Üç-Fazlı Üç-Düzeyli Nötr Noktası Bağlantılı Evirici ve Uygulamaları
|
|
- Özge Tarhan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ELECO 26, Elektrik-Elektronik-Bilgisayar üh. Semp., 6- Aralık 26, Bursa, sayfa 26-3 Üç-Fazlı Üç-Düzeyli ötr oktası Bağlantılı Evirii ve ygulamaları Bülent Üstüntepe Ahmet. Hava ODÜ Elektrik ve Elektronik ühendisliği Bölümü İnönü Bulvarı 653 Ankara Anahtar sözükler: Üç-düzeyli evirii, AC motor, sürüü, modülasyon, uzay vektörü, nötr noktası gerilimi ABSRAC In this work, the three-level neutral-point-lamped inverter that has been generally utilized in industry for the 4 AC line and above voltage levels is investigated. he performane of the three-level inverter is ompared with the lassial two-level inverter. he modulation and neutral point potential ontrol methods are investigated. he work is supported by experimental results.. GİRİŞ Eviriiler sabit DC gerilimi AC gerilime dönüştürmekte kullanılan güç elektroniği devreleridir. Üç-fazlı AC motor sürüü ve kesintisiz güç kaynağı (KGK) uygulamaları eviriilerin temel kullanım alanlarıdır. Şekil.b de bir fazı (baağı) gösterilen ikidüzeyli evirii devre topolojisi ekonomikliği ve kullanım kolaylığı nedeni ile yaygın olarak kullanılır. Eviriide anahtarlama kayıplarını azaltmak amaıyla yarı-iletken anahtarların geçiş zamanı kısa tutulur. Anak yüksek şebeke gerilimi seviyelerinde ( LLrms 4 ), iki-düzeyli eviriide anahtarlama sırasında yüksek dv/dt oranı oluşur. Örnek olarak 4 şebeke geriliminde yaklaşık olarak 5 DC bara gerilimi oluşur ve ns anahtar geçiş zamanı değeri için dv/dt oranı 5k/µs gibi yüksek bir değere ulaşır. Bu yüksek değer özellikle uzun kablolu motor sürüü uygulamalarında gerilim yansıması sonuu stator sargısı izolasyon delinmesi, boşalma akımları nedeniyle motor rulmanlarında aşınma ve çevre ile elektromanyetik girişim gibi sorunlar yaratır []. Sonuç olarak iki-düzeyli evirii yüksek gerilim ve güç uygulamalarında yetersiz kalır ve eviriide yapısal değişime gereksinim duyulur. En yaygın yaklaşımda çıkış gerilimi basamak sayısı arttırılır ve dv/dt oranı düşürülür. İlk geliştirilen ve günümüzde 4 ve üstü şebeke gerilimlerinde çok yaygın olarak kullanılan çok-düzeyli evirii devresi, Şekil.a da bir fazı gösterilen ve 25 yıl öne iat edilen üç-düzeyli nötr noktası ( ) bağlantılı eviriidir [2]. Bu topoloji, özellikle megavat ölçeğinde ve asenkron motor sürüülerinde havalandırıı, pompa, er (tren, lokomotif), vb. uygulamalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde de kullanımı önemli boyutta olan üç-düzeyli nötr noktası bağlantılı evirii ülkemizde iyi bilinmemekte ve dolayısıyla üretimi henüz yapılamamaktadır. Bu çalışmada bu eviriinin ana özelliklerinin tanıtımı amaçlanmaktadır. + C u C l S S2 D D2 S3 S4 + S S2 Şekil Evirii devre topolojileri bir faz diyagramları; üçdüzeyli evirii, iki-düzeyli evirii. 2. ÜÇ-DÜZEYLİ ÖR OKASI BAĞLAILI EİRİCİ Üç-düzeyli evirii faz başına ters-paralel diyotlarıyla birlikte dört adet kapıdan kesime sürülebilen yarıiletken anahtar ve iki adet nötr noktası bağlantı diyotu kullanmaktadır. Üç-fazlı üç-düzeyli evirii toplam oniki adet kontrol edilebilir yarı-iletken anahtar ve altı adet nötr noktası bağlantı diyotundan oluşmaktadır. Şekil.a da gösterilen bir faz diyagramında S ve S4 anahtarları dış anahtarlar, S2 ve S3 ise iç anahtarlar olarak adlandırılır. D ve D2 ise nötr noktası bağlantı diyotlarıdır. ablo, üç-düzeyli eviriide anahtarlama durumlarını ve bunlara göre oluşan faz-nötr arası çıkış gerilimini göstermektedir. Üç-düzeyli eviriide S ile S3 ve S2 ile S4 anahtarları biribirlerinin tersi olarak iletime ve kesime girmektedir (S iletimde ise S3 kesimde olmalıdır). Üç-düzeyli eviriide yarı-iletken anahtarlama elemanları anahtarlanırken uyulması gereken iki önemli kural vardır. Bunlardan birinisi; dıştaki anahtarlar sadee içteki yakın anahtar iletimde iken iletime sokulabilir. Örnek olarak, S sadee S2 anahtarı iletimde ise iletime sokulabilir. S4 ise S3 iletimde ise iletime sokulabilir. İkini kural; içteki yarı-iletken anahtarlar ilgili dıştaki anahtar kesimde ise kesime sokulabilir. Örneğin S2 anahtarı sadee S anahtarı kesimde iken kesime sokulabilir. S3 anahtarı sadee S4 anahtarı kesimde ise kesime sokulabilir. ablo Üç-düzeyli evirii anahtarlama durumları ( : İletimde ve : Kesimde) Anahtarlama durumu Faz gerilimi ( ) S=, S2= (S3=, S4=) + /2 S2=, S3= (S=, S4=) S3=, S4= (S=, S2=) - /2
2 ELECO 26, Elektrik-Elektronik-Bilgisayar üh. Semp., 6- Aralık 26, Bursa, sayfa 26-3 Anahtarlama kurallarına uygun olarak ve ayrıa iyi bir darbe genişlik modülasyonu (DG) darbe şablonu kullanılarak gerilim üretildiğinde üç-düzeyli evirii ve iki-düzeyli evirii faz arası çıkış gerilimleri sırasıyla Şekil 2.a ve Şekil 2.b de gösterilmektedir. Şekil 2.a da görüldüğü gibi, üç-düzeyli evirii faz arası çıkış gerilimi beş farklı gerilim seviyesinden oluşur (-, - /2,, /2, ). İki-düzeyli evirii faz arası çıkış gerilimi ise üç farklı gerilim seviyesinden oluşur (-,, ). Böylee üç-düzeyli eviriide iki-düzeyli eviriiye göre daha sinüse yakın (harmoniği az) çıkış gerilimi elde edilir. Çıkış gerilim harmonikleri anahtarlama frekansının iki katı ve üstünde belirir ve şiddetleri de iki-düzeyli eviriidekinin yarısıdır. Bu nedenle üç-düzeyli evirii yük akımının DG dalgaıkları daha yüksek frekans ve küçük şiddettedir. Anak artan anahtar sayısı dolayısıyla denetim karmaşası iki-düzeyli eviriiye göre daha yüksektir. Üç-düzeyli eviriinin donanımı iki-düzeyli eviriiye göre daha karmaşık ve pahalıdır. Kullanılan yarıiletken anahtar ve sürüü devrelerinin sayısı ikidüzeyli eviriidekinin iki katıdır. Ayrıa nötr noktası bağlantısında altı adet hızlı diyot kullanılmaktadır. Anak kesimdeki anahtarlara DC bara geriliminin yarısı uygulandığı için (iki-düzeyli eviriidekinin yarısı) anahtarlar ekonomik ve verimlidir. Zira yüksek gerilim yarı-iletken anahtarları pahalı ve yüksek kayıplıdır. Dolayısıyla, doğal olarak yüksek gerilim/güç uygulamalarında iki-düzeyli eviriide anahtarları seri bağlayarak gerilim ve güç arttırmak yerine, üç-düzeyli evirii topolojisi kullanılır. Üçdüzeyli eviriinin temel sorunu olan nötr noktası geriliminin kayma/salınma problemi etkin denetim yöntemleri ile giderildiğinde, bu topoloji yüksek güç ve gerilimlerde en uygun seçenek olmakta ve yaygın olarak kullanılmaktadır [3]. 