SERTLİK ÖLÇME DENEYLERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SERTLİK ÖLÇME DENEYLERİ"

Transkript

1 SERTLİK ÖLÇME DENEYLERİ

2 Sertlik nedir? Sertlik genel anlamda, malzemelerin kesmeye, çizilmeye, aşınmaya veya kendisine batırılmaya çalışılan cisimlere karşı göstermiş oldukları kalıcı şekil değiştirme (plastik deformasyon) direnci olarak ifade edilebilir. Statik yükleme altında sertlik nasıl ölçülür? Sertlik ölçümü için çeşitli yöntemler vardır. Genel anlamda, şekli ve malzemesi bilinen batıcı bir uç, sertliği ölçülecek malzemeye miktarı belirlenmiş statik kuvvet altında batırılır. Yeterli süre sonunda uygulanan kuvvetin malzemede oluşan kalıcı izin alanına bölünmesiyle veya kalıcı izin derinliğinden yararlanılarak bir sayıya ulaşılır. Bu değer, sertlik ölçme yöntemine özeldir ve başka yöntem sonuçları ile doğrudan karşılaştırılamaz.

3 Sertlik ölçme yöntemleri plastik deformasyon ölçümlerine veya elastik deformasyon ölçümlerine bağlı olarak yapılabilir. Plastik deformasyon ölçümleri ile yapılan türler de kendi aralarında statik yükleme altında ve dinamik yükleme altında uygulananlar olarak ikiye ayrılır. Ancak biz, metaller üzerinde özellikle en çok uygulanılan ve pratik uygulamalarda sıklıkla karşılaşılan yöntemler olarak Brinell, Vickers ve Rockwell sertlik ölçme metodları üzerinde duracağız.

4 Brinell Sertlik Ölçme Yöntemi Kullanılan batıcı ucun geometrisi : D çapında küresel uç. Standart çaplar : 1 ; 2,5 ; 5 ; 10 [mm] Kullanılan batıcı ucun malzemesi : Çelik veya Sert metal Uygulanan yükleme : Ölçme yapılacak malzemeye göre değişen yükleme derecesi seçilir ve seçilen yükleme derecesinden bulunan statik bir yük seçilir. C = F/D 2 = sabit C sabitine yükleme derecesi denir. Sertlik değerinin elde edilişi (sertlik değerine ulaşma) : Uygulanan yük değerinin kalıcı iz alanına bölünmesi ile ulaşılır.

5 HB F S 0,102.2F D( D D 2 d 2 (F : Yük, S : Küre kapağı alanı) Tablo-1 : Brinell Sertlik ölçümlerinde yük (F) ve küre çapı (D) seçimi için yükleme dereceleri Malzeme Grubu Çelik ve Dökme Demirler (HB 140) Al-, Cu-, Ni- ve Zn-alaşımları, Dökme Demirler (HB < 140) Yükleme Derecesi : C = F / D Saf Al, Mg, Zn 5 Yatak malzemeleri 2,5 Pb, Sn 1,25

6 F Sertlik ölçme işlemi sırasında dikkat edilmesi gerek bazı hususlar şu şekilde özetlenebilir: Yukarıdaki şekil üzerinde de görüldüğü gibi, ölçme yerinin konumu malzeme kenarından ve önceki ölçme izinden yeteri kadar uzak olmalı (x 4 d ve y 2,5 d). Ayrıca malzeme kalınlığı da ölçme izi derinliğine göre yeteri kadar fazla (h H/8). D h d H x y d 2 d 1 h H/8 d = (d 1 + d 2 ) / 2 x 4d y 2,5d

7 Brinell sertlik ölçümü, temiz bir yüzey bölgesinde 10 veya 15 saniye süreyle yapılan statik yükleme ile yapılır. Plastik deformasyon izi çapı ölçülerek (ilgili tablolardan bakılarak veya hesaplama yapılarak) sertlik değeri elde edilmiş olunur. Sertlik sonucunun gösterilişi, X HB D/F/t, (burada D [mm], F [kg], t [s] olarak verilir.) şeklinde olup aşağıdaki örnek üzerinde de kısaca açıklanmıştır. Örnek: 350 HB 5/250/30 ifadesi, D = 5 mm küresel uçla, F = 250*9,8 = 2450 N luk yük altında (250 kg), 30 s tutarak ölçülen Brinell sertlik değeri 350 demektir.

8 Brinell sertlik ölçümleri, yaklaşık HB 400 bölgesi için çelik bilye ve 400 HB 550 aralığında ise sertmetal bilyeler kullanılarak gerçekleştirilir. Çekme mukavemeti ile Brinell sertlik değeri arasında, gerçekleştirilen deneysel çalışmalar sonucunda, şu bağıntının verilebileceği gözlenmiştir; R m 0,35 HB

9 Yöntemin sınırlamaları: Malzeme türüne uygun yükleme derecesi seçilmesi gerekir, Malzeme türüne uygun batıcı uç seçilmesi gerekir, 550 HB değerinin üzerindeki malzemelerin sertlikleri ölçülemez, Oluşan kalıcı izin geometrisi nedeniyle hassas ölçüm yapılamaz, Yüzey pürüzlülüğü (Vickers kadar olmasa da) azaltılması gereklidir. Kalını izin deriğinliğine göre sınırlanan, malzeme kalınlığı vardır.

10 Vickers Sertlik Ölçme Yöntemi Kullanılan batıcı ucun geometrisi : 136º tepe açısına sahip kare tabanlı piramit. Kullanılan batıcı ucun malzemesi : Elmas uç Uygulanan yükleme : Ölçme yapılacak malzemeye göre değişebilir statik yüklemedir. Özellikle çok ince levha biçimindeki malzemelerde (veya çok ince sertleştirilmiş tabakalarda) düşük yüklemeler seçilir (F < 2N). Bu şekilde mikro sertlik ölçümleri yapılabilir. Sertlik değerinin elde edilişi (sertlik değerine ulaşma) : Uygulanan yük değerinin kalıcı iz alanına bölünmesi ile ulaşılır.

11 HV F S 0,102.2F. Sin d 2 2 α = 136 0, F [N], d [mm] olmak üzere Vickers Sertlik değeri HV = 0,102 1,8544 ( F/d 2 ) = 0,189.( F/d 2 ) bulunur.

