-50 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler.49 G-Nisan 2007-Mart 2008 Dönemine İlişkin Beklenti ve Gerçekleşme Karşılaştırması.. 50 Grafik-51 ABD Dolar Kuru Grafik-52 TÜFE Grafik-53 YTL Mevduat Faiz Oranları...51 Grafik-54 DTH Faiz Oranları Grafik-55 TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Grafik-56 Konut Kredisi Faiz Oranları Grafik-57 Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Grafik-58 Kredi Kartı Faiz Oranları Grafik-59 Toplam Nakdi Kredi Hacmi Grafik-60 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi. 54 Grafik-61 Konut Kredileri Hacmi Grafik-62 Taşıt Kredileri Hacmi. 55 Grafik-63 Kredi Kartları Kredi Hacmi Grafik-64 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 56 Grafik-65 Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi. 57 Grafik-66 Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi.. 57 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 3

7 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ SUNUŞ Bankacılık sektörü yöneticilerinin bankacılık ve ülke ekonomisi ile ilgili çeşitli konulardaki algılayış ve beklentilerinin izlenmesi ve şeffaflık ilkesi çerçevesinde diğer ekonomik birimler ve kamuoyu ile paylaşılmasını amaçlayan ve ilk sayısı Ekim 2005 de yayınlanan Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketinin onbirinci sayısı Nisan-Haziran 2008 dönemine ait beklentileri içermektedir. Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çeşitli makroekonomik göstergeler, ikinci bölümde faiz oranları, üçüncü bölümde çeşitli kredilerin hacimleri, dördüncü bölümde ise bankacılık sektöründe karlılık, risklilik, gelişim, güven ve diğer önemli konularla ilgili beklentilere ilişkin sorular yer almaktadır. Beşinci bölümde anket katılımcılarının beklentilerindeki değişimlerin izlenebilmesi amacıyla bir önceki anket ile yeni anket cevapları grafik olarak birlikte sunulmaktadır. Altıncı bölümde bir önceki anket döneminde çeşitli gösterge, oran ve tutarlara ilişkin beklentilerle gerçekleşmeleri karşılaştıran grafikler bulunmaktadır. Ankette iki farklı soru tipi yer almaktadır. Birinci tip sorularda belirli bir konuya ilişkin beklentiler sorulmuş, ikinci tip sorularda ise belirli bir konuya etkide bulunabilecek faktörlerin önem derecesine göre sıralanması istenmiştir. Birinci tip sorularda artacak/azalacak şıkları trend sınırları içinde kalan artış ve azalışları, önemli ölçüde artacak/önemli ölçüde azalacak şıkları trend üzeri artış ve azalışları ifade etmektedir. Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi için katılımcı olarak, sektörde faaliyet gösteren bankalardan (katılım bankaları dahil), banka aktif büyüklüğü de dikkate alınarak 1 ila 4 arasında değişen belirli sayıda üst düzey yönetici seçilmiştir. Katılımcılar banka genel müdürü, riskten sorumlu yönetim kurulu üyesi ve genel müdür yardımcılarından oluşmaktadır. Anket doldurulurken yöneticilerden kendi bankalarını değil bankacılık sektörünün tamamını göz önünde bulundurarak kişisel görüşlerini yansıtmaları istenmiştir. 4 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

8 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Katılımcılardan anket soruları haricinde önemli gördükleri ve bankacılık sektörü üzerinde etkisi olabilecek üç konuyu yazmaları istenmiştir. Anket sonuçları değerlendirilirken, katılımcıların belirttiği hususlar dikkate alınmış ve yapılan yorumlarda bu hususlara değinilmiştir. Anketin önümüzdeki dönemlerde geliştirilerek sunulması amacıyla görüş ve önerilerin elektronik posta adresine gönderilmesi beklenmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 5

