ŞUUR BULANIKLIĞI VE KOMA. Dr. Sinan KARACABEY

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ŞUUR BULANIKLIĞI VE KOMA. Dr. Sinan KARACABEY"

Soner Atan
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ŞUUR BULANIKLIĞI VE KOMA Dr. Sinan KARACABEY

2 Bilinç bozuklukları, bilinç içeriğini ya da uyarılma veya her ikisinin bir kombinasyonunu etkileyen süreçler olarak ayrılabilir. Uyarılma davranışları uyanıklık ve temel uyarıyı içermektedir. Bilinç içeriği ise öz-farkındalık, dil, akıl yürütme, uzaysal ilişkisi entegrasyonu, duygular, bizi insan yapan sayısız karmaşık entegrasyon süreçleri içerir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 2

3 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 3

4 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 4

5 DELİRİUM Uyarılma fonksiyonları çalışıyordur hatta fazla çalışıyordur. Hastanın odaklanma ve dikkati devam ettirme sorunu vardır. Konfüzyon durumu dalgalanma gösterir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 5

6 4 ana temel neden mevcuttur: Primer intrakraniyal patolojiler SSS ni etkileyen sistemik hastalıklar Eksojen toksinler İlaç yoksunluğu KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 6

7 KLİNİK BULGULAR Aktivite azalmış ya da artmıştır. Hasta hipoaktif ve hiperaktif dönemler arasında hızlı geçiş gösterir. Semptomlar geçici olabilir. Tremor Asterixis Taşikardi Terleme Hipertansiyon Duygusal patlamalar Görsel ya da işitsel halüsinasyonlar olabilir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 7

8 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 8

9 TANI Hasta yakınlarından hastanın şuur durumuyla alakalı alınan anamnez önemlidir. Ayrıca altta yatan nedenleri araştırmak gerekir. (pnömoni, üriner enfeksiyonlar,intrakraniyal patolojiler) Serum elektrolit düzeyi, KCFT, renal fonksiyonlar, TİT ve CBC bakılmalıdır. PAAC, Beyin BT görüntüleme yöntemi olarak kullanılabilir. LP menenjit veya SAK düşünülen hastalara yapılmalıdır KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 9

10 Delirium tanısında en önemli yöntem mini mental testtir. (MMSE) dezavantajı acil serviste uygulaması zor ve uzun süren bir testtir. Acil servislerde sıkça uygulanan ve daha pratik olan test ise Quick Confusion Scale dir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 10

11 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 11

12 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 12

13 TEDAVİ Tedavinin temelini altta yatan nedeni tedavi etmek oluşturur. Ciddi ajitasyonları olan hastada sedasyon gerekebilir. Haloperidol 5-10mg po ve ım 1-2 mg ıv Benzodiazepinler mg po,ım veya ıv haloperidolle kombine edilebilir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 13

14 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 14

15 DEMANS Mental kapasite kaybı olarak tanımlanır. Demansın en sık nedenleri idiyopatik ve vasküler demanstır. Ancak bir çok tedavi edilebilir nedende demansa neden olur veya taklit eder KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 15

16 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 16

17 KLİNİK BULGULAR Hafıza kaybı, özellikle yakın dönem hafıza kaybı mevcuttur. Motor ve konuşma yeteneklerinin korunduğu hafıza ve oryantasyon kaybının olduğu durumlara Alzheimer için karakteristik olduğu belirtiliyor. Dejeneratif demanslar 3 e ayrılır: erken orta uzun KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 17

18 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 18

19 TANI Mental durum testleri yapılabilir. (MMSE QCS) CBC, TFT, Vit B12 düzeyi, sifiliz testi, sedimentasyon, folik asit düzeyi, HIV testi PAAC, CT, MRI görüntülemede kullanılır. LP tanı nestleştirelemediği zaman yapılırç KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 19

20 TEDAVİ Antipsikotik ilaçlar kullanılabilir. Altta yatan tedavi edilebilir nedenlerin düzeltilmesi esastır KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 20

21 KOMA Koma; hastanın uyandırılamadığı azalmış yanıt ve uyanıklık durumudur. GKS çok geniş oranda kullanılan bir şuur değerlendirme skorlamasıdır. Basit ve motor, verbal ve göz açma değerlendirmesinin ayrı yapılması avantajlarıdır. Diğer bir koma skalası ise FOUR (Full Outline of UnResponsiveness) dur KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 21

