BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNİN AMELİYATHANE VE YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNDE RUHSAL DURUM DEĞERLENDİRMESİ*

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNİN AMELİYATHANE VE YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNDE RUHSAL DURUM DEĞERLENDİRMESİ*"

Transkript

1 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008, 12(2) BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNİN AMELİYATHANE VE YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNDE RUHSAL DURUM DEĞERLENDİRMESİ* Gönül ÖZGÜR**, Serap YILDIRIM***, Neslihan AKTAŞ**** ÖZ Amaç: Bu araştırma, ameliyathane ve yoğun bakımda çalışan hemşirelerin ruhsal durumlarını değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Yöntem: Bu araştırma, tarihleri arasında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi nde gerekli izinler alındıktan sonra, ameliyathane ve yoğun bakım hemşiresi olarak çalışan toplam 170 hemşire ile yapılmıştır. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş, araştırmaya katılmayı kabul eden ve araştırmanın yapıldığı tarihlerde kurumda bulunan 111 hemşire araştırma kapsamına alınmıştır. Katılım oranı %65 tir. Araştırma verileri, Tanıtıcı Bilgi Formu ve SCL-90-R ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesi sayı, yüzde dağılımı ve analizinde t testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 31.57±7.05 olup, %47.7 sinin evli, %74.8 inin yüksekokul mezunu olduğu, %64.0 ının ameliyathanede çalıştığı, %80.2 sinin haftada 40 saat ve altı çalıştığı, %56.8 inin mesleğini isteyerek seçtiği ve %73.9 unun hemşire olarak çalışmaktan memnun olduğu saptanmıştır. SCL-90-R alt ölçek puan ortalamaları incelendiğinde; en yüksek alt ölçek puan ortalamalarının sırasıyla somatizasyon (0.82±0.57), obsesif kompulsif belirtiler (0.74±0.60) ve depresyon (0.70±0.59) olduğu, genel semptom indeksi (GSI) puan ortalamasının ise 0.59±0.46 olduğu bulunmuştur. Sonuç: Ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerin GSI ve ruhsal belirti düzeylerinin, ruhsal hastalık düzeyinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Ancak, hemşirelerin kaliteli hizmet verebilmeleri için ruhsal durumlarının sürekli ve belli aralıklarla değerlendirilmesi gerektiği önerilmiştir. Anahtar Sözcükler: Hemşire, ruhsal belirti, ameliyathane ve yoğun bakım ABSTRACT Determination of Operating Room and Intensive Care Nurses s Mental Health in the University Hospital Purpose: This is a descriptive research designed to determine mental health of the nurses working in operating rooms and intensive care units. Method: This research was carried out with 170 operating room and intensive care nurses in Ege University Medical Faculty Hospital after the required approvals had been obtained between No sampling was made in the research and 111 nurses, who were at the institution between the dates of the research and who volunteered to participate in the research, were included. Participation rate was 65%. The data for the research was collected by Introductory Information Form and by SCL-90-R. Numbers and percentages were used in evaluation of the data and ttest and variant analysis were used in analysis. Results: It was found out that average age of the nurses who participated in the research was 31.57±7.05, 47.7% were married,74.8% were graduates of college, 64.0% were working in operating rooms, 80.2% were working 40 hours or less per week, 56.8% had volunteered to go into their career and 73.9% were satisfied with working as a nurse. Following the analysis of SCL-90-R sub-scale average scores, it was found out that the highest sub-scale average scores were at somatization (0.82±0.57), obsessive compulsive symptoms (0.74±0.60) and depression (0.70±0.59), and general symptom index (GSI) average score was 0.59±0.46, respectively. Conclusion: It was concluded that GSI and mental symptoms level of the operating room and intensive care nurses were not mental disease level. It was suggested that mental health of the nurses should be assessed continuously and periodically to ensure that they provide high-quality services. Key Words: Nurse, mental health, operating room and intensive care * Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi nde (Uluslar arası Katılımlı) poster bildiri olarak sunulmuştur (4-8 Eylül 2007, Gaziantep) ** Yrd. Doç. Dr., Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği AD, İzmir *** Araş.Gör., Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği AD, İzmir **** Yüksek Hemşire, İzmir 21

2 Özgür, Yıldırım, Aktaş GİRİŞ Çalışmak ve bir işe sahip olmak, insan yaşamında önemli bir yere sahiptir. Aynı zamanda çalışma yaşamının bireyi, bireyin de çalışma yaşamını etkilediği bir gerçektir. Ancak sahip olunan işin kişi için ne anlam ifade ettiği, birey-iş ilişkisinin temelinde ortaya çıkan olumlu ya da olumsuz tutumlar ya da duygular, çalışan kişinin işinden alacağı doyumu da etkilemektedir. Bunun yanı sıra, bireyin yaptığı işin niteliği, işin sevilerek yapılması, işe duyulan ilgi ve çalışma koşulları da kişilerin işine olumlu ya da olumsuz duygular yüklemesine neden olmaktadır (Aytaç, 2005; Kuşdil ve ark., 2003). Stres, insanı yakın duygusal ilişkilerden uzaklaştırmakta, verimliliğini düşürmekte ve en önemlisi hayattan aldığı zevki azaltmaktadır. Hangi nedenle olursa olsun uzun süreli yaşanan yoğun stresin kronik hastalıkların gelişmesine zemin hazırladığı belirtilmektedir. Bu hastalıklar, fizyolojik hastalıklar olabildiği gibi ruhsal hastalıklar da olabilir (Baltaş ve Baltaş, 2004; Çelikkol, 2001; Sabuncu ve ark., 1999). Çalışan kişilerin beden ve ruh sağlığını sürdürebilmesi, kişinin çalışma yaşamının fizyolojik ve toplumsal kaynaklı zararlı etkilerden korunması, çağdaş bilimin temel amaçlarından biri olarak önemini sürdürmektedir (Arcak ve Kasımoğlu, 2006). Sağlık hizmetlerinin yürütülmesinde önemli bir yere sahip olan hemşirelik mesleği üyeleri; çalışma koşullarındaki farklılıklar, iş üzerindeki kontrolün yetersiz oluşu, iş taleplerinin yüksek oluşu, destekleyici iş ilişkilerinin azlığı, hemşirelik bakımının kalitesi ile ilgili kaygılar, hemşire ve diğer sağlık ekibi üyeleri ile olan iş ilişkileri, yer değişikliği, çalışma sistemleri gibi nedenler ile daha yoğun baskılar altında kalmakta ve iş ortamında büyük ölçüde stres yaşamaktadırlar. Bunun yanı sıra hemşirelik mesleğinin bir kadın mesleği olması, stresin boyutunu geliştirmekte ve iş yaşamından gelen zorluklara, ev yaşamından kadın ve anne rolünün getirdiği sorunlar ile toplumsal baskılar eklenmektedir (Arcak ve Kasımoğlu, 2006; Aydın ve Kutlu, 2001; Decker, 1997; Healy ve McKay, 1999; Lambert ve ark., 2004). Benzer şekilde, ameliyathane ve yoğun bakım hemşireleri de iş yaşamına bağlı stres olgusundan etkilenmektedirler. Bu alanlarda çalışan hemşireler, hızlı hasta sirkülasyonu nedeniyle dikkat ve yakın gözlem gerektiren, çok yönlü, dinamik hemşirelik bakımı vermektedirler. Hasta bakım sürecinde problem çözme becerisi yanı sıra çok sayıda yaşam kurtarıcı teknolojik araç gereç kullanmak zorundadırlar. Aynı zamanda bu çalışma alanları diğer kliniklere göre daha izole ortamlardır. Bu çalışma koşulları ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerini etkilemekte ve çok yönlü sorun yaşamalarına neden olmaktadır (AbuAlRub, 2004; Özbayır ve ark., 1999a; Sabuncu ve ark.,1999; Yıldız ve Kanan, 2005). Kurum açısından bakıldığında ise yaşanan sorunlar iş veriminin düşmesine, kurumun ekonomik kaybına, iş kazalarının artmasına ve hemşirelerin bakım verdiği kişilerin doğrudan risk altında kalmasına (Yılmaz ve ark. 2006) ve tüm bu faktörler hasta bakımına yansıyarak bakımın kalitesinin düşmesine neden olabilmektedir (Dunn ve ark., 2005). Özbayır (1996), ameliyathane hemşirelerinde görülen meslek hastalıkları konulu derlemesinde, stresin, iş yerinde verimi düşürdüğünü ve madde bağımlılığı, obsesif davranışlar, anksiyete ve depresyon gibi durumlara neden olduğunu belirtmiştir. Vural ve Oflaz (1996) ameliyathane hemşirelerinin anksiyete düzeyini araştırdıkları bir çalışmada, hemşirelerin orta düzeyde anksiyete yaşadığını ve ekip içindeki işbirliğini yeterli bulmayanların anksiyete düzeyinin, yeterli bulanlara göre daha yüksek olduğunu saptamışlardır. Sabuncu ve ark. (1999) yoğun bakımda çalışan hemşirelerin stres kaynaklarını belirlemeye yönelik yaptıkları araştırmada, fizik çevre, kendini yorumlama, iş stresi ve sosyal stres vericilerden aldıkları puanları değerlendirdiklerinde, hemşirelerin hastalık geliştirme eğiliminde olduklarını belirtmişlerdir. Engin ve Özgür ün (2004) dahili ve cerrahi birimlerindeki yoğun bakım hemşirelerinin uyku düzen özellikleri ve iş doyum düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yaptığı çalışmasında, hemşirelerin uyku düzen özellikleri ile genel iş doyumu arasında ilişki bulunmamasına rağmen, hemşirelerin uyku düzen özelliklerinin çalışma şekillerinden, çalıştıkları bölümlerden ve mesai saatlerinden etkilendiğini, en yüksek doyum alanının işin kendisi olduğunu, en düşük doyum alanının ise ücret olduğunu belirtmiştir. Gürsoy ve ark. (2003) ameliyathane hemşireleriyle yaptıkları bir çalışmada, ameliyathane hemşirelerinin anksiyete düzeyinin ve iş doyumlarının orta düzeyde olduğunu ve tükenmişlik alt ölçeklerinden duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puan ortalamalarının daha düşük olduğunu belirtmişlerdir. Yıldız ve Kanan (2005) ise, iş yerinde yaşanan stresin yoğunluğunun bireylerin tükenmişlik duygusu yaşamasına neden olacağını belirttikleri çalışmalarında, 22

