RAKAMLARLA TÜRKİYE

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "RAKAMLARLA TÜRKİYE 2004-2009"

Emre Saçan
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI RAKAMLARLA TÜRKİYE ENDER YORGANCILAR EBSO YÖNETİM KURULU BAŞKANI TOBB YÖNETİM KURULU ÜYESİ 8 Haziran 2009

2 TÜRKİYE NİN DIŞARDAN SATIN ALDIĞI ÜRÜNLERİN TOPLAM BEDELİ YANİ İTHALAT; DÖNEMİNDE %106 ORANINDA ARTARKEN, DIŞARIYA SATILAN ÜRÜNLERİN TOPLAM BEDELİ YANİ İHRACAT; % 110 ORANINDA ARTMIŞTIR. KRİZ NEDENİ İLE %25 AZALAN İHRACATIMIZDA 2009 İLK ÇEYREK İTİBARİ İLE GERÇEKLEŞEN RAKAM 25 MİLYAR DOLARDIR. DIŞ TİCARET (MİLYAR DOLAR) 250 İHRACAT İTHALAT /3 Kaynak: TUİK

KRİZ NEDENİ İLE %25 AZALAN İHRACATIMIZDA 2009 İLK ÇEYREK İTİBARİ İLE GERÇEKLEŞEN RAKAM 25 MİLYAR DOLARDIR.

3 İHRACAT RAKAMINDAN İTHALAT RAKAMININ FARKI ALINARAK BULUNAN DIŞ TİCARET AÇIĞI, 2004 YILINDA 34 MİLYAR $ İKEN, 2008 YILINDA 70 MİLYAR DOLARA ULAŞMIŞTIR. CARİ AÇIĞI DA TETİKLEYEN DIŞ TİCARET AÇIĞI, KRİZLE BİRLİKTE 2009 YILINI DAHA AZ ARTARAK KAPAYACAK GİBİ GÖRÜNMEKTEDİR. DIŞ TİCARET AÇIĞI (MİLYAR DOLAR) / , , Kaynak: TUİK

CARİ AÇIĞI DA TETİKLEYEN DIŞ TİCARET AÇIĞI, KRİZLE BİRLİKTE 2009 YILINI DAHA AZ ARTARAK KAPAYACAK GİBİ

4 İHRACAT, 2007 YILINDA İTHALATIN YÜZDE 63 ÜNE DENK GELMEKTEDİR. İHRACATTA REKOR KIRDIĞIMIZ 2008 YILINDA İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI %65 E, 2009 UN İLK ÇEYREĞİ İTİBARİ İLE %86 YÜKSELMİŞTİR. İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI (%) 2007 : % : % /3 : %86 Kaynak: TUİK

ORANI %65 E, 2009 UN İLK ÇEYREĞİ İTİBARİ İLE %86 YÜKSELMİŞTİR.

5 DÜŞÜK KURA RAĞMEN İHRACATIMIZIN ARTMIŞ OLMASI DOLARIN EURO KARŞISINDA DAHA FAZLA DEĞER KAYBETMESİNDEN KAYNAKLANMIŞTIR. OYSA BUGÜNKÜ PARİTEYE BAKTIĞIMIZDA 2004 E GERİ DÖNDÜĞÜMÜZÜ GÖRMEKTEYİZ. 2,5 2,2 1,9 1,6 1,3 1,0 1,36 1,3 1,8 DÖVİZ VE ÇAPRAZ KURLAR 1,9 1,7 1,6 1,3 1,4 1,47 1,2 1,18 1,32 2,14 1,5 1,41 2,2 1,37 1,7 0, /3 Dolar Euro Çapraz Kurlar Kaynak: Merkez Bankası

OYSA BUGÜNKÜ PARİTEYE BAKTIĞIMIZDA 2004 E GERİ DÖNDÜĞÜMÜZÜ GÖRMEKTEYİZ.

