AVRUPA AKDENİZ PARLAMENTER ASAMBLESİ (AAPA) TÜRK GRUBU AĞUSTOS 2007 AĞUSTOS 2009 FAALİYET RAPORU

Transkript

1 AVRUPA AKDENİZ PARLAMENTER ASAMBLESİ (AAPA) TÜRK GRUBU AĞUSTOS 2007 AĞUSTOS 2009 FAALİYET RAPORU Doç. Dr. Zeynep DAĞI Ankara Milletvekili AAPA Türk Grubu Başkanı

2 AVRUPA AKDENİZ PARLAMENTER ASAMBLESİ TÜRK GRUBU FAALİYET RAPORU ii

3 Bu rapor, AAPA Türk Grubu Başkanı Doç. Dr. Zeynep DAĞI tarafından hazırlanmıştır. AĞUSTOS 2009 Tel: Fakx: E-posta: Adres: TBMM B-Blok Üst-Z 1. Banko KRS, Bakanlıklar-Ankara * AAPA kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz. iii

4 İÇİNDEKİLER AAPA Başkanı nın Sunuşu vi I. GENEL BİLGİLER 1 I.1 Avrupa-Akdeniz Parlamenter Forumu 1 I.2 Forumun Asamble Haline Dönüştürülmesi Süreci 1 II. AAPA ÜYE ÜLKELERİ LİSTESİ 3 II.1 AAPA Komiteleri 3 III. AAPA TÜRK GRUBU 4 III.1 Başkan ve Üyeler 4 III.2 AAPA Türk Grubu Başkanı nın Akdeniz İçin Birlik Konusunda TBMM Genel Kurulu nda Yaptığı Konuşma 7 IV. AAPA TÜRK GRUBU FAALİYET LİSTESİ 9 V. AAPA TOPLANTI VE DEKLARASYONLARI 12 V.1 AAPA Deklarasyonları 12 V.1.1: Türk Delegasyonu nun İsrail-Filistin Eylem Planı ile İlgili AAPA ya Sunduğu Öneriler 12 V.1.2: Türk Delegasyonu nun Önerisi Neticesinde Gazze İle İlgili Yayımlanan Deklarasyon 13 V.1.3: Türk Delegasyonu nun Önerisi Neticesinde İsrail-Filistin Sorunu ile İlgili Yayımlanan Tavsiye Kararı 14 V.1.4 Avrupa-Akdeniz Parlamenterler Asamblesi (AAPA) Kadın Hakları ad hoc Komitesi Tarafından Gönderilen Sorular ve Türk Delegasyonu Tarafından Verilen Cevaplar 15 V.1.5: Barselona Avrupa-Akdeniz Konferansı Deklarasyonu (İngilizce) 19 V.2 Genel Kurul Toplantılar 37 V.2.1 AAPA Dördüncü Genel Kurul Toplantısı (27-28 Mart 2008, Atina) 37 V.2.2 AAPA Beşinci Genel Kurul Toplantısı (17 Mart 2009, Brüksel)(İngilizce) 45 V.2.3 Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi Siyasi İşler, Güvenlik ve İnsan Hakları Komitesi ile Olağanüstü Genel Kurulu 47 V.3 Diğer Toplantılar 48 V Toplantıları 48 V Toplantıları 49 VI. AAPA NIN AVRUPA-AKDENİZ BÖLGESİ İLE İLGİLİ KARARLARI 52 VI.1 Barselona Süreci 52 VI.2 Gazze 64 VI.3 İnsan Hakları 74 VI.4 Ortadoğu 92 VI.5 Avrupa nın İyi Komşuluk İlişkileri 96 VII. AKDENİZ İÇİN BİRLİK 107 VII.1 Tarihi ve Kapsamı 107 VII.1.1 Kurumsal Yapı ve Amaç 107 VII.1.2 Hedeflenen Üyeler 107 VII.1.3 Eleştiriler 107 VII.1.4 Tepkiler 108 VII.1.5 AB 108 VII.1.6 Türkiye 108 iv

5 VII.1.7 Güney Akdeniz ülkeleri 108 VII.1.8 Avrupa-Akdeniz Süreci (Euro-med / Barselona Süreci) 108 VII.1.9 Sürece Taraf Olan Ülkeler: 109 VII.1.10 Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi (AAPA): 109 VII.2 Akdeniz için Paris Zirvesi Ortak Deklarasyonu (İngilizce) 109 VII.2.1. Institutional Structures of The "Barcelona Process: Union For The Medıterranean" 111 VII.2.2 Work Programme For VII.2.3 Fields Of Cooperation to be Pursued in VII.2.4 State Of Progress in The Implementatıon Of Projects Lısted in The Annex To The Paris Declaration 123 VII.3 Akdeniz için Paris Zirvesi Ortak Deklarasyonu (Türkçe) 125 VIII. MEDYADA AAPA 137 IX TOPLANTI FOTOĞRAFLARI 143 v

