SOKAKLARIN DİLİ OLSA 1

Transkript

1 SOKAKLARIN DİLİ OLSA 1

2 ÖN SÖZ Bir varmış bir yokmuş, yüksek binalarla gökyüzü görünmez, çocuklar yıldızları izleyemezken, bahçelerdeki vişne, kiraz, erik ağaçları ve salkım söğütler yerlerinden edilirken sokaklar denen bir yaşam parçası varmış her şeye karşı direnen. Eski- yeni, kalabalık- sakin, siyah- beyaz bazen renkli, bazense gri, iyi- kötü, çocuk-yetişkin, kahkaha-gözyaşı, cahil-bilgili, var olan ve yok olmaya yüz tutmuş ne varsa hepsi sokaklardaymış. Yaşamı bir oya misali süslermiş sokaklar. Ne var ki Sokaklar, yaşamadığımız, yaşayamadığımız, kalabalıklara, betonlara yenilmiş, bizlere yeni nesillere unutturulmuş, sadece şiirlerde, kitaplarda ve anılarda kalmış. Ama bir gün anımsanmış sokaklar, yeniden gün yüzüne çıkmış. Hem de büyülü kalemlerle, fotoğraflarla... Ankara, Manisa, Konya, Mersin, Niğde, Denizli, Kayseri ve Kocaeili nde ODTÜ Koleji nde okuyan bilinçli ve değerlerini unutmayan öğrenciler sayesinde dile gelmiş sokaklar. Masalımızın sonunu birlikte yazmayalım, okuyalım. Bizlere sadece keyifle okumak kaldı çünkü. Bu kitapta sokak masalını en güzel şekilde yazan öğrencilerimizin yazıları bulunuyor. Masalın sonunda, emeği geçen tüm ODTÜ Okulları Türkçe öğretmenlerine özverileri için ve Cahit Ökmen e şube okullarımızla iletişimimizde gösterdiği destek için sonsuz teşekkürler. Türkçe Zümresi Adına, Sevcan Pehlivan 2

3 İÇİNDEKİLER 1- Çok güzel bir yazı 2- Oyunlara farklı bakış açısıyla yaklaşılmış bir yazı 3-Özgün ve yaratıcı bir yazı Hatıralar ve sokak kavramının birlikte ele alındığı keyifli bir yazı İçindekiler bölümünü yazarak sizleri belli sayfa numaralarına yönlendirmek istemedik. Çünkü kitaptaki yazıların her biri ayrı bir dünya. Her biri sokağı başka türlü anlatıyor... Haydar Ergülen sokakların sadece şiirlerle anlatılabileceğini yazmış Sokak ve Tül yazısında. Biz yazdık... Sokaklar hiç bu kadar okunası olmamıştı... 3

4 ANKARA 4

5 KISA BİR ZAMAN Oyun oynamak neden bu kadar önemli? Oyun oynamak bize hayatı öğretir. Oyunda küser, barışır; tartışır, anlaşırız. İlişkilerimiz bu duygular arasında güçlenir. Oyun, çocuk olmanın bir parçasıdır. Bugünlerde sokağa çıkıp oynayan çocuklar evlerinde kabuklarına çekildiler. Sokaklar saklambaç, körebe oynayan çocukların sesleriyle yankılanmıyor artık. Sokakta oyun oynamak özgürlüktür, kendimizi eve kapatarak aslında özgürlüğümüzü de kısıtlıyoruz. Dört duvar üzerimize gelerek oyunlarımıza gölge düşürürken biz bilgisayar yalnızlığına kapılıp gidiyoruz da fark etmiyoruz içinde bulunduğumuz durumun ne kadar zor olduğunu. Dört duvar arasında oyunların güzelliğini nasıl yaşayabiliriz, sokaklarda bitmek bilmeyen asfalt bizi kendine çekerken. Hayal gücümüz sokaklarda gökyüzüne doğru süzülür. Sokakta oyun oynarken özgürlüğümüzü öğreniriz, başkasının özgürlüğüne de zarar vermemeyi. Yanlışlar ve doğrular arasında sıkışıp kalmadan öğrenemeyiz gerçeği. Mutluluğu, korkuyu, hüznü sokaklarda gerçeklikle yaşarız. Sokakların özgürlüğünde koşturmak hayata açılan kapılara doğru yol almak gibidir. Çocuk ile oyun ayrılmaz bir bütündür yüreklerde, zihinlerde. Çocukluk hayatımızda bitmesini hiç istemediğimiz, güzelliği ancak bitince anladığımız, yüzlerde gülümsemeyle karşılanan en güzel dönemidir hayatımızın. Çocuğun hayallerinin en güzel süsü ve anlamıdır oyun. Oyun oynamak hayatınızın anlamını bulduğunuz bir yazının giriş bölümü gibidir. Özgürlüğü anlatan bir operanın en güzel sahnesidir akıllarda, yüreklerde iz bırakan. Oyunlar hayatın provası gibidir, orada yüzleşirsin sevdiğin için kıskanmayı, paylaşmayı, başarılı olmak için çabalamayı, zamanın bir anda nasıl da geçtiğini... Yaşanan o güzelliklerin farkında olmak gerekir. Bir gün hepsi zihinlerde, yüreklerde birer puslu anı olarak yerlerini alacak; yüreklerde hasret, sözlerde hüzün, buğulu gözlerde bir umut olacak ve en önemlisi yaşama sımsıkı tutunan eller o minicik elleri hiç unutmayacak. Minicik ellerin aslında kocaman yürekleri olduğunu unutmadan, o güzel yüreklerin umutlarını söndürmeden oyunlarının özgürlüklerini kısıtlamadan sokakların sessizliğini bozmalı, sokaklara yeniden can vermeliyiz. Öykü UĞUR 5-A 5