9 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi ANKET SONUÇLARI A - GENEL DEĞERLENDİRME Doksan üst düzey banka yöneticisi tarafından cevaplanan Nisan-Haziran 2008 dönemi Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketinde üç önemli dışsal faktörün etkisi öne çıkmaktadır. Bu faktörler, uluslararası piyasalardaki dalgalanmanın yarattığı likidite sıkıntısı, girdi fiyatlarında yaşanan artışlar ve iç siyasi gelişmelerdir. Özellikle uluslararası likidite daralması, hem fon kaynaklarının hem de kredilerin faiz oranlarına ilişkin beklentilerin artış yönünde olması sonucunu doğurmuştur. Diğer taraftan, sektörün karlılığına ve riskliliğine ilişkin beklentiler de aynı şekilde olumsuz yönde gelişmiştir. Ancak, faiz oranlarına ilişkin bu olumsuz görünüme rağmen, GSMH ya, kredi hacimlerine ve aktif büyüklüğüne ilişkin beklentilerin halen olumlu olduğu, bankacılık sektörü yöneticilerinin kısa dönemde bir resesyon beklentisinin olmadığı görülmektedir. Özetle, sektör yöneticileri genel olarak, reel ekonomi ve bankacılık sektörü dışından kaynaklanan sebeplerle oluşan olumsuz durumun etkilerinin sınırlı olacağını, sektörün ve ekonominin büyümeye devam edeceğini beklemektedirler. Makroekonomik göstergelere ilişkin beklentilere bakıldığında, GSMH artış beklentilerinin devam ettiği, Cari açığın artacağına ilişkin beklentilerin çok az da olsa düştüğü (% 57- % 53) görülmektedir. Bütçe açığının GSMH a oranına ilişkin soruda katılımcıların % 58 i aynı kalacak, % 21 i ise artacak beklentisine sahiptir. Ankette, TÜFE nin artacağı beklentisine sahip katılımcı oranı % 59 ile son bir yılın en yüksek seviyesindedir. Bu durumun, yaşanan dalgalanmaların yanı sıra petrol ve diğer enerji fiyatlarındaki artışlardan kaynaklanabileceği ayrıca faiz artışı beklentilerinin enflasyonist baskı yaratacağı beklentisinden kaynaklanabileceği sonucu çıkarılmaktadır. Makroekonomik göstergeler arasında en dramatik değişim iç borçlanma faiz oranlarında olmuştur. Bir önceki anket döneminde % 3 olan iç borçlanma faiz oranındaki artış beklentisi bu dönemde % 50 seviyesinde gerçekleşmiştir. Benzer şekilde ABD dolar kuruna ilişkin artış beklentisine sahip katılımcı oranı bir önceki anket döneminde % 36 seviyesinde iken bu anket döneminde % 68 seviyesine çıkmıştır. Buna karşın reel sektör finansman gereksinimi beklentisi ise % 69 ile önemli bir değişiklik göstermemektedir. Fon kaynaklarının faiz oranlarının sorulduğu sorularda yurtdışı borçlanmalar hariç 6 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

10 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 olmak üzere beklentilerin çoğunlukla aynı kalacak yönünde gerçekleştiğini, ancak artış beklentisine sahip katılımcı sayısında yükselme olduğu, en fazla katılımcının artacak beklentisine sahip olduğu kaynağın ise yurtdışı borçlanmalar olduğu görülmektedir. Buna göre, artacak beklentisine sahip katılımcı oranı 3 ay vadeli YTL mevduat faiz oranında % 42, 3 ay vadeli DTH faiz oranında % 34, TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranında % 27, bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadinde ise % 88 seviyesindedir. Bir önceki anket döneminde % 66 seviyesinde olan yurtdışı borçlanma faiz spreadi artış beklentisinin % 88 seviyesine ulaşmış olması uluslararası piyasalardaki likidite daralması nedeniyle önümüzdeki üç aylık dönemde de bankaların yurtdışı borçlanma maliyetlerinin artmaya devam edeceğinin beklendiğini göstermektedir. Kredilerin faiz oranlarında ağırlıklı beklenti kredi kartları hariç olmak üzere artış yönündedir. Faiz oranlarında artış yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı konut kredilerinde % 64, diğer tüketici kredilerinde % 57, ticari kredilerde % 60, kredi kartlarında ise % 20 seviyesindedir. Kredi kartları faiz oranlarında artış bekleyenlerin oranının düşük olmasında kredi kartı faiz oranlarının diğer kredilere göre zaten yüksek olmasının ve söz konusu faiz oranına TCMB tarafından üst sınır uygulanmasının etkili olduğu düşünülmektedir. Kredi hacimlerine ilişkin sorularda bireysel kredi hacimlerinde daralma, ticari kredi ve toplam kredi hacimlerinde artış beklentilerinin hâkim olduğu görülmektedir. Bireysel kredi hacimlerinde daralma beklentisi kendisini özellikle konut kredilerinde göstermektedir. Konut kredilerinde artış bekleyen katılımcı oranı bir önceki anket döneminde % 66 iken bu ankette % 41 seviyesine gerilemiştir. Bu oranda faiz oranlarının yükselmesinin yanı sıra konut sektöründe yaşanan durgunluğun da etkili olabileceği değerlendirilmektedir. Bireysel kredilere ilişkin sorularda dikkat çeken diğer bir husus da takipteki bireysel kredi artış oranıdır. Bir önceki anket döneminde katılımcıların % 83 ü takipteki bireysel kredi hacminde artış beklerken bu dönem oran % 90 a çıkmıştır. Ticari kredi hacimlerine ilişkin beklentilerde bir önceki anket dönemine göre bir miktar düşüş olmakla birlikte ağırlıklı beklenti artacak yönünde gerçekleşmiştir. Artış beklentisine sahip katılımcı oranı KOBİ kredileri hariç ticari kredilerde % 66, KOBİ lere verilen ticari kredilerde ise % 70 seviyesindedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 7