6 AAPA Başkanı nın Sunuşu Fikri temeli 1990'lı yıllarda atılan Avrupa-Akdeniz Süreci, AB'nin Doğu Avrupa'ya yönelik olarak öngördüğü genişlemeyi bir ölçüde dengeleyici bir unsur olarak ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede, Avrupa Birliği ile Birlik üyesi olmayan Akdeniz ülkesi arasında, kalıcı ve kurumsal bir işbirliği çerçevesinin oluşturulması amacıyla Kasım 1995 tarihlerinde Barselona'da Avrupa-Akdeniz Konferansı düzenlenmiştir. Sürecin temel amacı, Barselona deklarasyonunda ifade edildiği üzere, Akdeniz'de barış, istikrar ve güvenliğin sağlanması, ülkeler arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesi, demokrasi ve insan haklarına saygının derinleştirilmesi, AB ile Akdeniz'e kıyıdaş ülkeler arasındaki ekonomik, ticari, sınai, kültürel ve bilimsel alanlar ile çevre konusundaki işbirliğinin artırılması ve Konferansa katılan ülkeler arasında 2010 yılına kadar aşamalı olarak bir "Akdeniz Serbest Ticaret Bölgesi" kurulmasıdır. Avrupa-Akdeniz Parlamenter forumu olarak 1998 yılında kurulan ve Aralık 2003 tarihinde Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi olarak ismi değiştirilen AAPA nın bugün 27 Avrupa Birliği üye ülkesi ve 10 Akdeniz ülkesi olmak üzere toplam 37 üyesi ve gözlemci statüsünde sekiz ülke bulunmaktadır. AAPA ya üye olan ülkelerin toplam nüfusu 850 milyon civarında olup büyük bir ticaret potansiyeline sahiptir. Üye ülkeler şunlardır: AB Ülkeleri: Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Bulgaristan, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, Birleşik Krallık, İrlanda, İsveç, İspanya, İtalya, Kıbrıs Rum Kesimi, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan Akdeniz Ülkeleri: Cezayir, Mısır, İsrail, Ürdün, Lübnan, Fas, Filistin, Suriye, Tunus, Türkiye Gözlemci Statüsündeki Ülkeler: Moritanya, Libya, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Hırvatistan, Makedonya, Sırbistan ve Karadağ AAPA Türk grubu son iki yıldır benim başkanlığımda Bolu Milletvekili Metin YILMAZ, İstanbul Milletvekili Reha ÇAMUROĞLU, Kırşehir Milletvekili Abdullah ÇALIŞKAN, Mersin Milletvekili Akif AKKUŞ ve Tekirdağ Milletvekili Faik ÖZTRAK tan oluşmaktadır. Son iki yılda genel kurul ve komitelerce düzenlenen 20 nin üzerinde toplantıya aktif katılım ve katkı sağlandı. Ayrıca, Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi Ekonomi Komitesi nin toplantısı ilk kez TBMM nin ev sahipliğinde Ekim 2008 tarihleri arasında İstanbul da gerçekleştirildi. Toplantıya Asamble nin Akdeniz ve Avrupa kanadından ve Avrupa Parlamentosu na üye milletvekilleri, bürokratlar ve görevliler katıldı. İstanbul da Küresel finansal krizin masaya yatırıldığı Ekonomi Komitesi toplantısı iç ve dış basında geniş bir şekilde işlendi. Buna ek olarak, AAPA nın Ekim 2008 tarihlerinde Ürdün de yapılan toplantısında ve 3-4 Kasım tarihlerinde Marsilya da düzenlenen Barselona Süreci: Akdeniz İçin Birlik Dışişleri Bakanları Toplantısı na sunulmak üzere Ortadoğu Barış Süreci ne ilişkin bir bildiri kabul edildi. Türk heyeti olarak bildiriye bölgesel barış ve istikrarın kurulmasında hem bölgesel bir aktör hem AB ile müzakere eden bir ülke olarak Türkiye nin, İsrail ile Filistin Yönetimi, ayrıca İsrail-Suriye arasında uzlaştırıcı rolünün ve Ankara Forumu gibi vi

7 inisiyatiflerin AB tarafından memnuniyetle karşılandığı ve destekleneceği ifadesinin dahil edilmesi önerildi ve önerimiz oybirliği ile kabul edildi. Ayrıca, AAPA 2. Genel Kurul toplantısı çerçevesinde 27 Mart 2008 tarihinde gerçekleşen Siyasi İşler, Güvenlik ve İnsan Hakları Komitesi toplantısında, AAPA Türk Delegasyonu Başkanı Doç. Dr. Zeynep DAĞI, Ortadoğu Barış Sürecindeki gelişmelerin takibi amacıyla AAPA tarafından bölge ülkelerine heyet gönderilmesine ilişkin önerisi kabul edilmiş olup 7-11 Haziran 2009 tarihlerinde Mısır, Filisitn, İsrail ve Ürdün ziyareti yapılmış ve İsrail-Filistin sorunu ile ilgili yerinde gözlem yapma fırsatı yakalanmıştır. Bu bağlamda, heyette yer alan Türk Grubu Başkanı Doç. Dr. Zeynep DAĞI Mısır da Mısır Dışişleri Bakanı, Meclis Başkanı, Arap Birliği Genel Sekreteri; Gazze de Filistin Ulusal Yönetimi, BM Temsilcisi ile; İsrail Parlamentosu Knesset te Kadima Milletvekilleri, Meclis Başkanı ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ile; Ramallah ta ise El-Fetih temsilcileri ile görüşmelerde bulunmuştur. Türk Grubu nun önderliğinde gerçekleşen bu ziyaret, iç ve dış basında geniş yankı uyandırmış ve bir kez daha Türkiye nin bölgedeki rolü tüm aktörler tarafından teyid edilmiştir. Ortadoğu barış süreci, kadın hakları ve insan hakları başta olmak üzere AAPA rapor ve kararlarına ülkemizin ve halkımızın çıkarları doğrultusunda öneriler sunuıldu ve raportörlük yapıldı. İki yıllık faaliyetlerin başarıyla gerçekleşmesi için yoğun çaba sarfeden AAPA Türk Grubundaki Milletvekili arkadaşlarıma, çalışmalarımızda bize yardımcı olan TBMM Dış ilişkiler ve Protokol Müdürlüğü personeline ve Meclis Başkanlığına AAPA Türk Grubu adına saygı ve şükranlarımı sunarım. Doç. Dr. Zeynep DAĞI AAPA Türk Grubu Başkanı Ankara Milletvekili vii

8 I. GENEL BİLGİLER Avrupa-Akdeniz Parlamenter forumu 1998 yılında kurulmuş, 2-3 Aralık 2003 tarihlerinde Napoli de düzenlenen Dışişleri Bakanları toplantısında Avrupa Parlamentosu nun girişimi üzerine Avrupa-Akdeniz Parlamenter Forumu, artık Parlamenter Asamblesi adını almak suretiyle Avrupa-Akdeniz Süreci nin bir parçası haline gelmiştir. I.1 Avrupa-Akdeniz Parlamenter Forumu Avrupa-Akdeniz Parlamenter Forumu, Avrupa Parlamentosu nun girişimi üzerine 1998 yılında kurulmuştur. Avrupa-Akdeniz Parlamenter Forumu üç ana ayaktan oluşmuştur. Avrupa - Akdeniz Parlamenter Forumu: Avrupa Parlamentosu, AB ülkeleri ve 12 Akdeniz ülkesi biraraya gelmektedir. Parlamenterler Forumu nun şimdiye kadar yaptığı toplantılar aşağıda sıralanmaktadır. 1. Brüksel, Ekim Brüksel, 8-9 Şubat Brüksel, 8 Kasım Bari(İtalya), Haziran Napoli (İtalya) 2 Aralık 2003 (Forumun Asamble haline dönüştürülmesi için tertip edilen özel toplantı) Avrupa-Akdeniz Parlamento Başkanları Konferansı:İspanya nın girişimi üzerine 7-8 Mart 1999 tarihinde Palama de Mallorca daki Konferansla hayata geçmiştir. İkinci konferans Mayıs 2000 tarihlerinde Mısır ın İskenderiye kentinde üçüncü konferans ise 15 Şubat 2002 tarihinde Atina da yapılmıştır. Dördüncü konferans Malta Temsilciler Meclisi nin evsahipliğinde Şubat 2004 tarihlerinde Malta da gerçekleştirilmiştir. Kadın Parlamenterler Forumu: Avrupa Parlamentosu nun girişimi üzerine 2000 yılında faaliyet göstermeye başlamıştır. Kadın Parlamenterler Forumu nun şimdiye kadar yaptığı konferanslar aşağıda sunulmaktadır Mart 200, İtalya-Napoli Mart 2001, Malta Ekim 2002, İspanya-Madrid Ekim 2003, Malta I.2 Forumun Asamble Haline Dönüştürülmesi Süreci Avrupa-Akdeniz Parlamenter Forumu nun, Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi ne (Euro- Mediterranean Parliamentary Assembly / EMPA) dönüştürülmesi konusu uzun bir süre gündemde kalmıştır. 1

9 Bu amaçla görevlendirilen Çalışma Grubu nun Ekim 2003 tarihlerinde Brüksel de yapılan ikinci toplantısında kurulacak Asamble nin temel parametreleri üzerinde mutabık kalınmıştır. Anılan Çalışma Grubu toplantısında kabul edilen hususlar, Napoli de 2 Aralık 2003 tarihinde düzenlenen Forumun özel nitelikle toplantısı sırasında onaylanarak 2-3 Aralık 2003 tarihlerinde yine Napoli de düzenlenen Dışişleri Bakanları toplantısına sunulmuş ve Bakanlar tarafından onaylanmıştır. Böylelikle, 1998 yılında Avrupa Parlamentosu nun girişimi üzerine ayrı bir oluşum olarak faaliyet göstermeye başlayan Avrupa-Akdeniz Parlamenter Forumu, artık Parlamenter Asamblesi adını almak suretiyle Avrupa-Akdeniz Süreci nin bir parçası haline gelmiştir. 2

10 II. AAPA ÜYE ÜLKELERİ LİSTESİ Avrupa-Akdeniz Parlamenter forumu olarak 1998 yılında kurulan ve Aralık 2003 tarihinde Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi olarak ismi değiştirilen AAPA nın bugün 27 Avrupa Birliği üye ülkesi ve 10 Akdeniz ülkesi olmak üzere toplam 37 üyesi bulunmaktadır. Buna ilaveten Libya ve Moritanya da gözlemci statüsündedir. AB Ülkeleri: Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Bulgaristan, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, Birleşik Krallık, İrlanda, İsveç, İspanya, İtalya, Kıbrıs Rum Kesimi, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan Akdeniz Ülkeleri: Cezayir, Mısır, İsrail, Ürdün, Lübnan, Fas, Filistin, Suriye, Tunus, Türkiye Gözlemci Statüsündeki Ülkeler: Moritanya Libya Arnavutluk Bosna-Hersek Hırvatistan Makedonya Sırbistan Karadağ II.1 AAPA Komiteleri AAPA bünyesinde faaliyet gösteren beş komite bulunmaktadır. Bunlar; a) Siyasi Komite b) Ekonomi Komitesi c) Kültür Komitesi d) Kadın Hakları Komitesi e) Ad hoc Enerji ve Çevre Komitesi 3

11 III. AAPA TÜRK GRUBU III.1 Başkan ve Üyeler BAŞKAN ZEYNEP DAĞI-ANKARA Zeynep Dağı, 20 Aralık 1964'te Gölbaşı'nda doğdu. Babasının adı İbrahim, annesinin adı Fatma'dır.Akademisyen; Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nü bitirdi. Yüksek lisansını ODTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde, doktorasını Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde tamamladı. Gazi Üniversitesi İİBF Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde araştırma görevlisi olarak çalıştı. George Washington University'de misafir araştırmacı olarak bulundu. Yardımcı Doçent olarak, Atılım Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde öğretim üyeliği, Demokrasi Platformu Dergisi'nde editörlük, Bugün Gazetesi'nde köşe yazarlığı yaptı. Basılı üç kitabının yanısıra yurtiçi ve dışında makaleleri yayınlandı. 23. Dönem'de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Üyesi ve Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Başkanı. Çok iyi düzeyde İngilizce bilen Dağı, evli ve 2 çocuk annesidir. ÜYELER METİN YILMAZ BOLU Metin Yılmaz, 21 Temmuz 1968'de Bolu'da doğdu. Babasının adı İbrahim, annesinin adı Asiye'dir. Siyaset Bilimci; Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nü bitirdi. Al Baraka Türk Özel Finans Kurumu'nda Kredi Pazarlama Uzman Yardımcısı olarak göreve başladı. Aynı kurumun Risk Takip ve Dış İşler bölümlerinde çalıştıktan sonra, Proje Değerlendirme Uzmanlığı görevinde bulundu. Aysel Gıda Limited Şirketi'ni kurdu ve Genel Müdürlüğü görevini yürüttü. 4

12 22. Dönem Bolu Milletvekili. 23. Dönem'de Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Üyesi oldu. İngilizce bilen Yılmaz, evli ve 2 çocuk babasıdır. REHA ÇAMUROĞLU- İSTANBUL Reha Çamuroğlu, 20 Ağustos 1958'de İstanbul'da doğdu. Babasının adı Yaşar İhsan, annesinin adı Gülen'dir. Tarihçi-Yazar; Boğaziçi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'nü bitirdi. Büyük Larousse ve Ana Brittannica ansiklopedilerinde tarih yazarlığı ve redaktörlük, Cem ve Nefes dergilerinin ise yazı işleri müdürlüklerini yaptı. Almanya'da bir dizi üniversitede konuk olarak ders ve konferanslar verdi. 12 telif ve 2 tercüme eseri yayımlandı. TYB tarafından "2001'in En İyi Romanı Ödülü"ne layık görüldü. Aynı yıl "Hacı Bektaş Barış ve Dostluk Ödülü"nü aldı. Çok iyi düzeyde İngilizce bilen Çamuroğlu, evli ve 1 çocuk babasıdır. ABDULLAH ÇALIŞKAN- KIRŞEHİR Abdullah Çalışkan, 16 Mart 1974'te Ankara'da doğdu. Babasının adı Kemal, annesinin adı Ümüş'tür. Avrupa Birliği Uzmanı; Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü'nü bitirdi. Yüksek lisansını Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde işletme alanında tamamladı. Bel-Ko Limited Şirketi'nde Danışman, Beğendik A.Ş.'de Bütçe ve Planlama Uzmanı, Ostim Endüstriyel Yatırımlar ve İşletme A.Ş.'de Proje ve Dış Ticaret Yöneticisi olarak çalıştı. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Avrupa Birliği Merkezi Finans ve İhale Birimi'nde Bölgesel Kalkınma Sektör Koordinatörlüğü görevinde bulundu. Avrupa Birliği müzakereleri çerçevesinde müzakere heyetinde görev aldı. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim ve Organizasyon Doktora Programında tez hazırlama çalışmalarına devam etmektedir. 23. Dönem'de Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Üyesi oldu. Çok iyi düzeyde İngilizce bilen Çalışkan, evli ve 2 çocuk babasıdır. AKİF AKKUŞ- MERSİN 5

13 Akif Akkuş, 13 Kasım 1948'de Mersin Tarsus'ta doğdu. Babasının adı Mahmut, annesinin adı Emine'dir. Öğretim Üyesi; İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü'nü bitirdi. Doktorasını İstanbul Üniversitesi, Coğrafya Bölümü'nde tamamladı. İngiltere Oxford'da doktora sonrası mesleki çalışmalarda bulundu. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Coğrafya Bölümü'ne Yardımcı Doçent olarak atandı. 1986'da Doçent, 1992'de Profesör oldu. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Coğrafya Anabilim Dalı Başkanlığı, Coğrafya Eğitimi Bölüm Başkanlığı, Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan vekilliği görevlerinde bulundu. Mesleği ile ilgili dört kitabı yayınlandı. Yurtiçi ve yurtdışında mesleki alanda birçok çalışmaya katıldı ve konferanslar verdi. 23. Dönem'de Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Üyesi oldu. İngilizce bilen Akkuş, evli ve 3 çocuk babasıdır. FAİK ÖZTRAK- TEKİRDAĞ EKONOMİ KOMİTESİ BAŞKAN YARDIMCISI Faik Öztrak, 26 Mart 1954'te Ankara'da doğdu. Babasının adı A. Orhan, annesinin adı Ayten'dir. Ekonomist; Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdi. Yüksek lisansını İngiltere Birmingham Üniversitesi'nde Kalkınma Finansmanı üzerine tamamladı. Devlet Planlama Teşkilatı'nda Uzman, Yıllık Programlar ve Finansman Dairesi Başkanı, İktisadi Planlama Başkan Vekili, İktisadi Planlama Genel Müdürü ve Müsteşar yardımcısı olarak görev yaptı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkan Yardımcılığı ve Hazine Müsteşarlığı görevlerinde bulundu. Milliyet gazetesinde ekonomi politikaları üzerine köşe yazarlığı yaptı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Bahçeşehir Üniversitesi'nde konuk öğretim üyesi olarak ders verdi. TUSİAD-Koç Üniversitesi Ekonomik Araştırma Forumu'nun direktörlüğünü yürüttü. Avrupa Politikaları Çalışma Merkezi (CEPS) için Türkiye'nin Avrupa Birliğine üyeliği üzerine yazdığı makaleleri yayınlandı. 23. Dönem'de Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Üyesi oldu. İngilizce ve Fransızca bilen Öztrak, evli ve 1 çocuk babasıdır. 6

14 III.2 AAPA Türk Grubu Başkanı nın Akdeniz İçin Birlik Konusunda TBMM Genel Kurulu nda Yaptığı Konuşma Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, Akdeniz için Birlik Projesinde Türkiye nin Yeri konusunda şahsım adına gündem dışı söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum. Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, Avrupa Birliği, kuruluşundan günümüze oldukça dinamik bir yapı arz etmektedir yılında AKÇT olarak sektörel bazda başlayan entegrasyon süreci, günümüzde ekonomik, siyasi, kültürel, hukuki ve güvenlik alanlarında da genişleyerek ve derinleşerek devam etmektedir. AB, 1995 yılında Akdeniz ülkeleri ile ekonomik, siyasi ve kültürel alanda karşılıklı işbirliğini kurumsal bir yapıda geliştirebilmek amacıyla Barselona sürecini başlatmıştır. Bu söz konusu süreç, 20 Aralık 2007 tarihinde Roma da Fransa Cumhurbaşkanı, İtalya ve İspanya Başbakanları arasında yapılan toplantı sonucunda açıklanan Roma çağrısı ile Akdeniz için Birlik projesi adını almıştır. Burada değinmemiz gereken önemli nokta, söz konusu bildiride AB nin Türkiye ve Hırvatistan ile başlatılan tam üyelik katılım müzakerelerine halel getirmeyeceğine yer verilmiş olmasıdır. Dolayısıyla, Akdeniz İçin Birlik Projesi, Sarkozy nin orijinal planından farklılaşmış ve gerçekte Barselona Sürecinin yeniden canlandırılma girişimine dönüşmüş olup Akdeniz bölgesinin önemli bir aktörü olan Türkiye ye de bölge sorunlarının çözümünde ve bölgenin yeniden yapılanmasında önemli fırsat ve açılımlara zemin hazırlamıştır. Bu bağlamda, Akdeniz için Birlik projesi, mevcut Barselona sürecinin üzerine inşa edilen barış, istikrar ve güvenliği ön planda tutan ve bölgesel entegrasyonu amaçlayan çok taraflı bir ortaklık olacaktır. Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, AB üye ülkeleri ile birlikte 43 ülke ve 700 milyonun üzerinde bir nüfus barındıran Birlik, katılımcı ülkelerin siyasi gündemlerinde önemli yer tutmaktadır. Akdeniz İçin Birlik, Barselona sürecinden farklı olarak işbirliğini hükümetler düzeyinden bölge kamuoyuna yönelik geliştirmeyi, bu bağlamda Akdeniz bölgesindeki ortak sorunlara projeler bazında ortak çözüm arayışına odaklanmayı hedeflemektedir. Dolayısıyla, ülkeler arasında özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasında işbirliğinin de gelişeceği öngörülmektedir. Akdeniz için Birlik projesi, AB ve Akdeniz bölgesinde başta kaçak göç, çevre, içme suyu, enerji, ulaştırma ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlarda yakın işbirliği ve dayanışmayı öngörmekte ve 2015 te Birlik dahilinde serbest ticaret bölgesi oluşturulması hedeflenmektedir. Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, Türkiye, çoğul bir coğrafi kimliğe sahip bir ülkedir. Türkiye bir Akdeniz, Ortadoğu, Balkanlar, Kafkasya ve aynı zamanda bir Avrupa ülkesidir. Sahip olduğu bu çoğulcu coğrafi kimlik, ülkemize kültürel zenginlik kadar, yeni uluslararası sistemde bölgenin barış ve istikrarında rol almada önemli açılımlar sunmaktadır. Türkiye bu bağlamda, İsrail/Suriye, İsrail/Filistin ve 7

15 İsrail/Lübnan arasındaki sorunların çözümünde, Irak ın yeniden yapılanmasında inisiyatif alan yapıcı dış politikası ile öne çıkmaktadır. Bu arada değinmek istediğim bir başka konu, Avrupa-Akdeniz Parlamenter Asamblesi nin toplantılarından birinin ilk kez TBMM nin ev sahipliğinde Ekim tarihleri arasında İstanbul da gerçekleşmiş olmasıdır. Toplantıya Asamble nin Akdeniz ve Avrupa kanadından ve Avrupa Parlamentosu na üye milletvekilleri, bürokratlar ve görevliler katılmıştır. Asamblenin Türk grubu Başkanı olarak toplantının gerçekleşmesinde emeği geçen Komisyon üyesi olan Tekirdağ milletvekili Sayın Faik Öztrak, Bolu Milletvekili Sayın Metin Yılmaz, Kırşehir Milletvekili Sayın Abdullah Çalışkan,, Mersin Milletvekili Sayın Akif Akkuş, İstanbul Milletvekili Sayın Reha Çamuroğlu ve Sekreteryamız da titizlikle çalışan arkadaşlara teşekkür ederim. Toplantıda, Global Mali Krizin Akdeniz bölgesine yansımalarının yanı sıra turizm, mikro finans ve su kaynaklarına erişim gibi diğer güncel konular da ele alındı. Ayrıca, AAPA nın Ekim 2008 tarihlerinde Ürdün de yapılan toplantısında, 3-4 Kasım tarihlerinde Marsilya da düzenlenen Barselona Süreci: Akdeniz İçin Birlik Dışişleri Bakanları Toplantısı na sunulmak üzere Ortadoğu Barış Süreci ne ilişkin bir bildiri kabul edilmiştir. Türk heyeti olarak bildiriye bölgesel barış ve istikrarın kurulmasında hem bölgesel bir aktör hem AB ile müzakere eden bir ülke olarak Türkiye nin, İsrail ile Filistin Yönetimi, ayrıca İsrail-Suriye arasında uzlaştırıcı rolünün ve Ankara Forumu gibi inisiyatiflerin AB tarafından memnuniyetle karşılandığı ve destekleneceği ifadesi heyetimizin katkılarıyla bildiriye dahil edilmiş ve oybirliği ile kabul edilmiştir. Bu vesile ile Genel Kurulu tekrar selamlıyorum. 8

16 IV. AAPA TÜRK GRUBU FAALİYET LİSTESİ Ekonomik ve Mali Konular, Sosyal İşler ve Eğitim Komitesi Ocak 2008, Brüksel Katılımcılar: Faik ÖZTRAK Abdullah ÇALIŞKAN 27 Şubat 2008, Atina Katılımcılar: Faik ÖZTRAK Abdullah ÇALIŞKAN 2 Temmuz 2008, Kahire Katılan: Abdullah ÇALIŞKAN Ekim 2008, İstanbul Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI Metin YILMAZ Reha ÇAMUROĞLU Abdullah ÇALIŞKAN Akif AKKUŞ Faik ÖZTRAK 6 Mart 2009, Kahire Abdullah ÇALIŞKAN Komite Başkanvekili, Tekirdağ Milletvekili Kırşehir Milletvekili Komite Başkanvekili, Tekirdağ Milletvekili Kırşehir Milletvekili Kırşehir Milletvekili AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Bolu Milletvekili İstanbul Milletvekili Kırşehir Milletvekili Mersin Milletvekili Komite Başkanvekili, Tekirdağ Milletvekili Kırşehir Milletvekili Siyasi İşler, Güvenlik ve İnsan Hakları Komitesi 26 Kasım 2007, Brüksel Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI Metin YILMAZ 28 Ocak 2008, Brüksel Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI Metin YILMAZ 30 Haziran 2008, Brüksel Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Bolu Milletvekili AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Bolu Milletvekili AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili 9

17 Metin YILMAZ Bolu Milletvekili Yaşam Seviyesinin Yükseltilmesi, Sivil Toplumlararası Değişim ve Kültür Komitesi 29 Ekim 2007, Roma Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI Akif AKKUŞ 14 Şubat 2008, Roma Katılımcılar: Akif AKKUŞ 18 Temmuz 2008, Lizbon Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI Akif AKKUŞ AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Mersin Milletvekili Mersin Milletvekili AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Mersin Milletvekili İçtüzüğün Revizyonu ve Asamblenin Finansmanı Çalışma Grubu 29 Ocak 2008, Brüksel Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI 26 Şubat 2008, Brüksel Katılımcılar: Faik ÖZTRAK Abdullah ÇALIŞKAN 18 Eylül 2008, Brüksel Katılan: Akif AKKUŞ 6 Kasım 2008, Brüksel Katılan: Akif AKKUŞ 21 Ocak 2009, Brüksel Abdullah ÇALIŞKAN 4 Mart 2009, Brüksel Abdullah ÇALIŞKAN AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Komite Başkanvekili, Tekirdağ Milletvekili Kırşehir Milletvekili Mersin Milletvekili Mersin Milletvekili Kırşehir Milletvekili Kırşehir Milletvekili 10

18 GENEL KURUL Mart 2008, Atina Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI Metin YILMAZ Reha ÇAMUROĞLU Abdullah ÇALIŞKAN Akif AKKUŞ Faik ÖZTRAK AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Bolu Milletvekili İstanbul Milletvekili Kırşehir Milletvekili Mersin Milletvekili Ekonomi Komitesi Başkanvekili, Tekirdağ Milletvekili Ekim 2008, Amman, Ölüdeniz Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili Metin YILMAZ Bolu Milletvekili Abdullah ÇALIŞKAN Kırşehir Milletvekili Akif AKKUŞ Mersin Milletvekili Faik ÖZTRAK Ekonomi Komitesi Başkanvekili, Tekirdağ Milletvekili Mart 2009, Brüksel Katılımcılar: Metin YILMAZ Akif AKKUŞ Bolu Milletvekili Mersin Milletvekili DİĞER 7-11 Haziran 2009, Kahire, Gazze, Kudüs, Ramallah, İsrail Katılımcılar: Dr. Zeynep DAĞI AAPA Türk Grubu Başkanı, Ankara Milletvekili 11

19 V. AAPA TOPLANTI VE DEKLARASYONLARI AAPA Türk Grubu son iki yılda bölge sorunları kapsamında değişik platformlarda bir dizi toplantı gerçekleştirmiştir. V.1 AAPA Deklarasyonları V.1.1: Türk Delegasyonu nun İsrail-Filistin Eylem Planı ile İlgili AAPA ya Sunduğu Öneriler Proposed Paragraphs to be included in the Recommendations of the Committee on Political Affairs, Security and Human Rights, with regard to the Assessment of Action Plans Israel and Palestine Action Plan: EUROMED, has many important roles as its being the model both in democracy and economy. Both Israel and Palestine Authority can get benefit from the policy recommendations of Action Plan. In the sense of security, human rights, economy and many other issues, EUROMED could play a pathfinder role in the development of the country and its communities to live together as it has much experiences throughout the history. For the effective implementation of the measures, EUROMED could supervise the process and give hand in overcoming the difficulties that faced. Israel and Palestine Action Plan: The lasting peace and stability in the region requires the achievement of a comprehensive, just and lasting solution to this conflict. The Action Plan recognizes that the Middle East conflict is a common problem of both Israel and Palestine Authority and both parties, therefore, need to take measures in order to find a common settlement based on the UN resolutions without any preconditions. In this regard the parties should follow the implementation of the benchmarks specified in the Quartet roadmap. Israel Action Plan: The Action Plan prioritizes that all acts of discrimination and restrictions that make for inequal individual rights must be removed. Furthermore, all limitations and restrictions that prevent the political, economic and cultural development of ther Arab minority needs to be removed and ensure that the relevant policies are adjusted according to the relevant European regulations. In this regard it is necessary that benchmarks are identified. Benchmarks are needed to assess implementation. Palestine Action Plan: The Action Plan recognizes the interdependence of economic development and political stability and thus the political process can be successful only if it is complemented with an economic process. Therefore Palestine Authority needs to be improved and a viable and sustainable socioeconomic infrastructure of a future Palestinian state should be established. 12

20 V.1.2: Türk Delegasyonu nun Önerisi Neticesinde Gazze İle İlgili Yayımlanan Deklarasyon 28 Şubat 2008, Brüksel EURO-MEDITERRANEAN PARLIAMENTARY ASSEMBLY Committee on Political Affairs, Security and Human Rights DECLARATION ON THE SITUATION IN GAZA During its meeting of 28 January, the Political Committee of the Euro Mediterranean Parliamentary Assembly (EMPA) expressed its deep concerns about recent events in Gaza and at the border crossing with Egypt, following the destruction of part of that border, due to the extremely grave humanitarian crisis in Gaza and to the Palestinian population claiming its basic right for freedom of movement. It seems clear to the Committee that the policy of isolation of Gaza has failed both at the political and at the humanitarian level. The Political Committee calls on all parties to fully respect international legitimacy and international humanitarian rights and to immediately cease any action which endangers civilians lives, and, in particular: - calls on Israel to urgently cease any military action which could endanger the life of civilians and to immediately lift its blockade in order to allow both the supply of the Gaza strip and the free movement of people and goods; - at the same time, calls on Hamas to put an immediate stop to the shooting of rockets at Israeli civilians. The Political Committee welcomes and supports the efforts of the Egyptian government faced with this critical situation. It encourages the European Union, in cooperation with Palestine, Israel and Egypt, to continue efforts to guarantee that the Rafah crossing point is kept open. The Political Committee proposes that the EMPA Bureau envisages the possibility of sending a fact finding delegation to Gaza, and to the Israeli border towns, which would then report back to the Assembly. The Political Committee is convinced that a lasting solution to the crisis in Gaza would be a major contributing factor to a committed peace process. ***************** Chair of the EMPA Political Committee: Ms Tokia SAIFI (EPP-DE, F) For further information:

21 V.1.3: Türk Delegasyonu nun Önerisi Neticesinde İsrail-Filistin Sorunu ile İlgili Yayımlanan Tavsiye Kararı RECOMMENDATION of the Euro-Mediterranean Parliamentary Assembly on : - the situation in the Middle East 28 Mart 2008 Atina On the situation in the Middle East Lebanon 1. Remains concerned by the current political situation in the Lebanon; deplores the fact that the sitting of the Lebanese Parliament to elect the President of the Republic has been postponed yet again and urges all the parties to reach an agreement so that the election can take place as soon as possible; 2. Supports the efforts made by the League of Arab States, and in particular by its Secretary General, to settle the current political crisis with a view to ensuring that the election of the President of the Republic takes place and that the institutions function normally again; Israel/Paletsine 3. Is fully aware that in order to reach a sustainable and durable peace on the Arab-Israeli conflict it is indispensable to end the occupation of 1967 territories, which is at the root of the conflict, according to the UN Security Council Resolutions 242 and 338; 4. Expresses its dismay at the current situation in the Occupied Territories and in Israel and at its negative impact on the ongoing negotiations on the peace process; condemns the attacks carried out by both sides and disapproves of the disproportionate use of force by Israel against civilians in Gaza; 5. Expresses its condolences to, and all its sympathy for, the families of Israeli and Palestinian victims; 6. Deplores the intolerable violation of international humanitarian law and recalls that, pursuant to the provisions thereof, all occupying powers are responsible for the protection of civilian population; 7. Calls for the blockade to be lifted immediately so that supplies can reach the Gaza Strip and people and goods can move freely; 8. Calls upon Israel to put an end to its settlement plans, in particular around East Jerusalem, which further undermines the peace negotiations and the efforts to build confidence between the parties; 9. Calls on Israel to give effect to previous international resolutions relating to the settlement of the Israeli-Palestinian conflict, the latest being the judgment of the International Court of Justice declaring the Israeli separation wall illegal and requesting its removal; 10. Urges all parties to put an end to violence, resume the political process resulting from the Annapolis Conference and honour their obligations under the Road Map, so that an independent, democratic, viable, contiguous Palestinian State, at peace with Israel, can be created; pays tribute in this connection to Egypt s mediation efforts; 14