3 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008, 12(2) yoğun bakım hemşirelerinin genel iş doyumu puan ortalamaları ile iş, çalışma ortamı ve koşulları, yöneticilerle ve arkadaşlarla ilişkiler boyutlarına ait doyum puanları arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki olduğunu saptamışlardır. Dede (2007), dahili yoğun bakımda çalışan hemşirelerin iş doyumları ve karşılaştıkları güçlükleri saptamak amacıyla yaptığı araştırmasında, hemşirelerin iş doyumlarının, iş güvencesi, mesleği seçme nedeni, iş yerindeki konumu ve sağlık sorununa sahibi olma durumlarından etkilendiğini saptamıştır. Yılmaz ve ark. (2006) hemşirelerin genel ruhsal durumlarını araştırdıkları bir çalışmada, ruhsal belirti düzeyi puan ortalamasının 0.69±0.41 olduğunu, alt ölçeklerden somatizasyon, hostilite ve kişilerarası duyarlılık puan ortalamalarının diğer alt boyutlara göre nispeten daha yüksek olduğunu belirtmişlerdir. Ülkemizdeki kaynaklar incelendiğinde, ameliyathane ve yoğun bakım hemşireleriyle yapılan iş stresi ve yansımalarıyla ilgili çalışmaların genellikle durum saptama (Sabuncu ve ark., 1999), iş doyumu (Dede, 2007; Engin, 1999; Gürsoy ve ark., 2003; Kanan ve ark., 1993; Özbayır ve ark., 1999a; Vara, 1999; Yıldız ve Kanan, 2005), tükenmişlik (Özbayır ve ark., 1999b; Özbayır ve ark., 2006) konularına odaklandığı görülmektedir. Bunun yanı sıra hemşirelerde iş stresi ile yakından ilişkili olan ruhsal durumla ilgili araştırmalar da (Gürdağ, 2007; Tezcan ve Aslan, 2000; Yılmaz ve ark., 2003) mevcuttur. Ancak ülkemizde, ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerinin ruhsal durumunun incelendiği araştırmalara rastlanmamıştır. Ameliyathane ve yoğun bakımlar, hastaların yaşamsal önem taşıyan sağlık sorunları nedeniyle yaşam fonksiyonlarının desteklendiği ve özel tedavi yöntemlerinin uygulandığı bölümlerdir. Bu özellikleri nedeniyle ameliyathane ve yoğun bakım ünitelerindeki çağdaş yaklaşımın toplam kalite yönetimi kapsamında hasta ve çalışan güvenliği açısından ele alınması gerekmektedir. Başka bir anlatımla sağlıklı ve çağdaş bir hemşirelik bakımında en önemli koşullardan biri sağlıklı hemşirelerin bakım vermesidir. Bu bağlamda hasta güvenliğinin arttırılması, hemşirelerin mesleki yanlış davranışlarının en aza indirilmesi içinde hemşirelerin sağlıklarının korunması ve yükseltilmesi önem taşımaktadır. Ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerinin ruhsal durumlarının değerlendirilmesi ve etkileyen etmenlerin saptanması, bu doğrultuda alınacak erken önlemler ve çözüm yolları geliştirilmesi açısından da önemlidir. Bu gerekçelerden yola çıkarak bu araştırmanın amacı; Ameliyathane ve yoğun bakımda çalışan hemşirelerin ruhsal durumlarını değerlendirmek, Ameliyathane ve yoğun bakımda çalışan hemşirelerin ruhsal durumlarını etkileyen etmenleri incelemektir. YÖNTEM Tanımlayıcı araştırma, 15 Ocak- 15 Şubat 2007 tarihleri arasında, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi nde, gerekli izinler alındıktan sonra, ameliyathane ve yoğun bakım hemşiresi olarak çalışan toplam 170 hemşire ile yapılmıştır. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş, araştırmaya katılmayı kabul eden ve araştırmanın yapıldığı tarihlerde kurumda bulunan 111 hemşire araştırma kapsamına alınmıştır. Katılım oranı %65 tir. Veri Toplama Araçları Araştırma verileri, Tanıtıcı Bilgi Formu ve SCL-90- R ile toplanmıştır. Tanıtıcı Bilgi Formu; hemşirelerin sosyodemografik ve meslek yaşamına ilişkin özelliklerini belirlemeyi amaçlayan toplam 9 sorudan oluşmaktadır. SCL-90-R; Deragotis ve arkadaşları (1977) tarafından geliştirilmiş, geçerliği ve güvenirliği değişik hasta gruplarında uygulanarak kanıtlanmış bir ölçektir. Ölçeğin Dağ (1991) tarafından yapılan güvenirlik çalışmasında Cronbach alfa değeri.97 dir ve ülkemizde psikopatoloji taramalarında güvenilir ve geçerli bir ölçek olarak kullanılmaktadır. Ölçek, psikiyatrik belirti ve yakınmaları içeren 90 madde ile 9 ayrı alt testle değerlendirme yapmak üzere yapılandırılmıştır. Bu alt testler şunlardır: Somatizasyon (SOM), Obsesif- Kompulsif Belirtiler (OBKO), Kişilerarası Duyarlılık (KADU), Depresyon (DEP), Anksiyete (AN), Hostilite (HOST), Fobik Anksiyete (FOB), Paranoid Düşünme (PAR), Psikotizm (PSİK) ve Ek Ölçek (EK). SCL-90-R, alt testlere ayrılmaksızın bir bütün halinde uygulanır. Ölçeği uygulamaya başlamadan önce, bireylere, her maddenin uygulandığı gün dahil olmak üzere son bir ay içinde kendilerini ne ölçüde huzursuz ve tedirgin ettiğini düşünerek işaretlemesi istenir. Birey, listede yer alan her bir madde için sırasıyla hiç yok 23