11 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Kredi hacimlerini etkileyebilecek faktörlerin sorulduğu sorularda ticari kredilerin uluslar arası piyasalardaki gelişmelerden en fazla etkilenebileceği, bireysel kredilerin ise bir önceki anket döneminde olduğu gibi tüketim talebindeki artma/azalma faktöründen etkilenebileceği ifade edilmiştir. Bankacılık sektörü aktif büyüklüğüne ilişkin artış beklentisine sahip katılımcı oranı bir önceki anket dönemine göre ( % 88) bir miktar düşüşle % 79 olarak gerçekleşmiştir. Sektörün karlılığına ilişkin beklentilerde ise katılımcıların % 51 i karlılığın aynı kalacağını, % 28 i azalacağını % 21 i ise artacağını belirtmiştir. Karlılığı etkileyebilecek en önemli faktör olarak da % 54 oranında faiz marjındaki değişmeler gösterilmiştir. Anket katılımcılarının % 71 i en fazla artış göstermesini bekledikleri fon kaynağı olarak mevduatı göstermiştir. İkinci sırada % 14 ile para piyasaları, üçüncü sırada % 10 ile özkaynaklar gelmektedir. Anketin ilk hazırlanmaya başladığı 2005 Ekim Ayından beri hep önemli bir fon kaynağı olarak görülen sermaye piyasalarının bu ankette % 3 oranında kalması dikkat çekmektedir. Bankacılık sektöründeki yabancı sermaye payına ilişkin beklenti % 72 oranında aynı kalacağı yönündedir. Artış bekleyenlerin oranı % 21 ile anketin yapılmaya başlandığı Ekim 2005 döneminden beri en düşük seviyeye gelmiştir. Bankacılık Sektörünü ve sektöre olan güveni en fazla etkilemesi beklenen faktörlerin sorulduğu sorularda siyasi ve makroekonomik gelişmeler öne çıkmaktadır. Sektörün riskliliğine ilişkin soruda ise katılımcıların % 82 si riskliliğin artacağını beklediklerini ifade etmişlerdir. En önemli risk kaynağı olarak ise sırasıyla katılımcıların % 39 u likidite riskini, % 31 i kredi riskini, % 21 i faiz riskini % 7 si kur riskini gördüklerini belirtmişlerdir. Anket sonuçlarından, yurtdışı ekonomik ve yurtiçi siyasi gelişmelerden dolayı faiz oranlarında, TÜFE de ve döviz kurunda artış, karlılıkta ve bireysel kredi hacimlerinde düşüş gibi olumsuz beklentilerin olduğu, ancak GSMH, bütçe açığı gibi makroekonomik göstergelerde olumlu beklentilerin devam ettiği, özellikle ticari kredi hacimlerinde artış beklentisinin sürdüğü ve dolayısıyla kısa vadede durgunluk vb gelişmelerin beklenmediği, ancak bankacılık sektörünün riskliliğinin artmasının beklendiği sonuçlarına ulaşılmaktadır. 8 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

12 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 B) MAKROEKONOMİK BEKLENTİLER Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 1. Yıl sonu Gayri Safi Milli Hâsılası bir önceki yıla göre (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 4 4 b) Artacak c) Aynı kalacak 9 8 d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0-2. Geçen yılın aynı dönemine göre önümüzdeki üç aylık dönemde cari işlemler açığının GSYİH ya oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Geçen yılın aynı dönemine göre önümüzdeki üç aylık dönemde bütçe açığının GSYİH ya oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 2 2 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 9

13 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-1 GSMH, Cari Açık ve Bütçe Açığına İlişkin Beklentiler (1, 2 ve 3 ncü sorular) Yıl sonu Gayri Safi Milli Hâsılası %4 %73 %9 %13 Cari işlemler açığının GSYİH ya oranı %53 %33 %11 %2 Bütçe açığının GSYİH ya oranı %21 %58 %19 %2 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak GSMH ya yönelik cevaplarda bankacılık sektörü yönetici kesiminden katılımcıların % 77 si yıl sonu GSMH nın bir önceki yıla göre artacağı yönünde görüş bildirmişlerdir. Cari işlemler açığı için ise katılımcıların % 53 ü artış, % 33 ü aynı kalma yönünde beklentiye sahiptir. Bütçe açığının GSYİH ya oranının artacağına ilişkin beklentiler % 21 düzeyinde olup, aynı kalma ve azalma yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı % 77 seviyesindedir. 10 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

