T.C. ŞIRNAK VALİLİĞİ 1990 ŞIRNAK MERKEZ

Transkript

1 T.C. ŞIRNAK VALİLİĞİ 1990 ŞIRNAK MERKEZ

2 Kasrik Kalesi... Kavuncu Köyü Kilisesi... 5 Kavuncu (Naniv) Hanı... 7 Yıkık Han (Hanı Grabe)... 8 Koçibey Mezarlığı ve Türbesi... 9 Abdurrahman Ağa Kasrı Ali Han Ağa (Uysal) Evi İsmail Barınç Evi Muhammed (Mehmed) Ağa Sor Kasrı.. 49 Osman Ağa Kasrı Süleyman Ağa Kasrı... 5 Kasrik Köprüsü Kavuncu Köyü Çeşmesi Seri Berzane Mevkii Su Sarnıcı Kasrik Değirmeni Değirmen-I... 6 Değirmen-II Değirmen-III Kasrik Kaya Kabartması... 69

3 AVRUPA KONSEYİ DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ANIT ADI Kasrik Kalesi İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kasrik Beldesi PAFTA ADA PARSEL ADRES Kale YAPTIRAN YAPAN YAPIM TARİHİ XV. - XVI. yy KİTABE - GENEL TANIM Kasrik, Cizre -Şırnak yolu üzerinde boğazda kurulmuş bir KORUMA DURUMU yerleşim birimidir. Cizre ye daha yakın olmasına rağmen DIŞ YAPI günümüzde Şırnak Merkeze bağlı bir beldedir. İçerisinden TAŞIYICI YAPI Kızılsu Deresi geçmektedir. Ayrıca belde içerisinde bu suya ÜST YAPI Hoşal Deresi birleşmektedir. SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL KORUMA ÇEVRESEL DERECESİ AYKIRI Orta Çağ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE İYİ ORTA KÖTÜ YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü AYRINTILI TANIM YAYIN DİZİNİ: EKLER TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER ORİJİNAL KULLANIMI Kale BUGÜNKÜ KULLANIMI Metruk ÖNERİLEN KULLANIMI Ören Yeri TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ REVİZYON 67

4 ŞIRNAK VALİLİĞİ 68

5 AVRUPA KONSEYİ DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ADI Kavuncu Köyü Kilisesi İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ PAFTA ADA PARSEL ADRES YAPTIRAN YAPAN Kilise YAPIM TARİHİ KİTABE GENEL TANIM Şırnak Merkeze bağlı Kavuncu Köyünde bulunan kilise Şırnak Cizre ana yoluna 6 km mesafede bulunmaktadır. Kilise günümüze çok fazla tahrip olmadan gelebilmiştir. Plan olarak incelendiğinde Nasturi plan tipolojisini göstermektedir. Doğu batı yönünde dikdörtgen planlıdır. ANIT Kavuncu Köyü Köyiçi - KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Nasturi - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Kilise giriş bölümü dahil dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm giriş bölümü olup doğu-batı yönünde düzgün olmayan bir şekil oluşturmuştur. Bu mekan batıya doğru gittikçe daralan bir mekan oluşturmuştur. Giriş bölümünden kuzeye doğru bir kapı ile iki bölümden oluşan sahın bölümüne geçilmektedir. Girişteki sahın bölümü 6.0 x.70 m ölçülerindedir. Bu sahının batısındaki ikinci bölüm ise batıya doğru daralarak yamuk bir alan oluşturmuş olup 4.60 x 4.17 m ölçülerindedir. Doğuda bulunan Kanki bölümü ise büyük oranda yıkıldığından buradaki detaylar anlaşılamamaktadır. Temel izlerinden yaklaşık olarak 5.10 x 2.80 m ölçülerinde olduğu tahmin edilmektedir. Kilisenin sahın bölümü doğu-batı yönünde uzanan beşik tonoz ile örtülüdür. Kilisenin doğusunda bulunan teraslı alanda ölçüleri m arasında değişen yaklaşık 12 kadar kayaya oyulmuş mekanlar yer almaktadır. Bu mekânların buğday deposu olarak kullanıldığı tahmin edilmektedir. Bu kilisenin turizme kazandırılması inanç turizmi açısından önemlidir. Yer yer definecilerin yaptığı küçük çaplı hasar ve tahribat dışında sağlam kalmış bir yapıdır. TEKNİK BİLGİLER SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON ORİJİNAL KULLANIMI Kilise BUGÜNKÜ KULLANIMI Kullanılmıyor ÖNERİLEN KULLANIMI Ören yeri TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 69

6 ŞIRNAK VALİLİĞİ 70

7 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Kavuncu (Naniv) Hanı ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kavuncu (Naniv) Köyü PAFTA ADA PARSEL ADRES YAPTIRAN YAPAN Han YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - GENEL TANIM Şırnak-Cizre karayolunun yaklaşık 25. km sinden güneye, KORUMA DURUMU Kavuncu köyüne giden stabilize yolun yaklaşık. km sinde DIŞ YAPI Kavuncu köyü yerleşiminin dışında km. kadar doğuda yer TAŞIYICI YAPI alan han, kuzey-güney doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Fazlaca eğimli olmayan bir alanda kalan han oldukça sade tutulmuştur. Han kuzey- güney yönünde dikdörtgen planlı ve iki bölümden oluşmaktadır. Hanın doğudaki bölümün iç ölçüleri yaklaşık olarak x 2.87 m. ebatlarında kuzey-güney yönünde tonoz örtülüdür. Batı duvarının ortasında 84 cm derinliğinde bir niş doğu duvarında ise bir pencere yer almaktadır. Hanın batıdaki bölümün iç ölçüleri yaklaşık olarak x.00 m. ebatlarında kuzey-güney yönünde tonoz örtülüdür. Kuzey-güney doğrultusunda dikdörtgen planlı ve iki ayrı mekan olarak tasarlanan iki sahınlı planda inşa edilmiştir. Her iki sahın birbirinden bağımsız olarak tasarlanmış ve girişleri ayrı tutulmuştur. Giriş kapılarının bulunduğu kuzey duvarı yıkılmıştır. Üzeri kuzey-güney doğrultusunda beşik tonozla örtülü olan esme taş, diğer kısımları ise tamamen moloz taş malzemelerden inşa edilmiş olan yapının duvarları oldukça kalın tutulmuştur. Batı yönde küçük bir açıklığı dışında pencere açıklıklarına yer verilmemiştir. Beşik tonozla örtülü olan sahınların üzeri düz toprak damla örtülmüştür. Günümüzde oldukça harap durumda olan hanın dıştan yan duvarlarında yıkılmalar olmuştur. YAYIN DİZİNİ: EKLER TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER ORİJİNAL KULLANIMI Han BUGÜNKÜ KULLANIMI Metruk ÖNERİLEN KULLANIMI TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ REVİZYON 71