4 Özgür, Yıldırım, Aktaş (0), çok az var (1), orta derecede var (2), fazla var (3), aşırı derecede var (4) seçeneklerinden birini işaretler. Yukarıda belirtildiği gibi puanlama her madde için 0 ile 4 arasında değişmektedir. Alt ölçek puanları, her alt ölçeği oluşturan maddelere verilen puanların toplamının, madde sayısına bölünmesiyle elde edilir. Bu değerlendirmenin yanı sıra, SCL-90-R nin asıl işlevselliğini gösteren değerlendirmeler GSI (Global Symptom Index), PST (Positive Symptom Total) ve PI (Positive Symptom Distress Index) dir (Aydemir ve Köroğlu, 2000). GSI, her bir soruya verilen puanların toplamının ölçekteki soru sayısı olan 90 a bölünmesiyle elde edilir. Elde edilen GSI puanı, ruhsal durumdaki değişikliğin derinliğini ya da şiddet düzeyini en iyi belirten indeks olup, 0.00 ile 4.00 arasında değişen en önemli göstergedir. GSI nin 1.00 ın altında olması, belirtilerin psikopatolojik düzeyde olmadığını, 1.00 ın üzerinde olması, psikopatolojik bir durumun varlığını gösterir (Aydemir ve Köroğlu, 2000). Verilerin Analizi Verilerin değerlendirilmesi, bilgisayar ortamında yapılmış olup, bireylerin tanıtıcı özellikleri sayı ve yüzde olarak gösterilmiş ve bu özellikler ile SCL-90-R arasındaki ilişkinin incelenmesinde varyans analizi ve t- testi kullanılmıştır. BULGULAR ve TARTIŞMA Bir toplumun, hayata verdiği değerin en açık ve belirgin ifadesi, sağlığa gösterilen özendir ki, bunun önemli bir parçasını ruh sağlığı oluşturmaktadır. Ruhsal yönden sağlıklı olmak; bireyin kendi kendisiyle, çevresindeki kişilerle ve toplumla barış içinde olması, sürekli bir denge, düzen ve uyum sağlayabilmek için gerekli çabayı sürdürebilmesidir. Öztürk ün (2004) belirttiğine göre, Freud ruhsal yönden sağlıklı olmayı sevebilmek ve çalışabilmek olarak tanımlamış olup, insan ile gerçek arasındaki en güçlü bağın ise iş olduğundan söz eder. İnsanlar kendilerini toplumsal olarak bir bütün olarak görüp ve kimliklerini ancak işlerinde kazanabilirler. Çalışma yaşamı bireye sağladığı olanakların yanı sıra çeşitli fizyolojik ve psikolojik olumsuzlukları da beraberinde getirebilmektedir. Ameliyathane ve yoğun bakım hemşireleri, yüksek stres kaynakları ve çalışma koşullarından kaynaklanan risk faktörlerini taşımaları nedeni ile potansiyel olarak ruhsal bozukluklara yatkınlık gösterebilirler (Çavuş, 2006; Ulupınar, 1991). Günümüzde gerek dünyada gerek ülkemizde ruhsal hastalıklar ciddi bir toplum sağlığı sorunu olmakla kalmayıp bireyin iş ve sosyal yaşantısında ciddi sorunlar yaşanmasına yol açabilmektedir. Bundan dolayı, çalışan bireyin ruh sağlığının korunması, çağdaş bilimin temel amacı olmuştur (Çavuş, 2006). Araştırmaya katılan hemşirelerin tanıtıcı özellikleri incelendiğinde; Hemşirelerin yaş ortalamasının 31.57±7.05 olduğu, %55.0 ının yaş grubunda, %47.7 sinin evli, %57.7 sinin çocuğunun olmadığı belirlenmiştir. Hemşirelerin %74.8 inin yüksekokul mezunu olduğu, %64.0 ının ameliyathanede çalıştığı, %56.8 inin mesleğini isteyerek seçtiği, %33.3 ünün hemşire olarak 2-6 yıldır çalıştığı, %80.2 sinin haftada 40 saat ve altı çalıştığı ve %73.9 unun hemşire olarak çalışmaktan memnun olduğu bulunmuştur. Araştırmaya katılan hemşirelerin SCL-90-R GSI ve alt ölçek puan ortalamaları incelendiğinde; Tablo 1: Hemşirelerin SCL-90-R Alt Ölçek Puan Ortalamalarının Dağılımı (n=111) SCL-90-R Min. Max. GSI Somatizasyon (SOM) Obsesif-Kompulsif Belirtiler (OBKO) Kişilerarası Duyarlılık (KADU) Depresyon (DEP) Anksiyete (AN) Hostilite (HOST) Fobik Anksiyete (FOB) Paranoid Düşünme (PAR) Psikotizm (PSİK) Ek Ölçek (EK) Hemşirelerin GSI puan ortalamasının 0.59±0.46 olduğu saptanmıştır (Tablo 1). Ruhsal durumu belirlemeye yönelik yapılan araştırmalarda GSI puanı; Terakye nin (1989) Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencileri ile yaptığı araştırmada O.92, Ulupınar ın (1991) hemşirelerle yaptığı araştırmada 0.66, Gürkan ve Karaaslan nın (1993) Ege Üniversitesi 24

5 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008, 12(2) Hemşirelik Yüksekokulu öğrencileri ile yaptıkları araştırmada 1.02, Özgür ve ark. nın (1998) Bornova bölgesinde yaptıkları alan çalışmasında, kadınların 0.56 ve Yılmaz ve ark. nın (2006) hemşirelerle yaptığı araştırmada 0.69, Gürdağ ın (2007) Kıbrıs ta çalışan hemşirelerle yaptığı araştırmada da 1.10 olarak saptanmıştır. Araştırma sonuçlarıyla karşılaştırıldığında, araştırmanın GSI puanı alan araştırması puanı ile benzerlik gösterirken, öğrenci hemşirelerden ve hemşirelerle yapılan araştırmalardan düşük olduğu görülmektedir. Ameliyathane hemşireleri ile yapılan anksiyete konulu araştırmalarda da (Gürsoy ve ark., 2003; Vural ve Oflaz, 1996) ameliyathane hemşirelerinin orta düzeyde anksiyete yaşadığı saptanmıştır. Bu bulgular, araştırmanın GSI puan ortalamasının düzeyini desteklemektedir. Hemşirelerin alt ölçek puan ortalamaları incelendiğinde, ilk sırayı SOM (0.82±0.57) alt ölçek puan ortalamasının aldığı görülmektedir. Özgür ve ark. nın (1998) yaptıkları alan çalışmasında da kadınlarda ilk sırayı SOM (0.69) alt ölçek puan ortalaması almıştır. Bu alan çalışması ile karşılaştırıldığında, SOM alt ölçeğinin ilk sırada bulunması araştırma bulgusu ile benzerlik gösterirken, ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerinin puan ortalamasının yüksek olduğu görülmektedir. Yılmaz ve ark. nın (2006) hemşirelerle yaptığı araştırmada da SOM (1.01) alt ölçek puan ortalamasının ilk sırayı alması araştırma bulgusunu desteklemektedir. Somatizasyon bedensel işleyişte algılanan bozukluklara bağlı sıkıntıları içermektedir. Daha çok kardiyovasküler, gastrointestinal, solunum ve diğer bazı sistemler ve anksiyetenin somatik görünümüyle ilişkili yakınmaları kapsar. Kadınlarda daha sık görüldüğü ve temelinde toplumun kadına bakış açısı yanı sıra toplumun kadına yüklediği rol ve sorumlukların önemli rol oynadığı belirtilmektedir (Öztürk, 2004). Şimdiye kadar Türkiye de hemşireliğin kadın mesleği olması, araştırmanın ruh sağlığı ile ilgili bulgularında ilk sırada somatizasyon belirtilerinin bulunmasını açıklayabilir. Ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerinin diğer en yüksek alt ölçek puan ortalamasının ise sırasıyla; OBKO (0.74±0.60), DEP (0.70±0.59), KADU (0.64±0.58) olduğu saptanmıştır (Tablo 1). Araştırmanın ilk sıradan sonraki alt ölçek puan ortalamaları diğer araştırmalarla karşılaştırıldığında; Özgür ve ark. nın (1998) yaptıkları alan çalışmasında kadınların alt ölçek puan ortalamalarının sırasıyla OBKO (0.69), KADU (0.68), DEP (0.66) ile uygunluk gösterirken, SOM alt ölçeğinde olduğu gibi ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerinde bu alt ölçek puan ortalaması daha yüksek bulunmuştur. Ancak hemşirelerle yapılan diğer araştırmalardaki alt ölçek puan ortalamalarının sıralanışı ve puan ortalamaları, araştırma bulgusuyla benzerlik göstermemektedir (Gürsoy ve ark., 2003; Ulupınar, 1991; Yılmaz ve ark., 2006). Diğer taraftan, Sabuncu ve ark. nın (1999) yoğun bakımda çalışan hemşirelerle yaptıkları araştırmada, hemşirelerin ruh sağlığının bozulması yönünde ruhsal belirti geliştirme eğiliminde olduklarını bulmuşlardır. Bu nedenle ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerinin de yüksek alt ölçek puan ortalamaları açısından risk taşıdıkları söylenebilir. Araştırmaya katılan hemşirelerin SCL-90-R GSI ve alt ölçek puan ortalamalarının sosyodemografik özelliklere göre dağılımı incelendiğinde; ortalamaları yaş gruplarına göre incelendiğinde; puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark saptanmamıştır (p>0.05) (Tablo 2). Bu bulgu, Yılmaz ve ark. ın (2006), hemşirelerin genel ruhsal durumlarını inceledikleri çalışmada, Çavuş un (2006) yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin GSA-28 ile ruhsal durumlarını değerlendirdiği çalışmadaki bulguyla da paralellik gösterirken Gürdağ ın (2007) Kıbrıs Devlet Hastanesinde çalışan hemşirelerle yaptığı araştırmasıyla paralellik göstermemektedir. Gürdağ (2007) araştırmasında hemşirelerin yaş grupları ile SCL- 90-R alt ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki olduğunu saptamıştır. ortalamaları medeni durumlarına göre incelendiğinde; puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark saptanmamıştır (p>0.05) (Tablo 2). Çavuş (2006) hemşirelerin medeni durumları ile GSA-28 arasında anlamlı bir ilişki saptamazken, Gürdağ (2007) hemşirelerin medeni durumları ile SOM, HOST ve Ek Skala (p<0.01) alt ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki saptamıştır. 25

6 Özgür, Yıldırım, Aktaş Tablo 2: Hemşirelerin SCL-90-R Alt Ölçek Puan Ortalamalarının Sosyo-demografik Özelliklere Göre Dağılımı GSI SOM OBKO KADU DEP AN HOST FOB PAR PSİK Ek Skala Yaş grubu (n= 61) (n= 40) 41 ve üstü (n= 10) F/ p / / / / / / / / / / / 0.87 Medeni durum Evli Bekar Dul F/ p / / / / / / / / / / / 0.31 Çocuk sahibi olma durumu Var Yok t/ p / / 0.00* / / / 0.03* / / 0.04* / / / /