14 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan Önümüzdeki üç aylık dönemde yıllık TÜFE (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0-5. Önümüzdeki üç aylık dönemde 1 yıl vadeli (veya 1 yıla en yakın vadeli) iç borçlanma basit faiz oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 6 5 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-2 TÜFE ve İç Borçlanma Faiz Oranına İlişkin Beklentiler (4 ve 5 nci sorular) TÜFE %1 %58 %29 %12 İç borçlanma faiz oranı %1 %49 %44 %6 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak TÜFE ile ilgili olarak anket katılımcılarının % 59 u artacak % 29 u ise aynı kalacak yönünde beklenti bildirmişlerdir. Bir önceki anket döneminde artacak beklentisi % 51 seviyesinde idi. İç borçlanma faiz oranında artış beklentisine sahip katılımcı oranı % 50 olarak gerçekleşmiş olup bir önceki anket dönemine göre ( %3) önemli ölçüde artış olması dikkat çekmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 11

15 1 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 6. Mevcut duruma göre önümüzdeki üç aylık dönemde ABD dolar kuru (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-3 ABD Doları Kuru Değişim Beklentileri (6 ncı soru) %1 %67 %31 %1 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Katılımcıların % 68 i ABD dolar kuruna ilişkin artış beklentisine sahiptir. Katılımcıların % 31 i herhangi bir değişiklik olmaması yönünde beklentiye sahipken, düşme yönünde beklentiye sahip olanların oranı yalnızca % 1 dir. 12 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

16 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan Önümüzdeki üç aylık dönemde reel sektör finansman gereksinimi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 2 2 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 2 2 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-4 Reel Sektör Finansman Gereksinimi Beklentileri (7 nci soru) %2 %67 %29 %2 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Reel sektör finansman gereksinimine ilişkin beklentiler bir önceki anket dönemi ile hemen hemen aynı seviyede olup, artış beklentisi % 69, aynı kalma beklentisi % 29, azalma beklentisi ise % 2 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 13

17 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi C) FAİZ ORANLARI Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır ay vadeli YTL mevduat faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 6 5 e) Önemli ölçüde azalacak ay vadeli DTH faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak TCMB bankalararası para piyasası kısa vadeli faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 6 5 e) Önemli ölçüde azalacak Bankaların yurtdışı borçlanma faiz farkı (spread) (Katılımcı sayısı :90 kişi) % Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 4 4 b) Artacak c) Aynı kalacak 10 9 d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0-14 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

18 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-5 Fon Kaynaklarının Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler (8, 9, 10 ve 11 nci sorular) 3 ay vadeli TL mevduat faiz oranları %42 %52 %6 3 ay vadeli DTH faiz oranları %34 %48 %18 TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranları %27 %68 %6 Bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadi %4 %84 %1 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bankalara fon sağlayan çeşitli kaynakların faiz oranlarına ilişkin beklentilerin sorulduğu 8, 9, 10 ve 11 inci sorularda, katılımcıların geçen anket döneminde görülen faiz oranlarındaki düşme beklentilerinin azaldığı genel olarak artış yönündeki beklentilerin yükseldiği göze çarpmaktadır. Katılımcıların 3 ay vadeli YTL mevduat faiz oranları için % 43 ve TCMB bankalararası para piyasası kısa vadeli faiz oranları için % 59 oranında aynı kalma beklentisine sahip oldukları görülmektedir. Azalma yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı 3 ay vadeli YTL mevduat faiz oranlarında % 51, TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranlarında %57 dir. DTH faiz oranlarına ilişkin, azalma yönündeki beklenti Eylül-Aralık 2007 anket döneminde % 48 iken, bu anket döneminde % 26 ya düşmüş, artma yönündeki beklenti ise artmıştır. Bankaların yurt dışı borçlanma faiz spreadinde ise artma yönündeki beklenti bir önceki anket döneminde % 47 iken, Ocak-2007 anket döneminde % 7 si önemli ölçüde artış olmak üzere toplam % 66 seviyesine yükseldiği görülmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 15

19 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 12. Konut kredisi faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak Konut kredisi haricindeki diğer tüketici kredileri faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 2 2 e) Önemli ölçüde azalacak Ticari kredi faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 3 3 e) Önemli ölçüde azalacak Kredi kartı faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 9 8 e) Önemli ölçüde azalacak 0-16 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

20 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-6 Kredilerin Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler (12, 13, 14 ve 15 nci sorular) Konut kredisi faiz oranları %64 %34 %1 Diğer tüketici kredileri faiz oranları %57 %41 %2 Ticari kredi faiz oranları %37 %3 Kredi kartı faiz oranları %71 %9 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Kredilerin faiz oranları beklentilerine ilişkin sorularda, önceki anket döneminde azalma yönündeki beklenti ağırlıkta iken bu anket döneminde artma yönündeki beklenti ağırlık kazanmıştır. Faiz oranlarının artacağı yönünde beklentiye sahip katılımcıların oranı konut kredilerinde % 64, kredi kartı faiz oranlarında % 20, diğer tüketici kredilerinde % 57 ve ticari kredilerde % 60 dır. Faiz oranlarının aynı kalmasını bekleyenlerin oranı ise konut kredilerinde % 34, diğer tüketici kredilerinde % 41, ticari kredilerde % 37, kredi kartı faiz oranlarında % 71 düzeyindedir. Faiz oranlarında azalma bekleyenlerin oranı artacak ve azalacak beklentilerine nazaran düşük seviyelerdedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 17