12 (Batıcı Uç) Deney parçası Kalıcı iz d 2 d 1 (Batıcı uç kalktıktan sonra) d = (d 1 + d 2 ) / 2 ; HV = F / iz alanı

13 Vickers sertlik ölçümü, önceden hazırlanmış bir temiz yüzey bölgesinde 10 veya 15 saniye süreyle yapılan statik yükleme ile yapılır. Plastik deformasyon izi köşegen uzunluğu ölçülerek (ilgili tablolardan bakılarak veya hesaplama yapılarak) sertlik değeri elde edilmiş olunur.

14

15 Sertlik sonucunun gösterilişi, X HV F/t şeklinde ifade edilir (F [kg] ; t [s]). Sözgelimi 400 HV 50 / 20 şeklinde verilen bir kısa gösterim, 50 x 9,8 = 490 N luk bir yükün 20 saniye tatbiki ile ölçülen Vickers Sertliğinin 400 değerinde olduğunu ifade eder.

16 Yöntemin tercih sebepleri : - Ölçme hassasiyeti daha yüksektir. Çünkü, izin farkedilebilme yeteneği daha fazladır ve daha küçük izlerle ölçümler yapılabilmesi mümkündür. - Aynı uçla (pramit) hem sert hem de yumuşak malzemelerin sertlik ölçümleri yapılabilir. - Çözüm için yeterli en küçük izin üretilmesiyle de ince kaplama tabakalarının ve ince metal yapraklarının ve hatta yapıdaki küçük faz bölgelerinin ayrı ayrı sertlik ölçümleri mümkün olur (mikrosertlik ölçümleri). - Diğer sertlik ölçme yöntemlerinin optimum uygulanmasında, bir ölçme aralığından bahsedilirken (Brinell sertliği 450 HB ve Rockwell sertliği: HRC) HV uygulamaları bütün sertlik mertebeleri için geçerli olur.

17 Sertlik ölçme işlemi öncesinde, yüzeyin parlatılması için yapılan hazırlık zahmetli ve uzun süreli olacağı unutulmamalıdır.

18 Rocwell Sertlik Ölçme Yöntemi F = F ö (önyükleme) F = F d (deney yükü) F = F ö F= h ö h d h p h=0 h= h ö h = h d = h e+p (= h e +h p ) h = h p h e : elastik deformasyon derinliği, h p : kalıcı iz (plastik deformasyon) derinliği. Şekil : Rockwell Sertlik Ölçme Prensibi

19 Kullanılan batıcı ucun geometrisi : Küre veya 120º tepe açısına sahip koni. Kullanılan batıcı ucun malzemesi : Çelik (bilye) veya Elmas. Uygulanan yükleme : Öncesinde bir ön yükleme (10 kg) yapılmaktadır. Arkasından uygulanan esas yükleme statik olup, ölçme yapılacak malzemeye göre (60 kg veya 100 kg veya 150 kg) değişir. Sertlik değerinin elde edilişi (sertlik değerine ulaşma) : Uygulanan yükleme sonucunda oluşan kalıcı izin derinliğine bakılarak ulaşılır. Batma derinliği ile sertliği ters orantılı kılacak olan bir dönüştürmeyi, cihaz kendisi yaparak doğrudan sertlik değeri olarak sonucu gösterir.

20 Kalıcı batma derinliği h p [μm] ölçülüp bir C sabitinden çıkarılmasıyla Rockwell sertliği tarif edilir : HR = C h p C sabiti seçilen ölçme yöntemine göre farklı değerdedir (100 veya 130). Her 2 μm veya 1 μm batma derinliği, ilgili sertlik cinsinin 1 birim ine karşılık gelir (Tablo-2). Ölçme parametrelerine göre seçilen Rockwell sertliği cinsi (ve birimi), ilgili büyük harfle, kısa gösterimde belirtilir: HRC ; HRB; HRN gibi. Bu durumda sözgelimi HRC = 100 h [μm / 2] ve HRB =130 h [μm / 2] veya HRN = 100 h [μm], HRT = 130 h [μm] olarak doğrudan okunur.

21 Bu ölçme prensibine göre h ( h p ) = 0 için verilen yüklemede kalıcı iz kaydedilmemiş demek olup sertlik en yüksek değerini alır: HRC = 100, HRB = 130 gibi. Tam tersine h = 0,2 μm için HRC = 0 ve h = 0,26 μm için ise HRB = 0 demektir. Deneyim ilkesi olarak, sert malzemeler için (sertleştirilmiş veya ıslah edilmiş çelikler gibi) HRC değerlerinin ve daha yumuşak malzemelerde ise HRB değerlerinin aranması tavsiye edilmektedir. Zikredilmek istenen sertlik aralıkları, bu durumda, HRC = ve HRB = demektir.

22

23 Yöntemin üstünlükleri : - Ölçme işlemi otomotikleştirilebilir, - Ölçme işlemi kolaydır ve kısa sürede gerçekleştirlir, - Ön yükleme uygulandığından, yüzey bölgesinde tortu veya oksit tabakalarının temizlenmesi zorunluluğu yoktur, Ancak, her malzeme türüne uyun batıcı uç ve yükleme değeri seçilmesi zorunluluğu vardır. Sertlik değerleri belirli sınırlar arasındadır.

24 Tablo-2 : Rockwell Sertlik Ölçme Yöntemi çeşitleri (ASTM E T)

25 Tablo-2 : (Devamı)

26

27 Sertlik ölçme yöntemleri konusunda bilinmesi gerekenler. 1) Sertlik nedir, nasıl ölçülür? 2) Vickers sertlik ölçme yöntemi nasıl uygulanır? Şematik çizimlerle kısaca anlatınız. 3) Rockwell sertlik ölçme yöntemi nasıl uygulanır? Şematik çizimlerle kısaca anlatınız. 4) Brinell sertlik ölçme yöntemi nasıl uygulanır? Şematik çizimlerle kısaca anlatınız. 5) Vickers sertlik ölçme yönteminin üstünlükleri (veya yöntemin seçim nedenleri) nelerdir? Kısaca belirtiniz. 6) Rockwell sertlik ölçme yönteminin üstünlükleri (veya yöntemin seçim nedenleri) nelerdir? Kısaca belirtiniz. 7) 350 HB 5/250/30 ; 400 HV 50 / 20 ; 45 HRC ; 75 HRF ifadeleri ne anlama gelmektedir? Kısaca belirtiniz.