7 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008, 12(2) ortalamaları çocuk sahibi olma durumlarına göre incelendiğinde; çocuk sahibi olan hemşirelerin SOM, DEP ve HOST alt ölçek puan ortalaması çocuk sahibi olmayanlara göre daha yüksek olduğu ve gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı bulunduğu saptanmıştır (p<0.05) (Tablo 2). Ameliyathane ve yoğun bakımda çalışan hemşirelerin çocuk sahibi olma durumları ile SOM, DEP ve HOST alt ölçekleri arasında anlamlı ilişkinin olmasının nedeni, çocuk sahibi olmanın çalışan kadına eklediği ek sorumluluklarla ilişkili olabilir. Bu bulgu, Gürdağ ın (2007) araştırma bulgusuyla paralellik göstermektedir. Gürdağ (2007) araştırmasında, hemşirelerin çocuk sahibi olma durumları ile SOM (p<0.01) alt ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark saptamıştır. Buna karşın Çavuş (2006) hemşirelerin çocuk sahibi olma durumları ile GSA-28 arasında anlamlı bir ilişki saptamamıştır (p>0.05). Araştırmaya katılan hemşirelerin SCL-90-R GSI ve alt ölçek puan ortalamalarının meslek yaşamlarına ilişkin özelliklerine göre dağılımı incelendiğinde; ortalamaları mezun oldukları okula göre incelendiğinde; puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark saptanmamıştır (p>0.05) (Tablo 3). Benzer bulguya Yılmaz ve ark. ın (2006), Çavuş un (2006) hemşirelerle yaptığı araştırmasında da rastlanmaktadır. Ruhsal durumu etkileyen faktörlerden birinin de çalışma ortamı ve koşulları olduğu kaynaklarda vurgulanmaktadır (Baltaş ve Baltaş, 2004; Çavuş, 2006; Çelikkol, 2001; Sever, 1997). Ancak hemşirelerin SCL- 90-R GSI ve alt ölçek puan ortalamaları çalıştıkları yere göre incelendiğinde; puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark saptanmamıştır (p>0.05) (Tablo 3). Dahiliye kliniklerinde yoğun bakımların genellikle servisin içinde olması ve servis hemşirelerinin belli sürelerle yoğun bakımlarda çalışmalarının, cerrahi kliniklerinde de ameliyathane ve yoğun bakımların genellikle iç içe olması ve hemşirelerin benzer çalışma atmosferini paylaşmalarının bu bulguda etkili olabileceği düşünülmektedir. Çavuş (2006) bir üniversitenin iki eğitim ve araştırma hastanesi yoğun bakım ünitelerinde hemşirelerin ruhsal durumlarını değerlendirmek amacıyla yaptığı araştırmasında hemşirelerin çalıştıkları yer ile GSA-28 arasında ilişki saptamıştır. Benzer şekilde, Gürdağ da (2007) SOM, KADU OBKO ve HOST (p<0.01) alt ölçek puanları ile çalışılan yer arasında anlamlı ilişki bulmuştur. Ancak Yılmaz ve ark. nın (2006) çalışmalarında hemşirelerin çalıştıkları yer ile SCL-90-R alt ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark saptamamıştır. ortalamaları mesleklerini isteyerek seçme durumlarına göre incelendiğinde; puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark saptanmamıştır (p>0.05) (Tablo 3). Hemşirelerin mesleklerini isteyerek yapıp yapmaması ruh sağlıklarında etkili bir faktör oluşturmamaktadır. ortalamaları meslekte çalışma yıllarına göre incelendiğinde; 12 yıl ve üzeri çalışan hemşirelerin OBKO alt ölçek puan ortalaması, diğerlerinden yüksek olduğu bulunmuş ve aradaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05). Hemşire olarak 2-6 yıl çalışanların ise PAR alt ölçek puan ortalaması diğerlerinden yüksek olduğu bulunmuş ve aradaki farkın anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0.05) (Tablo 3). Meslekte çalışma yıllarına göre SCL-90-R GSI ve alt ölçek puan ortalamalarına genel olarak baktığımızda, 12 yıl ve üzeri çalışan hemşirelerin, KADU, PAR ve PSİK alt ölçek puan ortalamaları dışındaki alt ölçek puan ortalamalarının, diğer gruplara göre daha yüksek puan aldığı görülmektedir. Meslekte çalışma yılı arttıkça, sürekli aynı işleri yapmanın meslekte tükenmeye neden olduğu ve dolayısıyla da bu durumun hemşirelerin ruhsal durumlarını etkilediği şeklinde açıklanabilir. Yılmaz ve ark. (2006), hemşirelerin SCL-90-R puan ortalamalarının çalışma yılı ile birlikte paralel bir artış gösterdiğini ancak aralarındaki puan farkının anlamsız olduğunu saptamışlardır. Bu bulgu, araştırma bulgusuyla paralellik göstermektedir. ortalamaları haftalık çalışma saatlerine göre incelendiğinde; puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark saptanmamıştır (p>0.05) (Tablo 3). Haftada 41 saatten fazla çalışan hemşirelerin sayısındaki azlığın bu sonuçta etkili olduğu düşünülmektedir. ortalamaları meslekte çalışmaktan memnuniyetlerine göre incelendiğinde; hemşire olarak çalışmaktan kısmen memnun olanların DEP alt ölçek puan ortalaması, memnun olan hemşirelerden yüksek olup, aradaki puan farkı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05) (Tablo 3). 27

8 Özgür, Yıldırım, Aktaş Tablo 3: Hemşirelerin SCL-90-R Alt Ölçek Puan Ortalamalarının Mesleki Özelliklere Göre Dağılımı GSI SOM OBKO KADU DEP AN HOST FOB PAR PSİK Ek Ölçek Mezun olunan okul Saplık meslek lisesi (n= 7) Ön lisans (n= 21) HYO (n= 83) 0.98/ / / / / / / / / / / 0.33 F/ p Çalışılan yer Ameliyathane (n= 71) Yoğun bakım (n= 40) t/ p 0.21/ / / / / / / / / / / 0.88 Mesleği seçme durumu İsteyerek seçen (n= 63) İsteyerek seçmeyen (n= 48) 0.36/ / / / / / / / / / / 0.33 t/ p Meslekte çalışma yılı 1 yıl ve altı (n= 28) yıl (n= 37) yıl (n= 21) yıl ve üstü (n= 25) F/ p 3.06/ / /0.05* 2.06/ / / / / / 0.05* 0.61/ / 0.55 Haftalık çalışma saati 40 ve altı (n= 89) ve üstü (n= 22) t/ p 0.16/ / / / / / / / / / / 0.35 Meslekte çalışmaktan memnuniyet Memnun (n= 82) Kısmen memnun (n= 29) t/ p / / / / / 0.05* / / / / / /

9 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008, 12(2) Hemşirelerin ameliyathane ve yoğun bakımlarda ekibin aktif bir üyesi olarak hasta bakımında ve girişimlerinde sorumluluk almalarının meslekten memnun olma durumunda etkili olacağı ve dolayısıyla ruh sağlığı açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Yılmaz ve ark. (2006) memnuniyet durumları ile SCl-90- R puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark saptamazken, Tayca ve ark. (2006) hemşirelerin depresyon ve tükenmişlik düzeylerini inceledikleri bir araştırmada, iş yaşamından memnun olma durumları ile depresyon ve tükenmişlik arasında Çavuş (2006) hemşirelerin çalıştıkları bölümden memnun olma durumları ile genel sağlık anketi puan ortalamaları arasında anlamlı fark olduğunu saptamışlardır. SONUÇ ve ÖNERİLER Ameliyathane ve yoğun bakımda çalışan hemşirelerin ruhsal durumlarının değerlendirildiği bu çalışmada, hemşirelerin ruhsal belirti düzeylerinin serviste çalışan hemşirelerle yapılan araştırmalardan daha düşük düzeyde olduğu bulunmuştur. Aynı zamanda hemşirelerin ruhsal belirti düzeyi öngörülen faktörlerden etkilenmemiştir. Ancak hemşirelerin ruhsal belirtilerden, somatizasyon, obsesif-kompülsif özellik, kişilerarası duyarlılık ve depresyon açısından risk altında olduğu söylenebilir. Bunun yanı sıra hemşirelerin çocuk sahibi olma durumunun somatizasyon, depresyon ve hostilite belirtileri, meslekte çalışma yılının obsesifkopülsif ve paranoid belirtileri, hemşire olarak çalışmaktan memnuniyet durumunun ise depresyon belirtisi geliştirmede etkili olduğu bulunmuştur. Diğer taraftan hemşirelerin yaşının, medeni durumunun, mezun oldukları okulun, ameliyathane ya da yoğun bakımda çalışıp çalışmamalarının, mesleklerini isteyerek seçip seçmeme durumlarının ve haftalık çalışma saatlerinin ruhsal belirtiler açısından etkili olmadığı saptanmıştır. Sonuç olarak, küçük bir örneklemle yapılan bu çalışma sonuçları ameliyathane ve yoğun bakım hemşirelerinin ruh sağlığı ile ilgili bazı uyarıcı bilgiler vermiştir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda; Ameliyathane ve yoğun bakım ünitelerinin çalışma koşullarının, stres açısından farklılıklar göstereceği göz önünde tutularak, hemşirelerin güvenli ve kaliteli hizmet verebilmeleri için ruhsal belirtilerinin sürekli ve belli aralıklarla değerlendirilmesi ve izlenmesi, Hemşirelerin fizik sağlık sorunları nedeniyle işe gelememelerini en aza indirmek için somatizasyon gibi ruhsal belirtiler açısından değerlendirilmesi, Araştırmadan elde edilen ruhsal durumda etkili faktörlerin risk faktörü olarak değerlendirilmesi, Araştırmanın servis hemşirelerini de kapsayacak şekilde ve daha geniş örneklemlerle yapılması, Hastanelerde KLP hemşireliğinin yaygınlaştırılması önerilebilir. KAYNAKLAR AbuAlRub RF (2004) Job stres, job performance, and social support among hospital nurses. Journal of Nursing Scholarship, 36(1): Arcak R, Kasımoğlu E (2006) Diyarbakır merkezdeki hastane ve sağlık ocaklarında çalışan hemşirelerin sağlık hizmetlerindeki rolü ve iş memnuniyetleri. Dicle Tıp Dergisi, 33(1): Aydemir Ö., Köroğlu E (2000) Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler, Hekimler Yayın Birliği, Aydın R, Kutlu Y (2001) Hemşirelerde iş doyumu ve kişilerarası çatışma eğilimi ile ilgili değişkenler ve iş doyumunun çatışma eğilimi ile olan ilişkisini belirleme. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(2): Aytaç S (2005) Çalışanların işlerine ilişkin duygularının stres tepkileri üzerindeki etkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55(1): Baltaş A, Baltaş Z (2004) Stres ve Başaçıkma Yolları. Remzi Kitabevi, 22. Basım, İstanbul. Çavuş E (2006) Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin ruhsal durumlarının değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Çelikkol A (2001) Çağdaş İş Yaşamında Ruh Sağlığı. Melisa Matbaacılık, İstanbul. Decker FH (1997) Occupational and nonoccupational factors in job satisfaction and psychological distress among nurses. Research in Nursing & Health, 20: Dede M (2007) Dahili yoğun bakım hemşirelerinin iş doyumları ve karşılaştıkları güçlükler, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Dunn S, Wilson B, Esterman A (2005) Perceptions of working as a nurse in an acute care setting. Journal of Nursing Management, 13:

10 Özgür, Yıldırım, Aktaş Engin E, Özgür G (2004) Yoğun bakım hemşirelerinin uyku düzen özelliklerinin iş doyumu ile ilişkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20(2): Gürdağ Ş (2007) KKTC Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi inde çalışan hemşirelerin Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Yayınlanmamış Mezuniyet Tezi, İzmir. Gürkan A, Karaaslan A (1997) Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin ruhsal durumları ve bunu etkileyen bazı etmenlerin incelenmesi, III. Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu Kitabı, 8-10 Eylül, İstanbul, Gürsoy AA, Çolak A, Çakar Y (2003) Ameliyathanede çalışan hemşirelerde iş doyumu, tükenmişlik ve anksiyete. 4. Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi, Ekim, İzmir, Healy C, McKay M (1999) Identifying sources of stress and job satisfaction in the nursing environment. Australian Journal of Advanced Nursing, 17: Kanan N, Aksoy G, Akyolcu N (1993) Ameliyathane hemşirelerinde iş doyumunu etkileyen faktörler. Hemşirelik Bülteni, 30: 1-9. Kuşdil E, Bayram N, Aytaç S ve ark. (2003) Çalışma yaşamında bireylerin yaptıkları işe ilişkin duygularının iş stres tepkileri üzerine etkisi, (erişim tarihi ). Lambert VA, Lambert CE, Itano J ve ark. (2004) Crosscultural comparison of workplace stressors, ways of coping and demographic characteristics as predictors of physical and mental health among hospital nurses in Japan, Thailand, South Korea and the USA (Hawaii). International Journal of Nursing Studies, 41: Özbayır T (1996) Ameliyahane hemşirelerinde görülen meslek hastalıkları. I. Ulusal Ameliyathane Hemşireliği Sempozyumu Bildiri Kitabı, Eylül, İzmir, Özbayır T, Demir F, Candan Y ve ark. (1999a) Ameliyathane hemşirelerinde iş doyumu ve stres. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 15(1): Özbayır T, Demir F, Candan Y ve ark. (1999b) İzmir ili ameliyathanelerinde çalışan hemşirelerinde iş ile ilgili tutumları: tükenmişlik. II. Ulusal Ameliyathane Hemşireliği Sempozyumu Kitabı, Eylül, İzmir, Özbayır T, Demir F, Candan Y ve ark. (2006) Ameliyathane hemşirelerinde tükenmişliğin incelenmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi; Mayıs- Haziran/ Temmuz-Ağustos Birleştirilmiş İki Sayı, Özgür G, Karaaslan A, Çam O (1998) Bornova Sağlık Grup Başkanlığına bağlı toplumda ruhsal belirtilerin değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Araştırma Fonu Proje Raporu (Yayınlanmamış). Öztürk O (2004) Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, 10. Baskı, Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 91-93, Sabuncu N, Gülseven B, Karabacak Ü (1999) Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin stres kaynaklarının belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi, 3(1): Sever A (1997) Hemşirelerin İş Stresi ile Başa Çıkma Yolları ve Bunun Sonuçlarının Araştırılması. İ.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul. Tayca O, Kutlu L, Çimen S ve ark. (2006) Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyo-demografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 7: Terakye G (1989) Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinde benlik saygısı ve ruhsal durum etkileşiminin değerlendirilmesi, V. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Kitabi, Ekim, Mersin, Tezcan S, Aslan D (2000) Ankara' da çeşitli meslek gruplarında genel ruhsal sağlık durumunun değerlendirilmesi. Kriz Dergisi, 9(1): 1-8. Ulupınar S (1991) Çeşitli kurumlarda çalışan hemşirelerin benlik saygısı ve ruhsal durumlarını etkileyen faktörlerin araştırılması. İ.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Vara Ş (1999) Yoğun bakım hemşirelerinde iş doyumu ve genel yaşam arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir. Vural H, Oflaz F (1996) Ameliyathane hemşirelerinin anksiyete düzeylerinin incelenmesi. I. Ulusal Ameliyathane Hemşireliği Sempozyumu Bildiri Kitabı, Eylül, İzmir, Yıldız N, Kanan N (2005) Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde iş doyumunu etkileyen faktörler. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi; 9(1-2): Yılmaz S, Hacıhasanoğlu R, Çiçek Z (2006) Hemşirelerin genel ruhsal durumlarının incelenmesi. Sted, 15(6):

PSİKİYATRİ KLİNİĞİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE İŞ DOYUMU, TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ

PSİKİYATRİ KLİNİĞİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE İŞ DOYUMU, TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ PSİKİYATRİ KLİNİĞİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE İŞ DOYUMU, TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ Doç. Dr. Fahriye OFLAZ Uzm. Hem. Hülya KEMERÖZ KARAKAYA İÇERİK 1. Araştırmanın Amacı 2. Gereç

Detaylı

Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi

Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Sibel Yıldırım*, İlknur İnanır**, Zerrin Kaya*** * Acıbadem Hastanesi,

Detaylı

Çift uyumu-psikolojik belirtiler ilişkisi

Çift uyumu-psikolojik belirtiler ilişkisi Çift uyumu-psikolojik belirtiler ilişkisi Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dr. Ezgi Özserezli O Evlilik ilişkisi, kişilerin psikolojik sağlığını temelden etkilemektedir.

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion: ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine

Detaylı

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu

Detaylı

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2012; 11(2): 325-330 Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi [Evaluation of the Mental Conditions of Students in the Health

Detaylı

HEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ*

HEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ* ARAŞTIRMA HEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ* Filiz ADANA** Betül AKTAŞ*** Semra ERDAĞI**** Sevda ELİŞ**** Hicran ALKAN*** Özgü ULUMAN*** Alınış Tarihi:14.02.2008

Detaylı

Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1

Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1 Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1 Ameliyathaneler kendine özgü mimari dizaynları, çalışma koşulları ve ameliyathanede görev yapan personelleriyle çok özel merkezlerdir Ameliyathane

Detaylı

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Ruhsal Belirtilerin Taranması

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Ruhsal Belirtilerin Taranması Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2009; 8(2): 161-166 Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Ruhsal Belirtilerin Taranması [Assessment of Mental Symptoms on Health School Students] ÖZET AMAÇ: Bu

Detaylı

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN RUHSAL DURUMLARININ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ*

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN RUHSAL DURUMLARININ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ* HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN RUHSAL DURUMLARININ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ* Arzu YILDIRIM** Rabia HACIHASANOĞLU** Papatya KARAKURT*** Kabul Tarihi: 15.12.2006 ÖZET Bu araştırma Erzincan Üniversitesi

Detaylı

AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ *

AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ * AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ * İlkay COŞKUN GÜNER** Fatma DEMİR *** Kabul Tarihi: 12.07.2005 ÖZET Günümüzde insanların günlük yaşamlarının yaklaşık

Detaylı

Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği

Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Giriş Tükenmişlik; işi gereği yoğun duygusal taleplere maruz kalan ve sürekli diğer insanlarla yüz yüze çalışmak durumunda olan kişilerde

Detaylı

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği) Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana

Detaylı

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş

Detaylı

Yerinde Masaj ın İş Hayatına Etkileri İstanbul - 17.11.2008 Konulu Akademik Araştırma Sonuçları Sayfa 1/4

Yerinde Masaj ın İş Hayatına Etkileri İstanbul - 17.11.2008 Konulu Akademik Araştırma Sonuçları Sayfa 1/4 Önsöz Yerinde Masaj hizmetleri ile Türkiye deki iş hayatı kalitesini yükseltmek üzere çıktığımız yolda, bugüne kadarki tüm pazarlama faaliyetlerimizde Yerinde Masaj ın kurumlar tarafından çalışanlarına

Detaylı

Yoğun Bakım Hemşirelerinin İş Doyumları ve Etkileyen Faktörler*

Yoğun Bakım Hemşirelerinin İş Doyumları ve Etkileyen Faktörler* 12 Yoğun Bakım Hemşirelerinin İş Doyumları ve Etkileyen Faktörler* Gülyan Kahraman** Esra Engin*** Şeyda Dülgerler*** Emel Öztürk*** Özet Giriş: İş doyumu, iş deneyimlerine karşı geliştirilen duygusal

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler

ÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler ÖZGEÇMİŞ Adı : Derya Soyadı: : Özcanlı Atik Doğum Yeri : ADANA-Kozan Doğum Tarihi : 01.03.1981 Medeni Hali : Evli Tel: 0534 970 1568 E-posta: deryaatik@osmaniye.edu.tr EĞİTİM DURUMU: Mezun Olduğu Üniversite:

Detaylı

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma

Detaylı

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ ADI SOYADI: Latife Utaş Akhan DOĞUM TARİHİ: 28 Aralık 1979 YABANCI DİL: İngilizce ( Aralık 2007 ÜDS: 71.250) Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl lisans

Detaylı

YÖNETİCİ HEMŞİRELERİN LİDERLİK DAVRANIŞ BOYUTLARININ İNCELENMESİ

YÖNETİCİ HEMŞİRELERİN LİDERLİK DAVRANIŞ BOYUTLARININ İNCELENMESİ YÖNETİCİ HEMŞİRELERİN LİDERLİK DAVRANIŞ BOYUTLARININ İNCELENMESİ Sevcan VELİOĞLU *, Fahriye VATAN ** Görev ve sorumlulukları gereği grupları doğru hedeflere, etkili biçimde yönlendirebilmeleri, hemşirelerin

Detaylı

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi 186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr

Detaylı

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim

Detaylı

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Meslekte Ruh Sağlığı A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Çalışan Sağlığı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından sağlık, kişinin bedensel, ruhsal ve sosyal bakımdan tam

Detaylı

DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)

DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı

Detaylı

HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ

HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ Çalışma hayatı insan yaşamının vazgeçilmez bir parçasıdır. Günün en aktif döneminin yaşandığı çalışma ortamları,

Detaylı

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,

Detaylı

Çalışan kişilerin beden ve ruh sağlığını sürdürebilmesi, Hastanede Çalışan Hemşirelerde Ruhsal Belirtilerin İncelenmesi. Araştırmalar / Researches

Çalışan kişilerin beden ve ruh sağlığını sürdürebilmesi, Hastanede Çalışan Hemşirelerde Ruhsal Belirtilerin İncelenmesi. Araştırmalar / Researches Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2011;24:296-305 DOI: 10.5350/DAJPN2011240405 Hastanede Çalışan Hemşirelerde Ruhsal Belirtilerin İncelenmesi Araştırmalar / Researches Gönül Özgür 1,

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM

Yrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM Yrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM Hemşirelik Fakültesi Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik 1994-1998 Lisans İstanbul Üniversitesi Bölümü

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ)

SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ) SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ) Yrd. Doç. Dr. Nilgün ULUTAŞDEMİR *, Öğr. Gör. Habip BALSAK ** * Avrasya Üniversitesi,

Detaylı

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ Ercan AYDOĞDU Akdeniz Üniversitesi Hastanesi İşyeri Sağlık Birimi

Detaylı

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Uluslararası 9. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Kongresi 19-22 Ekim 2017 Antalya/Türkiye BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Öznur KARA

Detaylı

2 Ders Kodu: HEM Ders Türü: Seçmeli 4 Ders Seviyesi Lisans

2 Ders Kodu: HEM Ders Türü: Seçmeli 4 Ders Seviyesi Lisans STRESLE BAŞETME 1 Ders Adi: STRESLE BAŞETME 2 Ders Kodu: HEM3015 3 Ders Türü: Seçmeli 4 Ders Seviyesi Lisans 5 Dersin Verildiği Yıl: 3 6 Dersin Verildiği Yarıyıl 5 7 Dersin AKTS Kredisi: 3.00 8 Teorik

Detaylı

HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME

HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME Psi. Özge Kutay Sos.Yelda ġimģir Ġzmir,2014 HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı

Detaylı

Hastane yöneticilerinde tükenmişlik düzeyi

Hastane yöneticilerinde tükenmişlik düzeyi Orijinal araştırma-original research http://dx.doi.org/10.7197/1305-0028.1204 Hastane yöneticilerinde tükenmişlik düzeyi Burnout level of hospital managers Hatice Ulusoy*, Enis Baha Biçer, Nurperihan Karabulut

Detaylı

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ The Evaluation of Midwives and Nurses Communication Skills, Who Work in the Family Health Center

Detaylı

POLİSLERDE TÜKENMİŞLİK VE GÖRÜLEN PSİKOLOJİK BELİRTİLER

POLİSLERDE TÜKENMİŞLİK VE GÖRÜLEN PSİKOLOJİK BELİRTİLER POLİSLERDE TÜKENMİŞLİK VE GÖRÜLEN PSİKOLOJİK BELİRTİLER Yrd.Doç.Dr Bülent GÜNDÜZ Mersin Üniversitesi Eğitim Fak. Eğitim Bilimleri Bölümü Psikolojik Dan. ve Rehb. A.B.D. bgunduz27@yahoo.com Yrd.Doç.Dr Zülal

Detaylı

The International New Issues In SOcial Sciences

The International New Issues In SOcial Sciences Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Eğitim. Akademik Ünvanlar HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ SEVGİNAR VATAN. sevginarvatan@gmail.

ÖZGEÇMİŞ. Eğitim. Akademik Ünvanlar HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ SEVGİNAR VATAN. sevginarvatan@gmail. ÖZGEÇMİŞ SEVGİNAR VATAN E-Posta: sevginarvatan@gmail.com Telefon: 2978325 Adres: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Beytepe/Ankara Eğitim Mezuniyet Tarihi Derece Alan Kurum 2006 Lisans Psikoloji Orta

Detaylı

Doç. Dr. Demet ÜNALAN Doç. Dr. Mehmet S. İLKAY Uzman Tülin FİLİK ERCİYES ÜNİVERSİTESİ

Doç. Dr. Demet ÜNALAN Doç. Dr. Mehmet S. İLKAY Uzman Tülin FİLİK ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ ÇALIŞANLARININ ÖRGÜTSEL BAĞLILIK DÜZEYLERİNİN ÖLÇÜLMESİ: ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÇALIŞANLARI ÜZERİNDE BİR UYGULAMA Doç. Dr. Demet ÜNALAN Doç. Dr. Mehmet

Detaylı

Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi 1. Stress and Stress Management of Workers in Hospitals

Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi 1. Stress and Stress Management of Workers in Hospitals Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi 1 Nesrin Ülker 2 2 Tekirdağ Devlet Hastanesi Özet: Araştırmanın amacı hastanelerde çalışan doktor, hemşire ve teknikerlerin örgütsel stres kaynaklarını ve stresle

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi Mehtap TAN 1 Hatice POLAT 2 Zümrüt AKGÜN ŞAHİN 3 Özet Bu araştırma, Sağlık Bakanlığına bağlı Devlet Hastanelerinde çalışan hemşirelerin,

Detaylı

HEMŞİRELERDE İŞE BAĞLI GERGİNLİK VE BUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ*

HEMŞİRELERDE İŞE BAĞLI GERGİNLİK VE BUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ* HEMŞİRELERDE İŞE BAĞLI GERGİNLİK VE BUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ* Duygu ARIKAN** ÖZET Çalışma hemşirelerde işe bağlı gerginliği ve bunu etkileyen faktörleri saptamak amacıyla tanımlayıcı olarak

Detaylı

POSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI

POSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI BİLDİRİ AKIŞI Bildiri ekibinden bir araştırmacının aşağıda belirtilen bilimsel program gününde posterini belirtilen poster numarası için ayrılmış panoya asması, gün sonunda teslim alması zorunludur. Belirlenen

Detaylı

, PSİKOLOJİK DANIŞMA SERVİSİNE BAŞVURAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN PSİKOLOJİK BELİRTİ DÜZEYLERİ

, PSİKOLOJİK DANIŞMA SERVİSİNE BAŞVURAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN PSİKOLOJİK BELİRTİ DÜZEYLERİ , PSİKOLOJİK DANIŞMA SERVİSİNE BAŞVURAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN PSİKOLOJİK BELİRTİ DÜZEYLERİ Yrd. Doç. Dr. M. Engin DENİZ Uzm. Selahattin AVŞAROĞLU Arş. Gör. Erdal HAMARTA S.Ü. Teknik Eğitim Fakültesi