6 BUGÜN YEMEKTE OYUN VAR Özgürlük, bir kuş gibi uçup her lezzeti tatmak her mekânı gezmek, düş ağaçlarının kokusunu içimize çekmektir. Çocukluk ise gezdiğin yerde tattığın yemeğin tuzu, kokusuna doyamadığın düş ağacının dalıdır. Çocuklar doyasıya oyun oynadıkları ve kendi düş ağaçlarını filizlendirmeye başladıkları zaman özgürdürler. Oyun çocuklar için beslenme gibi bir ihtiyaçtır. ben yerine biz demeyi oynayarak öğreniriz. Kazanıp kaybetmeyi, üzülüp sevinmeyi öğreniriz oyunla. Oyun küçük bir hayat provasıdır, yetişkin olduğumuzda yaşayacağımız koca hayatın. Büyüklerin karşısında kocaman duvarları vardır. Sorumlulukları, işleri, sıkıntıları... Çocuklar gibi özgür değillerdir ve hayatlarına bir şekil vermek zorundadırlar. Çocukluk bir kez yaşanır tadını çıkaralım; ama sokakta oyun oynayarak. Küçücük bir ekran başında değil. Selen KARACA 5-B AKIP GİDEN ZAMANLAR Akıl sahibi olan günümüz insanı, yavaş bir biçimde doğallık yerine yapayı, özgürlük yerine tutsaklığı benimsiyor. Hele büyük şehirler... Kara delik gibi içinde kayboluyor insan. Yetişkinler yok olurken çocuklar nasıl tutunabilir, çocukluklarını yaşayabilir büyük şehirlerde. Hayat neye benzer bilmez şehir çocukları. Çünkü sokakta oyun oynayarak öğrenir çocuklar. Yakan top, ebelemece, saklambaç... Yenmeyi, yenilmeyi, takım olmayı, yardımlaşmayı yani hayatı öğrenir çocuklar. Hayatın sevincini yaşar çocuklar bu oyunlarla. Şimdi dört duvar arasında küçücük bir ekranın önünde gerçek hayattan uzakta kaybedilmeyen bir dünyada yaşam savaşı veriyor çocuklar kaybetmeyi öğrenmeden. Beliz Mey ERDOĞMUŞ 5-C 6

7 VE OYUNDU ÖZGÜRLÜKLERİ YAŞATAN Oyun bir fenerdir, çocukların bilinmezliklerle dolu karanlık dünyasını aydınlatan Oyun, bir masal çocukları içine çekip büyüleyen Ve oyun, özgürlük; çocukları diyardan diyara sürükleyen, her defasında farklı masal kahramanları ile özdeşleştiren Sek sekten, çin çana, yakar toptan istopa her oyun ayrı bir renkte aydınlatır çocukların dünyasını. Gökkuşağı misali Her rengin büyüsüyle buluşturan, umursamadan gökyüzünden yıldızlar toplatan ve Ay Dede ile kim ne der diye düşünmeden konuşturan Öylesine saf, öylesine özgür ve öylesine sonsuz Oyunlar En çok da eğlenirken öğreten Kimisi paylaşmayı, sıcak dostluklar kurmayı öğretir Kimisi kaybederken bile adil olmanın önemini En çok da sevmeyi öğretir; hakkını savunmayı, haksızı korumayı, anlayışlı olmayı Çocuklar Her daim bir kuş misali daldan dala konmayı ve uzak diyarlarda dolaşmayı isteyen çocukları alıp götürür oyunlar. Sihirli bir halı sanki tüm oyunlar Kimi zaman Kaf dağına götürür onları, kimi zaman Ay Dede ye Bulutlarla buluşturur çocukları oyunlar Beyazın saflığında, mavinin huzurunda her bulut farklı bir masal olur ve çocuklar olmak istedikleriyle var olurlar Ne varsa yaşamak istedikleri hayallerinde bürünüverirler tanımadıkları, ama içlerinde yaşattıkları kimliklere Böylesineyken oyunlar, dört duvar arasında sıkışıp kalmanın, çocukları sokaklardan uzak tutmanın nedir anlamı? Nedir bilgisayar başında geçirilen tutsak zamanların anlamı? Haydi, gelin, hep birlikte yaşayalım özgürlüklerimizi, çocuklar için yaşatalım sokak oyunlarını el ele Sena KIZILCIK 5-D 7

8 İKİ DÜNYA ARASINDA NİSA Oyun oynamak insanın kendi gerçekliğini, çocukluğunu hissetmektir. Büyükler bile oyun oynayınca mutlu olurlar; çünkü bu insanın bir anlık çocukluğuna dönme fırsatıdır. Sokakta oyun oynamak, arkadaşlık, grup çalışması ve adil olma gibi şeyler öğretir. Çocuklar mutlu olur, hayata olumlu bakar, heyecanı yüzlerinde, fıkır fıkır oynayan ayaklarında ve topları tutan ellerinde hissederler. Şimdi size bununla ilgili Nisa nın başından geçen bir hikâye anlatacağım. Nisa on beş yaşında, iki ağabeyi olan ve köyde yaşayan bir kızdı. Köyde birçok arkadaşı vardı. Büşra, Rümeysa, Betül... Nisa onlarla çok iyi geçinirdi, beraber ödev yaparlardı. Öbür arkadaşları gelince beraber istop, dalya ve lastik atlama gibi oyunlar oynarlardı. Nisa voleybolda iyiyken aynı zamanda futbolda da Türkiye dördüncüsü olmuştu. Bunları sağlayan sadece okul değil, köyde, sokakta geçirdiği zamanlarda kazandığı özgüvendi. Yaz aylarında tarlada çalışarak güçlenip, zorluklarla baş etmeyi öğrendi. Annesi ile az mahlep dövüp yaprak destelemedi. Arkadaşlarına destek oldu. Haklarını ve sorumluluklarını dengede tutarak annesinin güvenini ve kendi özgürlüğünü kazandı. Tarlada arkadaşları ile çalışıp sebze meyveleri yedi. Çok eğlendi. Serada eline batan dikenleri değil arkadaşları ile beraber geçirdiği zamanı önemsedi. Nisa şehir hayatını da merak etmekteydi, o akşam babası bir havadis ile geldi. Babasının işi nedeniyle İstanbul a gidiyorlardı. Vakit gelmişti uçak kalkmak üzereydi. Nisa ilk defa uçağa bindiği için çok heyecanlıydı. İstanbul a vardıklarında Nisa çok şaşırdı. Hiç beklediği gibi değildi, Nisa İstanbul u pek sevmemişti. Bir süre orada kaldıktan sonra sıkıldı. Artık özgürlüğü kısıtlanmış gibiydi. Ne sokağa çıkabiliyor, ne arkadaşları ile özgürce dolanabiliyor, ne de doğayla iç içe olabiliyordu. Trafik, kalabalık, kirlilik ve gürültü onu rahatsız ediyordu. Dahası arkadaşları ile serada tarlada çalışamıyor, kendi yetiştirdiği sebzeleri yiyemiyordu. Hayatı okula ve ev arasında kısıtlanmıştı. Nisa nın doğum gününe bir hafta kala babası Eve dönüyoruz. dedi ve o akşam Nisa yatınca köyü arayıp Biz geliyoruz, evi hazırlayın, Nisa nın doğum günü partisinde orada olacağız. dedi. Uçağa binme vakti gelmişti sonunda eve dönüyordu. Oyun oynayamamıştı, çok özlemişti oynamayı. Eve döndüklerinde herkes Sürpriz! diye bağırdı. Nisa çok şaşırdı. Bol bol oyun oynadılar ve bunun şerefine herkesi yemeğe çağırdılar. Oyun oynamak bedenimiz için yararlıyken aynı zamanda zihinsel olarak da bizi olumlu etkiler. Aslanlar gibi avımıza, misketimize odaklanırız, kanguru gibi zıplar toptan kaçarız. Oyun oynamak özgürlüktür. Yaz ERCİYAS 5-E 8

9 SOKAK OYUNLARI VE ÖZGÜRLÜĞE YOLCULUK Oyunlar bizlere paylaşma, yenme, yenilme ve mücadele etmeyi öğretir. Bunları en iyi kazandırabilecek oyunlar sokak oyunlarıdır. Sokak oyunlarına örnek olarak istop, yağ satarım, bal satarım, saklambaç, misket, uzuneşek verilebilir. Sokak oyunları bizleri geleceğe hazırlar. Bizlere özgürlük duygusunu kazandırır. Çünkü sokakta istediğimizi yapabilir, oyun oynayıp hoplar zıplarız. Paylaşmayı öğrenir arkadaş ediniriz. Bir çocuğun bilgisayar başında takılıp kalmaktansa sokaklarda oyun oynamasının ne kadar gerekli ve önemli olduğunu anlatan bir kitap okumuştum. Kitap eğlendirici ve düşündürücüydü. Bizler de kitapta anlatıldığı gibi bilgisayar başında takılıp kalmazsak sokaklarda oyun oynayıp yeni arkadaşlar edinirsek paylaşmayı ve özgürlük duygusunu daha iyi öğreniriz. Böylece çok daha iyi bir insan oluruz. Boran Alkım ERDOĞAN 5-F OYUN OYNAMAYI UNUTMA Oyun oynamak önemlidir. Çünkü çocuk oynadıkça özgürleşir, eğlenir, fiziksel, duygusal ve zihinsel açıdan gelişir. Bu duyguları geliştiren yakan top, istop, saklambaç, ip atlamak, topaç, birdirbir, uzuneşek, misket oyunlardan bazılarıdır. Eğer çocuk bu gibi oyunları oynayabiliyorsa paylaşma duygusu gelişir, hayal gücü genişler, sevmeyi, sevilmeyi takım olarak çalışmayı öğrenir. İş birliği ve dayanışma duygusu gelişir. Bu yüzden bir yazarımız Sokağa çıkmak özgürlüğe adım atmaktır. ifadesini kullanmıştır. Çünkü çocuk sokağa çıktığı andan itibaren hiç kimseye bağlı değildir, özgürdür kendi hayal gücüyle hareket edebilendir. Çocukluk ve oyun kavramı bana sokakların özgürlüğünde delice koşturmayı ve bunun düş dünyasına yapılan bir yolculuk olduğunu hatırlatıyor. Küçükken çocukluğunu yaşayıp oyun oynamak insanın tüm yaşamını etkiler. Çünkü insan çocukluğunu yaşadıysa oyunlar sayesinde gelişen hayal gücünü ve yaratıcılığını kullanarak icatlar yaratabilir veya sorunlara çözüm bulabilir. Bu da onu iş hayatında iyi yerlere götürür. Fakat insan çocukluğunu yaşayamadıysa duyguları tam gelişmiş olmaz. Ve duyguları yetersiz olduğu için bu onu hayatta pekiyi yerlere götürmez. Bu yüzden her çocuk çocukluğunu doyasıya yaşamalıdır. Günümüzde yeni nesil çocuklar teknolojiye daha çok ilgi duydukları için oyun oynamaya gereksinim duymuyorlar. Kendilerini eve kilitleyip yararsız bir bilgisayarın başında arıyorlar özgürlüklerini. Unutmayalım ki bilgisayar değil oyundur çocuğu çocuk yapan. Öykü ÖZCAN 5-G 9

10 ÇOCUKLUĞUNU OYUNLARLA YAŞA Çocukların hayal gücünü, duygularını kontrol etmeyi, tatlı rekabeti geliştirmeleri için oyunlar önemlidir. Sokakta oynanan oyunları sokakta oynayabilmek bir özgürlüktür, dört duvar arasından çıkıp yenidünyalara adım atmak çocuğu mutlu eder. Binası olmayan ve içinde insan yaşamayan sokak, boş bir arazi gibi ıssızdır. Çocuklar, sokaktaki binalardır; sokağı renklendirip sesleriyle doldururlar. Çocukluğunu oyunların içinde geçirmiş, oyunla büyümüş çocuklar, hayatları boyunca güçlüdür. Oyundan uzak kalanlar ise hemen pes ederler ve sorun yaratırlar. Çocukluğunu oyunlarla yaşa, çok zorluk çekersin yoksa. Ekin GÜLLÜOĞLU 5-H ÇOCUĞUN HAZİNESİ OYUN Çocukların hayattan zevk alma duyguları, oyun oynarken gelişir. Çocuklar yardımlaşma, dayanışma, sosyalleşme, geleceğe hazırlanma aşamalarını oyun oynarken öğrenirler. Küçük çocuklar için sokak oyunları, okul gibidir. Çocukların evde bilgisayarın başında oturmasına razı olmaz sokak lambaları, banklar, tabelalar... Tüm çocukların doğasında vardır çünkü birdirbir, yedi kiremit, ebelemece, topaç oynamak. Sokakta oyun oynamak; çocuğun kazanma, kaybetme, üzüntü, mutluluk ve heyecan duygularını yaşamasını sağlar. Sokağa çıkan çocuk, anne ve babasından ayrı özgürlüğe kanat açar çünkü onların: Yapma onu! veya Atma onu! demesinden sıkılmıştır. Sokak oyunları yaşamın bir parçasıdır; sokakta oyun oynayan çocuklar, yetişkin olduğunda geçmişte oynadıkları oyunları hatırlayarak onları hayatın bir parçası yapar. Oyun ve çocuk özgürlüğe kanat açan, beyaz tüylü, ayrılamayan kuşlardır. İkisi de hazinedeki pırıl pırıl parlayan altın parçalarıdır. O kuşların hep uçması dileğiyle... Gonca KARAKURT 5-İ 10

11 BİR MUTLULUK KAYNAĞIYIM BEN Sokakta bomboş duruyorum her gün. Tek yaptığım şey yanımdan beni umursamayarak hızla geçen insanları seyredip ne konuştuklarını dinlemek. Her gün ilginç şeyler öğreniyorum onlardan, her gün birbirinden çok farklı olan insanları tanıyorum. İş konuşmaları yapan sıkıcı adamlar, parıltılı telefonlarıyla arkadaşlarıyla moda hakkında konuşan kadınlar, akılları sadece eğlenmekte olan gençler Sokakta mutlu bir hayatım var aslında. Sadece, bazen insanların hiçbir işe yaramadığımı düşündüklerinde çok sinirleniyorum. Bu sinirim bir çocuğun arkadaşına Sokaktaki bir nesne olsaydım asla şu olmak istemezdim. deyip beni işaret etmesiyle başladı. Nefret etmiştim o çocuktan. İşte bu olayı hatırlayıp üzüldüğüm zaman tüm sevgimle, bu sokağı aydınlattığımı düşünüyorum. Ben olmasam, insanlar geceleri adım atamazlar bile. Mutluluk kaynağıyım ben. Geceleri, zifiri karanlıkta o umutsuz yerde, etrafa neşe saçıp mutluluk üretiyorum. Çok zor durumlarda herkesin benim gibi yapıp mutluluğu arayıp elde etmesi gerekir. Bu düşüncem kulağa tuhaf gelebilir ama olsun. Ben kendimi olduğum, yaratıldığım gibi kabul ediyorum. Bir de insanların yanıma çöp atmalarından nefret ediyorum. O ne öyle ya? Temizlik anlayışları yok bu insanların! Her gün bin bir çöple tanışıyorum, adlarını öğreniyorum. Belli ki etrafı kirletmeye bayılıyorlar. Mesela dün, çöp olmaktan nefret eden bir muz kabuğu ile tanıştım sonunda. Ona çok acıdım, içindeki meyve yendikten sonra yollandığı yer bir çöp kutusundan başka bir yer değil. Yine de çöplerden nefret ediyorum. Ellerim olsa da akşamları yanıma gelip çöpleri toplayan amcaya yardım edebilsem keşke. Keşke insanlar da benim gibi düşünse. Bir gün boyunca size anlattıklarımın hepsini yaşıyorum. Sıradan bir hayat işte... Şu hayatta beni en çok mutlu eden amcaların gelip beni farklı renklere boyaması. O da birkaç yılda bir oluyor zaten. Benim hayatım bu işte. Görevim mutluluk elde edip etrafı aydınlatmak. Tek yaptığım şey bu. Ayça ERDEM 6-A 11

12 SÜPER KAHRAMAN Bugün hava gerçekten çok soğuk. Etraf karlarla kaplı. Şapkamın üstü yine karlala dolmuş ama bana asıl dokunan insanların bana bir kazak bile örmemeleri. Sizlere bugün neler yaşadığımı, nelere sinirlendiğimi, ama köpürsem de bir şey yapamadığımı anlatmak istiyorum. Birçok kahramanın hayat hikayesini dinliyorsunuz, heralde benim gibi bir süper kahramanın da bir gününü dinleyecek kadar zamanınız vardır. Sabah altı buçukta kafama gelen bir poşet ile uyandım. Ne olduğunu anlamaya çalışırken Emine Hanım ve Mehmet Bey in kavgasına tanıklık ettim. Apartmanımızın genç çifti her zaman olduğu gibi yine yürüyüşe çıkmışlardı. Hayır, ben bir şey anlamıyorum. Emine Hanım her gün yürüyüşe çıkıyor ama daha bir kilo bile vermişliği yok. Neyse onlar bağıra çağıra yürürken apartmanın lise öğrencisi Dila, benim deyimimle Bayan Telefon geldi. Her zaman olduğu gibi elinde telefon etrafa bakmadan ilerlemeye devam etti. Bu sırada da içime bir kağıt atmayı ihmal etmedi. Bu çocuk lise öğrencisi, hiç mi duymadı geridönüşüm diye bir şey de içime kağıt atıp duruyor? Bayan telefonu da servisine bindirdikten sonraapartmanın sefil kedisi Mırmır da vaktini geciktirmeden geldi ve içimi ayıklamaya başladı. Aslında bana kedilerin aşçısı da diyebilirler.mahalledeki bütün kediler benden besleniyor, yakında bir restorant açacağım. Öğle güneşi kendini az da olsa gösterdiğinde Onur ve dadısı Aylin Hanım parka doğru yürümeye başladılar. Güle oynaya vakit geçirdikten sonra Onur un yemek vakti geldi ve Onur şeftali suyunu içmeye koyuldu. Çocuğun içeceği bitince dadısı ne yaptı biliyor musunuz? Tahmin edebiliyorsunuzdur. Ah, ah keşke ayaklarım olsaydı da alsaydım o çöpü yerden! Böyle olduğunda kendimi görevini yapmayan bir işçi gibi hissediyorum. Yalancı güneş kayboldu ve duran kar yeniden yağmaya başladı. Lale Hanım uzun eteğiyle bir kar küreme aracı gibi ilerleyerek bana doğru geldi. İşte ben böyle mavi kapak toplayan, çöpleri sınıflandıran insanlara bayılıyorum. Umarım sizler, hayatınızı ne kadar kolaylaştırdığımın ve sizin temiz bir çevrede yaşamanızda en büyük payı olan bir süper kahraman olduğumun farkındasınızdır. Duru PARLAK 6-B 12

13 KÜÇÜK GÜNEŞ Her gece evine giderken beni hiç mi fark etmedin? Oysaki yuvana kavuşmanı sağlayan ben... Koskoca ben... Tüm gece sırf sen evini bul diye uyanık kalıyorum. Ben olmasam eve gelirken yere düşer, dizlerini kanatırdın. O loş ışığım ile karanlık gecelerini aydınlatıyorum. Kısacası senin hayatını kolaylaştırıyorum; fakat sen gelip teşekkür etmiyorsun. Hem ben seni senden iyi tanıyorum. Uykusuz gecelerde neler düşündüğünü, dertlerini, umutlarını... Her gece sizin için varım. Hayvanların her türlü eziyetine katlandım. Çilem senden çok. Ama ben yine de seviyorum işimi. Kendimi yüce biri gibi hissediyorum. Işığım ile insanları aydınlatmayı, sevenleri kavuşturmayı her şeyden daha çok seviyorum. İnsanlara yardım etmek beni çok mutlu ediyor. Benim sayemde kaç sarhoş evine sağ salim ulaştı bilir misin? Bu arada benim bir korkum da var aslında. Herkes gibi ben de bir gün bu hayattan elimi eteğimi çekeceğim, ışığım sönecek ve sokağımı aydınlatacak biri olmayacak. Yalnızlar, sevdalılar nasıl bulacak yollarını? İrem KAPTAN 6-C KAYIPLAR DİREĞİ Sokak köşeleridir yatağım. Güneşin ortadan kaçıp gittiği, etrafı zifiri karanlığın sardığı zaman insanların ve arabaların yolunu aydınlatmaya başlarım. En iyi dostlarımdır sinekler. Yine karanlık ve korkutucu bir gündü. Kafamdaki güneş parçası yanmıyordu. Karşımda parlayan bir ışık gördüm. İlk başta kendi ışığımın yansıması sandım; ama ışığımın yanmıyordu ki benim. Neden sonra fark ettim ki karşımdaki beyaz ışık bir arabaya aitti. Gözlerimi açtım. Uzun ince gövdem yerdeydi. Canım da acıyordu. Ancak canımı acıtan arabanın hızla bana çarpması değildi. Canımı acıtan bana çarpan arabanın sürücüsünün de yanımda yatmasıydı. Bana bu dünyadan değilmiş gibi bakıyordu. Benim gibi onun da gözlerinin ışığı mı sönmüştü yoksa? Yağmur KOCAMAN 6-D 13

14 KARŞIDAKİ EVİN PENCERESİNDEYİM Bütün günümü bir pencere önünde tıpkı yetim bir çocuk gibi yalnız geçiriyorum. O daracık sokaktan gelen geçen kokluyor, evin sahibine cinsini soruyor. Küçücük çocuklar top oynarken beni çekiştiriyor. İlk aşısını yaptıran bir bebek gibi canım acıyor. O ortamdan nasıl kurtulabilirim ki? Ayaklarım yok koşamıyorum. Bugün de önümden her gün olduğu gibi binlerce insan geçti. Okula acele ile isteksizce koşmaya çalışan bir kaplumbağa gibi yetişmeye çalışan çocuklar. Cuma pazarından elleri dolu dönen dedikoducu yaşlı teyzeler, ablasının büyük bisikletine düşmeden binmeye çalışan küçük incimiz Emre gibi Bugün tam çaprazıma bir çiçekçi açıldı. Satıcının adı Mehmet Bey miş. Mehmet Bey bağırabildiği kadar yüksek sesiyle çiçeklerin fiyatını söylüyordu. Sonra bir baktım ki Mehmet Bey çiçekleriyle uğraşırken. Biri ki çocuk adamcağızın çiçeklerini kopartıyor. Koparttıkları bir çiçekte benim arkadaşım: Menekşe. Oysaki karşıdaki evin penceresindeyim bazen çiçek olmaktan nefret ediyorum. O küçük saksım da toprağa ve suya muhtaç olmak beni öyle üzüyor ki Konuşacak kimsem yok. Bazen penceresinde yaşadığım emel hanım benimle konuşuyor. Bugün nasılsın? İyi misin? Susadın mı diye sorular soruyor. Hayatımdaki en önemli kişi belki de emel hanım. Belki de o zengin evlerde bitkilere gösterildiğinden çok değer veriyor bana bu pencere köşesinde. Hatta bu nedenle hala solmadı yapraklarım. Yani yaşlanmadım seyrekleşmedi var olmayan saçlarım. Bence ben bu sayede ayakta duruyorum. Mehmet Bey çiçeklerine belki de o kadar sevgi göstermiyor.-emel hanımın bana gösterdiği kadar-belki de o küçük gözlüklerinin altında bir melek vardır veya gülümseyen bir gökkuşağı. Belki de ben nankör bir çiçeğimdir. Melisa YURTSEVEN 6-E 14

15 GRİ DOĞADA DÖRT AYAK ÜZERİNDE İşte bir karlı kış günü daha. Tunalı Caddesi nde hayat başlamak üzere. Ben, Flamingo Pastanesi nin girişinde bulduğum karton kutuda daldığım uykudan uyanmaya çalışırken caddeye sarı, tekerlekli yaratıklar akın etmeye başlıyor... Her birinin midesinden bir iki insan çıkıyor ve kimi telaş içinde, kimi ise sallana sallana cadde boyunca ilerliyor. İnsanlar çok ilginç yaratıklar. Onlar yüzünden her gün yeşil yaprak yerine beton duvar görüyorum; ama onlar olmadan da yaşayamam. Pastaneye uğrayan çoğu insan beni görünce yiyeceklerinden bir parça veriyorlar. Bugün ise pastanede sadece yaşlı bir teyze var. Elinde bir torba yün, kahvesinden yudumlaya yudumlaya örgü örüyor. Beni görünce gözleri parlıyor. Bana kekinden bir parça veriyor; ama ben aç değilim. Benim gözüm, onun elindeki yünde. Keki yemediğimi görünce bakışlarımı takip ediyor. Ne istediğimi anlayınca gülümseyip bana bir yumak veriyor. İşte! Artık gün boyu yapacak bir şeyim var. Yumağı kapıp kutuma geri dönüyorum. Farkına varıyorum ki cadde canlanmış, insanlar doluşmuş. Onları seyre dalıyorum... İlk gözüme çarpan şey, pastanenin yanı başında şarkı çalan sokak çalgıcıları. Çaldıkları müzik harika. Müzik eşliğinde yumak tırmıklamak kadar eğlenceli bir şey yok benim için. Sokak, sakin şu anda; çünkü öğlen. Herkes bir yerlerde yemek derdinde. Benim için hava hoş, karnım tok sonuçta. Akşama doğru ise, tıklım tıklım insan doluyor. Hepsi ya eve dönüyor ya da son kez dükkânlara göz gezdiriyor. Bu saatler benim için tehlikeli; çünkü akşama doğru köpekler çoğalıyor. Beni kovalamak gibi garip bir alışkanlıkları var. Benim de saklanmaktan başka bir şansım yok. Ne yapabilirim ki? Şu küçücük cüssemle insanların gri doğasında ayakta kalmak yeterince zor değilmiş gibi bir de bana düşman hayvanlar var. Ah, keşke bir evim olsa da, şu yorucu hayattan kurtulabilsem! Talya SOYTAŞ 6-F 15

16 ZENGİNLİK Soğuk bir sonbahar gününde yapraklar uçuşuyor. Sessiz kış artık o bembeyaz yüzünü göstermeye başlıyordu yavaştan. Soğukluk beni çok etkilemiyor, zaten mekanik olan yüreğim soğuğa aldırış etmiyor. Sokaktan geçen insanların umarsızca yürüyüşü, beni çok üzüyor. Farkındalar mı diye düşünüyorum, yürümenin ne kadar büyük bir nimet olduğunun. İnsan bilmez elindekinin değerini. İçimde sakladığım zenginliğin de kimse farkında değil. İnsanlar paralarını benden alıyor, biliyorum güveniyorlar bana. Ama şu an kendimi tükenmiş gibi hissediyorum. Bugün maaş günü, sabahtan herkes beni görmeye geldi. Nasıl da gururlandım, sevindim herkes önümde sıra olurken. Ama bu güzellik uzun sürmedi. Bir anda yalnız kaldım. Herkes benden ihtiyacını alıp koşar adımlarla yanımdan uzaklaştı. Şu hüzünlü ve yalnız sonbahar gününde beni eskimiş, kireç tutmuş parçalarımla baş başa bıraktılar. Hâlbuki ne kadar çok seviyorum tuşlarıma basarken çıkan o ahenkli sesleri. Tükendiğimi hissediyorum, ne kadar çok param vardı sabahleyin. Nasıl da dik duruyordum, şimdi yalnızlığımla kaldım. Mekanik yüreğimin soğukluğunu işte böyle zamanlarda hissederim. Bir adam yaklaşıyor, para çekecek benden. Bazen kart gıdıklıyor beni yavaşça süzülürken içeri. O da ne? Olamaz. Şöyle bir not gönderiyorum ekrana istemeden. Üzgünüz. Geçici olarak hizmet veremiyoruz. Nasıl olur bu, ne çabuk tükendi zenginliğim? Yüreğim iyice soğudu... Bu düşünceler arasında kaybolmuşken yandaki banka bir anne geldi minicik elinden tuttuğu çocuğuyla. Çocuğuna her baktıkça gözlerinin içi parlıyordu adeta. O an anladım mutluluğun, zenginliğin başka güzelliklerde saklı olduğunu. Sokaktan geçen insanları izlerken daha iyi hissettim gerçek zenginliğin nerede olduğunu. Öykü DANIŞIK 6-G 16

17 SOKAK YAŞAMI Ben Arjantin Sokağı nda yaşıyorum. Kimi gün sakin kimi gün dolu dolu geçer bu sokakta zaman. Bir sürü insan geçer üzerimden. Kimi işsiz güçsüz kimi evsiz kimi sarhoş Gündüzleri arabasıyla karpuzcu Ali Usta gelir. Ahmet Abi kafeyi açar. Ustura Hazar okuldan kaçar arabasıyla sürat yapar. Birçok yaşam, kişilik vardır bu sokakta. Öğle vakti müşteriler işten gelenler doluşur üzerime. Pampera Kafe yoğun olur her gün. Pampero nun önünde gençler her gün nargile çekerler ve gençliği yaşarlar. Akşam oldu mu en önden Ustura Hazar fırlar, ardından diğer şirketler dağılır. Karpuzcu Ali malı mülkü toplar evine gider. Oradan Osman Kaptan gelir hızıyla, kornayı çaldığında yer gök inler anında. Güneş battıktan çocuklar uyuduktan bir iki saat sonar eğlence başlar buralarda. Buranın insanları sabah sakin takılır akşama âleme akarlar. Belki yüz binlerce insan mekânlara dağıldıktan sonar müzik sesleri gelmeye başlar bin bir dükkândan. Gecenin geç saatlerinde şampanyalar patlatıldıktan sonra insanlar evlerine dağılmaya başlarlar. Onları büyük bir baş ağrısı beklemektedir. Gece yarısı üzerimdeki asfalt ağlamaya başlar. Sızılarımı gidermek için uyumam gerekir. Ne de olsa yarın yorucu bir gün olacak. Arda YILDIZ 6-H PARKTAKİ BEKÇİ Mahallenin hemen başındaki sokakta, parkın içindeyim. Çocukların sesi sürekli çınlar buralarda, oynarlar bütün gün çevremde. Ben onlar için çok önemliyim ama farkında değiller. Bir gün, bir grup çocuk parka geldiler, o kadar güzel top oynadılar ki, ben bile kıskandım onları. Sonra ne olduysa öfkelerini benden çıkartmaya çalıştılar. Birden bire gövdeme bir boksörün kum torbasına vurduğu gibi sert yumruklar savurdular. Sarsıldım, gücümün olmadığından değil, üzüldüğümden. Top oynarken dikkat edin kırmayın dallarımı, acıtmayın canımı! demek istiyordum fakat başaramıyordum. İstiyordum ki bunu onlar fark etsin, beni yaralamasınlar, gövdeme şekiller kazımasınlar. Çok yoruldum, gücüm kalmadı, çünkü sonbahar geldi. Yapraklarım birer birer dökülüyor, her rüzgâr estiğinde Hem artık çocuklar da gelmiyor oyun bahçelerine. Beyza DOĞAN 6-İ 17

18 HAK ETMEYENE ADALET Adalet, eşitlik demektir. Her ne kadar yasal olarak herkes eşitse bile, aslında eşitlik yoktur. Birinin gereğinden çok geliri varken, birinin başını sokacak sıcak yuvası yoktur. Bir sokak gezme fırsatı buldum. Eski bir gecekondu sokağıydı. Sokağa adımımı attığım anda gözleri üzerimde hissettim. Ya burası farklıydı, ya da ben farklıydım. Gecekondulara, yola, taşlara bakınca bile değişikliği fark ediyordum. Acaba ne güçlüklerle yaşıyorlar diye düşünmekten alamadım kendimi. Aynı zamanda insanların ne kadar bencil ve doyumsuz olduğunu da düşündüm İstediği bir şey olmadığında üzülen, çok şey isteyen insanlar var. Ancak bu gecekonduda yaşayan insanların mütevazılığı yüzlerinden belli. Çoğu olay karşısında memnuniyetsiz davranacağımıza, bizden daha kötü durumda olanları düşünmeliyiz bu yüzden. Adalet denilen ve var olmayan kavram da bu noktada devreye girer. Hak eden alamazken, hak etmeyen bolca alır... Bu sokak gezisi bana bir sürü şey öğretti. Merhameti, memnuniyeti, empati kurmayı, mütevaziliği ve daha bir çok kavramı... Bunları duyarak ya da okuyarak değil, görerek ve hissederek öğrendim. Dila Aleyna FALAY 7-A 18

19 YÖNETİCİLER alıyor. Bir sokak var. Eskiden altın gibi parlayan ama şimdi kömür kadar mat ve loş bir sokak. Bu sokağın evleri, pırlantadan suya dönüşmüş olan ruhlarınızı emen bayağı birer odun parçalarına dönmüş. Etrafta uçuşan zorba toz, insanları öksürtüp hayatlarını mutsuz kılmaya çalışarak kendisi mutlu oluyor. Rüzgâr, boca edilmişçesine asılmış olan çamaşırları etraftaki kuytu köşelere ve fare çukurlarına doğru savururken kötü bir şimşek gibi kahkahalar atıyor ve insanlarla çamaşırları üzmekten sinsi bir keyif İnsanların birbirine yardım amaçlı kullandıkları paraları çoktan hiç olmuştur. Ölmemek ve hayatta kalmak için birbirlerine kenetlenmiş, ama artık düğüm olmuşlardır. İnsanların vicdanı onları buraya getirmiş ve buranın yöneticilerine öfkelerini ve nefretlerini bilemek için bu sokağın fotoğraflarını çektir-miştir. Buradaki insanlar bir kırıntıyı paylaşmaya çalışırken, topluca acı çekerek oturdukları yerde kalmaktan başka hiçbir çareleri yok. Yiyip içmeden hayatta kalmaya çalışan bu toplumun sokaklardaki kolsuz bacaksız dilenenlerden hiçbir farkı yoktur. Bu acı manzarayı çekerken insanların akıllarına gelen kelimeler, herhalde içine aşırı biber boca edilmiş ve tükürülmüş bir çorbayı anlatacak kelimelerden çok da farklı olmamıştır. Çekilen insanların ise sadece o çorbanın boş kapları kadar özgürlükleri ile acıdan yanan yürek ve bedenleri vardır. Bu insanların tek gördükleri acı. Gökyüzü mavisini onlara kara gözüken ve şimşek çaktıran bulut, güneş sarısını ise üzerlerine limon suyu kadar ekşi bir ışık olarak görürler. Onlar için yaşam gridir. Yaşadıkları yerdeki toz, eskiden sevinçlerini gösteren yollarının, duvarlardaki farklı farklı sözlerinin hepsini yok ederek sarmış, tekdüze bir griye çevirmiştir. Onlara yardım edecek kimse yok mu? Onları mutluluğa götürecek bir at yok mu? Bütün bunlara neden olan yöneticiler ne yapıyor? Şu dünyadaki adi insanları yönetici olarak seçen insanlar, onların bunları yapacaklarını anlayamayacak kadar akılsız mı? Bunun gibi bir sürü sokağın oluşmasına göz yumacak kadar saftır. Bu insanlar. Sayıları da çok fazladır. Bu yönetim denen tahta, kral olmak bir yana, konuşmaları bile mucize olan alık insanları yönetici seçmişlerdir. Eğer bu insanların en az sizin kadar akılları olsa bunları bilirlerdi. Ama ne yazık ki bu insanlar bunlardan habersiz, bilinçsizce aynı hatayı yüzlerce binlerce defa yaparlar. Bu acı sokak manzarası onların sokaklarına da gelecektir bir gün... Ve o gün, hatalarını düzeltmek için çok geç olacaktır. Arın GÜLDERE 7-B 19

20 SOKAK Bu fotoğraf eski ve bakımsız bir sokakta çekilmiş. Sakin ve sessiz bir günün sabah saatleri. Etrafta bir pencereden diğerine asılmış kurumayı bekleyen kıyafetler Her yer elektrik kabloları ile dolu. Fakirlikten midir bilinmez; sokak kirli ve ilk bakışta cansız bir izlenim oluşturuyor. En çok kirli beyaz renk gözüme çarpıyor. Çünkü binalar eski ve yorgun. değil aslında bundan; hepsi fakir, hepsi tecrübeli. Bu sokak kaç sefalet, kaç cehalet görmüştür Kaç kötü insan, kaç serseri geçmiştir buradan kim bilir? Ama bakıyorum da sokak hala dimdik, yenilmemiş. Diğer sokaklar da farklı Sokak bir otel gibidir aslında; zengini, kendini beğenmişi değil de sefili, gururluyu konuk eden bir otel. Sokak, hayvanın da yuvasıdır. Kedisi, köpeği burada uyur, hatta boş genin de kestirmesidir vakit geçirmesine yardımcı olan yerdir sokak. İşte budur sokak, farklı bir dünya. Birol Emre AKPINAR 7-C 20