22 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 22

23 KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 23

24 Komanın patofizyolojisi komplekstir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 24

25 Nöronal fonksiyonlar için gerekli substratların yokluğuna bağlı olarak gelişebilir. (hipoglisemi, hipoksi) Beynin tek taraflı etkilendiği strok durumları tekbaşına komaya neden olmaz. Beyin sapının yada her iki hemisferin etkilendiği durumlarda koma görülür KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 25

26 Uncal herniasyonda medial lobun beyin sapının üst bölümüne yaptığı basıya bağlı uyuşukluk ve sonunda yanıtsızlık görülür. Diffüz ICP artışı olan durumlarda beynin kan akımının bozulmasına bağlı diffüz iskemi gelişebilir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 26

27 KLİNİK BULGULAR Klinik bulgular komanın sebebi ve derinliğine göre değişiklik göstermektedir. Anormal solunum paternleri görülebilir. Pupiller bulgular ve diğer kranial sinir muayeneleri, hemiparezi ve uyarana yanıt durumu değerlendirilerek bir gruplandırma yapılabilir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 27

28 Toksik Metabolik Koma Hastada hemiparezi bulguları yoksa DTR ler bilateral eşitse Pupiller yanıt korunmuşsa (miyotik yanıt mevcut) Ekstraoküler hareketler mevcuttur. Barbitürat zehirlenmesi istisnai olarak pupiller dilate ekstraoküler hareketler kaybolmuştur ve hasta apneiktir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 28

29 Supratentoryel Lezyonlara Bağlı Hemiparezi veya asimetrik kas gücü ve refleksleri ile bulgu verir. Lateralizasyon bulgusu olmadan komada olan hastada artmış ICP a bağlı azalmış beyin perfüzyonu sorumludur. Hipertansiyon ve bradikardi artmış ICP a bağlı gelişir. Cushing refleksi olarak adlandırılır KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 29

30 Infratentorial Lezyonlara Bağlı Yer kaplayan lezyon kanama veya iskemi ani komaya neden olur. Anbormal ekstensör postür, pupiller refleks kaybı, ekstraoküler hareketlerde kayıp mevcuttur KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 30

31 Psödokoma Psikojenik koma olarakta adlandırılır. Dikkatli bir muayeneyle reflekslerin ve kas gücünün yerinde olduğu tespit edilir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 31

32 TANI Komatöz hastanın stabilizasyonu tanısı ve tedavisi eş zamanlı olarak yürütülür. Hastanın ABC si sağlanmalıdır. Geri döndürülebilir nedenler hipoglisemi, opiat zehirlenmesi akılda tutulmalıdır. Anamnez önemlidir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 32

33 Genel fiziki muayene ve vital bulgulara önem gösterilmelidir. Nörolojik muayene intrakranial hadiseler açısında önemlidir. CT kanama veya shifte neden olan kitle açısından hızlı ve güvenilir bir görüntüleme yöntemidir KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 33

34 Özellikli konular Pediatrik hastalarda toksik madde alımı enfeksiyonlar ve istismar daha geniş ve önem arzetmektedir. Nonkonvülsif status nöbetin motor aktivitesi durmuş ve 30 dk geçmesine rağmen hasta uyanmıyorsa status düşünülmelidir ve acil EEG ve nöroloji konsültasyonu yapılmalıdır KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 34

35 TEDAVİ Komanın tedavisi altta yatan nedeni tespit edip nedene yönelik spesifik tedavi yapmaktır. ABC primer önceliktir. Rutin olarak koma kokteyli yapmak her hasta içi gerekli değildir mg %50 dektroz 100 mg thiamine Naloksan KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 35

36 Artmış ICP bulguları mevcutsa; Baş 30 derece yükseltilir. Mannitol g/kg Deksametazon 10mg IV (tm mevcutsa) Hiperventilasyon KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 36

37 TEŞEKKÜRLER KEAH ACİL TIP - Dr. Sinan KARACABEY 37

Benzer belgeler

KONFÜZYON KONFÜZYON 19.10.2010 DR.ÖMER DOĞAN ALATAŞ

KONFÜZYON KONFÜZYON 19.10.2010 DR.ÖMER DOĞAN ALATAŞ KONFÜZYON KONFÜZYON DR.ÖMER DOĞAN ALATAŞ BAKIŞ Konfüzyon bir bulgu değil semptomdur Bir çok klinisyen konfüzyonu tanımlamada zorlanmıştır Konfüzyon terimi hafıza, dikkat,farkındalık gibi yüksek serebral