MESANE TÜMÖRÜ TANISINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

Transkript

1 MESANE TÜMÖRÜ TANISINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR Dr. Ayhan Verit Harran Ünv. Tıp Fak Aralık 2009, Gaziantep

2 Görüntüleme yöntemleri EAU Kılavuzu Mart 2009 IVU nun yeri sorgulanmakta BT Urografi Daha fazla bilgi veriyor (Kanıt derecesi 4) Daha fazla radyasyon Üst üriner sistem tm sıklığı %1.5 ancak trigon tm.lerinde %7.5 a çıkıyor 3D BT 5mm lezyonları sistoskopiye göre daha iyi belirliyor iddiası var!

3

4 Görüntüleme yöntemleri EAU Kılavuzu Mart 2009 Kocakoc E. J Ultrasound Med, 2008 USG Hassas probların gelişimi 3D USG sensitivite %96, spesifite %71 Konvansiyonel kombinasyonu ile Sensitivite %96, spesifite %89

5 Üriner sitoloji EAU Kılavuzu Mart 2009 Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 İdrardan (Sabah idrarı hariç) veya mesane yıkama örneği kullanılıyor Yüksek dereceli Ca da düşüğe gittikçe sensitivite (False negatif ) (Kanıt derecesi 3) Ancak (-) sonuçlar düşük dereceli tm.leri ekarte etmiyor!. Lokalizasyon belirlemez Sensitivite Yük. Der. %80, Ancak Düş. Der. Tecrübeli ellerde Spesifite %90 larda (%77-97) (Kanıt derecesi 2B)

6 Florasan sistoskopi Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 Tm hücreleri protoporfirin IX gibi florosan porfirin türevlerini tutuyor IV 5-aminolevulinik asid (ALA) verilerek nm lik mavi ışık verilerek yapılıyor Normal sistoskopiye göre, özellikle CIS tanısında sensitivite %77 den %98 e çıkıyor iddiası var

7 Florasan TUR Schumacher, Eur Urol Kasım 2009 Florosan klavuzluğunda TUR mümkün ama klinik avantajı yok Sistoskopi ve TUR da Maliyet artıyor Enflamasyon veya henüz yapılmış TUR false pozitiviteyi arttırıyor Ancak yeni IV maddelerle sistoskopi öncesi bekleme süresi 1 saate kadar indi

8 Moleküler irdeleme: Marker Edward M. Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 Nese N, J Natl Compr Canc Netw, 2009 Sistoskopi ve Histopataolojik inceleme üzerine prognoz hakkında çok az ek bilgi vermektedir Marker lar TCC nin dimorfik doğası hakkında daha fazla bilgi verebilir 9q anormallikleri yüzeyel TTC de sık ancak ayrıntılar bilinmiyor P53 gen, 17p anormallikleri Genç TCC lerde sık CIS da kromozom 3,7,17 ve 9p anormallikleri

9 TCC Kanser Genetiği Genetik ve epigenetik olaylar normal yaşlanma veya uzamış kanserojen teması ile ilgili olabilir

10 Kullanımdaki Markerlar Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis, 2009 İdrarda döküntü hüc.lerdeki kurtulan proteinler kullanılıyor ABD de kullanımda olan 4 marker var BTA Stat NMP22 ImmunoCyt UroVysion DNA FISH İlk ikisi basit test iken son ikisi tecrübeli uygulayıcı istiyor Hepsi de sitolojiden daha sensitif?!!

11 Umut veren Markerlar Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis, 2009 Kullanımda değil, henüz deneysel Survivin Telomeraz BLCA4 HA/HAase

12 BTA Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis 2009 Bladder Tm Antijen (BTA) bakısı insan kompleman faktör H proteinini buluyor BTA Stat ; (Sensitivite %9-89!!) kolay uygulanan test BTA Trak ; (Sensitivite %52-83) ELIZA testi ve uzman gerektiriyor, Şistozomial Ca da daha sensitif Hematüri yapan diğer patolojilerde false pozitivite

13 NMP22 Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis 2009 Nükleer matriks proteini 22 Bladder Check Test ELIZA testi Sensitivite; %56 Spesifite; %86 Diğer testlerle, sitoloji ve sistokopi ile kombine edilmesi sensitiviteyi arttırıyor

14 NMP22 BTA Trak gibi Şistozomial Ca da daha sensitif NMP22 ölü döküntü hücrelerde görülmekle birlikte Lökositlerde de var Lökosit arttırıcı tüm benign patolojilerde false pozitivite artar Ör; Enflamasyon, ürolityazis, barsak interpozisyon op.