6 Milyar $ TOPLAM BORÇ İÇ BORÇ DIŞ BORÇ 2004 : : DÖNEMİNDE İÇ BORÇTA DIŞ BORÇTA : %9 ARTIŞ : %73 ARTIŞ Milyar $ ÖZEL SEKTÖRÜN DIŞ BORCU: ÖZEL SEKTÖRÜN DIŞ BORCU: %189 ARTIŞ Kaynak: Hazine

: %9 ARTIŞ : %73 ARTIŞ Milyar $ 2004 2008 ÖZEL SEKTÖRÜN DIŞ

7 TOPLAM DIŞ BORÇ İÇİNDE ÖZEL SEKTÖRÜN PAYI ÇOK CİDDİ ORANLARDA ARTMAKTA OLUP, NEDEN ISRARLA ÜZERİNDE DURDUĞUMUZ NOKTASINDA BİZİ HAKLI GÖSTERMEKTEDİR. DIŞ BORCUN %67 Sİ ÖZEL SEKTÖRE AİTTİR. ÖZEL SEKTÖRÜN DIŞ BORÇ İÇİNDEKİ PAYI HER GEÇEN YIL HIZLA ARTMIŞTIR ÖZEL SEKTÖRÜN TOPLAM DIŞ BORÇ İÇİNDEKİ DAĞILIMI (%) 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0-66,9 57,9 64,1 39,6 49, Kaynak: Hazine

ÖZEL SEKTÖRÜN DIŞ BORÇ İÇİNDEKİ PAYI HER GEÇEN YIL HIZLA ARTMIŞTIR ÖZEL SEKTÖRÜN TOPLAM DIŞ BORÇ

8 REEL SEKTÖR TÜRK PARASI CİNSİ YÜKSEK FAİZLİ KREDİ KULLANMAK YERİNE, YURTDIŞINDAN DÜŞÜK FAİZLİ DÖVİZ CİNSİ KULLANMAYI TERCİH ETMİŞTİR YILINDA DÖVİZ POZİSYON AÇIĞI 2007 YILINA GÖRE %28 ARTARAK, 79 MİLYAR DOLARA YÜKSELMİŞTİR. REEL SEKTÖRÜN YÜKÜMLÜLÜKLERİNDEKİ ARTIŞ ORANI, VARLIK ARTIŞLARINDAN DAHA YÜKSEK GERÇEKLEŞMEKTEDİR. REEL SEKTÖRÜN DÖVİZ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (MİLYON $) VARLIKLAR YÜKÜMLÜLÜKLER NET POZİSYON Kaynak: Merkez Bankası

REEL SEKTÖRÜN YÜKÜMLÜLÜKLERİNDEKİ ARTIŞ ORANI, VARLIK ARTIŞLARINDAN DAHA YÜKSEK GERÇEKLEŞMEKTEDİR.

9 BÜYÜMENİN KAYNAĞININ REEL SEKTÖR OLDUĞU GRAFİKTEN ÇOK NET GÖRÜLMEKTEDİR. REVİZE EDİLEN RAKAMLARLA; BÜYÜME ORANI 2008 DE %1,1 GERÇEKLEŞİRKEN, 2009 YILI İÇİN -3,6 KÜÇÜLME ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. HEDEFLENEN SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR BÜYÜME İÇİN ÜRETİMİN KAÇINILMAZ OLDUĞU DİKKATE ALINMALIDIR ,4 11,9 BÜYÜME ORANLARI (%) 8,4 8,2 6,9 Büyüme İmalat Sanayi 8,4 5,6 4,5 0,8 1, (T) -3,6 Kaynak: TUİK

ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. HEDEFLENEN SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR BÜYÜME İÇİN ÜRETİMİN KAÇINILMAZ OLDUĞU DİKKATE ALINMALIDIR.

10 ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM GİRİŞLERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMINDA DA MALİ ARACI KURULUŞLARIN YATIRIM MİKTARININ TOPLAMDAN ALDIĞI PAY %39 İKEN, İMALAT SANAYİNİN ALDIĞI PAY %26 DA KALMIŞTIR MİLYAR DOLARLIK YATIRIMIN 3.7 MİLYAR DOLARI İMALAT SANAYİ, 5.4 MİLYAR DOLARI MALİ ARACI KURULUŞLARA AİTTİR. TEMENNİMİZ BU YATIRIMLARIN İMALAT SANAYİYE YÖNELMESİDİR YILI ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM GİRİŞİNİN YATIRIM MİKTARINA GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI (%) Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri 5% Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizm et Faaliyetleri 1% Madencilik ve Taşockçılığı 1% İm alat Sanayii 26% Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri 39% Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizm etleri 1% Toptan ve Perakende Ticaret 14% Elektrik, Gaz ve Su 7% İnşaat 6% Kaynak: Hazine

