Bilgisayara Giriş. Öğr. Gör Fırat YÜCEL

Transkript

1 Bilgisayara Giriş Öğr. Gör Fırat YÜCEL

2 Ders Hakkında Dersin Adı: ENF101 Bilgi Teknolojileri Kullanımı ENF102 Bilgi ve İletişim Teknolojisi Kredisi : K:3 + U:1 = 4 (AKTS) İçerik : Bilgisayar Donanımı Yazılım, İşletim Sistemi (Windows 7) İnternet, Güvenlik Kelime-işlem Yazılımı (Ms Word) Hesap Tablosu Yazılımı (Ms Excel) Sunu Hazırlama Yazılımı (Ms PowerPoint) Web Sayfası / Materyal Oluşturma

3 Koşullar Devam : Kuramsal derslere %70 (11 hafta) Uygulamalı derslere %80 (12 hafta) devam zorunluluğu vardır. Değerlendirme: (Mutlak değerlendirme, ort. 70) Arasınav %30 Ödevler %10 Uygulamalar %10 Dönem Sonu Sınavı %50 Ders notları ve dersle ilgili duyurulara adresinden ulaşabilirsiniz. E-posta: fyucel@akdeniz.edu.tr Enformatik Bölümü web sayfası

4 Toplumların Gelişimi Tarım Sanayi Bilgi

5 Bilgi Teknolojileri Bilişim teknolojisi (BT) Bilgi teknolojisi (BT) İnformasyon teknolojisi (IT) Enformasyon teknolojisi BT temel olarak bilgisayarların ve yazılımların aracılığıyla bilginin işlenmesi, dönüştürülmesi, saklanması, korunması, iletilmesi ve bu bilgiye güvenli bir biçimde erişilmesini sağlar.

6 Bilgisayar Nedir? Bilgisayar, Kullanıcıdan aldığı verilerle aritmetik ve mantıksal ve işlemleri yapabilen, Yaptığı işlemlerin sonucunu saklayabilen. Sakladığı bilgilere istenildiğinde ulaşılabilen elektronik bir aygıttır.

7 Bilgisayarın Tarihçesi Abaküs ile başlar Abaküs, basit toplama ve çarpma işlemleri için kullanılan bir alettir. MÖ 2400 yıllarında Çin'de geliştirilen abaküs, hareketli parçalara sahip olduğu bilinen ilk hesap makinesidir. Çağdaş hesap makinelerinin ve bilgisayarların atası sayılmaktadır.

8 Mekanik Hesap Makinesi Blaise Pascal tarafından 1642 yılında Fransa da icat edilen Pascaline, toplama ve çıkarma işlemlerini doğrudan yapabilen bir mekanik hesap makinesiydi.

9 Fark Makinesi Charles Babbage tarafından 1822 de icat edilen Fark Makinesi, çok terimli fonksiyonları çözebilen otomatik mekanik bir hesap makinesiydi.

10 Vakum Tüpü Vakum tüpü, 20. yüzyılın başlarında icat edilen, ısındığında iletken olan bir elektronik aygıttır. Bilgisayarlar, elektriğin açılması ve kesilmesi esasına göre (1-0) çalıştığından, elektronik ve bilgisayarların geliştirilmesinde temel olan bir buluştur. Transistorun atasıdır.

11 ENIAC (İlk Bilgisayar) ABD Ordusu tarafından geliştirilen ENIAC (1946), onluk sayı tabanına dayalı olup ilk genel kullanım amaçlı elektronik bilgisayar unvanına sahiptir. ENIAC, yaklaşık 167 m² bir alana sığıyordu ve ağırlığı 30 tondu. Tasarımında vakum tüpleri kullanıldı.

12 Intel 404 Tümdevre (ayrıca bilgisayar yongası, çip, entegre devre, mikroçip, mikrodevre, tümleşik devre, yonga), yarıiletken maddeden oluşan ince bir yüzey üzerine yerleştirilmiş ve küçültülmüş bir elektronik devredir.

13 Günümüz Entegre Devre Teknolojisi Günümüzde mikro boyutta yongalar üretilmektedir.

14 IBM Bilgisayar 1969'da IBM dünyanın ilk kişisel bilgisayarını geliştirme çalışmalarını başlattı. 1971'de Intel, ilk mikro işlemci olan Intel 4004' ü geliştirdi.

15 İlk Kişisel Bilgisayar 1 Nisan 1976 tarihinde, Steve Jobs'un evinin garajında kurulan küçük bir şirket olan Apple, ilk kişisel bilgisayarı üretti. İlk Macintosh, 24 Ocak 1984 yılında piyasaya sürüldü ve fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri oldu.