28 Yararlanılan Kaynak Kitaplar : 1) Malzeme Bilgisi ve Malzeme Muayenesi Prof.Dr.-Ing. A.Halim DEMİRCİ U.Ü. Müh.-Mim.Fak. Makine Müh.Bölümü (Alfa-2004) 2) Malzeme Bilgisi Cilt-I Prof. Dipl. -Ing. H-J. BARGEL & Prof. Dr. -Ing. G. SCHULZE Çevirenler: Prof.Dr. Şefik GÜLEÇ & Doç.Dr. Ahmet ARAN Gebze-1987

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi: Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik

Detaylı

Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü. İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320. Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ

Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü. İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320. Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320 Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ Konuyla ilgili aşağıdaki soruları cevaplandırarak rapor halinde

Detaylı

SERTLİK DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Sertlik Deneylerinin Amacı

SERTLİK DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Sertlik Deneylerinin Amacı 1. Sertlik Deneylerinin Amacı Malzemeler üzerinde yapılan en genel deney, sertliğinin ölçülmesidir. Bunun başlıca sebebi, deneyin basit oluşu ve diğerlerine oranla numuneyi daha az tahrip etmesidir. Diğer

Detaylı

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon

Detaylı

BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ

BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI I DERSİ SERTLİK DENEY FÖYÜ SERTLİK TESTLERİ Sertlik Nedir? Basite indirgendiğinde oldukça kolay tanımlanan

Detaylı

STATİK-MUKAVEMET. Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ

STATİK-MUKAVEMET. Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ STATİK-MUKAVEMET Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ Çekme deneyi test numunesi Çekme deney cihazı Elastik Kısımda gerilme: σ=eε Çekme deneyinin amacı; malzemelerin statik yük altındaki elastik ve plastik davranışlarını

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ

Detaylı

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 BURKULMA HESABI Doç.Dr. Ali Rıza YILDIZ MAK 305 Makine Elemanları-Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 BU SLAYTTAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Burkulmanın tanımı Burkulmanın hangi durumlarda

Detaylı

BÜKME. Malzemenin mukavemeti sınırlı olduğu için bu şekil değişimlerini belirli sınırlar içerisinde tutmak zorunludur.

BÜKME. Malzemenin mukavemeti sınırlı olduğu için bu şekil değişimlerini belirli sınırlar içerisinde tutmak zorunludur. BÜKME Bükme işlemi bükme kalıpları adı verilen ve parça şekline uygun olarak yapılmış düzenlerle, malzeme üzerinde kalıcı şekil değişikliği meydana getirme olarak tarif edilebilir. Bükme olayında bükülen

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ METALİK MALZEMELERİN ÇEKME DENEYİ FÖYÜ 2015-2016 Bahar Dönemi 1. AMAÇ Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altında elastik ve plastik

Detaylı

Geometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi

Detaylı

T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ. MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I

T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ. MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I SERTLİK DENEYİ FÖYÜ Deney Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr. İlhan ÇELİK Arş.

Detaylı

Bükme sonrasında elde edilmeye çalışılan parça şekli için geri yaylanma durumu dikkate alınmalıdır.

Bükme sonrasında elde edilmeye çalışılan parça şekli için geri yaylanma durumu dikkate alınmalıdır. Bükme Sonrası Geri Yaylanma Bükme işlemi uygulanmış bir malzeme üzerinden bükme yükü kaldırıldığında, d parça bükülmüş haldeki şeklinde d kalmaz. Malzemedeki artık elastikiyet, bükülmüş durumdaki parçanın

Detaylı

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5. MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERME YÖNTEMİ

PLASTİK ŞEKİL VERME YÖNTEMİ PLASTİK ŞEKİL VERME YÖNTEMİ 1-Plastik deformasyonun (Şekil değiştirmenin) esasları 2-Plastik Şekillendirme Teknikleri -Döverek şekillendirme -Basma ve çekme şartlarında şekillendirme 3-Sac Metal Kalıpçılığı

Detaylı

DAİRESEL KESİTLİ TELDEN SOĞUK OLARAK SARILAN BASMA YAYLARININ HESABI

DAİRESEL KESİTLİ TELDEN SOĞUK OLARAK SARILAN BASMA YAYLARININ HESABI DAİRESEL KESİTLİ TELDEN SOĞUK OLARAK SARILAN BASMA YAYLARININ HESABI Yaylar enerji depolayan elemanlardır. Basma yaylarında, malzemenin elastik bölgesinde kalmak şartiyle, yayın ekseni doğrultusunda etkiyen

Detaylı

DENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ

DENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ DENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ DENEYİN AMACI: Bir ölçüm cihazı olan Mihengir ile ne tür ölçümlerin gerçekleştirilebildiği, ne tür ölçümlerin gerçekleştirilemediği hakkında teorik

Detaylı

EKSTRÜZYON KALIPÇILIĞI DERSİ ÇALIŞMA SORULARI. a. Matkap tezgâhı. b. Taşlama tezgâhı. c. Freze tezgâhı. d. Torna tezgâhı. a. Kalıp boşluklarını işleme

EKSTRÜZYON KALIPÇILIĞI DERSİ ÇALIŞMA SORULARI. a. Matkap tezgâhı. b. Taşlama tezgâhı. c. Freze tezgâhı. d. Torna tezgâhı. a. Kalıp boşluklarını işleme EKSTRÜZYON KALIPÇILIĞI DERSİ ÇALIŞMA SORULARI 1. Yapım resmi ve montaj resmi çiziminde uygulanan işlem basamaklarından birincisi aşağıdakilerden a. Ölçülendirme b. Antet oluşturma c. Çizim tasarımının

Detaylı

Dişli çarklarda ana ölçülerin seçimi

Dişli çarklarda ana ölçülerin seçimi Dişli çarklarda ana ölçülerin seçimi Taksimat dairesi; pinyon dişli mil ile birlikte imâl edildiği durumda, kabaca taksimat dairesi çapı, Pinyon mile takıldığında taksimat dairesi çapı Pinyon feder ile

Detaylı

ÖLÇME ve KONTROL ölçme kontrol Şekil: 1.