3. ÜÇ-DÜZEYLİ EİRİCİ ZAY EKÖR ODÜLASYO EKİĞİ zay vektör yaklaşımında üç-fazlı evirii ve yük değişkenleri (gerilimler ve akımlar) () kullanılarak karmaşık değişkenlere dönüştürülür. 2 2 = ( u + a v + a w ) () 3 j2 a = e (2) Üç-düzeyli eviriinin her bir fazı üç farklı anahtarlama konumuna sahiptir. Faz çıkışı bu anahtarlama durumlarında artı DC baraya (), eksi DC baraya () veya nötr noktasına () bağlanabilmektedir. Sonuç olarak üç-fazlı üç-düzeyli evirii 3 3 =27 farklı anahtarlama durumuna sahiptir. Eşitlik () kullanılarak 27 anahtarlama durumunda çıkış gerilimleri karmaşık değişkenlere dönüştürüldüğünde karmaşık düzlemde 9 farklı vektör elde edilir. Çıkış gerilimi uzay vektörleri uzayda her 6 de bir tekrarlanır. Şekil 3 ilk 6 lik bölgedeki uzay vektörleri göstermektedir. ektörler sıfır (op, oo, on), küçük (ap, an, bp, bn), orta () ve büyük (a, b) olmak üzere dört tiptedir. zay vektör modülasyonu yaklaşımında bir DG periyodu deki evirii çıkış gerilimi ve referans gerilimi vektör voltsaniye değerleri eşitlenir. Üç-düzeyli eviriide yaygın olarak kullanılan uzay vektör modülasyon tekniği En Yakın Üçgen ektör (EYÜ) tekniğidir [4]. Bu teknikte, () kullanılarak elde edilen referans gerilimi vektörünün uç noktasının içinde bulunduğu üçgensel bölgeyi oluşturan üç-düzeyli evirii çıkış gerilim vektörleri (en yakın vektörler) referans gerilim vektörünü oluşturmak için belirli sürelerde kullanılırlar. Kullanılaak olan çıkış gerilim vektörlerinin süreleri, k, k+ ve k+2,, (3) karmaşık sayı denklemi ve (4) kullanılarak hesaplanır. [] * = k k + k+ k+ + k+ 2 k + 2 = k + k+ + k +2 (3) (4) t [ms] 4 [] t [ms] 4 Şekil 2 Faz arası çıkış gerilimleri; üç-düzeyli evirii, iki-düzeyli evirii. ektörlerin kullanım sıraları en az anahtarlama ile en yüksek kaliteli çıkış gerilimi dalgasını üretme mantığına göre belirlenir. EYÜ tekniğinde yaygın olarak kullanılan ve bu başarım ölçütlerini sağlayan darbe şablonu Şekil 4 te gösterilmektedir [4]. Elde edilen vektör kullanım süreleri ve darbe şablonu kullanılarak yarı-iletken anahtarların bir DG periyodundaki iletim süreleri hesaplanır. Evirii referans gerilimi vektörü şiddeti * m nin (sinüs faz referans gerilimi şiddetinin) eviriinin DG uygulayarak temel frekansta üretebileeği en yüksek faz gerilimi şiddetine oranı modülasyon indeksi i olarak tanımlanır ve i eviriinin gerilim kullanım oranının göstergesidir. * i = m /( / 3) (5) 2
3 ELECO 26, Elektrik-Elektronik-Bilgisayar üh. Semp., 6- Aralık 26, Bursa, sayfa 26-3 (op) (oo) (on) (bp) (bn) θ ref (ap) (an) () Şekil 3 Üç-düzeyli evirii çıkış gerilimi uzay vektör gösterimi (altıgende ilk 6 ). Faz Faz Faz Faz Bölge op bp ap oo bn an on on an bn oo ap bp op ap bp ap a an an a ap bp b bn bn b bp bn an an bn ap bp Şekil 4 EYÜ darbe şablonu. Kararlı halde sinüs referans gerilimleri ve i =.72 için elde edilen anahtar iletim sürelerinin DG periyoduna oranı (t on /) (çalışma oranı) Şekil 5 te gösterilmektedir. Şekilde gösterildiği gibi iç anahtarlar S2 ve S3 ün çalışma oranları yaklaşık yarım temel periyot boyuna e eşittir (anahtarlar sürekli iletimdedirler). Bu yüzden S2 ve S3 ün iletim kayıpları dıştaki anahtar S ve S4 e oranla daha yüksektir. Aynı nedenle nötr noktası bağlantı diyotlarının da iletim kaybı yüksek olmaktadır. Bu bilgiler tasarımda önemlidir. Çalisma Oranı Çalisma Oranı.8 Sx π ω e.8 Sx π ω e Çalisma Oranı Çalisma Oranı Sx2 π ω e.8 Sx π ω e Şekil 5 Üç-düzeyli evirii yarı-iletken anahtarlarının çalışma oranları (x:,, ). 4. ORA OKA (ÖR) GERİLİİ Üç-düzeyli eviriinin en önemli sorunu olan olan nötr noktası geriliminin kayması ve/veya salınım yapması kullanılan darbe şablonu ile ilişkilidir. Kullanılan darbe şablonu sonuu oluşan anahtarlama durumları ve yük akımlarının işaretlerine bağlı olarak nötr noktasına akım girer ya da çıkar (bkz. Şekil 6). Şekil 6.a da gösterildiği gibi nötr noktasına akım akması durumunda nötr noktası gerilimi daha büyük değerlere doğru kayar. Şekil 6.b de gösterilen akım çekilmesi durumunda ise nötr noktası gerilimi aşağı doğru kayar. ötr noktası geriliminin düşük frekansta salınım yapması da kullanılan darbe şablonunun sonuudur. Şekil 6. de düşük frekans (tipik olarak çıkış temel frekansının üç katı frekans) salınımlarına neden olan anahtarlama durumu (Şekil 3 te gerilim vektörü) gösterilmektedir. ötr noktası kullanılmadığında (Şekil 6.d) sözkonusu problemlerle karşılaşılmaz. ötr noktası gerilimi modülasyon indeksine de bağlıdır. i.5 için nötr noktası üzerinde düşük frekansta salınımlar görülmez. i >.5 için ise görülür. Düşük frekanstaki salınımların genlikleri yük güç katsayısına (F) da bağlıdır. F düştükçe düşük frekanstaki salınımların genlikleri artar. Kayma veya salınım miktarı %3-5 ten fazla olursa çıkış gerilimi bozulur ve daha önemlisi anahtarlar aşırı gerilimden zarar görür ve bozulur. Anak kullanılan darbe şablonu üzerinde değişiklikler yapma mantığında dayanan etkin denetim yöntemleri kullanılarak nötr noktası gerilimi denetim altında tutulabilir ve bu sorun tamamen giderilebilir [3]. () (d) Şekil 6 Üç-düzeyli evirii anahtarlama durumlarının nötr noktası gerilimine etkilerini gösteren örnek durumlar. 3