8 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Yıkık Han (Hanı Grabe) ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Seri Berzane Mevkii PAFTA ADA PARSEL ADRES YAPTIRAN YAPAN Han YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - GENEL TANIM Şırnak Merkeze bağlı Şırnak ilinden Cizre ilçesine giderken KORUMA DURUMU 0.km.de ana yolun hemen solunda bulunmaktadır. Hanı DIŞ YAPI Ĝrabe mevkiinde bulunmaktadır. Kızılsu beldesi sınırları TAŞIYICI YAPI içerisinde bulunmaktadır. ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON Bugünkü Şırnak-Cizre Karayolunun güney tarafında kalan han kuzey- güney BİLGİLER yönünde dikdörtgen planlı ve tek bölümden oluşmaktadır. Hanın iç ölçüleri ORİJİNAL KULLANIMI yaklaşık olarak x 4.00 m. ebatlarında tonoz örtülüdür. Kuzey ve güney Han duvarlarının bir kısmı yıkılmış olup giriş bölümü mevcut izlerden kuzey duvarda BUGÜNKÜ KULLANIMI olduğu tahmin edilmektedir. Duvar kalınlığı cm. arasında değişmektedir. Kullanılmıyor Tescili bulunmayan yapının koruma altına alınması ve restore edilmesi ÖNERİLEN KULLANIMI gerekmektedir. TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 72

9 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Koçibey Mezarlığı ve Türbesi ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Durmuşlu Köyü PAFTA ADA PARSEL ADRES YAPTIRAN YAPAN Türbe YAPIM TARİHİ XVIII. yy. KİTABE - GENEL TANIM Şırnak ili Kasrik Beldesine bağlı Durmuşlu Köyü KORUMA DURUMU mezrasında bulunan Koçibey Mezarlığı ve Türbesi DIŞ YAPI Durmuşlu köyüne 7 km mesafede köyün güneyinde yer TAŞIYICI YAPI almaktadır. ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Mezarlıkta kırımlı mezar taşları ve temel seviyesinde bulunan koçibeye ait olduğu söylenen mezar ve yapısı bulunmaktadır. Ağaçlık bir alan içinde bulunan mezarlık dağınık şekilde dağılmıştır. Koçibey mezarı 5.94x5.17 m ebatlarında m duvar kalınlığında olup kuzey duvarı ile doğu duvarının önemli bir kısmı yıkılmıştır. bu mekan içinde kaçak kazılarla tahrip edilmiş baş ve ayak şahideleri kırılmış bir şekilde bulunmaktadır. TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER ORİJİNAL KULLANIMI Mezarlık ve Türbe BUGÜNKÜ KULLANIMI Ziyaret ÖNERİLEN KULLANIMI Mezarlık TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 7

10 m 2m DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ ENV. NO ÇEVRESEL TÜRKİYE ADI Abdurrahman Ağa Kasrı HARİTA NO İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Aydınlık Evler Mahallesi ANITSAL 1 2 KORUMA PAFTA ADA 278 PARSEL 1-6, 10-19, 29-0 ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ ADRES Sönmez Sokak AYKIRI 1 2 YAPTIRAN El Bani Müdir el-umur Muhammed İbn-i Ağasor YAPAN Konut Sadık bin Ali MİMARİ ÇAĞI Osmanlı YAPIM TARİHİ 1892 KİTABE Var VAKFİYE - GENEL TANIM İYİ ORTA KÖTÜ Aydınlık Evler Mahallesi Sönmez Sokakta yer alan yapı, KORUMA DURUMU Tayyar Onuk ve Osman Onuk mülkiyetinde bulunmaktadır. DIŞ YAPI Şırnak merkezde bulunan tek tescilli yapıdır. Üzerindeki TAŞIYICI YAPI kitabeye göre 1892 tarihinde yaptırılmıştır. ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET YOK İZİ VAR ÖNEMLİ YIKILMIS KISIM SONRADAN YAPILAN DÜKKANLAR GİRİLEMEDİ GİRİLEMEDİ SONRADAN YAPILAN EV GİRİLEMEDİ ŞIRNAK - MERKEZ ABDURAHMAN AĞA KASRI ZEMİN KAT RÖLÖVE PLANI (M.TOP - E.KOÇ' 2004) BUGÜNKÜ SAHİBİ Tayyar Onuk ve Osman Onuk YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON Kasır doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı ve avlulu olup, dıştan BİLGİLER X27.60 m ölçülerinde tutulmuştur. İki bölüm halinde yapılmış olup, birinci ORİJİNAL KULLANIMI bölüme giriş doğu tarafta bulunmaktadır. Giriş kısmı dört payeye oturmakta Konut ve iki katlı düzenleme göstermektedir. Buradan derin tutulmuş bir giriş holüyle BUGÜNKÜ KULLANIMI avluya geçilmektedir. Aslında avlunun üç yanında iki katlı düzenlenmiş Konut mekanlar sıralanmakta iken, bunlardan sadece güney kanadı günümüze ÖNERİLEN KULLANIMI orijinal olarak gelebilmiştir. Doğusuna ikinci katta yeni düzenlemeler yapılmış, Konut kuzey kısmı ise tamamen yıkılarak yerine dört katlı apartman yapılmıştır. TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: TOP, Mehmet. Hakkari ve Şırnak İlleri ve İlçeleri Yüzey Araştırması, Araştırma Sonuçları Toplantısı. C. 2, Ankara, s. EKLER REVİZYON

