TEKNOLOJĠK GELĠġMELER IġIĞINDA MÜZĠK ESERLERĠNDE UMUMA ĠLETĠM HAKKI VE TÜM YÖNLERĠYLE MOBĠL HAKLAR KAVRAMI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TEKNOLOJĠK GELĠġMELER IġIĞINDA MÜZĠK ESERLERĠNDE UMUMA ĠLETĠM HAKKI VE TÜM YÖNLERĠYLE MOBĠL HAKLAR KAVRAMI"

Transkript

1 TEKNOLOJĠK GELĠġMELER IġIĞINDA MÜZĠK ESERLERĠNDE UMUMA ĠLETĠM HAKKI VE TÜM YÖNLERĠYLE MOBĠL HAKLAR KAVRAMI 1. TEKNOLOJĠK GELĠġMELER ve BĠLGĠ TOPLUMU I- GiriĢ Teknolojinin gelişmesi, hayatın her alanını etkilemekte olduğu gibi hukuk alanını da derinden etkilemekte, hayat tarzlarınının ve alışkanlıklarımızın dönüşümü için temel dinamiklerden biri olmaktadır. Her yeni teknoloji, insanoğlunun tüketim metotlarını değiştirmekte, mevcut metotlara yeni ilaveler getirerek yeni açılımlar ve imkanlar sağlamaktadır. Özellikle bilgisayar ve iletişim yani bilişim teknolojileri alanındaki hızlı değişimler, modern hayatın tüm kesimlerini doğrudan etkilemiş, telekomünikasyon ve bilgi sistemlerinin bütünleşmesi, her türlü iletişimin mesafeden bağımsız olarak saklanmasını ve iletilmesini sağlamış ve yeni imkanlar sunmuştur. 1 Ancak hem hukuk alanında hem de diğer alanlarda yeni problemleri beraberinde getirmiştir. Hukuk, toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünüdür. Bu bağlamda, hukukun toplumu düzenleme kaygısı, teknolojik gelişmeler ışığında yeni çözümleri üretmesini de zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmaya konu olan teknolojik gelişmeler bilhassa bilişim teknolojilerindeki gelişmeler kapsamında değerlendirilecek ve bu başlık altında dikkate alınacaktır. Teknolojiyi, bir sanayi dalıyla ilgili üretim yöntemlerini, kullanılan araç, gereç ve aletleri kapsayan bilgi olarak tanımlayabiliriz. Teknoloji, bilgi birikiminin pratik hayatta yaygın biçimde uygulanması anlamını taşımaktadır. Teknolojik gelişme, üretim ile ilgili yöntemleri, kullanılan araç, gereç ve aletleri kapsayan bilgideki gelişmeyi de ifade etmektedir. Yeni teknolojiler ise teknolojik değişimin günümüzde ulaştığı son aşamadır ve bu çalışma kaleme alınırken bile bir adım daha atılmış olmakta, mevcut kullanmış olduğumuz teknolojiler eski olarak nitelendirilmektedir. Özellikle bilişim teknolojilerinde bilgi ve iletişimin yanyana yol aldığını birbirine son derece karmaşık bağlarla entegre olduğunu 1 Başpınar/Kocabey, 1. Bölüm, sh.33

2 görürüz. Bilgi ve iletişim ayrılmaz kardeşler olmuştur. Bilginin aktarılma metotlarının geliştirilmesi kaygısı belkide bilişim teknolojilerinin gelişmesi için en önemli itici güçten biri olmaktadır. Bu bağlamda bilginin yani sesin, görüntünün, sayıların, sembollerin, verilerin veya iletime konu olabilecek her türlü eserin bilişim teknolojileriyle buluştuğu yerde karşımıza fikri mülkiyet hukuku çıkmaktadır. Teknoloji ile fikri mülkiyet hukuku, özellikle eserlerin, sektördeki adıyla ve daha kapsamlı haliyle içerik-content, tüketilme yöntemlerinin teknolojik gelişmeler nedeniyle artması sonrasında yanyana sıkça anılır olmuştur. Yeni teknolojik yöntemlerin eserleri farklı metotlarla kullanıcılara temsil, yayma, işleme, çoğaltma ve iletme imkanları getirmesi, eser ve komşu hak sahipleri haklarını düzenleyen fikri mülkiyet hukukunun yeni çözümler aramasına neden olmuş ve karşımıza bu çalışmada bahsedecek olduğumuz yeni kavramlar ve hak türlerini ortaya çıkarmıştır. Geleneksel olarak eser sahipleri haklarından bahsederken özellikle edebi eserlerin çoğaltılması kastedilmekteydi. Bu nedenle ingilizcede copyright olarak tanımlanan fikri mülkiyet haklarının temeli, edebi eserlerin çoğaltılmasına dayanmaktaydı. Bir anlamda kopyalanabilme kavramının fikri mülkiyet hukukunun da temeli olduğunu söyleyebiliriz. Öyleki kopyalama imkanları olmasaydı bugün bir çok konuyu tartışmıyor olacaktık. Ancak özellikle son çeyrek yüzyılda bilim ve teknolojinin getirdiği yeni çözümler, fikir ürünlerini hayal edilemeyecek şekillerde, insanoğlunun hizmetine sunmuştur. Kopyalama imkanı, yani matbaa ile başlayan süreç, radyo ve sonrasında televizyon ile yayın, uydu üzerinden yayın, internet, dijital ortamda iletim gibi temel süreçlerden geçerek günümüze ulaşmıştır. Edebi eserlerin çoğaltılması şeklinde karşımıza çıkan fikri haklar, bugün eserlerin tüketilme metotlarının çeşitlenmesiyle çok daha geniş bir alana yayılmıştır. Eserlerin kullanılmasını geleneksel ve çağdaş metotlar şeklinde iki ana gruba ayırırsak, bu çalışmanın konularından biri olan mobil haklar kavramını çağdaş metotların belkide şimdilik en sonuncusu olarak ifade edebiliriz. Esasında fikir ürünlerinin korunmasının anlamlı olmaya başlaması ile çoğaltma 2

3 imkanlarının ortaya çıkması aynı zamanlara tekabül etmektedir. Eserlerin çoğaltma metotlarına her yeni teknoloji ile yeni formlar ilave edilmesi bu yeni metotları da kapsayan hak türlerini ortaya çıkarmıştır. Eserlerin gsm (mobil) şebeke üzerinden umuma iletilmesi ve erişebilir kılınması yöntemi de teknolojinin son yıllarda getirdiği en önemli olanaklardan biri olmuş, hem eserlerin negatif manada daha kolay erişilebilir ve haksız bir şekilde kullanılabilir durumda olmasına neden olmuş hem de pozitif olarak eser ve hak sahiplerine eserlerinden daha farklı mali imkanlar elde etmelerini sağlamıştır. Bugün bilgi çağı-information age nı yaşamaktayız. AB de dahil olmak üzere bir çok kurum ve kuruluş fikri mülkiyet hukukunu Bilgi Toplumu- Information Society başlığı altında ele almaktadır. Gelişmiş toplumlar artık sanayi toplumundan değil bilgi toplumundan bahsetmektedir. Tonlarca çeliğin satılmasından elde edilen gelir ile birkaç gram ağırlığındaki cd de yüklü bilgisayar programı aynı bedel karşılığında satılabilmektedir. Bu bağlamda, bilgi toplumunun temelinde, fikir idea ve bu fikirlerden yola çıkılarak elde edilen fikir ve sanat eserleri vardır. Toplumlar bilgi toplumuna dönüşmektedirler. Her kavramda olduğu gibi fikir ve sanat eserleri de bilgi toplumunun ve dijital dünyanın getirdiği çözüm ve problemlerden nasibini almaktadır ve alacaktır. II. Dijital Dünya ve ÇeĢitli Kavramlar A- Genel Olarak Fikir ve sanat eserleri, türlerine göre farklı şekillerde tecessüm etmekte olup bunları genel olarak, geleneksel ve modern yöntemler olarak ele alabiliriz. Edebi eserlerden yola çıktığımızda insanoğlunun yazıyı önce taş veya tahta gibi cisimlere yazdığını, uzunca bir zaman sözleri sadece ifade etmekle yetinmiş olduğunu görürüz. Bugünse dijital ortamlara yazılarak, yine bu ortamlara söylenip kaydedilerek gelişim süreci devam etmektedir. Düşünce insanoğlunun yegane ayıredici özelliğidir. Düşünceyi ifade etmek ve iletmek insanoğlu ile başlamıştır insanoğlu ile devam edecektir. Bu manada iletim süreci insanoğlu var olduğu sürece durmayacaktır. Müzik eserlerine baktığımızda müzik eserlerinin 3

4 önce notalara dökülmüş olduğunu, çeşitli enstürmanlar vasıtasıyla çalınmış ve zamanla çeşitli araçlar vasıtasıyla kaydedilmeye başlandığını görürüz. Ancak günümüzde teknolojinin getirmiş olduğu çözümler sayesinde, fikir ve sanat eserlerinin tespit edildiği, kaydedildiği, dinlendiği özetle kullanıldığı mecralar kat ve kat artmıştır. Gün geçtikçe de yeni mecralar ilave olmaya devam etmektedir. Özellikle asıl konumuz olan müzik eserlerinin geçen süreçte tespit ve yayılma şekilleri hayal edilemeyecek boyutlara ulaşmıştır. İnternet, GSM, online mecralar, djital müzik çalarlar özellikle müzik eserlerinin kullanıcılar için farklı şekillerde dinlenebilmesini, kamuya arz edilebilmesini ve erişebilir olmasını sağlamıştır. Müziğin elektronik dosyalarla iletibilir hale gelmesi, beraberinde çok ciddi boyutlarda fikri hak korsanlığı problemini getirmiş olsa da hem eser sahipleri hem de bağlantılı hak sahipleri için yeni ticari imkanlar da sunmuştur. Bu yeni ortamlar sayısal ortam, dijital ortam, mobil ortam, sanal ortam, elektronik ortam, online ortam gibi çeşitli şekillerde ifade edilmektedir. Bugün bu yeni vasıta ve ortamlar sayesinde, fikir ve sanat eserlerinin tespiti, çoğaltılması, işlenmesi, temsili, bir yerden bir yere iletimi, arzı o kadar basit ve kolay hale gelmiştir ki, artık klasik anlamda, somutlaşan (cisimleşen) ürünlerin kullanılması ikinci plana itilmiş 2, kullanım metodu, dijital ortamlara ve araçlara doğru kaymıştır. B- Dijital Ortam 1. Tanım Dijital ortam, bilişim teknolojilerinin yaratmış olduğu bilgi toplumu dünyasını ve bulunduğu mecrayı ifade etmektedir. Bilgi toplumunda ve global dünyada belki de her birey veya daha dar ifade ile internet ağında bulunan herkes bu ortamın katılımcılarıdır. Dijital dünyada dünya artık global bir köy olmuştur, mesafeler ortadan kalkmıştır. Siber alan veya bilgisayar ağı olarak da ifade edilen bu dünya, bilişim teknolojilerinin gelişmesi ile de gelişimine devam etmektedir. Bazı müellifler siber alanın yani dijital dünyanın, bilginin telgrafın icadıyla fiziken taşınmak zorunluluğundan kurtularak zamandan ve yerden 2 Ateş, 6. Bölüm, sh.107 4