15 ImmunoCyt Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis, 2009 Monoklonal Antikor kullanan İmmunositoflorasan test Avrupa da, µcyt Kanser hücresindeki Karsinoembriyonik Antijeni tanıyor

16 ImmunoCyt Sensitivite %86-95 Spesifite %76 Dezavantajları; Uzman gerektirmesi Minimum 500 hücre gerekmesi

17 UroVysion Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis 2009 Multicolor florasan in situ hibridizasyon testi (FISH) Kromozom 3,7 ve 17 anoploidisini buluyor 5 hücre ve 2 kromozom yeterli Önemli Avantaj!!; Sistoskopi ile saptanamıyan okult tm.leri bulması

18 Diğer Markırlar; Survivin Antiapoptotik protein, birçok Ca da artıyor Sensitivite ve spesifitesi çok yüksek Hematüri false pozitiviteye yol açabiliyor Ancak yüksek dereceli ve T2+ tm.lerde başarısı düşük Atlanmaması gereken lezyonlarda da sitolojiye göre düşük başarı

19 Diğer Markırlar; Telomeraz Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis 2009 Ribonükleaz-protein kompleksi, koromozomal 5 uca telomer ekliyor Hücresel Ölümsüzlük ortaya çıkıyor PCR yöntemi kullanılıyor Sensitivite; % Lökosit ve yeni oluşan hücrelerde de var. İYE benzeri benign durumda da artar

20 Diğer Markırlar; BLCA4 Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis 2009 Diğer bir Nükleer matriks proteini Sensitivite %80-96 Spesifite % Tarama testi olarak kullanılmadan önce diğer benign durumlarda denenmesi öneriliyor

21 Diğer Markırlar; HA/HAase Messing, Campbell-Walsh Urology, 2007 Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis 2009 Hyalurinik asit ve Hyalurinidaz Hyalurinidaz; yıkıcı enzim, anjiogenezis ve tm progresyonundan sorumlu Diğer testler için yardımcı kombinasyon olarak düşünülüyor

22 Tablo: TCC için moleküler tanısal testler Mitra PA, Annu Rev Pathol Mech Dis 2009 Test Sensitivite (%) Spesifite (%) Avantaj False + Uzmanlık gerektirmeyen BTA Stat Yüksek derece ve evre tm. hassas NMP Yüksek derece ve şisto. tm. hassas Uzmanlık gerektiren BTA Trak Yüksek derece-evre ve şisto. tm. hassas NMP Yüksek derece ve şisto. tm. hassas BLCA Örnek hazırlanması kolay HA-HAase Düşük ve Yüksek dereceevrede hassas UroVysion Yüksek derece, CIS, okult tm ImmunoCyt Sitoloji ile spesifite kaybı olmadan sensitivite İYE, Taş, BPH İYE, Taş, GIS interpozisyonları İYE, Taş, BPH İYE, Taş, GIS interpozisyonları Reaktif üretelyal lezyonlar Mikrohematüri, İYE, BPH

23 Kombinasyonlar Markırlar kendi aralarında kombine edilerek daha iyi sonuçlara ulaşılmaya çalışılıyor Ancak hematüri değerlendirmesinde Sistoskopinin yerini alabilecek düzeyde değil!!.. 3 er aylık markır sistoskopi dönüşüm modelinin cost effektivite açısından model olabilir, ancak hala riskli

24 Sonuçlar 1 Moleküler tanısal testler noninvazif olarak Mesane Ca da kullanılabilir Ancak henüz optimal sensitivite ve spesifiteye ulaşmamıştır Pahalı ve uzun dönem çalışmalara gereksinim vardır

25 Sonuçlar 2 Henüz markırlar için fikir birliği YOK! Çünkü; Farklı çalışma tasarımları Farklı histokimyasal teknikler Farklı cut-off değerleri

26 Genel Sonuç!

27 Verit A ve ark. Urological techniques of Serefeddin Sabuncuoglu in the 15th century Ottoman period, Urology, 2003

28