ÖLÇME ve KONTROL ölçme kontrol Şekil: 1. ÖLÇME ve KONTROL Bir ölçü aleti ve deneysel bir yöntem kullanılarak fiziksel bir büyüklüğün değerinin, geçerliliği kabul edilmiş standart bir birim cinsinden ifade edilmesi işlemine ölçme; ölçü ve kontrol

Detaylı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ SERTLİK ÖLÇME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ DOÇ. DR. NURCAN ÇALIŞ

Detaylı

10. ÜNİTE DİRENÇ BAĞLANTILARI VE KİRCHOFF KANUNLARI

10. ÜNİTE DİRENÇ BAĞLANTILARI VE KİRCHOFF KANUNLARI 10. ÜNİTE DİRENÇ BAĞLANTILARI VE KİRCHOFF KANUNLARI KONULAR 1. SERİ DEVRE ÖZELLİKLERİ 2. SERİ BAĞLAMA, KİRŞOFUN GERİLİMLER KANUNU 3. PARALEL DEVRE ÖZELLİKLERİ 4. PARALEL BAĞLAMA, KİRŞOF UN AKIMLAR KANUNU

Detaylı

SERTLİK TESTLERİ. Sertlik Tanımı. -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR)

SERTLİK TESTLERİ. Sertlik Tanımı. -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR) SERTLİK TESTLERİ Sertlik Tanımı -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR) 1 Sertlik Nedir? Basite indirgendiğinde oldukça kolay tanımlanan bir özelliktir;

Detaylı

KAĞIT İNCELİĞİNDE GERÇEK DOĞAL TAŞ

KAĞIT İNCELİĞİNDE GERÇEK DOĞAL TAŞ KAĞIT İNCELİĞİNDE GERÇEK DOĞAL TAŞ KAĞIT İNCELİĞİNDE GERÇEK DOĞAL TAŞ UYGULAMA ALANLARI Duvar Kaplamaları Şömine Kaplaması Banyolar Aydınlatma Dış Cephe Kaplamaları Mobilyalar Kapılar Zemin Kaplamaları

Detaylı

DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile

DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile kazandırılacak yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler

Detaylı

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 9.BÖLÜM Mekanik Enerji Biriktirme Elemanları Yaylar Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU SLAYTTAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Yayların Özellikleri ve Sınıflandırılması Yayların Uygulama

Detaylı

1. ÇEKME DENEYİ 1.1. DENEYİN AMACI

1. ÇEKME DENEYİ 1.1. DENEYİN AMACI 1. ÇEKME DENEYİ 1.1. DENEYİN AMACI Mühendislik malzemeleri rijit olmadığından kuvvet altında deforme olup, şekil ve boyut değişiklikleri gösterirler. Malzeme özelliklerini anlamak üzere mekanik testler

Detaylı

DENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST)

DENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) DENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. AMAÇ: Bu deney, üç eksenli sıkışmaya maruz kalan silindirik kayaç örneklerinin makaslama dayanımı parametrelerinin saptanması

Detaylı

Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri

Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Grup 1 Pazartesi 9.00-12.50 Dersin Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Ergün Keleşoğlu Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Davutpaşa Kampüsü Kimya Metalurji Fakültesi

Detaylı

SHOREMETRE KALİBRASYONU KARŞILAŞTIRMASI TEKNİK PROTOKOLÜ

SHOREMETRE KALİBRASYONU KARŞILAŞTIRMASI TEKNİK PROTOKOLÜ SHOREMETRE KALİBRASYONU KARŞILAŞTIRMASI TEKNİK PROTOKOLÜ UME-G2ST-12-03 TÜBİTAK UME KUVVET LABORATUVARLARI SERTLİK LABORATUVARI Kasım, 2013 Rev.01 / 29-11-2013 Özet SHOREMETRE KALİBRASYONU KARŞILAŞTIRMASI

Detaylı

Araç Motoru İmalatına Yönelik Sert Lehimleme Çözümleri

Araç Motoru İmalatına Yönelik Sert Lehimleme Çözümleri Araç Motoru İmalatına Yönelik Sert Lehimleme Çözümleri voestalpine Böhler Welding www.voestalpine.com/welding voestalpine Böhler Welding En İyi Kaynak Sonuçları için Metalürjik Uzmanlık voestalpine Böhler

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

BÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ

BÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ BÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ 1 Malzemelerin belirli bir yük altında davranışlarına malzemenin mekanik özellikleri belirlenebilir. Genelde malzeme üzerine dinamik ve statik olmak üzere iki tür

Detaylı

8. Sınıf Fen ve Teknoloji. KONU: Sıvılarda ve Gazlarda Basınç

8. Sınıf Fen ve Teknoloji. KONU: Sıvılarda ve Gazlarda Basınç Sıvılar bulundukları kabın her yerine aynı basıncı uygulamazlar. Katılar zemine basınç uygularken sıvılar kabın her yerine basınç uygularlar. Sıvı basıncı, kapta bulunan sıvının hacmine, kabın şekline

Detaylı

YÜKSEK DAYANIKLILIK, DAHA ÇOK VERİMLİLİK: LUTZ HALI VE KUMAŞ İMALATI BIÇAK AĞIZLARI

YÜKSEK DAYANIKLILIK, DAHA ÇOK VERİMLİLİK: LUTZ HALI VE KUMAŞ İMALATI BIÇAK AĞIZLARI DOKUMACILIK Ürün çeşitleri kesiti talep halinde daha başka modeller! YÜKSEK DAYANIKLILIK, DAHA ÇOK VERİMLİLİK: LUTZ HALI VE KUMAŞ İMALATI BIÇAK AĞIZLARI ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF

Detaylı

DEĞER BİÇME DERSİ. Tartım ve Ölçme. Fiyatlandırma. Altın Borsası, Darphane ve Antikacılık

DEĞER BİÇME DERSİ. Tartım ve Ölçme. Fiyatlandırma. Altın Borsası, Darphane ve Antikacılık Dersin Modülleri Tartım ve Ölçme Fiyatlandırma Altın Borsası, Darphane ve Antikacılık DEĞER BİÇME DERSİ Kazandırılan Yeterlikler Ölçme, kontrol ve basit ayar ölçme uygulamalarını toleranslar dahilinde

Detaylı

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü - Fizik Bölümü

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü - Fizik Bölümü Massachusetts Teknoloji Enstitüsü - Fizik Bölümü Fizik 8.02 Ödev # 1 6 Şubat 2002. Kendinize bir iyilik yapın ve derslere hazırlanın! Derste anlatılmadan önce, konuları okumanızı şiddetle öneririz. Derslerden

Detaylı

Emisyon Ölçümlerinin Planlanması

Emisyon Ölçümlerinin Planlanması Emisyon Ölçümlerinin Planlanması Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35397 Buca-İzmir Tel: 0232 3017113 Faks: 0232 3017280 E-posta: abdurrahman.bayram@deu.edu.tr

Detaylı

MATBAA DA SAATLİK MALİYET SİSTEMİ VE UYGULANMASI

MATBAA DA SAATLİK MALİYET SİSTEMİ VE UYGULANMASI MATBAA DA SAATLİK MALİYET SİSTEMİ VE UYGULANMASI Hayri Ünal*, Özgül Yaman** * Marmara Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Matbaa Eğitimi Bölümü, İstanbul ** İstanbul Aydın Üniversitesi, Anadolu BİL