5 bağımsız olarak dijital formata dönüşmüş olduğu tarihle başladığını ifade etmektedirler. 3 Hakikaten bilginin yani iletilebilir verinin mesafeden bağımsızlaşması telgraf ile ilk defa gerçekleşmiştir. Yukarıda belirtmiş olduğum gibi her ne kadar dijital, sayısal, online, mobil, sanal, elektronik ortam gibi kavramlar kullanılmaktaysa da bu çalışmada dijital ortam kavramı üst başlık olarak kullanılacaktır. Metin, ses, görüntü gibi unsurlarla bilgisayar verisi veya diğer bilgiler için işlemleri yapmaya ya da ikilik sinyalleri iletmek için voltaj, frekans, genlik, zaman ve benzeri değişkenleri kullanan sistemelere dijital ortam denmektedir. Dijital ortamda mevcut olan veriler CD (compact disk), DVD, (Digital Video Disk), DCC (Digital Compact Casseette), CD-R (CD- Recordable), DAT (Digital Audio Tape) gibi araçlara kaydedilebilmekte ve bu vasıtalarla iletilebilmektedir. Bunun yanında bu dijital disketlere çeşitli ses ve/veya görüntü dosyalarının kaydedilemesi için çeşitli dijital dosya formatları da geliştirilmiştir. Bunların başında belki de en meşhur olanı «Mp3» dijital dosya formatıdır. Bunun yanında 3GPP (İşletim sistemine sahip olan cep telefonlarına uygun olarak hazırlanmış saniyelik ve yaklaşık olarak 200 Kbyte büyüklüğünde hareketli ve sesli görüntüler),amr (4,75-12,2 kbps arasında yer alan ses dosyaları), AMR- WB (6,6-23,5 kbps arasında yer alan ses dosyaları),aac (yüksek kalite içeren düşük bitli ses dosyaları), WMA (8-48 KHz arasında yer alan ses dosyaları), WAV (44,100 KHz ve 16 kbps lik ses dosyaları), REAL AUDIO (real player da çalışan RA ve RAM uzantılı 16 veya 32 kbps lik ses dosyaları), MP4 gibi dijital dosya formatlarını da sayabiliriz. Fikri ürünlerin bir manada dijital dünyada yerini alması yine teknolojinin getirmiş olduğu yeni dijitalleştirme araçlarıyla mümkün olmuştur. Dijital ortam ile, fikir ve sanat eserlerinin dijitalize «digitalization» edilme süreci başlamıştır. Fikri mülkiyet hukuku özelinde baktığımızda, dijital kavramının en belirgin ve meşhur olarak kullanıldığı mevzuat, Amerika Birleşik Devletleri nde yürürlüğe giren orjinal adıyla The Digital Millennium Copyright Act- 3 İbrahim Emre Bayamlıoğlu, Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda Teknolojik Koruma, İstanbul 2008,sh.37 ve orada dn.78 de anılan Jon Stratton, Siberalem ve Kültürün Küreselleşmesi 5

6 1998 (DMCA) isimli iki adet Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) anlaşmasını uygulamaya koyan Dijital Milenyum Telif Hakkı Kanunu olduğunu görürüz. Bu kanun ile dijital milenyum çağının yaşandığı bir şekilde kanun adı konularak tescil edilmiştir. 2. Dijital Ortamın Avantajları Bilişim teknolojileri sayesinde artık her türlü ses, görüntü, işaret ve veri dijital formatlara dönüştürürebilmekte ve bu sayede dijital ortamlara aktarılabilmektedir. Fikir ve sanat eserleri, özellikle, kitaplar, dergiler, gazeteler, musiki eserleri, resim ve fotoğraflar, sinema filmleri dijital formatlara dönüştürebilmekte, herhangi bir değişikliğe ve veri kaybına uğramadan iletilebilir ve ulaşılabilir hale getirilmektedir. 4 Eserlerin dijitalize edilmesi kamuya arzının da dijital metotlarla yapılmasını mümkün hale getirmiştir. Bugün musiki bestelerinin bile elektronik ortamlarda meydana getirildiğini dikkate alırsak dijital dünyanın neler getirmiş olduğunu ve hangi boyutlara ulaştığını daha net bir şekilde anlayabiliriz. Gelişmiş yazılımları içinde barındıran bilgisayarlar vasıtasıyla artık her türlü ses ve nota doğrudan dijital formatlarda üretilebilmektedir. Bilgisayarların birbirleriyle veri alışverişi ve ortak iş yapacak biçimde bağlanması ile oluşan bilgisayar ağları network, bilgisayarların potansiyel gücünü inanılmaz boyutlara çıkarmış, böylece ağların toplamından oluşan internet «world wide web» bilgiye ve bilgisayar kaynaklarına global erişim sağlanmıştır yılından itibaren dünya çapında yaygınlaşmaya başlayan internet, kısa sürede hızlı gelişim göstermiştir. İnternet e bağlanma maliyetinin düşmesi, bağlantı hızlarının artması, güçlü ve kullanımı kolay programların mevcudiyeti, internet vasıtasıyla iletişim kurmayı, bilgi erişimini ve yayıncılığı herkese açık bir imkan haline getirmiştir. Bir internet uygulaması olan World Wide Web (kısaca Web) multi-medya verilerin (metin, ses, resim, film) tek bir sistemle bütünleşik bir biçimde yayılmasına ve erişilmesine imkân vermesiyle, internet kullanıcı sayısında ve internet te yayınlanan bilgi miktarında 4 Ateş, 6. Bölüm, sh.110 6

7 patlamaya yol açmıştır. 5 Dijital ortama aktarılan veya doğrudan dijital ortamda üretilen verilerin çok hızlı, basit ve ucuz bir şekilde başkalarına iletilebilmesi ve özellikle ticari hayata konu olabilmesi en önemli avantajlarının başında gelmektedir. Her türlü sesin, görüntünün, verinin iletilme yöntemlerinin artması, ticari faaliyet metotlarını hem değiştirmiş hem de yepyeni boyutlara ulaştırmıştır. Gazetelere internet ortamında ulaşılabilmesi, kitapların elektronik kitaplar halinde okunabilmesi, müzik eserlerinin cep telefonları üzerinden dinlenebilmesi, televizyon yayınlarının analog, sayısal yayıncılığı takiben gsm şebekeleri üzerinden cep telefonlarında izlenebilmesi gibi belki de daha 20 yıl once bile hayal edilemeyecek yöntemler bugün mümkün hale gelmiştir. Elektronik ticaret, pazarlama, bankacılık, yayıncılık, medya, müzik gibi kavramlar türemiştir. Günümüz teknolojilerinde irade açıklamaları artık bir bilgisayarın faresinin tıklanması ile gerçekleşmekte, mal ve hizmetlerin alım satımı dijital ortamlar aracığıyla sağlanmakta, sanal pazarların kurulması, sanal ticaretin gelişmesi, paranın dijital ortamlar aracılığıyla el değiştirmesi 6 her şeyin bambaşka yorumlanmasına ve hayatımıza yeni kavramlar girmesine neden olmaktadır. Bir telefon hattına kablolu veya kablosuz bağlanarak denilen evrensel ağ internet üzerine ulaşıp her türlü bilgi ve veri akışının sağlanabilmesi insanoğlunun geldiği iletişim sevisesinin boyutlarını göstermektedir. Dijital dünyanın konumuz açısından getirmiş olduğu belki de hem en avantajlı hem de en dezavantajlı durum fikir ve sanat eserlerinin dijital kullanıma konu olması ve bu kullanımın getirdiği legal ve illegal ticari faaliyet ve imkanlardır. Dijital müzik kapsamında derinlemesine inceleyeceğimiz bu başlıklar fikir ve sanat eserleri sahipleri ile bağlantılı hak sahiplerine yeni ticari imkanlar sunmuş, eser ve yapıtlarını yepyeni yöntemlerle kamuya arz etme imkanı getirmiş ve mümkün olabildiği ölçüde yeni gelir kapıları açmıştır. Kazan kazan win win üzerine kurulu gelir paylaşımlı lisans sözleşmeleri bu gelir kapıları için en önemli araçlardan biri olmuştur. 5 Acun, İnternet ve Telif Hakları, Bilgi Dünyası 1/1(Nisan 2000) 6 Memiş, 2. Bölüm, sh.28 7

8 Yine ünlü denetim firması Deloitte tarafından 2006 yılından hazırlanan Dijitale Geçiş-Turn on to Digital adlı rapora göre, dijital teknolojinin en önemli kazanımlarından biri, tüketicinin içeriğe ulaşmasının önündeki yer ve zaman engellerini kaldırmasıdır. Artık, tüketici, ödemek istediği bedele göre, hangi içeriğe nerede, ne zaman ve nasıl erişmek istediğine kendisi karar verecektir. İçerik zenginleşirken dağıtım kanallarındaki çeşitlilik de artacaktır. Artan içerik ve fiyat seçenekleriyle kontrol tüketiciye geçerken artan tüketim de gelirlere doping etkisi yapacaktır. Ortaya çıkacak yeni pastadan pay almak isteyen medya şirketlerinin ise büyük bir dönüşüm geçirmeleri gerekecektir. Mevcut tüketici eğilimleri, içeriğe ulaşmanın önündeki zaman ve mekan engellerinin kaldırılmasının gerekliliğine işaret etmektedir. Tüketici, kendi ihtiyaçlarına yönelik, daha çok kişiselleştirilmiş ürünlere, istediği zaman ve istediği kanal üzerinden erişmek istemektedir. Bu talebi karşılamak için gerekli altyapı ise kablosuz iletişim alanındaki önemli gelişmeler ve iletişim kapasitelerinin artması ile şimdiden hazır hale gelmektedir. 7 Yine bu rapor uyarınca, 2012 ye kadar bir çok büyük televizyon kanalının yayın sinyali analogdan dijitale geçmiş olacaktır. Bu geçiş bütün teknoloji, medya ve telekomünikasyon endüstrisine köklü değişiklikler getirebilecektir. Bu dijital geçişin getirileri daha çok olacak, daha çok içerik ve daha fazla kanal sayısı, daha çok hareket kabiliyeti, daha çok seçenek ve fiyatlandırma tercihi, daha çok kişiselleştirme ve etkileşim mümkün olacaktır. Ve nihayetinde daha çok tüketim beraberinde daha fazla gelir de getirecektir. Atletler yarışmaya başladıklarında artık her türlü içerik on demand ve dijitalize edilmiş bir şekilde sunulacaktır. 8 Spor karşılaşmalarını, televizyon yayınlarını, ses ve/veya görüntü olarak iletilebilen her şeyi cep telefonu üzerinden eşzamanlı veya video görüntüsü olarak izlemek mümkün hale gelmiştir. 3. Dijital Ortamın Getirdiği Olumsuzluklar Bilişim teknolojilerinin gelmiş olduğu seviye, iletişimin hızını, şeklini, 7 Deloitte, Turn on to Digital, Report Deloitte, Turn on to Digital, Report

9 boyutunu özetle her şeyini değiştirirken ve insanoğluna muazzam olanaklar sunarken beraberinde genel hukuki problemler yanında özellikle fikri mülkiyet hukuku açısından, hak sahipleri haklarının korunması bakımından çok ciddi problemler de getirmiştir. Fikir ve sanat eserlerinin dijitalleşmesi olgusu, eserlerin çok kolay ve hızlı bir şekilde bir başka kişiye iletilmesini, çoğaltılmasını, işlenmesini ve benzeri bir şekilde kullanılmasını sağlamış ancak beraberinde eser ve bağlantılı hak sahipleri haklarının korunmasında da çok ciddi problemler meydana getirmiştir. Özellikle müzik eserleri hak sahipleri alanında eserlerin dijitalleşmesi çok ciddi hak kayıplarına yol açmış, eserlerin herhangi bir bedel ödenmeksizin dijital ortamlarda iletilmesi, önlenemeyen ve azaltılamayan bir hal almıştır. Her ne kadar global olarak hem hukuki hem de teknik bazı çözümler bulunsa da hak kayıplarının çok ciddi miktarlarda azaltılması sağlanamamış ve sınırlı sonuçlar alınmıştır. Bu alandaki hem hukuki hem de teknik mücadele halen devam etmektedir. 4. Dijital Müziğin Problemleri ve SunmuĢ Olduğu Ġmkanlar Harvard Üniversitesi Fikri Mülkiyet Hukuku Profesörlerinden William Fisher tarafından hazırlanan Dijital Müziğin Problemleri ve İmkanları adlı makaleye 9 ayrıca değinmek istiyorum. 10 Yazar önce giriş kısmında analog formattan dijital formata geçiş süresinden bahsetmiş, daha sonra MP3 formatının ana hatlarını ifade etmiş ve çalışmasının beş ana bölümden oluşacağını belirtmiştir. Yazara göre dijital müziğin çeşitli faydaları vardır. Bunların başında maliyetlerdeki tasarruflar gelmektedir. Müzik eserlerinin internet gibi dijital ortamlarda kullanıcıya iletilmesi durumunda eser sahiplerinin daha çok kazanacağını belirtmektedir. Çünkü aradaki dağıtıcılar kalkmış doğrudan karşılaşma imkanları mevcut olmuştur. İkinci fayda; dijital 9 Digital Music: Problems and Possibilities, William Fisher, William W. Fisher III, Hale and Dorr Professor of Intellectual Property Law, Harvard University, Director, Berkman Center for Internet and Society 9

10 ortamın, üretimin gereğinden az veya çok olmasını engellemesidir. Başta internet ortamında buna benzer problemler olmayacaktır. Üçüncü fayda; uygunluk ve hassaslık sağlanmasıdır. Daha önce karşılaşılan stokların tükenmesi veya dağıtımda gecikmeler gibi problemler elimine edilmiş ve tüketici esere daha kolay ulaşır hale gelmiştir. Dördüncü olarak müzisyen sayısını artırmıştır. Çünkü yapımcı zorunluluğu ortada kalkmış daha kolay kayıt yapılabilir hale gelmiştir. Bugün bir çok yorumcunun kendi kaydını herhangi bir yapımcı olmadan yapıp internet üzerinden kamuya arz ettiğini ve bu şekilde yapım, tanıtım, promosyon gibi maliyetleri ortadan kaldırdığına şahit olmaktayız. Youtube 11 sitesi belkide bu trendin en önemli markalarından biridir. Beşinci olarak tek merkezli dağıtım veya idare ortadan kalkmış ve bu da semiyotik demokrasi sonucunu doğurmuştur. Ancak yazar dijital müziğin internet yoluyla dağıtılmasında esaslı mahzurların olduğunu da ifade etmiştir. Başta müzik eseri meydana getirenlerin kazançlarına sinsi bir şekilde zarar verdiğini belirtmektedir. İki şey bu duruma yol açmıştır. Birincisi MP3 dosyalarının güvensiz oluşu ikincisi ise izinsiz oluşturulmuş MP3 dosyalarına internette veya diijital ortamda çok kolay bir şekilde kullancının erişebilmesidir. Dijital hak yönetimi alternatifleri Digital Rights Management bu dosyaların olması gereken dışında çoğaltılabilmesi ve iletilebilmesini önleyecek sistemler geliştirmeye çalışsa da çok ciddi sonuçlar alamamış bir açıdan da kişisel kullanım veya iyiniyetli kullanım fair use gibi kavramlarla karşı karşıya kalmıştır. Müzik dünyası bu izinsiz kullanımlarla halen mücadele etmeye devam etmektedir. Son yıllarda müzik sektörünün elde ettiği gelirler dramatik bir şekilde çok ciddi düşüş göstermiştir. Ancak ne varki dijital yolla dağıtılan dijital müzik, kullanıcının daha çok ve çeşitli müziğe ulaşmasını sağlayacak ve belki bu da önce durgunluk sonra geriye gidişle devam eden süreci eskisinden daha ileri noktalara taşıyabilecektir. I- Genel Olarak 2. MÜZĠK ESERLERĠ VE MOBĠL ORTAM Mobil ortam üzerinden cep telefonu kullanıcılarının özellikle katma değerli

11 servisler aracılığıyla çeşitli servisleri kullanmakta olduklarına yukarıda değinmiştik. Mobil ortam üzerinde gsm şirketleri 12 tarafından işletilen katma değerli servisler fikri mülkiyet hukukuna konu olup olmadıklarına bakılmaksızın mobil ortam üzerinde çalışma yapan kuruluşlar tarafından bazı ana başlıklarla gruplandırılmakta olup 13 mobil eğlence servisleri adı altında ticari olarak lanse edilmektedirler. Bu eğlence servisleri Online Kumar, Adult, İçerik, Oyun, Müzik, Televizyon, Spor ve Bilgi 14 servisleri olarak gruplandırılmaktadırlar. Mobil telekomünikasyon teknolojilerinin ulaşmış olduğu noktada kullanıcılar artık mobil şebeke üzerinden kumar ve bahis oynayabilmekte, adult içeriklere ulaşabilmekte, en gelişmiş bilgisayar oyunlarını oynayabilmekte, televizyon ve radyo yayınlarına erişebilmekte, özellikle bilgi servisleri aracılığıyla haberlere, finansal gelişmelere, ilanlara, hava ve yol durumuna, astroloji sayfalarına, karikatürlere, sosyal servislere, chat odalarına ve bir çok farklı noktalara erişebilmektedirler. Dijital, yol gösteren, yer belirleyen haritaların da mobil ortam yoluyla kullanılabilmesi yine gelinen aşamalardan biridir. Mobil müzik de genel olarak mobil eğlence servisleri ana başlığı altında yer alan katma değerli servislerin önemli bir parçasıdır. II- Müzik Eserleri ve GeliĢimi A- Müzik Kavramı Müzik kelimesi, Yunanca mousike Latince ise musica kelimlerinden gelmektedir. 15 Musiki, sesler vasıtasıyla insana kendini ifade etme imkanı veren sanat türüdür ve tarihi insanlık tarihine kadar uzanmaktadır. 16 Müziğin tanımı tarihsel dönem, bölge, kültür ve kişisel beğenilere bağımlı olarak büyük farklılık gösterir. Özellikle 20. yüzyıl çağdaş batı müziğinde ortaya çıkan çok farklı müzik 12 Operatör olarak anılacaktır. GSM Mobil Şebeke İşletmecisi 13 Mobile Entertainment Markets Opportunities and Forecasts, , Juniper ResearchMobile 14 Detaylı bilgiler ve içerikler icin bkz Ateş, 9. Bölüm, sh

12 akımları, ortak bir tanımı büyük ölçüde imkansızlaştırmaktadır. Bunun ötesinde, gittikçe daha fazla insanın erişme olanağı bulduğu farklı kültürlere ait yerel müzikler de bu tanımlama zorluğunu arttırmaktadır. Müzik en genel tanımı ile sesin biçim ve devinim kazanmış hâlidir. Başka bir deyiş ile de Müzik, sesin ve sessizliğin belirli bir zaman aralığında ifade edildiği sanatsal bir formdur. Biçim ve devinim içeren bir ses oluşumunun müzik olarak kabul görmesi için dinleyende duygulara yönelik etkileşim yapması da beklenmektedir. 17 Müzik duyma hislerine hitap etmektedir. Müzik, zaman boyunca çeşitli kişiler tarafından tanımlanmaya çalışılmıştır. 18 Ancak müziğin temel unsurunun ses olduğu, kelimelerle ifade edilmesinden çok duyularla ifade edilmesinin tercih edildiği anlaşılmaktadır. B- Müzik Eserleri 1. Tanım Müzik eserlerine geçmeden önce eser kavramı ve eser türleri üzerinde özet şekilde durmak faydalı olacaktır. Eser terimi Türkçe ye arapçadan geçmiştir. Genel olarak her türlü zihinsel ve fiziksel faaliyet sonucunda ortaya çıkan ürün anlamında kullanılmaktadır. Bu bağlamda eser kavramını özel hukuk dallarında özellikle borçlar hukukunda sıkça görmekteyiz. Eser terim olarak fikir ve sanat eserleri hukukunun da en temel kavramıdır. 19 Ayiter e göre hukukçunun öncelikle neyin eser olduğunun cevabını bulması gerekmektedir. Eser terimi fikir ve sanat eserleri mevzuatında apayrı bir yere sahiptir ve mevzuatın ana konusunu oluşturmaktadır. FSEK e göre, fikir ve sanat eseri, sahibinin hususiyetini taşıyan, ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar ve sinema eserleri türlerinden birisi içine giren her nevi fikir ve sanat mahsülüdür. FSEK in 1 inci maddesinde eserin Özkan, Karşılaştırmalı Hukukta Müzik Eserlerinin Dijital İletimi, İstanbul 2008,s.48 ve orada dn. sh.11ve 12 de anılan Uçan, İnsan ve Müzik Scehelling, müziği sonsuzluğun bir anlatımı olarak; Eflatun, Tanrı nın bir dili olarak; Koch, sesler aracılığıyla duyguların anlatımı olarak; Roussau, sesleri kulağa hoş gelecek biçimde düzenleme sanatı olarak; Hüschen, öğeleri seslerden oluşan bir sanat olarak; Darbaz ise sesler bilimi ve o sesleri insanlığın karakterine ve duygularına uygun bir biçimde kullanma ve uygulama sanatı olarak tanımlamışlardır Ayiter, 4. Bölüm, sh.38 12

13 unsurları sayılmış 2 inci maddesinde ise sınırlı sayıda bu tarife giren eserlerden bahsedilmiş, kanun bu kapsamda tüm fikri çalışmaları değil sadece ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanat ve sinema eseri sayılabilen faaliyetleri koruma kapsamına almıştır. 20 Burada dikkat edilmesi gereken husus, fikirlerin değil, orjinal fikirlerin izhar şeklinin korunmuş olmasıdır. 21 Eser onu yaratan zihnin bireyselliğini gösteren özellikler taşımalıdır, 22 barındırmalıdır. sahibinin hususiyetini içinde Hirsch bu özelliği şu şekilde ifade etmiştir. Fikri bir mahsülü, iktisaden ve hukuken temellüke salih bir mal olarak tavsif edebilmek için, bu mahsülü diğer mahsullerden ayıran hususi bir takım vasıfların mevcudiyeti şarttır. Fikri bir mahsül, diğer fikri mahsullerden tefrik edilmedikçe, yani kendine has bir takım hususiyetleri ihtiva etmedikçe, hukuki bir kıymet ifade etmez. Fikri mahsul, müşahhas ve kabili teşhis olmalıdır ki, temellüke salih bir mal olarak telakki edilebilsin...fikri bir mahsulün arzu edildiği nisbette herhangi bir teknik vasıta ile teksiri mümkün olur ve her teksir edilen nüsha, asıl gibi istifade ve istimal imkanları bahşederse; ancak bu halde, fikri mahsül, mübdiden ve zarfından ayrı, müstakil ve gayri maddi bir varlık olarak telakki edilebilir. 23 Ateş, eseri kişinin sadece zihni faaliyeti sonucunda ortaya koyduğu ve hukuki bakımdan değer ifade eden netice olarak tanımlamaktadır. 24 WIPO dokümanlarında da fikri mülkiyet korumasınının sadece ifadeyi expression kapsadığı ve fikir, usul, methodun uygulanması veya matamatiksel konsept gibi şeyleri kapsamadığı ifade edilmektedir. 25 Tam bu esnada karşımıza çıkan ana olgusudur. Cisimleşmeyen fikir korunmayacaktır. unsur, fikirlerin cisimleştirilmesi Fikrin somutlaşması 20 Belgesay, 1. Bölüm, sh Belgesay, 1. Bölüm, sh Ayiter, 4. Bölüm, sh Hirsch, 1.Bölüm, sh.17 ve Ateş, 2. Bölüm, sh Are ideas, methods or concepts protected by copyright?copyright protection extends only to expressions, and not to ideas, procedures, methods of operation or mathematical concepts as such. This principle has been confirmed by the Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPS Agreement) of the World Trade Organization (WTO) as well as the WIPO Copyright Treaty. 13

14 gerekmektedir. FSEK uyarınca eser olabilmenin kriterleri; eserin, sahibinin hususiyetini taşıyor olması, sahibinin hususiyetini yansıtacak düzeyde şekillenmiş olması, eser türlerinden birinin içine girmesi ve fikri çabanın ürünü olmasıdır. Bu bağlamda eser sahibinin düşünmeden, herhangi bir gaye gütmeden, tesadüfi olarak şekillendirdiği, veya düşünmüş olsa bile herkesin bildiği şekli verdiği eserin hususiyet taşıması mümkün olmayacak, bu nedenle kanun tarafından da korunmayacaktır. 26 Ayrıca kanunda belirtilen türlerin ve sınıflandırmanın tahdidi olduğu numerus clauses ve bu türler dışında başka türlerin oluşturulamayacağı genel olarak kabul edilmektedir. Ancak fikir ve sanat eseri kavramının evrensel bir tanımının yapılması da çok mümkün olmamış, her ülke kendi bakış açısıyla nelerin eser olduğunu tarif etmeye çalışmıştır. Uluslararası düzenlemeler de bu yönde seyretmiş hangi tür fikri ürünlerin eser olduğu ifade edilmiştir. Hangi şartlara haiz fikri ürünlerin eser olabileceği sınırlı tür başlıkları altında ifade edilmeye çalışılmıştır. Amerikan Fikri Haklar Kanunu nun (Copyright Code) 101 inci maddesindeki tanımlar bölümünde eser tanımı yapmak yerine, nelerin eser türü olduğunu gösteren ifadelere yer verilmiş, isimsiz, müzik, edebi, mimari, resim, grafik, heykel, kollektif, işleme gibi eser türleri sayılmıştır. Alman Kanunu nda ise fikri özellik taşıyan kişisel yaratımların eser olabileceği ifade edilmiştir. Bu kapsamda FSEK koruması altında bulunan eser türleri; ilim ve edebiyat eserleri (Bilimsel eserler, edebiyat eserleri, reklam, katalog, bigisayar programları, beden ve dil ile ifade edilen dramatik eserler, görsel olarak ifade olunan iki veya üç boyutlu eserler), musiki eserleri (sözlü ve sözsüz musiki eserleri, klipler, elektronik ortamda üretilen eserler), güzel sanat eserleri (tablo, resim, desen, tezhip, gravür, oyma, kakma, heykeller, kabartmalar, mimari eserler, el işi, küçük sanat, minyatür, süsleme sanatı ürünleriyle, tekstil moda tasarımları, fotografik eserler ve slaytlar, grafik eserler, karikatürler, her türlü tiplemeler, karakterler), sinema eserleridir. Bunun dışında işlenme eserler ve derlemeler ile veri tabanları da koruma kapsamındadır. 26 Belgesay, 1 Bölüm, sh.15 14

15 Musiki eserleri de yukarıda belirtmiş olduğumuz dört ana grup içinde yeralmaktadır. Musiki eserleri, bir düşünceyi, duyguyu, sesle ifade eden ve duyma yolu ile algılanan eser türüdür ki eser olan müziğin bizatihi kendisidir. 27 Müzik eseri, insan ya da bir müzik aracından elde edilen seslerin, duygu ve düşünce anlatımında, çoğu kez sözlerle de bütünleşerek, dolayısız ve bir anlatım gücüne sahip önemli bir toplumsal ve kültürel işlev üstlenen sanat ürünüdür. 28 Musiki eserleri zekaya değil, hisse hitap etmesi itibariyle ilim ve edebiyat eserlerinden ayrılmakta olup, görmekte değil, duyarak, dinlenerek insan duyguları hitap etmiş olduğundan görmeye dayanan güzel sanat eserlerinden den ayrılmaktadır. 29 Belgesay a göre bir musiki notası ile ifade olunan fikrin orjinalitesi şüphesizdir ancak bir nota bir fikri, malum işaretlerle ifade etmesi itibariyle himaye görür bu maksatla eser olarak konunur. Belgesay a göre de bir musiki eseri güfte, nağme (melodi) ve armonisi ile bir bütün teşkil etmektedir. Bern Sözleşmesi nin 2 inci maddesine göre sözlü yahut sözsüz besteler müzik eseri olarak sayılmıştır. FSEK in 3 üncü maddesi de Bern Sözleşmesi ile uyumlu bir şekilde musiki eserlerini, her nevi sözlü ve sözsüz besteler olarak tanımlamıştır. 22 Temmuz 1902 tarihli İngiliz Müzik Eserleri Üzerindeki Fikir Hakları Yasasında müzik eserlerinin tanımı yapılmış olup müzik eserlerinin, notaya alınarak, yazılı, basılmış ya da grafik olarak üretilmiş ya da çoğaltılmış bir melodi ve armoni bütünü olarak tanımlanmıştır. 30 WIPO da müzik eserlerini tanımlamaktan çok nelerin müzik eseri kavramına dahil olduğunu ifade etmeye çalışmıştır. 31 FSEK in 3 üncü maddesine göre Musiki eserleri, her nevi sözlü ve sözsüz bestelerdir. Müzik eseri sözlü veya sözsüz olabilecektir. Musiki eserleri bir muhtevayı seslerle ifade eden, kulak vasıtasıyla istifade edilebilecek sanat 27 Tekinalp, 10. Bölüm, sh Beşiroğlu, 2. Bölüm, sh Belgesay, 1.Bölüm, sh Beşiroğlu, 2. Bölüm, sh WIPO Intellectual Property Handbook: Policy, Law and Use, WIPO Publication No.489 musical works: whether serious or light; songs, choruses, operas, musicals, operettas; if for instructions, whether for one instrument (solos), a few instruments (sonatas, chamber music, etc.), or many (bands, orchestras) 15

16 eserleridir. 32 Kanun koyucu, diğer eser türlerinden farklı olarak müzik eserlerini tanımlamakla yetinmiş, hangi eser türlerinin musiki eserleri kapsamında girdiğini ayrıca belirtmemiştir. 33 Sözle ifade edilen şey müzik eserinin güftesidir. Ancak sözlü müzik eserlerinde hem güfte hem de beste sözkonusu olmaktadır ve eser bu iki unsurdan meydana gelmektedir. Hem güfte hem de beste ayrı ayrı ve ikisi birlikte fikri hakka konu olabilmektedir. Bir çok ülke kanununda müzik eserlerinin tanımına yer verilmemiştir. Bir tanım yapmak da zorunlu değildir esasen bestenin kendisi müzik eseridir. Musiki eserleri; melodi, armoni ve ritim olmak üzere üç unsurdan meydana gelirler. Müziğin üç ana öğe üzerine kurulu olduğu kabul edilmektedir. 34 Bu öğeler arasında en çok tanıdık gelen melodidir. Çünkü müzik eserini önce melodi olarak duyar ve dinleriz. Melodi bir nota dizisidir ve Türkçe de ezgi kavramı ile örtüşmektedir. 35 Müzik eserinin de içeriği vardır ve ses içeriğin kendisini ifade eder. 36 Ancak tabiki bu kapsamda melodi, ritm ve armoniden oluşan bütünlüğün korunabilmesi ve eser olarak nitelendirilebilmesi için hususiyet şartı gerekmektedir. Hususiyet melodide, yapıda veya her ikisinde sözkonusu olabilir ancak her halükarda bu şartın mevcut olması gerekir. Yargıtay a göre de musiki eserlerinde koruma konusu, işitilen eserler arasındaki sıra ve bağlılık, seslerin melodi, ritim ve harmoni ile belirli karışımları ve aynı zamanda ses ile ifade edilen musiki eserlerinin içeriğidir. Yargıtay bir kararında; 37 musiki eserlerinde sahibinin hususiyetinin tespitinde, o eserin sıradan bir dinleyici nezdinde yarattığı genel izlenimin esas alınması gerektiğini ifade etmektedir. Ancak bu izlenim tespit edilirken her uyuşmazlığın özelliğine göre bilimsel bir yöntem izlenmesinin gerektiğine işaret etmektedir. 32 Ayiter, 4. Bölüm, sh Gökyayla, 3. Bölüm, sh Elements of music are pitch (which governs melody and harmony), rhythm (and its associated concepts tempo, meter, and articulation), dynamics, and the sonic qualities of timbre and texture 35 Ateş, 9.Bölüm, sh Tekinalp, 10. Bölüm, sh HD , E.2005/3742, K.2006/3428 (Bu kararın detayları için bkz. 16

17 Yargıtay yine başka bir kararında; müzik eserinin kullanılıp kullanılmadığı konusunda ihtilaf olan bir davada davacıya ait müzik eserinin temyiz eden davalıya ait TV kanalında yayınlanan dizide salt adının mı kullanıldığı, yoksa bunun ötesinde söz ve melodik unsurlarının tüm diziye egemen olacak biçimde esinlenilerek filme mi dönüştürüldüğü konularında müzik, televizyon ve sinema uzmanı bilirkişilerden görüş alınmasını uygun görürken, hususiyetin tespitinin çok da kolay olmadığı bu karardan da anlaşılmaktadır. 38 Son olarak musiki eserlerinde tema korunmaz ancak uzun veya kısa olması da korunması bakımından herhangi bir önem taşımaz. 2. Müzik Düzenlemeleri Müzik düzenlemeleri (müzik aranjman ve tertipleri) FSEK md.6/f.1/b.4 te işlenme eser olarak ifade edilmiştir. Musiki aranjman ve tertipleri, asıl esere sadık kalmak şartıyla yapılacak varyasyon ve parpazlar ile enstrümantasyonlar, bir bestenin belli bir müzik alet ile çalınmaya elverişli hale getirilmesi, çalgı sayısı ve seslerinin artırılması ve eksiltilmesi gibi fikri çalışmaları ifade eder. Bunların işlenme eser sayılabilmeleri için hususiyet taşıyan tabi bir yaratma olmaları gerekir 39 Müzik eserlerinin günümüzde farklı düzenlemeler yoluyla işlenmekte olduğuna çoğu zaman şahit olmaktayız. Bir çok müzik eseri özellikle düzenlemesiyle farklılık yaratmaktadır. Bu düzenlemeler her ne kadar bestenin, melodinin özünü değiştirmiyorsa da eserin daha farklı şekilde algılanmasını sağlamaktadır. Aranjman olarak adlandırılan bu çalışmalar gerekli unusurların mevcut olması halinde işlenme eser olarak korunabileceklerdir. 40 Bugün meslek birlikleri de müzik eserlerini düzenleyen kişilerin yani aranjörlerin haklarını takip ve tahsil etmektedirler. 3. Müzik Eserlerinin Korunmasının Tarihi Süreci Eserlerin korunması sürecinde matbaanın icadı en önemli kilometre taşlarından biri olmuştur. Bu gelişimi en temel olarak matbaa öncesi ve matbaa HD , E.2002/7159, K.2002/10666, Suluk/Orhan, Erdil, 3. Bölüm, sh Ateş, 9.Bölüm,

18 sonrası olarak ikiye ayırabiliriz. Fikri mülkiyet hukukunun iki ayrı çağa matbaa öncesi ve matbaa sonrası çağ lara ayrılması hiç de abes olmayacaktır. Matbaa o dönem için var olan tüm geleneksel çoğaltma yöntemlerini yıkmış (var olan çoğaltma yöntemi de hattatlar gibi zanaatkarlar tarafından eserin tekrar yazılmasıdır) ve eserlerin çok sayıda çoğaltılması mümkün hale gelmiştir. Koruma ihtiyacı çoğaltma ile gün yüzüne çıkmıştır. Matbaa çoğaltmayı, çoğaltma da eser sahiplerinin korunması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle esas kavram edebiyat eserlerinin çoğaltılması, yani copyright olmuştur. 41 İngilizcede copyright 42 olarak ifade edilen kavram dar anlamda çoğaltma hakkını geniş anlamda ise tüm fikri hakları kapsamaktadır. Bu kelimenin kökeni İngilizce terimiyle owner of copy dir ve açıkça eser üzerinde yayınevi sahipliğini ifade etmektedir. 43 Baskı tekniklerinin bulunması, özellikle de matbaanın icadı çoğaltmanın yanında eserin kamuya arz edilmesini de beraberinde getirmiş bu gelişmeler fikri ürünleri iktisadi değere kavuşturmuştur. 44 Zaten her yeni hukuk dalı da iktisadi menfaatin görünmeye başladığı noktalarda meydana gelmeye başlamaz mı? Denizlerde gemilerin yol alması ve taşımacılık yapılması deniz ticaretini, fikir ürünlerinin matbaalarda çoğaltılabilmesi de bir anlamda fikri mülkiyet hukukunu ve eser sahibi haklarının korunmasını sağlamıştır. Öyleki, başta edebi eserlerin mekanik çoğaltmaya konu olmasından önce ekonomik bir değer taşıması da sözkonusu değildi. Eser sahiplerinin korunması önce imtiyazlar dönemi denilen daha çok yayınevi sahiplerinin faydalandığı bir süreçle başlamış daha sonra yayınevi mülkiyeti ile devam etmiş ve tüm dünya siyasi ve hukuki sistemini etkilemiş olduğu gibi fikri mülkiyete bakış açısını da değiştiren Fransız İhtilali ile birlikte fikri mülkiyet dönemi başlamıştır. Haliyle daha sonra ülkeler ulusal 41 Tekinalp, 7. Bölüm, sh the exclusive legal right to reproduce, publish, sell, or distribute the matter and form of something (as a literary, musical, or artistic work) 43 Tekinalp, 7.Bölüm, sh Özkan, 1.Bölüm, sh.52 18

19 kanunlar yaparak 45 fikri mülkiyet haklarını düzenlemişler ve bugün itibariyle başta WIPO nun çalışmalarıyla uluslararası düzenlemeler yapılmıştır. Ancak fikri mülkiyet haklarının gelişimi daha çok edebi eserler kapsamında olmuş, 18. yüzyılla birlikte müzik eserleri de korumaya konu olmaya başlamışsa da edebi eserler uzunc bir süre ağırlıklarını sürdürmüştür Uluslararası Düzenlemeler 1883 Sınai Mülkiyetin Himayesine Mahsus Milletlerarası Birlik Oluşturulması Hakkında Paris Sözleşmesi Edebi ve Sanatsal Eserlerin Korunması Hakkındaki Bern Sözleşmesi imzalandı Fikri Mülkiyetin Korunması için Birleşik Uluslararası Büro (BIRPI) kuruldu Telif Hakları Evrensel Sözleşmesi 1961 İcracı Sanatçılar, Fonogram Üreticileri ve Yayın Kuruluşlarının Korunması Hakkındaki Roma Sözleşmesi imzalandı Stokholm Sözleşmesi (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütünün kuruluş anlaşması) 1971 Cenevre Sözleşmesi Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatının WIPO kuruluş sözleşmesiyle BIRPI yeni isim ve yapıya kavuştu yılında UN un 16 uzman kuruluşundan biri olarak kabul edildi Uydu Aracılığıyla Program Taşıyan Sinyallerin Dağıtımı Hakkında Brüksel Sözleşmesi imzalandı yılı itibariyle 22 ülkenin üye olduğu bu anlaşmaya göre; program taşıyan sinyallerin uydu aracılığıyla izinsiz dağıtımına karşı bazı önlemler öngörülmektedir Sınırötesi Uydu Yayıncılığı Çerçevesinde Düşünce Hakları ve Komşu Haklardan Doğan Sorunlara İlişkin Avrupa Sözleşmesi yürürlüğe girdi. Uydu yayıncılığı alanında yeni teknik gelişim ile ilgili düşünce hakları ve komşu haklara ilişkin 45 Tekinalp, 7. Bölüm, sh.83 Eser sahibi haklarını tanıyan, yani hakkı yayınevinden asıl sahibine iade eden ilk düzenleme 1709 tarihli İngiliz Kanunu dur. 46 Tekinalp, 7. Bölüm, sh.79 19

20 sorunlarda üye devletler ve Avrupa Kültür anlaşmasına taraf diğer devletler hukukunda olası en geniş uyumu sağlamak için anlaşmışlardır Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi, 1995 Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Kuruluş Anlaşması ve eki Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS) yürürlüğe girdi Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı İcracı Sanatçı ve Fonogramlar Anlaşması 50 ülke tarafından imzalandı Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı Fikri Haklar Anlaşması yürürlüğe girmiştir. Avrupa Birliği düzenlemeleri de aşağıda yer almaktadır; Avrupa Birliği' nin bu konudaki (eser ve komşu hakları içeren fikri haklar konusundaki) ikincil mevzuatı tamamen "direktif-directive başlığı altında ifade edilen ve aşağıda sayılan düzenlemelerden oluşmaktadır. 1 - Bilgisayar Yazılımlarının Yasal Korunmasına İlişkin Tarihli Konsey Direktifi (Council Directive 91/250/EEC of 14 May 1991 on the Legal Protection of Computer Programs) 2 - Fikri Haklar Alanında Eser Sahibinin Hakları ile İlgili Bazı Hakların Kiralanması ve Ödünç Verilmesine İlişkin Tarihli Konsey Direktifi (Council Directive 92/100/EEC of 19 November 1992 on Rental Right and Lending Right and on Certain Rights Related to Copyright in the Field of Intellectual Property) 3 - Uydu Yayıncılığı ve Kablo Yoluyla İletime Uygulanabilecek Eser Sahibi Hakları ile İlgili Haklar ve Eser Sahibi Haklarına İlişkin Bazı Kuralların İşlerliği Hakkında Tarihli Konsey Direktifi (Council Directive 93/83/EEC of 27 September 1993 on the Coordination of Certain Rules Concerning Copyright and Rights Related to Copyright applicable to Satellite Broadcasting and Cable Retransmission) 4 - Eser Sahibinin Hakları ve İlgili Bazı Hakların Koruma Sürelerinin Uyumlaştırılması Hakkında Tarihli Konsey Direktifi (Council Directive 93/98/EEC of 29 October 1993 Harmonizing the Term of Protection of Copyright and Certain Related Rights) 5 - Veri Tabanlarının Yasal Korumasına İlişkin Tarihli Konsey ve Avrupa Parlamentosu Direktifi (Directive 96/9/EC of the European Parliament and of the Council of 11 March 1996 on the Legal Protection of Databases) 20

Dr. YALÇIN TOSUN İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi SİNEMA ESERLERİ VE ESER SAHİBİNİN HAKLARI

Dr. YALÇIN TOSUN İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi SİNEMA ESERLERİ VE ESER SAHİBİNİN HAKLARI Dr. YALÇIN TOSUN İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi SİNEMA ESERLERİ VE ESER SAHİBİNİN HAKLARI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...vii İÇİNDEKİLER... xi KISALTMALAR...xix GİRİŞ... 1 Birinci Bölüm

Detaylı

KABLOSUZ İLETİŞİM

KABLOSUZ İLETİŞİM KABLOSUZ İLETİŞİM 805540 KABLOSUZ İLETİŞİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ İçerik 3 İletişim sistemleri Gezgin iletişim sistemleri Kablosuz iletişim sistemleri Hücresel sistemler Tarihçe Tipik İletişim Sistemi 4 Kaynak

Detaylı

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM Hafta 7: BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM 1. Kablosuz Ağ Temelleri 2. Kablosuz Bir Ağın Kurulumu 1. Kablosuz Ağ Kurulum Bileşenleri 2. Kablosuz Ağ Destek Araçları 3. Kablosuz Ağ Yapılandırması 1. Kablosuz

Detaylı

Akademik Bilişim Şubat 2010 Muğla Üniversitesi

Akademik Bilişim Şubat 2010 Muğla Üniversitesi GENİŞBAND GEZGİN HABERLEŞMEDE YENİ NESİL UYGULAMALAR: 3G-4G Akademik Bilişim 2010 10 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi İçerik Gezgin haberleşme sistemlerinin gelişim süreci 3. Nesil (3G) standardları 3G teknik

Detaylı

ÇALIŞMA RAPORU : FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI (TELİF HAKLARI) : ULUSLARARASI FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI HUKUKU : İNGİLTERE (LONDRA) HAZIRLAYAN

ÇALIŞMA RAPORU : FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI (TELİF HAKLARI) : ULUSLARARASI FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI HUKUKU : İNGİLTERE (LONDRA) HAZIRLAYAN ÇALIŞMA RAPORU KONU PROGRAM : FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI (TELİF HAKLARI) : ULUSLARARASI FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI HUKUKU TÜRÜ/SÜRESİ: MASTER (LLM), 16/09/2010 14/09/2011 ÜLKE : İNGİLTERE (LONDRA) ÜNİVERSİTE :

Detaylı

GSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ

GSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ GSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ Mehmet YILDIRIM 1 ve Ahmet ÖZKURT 2 1 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, İzmir, myildirim@btk.gov.tr

Detaylı

Data fiyatlarının ucuzlaması ve 3G destekli modemlerin artması ile beraber; 2010 yılında mobil internet kullanımı, sabit internet kullanımını

Data fiyatlarının ucuzlaması ve 3G destekli modemlerin artması ile beraber; 2010 yılında mobil internet kullanımı, sabit internet kullanımını 3G THIRD GENERATION 3G, mevcut 2G şebekelerden çok daha hızlı data bağlantısı sunulabilen ve kullanıcıların video uygulamalarını kullanabildiği yeni nesil şebekedir. 3G tam olarak 3. nesil GSM hizmetleri

Detaylı

Telif Hakları ve Lisans Anlaşmaları

Telif Hakları ve Lisans Anlaşmaları Telif Hakları ve Lisans Anlaşmaları BBY 166 - Bilimsel İletişim Dr. Gülten ALIR Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü galir@ybu.edu.tr Plan Telif Hakları Yasal Düzenlemeler Bilimsel

Detaylı

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-J

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-J www.isvesosyalguvenlik.com Mevzuat Bilgi Kültür - Haber Platformu İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-J İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI LİSTESİ 18 Nisan 2014 Tarihli

Detaylı

ÖNSÖZ... vii KISALTMALAR... xix GİRİŞ...1 I- KONUNUN TAKDİMİ...1 II- BİLGİ-İŞLEM TEKNOLOJİLERİ VE HUKUK İLİŞKİSİ - KONUNUN SINIRLANMASI...

ÖNSÖZ... vii KISALTMALAR... xix GİRİŞ...1 I- KONUNUN TAKDİMİ...1 II- BİLGİ-İŞLEM TEKNOLOJİLERİ VE HUKUK İLİŞKİSİ - KONUNUN SINIRLANMASI... xi İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii KISALTMALAR... xix GİRİŞ...1 I- KONUNUN TAKDİMİ...1 II- BİLGİ-İŞLEM TEKNOLOJİLERİ VE HUKUK İLİŞKİSİ - KONUNUN SINIRLANMASI...3 III- TERMİNOLOJİ...6 A- Teknik Terminoloji...6

Detaylı

ÖNSÖZ...vii KISALTMALAR...xvii KAYNAKÇA...xix GİRİŞ... 1

ÖNSÖZ...vii KISALTMALAR...xvii KAYNAKÇA...xix GİRİŞ... 1 ix İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...vii KISALTMALAR...xvii KAYNAKÇA...xix GİRİŞ... 1 Birinci Bölüm TÜRKİYE DE REKLAM HUKUKUNUN GÜNCEL SORUNLARI I. GENEL OLARAK REKLAM VE REKLAM HUKUKU... 5 A. REKLAMIN TANIMI VE UNSURLARI...

Detaylı

Taşınabilir Teknolojiler

Taşınabilir Teknolojiler Taşınabilir Teknolojiler Nelerdir? Akıllı cep telefonları Dizüstü bilgisayarlar Tablet PC ler Giyilebilir teknolojiler Akıllı cep telefonları Fotoğraf makinesi, video kamera, sesli ve görüntülü ortam oynatıcılar,

Detaylı

Merkezi Tv de Sistem Seçimi:

Merkezi Tv de Sistem Seçimi: Merkezi Tv de Sistem Seçimi: Gelişen ve çeşitlenen teknolojiler sayesinde, Merkezi Tv Sistemlerinden en yüksek faydayı elde edebilmek için doğru sistem seçimi büyük önem kazandı. Birçok teknik detay arasında

Detaylı

2000 li yıllardan itibaren teknolojinin hızlı gelişiminden belki de en büyük payı alan akıllı telefon ve tabletler gibi kablosuz iletişim olanağı

2000 li yıllardan itibaren teknolojinin hızlı gelişiminden belki de en büyük payı alan akıllı telefon ve tabletler gibi kablosuz iletişim olanağı 2000 li yıllardan itibaren teknolojinin hızlı gelişiminden belki de en büyük payı alan akıllı telefon ve tabletler gibi kablosuz iletişim olanağı sağlayan cihazların daha iyi, hızlı ve ucuz modellerle

Detaylı

BİROY SİNEMA OYUNCULARI MESLEK BİRLİĞİ ÜYELİK YETKİ BELGESİ

BİROY SİNEMA OYUNCULARI MESLEK BİRLİĞİ ÜYELİK YETKİ BELGESİ 1. TANIMLAR BİROY SİNEMA OYUNCULARI MESLEK BİRLİĞİ ÜYELİK YETKİ BELGESİ A) Üye ; Aşağıda ismi/unvanı bulunan ve işbu sözleşmeyi imzalayan taraf, B) Yapım ; Her türlü Sinematografik yapım. C) BİROY ; SİNEMA

Detaylı

MUKAYESELİ HUKUK ULUSLARARASI DÜZENLEMELER VE TÜRK HUKUKU'NDA FİKRİ HUKUK ALANINDA ESER SAHİBİNİN HAKLARINA BAĞLANTILI HAKLAR İÇİNDEKİLER

MUKAYESELİ HUKUK ULUSLARARASI DÜZENLEMELER VE TÜRK HUKUKU'NDA FİKRİ HUKUK ALANINDA ESER SAHİBİNİN HAKLARINA BAĞLANTILI HAKLAR İÇİNDEKİLER MUKAYESELİ HUKUK ULUSLARARASI DÜZENLEMELER VE TÜRK HUKUKU'NDA FİKRİ HUKUK ALANINDA ESER SAHİBİNİN HAKLARINA BAĞLANTILI HAKLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER KISALTMA CETVELİ V VI XVI YARARLANILAN DERGİLER

Detaylı

MOBİL APLİKASYONLAR VE İNTERNET SİTESİ TASARIMI İLE SANAL VE ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMALARI ÇALIŞMALARINDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ

MOBİL APLİKASYONLAR VE İNTERNET SİTESİ TASARIMI İLE SANAL VE ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMALARI ÇALIŞMALARINDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ 28(150), 165-169 MALİ MOBİL APLİKASYONLAR VE İNTERNET SİTESİ TASARIMI İLE SANAL VE ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMALARI ÇALIŞMALARINDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ Mustafa ŞEN* 23 ÖZ Teknolojinin

Detaylı

ERAY AKSIN ATAR FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNDA YAYMA HAKKI VE KORUNMASI

ERAY AKSIN ATAR FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNDA YAYMA HAKKI VE KORUNMASI ERAY AKSIN ATAR FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNDA YAYMA HAKKI VE KORUNMASI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV GİRİŞ...1 Birinci Bölüm FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNDA ESER VE ESER

Detaylı

MOBİL PAZARLAMA. -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü:

MOBİL PAZARLAMA. -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü: MOBİL PAZARLAMA -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü: MOBİL PAZARLAMA Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine

Detaylı

Bir bölgede başka bir bölgeye karşılıklı olarak, veri veya haberin gönderilmesini sağlayan.sistemlerdir.

Bir bölgede başka bir bölgeye karşılıklı olarak, veri veya haberin gönderilmesini sağlayan.sistemlerdir. 1.1.3. Scada Yazılımından Beklenenler Hızlı ve kolay uygulama tasarımı Dinamik grafik çizim araçları Çizim kütüphaneleri Alarm yönetimi Tarih bilgilerinin toplanması Rapor üretimi 1.1.4. Scada Sistemleri

Detaylı

. Şahıs olup; aşağıdaki metinde, bundan sonra kısaca, YORUMCU/İCRACI SANATÇI olarak anılacaktır.

. Şahıs olup; aşağıdaki metinde, bundan sonra kısaca, YORUMCU/İCRACI SANATÇI olarak anılacaktır. Yetki Belgesi ni düzenleyen: Madde: 1. Yetki Belgesi ni düzenleyen:. Şahıs olup; aşağıdaki metinde, bundan sonra kısaca, YORUMCU/İCRACI SANATÇI olarak anılacaktır. Yetki Belgesi ni Alan: Madde: 2. Bu Yetki

Detaylı

Bilgi Çağında Kütüphane

Bilgi Çağında Kütüphane Bilgi Çağında Kütüphane Gürcan Banger 27 Mart 2006 Yunus Emre Kültür Merkezi Değişen Dünya 1950 li yıllara kadar üretim için sermaye, işgücü, enerji ve hammadde önemli girdiler olarak kabul ediliyordu.

Detaylı

Telif Hakları ve Bilişim Suçları

Telif Hakları ve Bilişim Suçları Telif Hakları ve Bilişim Suçları Telif Hakkı İhlali, İnternet ve Telif Hakkı İhlali, Bilişim Suçları, Sık Karşılaşılan Bilişim Suçları hakkında bilgiler... Telif Hakkı İhlali Telif Hakkı, Herhangi bir

Detaylı

Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri. Sevil Yıldırım Mehmet Fatih Camcı Emrah Gündüz İlker Akarsu

Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri. Sevil Yıldırım Mehmet Fatih Camcı Emrah Gündüz İlker Akarsu Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri Sevil Yıldırım Mehmet Fatih Camcı Emrah Gündüz İlker Akarsu General Packet Radio Service Temel İlkleri Bu sunumda GPRS in temel ilkelerini, sistem özelliklerini, uygulama

Detaylı

Dijital Pazarlamada. Trendleri ye merhaba demeden önce bir önceki senede neler olduğunu birlikte incelemek istedik.

Dijital Pazarlamada. Trendleri ye merhaba demeden önce bir önceki senede neler olduğunu birlikte incelemek istedik. Dijital Pazarlamada 2016 Trendleri 2017 ye merhaba demeden önce bir önceki senede neler olduğunu birlikte incelemek istedik. Dijital pazarlamanın 2016 daki trendlerini sizler için bir araya getirdik. Böylece

Detaylı

Bölüm I Bilişim Teknolojilerine (BT) Giriş

Bölüm I Bilişim Teknolojilerine (BT) Giriş Bölüm I Bilişim Teknolojilerine (BT) Giriş Son elli yılda bilim, teknoloji, ulaşım, haberleşme, iletişim, lojistik ve özellikle de Bilişim Teknolojilerindeki (BT) gelişmeler; 1. Yaşanan evde, 2. Çocukların

Detaylı

TEKNOLOJİ ve TASARIM DERSİ 7. SINIF I. DÖNEM YAZILI-TEST SINAV ÇALIŞMA SORULARI

TEKNOLOJİ ve TASARIM DERSİ 7. SINIF I. DÖNEM YAZILI-TEST SINAV ÇALIŞMA SORULARI TEKNOLOJİ ve TASARIM DERSİ 7. SINIF I. DÖNEM YAZILI-TEST SINAV ÇALIŞMA SORULARI 1. İnsanların gereksinimlerine (ihtiyaçlarına) uygun yardımcı araç ve aletlerin yapılması veya üretilmesi için, gerekli olan

Detaylı

VERİ KAYNAKLARI. Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri

VERİ KAYNAKLARI. Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri VERİ KAYNAKLARI YÖNETİMİ İ İ 5. ÜNİTE GİRİŞ Bilgi sisteminin öğelerinden biride veri yönetimidir. Geleneksel yada çağdaş, birinci yada ikinci elden derlenen veriler amaca uygun veri formlarında tutulur.

Detaylı

TUTUNDURMA PAZARLAMA İLETİŞİM MODELİ 09.05.2013

TUTUNDURMA PAZARLAMA İLETİŞİM MODELİ 09.05.2013 TUTUNDURMA PAZARLAMA İLETİŞİM MODELİ Tutundurma, mal ya da hizmetleri satışını arttırabilmek için, alıcıları satın almaya ikna edebilmeye yönelik satıcı tarafından başlatılan tüm çabaların koordinasyonu

Detaylı

Mobil İnternet Kullanımı ve 3G Araştırması Temmuz 2009

Mobil İnternet Kullanımı ve 3G Araştırması Temmuz 2009 Mobil İnternet Kullanımı ve 3G Araştırması Temmuz 2009 www.webrazzi.com 2/16 Rapor Hakkında Bu araştırma Türkiyeʼde mobil internet kullanımı ve 3Gʼnin bilinirliğini ölçmek amacıyla Webrazzi okuyucuları

Detaylı

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr Tasarım Nedir? Tasarım nesnel çevreyi gereksinimlerine uyarlama sürecidir. Herkesin aynı işlediği konuyu kişisel farklarınızla

Detaylı

Yazılımlar için Fikri Mülkiyet Hakları

Yazılımlar için Fikri Mülkiyet Hakları Yazılımlar için Fikri Mülkiyet Hakları Bilgisayar Uygulamalı Buluşların Patentlenebilirliği Konulu konferans Eva Hopper ve Edoardo Pastore Patent uzmanları, Cluster Computers Avrupa Patent Ofisi Ankara,

Detaylı

YAYIN YÜKSEK KURULU TELİF VE YAPIMCI HAKLARINI KORUMADA ESAS VE USULLER TÜZÜĞÜ

YAYIN YÜKSEK KURULU TELİF VE YAPIMCI HAKLARINI KORUMADA ESAS VE USULLER TÜZÜĞÜ YAYIN YÜKSEK KURULU TELİF VE YAPIMCI HAKLARINI KORUMADA ESAS VE USULLER TÜZÜĞÜ (04.03.2011 - R.G. 41 - EK III - A.E. 118 Sayılı Tüzük) KAMU VE ÖZEL RADYO VE TELEVİZYONLARIN KURULUŞ VE YAYINLARI YASASI

Detaylı

Ericsson Consumer Lab - 2008 / Türkiye Sonuçları

Ericsson Consumer Lab - 2008 / Türkiye Sonuçları Ericsson Consumer Lab Türkiye Raporu 2008 Yiğit Kulabaş Ericsson Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Ericsson Consumer Lab Pazar Araştırması ve Tahminleri 2008 Araştırmaları Ülke: Görüşme Sayısı: Seçki: Arjantin

Detaylı

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı : 38418978-125[30-11/2]-430 Tarih : 18.04.2014 Konu : Dar Mükellef Kurumlara Yapılan

Detaylı

ÖNSÖZ-V İÇİNDEKİLER-VII MAKALE - 1 ESER SAHİBİNİN UMUMA İLETİM HAKKI YA DA E-HAKLAR: FSEK İN 25. MADDESİNE DAİR GENEL BİR DEĞERLENDİRME I.

ÖNSÖZ-V İÇİNDEKİLER-VII MAKALE - 1 ESER SAHİBİNİN UMUMA İLETİM HAKKI YA DA E-HAKLAR: FSEK İN 25. MADDESİNE DAİR GENEL BİR DEĞERLENDİRME I. ÖNSÖZ-V İÇİNDEKİLER-VII MAKALE - 1 ESER SAHİBİNİN UMUMA İLETİM HAKKI YA DA E-HAKLAR: FSEK İN 25. MADDESİNE DAİR GENEL BİR DEĞERLENDİRME I. GİRİŞ-4 II. UMUMA İLETİM KAVRAMI-8 A. Umum Kavramı-8 B. Umumi

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI 3-4 Aile bireyleri birbirlerine yardımcı olurlar. Anahtar kavramlar: şekil, işlev, roller, haklar, Aileyi aile yapan unsurlar Aileler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar Aile üyelerinin farklı rolleri

Detaylı

PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ

PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ Ümit Yerli Patent Vekili Program Süre: 120 DK Fikri haklar Patent, kriterler, sağladığı haklar. Telif Tarifname, örnek başvurular Başvuru süreci, yurt dışında patent tescili

Detaylı

Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011

Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011 Bölüm 1 Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011 Dijital Dünyada Yaşamak Hedefler Bilgisayar kullanabilmenin günümüzde başarılı olmak için neden son derece önemli olduğu Bilgisayar sözcüğünün tanımlanması

Detaylı

İletişim Birimleri. Çıkış Birimleri. Giriş Birimleri. İşlem Birimi. Depolama Birimleri. Bellek Birimleri

İletişim Birimleri. Çıkış Birimleri. Giriş Birimleri. İşlem Birimi. Depolama Birimleri. Bellek Birimleri İletişim Birimleri Giriş Birimleri İşlem Birimi Çıkış Birimleri Bellek Birimleri Depolama Birimleri İletişim Birileri Ağ İletişimi Ethernet Kartı, Kablosuz Ağ Kartı, Modem, Switch Ethernet Kartı Ethernet

Detaylı

FİKRİ HAKLAR ESD873 Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır.

FİKRİ HAKLAR ESD873 Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. FİKRİ HAKLAR ESD873 Bölümü 2012 2013 Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. FİKRİ HAKLAR VE DÜŞÜNCE ÜRÜNLERİ ESD873 FİKRİ HAKLAR 2 Fikir, zihinsel süreç sonunda ortaya konulan/çıkan/canlandırılan

Detaylı

ELEKTRONİK TİCARET DR. AYŞEGÜL SAĞKAYA GÜNGÖR

ELEKTRONİK TİCARET DR. AYŞEGÜL SAĞKAYA GÜNGÖR ELEKTRONİK TİCARET DR. AYŞEGÜL SAĞKAYA GÜNGÖR E-İŞ Elektronik İş (E-iş) Bilgi ve iletişim teknolojilerinin bir şirketin tüm aktivitelerini desteklemek amaçlı uygulanması Şirketin iç ve dış veri sistemlerini

Detaylı

5. HAFTA KBT104 BİLGİSAYAR DONANIMI. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

5. HAFTA KBT104 BİLGİSAYAR DONANIMI. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 5. HAFTA KBT104 BİLGİSAYAR DONANIMI Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 Konu Başlıkları Bellekler İç Bellekler ROM Bellek RAM Bellek Dış Bellekler Sabit Disk Sürücüleri

Detaylı

Merkezi TV Notları 2015 V1

Merkezi TV Notları 2015 V1 Merkezi TV Notları 2015 V1 Merkezi TV de Sistem Seçimi Gelişen ve çeşitlenen teknolojiler sayesinde, Merkezi TV Sistemlerinden en yüksek faydayı elde edebilmek için doğru sistem seçimi büyük önem kazandı.

Detaylı

Ali YAŞAR. Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Bakımından. Televizyon Reklamlarının Hukukî Niteliği ve Televizyon Reklamları Üzerinde Hak Sahipliği

Ali YAŞAR. Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Bakımından. Televizyon Reklamlarının Hukukî Niteliği ve Televizyon Reklamları Üzerinde Hak Sahipliği Ali YAŞAR Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Bakımından Televizyon Reklamlarının Hukukî Niteliği ve Televizyon Reklamları Üzerinde Hak Sahipliği İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii İÇİNDEKİLER...ix KISALTMALAR... xvii

Detaylı

4. Nesil Sonrası (4G+) Gelişmiş Radyo Erişim Ağlarında Hücreler Arası Girişim Koordinasyonu

4. Nesil Sonrası (4G+) Gelişmiş Radyo Erişim Ağlarında Hücreler Arası Girişim Koordinasyonu 4. Nesil Sonrası (4G+) Gelişmiş Radyo Erişim Ağlarında Hücreler Arası Girişim Koordinasyonu Intercell Interference Coordination in Beyond-4G Advanced Radio Access Networks 1 /26 Araştırma Alanları ELE

Detaylı

BÖLÜM 7. Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji. Doç. Dr. Serkan ADA

BÖLÜM 7. Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji. Doç. Dr. Serkan ADA BÖLÜM 7 Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji Doç. Dr. Serkan ADA Bilgisayar Ağı Nedir? En yalın haliyle ağ, iki veya daha fazla birbirine bağlı bilgisayardan oluşur. Bilgisayar Ağı Nedir?

Detaylı

Dijital Kültürel Miras Ürünlerinde Entelektüel Mülkiyet Hakları:

Dijital Kültürel Miras Ürünlerinde Entelektüel Mülkiyet Hakları: Dijital Kültürel Miras Ürünlerinde Entelektüel Mülkiyet Hakları: Europeana Çerçevesinde Türkiye deki Durumun Değerlendirilmesi Arş. Gör. Şahika Eroğlu Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

Detaylı

BBY 166 Bilimsel İletişim. Lisans Anlaşmaları ve Telif Hakları

BBY 166 Bilimsel İletişim. Lisans Anlaşmaları ve Telif Hakları BBY 166 Bilimsel İletişim Lisans Anlaşmaları ve Telif Hakları Dr. Gülten ALIR Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü galir@ybu.edu.tr Plan Telif Hakları Yasal Düzenlemeler Bilimsel

Detaylı

Değişen ve Gelişen Türkiye nin, Yenilikçi ve Atılımcı Elektronik Üreticisi

Değişen ve Gelişen Türkiye nin, Yenilikçi ve Atılımcı Elektronik Üreticisi Değişen ve Gelişen Türkiye nin, Yenilikçi ve Atılımcı Elektronik Üreticisi IPTV'nin Tarihçesi IPTV IPTV'nin Gelişimi IPTV Nedir? IPTV'nin Sunduğu Servisler VoD (Video on Demand Talep Üzerine Görüntü) IPTV

Detaylı

İÇİNDEKİLER ULUSAL MEVZUAT

İÇİNDEKİLER ULUSAL MEVZUAT İÇİNDEKİLER ULUSAL MEVZUAT I. FİKİR VE SANAT ESERLERİ.. 1 1. FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU (FSEK).3 2. SİNEMA. VİDEO VE MÜZİK ES E FİLERİ KANUNU (SVMEK) 69 3. SİNEMA FİLMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE SINIFLANDIRILMASI

Detaylı

Gayrimaddi Haklar ve Vergilendirilmesi

Gayrimaddi Haklar ve Vergilendirilmesi Gayrimaddi Haklar ve Vergilendirilmesi Musa YILDIRIM Gelirler Başkontrolörü GAYRİMADDİ HAKLAR ve VERGİLENDİRİLMESİ Fikri Haklar (Telif Hakları) Marka, Patent, Faydalı Model, Tasarım Teknik Bilgi (Know-How)

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK. Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK 1

Yrd. Doç. Dr. Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK. Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK 1 Yrd. Doç. Dr. Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK 1 Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK 2 Kullanıcıların site içeriğini belirlemede rol oynadığı, Dinamik, Teknik bilgi gerektirmeyen, Çok yönlü etkileşim sağlayan,

Detaylı

Üstünlükleri. 1- Lisans gerektirmeyen frekanslarda çalışır.

Üstünlükleri. 1- Lisans gerektirmeyen frekanslarda çalışır. Wi-Fi (İngilizce: Wireless Fidelity, Türkçe: Kablosuz Bağlantı Alanı) kişisel bilgisayar, video oyunu konsolları, dijital ses oynatıcıları ve akıllı telefonlar gibi cihazları kablosuz olarak internete

Detaylı

NEDİR? You know nothing müstakbel sponsor, you know nothing... yet

NEDİR? You know nothing müstakbel sponsor, you know nothing... yet NEDİR? KafeinSiz.Com, İnternet yayıncılığında yeni bir dönem başlatan Altın Örümcek ödüllü müzik sitesi EnjoyRock.com ve on binlerce kullanıcıya ulaşan KafeinSiz İnternet Mecmuası yayınlarının devamıdır.

Detaylı

E-DEVLET ve E-TİCARET IT 515

E-DEVLET ve E-TİCARET IT 515 E-DEVLET ve E-TİCARET 280 2006-2010 BİLGİ TOPLUMU STRATEJİSİ TEMEL EKSENLER 1. Sosyal Dönüşüm 2. Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin İş Dünyasına Nüfuzu Eylem ana temaları: Devlet ile İş Yapma Kolaylıklarının

Detaylı

WTO(DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ): Mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış ve dağıtımlarının telekomünikasyon ağları üzerinden yapılmasıdır.

WTO(DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ): Mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış ve dağıtımlarının telekomünikasyon ağları üzerinden yapılmasıdır. E-Ticarete Giriş E-Ticaret Tanımı WTO(DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ): Mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış ve dağıtımlarının telekomünikasyon ağları üzerinden yapılmasıdır. OECD(İKTİSADİ İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA

Detaylı

5846 Sayılı Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağı na İlişkin TÜSİAD Görüşü TS/FH/17-11

5846 Sayılı Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağı na İlişkin TÜSİAD Görüşü TS/FH/17-11 5846 Sayılı Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağı na İlişkin TÜSİAD Görüşü TS/FH/17-11 Taslak Metin Görüş ve Değerlendirme TÜSİAD Teklifi Cümle düşüklüğü düzeltmesi

Detaylı

Semih DOKURER semih.dokurer@kpl.gov.tr

Semih DOKURER semih.dokurer@kpl.gov.tr Bilişim Suçları ve Adli Bilişim Semih DOKURER semih.dokurer@kpl.gov.tr Sunum Planı Bilgisayar Suçları Bilişim Suçları ile Mücadele Adli Bilişimi Digital Delil Adli Bilişim Süreçleri Bilişim Suçları Yöntemler

Detaylı

Sunum Planı. Digital Delil. Adli Bilşim Süreçleri. Tanımı Sınıflandırması Yöntemleri Hukuki Durumu Yaşanan Problemler Emniyet Teşkilatındaki Yapılanma

Sunum Planı. Digital Delil. Adli Bilşim Süreçleri. Tanımı Sınıflandırması Yöntemleri Hukuki Durumu Yaşanan Problemler Emniyet Teşkilatındaki Yapılanma Bilişim Suçları ve Adli Bilişim Sunum Planı Bilgisayar Suçları Tanımı Sınıflandırması Yöntemleri Hukuki Durumu Yaşanan Problemler Emniyet Teşkilatındaki Yapılanma Digital Delil Adli Bilşim Süreçleri 1.

Detaylı

AJANDA. I. Fikir ve Sanat Eserleri II. Creative Commons III. Sorunlar IV. Öneriler

AJANDA. I. Fikir ve Sanat Eserleri II. Creative Commons III. Sorunlar IV. Öneriler AJANDA I. Fikir ve Sanat Eserleri II. Creative Commons III. Sorunlar IV. Öneriler 1 I. Fikir ve Sanat Eserleri 1. Eser: «Sahibinin hususiyetini taşıyan, ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema

Detaylı

SEÇKİN ONUR. Doküman No: Rev.Tarihi 01.11.2014. Yayın Tarihi 23.10.2013 Revizyon No 01 OGP 09 SEÇKİN ONUR BİLGİ GÜVENLİĞİ POLİTİKASI

SEÇKİN ONUR. Doküman No: Rev.Tarihi 01.11.2014. Yayın Tarihi 23.10.2013 Revizyon No 01 OGP 09 SEÇKİN ONUR BİLGİ GÜVENLİĞİ POLİTİKASI Tanım: Bilgi güvenliği, kurumdaki işlerin sürekliliğinin sağlanması, işlerde meydana gelebilecek aksaklıkların azaltılması ve yatırımlardan gelecek faydanın artırılması için bilginin geniş çaplı tehditlerden

Detaylı

Endüstriyel Tasarım Tescilinde Yenilik ve Ayırt Edici Nitelik Değerlendirmesi. İç Mimarlık Ve Çevre Tasarımı Bölümü, Beytepe Kampusu 06800 Ankara,

Endüstriyel Tasarım Tescilinde Yenilik ve Ayırt Edici Nitelik Değerlendirmesi. İç Mimarlık Ve Çevre Tasarımı Bölümü, Beytepe Kampusu 06800 Ankara, Endüstriyel Tasarım Tescilinde Yenilik ve Ayırt Edici Nitelik Değerlendirmesi Öğr. Gör. Dr. Gülçin Cankız ELİBOL Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, İç Mimarlık Ve Çevre Tasarımı Bölümü, Beytepe

Detaylı

UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ

UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ ÜNİTE 2 VERİ TABANI İÇİNDEKİLER Veri Tabanı Veri Tabanı İle İlgili Temel Kavramlar Tablo Alan Sorgu Veri Tabanı Yapısı BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ BİLGİSAYAR II HEDEFLER Veri tabanı kavramını

Detaylı

YETKİ BELGESİ. Yetki Belgesi Verenin Unvanı:. (eser/mali hak sahibi, yapımcı, yönetmen, senarist, özgün müzik bestecisi, yazar, animatör, mirasçı)

YETKİ BELGESİ. Yetki Belgesi Verenin Unvanı:. (eser/mali hak sahibi, yapımcı, yönetmen, senarist, özgün müzik bestecisi, yazar, animatör, mirasçı) YETKİ BELGESİ 1- Film Yapımcıları Meslek Birliği ne (kısa adi ile FİYAB) / / Tarihinde kendi rızam ve başvurum neticesinde ve FİYAB tarafından kabul edilmem ile, üye oldum. Meslek Birliği nin tüzüğünü

Detaylı

FASIL 10 BİLGİ TOPLUMU VE MEDYA

FASIL 10 BİLGİ TOPLUMU VE MEDYA FASIL 10 BİLGİ TOPLUMU VE MEDYA Öncelik 10.1. 2002 AB düzenleyici çerçevesi için anahtar başlangıç koşullarının kabul edilmesinin ve uygulanmasının tamamlanması 1 Mevzuat uyum takvimi Tablo 10.1.1 1 2002/20/AT

Detaylı

Eser Sahibinin Haklarına Komşu Haklar Yönetmeliği

Eser Sahibinin Haklarına Komşu Haklar Yönetmeliği Eser Sahibinin Haklarına Komşu Haklar Yönetmeliği Resmi Gazete Tarihi: 16.11.1997 Resmi Gazete Sayısı: 23172 Birinci Bölüm Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 5846 sayılı Fikir ve Sanat

Detaylı

Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Örgütü (WIPO) tarafından 20 Aralık 1996 tarihinde kabul

Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Örgütü (WIPO) tarafından 20 Aralık 1996 tarihinde kabul WIPO TELİF HAKLARI ANDLAŞMASI (1996) Resmi Gazete Tarihi: 14.05.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26876 Karar Sayısı : 2008/13597 edilen; Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Örgütü (WIPO) tarafından 20 Aralık 1996 tarihinde

Detaylı

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret www.maviperde.com 1995 li yıllardan sonra Dünyada ve Türkiye'de elektronik ticaretin ön plana çıkmasıyla ve gelecek yıllarda mekanik perde sistemi pazarının çoğunu elektronik ticaretle olacağı varsayımı

Detaylı

Bilgisayar Ağları ve Türleri

Bilgisayar Ağları ve Türleri Bilgisayar Ağları ve Türleri Bilgisayar ağı, birbirlerine bağlı ve birbirleri arasında metin, ses, sabit ve hareketli görüntü aktarımı yapabilen bilgisayarların oluşturduğu yapıdır. Ağlar sadece bilgisayarlardan

Detaylı

BİLGİ TOPLUMU İSTATİSTİKLERİ 2010

BİLGİ TOPLUMU İSTATİSTİKLERİ 2010 BİLGİ TOPLUMU İSTATİSTİKLERİ 2010 ÖZET DEĞERLENDİRME Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Bilgi Toplumu Dairesi tarafından 2010 yılında ikincisi yayımlanan Bilgi Toplumu İstatistikleri yayını Türkiye nin bilgi

Detaylı

İnternet ve İnternet Tarayıcıları BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ DERS NOTU - 2

İnternet ve İnternet Tarayıcıları BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ DERS NOTU - 2 İnternet ve İnternet Tarayıcıları BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ DERS NOTU - 2 Ağlar ve Internet Ağ, iletişim aygıtları ve iletim ortamı yoluyla, genellikle kablosuz olarak bağlanan bilgisayar ve aygıtların

Detaylı

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME DAĞITIM ŞİRKETİ Kontrol Odası Yönetimi IP Altyapısı MV Akıllı şebekeleri ve akıllı sayaç okumaları hayata geçirebilmek için anahtar nitelikteki enerji değerlerini gerçek zamanlı olarak transfer edilebilecek

Detaylı

Açıköğretimde Mobil Öğrenme Açıköğretim e-öğrenme hizmetlerinden mobil bilişim aygıtlarıyla yararlanma olanaklarının değerlendirilmesi

Açıköğretimde Mobil Öğrenme Açıköğretim e-öğrenme hizmetlerinden mobil bilişim aygıtlarıyla yararlanma olanaklarının değerlendirilmesi Açıköğretimde Mobil Öğrenme Açıköğretim e-öğrenme hizmetlerinden mobil bilişim aygıtlarıyla yararlanma olanaklarının değerlendirilmesi Yrd. Doç. Dr. M. Emin Mutlu H. Umut Yenigün Nazan Uslu Anadolu Üniversitesi

Detaylı

E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz.

E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz. Mehmet Can HANAYLI Sanal ortamda hukuksal kurallara uyarak e-ticaret yapabileceksiniz. E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz. E-Ticarette

Detaylı

İ.Ü. AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ Tanıtım Faaliyetleri Standartları Standardı

İ.Ü. AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ Tanıtım Faaliyetleri Standartları Standardı Dök. No: AUZEF-SS-2.1-10 Yayın Tarihi:30.06.2014 Rev.No:00 Rev Tarihi: Sayfa 1 / 8 1. AMAÇ... 3 2. KAPSAM... 3 3. SORUMLULAR... 3 4. TANIMLAR... 3 5. AUZEF Tanıtım Faaliyetlerin Standartları... 3 5.1.

Detaylı

Etkinlik-Organizasyon Firmaları Sunumu. Powered by MyBilet

Etkinlik-Organizasyon Firmaları Sunumu. Powered by MyBilet Etkinlik-Organizasyon Firmaları Sunumu Powered by MyBilet Online yayın nedir? MyStreamTurkey teknolojisi ile, firmanız tarafından uygun bulunulan görsel içerik ile, ekibimiz tarafından firmanızın veya

Detaylı

KURUMSAL İÇERİK ÇÖZÜMLERİ DİJİTAL YAYINCILIK E-TİCARET ÇÖZÜMLERİ MOBİL KONSEPT GELİŞTİRME SOSYAL MEDYA İÇERİK ÇÖZÜMLERİ

KURUMSAL İÇERİK ÇÖZÜMLERİ DİJİTAL YAYINCILIK E-TİCARET ÇÖZÜMLERİ MOBİL KONSEPT GELİŞTİRME SOSYAL MEDYA İÇERİK ÇÖZÜMLERİ KURUMSAL İÇERİK ÇÖZÜMLERİ DİJİTAL YAYINCILIK MOBİL KONSEPT GELİŞTİRME E-TİCARET ÇÖZÜMLERİ SOSYAL MEDYA İÇERİK ÇÖZÜMLERİ KURUMSAL İÇERİK ÇÖZÜMLERİ Kurumunuzu veya markalarınızdan birini tanıtmak, farkınızı

Detaylı

FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015

FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015 FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015 Yrd. Doç. Dr. Selin ÖZDEN MERHACI Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI (FİKRİ VE SINAİ

Detaylı

T.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU. MEDYA VE İLETİŞİM PROGRAMI YENİ MEDYA IV. HAFTA Öğr. Gör. TİMUR OSMAN GEZER timurosmangezer@plato.edu.

T.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU. MEDYA VE İLETİŞİM PROGRAMI YENİ MEDYA IV. HAFTA Öğr. Gör. TİMUR OSMAN GEZER timurosmangezer@plato.edu. T.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU MEDYA VE İLETİŞİM PROGRAMI YENİ MEDYA IV. HAFTA Öğr. Gör. TİMUR OSMAN GEZER timurosmangezer@plato.edu.tr İÇERİK Yeni Medyanın Özellikleri YENİ MEDYANIN ÖZELLİKLERİ Etkileşim

Detaylı

UZAKTAN EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ

UZAKTAN EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ UZAKTAN EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ BÖTE 2014 EMRE KARAHAN ORÇUN KEMAL OTRUŞ MUHAMMED BAYHAN UZAKTAN EĞİTİM Zaman ve mekandan tamamen bağımsız, öğrencinin ve öğretim üyesinin kampüse gelme zorunluluğu olmadan

Detaylı

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU YAYIN YÖNETMELİĞİ

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU YAYIN YÖNETMELİĞİ TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU YAYIN YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından

Detaylı

ATM Haberleşme Teknolojisi Kullanılarak WCDMA Çekirdek Şebeke Tasarımı

ATM Haberleşme Teknolojisi Kullanılarak WCDMA Çekirdek Şebeke Tasarımı ATM Haberleşme Teknolojisi Kullanılarak WCDMA Çekirdek Şebeke Tasarımı Gökalp tulum 1 Aktül Kavas 2 1 Arel Üniversitesi Kemalpaşa Mahallesi, Halkalı Caddesi 34295 Sefaköy - Küçükçekmece İstanbul gokalptulum@yahoo.com

Detaylı

İSTATİSTİKLERİ MEHMET ÖZÇELİK

İSTATİSTİKLERİ MEHMET ÖZÇELİK GİRİŞ TÜRKİYE DE İNTERNET KULLANIMI ve E-TİCARET Günümüz teknoloji çağında 2000 li yılların başından itibaren, özellikle bilişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, bilgi toplumunun oluşmasına büyük katkı

Detaylı

Etik Nedir? ADEM FIRAT

Etik Nedir? ADEM FIRAT Etik Nedir? ADEM FIRAT Etik: Etik; doğruyla yanlışı, haklı ile haksızı, iyiyle kötüyü, adil ile adil olmayanı ayırt etmek ve doğru, haklı,iyi ve adil olduğuna inandığımız şeyleri yapmaktır. Bilişim Etiği

Detaylı

Sözleşmeler taraflara yüklediği borçlara göre: Tek taraflı borç yükleyen sözleşmeler, İki taraflı borç yükleyen sözleşmeler olarak ayrılır.

Sözleşmeler taraflara yüklediği borçlara göre: Tek taraflı borç yükleyen sözleşmeler, İki taraflı borç yükleyen sözleşmeler olarak ayrılır. DERS NOTU - 3 Sözleşme; hukuki bir sonuç meydana gelmesi için iki veya daha çok kişinin karşılıklı ve birbirleriyle uygun irade beyanları ile gerçekleşen işlemdir. Sözleşmelerin, satış sözleşmesi, kira

Detaylı

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME Akıllı şebekeleri ve akıllı sayaç okumaları hayata geçirebilmek için anahtar nitelikteki enerji değerlerini gerçek zamanlı olarak transfer edilebilecek bir haberleşme

Detaylı

2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (18 Ocak-11 Mart 2016 )

2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (18 Ocak-11 Mart 2016 ) 2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (18 Ocak-11 Mart 2016 ) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca her

Detaylı

Erdem ÇAKMAK Üst Kurul Uzmanı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

Erdem ÇAKMAK Üst Kurul Uzmanı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Erdem ÇAKMAK Üst Kurul Uzmanı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu 1 RADYO YAYINCILIĞINDA ULUSLAR ARASI DÜZENLEMELER 1961 Stockholm: 87.5-100 MHz 1979 Cenevre WARC: 87.5 108 MHz 1984 Cenevre: Bölgesel tahsisler

Detaylı

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişim ve Ağlar Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişimler Bilgisayar iletişimi, iki veya daha fazla bilgisayarın veya aygıtın

Detaylı

Bilgisayar Kavramına Giriş, Bilgisayar Kullanımı ile İlgili Temel Kavramlar

Bilgisayar Kavramına Giriş, Bilgisayar Kullanımı ile İlgili Temel Kavramlar Bilgisayar Kavramına Giriş, Bilgisayar Kullanımı ile İlgili Temel Kavramlar Teknolojinin gelişmesi ile birlikte bilgiye gereksinim daha da artmaktadır. Bilginin toplanıp derlenerek anlamlı bir duruma getirilmesi

Detaylı

Ağ Donanımları NIC. Modem. Modem. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Repeater (Yineleyici) 03.03.2013

Ağ Donanımları NIC. Modem. Modem. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Repeater (Yineleyici) 03.03.2013 Ağ Donanımları NIC Kartlar NIC, Modem Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Repeater,, Access Point (Wireless), Transceiver, Bridge, Switch, Router NIC (Network Interface Card) Ağ Arabirim(arayüz) Kartı Bilgisayarı

Detaylı

Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları

Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları 1. Günlük yaşantıda bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? 2. Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir? Donanım Yazılım Bilişim

Detaylı

İnternet Nedir? 1. İnternet Teknolojileri. İçerik. İnternet Nedir? 2. Ders 1

İnternet Nedir? 1. İnternet Teknolojileri. İçerik. İnternet Nedir? 2. Ders 1 İnternet Nedir? 1 İnternet Teknolojileri Ders 1 Internet, teknik olarak, birçok bilgisayarın ve bilgisayar sistemlerinin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında (170den fazla ülke arasında) yaygın olan ve

Detaylı

İnternet Teknolojileri. Ders 1

İnternet Teknolojileri. Ders 1 İnternet Teknolojileri Ders 1 İçerik İnternet nedir? İnternet in kısa tarihi Türkiye de internetin gelişimi World Wide Web İnternet Nedir? 1 Internet, teknik olarak, birçok bilgisayarın ve bilgisayar sistemlerinin

Detaylı

Bölüm 1 de ürün gereklilikleri ve müşteri talepleri doğrultusunda en az 3 (üç) adet alternatif tasarım ortaya konacaktır.

Bölüm 1 de ürün gereklilikleri ve müşteri talepleri doğrultusunda en az 3 (üç) adet alternatif tasarım ortaya konacaktır. TASARIM PROJESİ TEKLİF FORMU Tasarımcı: Bahaeddin Önal Musteri:... Projenin Adı ve Tanımı:... Projenin Aşamaları: Ücret (TL) Süre (İş Günü) Bölüm 1 : Konsept Tasarıma Karar verilmesi Bölüm 2 : Tasarım

Detaylı

İsimler : Köksal İçöz, Çağdaş Yürekli, Emre Uzun, Mustafa Ünsal Numaralar : 040090295, 040080459, 040090275, 040090282 Grup No : E-1

İsimler : Köksal İçöz, Çağdaş Yürekli, Emre Uzun, Mustafa Ünsal Numaralar : 040090295, 040080459, 040090275, 040090282 Grup No : E-1 EHB 481 Temel Haberleşme Sistemleri Tasarım ve Uygulamaları 2014-2015 Güz Yarıyılı Proje Aşama Raporu:. Aşama Standardizasyon Çalışmalarını İncelemesi Aşama : Aktivitenin Çıktıları İsimler : Köksal İçöz,

Detaylı

A S T E K AKILLI ŞEBEKELER ELEKTRİK SAYAÇLARI UZAKTAN OKUMA SİSTEMİ SMART GRID SMART ENERGY SYSTEMS FOR PLANET S FUTURE

A S T E K AKILLI ŞEBEKELER ELEKTRİK SAYAÇLARI UZAKTAN OKUMA SİSTEMİ SMART GRID SMART ENERGY SYSTEMS FOR PLANET S FUTURE A S T E K SMART ENERGY SYSTEMS FOR PLANET S FUTURE SMART GRID AKILLI ŞEBEKELER ELEKTRİK SAYAÇLARI UZAKTAN OKUMA SİSTEMİ AKILLI ŞEBEKELER ÇÖZÜMÜ Dağıtım yapan işletmelerin otomasyon ihtiyaçları için AKILLI

Detaylı

Buluş Nedir? Nasıl Korunur? Yeni Kanun un Getirdikleri

Buluş Nedir? Nasıl Korunur? Yeni Kanun un Getirdikleri Buluş Nedir? Nasıl Korunur? Yeni Kanun un Getirdikleri Av. İdil Buse Kök Hazer/Birim Yöneticisi Yusuf Dudu/Uzman Fikri Sınai Haklar ve Sözleşmeler Birimi ODTÜ Teknoloji Transfer Ofisi ORTA DOĞU TEKNİK

Detaylı