Detaylı

Hastaların Ameliyat Öncesi Döneme Ait Bilgi Gereksinimlerinin Belirlenmesi

Hastaların Ameliyat Öncesi Döneme Ait Bilgi Gereksinimlerinin Belirlenmesi Hastaların Ameliyat Öncesi Döneme Ait Bilgi Gereksinimlerinin Belirlenmesi Eda DOLGUN *, Yelda CANDAN DÖNMEZ** ÖZET Amaç: Çalışmada hastaların ameliyat öncesi döneme ait bilgi gereksinimlerinin belirlenmesi

Detaylı

POSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI

POSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI BİLDİRİ AKIŞI Bildiri ekibinden bir araştırmacının aşağıda belirtilen bilimsel program gününde posterini belirtilen poster numarası için ayrılmış panoya asması, gün sonunda teslim alması zorunludur. Belirlenen

Detaylı

Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Bülteni

Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Bülteni Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Bülteni Yardımcısı Değerli Meslektaşlarımız Derneğimizin olağan genel kurul toplantısı..tarihinde yapıldı. Yönetim Kurulu (2012-2014) () Filiz ÖĞCE ( Yardımcısı)

Detaylı

Ertenü.M, Timlioğlu İper.S, Boz.E.S, Özgültekin.A, Kabadayı.M, Tay.S, Yekeler.İ

Ertenü.M, Timlioğlu İper.S, Boz.E.S, Özgültekin.A, Kabadayı.M, Tay.S, Yekeler.İ Ertenü.M, Timlioğlu İper.S, Boz.E.S, Özgültekin.A, Kabadayı.M, Tay.S, Yekeler.İ Kalite standartlarına göre bir eğitim araştırma hastanesinde yatak sayısının %5 i oranında 3.düzey yoğun bakım yatağı ve

Detaylı

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun

Detaylı

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ HASTANESİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN STRESLE BAŞ ETME STRATEJİLERİNİN BELİRLENMESİ *

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ HASTANESİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN STRESLE BAŞ ETME STRATEJİLERİNİN BELİRLENMESİ * PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ HASTANESİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN STRESLE BAŞ ETME STRATEJİLERİNİN BELİRLENMESİ * Kerime Derya TAŞCI ** Fadime GÖK ÖZER *** Nazan KOŞTU **** Kabul Tarihi: 31.01.2006 ÖZET Bu çalışma,

Detaylı

Hemşirelerin İş Doyum Düzeyi

Hemşirelerin İş Doyum Düzeyi Hemşirelerde iş doyumu ARAŞTIRMA Hemşirelerin İş Doyum Düzeyi Job Satisfaction Level of Nurses Satıhanım Tilev1, Kerime Derya Beydağ2 1 2 Adana Asker Hastanesi, Adana Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesinde Hemşirelik Mesleğinde İş Tatmini ve Motivasyon

Bir Üniversite Hastanesinde Hemşirelik Mesleğinde İş Tatmini ve Motivasyon Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 16: 1-10/Ocak 2015 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / RESEARCH STUDY Bir Üniversite Hastanesinde Hemşirelik Mesleğinde İş Tatmini ve Motivasyon Job Satisfaction and Motivation

Detaylı

HASTALARIN SİGORTALI OLMA DURUMLARI VE HASTA MEMNUNİYETİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: ÖZEL HASTANE ÖRNEĞİ

HASTALARIN SİGORTALI OLMA DURUMLARI VE HASTA MEMNUNİYETİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: ÖZEL HASTANE ÖRNEĞİ HASTALARIN SİGORTALI OLMA DURUMLARI VE HASTA MEMNUNİYETİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: ÖZEL HASTANE ÖRNEĞİ Abdullah SOYSAL * Pınar ÖKE ** Fedayi YAĞAR *** Burhan KILIÇ *** Özet: Bu çalışmanın amacı hastaların

Detaylı

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) Sosyal Psikoloji Uygulamaları HUKUK SAĞLIK DAVRANIŞI KLİNİK PSİKOLOJİ TÜKETİCİ DAVRANIŞI VE PAZARLAMA POLİTİKA ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ SOSYAL

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Sağlık Memurluğu Kafkas Üniversitesi 2002 Y. Lisans Mikrobiyoloji Kafkas Üniversitesi 2014

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Sağlık Memurluğu Kafkas Üniversitesi 2002 Y. Lisans Mikrobiyoloji Kafkas Üniversitesi 2014 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Özgür ASLAN 2. Doğum Tarihi : 01 Ekim 1979 3. Unvanı : Öğretim Görevlisi. 4. Öğrenim Durumu : Yüksek Lisans 5. Çalıştığı Kurum :Artvin Çoruh Üniversitesi Derece Alan Üniversite

Detaylı

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 14: 69-75/Mayıs 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / RESEARCH STUDY Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ahmet Necdet Sezer Araştırma

Detaylı

SAĞLIK BAKIM PROFESYONELĐ OLARAK YETĐŞECEK ÖĞRENCĐLERĐN RUHSAL DURUMLARI VE YAKLAŞIMLAR Nesrin AŞTI * ÖZET

SAĞLIK BAKIM PROFESYONELĐ OLARAK YETĐŞECEK ÖĞRENCĐLERĐN RUHSAL DURUMLARI VE YAKLAŞIMLAR Nesrin AŞTI * ÖZET Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ĐLKE) Güz 2005 Sayı 15 SAĞLIK BAKIM PROFESYONELĐ OLARAK YETĐŞECEK ÖĞRENCĐLERĐN RUHSAL DURUMLARI VE YAKLAŞIMLAR Nesrin AŞTI * ÖZET Gülter ACAR ** Hatice

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. NURDAN GEZER

Yrd.Doç.Dr. NURDAN GEZER Yrd.Doç.Dr. NURDAN GEZER Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik Bölümü Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri 1987-1991 Lisans Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi 1998-2000 2001-2003

Detaylı

DEMİRYOLU YAPIM VE İŞLETİM PERSONELİNİN KURUMA YÖNELİK AİDİYET VE İŞ MEMNUNİYETİ DEĞERLENDİRME RAPORU

DEMİRYOLU YAPIM VE İŞLETİM PERSONELİNİN KURUMA YÖNELİK AİDİYET VE İŞ MEMNUNİYETİ DEĞERLENDİRME RAPORU DEMİRYOLU YAPIM VE İŞLETİM PERSONELİNİN KURUMA YÖNELİK AİDİYET VE İŞ MEMNUNİYETİ DEĞERLENDİRME RAPORU Hazırlayanlar: Yrd. Doç. Dr. M. Deniz Giray Yrd. Doç. Dr. Duygu Güngör İzmir Üniversitesi Fen-Edebiyat

Detaylı

HASTANE ÇALIŞMA ORTAMININ ÇALIŞANLARIN PSİKOLOJİK SEMPTOMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 1

HASTANE ÇALIŞMA ORTAMININ ÇALIŞANLARIN PSİKOLOJİK SEMPTOMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 1 ULUSLARARASI HAKEMLİ İŞ GÜVENLİĞİ VE ÇALIŞAN SAĞLIĞI DERGİSİ UHİGÇSD HASTANE ÇALIŞMA ORTAMININ ÇALIŞANLARIN PSİKOLOJİK SEMPTOMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 1 EFFECT OF HOSPITAL WORK ENVIRONMENT ON PSYCHOLOGICAL

Detaylı

Bilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış

Bilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış Bilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış Sedat Batmaz 1, Emrah Songur 1, Mesut Yıldız 2, Zekiye Çelikbaş 1, Nurgül Yeşilyaprak 1, Hanife

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Özlem IŞIL

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Özlem IŞIL 1. Adı Soyadı : Özlem IŞIL ÖZGEÇMİŞ 2. Doğum Tarihi : 10.03.1959 3. Unvanı : Yrd. Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik İstanbul Üniversitesi 1981 Yüksek Lisans Hemşirelik

Detaylı

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Bilgisayar, uzun ve çok karmaşık hesapları bile büyük bir hızla yapabilen, mantıksal (lojik) bağlantılara

Detaylı

4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim

4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Gül (Oban) Dikeç 2. Doğum Tarihi : 08.02.1986 3. Akademik Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Hemşirelik Yüksek Okulu Koç Üniversitesi

Detaylı

Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi

Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 1 Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi Determining the Burnout Levels of Intensive Care Nurses Berna DİZER, Emine İYİGÜN, Selim KILIÇ Yoğun Bakım

Detaylı

Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi

Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Uzm. Dr. Gökhan Öz Prof. Dr. Cengiz Kılıç Giriş Mizofoni: Çeşitli hafif seslerden belirgin

Detaylı

POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ

POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ Sevil Şahin 1, İlknur Demirhan 1, Sibel Peksoy 1, Sena Kaplan 1, Gülay Dinç 2 1 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Dr. Papatya Karakurt 1, Dr. Arzu Yıldırım 1, Dr. Rabia Hacıhasanoğlu 1, Özlem Özman cilt volume 26 sayý issue

Dr. Papatya Karakurt 1, Dr. Arzu Yıldırım 1, Dr. Rabia Hacıhasanoğlu 1, Özlem Özman cilt volume 26 sayý issue Sağlık Yüksekokulu Birinci Sınıf Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleği Hakkındaki Düşünceleri The Conception of Nursing Profession among the Junior Students of the Health School Araştırma Dr. Papatya Karakurt

Detaylı

TEŞEKKÜR. Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder.