16 Modern Bilgisayarlar Dizüstü Sunucu PDA Masaüstü

17 Masaüstü Bilgisayarın Temel Parçaları Kasa (Sistem Ünitesi) Monitör Fare Klavye

18 Bilgisayarın Çalışması Bilgisayar Donanım Yazılım İşletim Sistemi (Windows, Unix, Linux) Paket Program (Ms Office, ) Programlama Dili (C, Pascal, Basic, )

19 Bilgisayarın Çalışma Şeması Kalıcı Bellek Giriş Birimleri Merkezi İşlem Birimi Çıkış Birimleri Geçici Bellek

20 SİSTEM BİRİMLERİ Anakart Cpu Ram Modem Ethernet Kartı Güç Kaynağı GİRİŞ BİRİMLERİ Klavye Fare Barkod Okuyucu Cd-Rom Dvd-Rom Tarayıcı ÇIKIŞ BİRİMLERİ Monitör Ekran Kartı Hard Disk Yazıcı Ses Kartı Cd ve Dvd

21 Kasa Slim kasa Tower kasa

22 ATX Kasa Arka Görünümü 1.Fare 2.Paralel port (yazıcı) 3.LAN ve USB 4.Ses çıkışları 5.USB 6. Seri port 7. Ses için optik çıkış. 8. Ses için koaksiyel çıkış. 9. Klavye

23 BIOS Port Çıkışları PCI Express PCI Güney Köprüsü Chipset İşlemci Soketi AGP DIMM (RAM) Slotları SATA CMOS Pili Disket (Floppy) IDE Girişi Güç Girişi

24 Mikroişlemci (Microprocessor, CPU) Aritmetik ve mantıksal işlemleri yapan elektronik entegre devre elemanlardır. İşlemcilerin hızı, Hertz (Hz) birimi ile ölçülür. Intel, AMD, Önbellek (cache)?

25 Bellek Bellekler Geçici Bellekler Kalıcı Bellekler RAM Sabit Disk Saklayıcı Flash Bellek Önbellek CD/DVD RAM bellek, bilgisayar programlarının ve bilgisayarda kullanılan verilerin anlık ve geçici olarak saklandığı ortamlardır. RAM kapasiteleri; 512 MB, 1 GB, 2 GB, 4 GB, RAM hızları; 333 MHz, 533 MHz RAM türleri; SD-RAM, DDR-RAM

26 Veri (Data) Veri, kendi başına bir anlam ifade etmeyen işlenmemiş (ham) bilgi parçacığıdır. Bilgi, verilerin işlenerek anlamlı bir şekilde bir araya getirilmesiyle oluşur. 10 bilgisayar Veri Bilgi Bilgisayarlar, verileri kullanarak işlem yapar.

27 İkili (Binary) Sayı Sistemi Yalnızca 0 ve 1 kullanılarak oluşturulan sayılara ikili (binary) sayılar denir. (A) 0 (sıfır) : Elektrik yok (B) 1 (bir): Elektrik var

28 Bilgisayarın Çalışma Mantığı A = (65) 10 = ( ) 2 ( ) 2 = (65) 10 = A

29 Sayısal Veri Sinyali

30 Bit ve Byte Bit, en küçük bilgi birimidir. 0 veya 1 (sinyal var yada yok) olabilir. Byte 8 bitlik bilgi grubudur. Bir karakteri temsil etmek için bir byte kullanılır. Örneğin klavyeden A tuşuna bastığınızda aslında klavyeden işlemciye şeklinde ikili bir kod gönderilir.

31 Veri Kapasite Birimleri Tera Byte (TB) Giga Byte (GB) Mega Byte (MB) 1024 GB = 1 TB 1024 MB = 1 GB Kilo Byte (KB) Byte (B) 1024 KB = 1 MB 1024 Byte = 1 KB Bit (b) 8 bit = 1 Byte

32 Birimler mp3 = 3-5 MB floppy = 1.44 MB cd = 700 MB foto = MB dvd = 4.7 GB

33 Saklama Ortamları Kompakt Flash Memory Stick Secure Digital (SD) MultiMedia (MMC) xd SDR RAM DDR RAM Sabit Disk (Harddisk)

34 Sabit Disk Bilgisayarda verilerin saklandığı bellek ünitesidir. İşletim sistemi ve uygulama programları Sabit Disk e yüklenir. Yardımcı bellek üniteleri arasında en yüksek kapasitede veri saklayan ve en hızlı aygıtlardır. 120 Gb., 260 GB, 500 Gb, 1 TB, 2 TB kapasitelerinde olanları yaygın olarak kullanılmaktadır. Sabit Disk te ikincil ölçüt olarak motor devir hızı önem taşır RPM, 7200 RPM, hızlı olanlar yaygındır. Sabit Disk ler bölümlendirme ile kapasite aynı kalmak kaydıyla birden fazla disk gibi tanımlanabilir.

35 Ekran Kartı Ekran Kartı (VGA), işlemciden aldığı bilgiyi ekranda göstermektir. Ekranda oluşacak görüntü; işlemci ile ekran arasında bir arabirim olan ekran kartı tarafından toplanır. Bilgisayarın oluşturduğu bilgiler, ekran kartı tarafından ekrana video sinyali olarak gönderilir.

36 Ses Kartı

37 TV-Görüntü Yakalama (Capture) Kartı

38 Ağ (Ethernet) Kartı Cat 5 / RJ45

39 Modem Harici ADSL Modem

40 Uygulama Bilgisayarın donanım özelliklerini bulunuz. İşlemci Marka ve Modeli İşlemci Hızı Bellek Kapasitesi Bellek Hızı Ekran Kartı Markası, Modeli, Bellek Miktarı Ekran Çözünürlüğü Ses Kartı Sabit Disk Kapasitesi Sistem Özellikleri Aygıt Yöneticisi Sürücüler Çalıştır dxdiag

41 İşletim Sistemi Temel Kavramlar

42 İşletim Sistemi İşletim sistemi (operating system), bilgisayar donanımını yöneten bir programdır. Ayrıca, uygulama yazılımlarının çalıştırılması için kullanıcı ve bilgisayar donanımı arasındaki etkileşimi sağlar ve bir köprü görevi üstlenir. Örneğin; Windows XP, Mac OS ya da Linux bir işletim sistemidir.

43 Bilgisayarın Bileşenleri Bir bilgisayar sistemi dört bileşene ayrılabilir: donanım, işletim sistemi, uygulama programları kullanıcı ya da kullanıcılar

44 İşletim Sisteminin İşlevleri Uygulama programlarının doğru bir şekilde çalışmasını sağlar. Bilgisayar sistemini kullanıma hazır hale getirir. Bilgisayar donanımının etkin bir şekilde kullanımını sağlar. RAM, sabit disk gibi sistem kaynaklarını yönetir. İşlemcide gerçekleştirilecek işlemleri sıraya koyar ve zamanlamasını ayarlar. Programların çalışabilmesi sırasında oluşabilecek hataları engeller.

45 İşletim Sistemi Türleri İşletim Sistemleri Tek Kullanıcılı İşletim Sistemi Çok Kullanıcılı İşletim Sistemi Örnek: Windows 98, Windows XP, Windows Vista ve Windows 7 Örnek: Novell, Windows NT, Windows 2000, Windows 2003, Windows 2008, Unix ve Linux

46 Disk Sürücüsü Disk sürücüsü, bilgilerin kaydedildiği medyalara verilen isimdir. Bilgisayarlar, değişik ortamlara veri kaydederler: disket (floppy) sürücüleri, (A:, B:) sabit disk (harddisk) sürücüleri, (C:, D:, ) CD-DVD sürücüleri ve çıkarılabilir (örneğin USB bellek gibi) sürücülerdir.

47 Dosyalar Dosya, bilgisayar ortamındaki verilerin disk üzerinde saklanması için oluşturulan belirli büyüklükteki veri yapısıdır. Dosya, örneğin bir metin belgesi, bir hesap tablosu ya da bir program olabilir. Dosyalar, dosya adı ve araya nokta konularak dosya uzantısı şeklinde isimlendirilirler. DOSYA_ADI.UZT Dosya Adı Uzantısı Dosya adı, / \ *? : gibi özel karakterlerden oluşamaz.

48 Dosya Uzantıları Çalıştırılabilir program dosyaları Sistem dosyaları Metin dosyaları rtf Ses ve müzik dosyaları Resim dosyaları png Video dosyaları Elektronik yayın dosyası Hesap tablosu dosyası Sunu dosyası Web sayfası dosyaları exe, com sys, bat, ini txt, doc, docx, wav, mp3 bmp, jpg, gif, avi, dat, mpg pdf xls, xlsx ppt, pptx htm, html, php

49 Ekran Çözünürlüğü Monitörler, piksel (pixel) adı verilen noktalardan meydana gelir. Monitörlerdeki piksellerin sayısı ise ekran çözünürlüğü (monitor resolution) olarak adlandırılır.

50 Klavye Uygulaması Not Defteri ya da Wordpad de aşağıdaki karakterleri görülen şekilde yazınız ve Uygulama1.txt adıyla kaydediniz: Klavye Uygulaması 1!? % & + - * / = ( ) 2 # $ ½ { } [ ] \ a_b ; â é < > :, ~.