2008 YILI ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM GİRİŞİNİN YATIRIM MİKTARINA GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI (%) Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri 5% Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizm et Faaliyetleri

11 YABANCILARIN TÜRKİYE DE DOĞRUDAN YATIRIMLARDAN ELDE ETTİĞİ GELİRİN KAR TRANSFERİ YOLUYLA YURTDIŞINA ÇIKARILAN MİKTARI; 2008 YILINDA, 2007 YILINA GÖRE %21 ARTMIŞTIR. KAZANÇLARINI TÜRKİYE DE DEĞERLENDİRMEYEN YABANCILAR 2008 YILINDA 2.7 MİLYAR $, 2009 UN İLK ÇEYREĞİNDE DE 0,5 MİLYAR $ KAR TRANSFERİ GERÇEKLEŞTİRMİŞTİR. TÜRKİYE'DEKİ YABANCI KAR TRANSFERLERİ (MİLYON $) /3 Kaynak: Merkez Bankası

7 MİLYAR $, 2009 UN İLK ÇEYREĞİNDE DE 0,5 MİLYAR $ KAR TRANSFERİ GERÇEKLEŞTİRMİŞTİR.

12 İSTATİSTİKSEL OLARAK 2007 YILINDA BAŞLAYAN ÇALIŞMADA REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ, KRİZİN DERİNLEŞMESİYLE BİRLİKTE HIZLA DÜŞÜŞE GEÇMİŞ VE 2008 MARTINDA 104 OLAN ENDEKS, 2009 MARTINI 68 İLE KAPAMIŞTIR. 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 2,401 1,401 REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ 2,301 3,89 5,49 4,501 7,001 1,69 2,58 2,96 6,45 3, ,0-2008/ / / / / / / / / / / / /1 2009/2 2009/3 Kaynak: Merkez Bankası

120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 2,401 1,401 REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ 2,301 3,89 5,49 4,501 7,001 1,69 2,58 2,96 6,45 3,25

13 SANAYİYE DAİR GELİŞMELERİ AYLIK BAZDA İZLEYEBİLDİĞİMİZ SANAYİ ÜRETİMİ VE KAPASİTE KULLANIM ORANLARI SON YILLARIN EN DÜŞÜK SEVİYELERİNDE SEYRETMEKTEDİR. BİRBİRİ İLE BAĞIMLI, TOPLAM SANAYİ, İMALAT SANAYİ VE KAPASİTEDEKİ DEĞİŞİMLER AYNI SEYİRDE DEVAM ETMEKTE, HENÜZ OLAĞAN SEVİYELERİNE ULAŞMASI İÇİN OLDUKÇA ZAMAN GEREKMEKTEDİR. SANAYİ ÜRETİM DEĞİŞİMİ VE KAPASİTE KULLANIM ORANI (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim; %) 55 80, ,2 SANAYİ İMALAT KAPASİTE 64, ,1 13,6 6,5 6,3 1,9 2,6-20,9 2006/3 2007/3 2008/3 2009/3-23,5 Kaynak: TUİK

BİRBİRİ İLE BAĞIMLI, TOPLAM SANAYİ, İMALAT SANAYİ VE KAPASİTEDEKİ DEĞİŞİMLER AYNI SEYİRDE DEVAM ETMEKTE, HENÜZ OLAĞAN SEVİYELERİNE

14 TÜRKİYE NİN BUGÜN BİRİNCİL SORUNU HALİNE GELEN VE İHMALİ KARŞISINDA SOSYAL PATLAMA RİSKİ TAŞIYAN İŞSİZLİK ORANI İLE OECD ÜLKELERİ ARASINDA İLK SIRADA YER ALMAKTAYIZ. İŞSİZLİĞİN ÇÖZÜMÜNÜN REEL SEKTÖR OLDUĞU VE ÖNLEMLERİN REEL SEKTÖR BAZLI ALINMASI GEREKTİĞİ UNUTULMAMALIDIR. 16, , , , , , ,5 11 9, İŞSİZLİK ORANI (%) 16,1 13,5 10,3 9, ,3 9, / (T) Kaynak: TUİK

İŞSİZLİĞİN ÇÖZÜMÜNÜN REEL SEKTÖR OLDUĞU VE ÖNLEMLERİN REEL SEKTÖR BAZLI ALINMASI GEREKTİĞİ UNUTULMAMALIDIR.