TEŞEKKÜR. Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder. IV TEŞEKKÜR Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder. Sayın Prof.Dr. Sevilay Şenol Çelik tez danışmanım olarak araştırmanın

Detaylı

CERRAHİ KLİNİKLERİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN HASTA BAKIMINDA KARŞILAŞTIKLARI GÜÇLÜKLER VE MOTİVASYON DÜZEYLERİ

CERRAHİ KLİNİKLERİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN HASTA BAKIMINDA KARŞILAŞTIKLARI GÜÇLÜKLER VE MOTİVASYON DÜZEYLERİ ARAŞTIRMA CERRAHİ KLİNİKLERİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN HASTA BAKIMINDA KARŞILAŞTIKLARI GÜÇLÜKLER VE MOTİVASYON DÜZEYLERİ Neziha KARABULUT * Funda ÇETİNKAYA ** Alınış Tarihi: 02.04.2010 Kabul Tarihi: 07.07.2010

Detaylı

Birinci basamakta çalışan sağlık personelinin hasta hakları konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi

Birinci basamakta çalışan sağlık personelinin hasta hakları konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi Cilt: 6 Sayı: 1 Yıl: 2009 Birinci basamakta çalışan sağlık personelinin hasta hakları konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi Handan Zincir* Zeliha Kaya Erten* Özet Bu araştırmada, birinci basamak sağlık

Detaylı

Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi

Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi DİYABET HASTALARININ HASTALIK ALGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Amaç: TURDEP-2

Detaylı

İlköğretim de Çalışan bir Öğretmen Grubunda Tükenmişlik Durumu Araştırması. A Study on Teacher Burnout with a Group of Primary School Teachers

İlköğretim de Çalışan bir Öğretmen Grubunda Tükenmişlik Durumu Araştırması. A Study on Teacher Burnout with a Group of Primary School Teachers İlköğretim de Çalışan bir Öğretmen Grubunda Tükenmişlik Durumu Araştırması A Study on Teacher Burnout with a Group of Primary School Teachers ÖZET Yard. Doç. Dr. Ayşe YILDIZ KIRILMAZ Araş. Gör. Ümit ÇELEN

Detaylı

GÜVENLİK İKLİMİNİN BİREYSEL, ÖRGÜTSEL VE ORTAM ETMENLERİNİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ MAKİNE, KİMYA VE MADEN İŞLETMELERİNDE İNCELENMESİ

GÜVENLİK İKLİMİNİN BİREYSEL, ÖRGÜTSEL VE ORTAM ETMENLERİNİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ MAKİNE, KİMYA VE MADEN İŞLETMELERİNDE İNCELENMESİ GÜVENLİK İKLİMİNİN BİREYSEL, ÖRGÜTSEL VE ORTAM ETMENLERİNİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ MAKİNE, KİMYA VE MADEN İŞLETMELERİNDE İNCELENMESİ Doç. Dr. Yakup KARA Ertuğrul YOZGAT (A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı) (İş Müfettişi

Detaylı

Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2010; 9(5):487-492 Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi [Healthy Life Style Behaviours of the Nurses and the

Detaylı

ADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM

ADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM ADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM Gamze Varlı Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi Klinik Eğitim Hemşiresi Sunu Planı Hemşirelik ve hasta/hasta yakınları eğitimi

Detaylı

Pervin HORASAN Erciyes Üniversitesi Mehmet Kemal Dedeman Onkoloji Hastanesi

Pervin HORASAN Erciyes Üniversitesi Mehmet Kemal Dedeman Onkoloji Hastanesi Bir Üniversiteye Bağlı Kanser Hastanesinde Çalışan Hemşire ve Doktorlar Arasındaki Empati Eğilimi ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye nin Ortasından Bir Örneklem Pervin HORASAN Erciyes

Detaylı

Ameliyathanede Çalışan Hemşirelerin Motivasyon Düzeylerinin İncelenmesi. K. Zerrin, E. Doğru

Ameliyathanede Çalışan Hemşirelerin Motivasyon Düzeylerinin İncelenmesi. K. Zerrin, E. Doğru Ameliyathanede Çalışan Hemşirelerin Motivasyon Düzeylerinin İncelenmesi K. Zerrin, E. Doğru GİRİŞ VE AMAÇ: Günümüzde iş yaşamında ortaya çıkan değişiklikler, insana verilen değeri artırarak motivasyon

Detaylı

MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı

MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı ATATÜRK SAGLIK MESLEK LİsESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ SON SINIF ÖGRENCİLERİNİN DİABETES MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sibel KARA CA * ÖZET Bu araştırma İzmir

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm / Program Üniversite Yıl

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm / Program Üniversite Yıl ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Fadime ÜSTÜNER TOP 2. Doğum Yeri ve Tarihi : Osmaniye 20.06.1977 3. Unvanı : Öğretim Görevlisi 4. Öğrenim Durumu : Derece Bölüm / Program Üniversite Yıl Y. Lisans Sağlık Bilimleri

Detaylı

Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi

Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi İ.Ü.F.N. Hem. Derg (2012) Cilt 20 - Sayı 3: 193-199 ISSN 1304-4869 Araştırma Yazısı Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi Evaluation of Professionalism

Detaylı

Akdeniz Bölgesindeki Bir İlde Üç Farklı Hastanenin Cerrahi Birimlerinde Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu ve Etkileyen Faktörler

Akdeniz Bölgesindeki Bir İlde Üç Farklı Hastanenin Cerrahi Birimlerinde Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu ve Etkileyen Faktörler Akdeniz Bölgesindeki Bir İlde Üç Farklı Hastanenin Cerrahi Birimlerinde Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu ve Etkileyen Faktörler Job Satisfaction and Affecting Factors of Surgical Unit Nurses of Three Different

Detaylı

Araştırma / Research Article. Sağlık Akademisyenleri Dergisi GİRİŞ. Derya Öcal 1, Sercan Kürklu 2, Kemal Tekin 3

Araştırma / Research Article. Sağlık Akademisyenleri Dergisi GİRİŞ. Derya Öcal 1, Sercan Kürklu 2, Kemal Tekin 3 Sağlık Akademisyenleri Dergisi www.saglikakademisyenleridergisi.com Araştırma / Research Article Bir eğitim ve araştırma hastanesi cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin stres ve motivasyon düzeylerinin

Detaylı

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tahsin Gökhan TELATAR Sinop Üniversitesi SYO İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü 28.03.2017 Uluslararası

Detaylı

HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ

HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ *Derya BaĢaran ** Özlem ġahin Altun *Diaverum Özel Merzifon Diyaliz Merkezi **Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Psikiyatri HemĢireliği AD GİRİŞ

Detaylı

LİSE ÖĞRENCİLERİNDEKİ PSİKOPATOLOJİK BELİRTİLERİN CİNSİYET VE SINIF DEĞİŞKENLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ ÖZET

LİSE ÖĞRENCİLERİNDEKİ PSİKOPATOLOJİK BELİRTİLERİN CİNSİYET VE SINIF DEĞİŞKENLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ ÖZET 34 LİSE ÖĞRENCİLERİNDEKİ PSİKOPATOLOJİK BELİRTİLERİN CİNSİYET VE SINIF DEĞİŞKENLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ ÖZET Yard.DoçDr. Necla A. Kapıkıran * Bu araştırmanın amacı ergenlerde psikopatolojik belirti düzeylerini

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. : Derece Alan Üniversite Yıl. Çalışılan Kurum Atanılan Görev Çalışma Tarihleri

ÖZGEÇMİŞ. :  Derece Alan Üniversite Yıl. Çalışılan Kurum Atanılan Görev Çalışma Tarihleri ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Sinem DAĞ İletişim Bilgileri Adres : Mağusa, Telefon : 03926303002 Mail : sinem.dag@emu.edu.tr dag_sinem@hotmail.com 2. Doğum Tarihi : 16.02.1989 3. Ünvanı : Öğretim Görevlisi

Detaylı

Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi

Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi Okmeydanı Tıp Dergisi 28(3):146-15, 12 doi:.5222/otd.12.146 Araştırma Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi Hacer Özkul Özel *, Demet Yurtsever **, Sevginaz Mutlu

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

HUZUREVİNDE ÇALIŞAN PSİKOLOG VE SOSYAL ÇALIŞMACILARIN MESLEKİ YETERLİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET

HUZUREVİNDE ÇALIŞAN PSİKOLOG VE SOSYAL ÇALIŞMACILARIN MESLEKİ YETERLİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET HUZUREVİNDE ÇALIŞAN PSİKOLOG VE SOSYAL ÇALIŞMACILARIN MESLEKİ YETERLİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Zeynep HAMAMCI, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Hatice Serap ATALAY, Gaziantep Üniversitesi, Sağlık

Detaylı

Gençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi *

Gençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi * International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES) December 2016 : 2 (2) ISSN : 2548-9373 Doi : Field : Education Psychology Type : Research Article Recieved: 10.09.2016 - Corrected: 26.11.2016

Detaylı