Detaylı

Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler

Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler Prof.Dr. Vural CEYHUN Ege Üniversitesi Kaynak Teknolojisi Eğitim, Muayene, Uygulama ve Araştırma Merkezi Tahribatlı Deneyler Standartlarda belirtilmiş

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİSİ DENEY FÖYÜ

GÜNEŞ ENERJİSİ DENEY FÖYÜ GÜNEŞ ENERJİSİ DENEY FÖYÜ 1. Deneyin Amacı: Güneş pilleri hakkında bilgi sahibi olmak Fotovoltaik modüllerin seri ve paralel bağlı olma durumlarında akım-voltaj karakteristiklerinin ölçülmesi 2. Güneş

Detaylı

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Bir cismin uygulanan kuvvetlere karşı göstermiş olduğu tepki, mekanik davranış olarak tanımlanır. Bu davranış biçimini mekanik özellikleri belirler. Mekanik özellikler,

Detaylı

SUNUM İÇERİĞİ. Kapsam. Terimler. Numune Alma Cihaz ve Malzemeleri. Numune Alma İşlemleri. Numunenin Tanıtımı ve Kaydı

SUNUM İÇERİĞİ. Kapsam. Terimler. Numune Alma Cihaz ve Malzemeleri. Numune Alma İşlemleri. Numunenin Tanıtımı ve Kaydı 1 SUNUM İÇERİĞİ Kapsam Terimler Numune Alma Cihaz ve Malzemeleri Numune Alma İşlemleri Numunenin Tanıtımı ve Kaydı 2 Bu standard, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik değerlendirmeler için yeraltı sularından

Detaylı

İstatistik Yöntemleri ve Hipotez Testleri

İstatistik Yöntemleri ve Hipotez Testleri Sağlık Araştırmalarında Kullanılan Temel İstatistik Yöntemleri ve Hipotez Testleri Yrd. Doç. Dr. Emre ATILGAN BİYOİSTATİSTİK İstatistiğin biyoloji, tıp ve diğer sağlık bilimlerinde kullanımı biyoistatistik

Detaylı

MEKANİK ANABİLİMDALI MUKAVEMET-2 UYGULAMA PROBLEMLERİ SAYFA:1

MEKANİK ANABİLİMDALI MUKAVEMET-2 UYGULAMA PROBLEMLERİ SAYFA:1 SAYFA:1 1. Üç tane tahta plakanın birbirlerine yapıştırılmasıyla yapılmış olan bir AB kirişi; şekildeki yüklemelere maruzdur. Kirişe ait boyutlar şekilde verilmiştir. Kirişin n-n kesitindeki herbir birleşme

Detaylı

2014 2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KAZANIMLARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ

2014 2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KAZANIMLARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ 0 0 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KAZANIMLARININ SÜRE Ay Hafta D. Saati ÖĞRENME ALANI ALT ÖĞRENME ALANI KAZANIMLAR Geometri Örüntü Süslemeler. Doğru, çokgen çember modellerinden örüntüler

Detaylı

Prof. Dr. Durmuş KAYA Öğr. Gör. Muharrem EYİDOĞAN Arş. Gör. Enes KILINÇ

Prof. Dr. Durmuş KAYA Öğr. Gör. Muharrem EYİDOĞAN Arş. Gör. Enes KILINÇ Prof. Dr. Durmuş KAYA Öğr. Gör. Muharrem EYİDOĞAN Arş. Gör. Enes KILINÇ Karabük Üniversitesi Enerji ve Çevre Teknolojileri Birimi durmuskaya@hotmail.com, dkaya@karabuk.edu.tr Sunum içeriği Karabük üniversitesi

Detaylı

8. SINIF ÖĞRETİM PROGRAMI

8. SINIF ÖĞRETİM PROGRAMI 8. SINIF ÖĞRETİM PROGRAMI Öğrenme Alanları ve Alt Öğrenme Alanları 8.1. Sayılar ve İşlemler 8.1.1. Çarpanlar ve Katlar 8.1.2. Üslü İfadeler 8.1.3. Kareköklü İfadeler 8.2. Cebir 8.2.1. Cebirsel İfadeler

Detaylı

Her türlü malzemeye (metal, plastik, ahşap)işlenebilir. Karmaşık şekil ve geometriye sahip parçaların üretilmesi mümkündür,

Her türlü malzemeye (metal, plastik, ahşap)işlenebilir. Karmaşık şekil ve geometriye sahip parçaların üretilmesi mümkündür, Kesme Teorisi Metal Kesme Teorisi Hertürlümalzemeye(metal, plastik, ahşap)işlenebilir. Karmaşık şekil ve geometriye sahip parçaların üretilmesi mümkündür, Hassastoleranslareldeedilebilir( + 0.025mm), İyi

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Kalibrasyon Laboratuvarı Adresi : Yenidoğan mah. Abdi İpekçi Cad. Kızılay Sok. No:3/A Bayrampaşa 34030 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0212 5659150 Faks : 0212 5655129

Detaylı

1-)Projenin Adı: Küre içinde gizemli piramit. 2-)Giriş ve Projenin Amacı : 9. Sınıf geometri dersinde üç bouytlu cisimlerin hacmini

1-)Projenin Adı: Küre içinde gizemli piramit. 2-)Giriş ve Projenin Amacı : 9. Sınıf geometri dersinde üç bouytlu cisimlerin hacmini 1-)Projenin Adı: Küre içinde gizemli piramit 2-)Giriş ve Projenin Amacı : 9. Sınıf geometri dersinde üç bouytlu cisimlerin hacmini bulmayı,hacim formüllerini öğrenmiştik.bu yıl geometri dersimizin ilk

Detaylı

mukavemeti τ MPa. Sistemde emniyet katsayısı 4 olarak verildiğine göre; , pimlerin kayma akma mukavemeti

mukavemeti τ MPa. Sistemde emniyet katsayısı 4 olarak verildiğine göre; , pimlerin kayma akma mukavemeti KOCELİ ÜNİVERİTEİ Mühendislik akültesi Makina Mühendisliği Bölümü Mukavemet I Vize ınavı () dı oyadı : Kasım 009 ınıfı : No : ORU : Şekildeki iki çelik tüp birbirlerine adet pim ile B bölgesinden bağlanmış

Detaylı

KORELASYON VE TEKLİ REGRESYON ANALİZİ-EN KÜÇÜK KARELER YÖNTEMİ

KORELASYON VE TEKLİ REGRESYON ANALİZİ-EN KÜÇÜK KARELER YÖNTEMİ KORELASYON VE TEKLİ REGRESYON ANALİZİ-EN KÜÇÜK KARELER YÖNTEMİ 1 KORELASYON ANALİZİ İki değişken arasındaki doğrusal ilişkinin gücünü(derecesini) ve yönünü belirlemek için hesaplanan bir sayıdır. Belirli