4 ELECO 26, Elektrik-Elektronik-Bilgisayar üh. Semp., 6- Aralık 26, Bursa, sayfa 26-3 İki parametre yönteminde, referans gerilim vektörü iç altıgende (Şekil 3, A üçgeni) iken nötr noktası gerilim hatasını sıfırlamak için tekrarlı vektörler (Şekil 3, (ap), (an) ve (bp), (bn)) kullanılır. Referans gerilim vektörü iç altıgende değilse, orta vektör (Şekil 3 ()) komşu büyük vektörlere (Şekil 3 ve ) dağıtılarak nötr nokta dengesi sağlanır. Bu yöntem uygulandığında, nötr noktasındaki kayma ve/veya salınım en kısa zamanda en aza indirilebilir. Şekil 7 de nötr nokta gerilimi 3 iken bunu iki parametre yöntemiyle sıfıra indirme dinamiği bilgisayar benzetimi ile inelenmiştir. Yöntemin başarımı her koşulda yüksek olup hatayı sıfırlamaktadır. [] ERAL OI OEIAL i=.2 i=.4 i=.6 i=.8 i= t [s] Şekil 7 Çeşitli i değerleri ve F= için iki parametreli nötr nokta denetimiyle nötr gerilimi hatasının sıfırlanması. 5. ORAK OD GERİLİİ Eviriilerin önemli bir özelliği yükün yıldız noktası ile toprak arası gerilim olan ortak mod gerilimidir. Yüksek frekanstaki bozuu etkilerin (sargı izolasyon delinmesi, yataklarda aşınma, kaçak akım, elektronik devrelerde gürültü) az olması için bu gerilimin ve değişim hızının (dv/dt) düşük olması istenir. EYÜ kullanıldığında, i.5 için ortak mod gerilimi Şekil 8 de ile gösterildiği gibidir. Ortak mod geriliminin en büyük değeri iki-düzeyli evirii ile aynı olup /2 şiddetindedir. Anak ikidüzeyli eviriide basamaklar /3 şiddetindeyken üçdüzeyli eviriide bunun yarısı kadardır. Böylee daha düşük dv/dt oranı elde edilir. i >.5 için ortak mod gerilimi iki-düzeyli eviriiye göre daha düşüktür. Ortak mod gerilimin en büyük değeri /3 olup değişim yine /6 küçük adımlarıyla olmaktadır. Bu durum Şekil 6 da, C ve D de gösterilmektedir. Böylee tüm çalışma bölgelerinde üç-düzeyli eviriinin iki-düzeyliye göre ortak mod gerilim bakımından üstün olduğu görülür. 6. DEEY SOÇLARI ODÜ Elektrik ühendisliği Bölümü, Güç Elektroniği Laboratuvarında tasarlanan birer adet 5kA güünde iki-düzeyli ve üç-düzeyli evirii deneysel olarak 2.2 k asenkron motorun sürdüğü bir havalandırıı yükü ile yüklenmiş ve deneysel olarak değerlendirilmiştir. Her iki evirii sisteminde de girişte 4 LLrms, 5 Hz AC şebekeden beslenen diyotlu doğrultuu kullanılarak 55 DC bara gerilimi elde edilmiştir. Havalandırıı yükü için açık çevrim hız denetimi yeterli olduğundan eviriiler sabit /f oranlı (22 / 5 Hz) deneteçle sürülmüştür. Denetim ortamı S32C288 DS tabanlıdır. Her iki eviriide de taşıyıı frekansı 5 khz olarak seçilmiştir. otorun 25 min - hızda döndüğü çalışma durumunda (f * = 45 Hz), eviriilerin çıkış akımı ve ortak mod gerilimi inelenmiştir. Şekil 9 da deneysel sistemin fotoğrafı görülmektedir. Şekil da görüldüğü gibi, üç-düzeyli evirii motor faz akımı dalgaıkları iki-düzeyliye göre çok daha azdır (yaklaşık ½ kat). Şekil de görüldüğü gibi üçdüzeyli eviriide ortak mod geriliminin dv/dt oranı daha düşüktür ve ayrıa sözkonusu çalışma bölgesinde şiddeti de daha azdır. Dolayısıyla ortak mod geriliminin zarar verii etkileri iki-düzeyliye göre daha azdır. Şekil 2 de geliştirilen iki parametreli nötr noktası denetim yöntemiyle yüksek i çalışma koşulunda çalışıyorken nötr noktası geriliminin denetlenişi gösterilmektedir. Şekilde osilogramın ilk (sol) yarısında denetim yapılmazken ikini (sağ) yarısında geliştirilen yöntemle denetim yapılarak nötr noktası gerilimi kaymasının yokedildiği ve salınımının bastırıldığı görülmektedir Şekil 8 Üç-düzeyli evirii ortak mod gerilimleri. Şekil 9 Deneysel üç-düzeyli evirii sistemi ve havalandırıı yük sistemi. 4
5 ELECO 26, Elektrik-Elektronik-Bilgisayar üh. Semp., 6- Aralık 26, Bursa, sayfa 26-3 uygulamalarında daha çok terih edilmektedir [5], [6]. Şekil 3 de giriş akım kalitesini yükseltii oniki-darbe giriş doğrultuulu üç-düzeyli evirii motor sürüüsü devre diyagramı gösterilmektedir. Havalandırıı, pompa, kompresör, lokomotif, dev-yük kamyonu vb. yükler bu tip motor sürüülerinin tipik uygulama alanlarıdır. Sağladıkları enerji verimliliği, güç ve hareket kalitesi nedeniyle kullanımları yaygınlaşmaktadır. Enerjinin her iki doğrultuda da akması gerektiği rejeneratif uygulamalarda, giriş katında da üç düzeyli eviriinin kullanımı ile hem enerji şebekeye aktarılarak enerji verimi yükseltilmekte, hem de şebekeden çekilen akımın toplam harmonik bozulması az ve güç katsayısı yüksek yapılabilmektedir. Şekil otor akımları; Üç-düzeyli evirii, İkidüzeyli evirii (2A/bölme, 3.5ms/bölme). C u D D2 S S2 S3 D D2 S S2 S3 D D2 S S2 S3 C l S4 S4 S4 I Şekil 3 Üç-düzeyli eviriili motor sürüü diyagramı. Şekil Ortak mod gerilimleri; Üç-düzeyli evirii, İki-düzeyli evirii (/bölme, µs/bölme). Şekil 2 i =.87 çalışma noktasında DC bara toplam gerilimi, motor faz akımı ve nötr nokta gerilimi (Ölçekler: 5/bölme, 5A/bölme, 2/bölme, 2ms/bölme). 7. YGLAALAR Üç-düzeyli eviriiler 4 AC ve üstünde geniş gerilim ve güç değerlerinde kullanılmaktadır. Anak özellikle DC bara ve megavat ve üstü güç 8. SOÇ Üç-düzeyli eviriiler 4 AC ve üstünde geniş gerilim ve güç değerlerinde kullanılmaktadır. odülasyon ve denetim yöntemi karmaşık olan bu tür eviriilerin gerçeklenmesi sayısal işaret işleyiiler ve vektör modülasyon/denetim yaklaşımları ile kolaylaşmaktadır. ötr noktası kayma ve salınımı iki parametre denetim yöntemi ile yokedilebilmektedir. KAYAKÇA [] J.. Erdman, R.J. Kerkman, D.. Shlegel, and G.L. Skibinski, Effet of inverters on AC motor bearing urrents and shaft voltages, IEEE rans. Ind. Appl., ol.32, o.2, pp , 996. [2] A. abae, I. akahashi, and H. Akagi, A ew eutral-oint-clamped Inverter, IEEE rans. Ind. Appl., ol.7, o.5, pp , 98. [3] B. Üstüntepe, Üç-Düzeyli ötr oktası Bağlantılı Evirii İçin İki arametreli odülasyon ve ötr oktası Denetim Yöntemi, Yüksek Lisans ezi, ODÜ, Aralık 25. [4] K.Yamanaka, A.. Hava, H.Kirino, Y.anaka,.Koga, and.kume, A ovel eutral oint otential Stabilization ehnique sing the Information of Output Current olarities and oltage etor, IEEE rans. Ind. Appliat., ol.38, o:6, pp ov/de 22. [5] D. Krug and S. Bernet, Comparison of state-of-theart voltage soure onverter topologies for medium voltage appliations, IEEE-IAS23 Conf. Re. ol., pp [6] R. eihmann and S. Bernet, A omparison of three-level onverters versus two-level onverters for low-voltage drives, tration, and utility appliations, IEEE rans. Ind. Appl., ol.4, o.3, pp , 25. 5