11 ŞIRNAK KÜLTÜR ENVANTERİ - MERKEZ ABDURRAHMAN AĞA KASRI Aydınlık Evler Mahallesi Sönmez Sokakta yer alan yapı, Tayyar Onuk ve Osman Onuk mülkiyetinde bulunmaktadır. Şırnak merkezde bulunan tek tescilli yapıdır. Üzerindeki kitabeye göre 1892 tarihinde yaptırılmıştır. Kasır doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı ve avlulu olup, dıştan 60.20X27.60 m ölçülerinde tutulmuştur. İki bölüm halinde yapılmış olup, birinci bölüme giriş doğu tarafta bulunmaktadır. Giriş kısmı dört payeye oturmakta ve iki katlı düzenleme göstermektedir. Buradan derin tutulmuş bir giriş holüyle avluya geçilmektedir. Aslında avlunun üç yanında iki katlı düzenlenmiş mekanlar sıralanmakta iken, bunlardan sadece güney kanadı günümüze orijinal olarak gelebilmiştir. Doğusuna ikinci katta yeni düzenlemeler yapılmiş, kuzey kısmı ise tamamen yıkılarak yerine dört katlı apartman yapılmıştır. Batıdaki ikinci kısma, avlunun batısındaki üç yöne kemerli olarak açılan köşk katının altından girilmektedir. Giriş sivri kemer açıklıklı bir kapıdan sağlanmaktadır. Bunun sağında ve solunda birer kitabe yer almaktadır. Soldaki kitabe, 0.7 X 0.44 m sağdaki ise, 0.7 X 0.50 m ebatlarındadır. Soldaki kitabede bani olarak El-Bani Müdir el-umur Muhammed İbn-i Ağasor ile Mimar olarak Sadık bin Ali isimleri yer almaktadır. Tarih olarak 112 (1892) yazılmıştır. Sağdaki kitabede ise, ortada Allah, Muhammed ile köşelerde dört halife ismi vardır. Buradan da bir hol ile batıdaki ikinci kısmın avlusuna geçilmektedir. Ayrıca güney cephedeki diğer kapıdan bir hol vasıtasıyla da buraya ulaşılmaktadır. İkinci kısım, ortada doğu batı doğrultusunda uzanan bir avludan gelişmektedir. Avlu 5.40x14.15 m ölçülerinde tutulmuştur. Bu kısımdan avlunun kuzeyinde önü revaklı üç katlı mekan ile güneyindeki mekanlar kısmen sağlam gelebilmiştir. Kuzey kısmı önündeki dört gözlü revakla dikkat çekmektedir. Revaklar her katta devam etmekte, en üstte bir terasa dönüşmektedir. Ancak revaklardan birinci kattakiler sağlam olup, zemin kat toprakla dolmuş, ikinci kat sonradan yapılan ilavelerle tamamen bozulmuştur. Burada betonarme hatıllara oturan tuğla ve briket örgülü duvarlar yapılarak odalar oluşturulmuştur. Üç katlı bölümün iki odası kalmış, batı köşesi yıkılmıştır. Burada duvarlar temel seviyesinde izlenebilmektedir. Bunun devamı olan ve binanın batısında kalan güney kısım yıkılarak yerine iki katlı betonarme bir bina yapılmıştır. Kasır müdahale ve buna bağlı ilave yıkılmalar nedeniyle sorunlu bir yapı haline gelmiştir. Rölevelerinin tamamlanmasıyla daha ayrıntılı tanımlamalar yapılabilecektir. Bu nedenle yapıda mülkiyet sorunu ile birlikte projelendirme çalışmalarına başlanmalıdır. 75

12 ŞIRNAK VALİLİĞİ 76

13 ŞIRNAK KÜLTÜR ENVANTERİ - MERKEZ 77

14 ŞIRNAK VALİLİĞİ 78

15 m 2m m 2m DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ ENV. NO ÇEVRESEL TÜRKİYE ADI Ali Han Ağa (Uysal) Evi HARİTA NO İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ İsmet Paşa Mah ANITSAL 1 2 KORUMA PAFTA ADA PARSEL ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ ADRES Büyük Cami Sok. AYKIRI 1 2 YAPTIRAN YAPAN Konut MİMARİ ÇAĞI Osmanlı YAPIM TARİHİ 1888 KİTABE Var VAKFİYE - GENEL TANIM İYİ ORTA KÖTÜ Büyük Cami Sok. İsmet Paşa Mah. bulunan ev bahçe içerisindedir.batıya bakan sokak kapısından bahçeye girilmektedir. Ali Han Ağa evi iki katlı olarak düzenlenmiştir. Alt katta iki oda bulunmakta ve ev içerisinde bulunan merdivenlerle ikinci kata çıkılmaktadır KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET YOK İZİ VAR ÖNEMLİ Şırnak - Merkez Alihan Ağa Evi Zemin Kat Rölöve Planı (M.Top - E.Koç' 2004) Şırnak - Merkez Alihan Ağa Evi I. Kat Rölöve Planı (M.Top - E.Koç' 2004) BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Büyük Cami Sok. İsmet Paşa Mah. bulunan ev bahçe içerisindedir. Batıya TEKNİK BİLGİLER SU 4 4 bakan sokak kapısından bahçeye girilmektedir. Ali Han Ağa evi iki katlı olarak düzenlenmiştir. Alt katta iki oda bulunmakta ve ORİJİNAL KULLANIMI Konut ev içerisinde bulunan merdivenlerle ikinci kata çıkılmaktadır. Alt kat ve üst katta iki oda, bir salon bulunmaktadır. Ve bir mutfak var. Odalarda BUGÜNKÜ KULLANIMI Konut iki pencere bulunur. Üst katta evin giriş kapısının üstündeki kemer üzerinde yazılar bulunmakta, yine bu kemerin üzerinde kare bir pano içerisinde kitabe ÖNERİLEN KULLANIMI Konut bulunur. Pencereler demir şebekelerle kapatılmıştır. TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON YAYIN DİZİNİ: TOP, Mehmet. Hakkari ve Şırnak İlleri ve İlçeleri Yüzey Araştırması, Araştırma Sonuçları Toplantısı. C. 2, Ankara, s EKLER REVİZYON