Detaylı

Aksesuarlar. Montaj çerçeveleri. Çok kanatlı damperlerin hızlı ve kolay kurulumu için. 03/2014 DE/tr K3 1.2 1

Aksesuarlar. Montaj çerçeveleri. Çok kanatlı damperlerin hızlı ve kolay kurulumu için. 03/2014 DE/tr K3 1.2 1 ,2 testregistrierung Aksesuarlar Montaj çerçeveleri Çok kanatlı damperlerin hızlı ve kolay kurulumu için Montaj çerçeveleri, çok kanatlı damperlerin hızlı ve hassas şekilde kurulumuna yöneliktir. Montaj

Detaylı

ÖLÇÜM BELİRSİZLİĞİNİN HESAPLANMASI PROSEDÜRÜ

ÖLÇÜM BELİRSİZLİĞİNİN HESAPLANMASI PROSEDÜRÜ Doküman No: P.LAB.5.4.6.01 Rev.No/Tarih : 00/- Yayın Tarihi: 08.07.2011 Sayfa: 1 / 1 1.0. AMAÇ VE KAPSAM Çevre Analizleri Laboratuarında TS EN ISO/IEC 17025:2005 Deney ve Kalibrasyon Laboratuarlarının

Detaylı

Türev Kavramı ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV

Türev Kavramı ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV Türev Kavramı Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV ÜNİTE 9 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; türev kavramını anlayacak, türev alma kurallarını öğrenecek, türevin geometrik ve fiziksel anlamını kavrayacak,

Detaylı

DERS BİLGİ FORMU. Zorunlu Ders. Haftalık Ders Saati Okul Eğitimi Süresi

DERS BİLGİ FORMU. Zorunlu Ders. Haftalık Ders Saati Okul Eğitimi Süresi DERS BİLGİ FORMU DERSİN ADI BÖLÜM PROGRAM DÖNEMİ DERSİN DİLİ DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR SÜRE VE DAĞILIMI KREDİ DERSİN AMACI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ VE DAĞILIMI (MODÜLLER VE HAFTALARA

Detaylı

NANOTEKNOLOJİNİN DEZENFEKSİYON UYGULAMALARINDAKİ YERİ VE ÖNEMİ

NANOTEKNOLOJİNİN DEZENFEKSİYON UYGULAMALARINDAKİ YERİ VE ÖNEMİ NANOTEKNOLOJİNİN DEZENFEKSİYON UYGULAMALARINDAKİ YERİ VE ÖNEMİ Doç.Dr.Gülnur TARHAN ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi,Tıbbi Mikrobiyoloji AnabilimDalı ENFEKSİYON HASTALIKLARI İnsanlık tarihinin başlangıcından

Detaylı

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Ölçülendirme

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Ölçülendirme TEKNİK RESİM 2010 Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi 2/33 nin Gereği ve Önemi Ölçekler Ölçek Çeşitleri Elemanları Ölçü Çizgisi Ölçü Rakamı Ölçü Sınır Çizgisi Açı ve Yay Ölçüleri Yay si

Detaylı

Kısa Süreli Rüzgar Enerjisi Tahmin Sistemi Geliştirilmesi Projesi

Kısa Süreli Rüzgar Enerjisi Tahmin Sistemi Geliştirilmesi Projesi Kısa Süreli Rüzgar Enerjisi Tahmin Sistemi Geliştirilmesi Projesi Ahmet Duran Şahin* Sevinç Sırdaş* Ahmet Öztopal* Ercan İzgi** Mustafa Kemal Kaymak* Bihter Yerli* *İTÜ, Meteoroloji Müh. Böl., sahind@itu.edu.tr

Detaylı

Ölçme Hataları ve Belirsizlik Analizi

Ölçme Hataları ve Belirsizlik Analizi Ölçme Hataları ve Belirsizlik Analizi Yeryüzünde, ister bir kenar ister bir açı birkaç kez ölçüldüğünde her ölçü değeri arasında az çok farkların olduğu görülür. Yapılan her ölçünün sonucunu aynı bulmak

Detaylı

+ 1. ) transfer edilir. Seri. Isı T h T c sıcaklık farkı nedeniyle üç direnç boyunca ( dirençler için Q ısı transfer miktarı aşağıdaki gibidir.

+ 1. ) transfer edilir. Seri. Isı T h T c sıcaklık farkı nedeniyle üç direnç boyunca ( dirençler için Q ısı transfer miktarı aşağıdaki gibidir. GİRİŞ Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli ısı değiştiricileri, karışımlı ısı

Detaylı

MEMMINGER-IRO AKSESUAR: yüksek değerli, çok yönlü, güvenilir

MEMMINGER-IRO AKSESUAR: yüksek değerli, çok yönlü, güvenilir MEMMINGER-IRO AKSESUAR: yüksek değerli, çok yönlü, güvenilir ADVANCED KNITTING TECHNOLOGY Furnisör tahriki Gerilim tertibatı Gerilim tertibatları, tahrik kayışlarında gerekli gerilimi sağlar. Bunlar, tahrik

Detaylı

Peyzaj Sulama Sistem Tasarımı EGE ÜNİVERSİTESİ / 31.03.2016

Peyzaj Sulama Sistem Tasarımı EGE ÜNİVERSİTESİ / 31.03.2016 Peyzaj Sulama Sistem Tasarımı EGE ÜNİVERSİTESİ / 31.03.2016 Eğitimin içeriği Peyzaj Sulama Sistem Bileşenleri Sprinkler Sulama ürünleri Mikro Sulama ürünleri Vanalar Kontrol Üniteleri Aksesuarlar Temel

Detaylı

100 gram undan hazırlanan yukarıdaki formülasyon, tek bir tava içindir.

100 gram undan hazırlanan yukarıdaki formülasyon, tek bir tava içindir. DENEYSEL EKMEK ÜRETİMİ 1. Üretim Deneysel ekmek üretiminde AACC (Amerikan Hububat Kimyacıları Birliği) tarafından önerilen standart metot (Metot No.10-20) kullanılmaktadır (AACCI, 2000). Tablo1. Ekmek

Detaylı

RULOLU KONVEYÖRLER. DERS ADI: TAŞIMA İLETİM TEKNİĞİ HAZIRLAYAN:İSMAİL GÜÇER-HÜSEYİN MATAR Prof.Dr.CAN ERTEKİN

RULOLU KONVEYÖRLER. DERS ADI: TAŞIMA İLETİM TEKNİĞİ HAZIRLAYAN:İSMAİL GÜÇER-HÜSEYİN MATAR Prof.Dr.CAN ERTEKİN RULOLU KONVEYÖRLER DERS ADI: TAŞIMA İLETİM TEKNİĞİ HAZIRLAYAN:İSMAİL GÜÇER-HÜSEYİN MATAR Prof.Dr.CAN ERTEKİN GİRİŞ VE RULOLU KONVEYÖRLERİN ANA TÜRLERİ Rulolu konveyörler; ingotlar, levhalar, döküm-potaları,

Detaylı

Yüzeysel Temellerin Sayısal Analizinde Zemin Özelliklerindeki Değişimin Etkisi

Yüzeysel Temellerin Sayısal Analizinde Zemin Özelliklerindeki Değişimin Etkisi Yüzeysel Temellerin Sayısal Analizinde Zemin Özelliklerindeki Değişimin Etkisi Yrd. Doç. Dr. Banu Yağcı Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Balıkesir byagci@balikesir.edu.tr Özet Geoteknik

Detaylı

Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Kalibrasyon Laboratuvarı Adresi : Organize Sanayi Bölgesi 10. Cad. No:4 38070 KAYSERİ / TÜRKİYE Tel : 0 352 321 17 48 Faks : 0 352 321 19 19 E-Posta: kalibrasyon@tse-sjt.com

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY- 1 SERTLİK ÖLÇME VE DARBE TESTİ KULLANARAK MALZEME TOKLUK DEĞERİNİN BELİRLENMESİ 1 SERTLİK DENEYİ GİRİŞ

Detaylı

10. SINIF FİZİK DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI

10. SINIF FİZİK DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 10. SINIF FİZİK DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 1. Aşağıda verilen kavramların tanımlarını karşısına yazınız. Dalga: Atma: Periyot: Frekans: Dalga boyu: Deprem dalgası: Deprem odağı: Merkez

Detaylı

ELN3304 ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI II DENEY 4 REGÜLE DEVRELERİ (GERİLİM REGÜLATÖRLERİ)

ELN3304 ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI II DENEY 4 REGÜLE DEVRELERİ (GERİLİM REGÜLATÖRLERİ) T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK - ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELN3304 ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI II DENEY 4 REGÜLE DEVRELERİ (GERİLİM REGÜLATÖRLERİ) Deneyi Yapanlar Grubu

Detaylı

ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI

ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI Deney 3 Süperpozisyon İlkesi ve Thevenin Eşdeğer Devreleri İMZA KAĞIDI (Bu sayfa laboratuvarın sonunda asistanlara teslim edilmelidir) Ön-Çalışma Lab Saatin Başında

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1 İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1 Soru 1- Dış ticaret nedir?...1 Soru 2- Mal nedir?...1 Soru 3- Mal ve hizmet arasındaki fark nedir?...1 Soru 4- İhracat nedir?...1

Detaylı

ARAŞTIRMA YAKLAŞIM - DESEN ve YÖNTEMLERİ

ARAŞTIRMA YAKLAŞIM - DESEN ve YÖNTEMLERİ ARAŞTIRMA YAKLAŞIMLARI ARAŞTIRMA YAKLAŞIM - DESEN ve YÖNTEMLERİ NİCEL NİTEL KARMA Mustafa SÖZBİLİR 2 Nicel, Nitel ve Karma Araştırma Nicel Araştırma Nitel Araştırma Nicel araştırma Nitel araştırma NİCEL:

Detaylı

ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı)

ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı) ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ (Devamı) c a a A) Ön ve arka yüzey Fe- atomları gösterilmemiştir) B) (Tetragonal) martenzit kafesi a = b c) Şekil-2) YMK yapılı -yan yana bulunan- iki γ- Fe kristali içerisinde,

Detaylı

Regresyon ve İnterpolasyon. Rıdvan YAKUT

Regresyon ve İnterpolasyon. Rıdvan YAKUT Regresyon ve İnterpolasyon Rıdvan YAKUT Eğri Uydurma Yöntemleri Regresyon En Küçük Kareler Yöntemi Doğru Uydurma Polinom Uydurma Üstel Fonksiyonlara Eğri Uydurma İnterpolasyon Lagrange İnterpolasyonu (Polinomal

Detaylı

Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım.

Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım. Talaş oluşumu 6 5 4 3 2 1 Takım Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası 6 5 1 4 3 2 Takım İş parçası 1 2 3 4 6 5 Takım İş parçası Talaş oluşumu Dikey kesme İş parçası Takım Kesme

Detaylı

Malzemelerin Özellikleri

Malzemelerin Özellikleri Malzemelerin Özellikleri Fiziksel Özellikler: boyut, şekil, yoğunluk Kimyasal özellikler: kimyasal bileşim, korozyon direnci, asit-baz tepkimesi, afinite Mekanik Özellikler: mukavemet, rijitlik, elastiklik,

Detaylı

t xlo ) boyutlarında bir alan yükü etkir (P k ). t xlo )+( 2 t xlo ) boyutlarında bir alan yükü etkir (P m ).

t xlo ) boyutlarında bir alan yükü etkir (P k ). t xlo )+( 2 t xlo ) boyutlarında bir alan yükü etkir (P m ). 3. KES (KİRİŞ) SİSTEM HESI 3.1 Kafes Sistem Yük nalizi Kafes kirişler (makaslar), aşıkları, çatı örtüsünü ve çatı örtüsü üzerine etkiyen dış yükleri (rüzgar, kar) taşırlar ve bu yükleri aşıklar vasıtasıyla

Detaylı

Basit Ölçme Aletleri. Basit Ölçme Aletleri. Uzunluk Ölçme Araçları ve Uzunlukların Ölçülmesi

Basit Ölçme Aletleri. Basit Ölçme Aletleri. Uzunluk Ölçme Araçları ve Uzunlukların Ölçülmesi Uzunluk Ölçme Araçları ve Uzunlukların Ölçülmesi Bunlar; jalonlar (flamalar), jalon sehpası, şakül (çekül), dik inme ve çıkmaya yarayan mimari gönye ve prizmalar ile çelik şerit metre, gibi aletlerdir

Detaylı

MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Malzeme Üretim Laboratuarı I Deney Föyü NİCEL (KANTİTATİF) METALOGRAFİ. DENEYİN ADI: Nicel (Kantitatif) Metalografi

MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Malzeme Üretim Laboratuarı I Deney Föyü NİCEL (KANTİTATİF) METALOGRAFİ. DENEYİN ADI: Nicel (Kantitatif) Metalografi DENEYİN ADI: Nicel (Kantitatif) Metalografi DENEYİN AMACI: Metal ve alaşımlarının ince yapılarının (=mikroyapı) incelenmesi ile hangi fazların var olduğu, bu fazların konumları ve düzenleri hakkında bilgiler

Detaylı

Zemin Makineleri Delici Takım ve Ekipmanları

Zemin Makineleri Delici Takım ve Ekipmanları Zemin Makineleri Delici Takım ve Ekipmanları Bu katalogta yer alan tasarımlar tarafımızca yapılmıştır. Tasarımların kullanılması veya uyarlanması halinde doğabilecek telif veya benzeri haklar Teknofor

Detaylı

TAM SAYILARLA İŞLEMLER

TAM SAYILARLA İŞLEMLER TAM SAYILARLA İŞLEMLER 5 4 3 2 1 1 TAM SAYILARLA TOPLAMA İŞLEMİ Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, bilimsel ve teknolojik gelişmeler ışığında meteorolojik gözlemler, hava tahminleri ve iklim değişiklikleri

Detaylı

Harita Projeksiyonları

Harita Projeksiyonları Harita Projeksiyonları Bölüm 4: Konik Projeksiyonlar Doç.Dr. İ. Öztuğ BİLDİRİCİ Koni en genel projeksiyon yüzeyidir. Koninin yüksekliği sıfır alınırsa düzlem, sonsuz alınırsa silindir elde edilir. Genel

Detaylı

Güvenliğinizi şansa bırakmayın! ANALOG VE DİJİTAL ÖLÇÜ ALETLERİ

Güvenliğinizi şansa bırakmayın! ANALOG VE DİJİTAL ÖLÇÜ ALETLERİ Güvenliğinizi şansa bırakmayın! ANALOG VE DİJİTAL ÖLÇÜ ALETLERİ ISO 9001 : 2008 İçindekiler Analog Ölçü Aletleri... 1 Analog Ölçü Aletleri Teknik Özellikler... Analog Tip Döner Demirli Ampermetreler...

Detaylı

ÇELİK PREFABRİK YAPILAR

ÇELİK PREFABRİK YAPILAR ÇELİK PREFABRİK YAPILAR 1. bölüm GİRİŞ ÇELİK KONSTRÜKSİYON Çelik konstrüksiyon: çok katlı yapılar, betonda geçilemeyecek kadar büyük açıklıklar, Fabrikalarda çok uzun süre hizmet verilecek yapılarda en

Detaylı

DENEYİN AMACI: Bu deneyde MOS kuvvetlendiricilerden ortak kaynaklı ve ortak akaçlı devreler incelenecektir.

DENEYİN AMACI: Bu deneyde MOS kuvvetlendiricilerden ortak kaynaklı ve ortak akaçlı devreler incelenecektir. DENEY NO: 9 MOSFET Lİ KUVVETLENDİRİCİLER DENEYİN AMACI: Bu deneyde MOS kuvvetlendiricilerden ortak kaynaklı ve ortak akaçlı devreler incelenecektir. DENEY MALZEMELERİ MOSFET: 1x4007 Kondansatör: 3x1 µf,

Detaylı

Ölçme ve Kontrol Ders Notları

Ölçme ve Kontrol Ders Notları Ölçme ve Kontrol Ders Notları Namık Kemal Üniversitesi Hayrabolu Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Ahmet DURAK ÖLÇME Bilinen bir değerin aynı cinsten bilinmeyen bir değer içinde ne kadar olduğunun

Detaylı

5. ÜNİTE ÜÇ FAZLI ALTERNATİF AKIMLAR

5. ÜNİTE ÜÇ FAZLI ALTERNATİF AKIMLAR 5. ÜNİTE ÜÇ FAZLI ALTERNATİF AKIMLAR KONULAR 1. Üç Fazlı Alternatif Akımların Tanımı Ve Elde Edilmeleri 2. Yıldız Ve Üçgen Bağlama, Her İki Bağlamada Çekilen Akımlar Ve Güçlerin Karşılaştırılması 3. Bir

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YILDIZ EKNİK ÜNİVERİEİ İNŞ FKÜLEİ HRİ MÜHENDİLİĞİ ÖLÜMÜ -)RZİ ÇLIŞMLRI ÇEVRE MÜHENDİLİĞİ ÖLÜMÜ ÖĞRENİLERİ İÇİN ÖLÇME İLGİİ UYGULMI YÖNERGEİ - 013 008 1) GENEL INIR KROKİİ DÜZENLEME VE NOK EİLERİ Her grup,

Detaylı

Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre. Dersin Amacı. Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları

Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre. Dersin Amacı. Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre Dersin Amacı Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Ders İle Kazandırılacak Yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim

Detaylı

2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması

2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması 1. Deney Adı: ÇEKME TESTİ 2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması Mühendislik tasarımlarının en önemli özelliklerinin başında öngörülebilir olmaları gelmektedir. Öngörülebilirliğin

Detaylı

8. Hafta. Kirişlerin Kesme Kuvveti ve Eğilme E. Kiri. görece. beam) Nedir?; MUKAVEMET I : I : MUKAVEMET I MUKAVEMET I : 09/10 5.H. (kalınlıkxgenişlik)

8. Hafta. Kirişlerin Kesme Kuvveti ve Eğilme E. Kiri. görece. beam) Nedir?; MUKAVEMET I : I : MUKAVEMET I MUKAVEMET I : 09/10 5.H. (kalınlıkxgenişlik) : 09/10 5.H 11 8. Hafta Kirişlerin Kesme Kuvveti ve Eğilme E oment Diyagramlarının Çizimi : 09/10 5.H Kiriş (beam Kiri beam) Nedir?; uzunluk boyutunun diğer en kesit boyutlarından (kalınlıkxgenişlik) görece

Detaylı

Bölüm 6 EK KLASİK MADENCİLİK YÖNTEMİNE İLİŞKİN KAZI + İKSA

Bölüm 6 EK KLASİK MADENCİLİK YÖNTEMİNE İLİŞKİN KAZI + İKSA YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Bölüm 6 EK KLASİK MADENCİLİK YÖNTEMİNE İLİŞKİN KAZI + İKSA Prof. Dr. Müh. Yapı Merkezi AR&GE Bölümü 2015/İstanbul 1 AÇIKLAMA NOTU Bilgi föyünün hazırlanmasında

Detaylı