Statik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta AA dalga şekli üretmektir.
4. Bölüm Eviriciler ve Eviricilerin Sınıflandırılması Doç. Dr. Ersan KABALCI AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Giriş Statik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta
DetaylıEVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya
6. Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi 04-06 Haziran 2015, Sakarya KÜÇÜK RÜZGAR TÜRBİNLERİ İÇİN ŞEBEKE BAĞLANTILI 3-FAZLI 3-SEVİYELİ T-TİPİ DÖNÜŞTÜRÜCÜ DENETİMİ İbrahim Günesen gunesen_81@hotmail.com
DetaylıÜÇ FAZLI ALTI SEVİYELİ PWM İNVERTER İLE BESLENEN ASENKRON MOTORUN MATLAB/SİMULİNK UYGULAMASI. Hüseyin GÜZELCİK 1,
ÜÇ FAZLI ALTI SEVİYELİ PWM İNVERTER İLE BESLENEN ASENKRON MOTORUN MATLAB/SİMULİNK UYGULAMASI Hüseyin GÜZELCİK 1, 1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Karadeniz Teknik Üniversitesi hguzelcik@ktu.edu.tr
DetaylıŞekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri
2. Alternatif Akım =AC (Alternating Current) Değeri ve yönü zamana göre belirli bir düzen içerisinde değişen akıma AC denir. En çok bilinen AC dalga biçimi Sinüs dalgasıdır. Bununla birlikte farklı uygulamalarda
DetaylıAnahtarlama Modlu DA-AA Evirici
Anahtarlama Modlu DA-AA Evirici Giriş Anahtarlama modlu eviricilerde temel kavramlar Bir fazlı eviriciler Üç fazlı eviriciler Ölü zamanın PWM eviricinin çıkış gerilimine etkisi Diğer evirici anahtarlama
DetaylıAkım Kontrollü Gerilim Kaynaklı Evirici İle Sürülen RL Yükü Üzerindeki Akım Harmoniklerinin İncelenmesi
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 011, Elazığ, Turkey Akım Kontrollü Gerilim Kaynaklı Evirici İle Sürülen RL Yükü Üzerindeki Akım Harmoniklerinin İncelenmesi Ş. Demirbaş
DetaylıModüler Çok Seviyeli Dönüştürücüler: Anahtarlama Yöntemleri. Modular Multilevel Converters: Switching Methods
A C A C A C Modüler Çok Seviyeli Dönüştürücüler: Anahtarlama Yöntemleri Modular Multilevel Converters: Switching Methods Barış Çiftçi 1,3 1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi Çankaya, Ankara 3 Savunma Sistem
DetaylıTEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLSÜZ DOĞRULTUCULAR
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) TEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLSÜZ DOĞRULTUCULAR 1. DENEYİN
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA 1 İçindekiler DC/AC İnvertör Devreleri 2 Güç elektroniğinin temel devrelerinden sonuncusu olan Đnvertörler, herhangi bir DC kaynaktan aldığı
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri)
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) 1. DENEYİN AMACI ÜÇ FAZ EVİRİCİ 3 Faz eviricilerin çalışma
DetaylıBölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri
Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri Elektrik gücünü yüksek verimli bir biçimde kontrol etmek ve formunu değiştirmek (dönüştürmek) için oluşturlan devrelere denir. Şekil 1 de güç girişi 1 veya 3 fazlı AA
DetaylıALTERNATİF AKIMIN TEMEL ESASLARI
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ ALTERNATİF AKIMIN TEMEL ESASLARI Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ Elektrik enerjisi, alternatif akım ve doğru akım olarak
DetaylıPIC16F877 Mikrodenetleyicisi İle Uzay Vektör PWM İşaretlerinin Üretilmesi
PIC16F877 Mikrodenetleyicisi İle Uzay Vektör PWM İşaretlerinin Üretilmesi Hakan ÇELİK 1 Eyyüp ÖKSÜZTEPE 2 Hasan KÜRÜM 3 1 TEİAŞ, Doğu Anadolu Yük Tevzi İşletme Müdürlüğü, 25020, Erzurum 2 Milli Eğitim
DetaylıKaskat Bağlı Çok Seviyeli Eviriciden Beslenen Asenkron Motorun Kapalı Çevrim Hız Kontrolü
Kaskat Bağlı Çok Seviyeli Eviriciden Beslenen Asenkron Motorun Kapalı Çevrim Hız Kontrolü Ayşe Kocalmış Bilhan Sedat Sünter Hüseyin ALTUN 3, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıKARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Elektrik Makinaları II Laboratuvarı DENEY 3 ASENKRON MOTOR A. Deneyin Amacı: Boşta çalışma ve kilitli rotor deneyleri yapılarak
DetaylıÜÇ SEVİYELİ UZAY VEKTÖR DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU İNVERTER İLE SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLÜ
Fırat ÜniversitesiElazığ ÜÇ SEVİYELİ UZAY VEKTÖR DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU İNVERTER İLE SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLÜ Semra CEYLAN, Eyyüp ÖKSÜZTEPE,Zeki OMAÇ ElekElektronik
DetaylıDENEY 7. Frekans Modülasyonu
DENEY 7 Frekans Modülasyonu Frekans Modülasyonu Frekans ve az odülasyonları açı (t) odülasyonu teknikleri olarak adlandırılırlar. Frekans odülasyonunda, taşıyıcı sinyalin rekansı odüle eden sinyal ile
DetaylıBÖLÜM 4 AM DEMODÜLATÖRLERİ
BÖLÜM 4 AM DEMODÜLATÖRLERİ 4.1 AMAÇ 1. Genlik demodülasyonunun prensibini anlama.. Diyot ile bir genlik modülatörü gerçekleştirme. 3. Çarpım detektörü ile bir genlik demodülatörü gerçekleştirme. 4. TEMEL
DetaylıDÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL HABERLEŞME SİSTEMLERİ TEORİK VE UYGULAMA LABORATUVARI 3.
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL HABERLEŞME SİSTEMLERİ TEORİK VE UYGULAMA LABORATUVARI 3. DENEY AÇI MODÜLASYONUNUN İNCELENMESİ-1 Arş. Gör. Osman DİKMEN
DetaylıTEK FAZLI DOĞRULTUCULAR
ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK ÜHENDĠSLĠĞĠ GÜÇ ELEKTRONĠĞĠ LABORATUAR TEK FAZL DOĞRULTUCULAR Teorik Bilgi Pek çok güç elektroniği uygulamasında, giriş gücü şebekeden alınan 50-60 Hz lik AC güç şeklindedir ve uygulamada
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI
ERİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI KOMPANZASYON DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN
Detaylı7. Sunum: Çok Fazlı Devreler. Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık
7. Sunum: Çok Fazlı Devreler Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık 1 Üç Fazlı Devreler Üç fazlı devreler bünyesinde üç fazlı gerilim içeren devrelerdir.
DetaylıAnalog Sayısal Dönüşüm
Analog Sayısal Dönüşüm Gerilim sinyali formundaki analog bir veriyi, iki tabanındaki sayısal bir veriye dönüştürmek için, az önce anlatılan merdiven devresiyle, bir sayıcı (counter) ve bir karşılaştırıcı
DetaylıDOĞRULTUCULAR VE REGÜLATÖRLER
Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Anabilim Dalı Elektronik I Dersi Laboratuvarı DOĞRULTUCULAR VE REGÜLATÖRLER 1. Deneyin Amacı Yarım
DetaylıAC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri
AC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri U : AC girişteki efektif faz gerilimi f : Frekans q : Faz sayısı I d, I y : DC çıkış veya yük akımı (ortalama değer) U d U d : DC çıkış gerilimi, U d = f() : Maksimum
DetaylıÜÇ-FAZLI TAM DALGA YARI KONTROLLÜ DOĞRULTUCU VE ÜÇ-FAZLI EVİRİCİ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Güç Elektroniği Uygulamaları ÜÇ-FAZLI TAM DALGA YARI KONTROLLÜ DOĞRULTUCU VE ÜÇ-FAZLI EVİRİCİ Hazırlık Soruları
DetaylıBölüm 14 FSK Demodülatörleri
Bölüm 14 FSK Demodülatörleri 14.1 AMAÇ 1. Faz kilitlemeli çevrim(pll) kullanarak frekans kaydırmalı anahtarlama detektörünün gerçekleştirilmesi.. OP AMP kullanarak bir gerilim karşılaştırıcının nasıl tasarlanacağının
DetaylıÜç Fazlı Sistemler ALIŞTIRMALAR
Üç Fazlı istemler 477 11.10. ALŞMALA oru 11.1: Üç fazlı yıldız bağlı dengeli bir yükün faz-nötr gerilimi 150V dur. Yükün hat (=fazlar arası) gerilimini bulunuz. (Cevap : Hat 260V) oru 11.2: Üç fazlı üçgen
DetaylıBİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI
BİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI Sabri ÇAMUR 1 Birol ARİFOĞLU 2 Ersoy BEŞER 3 Esra KANDEMİR BEŞER 4 Elektrik Mühendisliği Bölümü Mühendislik Fakültesi Kocaeli Üniversitesi, 41100, İzmit,
DetaylıENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI
ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI Özgür GENCER Semra ÖZTÜRK Tarık ERFİDAN Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Elektrik Mühendisliği Bölümü, Kocaeli San-el Mühendislik Elektrik
DetaylıDENEY-2 ANİ DEĞER, ORTALAMA DEĞER VE ETKİN DEĞER
DENEY-2 ANİ DEĞER, ORTALAMA DEĞER VE ETKİN DEĞER TEORİK BİLGİ Alternatıf akımın elde edilmesi Zaman içerisinde yönü ve şiddeti belli bir düzen içerisinde değişen akıma alternatif akım denir. Alternatif
DetaylıCihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı
Ölçüm Cihazının Adı: Enerji Analizörü Cihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı 1) Ölçümün Amacı Amaç; şebeke ya da cihazların(motor barındıran
DetaylıFatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I LAB SINAVI DARBE GENLİK MODÜLASYONU (PWM)
Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I LAB SINAVI DARBE GENLİK MODÜLASYONU (PWM) 9.1 Amaçlar 1. µa741 ile PWM modülatör kurulması. 2. LM555 in çalışma prensiplerinin
DetaylıPWM Doğrultucular. AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde,
PWM DOĞRULTUCULAR PWM Doğrultucular AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde, - elektronik balastlarda, - akü şarj sistemlerinde, - motor sürücülerinde,
DetaylıBelirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi
CBÜ Fen Bil. Dergi., Cilt 11, Sayı, 11-16 s. CBU J. of Sci., Volume 11, Issue, p 11-16 Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi Anıl Kuç 1*, Mustafa Nil *, İlker
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıUZAY VEKTÖR DARBE GENİŞLİK MODÜLASYON TEKNİĞİ KULLANAN DİYOT KENETLEMELİ ÇOK SEVİYELİ EVİRİCİNİN MODELLENMESİ
UZY VEKTÖR DRE GENİŞLİK MODÜLSYON TEKNİĞİ KULLNN DİYOT KENETLEMELİ ÇOK SEVİYELİ EVİRİİNİN MODELLENMESİ yşe Kocalmış ilhan, Sedat Sünter 2,2 Elektrik-Elektronik Mühendisliği ölümü Fırat Üniversitesi akocalmis@firat.edu.tr,
DetaylıSÜRÜCÜLÜ SİSTEMLERDE ENERJİ KALİTESİ PROBLEMLERİNİN İNCELENMESİ
SÜRÜCÜLÜ SİSTEMLERDE ENERJİ KALİTESİ PROBLEMLERİNİN İNCELENMESİ Ahmet Can YÜKSEL a.canyuksel@gmail.com Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Denizhan AKIN akindenizhan@gmail.com İstanbul Teknik Üniversitesi
DetaylıELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER
BÖLÜM 4 A.A. MOTOR SÜRÜCÜLERİ 4.1.ALTERNATİF AKIM MOTORLARININ DENETİMİ Alternatif akım motorlarının, özellikle sincap kafesli ve bilezikli asenkron motorların endüstriyel uygulamalarda kullanımı son yıllarda
DetaylıŞekil 5.1 Opamp Blok Şeması ve Eşdeğer Devresi
DENEY NO :5 DENEYİN ADI :İşlemsel Kuvvetlendirici - OPAMP Karakteristikleri DENEYİN AMACI :İşlemsel kuvvetlendiricilerin performansını etkileyen belli başlı karakteristik özelliklerin ölçümlerini yapmak.
DetaylıELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI
ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI 1. Direnç Renk Kodları Direnç Renk Tablosu Renk Sayı Çarpan Tolerans SİYAH 0 1 KAHVERENGİ 1 10 ± %1 KIRMIZI 2 100 ± %2 TURUNCU 3 1000 SARI 4 10.000 YEŞİL 5 100.000 ± %0.5 MAVİ
DetaylıEET-202 DEVRE ANALİZİ-II DENEY FÖYÜ OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME
OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME Deney No:1 Amaç: Osiloskop kullanarak AC gerilimin genlik periyot ve frekans değerlerinin ölçmesi Gerekli Ekipmanlar: AC Güç Kaynağı, Osiloskop, 2 tane 1k
DetaylıCOMPARISON OF SINUSOIDAL PWM ZERO CURRENT TRANSITION INVERTER WITH RESONANT LINK INVERTER
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye SİNÜSOİDAL DGM SIFIR AKIM GEÇİŞLİ EVİRİCİ İLE REZONANS HATLI EVİRİCİNİN KARŞILAŞTIRILMASI COMPARISON OF SINUSOIDAL
DetaylıŞekil 3-1 Ses ve PWM işaretleri arasındaki ilişki
DARBE GENİŞLİK MÖDÜLATÖRLERİ (PWM) (3.DENEY) DENEY NO : 3 DENEY ADI : Darbe Genişlik Modülatörleri (PWM) DENEYİN AMACI : µa741 kullanarak bir darbe genişlik modülatörünün gerçekleştirilmesi.lm555 in karakteristiklerinin
DetaylıYarım Dalga Doğrultma
Elektronik Devreler 1. Diyot Uygulamaları 1.1 Doğrultma Devreleri 1.1.1 Yarım dalga Doğrultma 1.1.2 Tam Dalga Doğrultma İki Diyotlu Tam Dalga Doğrultma Dört Diyotlu Tam Dalga Doğrultma Konunun Özeti *
DetaylıGüç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve elektronik bilim dalları arasında bir bilim dalıdır.
3. Bölüm Güç Elektroniğinde Temel Kavramlar ve Devre Türleri Doç. Dr. Ersan KABALC AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Güç Elektroniğine Giriş Güç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve
DetaylıDC DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER
1. DENEYİN AMACI KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) DC DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER DC-DC gerilim azaltan
DetaylıKaradeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I İŞLEMSEL YÜKSELTECİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMALARI
Öğr. Gör. Oğuzhan ÇAKIR 377 42 03, KTÜ, 2010 Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I İŞLEMSEL YÜKSELTECİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMALARI 1. Deneyin
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI
DENEY-2 Kapaksız raporlar değerlendirilmeyecektir. ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI 1. Teorik Bilgi Asenkron Motorların Çalışma Prensibi Asenkron motorların çalışması şu üç prensibe dayanır:
DetaylıDENEY 5: İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER ve UYGULAMA DEVRELERİ
DENEY 5: İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER ve UYGULAMA DEVRELERİ Amaç: İşlemsel yükselteç uygulamaları Kullanılan Cihazlar ve Devre Elemanları: 1. Dirençler: 1k, 10k, 100k 2. 1 adet osiloskop 3. 1 adet 15V luk simetrik
DetaylıAlternatif Akım Devre Analizi
Alternatif Akım Devre Analizi Öğr.Gör. Emre ÖZER Alternatif Akımın Tanımı Zamaniçerisindeyönüveşiddeti belli bir düzen içerisinde (periyodik) değişen akıma alternatif akımdenir. En bilinen alternatif akım
DetaylıDENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP
DENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP Amaç: Bu deneyin amacı, öğrencilerin alternatif akım ve gerilim hakkında bilgi edinmesini sağlamaktır. Deney sonunda öğrencilerin, periyot, frekans, genlik,
DetaylıBara Tipi Akım Transformatörü Bus Type Current Transformer. Kablo Tipi Akım Transformatörü Cable Type Current Transformer
Bara Tipi Akım Transformatörü Bus Type Current Transformer Primer iletkeni (sargısı) bulunmayan, ancak primer yalıtımı olan, doğrudan doğruya bir iletken ya da bara üzerinden bağlanabilen akım transformatörüdür.
DetaylıAC-AC MOTOR SÜRÜCÜLERDE GĠRĠġ GÜÇ KALĠTESĠ VE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ
AC-AC MOTOR SÜRÜCÜLERDE GĠRĠġ GÜÇ KALĠTESĠ VE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ V. Volkan Aban 1 Ahmet M. Hava 2 Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İnönü Bulvarı, Balgat, 06531
DetaylıÇok Yüksek Verimli Kesintisiz Güç Kaynakları Very High Efficiency UPS Systems
Çok Yüksek Verimli Kesintisiz Güç Kaynakları Very High Efficiency UPS Systems Bülent Üstüntepe 1, Mustafa Ardıç 2, İbrahim Güneş 3, Osman Okay 4, Volkan Çinetci 5, Ahmet M. Hava 6 1,2,3,4,5 ENEL Enerji
DetaylıRÜZGAR ENERJİSİ. Anahtar sözcükler: Rüzgar Enerjisi, Rüzgar Türbini, Elektriksel Dönüşüm Sistemleri, Jeneratör.
RÜZGAR ENERJİSİ Küçük güçlü sistemlerde eskiden çok kullanılan doğru akım (DA) jeneratörü, günümüzde yerini genellikle senkron veya asenkron jeneratörlere bırakmıştır. Bu jeneratörler, konverterler yardımıyla
DetaylıAsenkron Makineler (2/3)
Asenkron Makineler (2/3) 1) Asenkron motorun çalışma prensibi Yanıt 1: (8. Hafta web sayfası ilk animasyonu dikkatle inceleyiniz) Statora 120 derecelik aralıklarla konuşlandırılmış 3 faz sargılarına, 3
DetaylıDesign and Implementation of a Three Level Inverter
Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, -(008),77-84 Üç-Seviyeli Bir Eviriinin Tasarım ve Uygulaması Çetin ELMAS, Okan BİNGÖL * Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Elektrik
DetaylıİNDEKS. Cuk Türü İzolesiz Dönüştürücü, 219 Cuk Türü İzoleli Dönüştürücü, 228. Çalışma Bölgeleri, 107, 108, 109, 162, 177, 197, 200, 203, 240, 308
İNDEKS A AC Bileşen, 186 AC Gerilim Ayarlayıcı, 8, 131, 161 AC Kıyıcı, 8, 43, 50, 51, 54, 62, 131, 132, 133, 138, 139, 140, 141, 142, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157,
DetaylıDüzenlilik = ((Vçıkış(yük yokken) - Vçıkış(yük varken)) / Vçıkış(yük varken)
KTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Sayısal Elektronik Laboratuarı DOĞRULTUCULAR Günümüzde bilgisayarlar başta olmak üzere bir çok elektronik cihazı doğru akımla çalıştığı bilinen
DetaylıŞekil 7.1. (a) Sinüs dalga giriş sinyali, (b) yarım dalga doğrultmaç çıkışı, (c) tam dalga doğrultmaç çıkışı
DENEY NO : 7 DENEY ADI : DOĞRULTUCULAR Amaç 1. Yarım dalga ve tam dalga doğrultucu oluşturmak 2. Dalgacıkları azaltmak için kondansatör filtrelerinin kullanımını incelemek. 3. Dalgacıkları azaltmak için
Detaylı6. TRANSİSTÖRÜN İNCELENMESİ
6. TRANSİSTÖRÜN İNCELENMESİ 6.1. TEORİK BİLGİ 6.1.1. JONKSİYON TRANSİSTÖRÜN POLARMALANDIRILMASI Şekil 1. Jonksiyon Transistörün Polarmalandırılması Şekil 1 de Emiter-Beyz jonksiyonu doğru yönde polarmalandırılır.
DetaylıİNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR
İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR ENTEGRE MOTOR ÇÖZÜMLERİ Günümüzde enerji kaynakları hızla tükenirken enerjiye olan talep aynı oranda artmaktadır. Bununla beraber enerji maliyetleri artmakta ve enerjinin optimum
DetaylıAŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri
Koruma Röleleri AŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri Trafolarda meydana gelen arızaların başlıca nedenleri şunlardır: >Transformatör sargılarında aşırı yüklenme
DetaylıELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ
Giresun Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Bölüm Başkanı Bölümün tanıtılması Elektrik Elektronik Mühendisliğinin tanıtılması Mühendislik Etiği Birim Sistemleri Direnç,
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ
1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Üç Fazlı Asenkron Motorlarda Döner Manyetik Alanın Meydana Gelişi Stator sargılarına üç fazlı alternatif gerilim uygulandığında uygulanan gerilimin frekansı ile
Detaylıİleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN: MODÜLER ÇOK SEVİYELİ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ
İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN:2147-3455 MODÜLER ÇOK SEVİYELİ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ Ayhan DÜNDAR 1, Mehmet UÇAR 2 1 Düzce Üniversitesi, FBE, Elektrik
DetaylıGerilim beslemeli invertörler, akım beslemeli invertörler / 13. Hafta. Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir.
1 fazlı Gerilim Kaynaklı PWM invertörler (Endüktif yükte); Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir. Şekil-7.7 den görüldüğü gibi yükün endüktif olması durumunda, yük üzerindeki enerjinin
DetaylıMekatronik Mühendisliği Lab1 (Elektrik-Elektronik) Seri ve Paralel RLC Devreleri
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNA FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK LABORATUARI (LAB I) DENEY 3 Deney Adı: Seri ve Paralel RLC Devreleri Öğretim Üyesi: Yard. Doç. Dr. Erhan AKDOĞAN
DetaylıASENKRON MAKİNELER. Asenkron Motorlara Giriş
ASENKRON MAKİNELER Asenkron Motorlara Giriş İndüksiyon motor yada asenkron motor (ASM), rotor için gerekli gücü komitatör yada bileziklerden ziyade elektromanyetik indüksiyon yoluyla aktaran AC motor tipidir.
DetaylıTRAFO BAĞLANTILARINA DAYALI ÇOK DARBELİ STATCOM TASARIM ÇALIŞMALARI
TRAFO BAĞLANTILARINA DAYALI ÇOK DARBELİ TASARIM ÇALIŞMALARI Burhan Gültekin TÜBİTAK-Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü 06531, ODTÜ/ ANKARA Öz- İletim sistemlerindeki gerilim regülasyonu ve bölgeler
Detaylı5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri
Elektrik devrelerinde ölçülebilen büyüklükler olan; 5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri Akım Gerilim Devrede bulunan kaynakların tiplerine göre değişik şekillerde olabilir. Zamana bağlı
DetaylıEET-202 DEVRE ANALİZİ-II DENEY FÖYÜ OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME
OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME Deney No:1 Amaç: Osiloskop kullanarak AC gerilimin genlik periyot ve frekans değerlerinin ölçmesi Gerekli Ekipmanlar: AC Güç Kaynağı, Osiloskop, 2 tane 1k
Detaylı2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir.
Tristörlü Redresörler ( Doğrultmaçlar ) : Alternatif akımı doğru akıma çeviren sistemlere redresör denir. Redresörler sanayi için gerekli olan DC gerilimin elde edilmesini sağlar. Büyük akım ve gerilimlerin
DetaylıBÖLÜM 2 DİYOTLU DOĞRULTUCULAR
BÖLÜM 2 DİYOTLU DOĞRULTUCULAR A. DENEYİN AMACI: Tek faz diyotlu doğrultucuların çalışmasını ve davranışını incelemek. Bu deneyde tek faz yarım dalga doğrultucuları, omik ve indüktif yükler altında incelenecektir.
DetaylıÇukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği
Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı Deney Föyü Deney#8 Alan Etkili Transistör (FET) Karakteristikleri Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU Doç. Dr. Mutlu AVCI ADANA,
DetaylıÜç Fazlı Paralel Etkin Süzgecin Akım Denetim Yöntemleri
ELECO 26, Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Müh. Semp., 6- Aralık 26, Bursa, sayfa 2-25 Üç Fazlı Paralel Etkin Süzgecin Akım Denetim Yöntemleri Hasan Özkaya Osman Selçuk Şentürk Ahmet M. Hava ODTÜ Elektrik
DetaylıDüzenlenirse: 9I1 5I2 = 1 108I1 60I2 = 12 7I1 + 12I2 = 4 35I1 60I2 = I1 = 8 I 1
ELEKTRİK-ELEKTRONİK DERSİ FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ Şekiller üzerindeki renkli işaretlemeler soruya değil çözüme aittir: Maviler ilk aşamada asgari bağımsız denklem çözmek için yapılan tanımları,
DetaylıDENEY 16 Sıcaklık Kontrolü
DENEY 16 Sıcaklık Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Sıcaklık kontrol elemanlarının türlerini ve çalışma ilkelerini öğrenmek. 2. Bir orantılı sıcaklık kontrol devresi yapmak. GİRİŞ Solid-state sıcaklık kontrol
DetaylıDeney 3 5 Üç-Fazlı Tam Dalga Tam-Kontrollü Doğrultucu
Deney 3 5 Üç-Fazlı Tam Dalga Tam-Kontrollü Doğrultucu DENEYİN AMACI 1. Üç-fazlı tam dalga tam-kontrollü doğrultucunun çalışma prensibini ve karakteristiklerini anlamak. 2. Üç-fazlı tam dalga tam-kontrollü
DetaylıDENEY 8- GÜÇ KATSAYISI KAVRAMI VE GÜÇ KATSAYISININ DÜZELTİLMESİ
Devre nalizi DENEY 8 GÜÇ KTSYS KM E GÜÇ KTSYSNN DÜZELTİLMESİ 1.1. DENEYİN MÇL Güç katsayısı kavramını öğrenmek ve güç katsayısının düzeltilmesinin deneysel olarak inelenmesi Deneyde kullanılaak malzemeler:
DetaylıPARALEL ETKİN SÜZGEÇ İÇİN ANAHTARLAMA DALGACIK SÜZGEÇ TASARIMI
EVK 7 Enerji Verimliliği ve Kalitesi Sempozyumu, 7-8 Mayıs 7 Kocaeli PARALEL ETKİN SÜZGEÇ İÇİN ANAHTARLAMA DALGACIK SÜZGEÇ TASARIMI Hasan Özkaya Ahmet M. Hava ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü
DetaylıDENEY 5: GENLİK KAYDIRMALI ANAHTARLAMA (ASK) TEMELLERİNİN İNCELENMESİ
DENEY 5: GENLİK KAYDIRMALI ANAHTARLAMA (ASK) TEMELLERİNİN İNCELENMESİ Deneyin Amacı: Bilgisayar ortamında Genlik Kaydırmalı Anahtarlama modülasyonu ve demodülasyonu için ilgili kodların incelenmesi ve
DetaylıGeliştirilmiş ZCZVT-PWM DC-DC Yükseltici Dönüştürücü
Geliştirilmiş ZCZVTPWM DCDC Yükseltici Dönüştürücü Yakup ŞAHİN *1, İsmail AKSOY *2, Naim Süleyman TINĞ *3 * Yıldız Teknik Üniversitesi/Elektrik Mühendisliği 1 ysahin@yildiz.edu.tr, 2 iaksoy@yildiz.edu.tr,
DetaylıDC-DC Dönüştürücülerde Optimum Bastırma Hücresi Tasarımı Kriterleri
DCDC Dönüştürücülerde Optimum Bastırma Hücresi Tasarımı Kriterleri Yakup ŞAHİN 1, Hakan DONUK 2, Ali Osman GÖKCAN 3 1 YTÜ Elektrik Mühendisliği, 2,3 Şırnak Üniversitesi Cizre MYO 1 ysahin@yildiz.edu.tr,
DetaylıDENEY 9- DOĞRU AKIM DA RC DEVRE ANALİZİ
9.1. DENEYİN AMAÇLARI DENEY 9- DOĞRU AKIM DA RC DEVRE ANALİZİ RC devresinde kondansatörün şarj ve deşarj eğrilerini elde etmek Zaman sabiti kavramını öğrenmek Seri RC devresinin geçici cevaplarını incelemek
DetaylıGENETEK. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi. Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.
GENETEK Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi Yeniköy Merkez Mh. KOÜ Teknopark No:83 C-13, 41275, Başiskele/KOCAELİ
DetaylıDENEY TARİHİ RAPOR TESLİM TARİHİ NOT
DENEY 3 SERİ VE PARALEL RLC DEVRELERİ Malzeme Listesi: 1 adet 100mH, 1 adet 1.5 mh, 1 adet 100mH ve 1 adet 100 uh Bobin 1 adet 820nF, 1 adet 200 nf, 1 adet 100pF ve 1 adet 100 nf Kondansatör 1 adet 100
DetaylıBölüm 13 FSK Modülatörleri.
Bölüm 13 FSK Modülatörleri. 13.1 AMAÇ 1. Frekans Kaydırmalı Anahtarlama (FSK) modülasyonunun çalışma prensibinin anlaşılması.. FSK işaretlerinin ölçülmesi. 3. LM5 kullanarak bir FSK modülatörünün gerçekleştirilmesi.
DetaylıÇukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği
Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı Deney Föyü Deney#8 Alan Etkili Transistör (FET) Karakteristikleri Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA,
DetaylıELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR
ELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR Hazırlayan ve Sunan: ELEKTRİK_55 SUNUM AKIŞI: PWM (DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONU) NEDİR? Çalışma Oranı PWM in Elde Edilmesi Temelleri PWM in Kullanım Alanları AC
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOULU
ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOULU BMT132 GÜÇ ELEKTRONİĞİ Öğr.Gör.Uğur YEDEKÇİOğLU GÜÇ DİYOTLARI Güç diyotları, kontrolsüz güç anahtarlarıdır. Bu diyotlar; 1) Genel amaçlı (şebeke) diyotlar, 2)
DetaylıDers İçerik Bilgisi. Dr. Hakan TERZİOĞLU Dr. Hakan TERZİOĞLU 1
Dr. Hakan TERZİOĞLU Ders İçerik Bilgisi PID Parametrelerinin Elde Edilmesi A. Salınım (Titreşim) Yöntemi B. Cevap Eğrisi Yöntemi Karşılaştırıcı ve Denetleyicilerin Opamplarla Yapılması 1. Karşılaştırıcı
DetaylıTEK FAZLI KONTROLLÜ (TRĠSTÖRLÜ) DOĞRULTUCULAR
TEK FAZLI KONTROLLÜ (TRĠSTÖRLÜ) DOĞRULTUCULAR Teorik Bilgi Deney de sabit çıkış gerilimi üretebilen diyotlu doğrultucuları inceledik. Eğer endüstriyel uygulama sabit değil de ayarlanabilir bir gerilime
DetaylıT.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DC-DC BOOST CONVERTER DEVRESİ AHMET KALKAN 110206028 Prof. Dr. Nurettin ABUT KOCAELİ-2014 1. ÖZET Bu çalışmada bir yükseltici tip DA ayarlayıcısı
Detaylı1 ALTERNATİF AKIMIN TANIMI
1 ALTERNATİF AKIMIN TANIMI Alternatif Akımın Tanımı Doğru gerilim kaynağının gerilim yönü ve büyüklüğü sabit olmakta; buna bağlı olarak devredeki elektrik akımı da aynı yönlü ve sabit değerde olmaktadır.
DetaylıALÇAK FREKANS GÜÇ YÜKSELTEÇLERİ VE ÇIKIŞ KATLARI
ALÇAK FREKANS GÜÇ YÜKSELTEÇLERİ VE ÇIKIŞ KATLARI Giriş Temel güç kuvvetlendiricisi yapılarından olan B sınıfı ve AB sınıfı kuvvetlendiricilerin çalışma mantığını kavrayarak, bu kuvvetlendiricileri verim
DetaylıSelçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü
Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Kimya Mühendisliği Laboratuvarı Venturimetre Deney Föyü Hazırlayan Arş.Gör. Orhan BAYTAR 1.GİRİŞ Genellikle herhangi bir akış
DetaylıYÜKSEK GERİLİM TEKNİĞİ BÖLÜM 7 DİELEKTRİK KAYIPLARI VE
EM 420 Yüksek Gerilim Tekniği YÜKSEK GERİLİM TEKNİĞİ BÖLÜM 7 DİELEKTRİK KAYIPLARI VE KAPASİTE ÖLÇME YRD.DOÇ. DR. CABBAR VEYSEL BAYSAL ELEKTRIK & ELEKTRO NIK Y Ü K. M Ü H. Not: Tüm slaytlar, listelenen
DetaylıEleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, Kasım 2014, Bursa
Eleco 214 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 29 Kasım 214, Bursa Davlumbazlarda Kullanılan Tek Fazlı Sürekli Kondansatörlü Asenkron Motor Analizi Analysis of a Permanent
Detaylı