21 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi D) BANKACILIK SEKTÖRÜ KREDİ HACİMLERİ Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 16.Toplam nakdi kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 8 7 e) Önemli ölçüde azalacak 0-17.Toplam gayri nakdi kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 4 4 e) Önemli ölçüde azalacak 0-18.Tüketici kredilerinin toplam kredilere oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 9 8 e) Önemli ölçüde azalacak 0-18 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

22 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-7 Toplam Kredilere İlişkin Beklentiler (16, 17 ve 18 nci sorular) Toplam nakdi kredi hacmi %66 %27 %8 Toplam gayri nakdi kredi hacmi %61 %34 %4 Tüketici kredilerinin toplam kredilere oranı %54 %37 %9 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Toplam kredi hacimlerine ilişkin soruların cevaplarına bakıldığında; beklentilerin, kredi hacimlerinin artacağı yönünde olduğu görülmektedir. Katılımcıların % 66 sı toplam nakdi kredilerde, yine % 61 i gayri nakdi kredilerde artış beklentisine sahipken, % 54 ünün toplam krediler içerisindeki bireysel kredilerin oranının artacağını beklediği görülmektedir. Aynı kalacak beklentisine sahip katılımcı oranı toplam nakdi kredilerde % 27, toplam gayri nakdi kredilerde % 34, toplam krediler içerisindeki bireysel kredilerinde % 37 dir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 19

23 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 19. Konut kredileri hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 10 9 e) Önemli ölçüde azalacak Taşıt kredileri hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Kredi kartları kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 4 4 e) Önemli ölçüde azalacak 0-22.Takipteki tüketici kredilerinin (brüt) hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak 9 8 d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0-20 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

24 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-8 Bireysel Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler (19, 20, 21 ve 22 nci sorular) Konut kredileri hacmi %41 %49 Taşıt kredileri hacmi %53 %26 %1 Kredi kartları kredi hacmi %1 %72 %22 %4 Takipteki bireysel kredilerin (brüt) hacmi %9 %1 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bireysel kredi hacmine ilişkin sorularda artış beklentisi oranı konut kredilerinde % 41, taşıt kredilerinde % 20, kredi kartlarında ise % 73 seviyesindedir. Konut kredileri hacmi ile taşıt kredileri hacminde bir önceki anket dönemine göre aynı kalacak beklentisinde artış gözlenmektedir. Takipteki bireysel kredi hacmine ilişkin artış beklentileri ise seviyesinde gerçekleşmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 21

25 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 23. Ticari kredi (KOBİ kredileri hariç) hacmi 8 (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 6 5 e) Önemli ölçüde azalacak KOBİ lere verilen kredilerin hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 8 7 e) Önemli ölçüde azalacak Takipteki ticari kredilerin (brüt) hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 2 2 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0-22 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

26 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-9 Ticari Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler (23, 24 ve 25 nci sorular) Ticari kredi (KOBİ kredileri hariç) hacmi %66 %29 %6 KOBİ lere verilen kredilerin hacmi %1 %69 %22 %8 Takipteki ticari kredilerin (brüt) hacmi %2 %84 %12 %1 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Ticari kredi hacmine ilişkin sorularda, KOBİ dışındaki ticari kredilerde artış beklentisine sahip toplam katılımcı oranı % 66 seviyesinde iken, KOBİ lere verilen kredilerde artış beklentisine sahip katılımcı oranı % 70 seviyesindedir. Katılımcıların % 86 sı kredi hacimlerindeki büyümeye paralel olarak takipteki ticari kredi hacminde artış beklemektedir. Ticari kredi hacimlerine ilişkin azalma ve aynı kalma yönündeki beklentilerde Ocak-2008 dönemi anketine göre artış beklendiği görülmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 23