15 RESMİ KAYITLARA GÖRE İŞSİZ SAYIMIZ 3 MİLYON 800 BİN DİR. ANCAK İŞ ARAMAKTAN UMUDUNU KAYBETMİŞ KİŞİ SAYISINI DA DAHİL ETTİĞİMİZDE BU SAYI 6,3 MİLYONA ÇIKMAKTADIR. İŞSİZ SAYISI (BİN KİŞİ) /2 Kaynak: TUİK

MİLYONA ÇIKMAKTADIR. İŞSİZ SAYISI (BİN KİŞİ) 4.200 4.050 3.900 3.750 3.600 3.450 3.

16 İŞSİZLİK ORANI ARTARKEN, HIZLI BİR YÜKSELİŞE GEÇEN GENÇ NÜFUSTAKİ %29 LUK İŞSİZLİK ORANI DA, TOPLUMU ENDİŞELENDİRMEKTEDİR. İŞGÜCÜNE HER YIL 700 BİN KİŞİNİN KATILDIĞI DÜŞÜNÜLDÜĞÜNDE KALICI ÇÖZÜMLERLE SORUNUN GİDERİLMESİ GEREKTİĞİ DE ORTAYA ÇIKMAKTADIR. GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK ORANI (%) 30 28, , ,7 18,7 20, /2 Kaynak: TUİK

İŞGÜCÜNE HER YIL 700 BİN KİŞİNİN KATILDIĞI DÜŞÜNÜLDÜĞÜNDE KALICI ÇÖZÜMLERLE SORUNUN

17 TUİK SINIFLANDIRMASINA GÖRE NÜFUSU EN FAZLA OLAN BÖLGELERDEKİ İŞSİZLİK DURUMUNA BAKTIĞIMIZDA, İZMİR, ADANA VE MERSİN BÖLGESİNDE NÜFUS ARTARKEN, İŞSİZLİK ORANI VE İŞSİZ SAYISI ARTMAKTA, DİĞER BÖLGELERİN AKSİNE İSTİHDAM EDİLEN KİŞİ SAYISI AZALMAKTADIR. BÖLGE SINIFLAMASI İŞSİZ SAYISI (BİN KİŞİ) İŞSİZLİK ORANI (%) İSTİHDAM (BİN KİŞİ) KURUMSAL NÜFUS (BİN KİŞİ) İstanbul ,4 11, Ankara ,5 11, İzmir ,5 11, Adana,Mersin ,7 16, Bursa,Eskişehir,Bilecik ,1 10, Kocaeli,Sakarya,Düzce,Bolu,Yalova ,6 10, Şanlıurfa,Diyarbakır ,8 14, Manisa,Afyon,Kütahya,Uşak ,3 8, Hatay,Kahramanmaraş,Osmaniye ,4 15, Samsun,Tokat,Çorum,Amasya ,7 7, Kaynak: TUİK

BÖLGE SINIFLAMASI İŞSİZ SAYISI (BİN KİŞİ) İŞSİZLİK ORANI (%) İSTİHDAM (BİN KİŞİ) KURUMSAL NÜFUS (BİN KİŞİ) 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 İstanbul 446 493 10,4 11,2 3.847 3.923 12.386 12.

18 HAM PETROL İTHALATI AZALIRKEN BUNA PARALEL ARAÇ SATIŞI ARTIYOR. NEDENİ PETROLDE YÜKSELEN VERGİ ORANIDIR. Hampetrol İthalatı 2004 : 23,9 milyon ton 2005 : 23,4 milyon ton 2006 : 23,8 milyon ton 2007 : 23,5 milyon ton 2008 : 21,8 milyon ton 2009/2 : 2 milyon ton Akaryakıt kullanımı 18,1 17,8 17, Milyon ton) LPG kullanımı 3,8 3,7 3,5 3,5 3,4 (Milyon ton) Alınan Vergi (Milyar YTL.)

ton 2008 : 21,8 milyon ton 2009/2 : 2 milyon ton 2004 2005 2006 2007 2008 Akaryakıt kullanımı 18,1 17,8

Benzer belgeler

EKONOMİK GELİŞMELER Ekim 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Ekim 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK