VERİMLİLİK STRATEJİLERİ: BAŞARILI ÖRNEKLER VE TÜRKİYE İÇİN ÖNERİLER

Transkript

1 VERİMLİLİK STRATEJİLERİ: BAŞARILI ÖRNEKLER VE TÜRKİYE İÇİN ÖNERİLER PROF.DR. ERGÜN YENER DÜNYA PRODÜKTİVİTE BİLİM AKADEMİSİ ÜYESİ-(E) MPM GENEL SEKRETERİ

2 GİRİŞ ÜLKELER ARASINDAKİ PERFORMANS FARKLILIKLARI TEMEL NEDEN: VERİMLİLİK BİLİNÇ DÜZEYİ VE UYGULAMALARINDAKİ FARKLILIKLAR

3 ÜLKE ÖRNEKLERİ VE TÜRKİYE JAPONYA JAPONYA'DA EĞİTİM SİSTEMİ JAPON PRODÜKTİVİTE MERKEZİ GÜNEY KORE AR-GE HARCAMALARI GÜNEY KORE PRODÜKTİVİTE MERKEZİ KAIST SİNGAPUR 1981 VERİMLİLİK HAREKETİ

4 JAPON MUCİZESİ TEMEL KAYNAĞI İNSAN VE İNSANA YATIRIM İKİ ASIR ÖNCE BAŞLAYAN "EĞİTİM VE İNSAN" ODAKLI AYDINLANMA HAREKETİ 19.YÜZYIL ORTALARINDA; HALK EĞİTİM MERKEZİ 4 YILLIK ZORUNLU EĞİTİME %90 KATILIM 300 YÜKSEK OKUL 600 ORTA ÖĞRETİM KURUMU İLKOKUL ÖZEL OKUL

5 JAPON EĞİTİM SİSTEMİ STRATEJİK HEDEF SAVAŞ ÖNCESİ:ASKERİ ALANDA GÜÇLENMEYE YÖNELİK SANAYİLEŞME SAVAŞ SONRASI: EKONOMİK KALKINMA, SOSYAL REFAH AMAÇLI İNSANCIL HEDEFLER BUGÜNKÜ PERFORMANS GÖRÜNÜMÜ Uluslararası yarışmalarda matematik ve fen bilimlerinde Japon öğrencilerinin üstün başarıları Yüzde 95'i üniversite eğitimi gören genç nüfus Lise düzeyinde yoğun ve yorucu programlar Üniversite eğitiminde ekip çalışmalarında uyum, sosyal beceriler, yönetim becerileri önemli Teknik ve mesleki bilgi ve becerilerin daha çok üniversite sonrası iş hayatında kazanılması beklentisi

6 JAPON PRODÜKTİVİTE MERKEZİ KURULUŞ 1955 yılında devlet öncülüğünde sendikaların katılımıyla kuruldu arasında on bin kadar eleman, inceleme grupları halinde gelişmiş ülkelere gönderildi 200'ü aşkın yabancı bilim insanı ve uzmanın ülkeye getirilerek değişik üniversitelerde, kamu ve sanayi kuruluşlarında çalışmaları sağlandı MERKEZ FAALİYETLERİNDEN ÖRNEKLER Ülkenin tamamını kapsayan bölgesel örgütlenme Yöneticiler için seminerler Üst Düzey Yönetim elemanları yetiştiren 'Yönetim Geliştirme Akademisi' programları Danışmanlık hizmet birimleri

7 JAPON EĞİTİM SİSTEMİ TEMEL DEĞERLERİ Yaşama karşı saygılı olmak Davranışlarda terbiye kurallarına uymak Çevre duyarlılığı Dürüstlük Doğrululuğuna inanılan bir amaca ulaşmak için zorlukları göze almak Doğa sevgisi Düşünce ve davranışlarında dikkatli olmak Tüketim ve yaşamdan beklentiler açısından sadeliği benimsemek Bilimsel düşünceyi benimsemek Diğer çalışanlara ve hizmet edenlere saygılı davranmak Emeğe saygı göstermek Çevresindekilere adil davranmak Kurallara uyum Ülkenin ilerlemesi için ülke sevgisi duyarak çalışmak Dünyadaki diğer ülke insanlarına karşı olumsuz davranış ve düşüncelerden uzak olmak

8 GÜNEY KORE SÖZÜN KISASI! KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİR KIYASLAMASI TÜRKİYE GÜNEY KORE 2014 YILINDA ABD DOLARI 2014 YILINDA ABD DOLARI 1980 YILINDA ABD DOLARI 1980 YILINDA ABD DOLARI

9 GÜNEY KORE DENEYİMİ HANGİ TEZLERİ DESTEKLEDİ 1. Ülkelerin gelirleri ve kullandıkları teknoloji seviyeleri arasında doğrusal bir ilişki vardır. 2. Teknoloji seviyesi ve Ar-Ge yatırımları arasında da doğrusal bir ilişki vardır. 3. Yüksek teknoloji ürünleri pazarlayabilen ülkeler uluslararası piyasalarda güç kazanır. 4. Ürün yelpazesi geniş olmasa da, belirli yüksek teknoloji ürünlerine yoğunlaşan ülkeler ihracat potansiyelini güçlendirebilir.

10 SAMSUNG FİRMASININ SON DÖRT YILDAKİ AR-GE HARCAMALARI 2014: 14,0 MİLYAR ABD DOLARI 2013: 13,6 MİLYAR ABD DOLARI 2012: 10,9 MİLYAR ABD DOLARI 2011: 9,1 MİLYAR ABD DOLARI TÜRKİYE'NİN TÜM ÜLKE TOPLAMININ 2,5 KATINA YAKIN!

11 AR-GE HARCAMALARININ GSMH İÇİNDEKİ PAYINA GÖRE İLK BEŞ ÜLKE 1. GÜNEY KORE 2. İSRAİL 3. FİNLANDİYA 4. İSVEÇ 5. JAPONYA TÜRKİYE 37. SIRADA DİNLENMEKTE!

12 GÜNEY KORE PRODÜKTİVİTE MERKEZİ 1957'de kuruldu. İlk on beş yıllık sürede tanıtım, bilinçlendirme, danışmanlık, stratejik analiz çalışmaları ile verimlilik hareketi için uygun bir ortam hazırladı. Bu çalışmaların sonuçlarına uygun olarak ileri teknoloji uygulamalarını gerçekleştirmek üzere Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitütüsü (KAIST) kuruldu.

13 KAIST Kendine has öğrenci seçme yöntemleri kullanır. İlk üç sömestre öğrenci belirli bir akademik programı seçmeden kendine en uygun konuları saptamak üzere farklı derslere devam eder. Öğrencilerin hemen hemen tamamı burslu okur.

14 KAIST'IN BAŞARI HİKAYESİ Kırk yılda yetiştirilen 41 binden fazla başarılı bilim insanı, araştırmacı ve mühendis (8.458 Doktora, Yüksek Lisans, Lisans dereceli mezun) Samsung firması Ar&Ge personelinin %25'i KAIST mezunu Mezunlardan hemen işe yerleşenlerinin oranı %100'e yakın Diğer üniversitelere sağlanan önemli sayıda öğretim ve araştırma elemanı Tüm kıtaları kapsayan geniş bir uluslararası kurumsal ağ sayesinde küresel bir üniversite kimliği Mezunlarca kurulmuş, ileri teknoloji odaklı 360 adet risk sermayesi şirketi Profesör başına ortalama 200,000 ABD Doları değerinde ileri teknoloji Ar-Ge sözleşmesi 2011 itibarıyla Science Index dergi makalesi

15 KAIST ÖRNEĞİNDEN ALINABİLECEK BAZI DERSLER Enformasyon teknolojilerinden her üretim ve hizmet sektöründe, her ürün dalında yararlanmak mümkün ve gereklidir. Bu bakımdan, uygun toprak ve iklim özelliklerine sahip olan ülkemizde enformasyon teknolojilerinin tarım sektöründe kullanılması büyük getiriler sağlayabilir. Bilim ve teknoloji ivmesini hızlandırmak için etkili bir kurumsal ağ örgütlenmesine ihtiyaç vardır.

16 SİNGAPUR Yüzölçümü: 622 km2 Nüfus: 5 milyona yakın Doğal kaynaklar: Hemen hemen yok Fert başına gelir: 1960 yılında 533 ABD Doları 2013 yılında ABD Doları

17 SİNGAPUR'UN ENDÜSTRİYEL GELİŞİM KRONOLOJİSİ 'ların emek-yoğun teknolojileri 'lerin teknik/mesleki beceri-yoğun teknolojileri 'lerin teknoloji-yoğun üretim modelleri 'ların inovasyon-yoğun teknolojileri 'lerin bilgi-yoğun teknolojileri

18 SİNGAPUR'DA VERİMLİLİK FAALİYETLERİ 1981'de Singapur hükümetinin öncülüğünde başlatılan ve Japon Prodüktivite Merkezi'nin desteklediği geniş çaplı verimlilik hareketi Hükümet-sanayi-sendikaların işbirliği içinde çalışması Çok yönlü ve kapsamlı bilinçlendirme kampanyası Danışmanlık destek hizmetleri Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı tarafından sağlanan danışmanlık becerilerinden işletmelerin yararlandırılması

19 TÜRKİYE İÇİN ÖNERİLER Verimlilik bilincini hızla yaygınlaştıran, Yeterli bilgi ve becerileri kazandıran, Sürekli değişim ve gelişim anlayışını benimseten, İnovasyon geleneğini oluşturan, geliştiren, Yüksek öğrenim kurumlarında temel bilimlere, araştırma-geliştirmeye ve enformasyon teknolojilerinin yaygınlaştırılmasına ağırlık veren bir eğitimöğretim-araştırma ortamı oluşturulmalıdır.

20 STRATEJİK MİSYON (1) İleri teknoloji ve inovasyon ağırlıklı araştırma/ürün geliştirme projeleri ilk yıllarda devletçe desteklenmelidir. Bilgi teknolojilerinin tüm olanakları tarım sektöründe de araştırma, ürün geliştirme, projeksiyon, üretim ve pazarlama faaliyetlerinde kullanılmalıdır. Singapur'un Güney Asya'daki uluslararası ticarette oynadığı 'dağıtım merkezi' rolünü üç kıta arasında optimum konumda olan ülkemizin üstlenmesi için gerekli yatırımlar yapılmalı ve yasal ortam hazırlanmalıdır. Verimlilik artışlarından oluşacak ek katma değerlerin işçi ve işveren arasında adil bölüşümü sağlanmalıdır.

21 STRATEJİK MİSYON (2) Üniversiteler-teknik/meslek okulları ve firmalar arasında ticaret ve sanayi odalarının öncülüğünde iletişim, koordinasyon ve işbirliğini gerçekleştirecek sürekli mekanizmalar oluşturulmalıdır. Teknisyen, mühendis, orta ve üst kademe yöneticiler için gelişim programları, danışmanlık eğitim modüllerinde kullanılacak görsel-işitsel materyalin hazırlanacağı bir 'Eğitim-Tanıtım Kaynakları Geliştirme Merkezi' kurulmalıdır. Süreli ve süresiz yayınları hazırlayacak bir 'Yayın ve Tanıtım' birimi yanında bölgelerden gelecek kaynak destek ve bilgi taleplerini karşılamak üzere bir 'Dokümantasyon ve Danışma' birimi oluşturulmalıdır. Misyon hedeflerine ulaşmak ve bu örgütsel mekanizmayı etkili bir biçimde çalıştırmak için gerek Bakanlık bünyesinde, gerekse iller bazında bir norm kadro çalışması yapılmalıdır.

22 BİR KAÇ HATIRLATMA PARA VE MALİYE POLİTİKALARI NE KADAR USTALIKLA UYGULANSA, DEVLET YÖNETİCİLERİ VE ÇALIŞANLAR NE KADAR ÇOK ÇALIŞSA...

23 BİR KAÇ HATIRLATMA VERİMLİLİK BİLİNCİ OKULLARIMIZDA, FABRİKALARIMIZDA, YÖNETİM MERKEZLERİMİZDE, TARLALARIMIZDA, İŞYERLERİMİZDE, EVLERİMİZDE YANSITILMADIKÇA...

24 BİR KAÇ HATIRLATMA YILLAR GEÇER, BİZLER GEÇER GİDERİZ... BU KÜRSÜLERDE HALA JAPONYA-GÜNEY KORE-SİNGAPUR'A HAYRANLIKLA BAKILIR... NE YAPMAK GEREKTİĞİ KONUSUNDA NUTUKLAR ATILIR...

25 BİR KAÇ HATIRLATMA ARTIK GEÇ DE OLSA... İŞE KOYULALIM... YOLUMUZ AÇIK OLSUN...