27 1 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 26.Toplam ticari kredi hacmindeki değişmelerde etkili olabilecek 5 faktörü 16, 21 ve 22 nci sorulardaki beklentilerinizi de dikkate alarak önem derecesine göre sıralayınız. (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e kadar) Katılımcı Sayısı (%) a) Uluslararası piyasalardaki gelişmeler b) Ticari iç talepteki artma/azalma c) Ticari kredi faiz oranları d) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler e) Risk beklentilerindeki artış/azalış Grafik-10 %45 %35 %25 %15 %5 %44 Ticari Kredi Hacmini Etkiliyebilecek Faktörlerin "En Önemli" Görülme Dağılımı (26 ncı soru) %34 %8 %1 %12 a) Uluslararası piyasalardaki gelişmeler b) Ticari iç talepteki artma/azalma c) Ticari kredi faiz oranları d) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler e) Risk beklentilerindeki artış/azalış Ticari kredi hacmini etkileyebilecek faktörlerle ilgili soruda sırasıyla katılımcıların % 44 ü uluslar arası piyasalardaki gelişmeleri, % 34 ü ticari talepteki artma/azalmayı, % 12 si risk beklentilerindeki değişimi ve % 8 i ticari kredilerin faiz oranlarını ticari kredi hacmini etkileyebilecek en önemli faktör olarak belirtmişlerdir. 24 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

28 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan Toplam tüketici kredileri hacmindeki değişmelerde etkili olabilecek 5 faktörü 18, 19 ve 20 nci sorulardaki beklentilerinizi de dikkate alarak önem derecesine göre sıralayınız (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e). Katılımcı Sayısı (%) a) Yasal düzenlemeler b) Tüketim talebindeki artma/azalma c) Risk beklentilerindeki artış/azalış d) Bireysel kredi faiz oranları e) Ödeme alışkanlıklarının değişmesi Grafik-11 Tüketici Kredi Hacmini Etkiliyebilecek Faktörlerin "En Önemli Görülme" Dağılımı (27 nci soru) %45 %43 a) Yasal düzenlemeler %35 %25 %15 %21 %29 b) Tüketim talebindeki artma/azalma c) Risk beklentilerindeki artış/azalış d) Bireysel kredi faiz oranları %5 %1 %6 e) Ödeme alışkanlıklarının değişmesi Tüketici kredileri hacmini etkileyecek faktörlere ilişkin soruda katılımcıların % 43 ü tüketim talebindeki artma/azalmayı, % 29 u ödeme alışkanlıklarının değişmesini, % 21 i bireysel kredi faiz oranlarını tüketici kredi hacmini etkileyebilecek en önemli faktör olarak belirtmiştir. Faktörlerin en önemli görülme sıralamasında bir önceki anket döneminde % 14 ile 3. sırada bulunan ödeme alışkanlıklarının değişmesi faktörü bu anket döneminde % 29 ile 2. sırada yer almıştır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 25

29 1 1 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi E) BANKACILIK SEKTÖRÜNE İLİŞKİN BEKLENTİLER Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 28. Bankacılık sektörü aktif büyüklüğü (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 3 3 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-12 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Gelişimine İlişkin Beklentiler (28 nci soru) %79 %18 %3 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü konusunda, katılımcıların % 79 u artış yönünde beklentiye sahipken, % 18 i aktif büyüklüğünün aynı kalacağı yönünde görüş bildirmiştir. 29. Bankacılık sektörü karlılığı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-13 Bankacılık Sektörü Karlılığına İlişkin Beklentiler (29 ncu soru) %21 %51 %28 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Katılımcıların % 21 i bankacılık sektörü karlılığında artış beklerken, % 28 i azalma, % 51 i ise aynı kalması yönünde beklentiye sahiptir. 26 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

30 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan Banka karlılığı üzerinde etkili olabilecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Faiz marjındaki değişimler b) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler c) Sektördeki rekabet seviyesi d) Aktif kalitesi e) Kur hareketleri Grafik-14 %54 Banka Karlılığını Etkileyebilecek Faktörlerin "En Önemli Görülme" Dağılımı (30 ncu Soru) %13 %22 %9 a) Faiz marjındaki değişimler b) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler c) Sektördeki rekabet seviyesi d) Aktif kalitesi e) Kur hareketleri %1 Bankacılık sektörünün karlılığı üzerinde etkili olabilecek faktörlerin sorulduğu soruda katılımcıların % 54 ü faiz marjlarındaki değişimlerin % 22 si aktif kalitesini, % 9 u kur hareketlerini, % 13 ü sektördeki rekabetin karlılığı etkileyebilecek en önemli faktörler olarak gördüğünü belirtmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 27

31 1 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 31. Bankaların artış göstermesini beklediğiniz fon kaynaklarını artış oranına göre (beklediğiniz en yüksek artış 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı a) Mevduatlar b) Özkaynaklar c) Sermaye piyasaları d) Para piyasaları e) Yurtdışı kaynaklı krediler Grafik-15 %71 En Fazla Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynaklarının Dağılımı (31 nci soru) a) Mevduatlar b) Özkaynaklar c) Sermaye piyasaları d) Para piyasaları %3 %14 %1 e) Yurtdışı kaynaklı krediler Fon kaynaklarına ilişkin soruda katılımcıların % 71 i mevduatları, % 14 ü para piyasası kaynaklı fonları, % 10 u özkaynakları, % 3 ü sermaye piyasalarını ve % 1 i yurt dışı kaynaklı kredileri önümüzdeki 3 aylık dönemde en fazla artış göstermesi beklenen fon kaynağı olarak belirtmiştir. 28 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

32 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan Bankacılık sektöründeki yabancı sermaye payı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 2 2 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-16 Bankacılık Sektöründeki Yabancı Sermaye Payına İlişkin Beklentiler (32 nci soru) %26 %72 %2 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Ankete katılanların % 26 sı bankacılık sektöründeki yabancı sermaye payının artmasını, % 72 si aynı kalmasını beklemektedir. Azalma yönünde beklentisi olan katılımcı oranı ise % 2 düzeyindedir. Yabancı sermaye payının artmasını bekleyenlerin oranı bir önceki anket döneminde % 52 iken bu dönem % 26 ya gerilemiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 29

33 1 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 33. Bankacılık sektörünü etkileyebilecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler b) Siyasi gelişmeler c) Kamu bankalarının özelleştirilmesi d) Makroekonomik gelişmeler e) Yabancı sermaye girişi Grafik-17 Bankacılık Sektörünü "En Fazla" Etkilemesi Beklenen Faktörlerin Dağılımı (33 ncü soru) a) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler b) Siyasi gelişmeler c) Kamu bankalarının özelleştirilmesi d) Makroekonomik gelişmeler %6 %1 %3 e) Yabancı sermaye girişi Bankacılık sektörünü etkilemesi beklenen faktörlerin önem derecesine göre sıralanması istenen soruda sırasıyla katılımcıların % 50 si siyasi gelişmeleri, % 40 ı makroekonomik gelişmeleri, % 6 sı yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükleri ve % 3 ü yabancı sermaye girişini en önemli faktör olarak görmektedir. Ocak-2008 anket döneminde makroekonomik gelişmeler % 60 ile en önemli faktör olarak görülürken, bu anket döneminde en önemli faktör olarak görülme oranı % 40 seviyesine düşmüştür. 30 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

34 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan Kamuoyunun bankacılık sektörüne olan güvenini etkileyecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Yabancı sermaye girişi b) Uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeler c) Siyasi gelişmeler d) Makroekonomik gelişmeler e) Yasal düzenlemeler Grafik-18 %35 %25 Bankacılık Sektörüne Güveni "En Fazla" Etkilemesi Beklenen Faktörlerin Dağılımı (34 ncü soru) %34 %32 %29 a) Yabancı sermaye girişi b) Uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeler c) Siyasi gelişmeler %15 d) Makroekonomik gelişmeler %5 %3 %1 e) Yasal düzenlemeler Bankacılık sektörüne olan güven ile ilgili soruda sırasıyla katılımcıların %34 ü yabancı sermaye girişi, %32 si siyasi gelişmeleri, %29 u makroekonomik gelişmeleri, %3 ü uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeleri ve % 1 i yasal düzenlemeleri sektöre olan güveni etkileyecek en önemli faktör olarak gördüğünü belirtmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 31

35 1 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 35. Önümüzdeki 1 yıl içerisinde bankacılık sektöründe gelişme göstermesini beklediğiniz faaliyet alanlarını önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Bireysel bankacılık b) Menkul kıymet işlemleri c) Kurumsal bankacılık d) Türev işlemler e) Alternatif dağıtım kanalları ( İnternet ve telefon bankacılığı, ATM vs.) Grafik-19 Bankacılık Sektöründe "En Fazla" Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanlarının Dağılımı (35 nci soru) %63 a) Bireysel bankacılık b) Menkul kıymet işlemleri c) Kurumsal bankacılık d) Türev işlemler %17 %2 %9 %9 e) Alternatif dağıtım kanalları ( İnternet ve telefon bankacılığı, ATM vs.) Bankacılık sektöründe gelişme göstermesi beklenen faaliyet alanları ile ilgili soruda katılımcıların % 63 ü bireysel bankacılığı, % 17 si kurumsal bankacılığı, % 9 u türev işlemlerini ve alternatif dağıtım kanallarını, % 2 si menkul kıymet işlemlerini en fazla gelişecek faaliyet alanları olarak gördüklerini belirtmiştir. 32 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

36 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan Bankacılık sektörünün önümüzdeki 3 aylık dönemdeki muhtemel risk kaynaklarını önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 6 ya) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Kredi riski b) Kur riski c) Faiz riski d) Likidite riski e) Düzenleme riski f) Operasyonel riskler Grafik-20 %45 Bankacılık Sektörünün "En Önemli" Görülen Risk Kaynaklarının Dağılımı (36 ncı soru) %39 a) Kredi riski %35 %25 %15 %5 %31 b) Kur riski c) Faiz riski %21 d) Likidite riski e) Düzenleme riski %7 %2 f) Operasyonel riskler Risk kaynaklarına ilişkin soruya verilen cevaplara bakıldığında anket katılımcılarının % 39 unun likidite riskini, % 31 inin kredi riskini, % 21 inin faiz riskini,% 7 sinin kur riskini, % 3 ünün operasyonel riskleri en önemli risk kaynağı olarak değerlendirdiği görülmektedir. Bir önceki anketin verilerinde kredi riski % 52 ile en önemli risk kaynağı olarak görülmekteydi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 33