16 ŞIRNAK VALİLİĞİ 80

17 m 2m m 2m DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ ENV. NO ÇEVRESEL TÜRKİYE ADI İsmail Barınç Evi HARİTA NO İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ İsmet Paşa Mahallesi ANITSAL 1 2 KORUMA PAFTA ADA PARSEL ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ ADRES Demirciler Sokak AYKIRI 1 2 YAPTIRAN YAPAN Konut MİMARİ ÇAĞI Osmanlı YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - VAKFİYE - GENEL TANIM İYİ ORTA KÖTÜ İsmet Paşa Mahallesi Demirciler Sokakta bulunan ev kuzeyden güneye eğimli bir arazide kurulmuştur. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET YOK İZİ VAR ÖNEMLİ Şırnak - Merkez İsmail Barınç Evi Zemin Kat Rölöve Planı (M.Top - E.Koç' 2004) Şırnak - Merkez İsmail Barınç Evi I. Kat Rölöve Planı (M.Top - E.Koç' 2004) BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Evin planı düzgün olmayan bir dörtgene oturmaktadır. Bu nedenle dış ölçüleri farklılıklar göstermektedir. Güney duvarı m, kuzeyi m, doğusu m, batısı ise 7.8 m dir. İki katlı olarak düzenlenmiş olan evin her iki katı, ortada bir hol ve bunun iki yanında ikişer odadan meydana gelmiştir. Evin dıştan düzgün olmayan yapısı aynı şekilde odalara da yansımıştır. Hem zemin katın üzeri, hem de birinci kat ahşap hatıllı bir örtüye sahiptir. TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER 4 4 ORİJİNAL KULLANIMI Konut BUGÜNKÜ KULLANIMI Konut ÖNERİLEN KULLANIMI Konut TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: TOP, Mehmet. Hakkari ve Şırnak İlleri ve İlçeleri Yüzey Araştırması, Araştırma Sonuçları Toplantısı. C. 2, Ankara, s EKLER REVİZYON

18 ŞIRNAK VALİLİĞİ İSMAİL BARINÇ EVİ Şırnak Merkez İsmet Paşa Mahallesi Demirciler Sokakta bulunan ev kuzeyden güneye eğimli bir arazide kurulmuştur. Evin planı düzgün olmayan bir dörtgene oturmaktadır. Bu nedenle dış ölçüleri farklılıklar göstermektedir. Güney duvarı m, kuzeyi m, batısı m, batısı ise 7.8 m dir. İki katlı olarak düzenlenmiş olan evin her iki katı, ortada bir hol ve bunun iki yanında ikişer odadan meydana gelmiştir. Evin dıştan düzgün olmayan yapısı aynı şekilde odalara da yansımıştır. Hem zemin katın üzeri, hem de birinci kat ahşap hatıllı bir örtüye sahiptir. Eve güney cephenin ortasından sivri kemer açıklıklı bir kapıyla girilmektedir. Bunun üzerine aynı şekilde ahşap bir balkona açılan sivri kemerli açıklık yerleştirilmiştir. Günümüzde ahşap balkon kaldırılarak buraya dikdörtgen pencere bırakılmıştır. Aynı cepheye iki yanda altlı üstlü ikişer pencere açılmıştır. Bu pencereler dikdörtgen açıklıklı olup, üzerleri ahşap hatıllıdır. Doğusuna diğer bir taş ev bitiştirilmiştir. Kuzey cephe araziden dolayı daha basık ve üst tarafta üç pencere sıralanmaktadır. Batı cephe ise tamamıyla sağırdır. Tüm cephelerde düzgün sıralı kaba yontu taşlar kullanılmıştır. Evin iç mimarisinde dikkat çekici unsur göze çarpmamaktadır. Taban ve tavanlar ahşap malzeme ile yapılmıştır. Odalar kareye yakın ama düzgün değildir. Odalarda dolap nişlerine yer verilmiştir. Sıvalı ve beyaz badana ile kaplıdır. Günümüzde ev kullanılmakta olup, Şırnak ta sayısı azalan taş evlerden biridir. 82

19 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ ENV. NO ÇEVRESEL TÜRKİYE ADI Muhammed (Mehmed) Ağa Sor Kasrı HARİTA NO İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ İsmet Paşa Mah. ANITSAL 1 2 KORUMA PAFTA ADA PARSEL ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ ADRES Büyük Cami Sokak AYKIRI 1 2 YAPTIRAN YAPAN Konut Muhammed Ağa Sor MİMARİ ÇAĞI Osmanlı YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - VAKFİYE - GENEL TANIM İYİ ORTA KÖTÜ İsmet Paşa Mahallesi Büyük Cami Sokakta bulunan yapının sadece ön doğu cephesi kalmıştır. İçerisi ilavelerle tamamen bozulmuştur. Bu nedenle planı belirlenememiştir. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Kasırdan kalan ön cephe uzunluğu 24 m. olup, ortasında sivri kemerli bir kapı açıklığı mevcuttur. Tescilli değildir. Kalan izlerden yapının düzgün kesme taş malzemeyle yapıldığı anlaşılmaktadır. Sonradan yapılan ilavelerle yapının orijinal plan özelliği kaybolmuştur. YAYIN DİZİNİ: EKLER TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER 4 4 ORİJİNAL KULLANIMI Konut BUGÜNKÜ KULLANIMI Konut ÖNERİLEN KULLANIMI Konut TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ REVİZYON 8

20 ŞIRNAK VALİLİĞİ 84

21 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ ENV. NO ÇEVRESEL TÜRKİYE ADI Osman Ağa Kasrı HARİTA NO İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Gazi Paşa Mah ANITSAL 1 2 KORUMA PAFTA ADA PARSEL ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ ADRES Eğil Sok. AYKIRI 1 2 YAPTIRAN YAPAN Konut Osman Ağa MİMARİ ÇAĞI Osmanlı YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - VAKFİYE - GENEL TANIM İYİ ORTA KÖTÜ Gazi Paşa Mah. Eğil Sok. bulunan kasır, kuzey-güney yönünde eğimli bir araziye kurulmuştur. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Kasrın güney ve kuzey batı kesimi kalmıştır. Dış cephelerinde düzgün kesme taş kullanılmıştır. Güney cephe 21 m, ön cephe 1.40 m uzunluğundadır. İçerisinde büyük tadilat ve onarımlar yapılmıştır. Avluya bakan iç cephede sivri kemerli açıklıklar bulunmaktadır. İki katlı düzenleme göstermektedir. Dış cephelerinde yılan dağ keçisi ve fantastik figürler işlenmiştir. Tescilli değildir. Zaman içerisinde özelliklerini büyük ölçüde yitirmiştir. TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER 4 4 ORİJİNAL KULLANIMI Konut BUGÜNKÜ KULLANIMI Konut ÖNERİLEN KULLANIMI Konut TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 85

22 ŞIRNAK VALİLİĞİ OSMAN AĞA KASRI Gazi Paşa Mahallesi Eğil Sokakta bulunan kasır, kuzey-güney yönünde eğimli bir araziye kurulmuştur. Kasrın güney ve kuzey batı kesimi kalmıştır. Dış cephelerinde düzgün kesme taş kullanılmıştır. Güney cephe 21 m., ön cephe 1.40 m. uzunluğundadır. İçerisinde büyük tadilat ve onarımlar yapılmıştır. Avluya bakan iç cephede sivri kemerli açıklıklar bulunmaktadır. İki katlı düzenleme göstermektedir. Dış cephelerinde yılan dağ keçisi ve fantastik figürler işlenmiştir. Tescilli değildir. Zaman içerisinde özelliklerini büyük ölçüde yitirmiştir 86

23 m SONRADAN EKLENEN BOLUM m 2m 2m SONRADAN EKLENEN BOLUM GİRİLEMEDİ OCAK m SONRADAN EKLENEN BOLUM m 2m 2m SONRADAN EKLENEN BOLUM GİRİLEMEDİ OCAK DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ ENV. NO ÇEVRESEL TÜRKİYE ADI Süleyman Ağa Kasrı HARİTA NO İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ İsmet Paşa Mah ANITSAL 1 2 KORUMA PAFTA ADA PARSEL ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ ADRES Şen Sok. AYKIRI 1 2 YAPTIRAN YAPAN Konut MİMARİ ÇAĞI Osmanlı YAPIM TARİHİ XIX. yy. sonları KİTABE - VAKFİYE - GENEL TANIM İYİ ORTA KÖTÜ İsmet Paşa Mahallesi, Şen Sokakta bulunan kasır, düz bir arazi üzerine yapılmıştır. Yapı Ahmet Sabri Tatar aittir. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET YOK İZİ VAR ÖNEMLİ KOMSU. BİNA OCAK ŞIRNAK - MERKEZ SULEYMAN AGA KASRI ZEMİN KAT RÖLÖVE PLANI (M.TOP - E.KOÇ' 2004) KOMSU. BİNA KOMSU. BİNA GİRİLEMEDİ OCAK ŞIRNAK - MERKEZ SULEYMAN AGA KASRI ZEMİN KAT RÖLÖVE PLANI (M.TOP - E.KOÇ' 2004) ŞIRNAK - MERKEZ SULEYMAN AGA KASRI UST KAT RÖLÖVE PLANI (M.TOP - E.KOÇ' 2004) BUGÜNKÜ SAHİBİ Ahmet Sabri Tatar YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM TEKNİK SU KOMSU. BİNA Birbirine eklenmiş birkaç yapıdan oluşmakla birlikte, sadece batıdaki ilk yapısı BİLGİLER 4 4 ile bunun doğusundaki bitişik ek yapının az bir kısmı gelebilmiştir. Diğer ORİJİNAL KULLANIMI kısımlar sahipleri tarafından GİRİLEMEDİ yıkılarak yerine apartman yapılmıştır. Kasırdan Konut kalan kısma aykırı bazı ilaveler ile ikinci katta değişiklikler gerçekleştirilmiştir. BUGÜNKÜ KULLANIMI Bu nedenle zemin katın rölövesi alınmıştır. Yeni yapılan evin avlu duvarına Konut bırakılmış kitabeden Süleyman Ağa tarafından 1927 yılında yapıldığı ÖNERİLEN KULLANIMI anlaşılmaktadır. Kitabenin ilk yapıya mı yoksa sonradan yapılan ilavelere mi ait Konut olduğu belli değildir. ŞIRNAK - MERKEZ SULEYMAN AGA KASRI UST KAT RÖLÖVE PLANI (M.TOP - E.KOÇ' 2004) TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 87

24 ŞIRNAK VALİLİĞİ SÜLEYMAN AĞA KASRI İsmet Paşa Mahallesi, Şen Sokakta bulunan kasır, düz bir arazi üzerine yapılmıştır. Yapı Ahmet Sabri Tatar aittir. Birbirine eklenmiş birkaç yapıdan oluşmakla birlikte, sadece batıdaki ilk yapısı ile bunun doğusundaki bitişik ek yapının az bir kısmı gelebilmiştir. Diğer kısımlar sahipleri tarafından yıkılarak yerine apartman yapılmıştır. Kasırdan kalan kısma aykırı bazı ilaveler ile ikinci katta değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Bu nedenle zemin katın rölövesi alınmıştır. Yeni yapılan evin avlu duvarına bırakılmış kitabeden Süleyman Ağa tarafından 1927 yılında yapıldığı anlaşılmaktadır. Kitabenin ilk yapıya mı yoksa sonradan yapılan ilavelere mi ait olduğu belli değildir. Kasrın batıdaki kısmı güney cepheye taşıntılı, U şeklinde bir plan düzenlemesine sahiptir. İki katlı olarak yapılmıştır. Ortadan ikiye bölünerek iki haneye dönüştürülmüştür. Zemin kat depo ve ahır olarak yapılmıştır. Yapının dış cephelerinde düzgün kesme taş malzeme kullanılmıştır. 88

25 ŞIRNAK KÜLTÜR ENVANTERİ - MERKEZ 89

26 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Kasrik Köprüsü ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kasrik Beldesi PAFTA ADA PARSEL ADRES YAPTIRAN YAPAN Köprü YAPIM TARİHİ XVI. yy KİTABE - GENEL TANIM Kasrik Beldesi nin içerisinde, (Akçay) Güneş Deresi üzerine KORUMA DURUMU kurulmuştur. Köprü günümüzdeki Şırnak- Cizre karayolunun DIŞ YAPI ve modern köprünün yanında yer almakta olup üç gözlü TAŞIYICI YAPI olarak yapılmıştır. ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ Karayolları Genel Müdürlüğü AYRINTILI TANIM TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER Kuzeydoğu-güneybatı istikametinde uzanan köprü, üç gözlü yolunun düz olduğu köprüler grubuna girmektedir. Köprü, 5.70 m uzunluğunda ve.10 m genişliğinde olup, yolunu ORİJİNAL KULLANIMI iki ucunda bulunan evler kapatmıştır. Köprüdeki üç gözden ikisi sağlam vaziyette olup, Köprü biri yıkılmıştır. Kuzeydoğudaki birinci gözün kemeri yıkık olup, 7.75 m uzunluğunda; ikincisi (ortadaki) sağlam sivri kemerli 7.50 m uzunluğunda ve 4.90 m yüksekliğinde; BUGÜNKÜ KULLANIMI üçüncüsü ise, 7.90 m uzunluğunda ve 6.10 m yüksekliğinde tutulmuştur. Sivri kemerler Kullanılmıyor ortada bağımsız iki ayağa oturmaktadır. Köprünün mansap kısmında ayakların önüne ÖNERİLEN KULLANIMI üçgen kesitli selyaranlar yerleştirilmiştir. Bu selyaranlarda yıkılmalar meydana gelmiştir. Köprü Bu yönde selyaranlar ve kemer de düzgün kesme taş, tempan duvarlarında kaba yontu TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ taşlar kullanılmıştır. Köprüde herhangi bir süsleme mevcut değildir. YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 90

27 ŞIRNAK KÜLTÜR ENVANTERİ - MERKEZ KASRİK KÖPRÜSÜ Kasrik Beldesi nin içerisinde, (Akçay) Güneş Deresi üzerine kurulmuştur. Kuzeydoğugüneybatı istikametinde uzanan köprü, üç gözlü yolunun düz olduğu köprüler grubuna girmektedir. Han Mahmut Köprüsü olarak da bilinmektedir. Köprünün üzerinde herhangi bir kitabe bulunmadığı için kim tarafından ve ne zaman yapıldığı kesin belli değildir. Muhtemelen Cizre Beyleri tarafından 16. yy da yapılmış olmalıdır. Köprünün güneydoğusundan bugünkü Cizre-Şırnak karayolu geçmekte ve betonarma bir köprü yer almaktadır. Eski köprü de aynı yol güzergahını bağlamaktadır. Köprü günümüzde büyük ölçüde harap vaziyettedir. Üç kemer gözünden ikisi sağlam olup, kuzeydoğudaki üçüncü göz kısmen yıkılmıştır. Köprünün iki yanını yapılan binalar kapatmıştır. Köprüde düzgün kesme taş ve moloz taş kullanılmıştır. Yolunda yer yer çökmeler meydana gelmiştir. Yolu döşeme taşlarla kaplanmıştır. Korkulukları tamamen yıkılmıştır. Kuzeydoğu-güneybatı istikametinde uzanan köprü, üç gözlü yolunun düz olduğu köprüler grubuna girmektedir. Köprü, 5.70m uzunluğunda ve.10m genişliğinde olup, yolunu iki ucunda bulunan evler kapatmıştır. 91

28 ŞIRNAK VALİLİĞİ Köprüdeki üç gözden ikisi sağlam vaziyette olup, biri yıkılmıştır. Kuzeydoğudaki birinci gözün kemeri yıkık olup 7.75 m uzunluğunda; ikincisi (ortadaki) sağlam sivri kemerli 7.50 m uzunluğunda ve 4.90 m yüksekliğinde; üçüncüsü ise, 7.90 m uzunluğunda ve 6.10 m yüksekliğinde tutulmuştur. Sivri kemer açıklıklı köprü gözleri birbirinden farklı ölçülerde yapılmıştır. Sivri kemerler ortada bağımsız iki ayağa oturmaktadır. Köprünün mansap kısmında ayakların önüne üçgen kesitli selyaranlar yerleştirilmiştir. Bu selyaranlarda yıkılmalar meydana gelmiştir. Bu yönde selyaranlar ve kemer de düzgün kesme taş, tempan duvarlarında kaba yontu taşlar kullanılmıştır. Köprüde herhangi bir süsleme mevcut değildir. Köprünün menba kısmı daha sağlam kalmıştır. Burada kemer yüzeyleri ve aralarındaki duvar, düzgün kesme taş ve sıralı kaba yonu taşlarla örülmüştür. Kültür varlığı olarak tescillenmiş olup restore edilmesi gerekmektedir. 92

29 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Kavuncu Köyü Çeşmesi ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kavuncu Köyü Köyiçi PAFTA ADA PARSEL ADRES YAPTIRAN YAPAN Çeşme YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - GENEL TANIM Şırnak ili Kavuncu köyünde kilisenin güneyinde, yolun alt tarafında bulunmaktadır. Çeşmenin suyu yakınındaki kaynaktan çıkmaktadır. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Çeşme.98 x 2.72 m ebatlarında dikdörtgen planlı doğuya doğru 2.10 m derinliğinde yuvarlak kemerli tonoz örtülü bir bölüm içinde 1.0 x 1.20 m ebatlarında 70 cm derinliğinde suyun aktığı havuz bulunmaktadır. Çeşme günümüze sağlam bir şekilde gelmiştir. Çeşme yapımında kesme taşa ve moloz taş kullanılmıştır. Dönemi hakkında herhangi bir belge bulunmamaktadır. YAYIN DİZİNİ: EKLER TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER ORİJİNAL KULLANIMI Çeşme BUGÜNKÜ KULLANIMI Çeşme ÖNERİLEN KULLANIMI Çeşme TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ REVİZYON 9

30 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Seri Berzane Mevkii Su Sarnıcı ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Seri Berzane Mevkii PAFTA ADA PARSEL ADRES YAPTIRAN YAPAN Su Sarnıcı YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - GENEL TANIM Şırnak merkezine 7 km. mesafede Seri Berzane mevkiinde yer alan kaya su sarnıcı doğal kayaya oyularak yapılmıştır. Halk arasında Kafirin Tandırı olarak bilinmektedir. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON Toprak üstünde bulunan bu ana kaya iki parça şeklinde yapılmıştır. Altta BİLGİLER dairesel oyulmuş kaya bunun üst kısmına ise yine dairesel bir ağız kısmı ORİJİNAL KULLANIMI bırakılmıştır. Bu yapı su ihtiyacını karşılamak için yapılmış olduğu tahmin Su Sarnıcı edilmektedir. Toprak üstündeki ana kaya m. arasında değişen BUGÜNKÜ KULLANIMI bir yüksekliğe sahip olup bunun üste bırakılan diğer kaya ise 60 cm. Kullanılmıyor yüksekliğindedir. Ana kayanın yaklaşık genişliği ise.00 m dir. İç kısmı taşlarla ÖNERİLEN KULLANIMI dolmuş olup yaklaşık derinliği 2.70 m.dir. Su Sarnıcı TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 94

31 m 2m (M.Top - E.Koç' 2004) DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Kasrik Değirmeni ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kasrik Beldesi PAFTA ADA PARSEL ADRES Kasrik Beldesi nin içerisindeki tarihi köprünün batısında kurulmuştur. YAPTIRAN YAPAN Değirmen YAPIM TARİHİ KİTABE GENEL TANIM Kasrik Beldesi nin içerisindeki tarihi köprünün batısında kurulmuştur. Asıl değirmen yapısı ile su kanalı ve kulesinden ibarettir. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL KORUMA ÇEVRESEL DERECESİ AYKIRI MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE İYİ ORTA KÖTÜ YOK İZİ VAR ÖNEMLİ Şırnak Merkez Kasrik Değirmeni BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Kayalık bir zemine, kuzeybatı- güneydoğu istikametindeki su kanalı inşa edilmiştir. Eğimden dolayı su kulesine doğru yükselen ve ortasına kanal açılan duvar, m uzunluğunda ve 1.20 m genişliğinde yapılmıştır. Su kanalı arazi yapısına göre şekillenmiştir. Duvar moloz taşlarla örülmüştür. TEKNİK BİLGİLER SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON ORİJİNAL KULLANIMI Değirmen BUGÜNKÜ KULLANIMI Kullanılmıyor ÖNERİLEN KULLANIMI Değirmen TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 95

32 ŞIRNAK VALİLİĞİ KASRİK DEĞİRMENİ Kasrik Beldesi nin içerisindeki tarihi köprünün batısında kurulmuştur. Asıl değirmen yapısı ile su kanalı ve kulesinden ibarettir. Kayalık bir zemine, kuzeybatı- güneydoğu istikametindeki su kanalı inşa edilmiştir. Eğimden dolayı su kulesine doğru yükselen ve ortasına kanal açılan duvar, m uzunluğunda ve 1.20 m genişliğinde yapılmıştır. Su kanalı arazi yapısına göre şekillenmiştir. Duvar moloz taşlarla örülmüştür. Su kulesi, 2.77 x 2.79 m ölçülerinde kareye yakın prizmatik bir yapıda inşa edilmiştir. Önden 19 sıra düzgün kesme taşlarla örülmüştür. Ortasında dairesel bir su deliği mevcuttur. Bu kule aracılığı ile su değirmene aktarılmaktadır. Değirmen yapısı 5.00 x 1.5 m ölçülerinde dikdörtgen planlı ve düz toprak dam örtülü basit yapıdadır. Taş duvar örgülü duvarları, batıya bakan kapı ve bunun iki yanında birer penceresi mevcuttur. Mekanizması içerisinde mevcut olup, kullanılmamaktadır. Tescili yoktur. 96

33 DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Değirmen-I ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kasrik Beldesi PAFTA ADA PARSEL ADRES Meşe içi Akçay yolu ve Hoşal deresinin karşı yamacında kurulmuştur YAPTIRAN YAPAN Değirmen YAPIM TARİHİ XVIII. yy KİTABE - GENEL TANIM Değirmen-I, Meşe içi Akçay yolu ve Hoşal Deresinin KORUMA DURUMU karşı yamacında kurulmuştur. Güneyden kuzeye eğimli DIŞ YAPI arazi üzerine yapılmış su kanalı ve kulesi ile değirmen TAŞIYICI YAPI yapısından oluşmaktadır. ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ m 2m Şırnak - Değirmen-1 (M.Top - E.Koç' 2004) BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Taş duvarla oluşturulan su kanalı m uzunluğunda ve 1.40 m genişliğinde tutulmuştur. Kuzeyindeki su kulesi iki kademelidir. Birincisi kademe 1.0 m kalınlığında ve 2.60 m yüksekliğindedir. İkinci kademe ise, 1.90 m eninde ve 2.44 m yüksekliğinde ele alınmıştır. Cephe özelliği gösteren bu kısım düzgün taşlarla inşa edilmiştir. Değirmen yapısı, doğu-batı yönünde dikdörtgen olanlı olup, sadece duvarları kalmıştır. Kuzeyinde kapı ve pencere açıklıkları mevcuttur. Duvarları basit yapıdadır. Günümüzde terk edilmiş ve meskun mahal dışında yer almaktadır. TEKNİK BİLGİLER SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON ORİJİNAL KULLANIMI Değirmen BUGÜNKÜ KULLANIMI Kullanılmıyor ÖNERİLEN KULLANIMI Değirmen TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 97

34 ŞIRNAK VALİLİĞİ 98

35 m 2m DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Değirmen-II ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kasrik Beldesi PAFTA ADA PARSEL ADRES Meşe içi -Akçay yolu üzeri YAPTIRAN YAPAN Değirmen YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - GENEL TANIM Meşe içi -Akçay yolu üzeri yol kenarında bulunmaktadır. Değirmenden su kanalı ve kulesi kalmıştır. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ Şırnak - Değirmen-II (M.Top - E.Koç' 2004) BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Değirmen yapısı tamamen yıkılmıştır. Su kanalı kuzeyden güneye uzanan yapıda, 1.00 m uzunluğunda ve 1.90 m genişliktedir. Su kulesi kanala bitişik ve.6 x 4.20 m ebatlarında, iki yandan kavisli yapılmıştır. Güneyi 6.90 m yükseklikte, düzgün taş örgülü cephe özelliği vermektedir. Üstte kanal kısmı tahrip olmuş, sadece yuvarlak delik yeri bellidir. Günümüzde terk edilmiş ve meskûn mahal dışında yer almaktadır. TEKNİK SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON BİLGİLER ORİJİNAL KULLANIMI Değirmen BUGÜNKÜ KULLANIMI Kullanılmıyor ÖNERİLEN KULLANIMI Değirmen TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 99

36 ŞIRNAK VALİLİĞİ 100

37 m 2m DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI Değirmen-III ANIT İL ŞIRNAK İLÇE Merkez MAH. KÖY VE MEVKİİ Kasrik Beldesi PAFTA ADA PARSEL ADRES Meşe içi- Akçay yolu üzeri YAPTIRAN YAPAN Değirmen YAPIM TARİHİ XIX. yy. KİTABE - GENEL TANIM Meşe içi- Akçay yolu üzerinde daha yukarıda bulunmaktadır. Yolun ve derenin karşısındaki yamaçta bulunmaktadır. KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Osmanlı - İYİ ORTA KÖTÜ MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE YOK İZİ VAR ÖNEMLİ Şırnak - Değirmen-III (M.Top - E.Koç' 2004) BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Güneyden kuzeye eğimli arazi üzerine yapılmış su kanalı ve kulesinden oluşmaktadır. Ortadan daralan m uzunluğundaki kanala bitişik kuzeyinde kule yapılmıştır. Cepheden düz duvar şeklindedir. Değirmen yapısı yıkılmış ve ortadan kalkmıştır. Günümüzde terk edilmiş ve meskûn mahal dışında yer almaktadır. TEKNİK BİLGİLER SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON ORİJİNAL KULLANIMI Değirmen BUGÜNKÜ KULLANIMI Kullanılmıyor ÖNERİLEN KULLANIMI Değirmen TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ YAYIN DİZİNİ: EKLER REVİZYON 101

38 ŞIRNAK VALİLİĞİ 102

39 AVRUPA KONSEYİ TÜRKİYE ADI İL ŞIRNAK İLÇE Merkez PAFTA ADA ADRES Kasrik Beldesi Kabartmalı YAPTIRAN Kaya YAPIM TARİHİ DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kasrik Kaya Kabartması MAH. KÖY VE MEVKİİ PARSEL YAPAN KİTABE M.Ö. V. yy. GENEL TANIM Kasrik boğazında bulunan kalıntılardan doğal kaya üzerinde bir niş içinde at üstünde insan figürü kabartması yer almaktadır. Kasrik Beldesi ANIT KORUMA DURUMU DIŞ YAPI TAŞIYICI YAPI ÜST YAPI SÜSLEME ELEMANLARI RUTUBET ENV. NO HARİTA NO ANITSAL 1 2 KORUMA ÇEVRESEL 1 2 DERECESİ AYKIRI 1 2 Part Dönemi MİMARİ ÇAĞI VAKFİYE İYİ ORTA KÖTÜ YOK İZİ VAR ÖNEMLİ BUGÜNKÜ SAHİBİ YAPILAN ONARIMLAR BAKIMINDAN SORUMLU OLMASI GEREKEN KURULUŞ AYRINTILI TANIM Cizre nin 6 km kuzeyinde bulunan Kasrik boğaz içinde çeşitli yapı kalıntıları mevcuttur. Bu kalıntılardan doğal kaya üzerinde bir niş içinde at üstünde insan figürü kabartması bulunmaktadır. Figür alçak kabartma şeklinde yapılmış olup at üstünde giden bir insan tasvir edilmiştir. Atın vücut hatları anlaşılır olup insan figürü pek anlaşılır değil yüz hatları çokta anlaşılamamaktadır. Dönem olarak Part Dönemi olduğu tahmin edilmektedir. Söz konusu alan günümüzde Cizre halkı tarafından mesire yeri olarak ta kullanılmaktadır. YAYIN DİZİNİ: EKLER TEKNİK BİLGİLER SU ELEKTRİK ISITMA KANALİSASYON ORİJİNAL KULLANIMI Kaya Kabartması BUGÜNKÜ KULLANIMI Ören Yeri ÖNERİLEN KULLANIMI Ören Yeri TESCİL KARARI TESCİL TARİHİ REVİZYON 10

40 ŞIRNAK VALİLİĞİ 104