Plastiklerin Başlıca Kullanım Alanları Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

Transkript

1 Plastiklerin Başlıca Kullanım Alanları

2 PLASTİKLER ve KULLANIM ALANLARI Polietilen (PE ) : Kap, mutfak eşyası, plastik kutu, plastik tüp, boru, oyunca, kaplama, kabloların yalıtkan katmanları, ambalaj filmi imalatında sıklıkla kullanılan PE, işlevselliği kadar, düşük maliyetiyle de tercih edilebilir. Ayrıca, ucuz süpermarket çanta, poşet ve torbalarının yapımında, plastik şişe yapımında geniş kullanım alanı bulur. Polipropilen (PP): Yiyecek ambalajları ve otomobil çamurlukları ayrıca Polipropilen piyasada otomotiv sanayiinin yanısıra kablo kaplamasında gıda maddesi ambalajında atılabilir filtre vb birçok uygulama alanında kullanılmaktadır. Polistiren (PS): Ambalaj köpüğü, yiyecek ambalajları, köpük bardak, tabak, CD ve kaset kutularının imalatında sıklıkla tercih edilir. Akrilonitril bütadien stiren (ABS): Elektronik aletlerin plastik aksamı ve boşaltma borularının yapımında kullanılır. Polietilen Tereftalat (PET): Karbonatlı içeceklerin şişesi, kavanoz, plastik film, mikrodalga ambalajı yapımında kullanılır. Pet şişe ismi bu malzemenin kısaltmasından gelmektedir. Polyester (PES): Elyaf (fiber) ve tekstil ürünlerinde kullanılır. Polyamid (PA): (Naylon) : Elyaf, diş fırçası kılı, misina, otomotiv yan sanayiinde yaygın kullanım alanı bulur. Polivinil klorid (PVC): Boru, profil, cam çerçeveleri (pencere) üretiminde geniş kullnım alanı bulur.

3 PLASTİKLER ve KULLANIM ALANLARI Poliüretan (PU): Dolgu köpüğü imalatı, termal izolasyon köpüğü imalatı ve yüzey mantolama işlemlerinde çok terchi edilen bir plastik türüdür. Polikarbonat (PC): CD, gözlük, güvenlik camı, trafik ışığı, lens yapımında yaygın olarak kullanılır. Polikarbonat/Akrilonitril bütadien stiren (PC/ABS): Otomobillerin iç ve dış aksamında kullanılır. Polimetilmetakrilat (PMMA) : Akrilik olarak da isimlendirilen PMMA, günümüzde, sentetik elyaf ve boyalarda kullanılır. Çok serttirler ve camdan daha saydamdırlar. Akrilikler genellikle pleksiglas ve lucite ticari isimleriyle satılır ve bir çok alanda cam olarak kullanılırlar. 2. Dünya Savaşı zamanında uçak güneşliklerinin ve denizaltı periskoplarının yapımında kullanılan pleksiglas, şimdilerde özellikle, açık hava reklamcılık sektöründe, basketbol potalarında, mobilya ve dekorasyon sanayiinde, yatlarda, otomotiv yan sanayinde, ve camın kullanılabileceği her alanda alternatif malzeme olarak kullanılmaktadır.

4 Mutfak Malzemelerinde: PE,PMMA, PP yaygın kullanım alanı bulan plastiklerdir. Ameliyat İpliği: Sentetik lifler, II.Dünya Savası sırasında ve sonrasında 194l'de Naylon'la başlayarak kullanıma girmiştir. Ardından Poliesterler, Polikrilonitriller, Poliefinler az veya çok başarı ile kullanılmışlardır. Endüstriyel Boru Sistemlerinde : PVC, ABS, PP, PE, CPVC ( klorlu polivinilklorür), PVDF (polivinilden florür), Floropolimerler (PTFE, FEP, PFA). Otomotiv Sanayiinde : ABS; otomobillerin iç düzen, enstrüman panelleri, direksiyon kılıfı, ızgaralar, far yuvaları, dikiz aynası, arka spoyler, PC; yüksek çarpma direnci, yüksek ısıl bozunma sıcaklığı ve nem/uvkararlılığı nedeniyle otomotiv sektöründe reflektör, otomobil arka lamba muhafazası, motosiklet cam siperi, havalandırma ve soğutma kafesi, iç aydınlatma aksamı, elektrik-dağıtım sistemi muhafazası, silecek destekleri, otomobil sigortaları uygulamalarında kullanılır. Polikarbonat,çizilmeyi önlemek için otomobil farlarında kaplama malzemesi olarak kullanılır. Polikarbonat karışımlar (ABS, poliester) tampon üretiminde de değerlendirilir.

5 PU (poliüretan); oturma koltukları,otomobil içi izolasyon malzemeleri, gösterge tablosu, direksiyon, iç düzen aksamları ve enerji emici köpükler, PP (Polipropilen); tamponlarda, tampon iç bakalitlerinde, kalorifer sistemlerinde, motor aksamındaki su depolarında, fan, PA (Poliamid) ; karbüratör dahil, birçok parçanın ( valfler, gaz ve buhar contaları, pervaneler, yüksek dayanımlı sahra kabloları,hava giriş manifoldu ), jant kapağı, SAN (Stiren Akrilonitril); sinyal lamba camlarında, PMMA (Polimetilmetakrilat); sinyal lambalarında,arka lambalarda, PE (polietilen); cam sileceği rezervuarı, yakıt tankı, PVC (Polivinil Klorür); kapı şeridi, PPO/PA ( Polipropilen/Poliamid); arka tampon, EPDM ( Etilen Propilen Kauçuğu); cam pervazı, Polimer Matrisli Kompozitler Olarak: Otomotiv ; Cam Silecegi; %30 Cam+PBT Fitre Kutusu; Mercedes, %35 Cam+Poliamid 66 Pedallar; %40 Cam+Poliamid 6 Dikiz Aynasi; %30 Cam+ABS Far Gövdesi; BMW, %30 Cam+PBT Hava Giris Manifoldu; BMW, Ford, Mercedes, %30 Cam+Poliamid 6 Otomobil Spoiler; CTP Otomobil Yan Gövde Iskeleti; Ford, CTP Otomobil kaporta; Corvette, CTP

6 Müzik aletleri; Keman; Karbon Fiber+Epoksi Gitar; Karbon lamine tabakalar arasi polimer köpük Akustik Gitar; Grafit-Epoksi Çello; Karbon +Epoksi İnşaat; Köprü Tabani;CTP Trabzani;CTP Yürüme yollari;ctp Tasiyici Konstruksiyon;CTP Bina Balkon Korkulugu;CTP Kapi;CTP Yer karolari; SMC Bina Kaplama Panelleri: CTP Küvet; CTP Lavabo; CTP Sokak Lambasi; CTP

7 Spor Araçları; Sörf Tahtalari:; CTP Bisiklet; (Karbon+Poliamid 6), yaklasik 1kg agirliginda Reebook Spor Ayakkabi; termoplastik poliüretan, petek (honeycomb) Golf Sopasi; Karbon Fiber+Epoksi Tenis Raketi; Aramid (Kevlar)+Epoksi Zıpkın Gövdesi; Karbon Fiber+Epoksi Ulaşım; Traktör Kaporta Kabin Oturma Birimi; SMC Toplu Tasima Araçlari Oturma Birimi; SMC Konteyner Tabani; GMT Otobüs Havalandirma Kanallari Port Bagaj Parçalari Gösterge Paneli; CTP Açik Alan Servis (Golf Arabasi) araçlari kaporta, tavan; CTP Teleferik; CTP, Maçka teleferigi