37 1 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 37. Önümüzdeki üç aylık dönemde bankacılık sektörünün taşıdığı riskler. (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 4 4 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-21 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Risklere İlişkin Beklentiler (37 nci soru) %4 %78 %17 %1 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bankacılık sektörünün taşıdığı risklere ilişkin soruda katılımcıların % 4 ü risklerin önemli ölçüde artacağı, % 78 i artacağı, % 17 si aynı kalacağı yönünde beklentiye sahiptirler. Ocak anket verilerinde artma yönündeki beklenti % 65 iken bu anket döneminde % 82 düzeyine çıkmıştır. 34 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

38 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 F) BEKLENTİLERİN DEĞİŞİMİ Grafik-22 0 GSMH Değişim Beklentileri %1 %3 1% 4% %83 %81 84% 77% 73% %9 %8 8% %7 %7 9% 3% 19% 9% 13% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-23 Cari İşemler Açığının GSMH'ya oranı Değişim Beklentileri 0 %3 1% 1% %26 %22 53% 56% 53% %43 32% 33% 33% %33 %32 14% 10% 11% 2% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 35

39 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-24 Bütçe Açığının GSYİH'ya oranı Değişim Beklentileri 0 3% 7% 8% 21% 41% 58% 62% 53% 58% 39% 29% 23% 32% 20% 19% 10% 8% 8% 2% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-25 TÜFE'ye İlişkin Değişim Beklentileri 0 %21 %11 14% 1% 1% %34 26% 50% 58% %37 %55 60% 33% 29% %1 16% 12% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 36 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

40 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-26 0 %76 %18 İç Borçlanma Faiz Oranına İlişkin Değişim Beklentileri %6 3% %7 4% 1% %33 18% 77% 47% 50% 49% 44% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi 6% a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-27 0 ABD Dolar Kuruna İlişkin Değişim Beklentileri 1% %37 %34 30% 36% 1% 67% %64 53% 60% %3 31% 14% %2 4% 1% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 37

41 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-28 Reel Sektör Finansman Gereksinimine İlişkin Değişim Beklentileri 0 %1 1% 3% 2% %57 %52 64% 62% 67% %41 %46 30% 32% 29% %1 3% 2% 2% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-29 Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Spreadine İlişkin Değişim Beklentileri 0 %9 %12 7% 4% %85 %77 46% 59% 84% 46% 32% %6 %11 10% 8% 2% 1% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 38 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

42 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik Ay Vadeli TL Mevduat Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %4 2% %4 %68 23% 6% 43% 42% %16 %27 75% 51% 52% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 6% Grafik-31 3 Ay Vadeli DTH Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 %7 %13 7% 16% 34% 46% %84 %79 59% 48% %9 %8 48% 26% 18% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 39

43 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-32 TCMB Bankalararası Kısa Vadeli Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 %2 %2 15% 1% 32% 27% %88 %82 85% 67% 68% %15 6% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-33 Konut Kredisi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 2% 1% 9% 33% %65 %51 54% 64% 65% %48 %35 36% 34% 1% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 40 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

44 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-34 0 %2 %1 Diğer Tüketici Kredisi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 5% 11% %79 %68 30% 57% 57% %19 %31 64% 32% 41% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi 2% a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-35 Ticari Kredi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 %4 %4 4% 1% 13% 43% 60% %84 %74 57% 52% 37% 29% %22 %12 3% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 41

45 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-36 0 Kredi Kartı Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %1 3% 20% %75 63% 57% 71% %25 %19 37% 39% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi 1% 9% a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-37 0 Toplam Nakdi Kredi Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri 1% %76 82% 79% 66% 27% %22 16% 20% %9 1% 8% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 42 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

46 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Nisan 2008 Grafik-38 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri 0 %81 %69 83% 71% 61% %18 34% %26 28% 17% %4 1% 4% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-39 0 %2 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranına İlişkin Değişim Beklentileri 1% %49 %56 64% 69% 54% %43 33% 28% 37% %8 2% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi 3% 9% a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 43

47 Nisan 2008 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-40 0 %4 %3 Konut Kredileri Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri 41% %75 71% 66% 49% %23 30% 29% %3 4% 10% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-41 Taşıt Kredileri Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri 0 %32 %31 48% 38% 20% %49 %46 40% 53% 43% %18 %23 22% 26% 9% Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 44 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu