SAĞLIK BAKANLIĞI 08- ELEKTRİK TESİSATI İÇ AYDINLATMA TEKNİK ŞARTNAMESİ:

Transkript

1 SAĞLIK BAKANLIĞI 08- ELEKTRİK TESİSATI İÇ AYDINLATMA TEKNİK ŞARTNAMESİ: KISIM-1 GENEL 1.01 TANIMLAMALAR A. Acil Aydınlatma Birimi : Acil durumlarda aydınlatma sağlamaya yönelik, içinde aydınlatma için gerekli akü grubu ve de bunun gerektiği biçimde şarjını sağlayan düzeneği de içeren aydınlatma birimidir. Acil Aydınlatma Seti veya paketi olarak da adlandırılır. B. Armatür : Kendi başına bir bütün oluşturan bir aydınlatma birimi, çıkış ya da acil durum aydınlatma birimidir. Armatürler, ampulü, oluşturulan ışığın uygun biçimde dağıtılmasını olanaklı kılan parçalar takımını, ampulü koruyan ve birimin bir yere sağlıklı biçimde tutturulmasını sağlayan unsurları ve de ampulün elektrik kaynağına bağlanmasını gerçekleştiren parçaları içerirler. İçindeki akümülatörden enerji sağlayıp çalışan acil durum üniteleri ile exit armatürleri akümülatörün gerektiği gibi doldurulmasını gerçekleştirecek düzenekleri de içlerinde bulundururlar. Acil durum aydınlatma birimlerinin, içinde ampulü ve de ampul tutucusu bulunduran ve de bulundurmayan türleri de vardır. C. Luminaire : Armatür. D. Ortalama ömür: Bir lambanın, ömrünün ilk 100 saatlik dönemi boyunca olağan koşullarda ürettiği ışık düzeyinin, lumen birimi olarak %80 e indiği ana değin geçmesi beklenen zaman süresidir. E. Armatür Tasarım ve Standardları : Bu birimlerin genel de TS, IEC 598 ve ISO-9001 standartlarını sağlar nitelikte olmalarına özen gösterilecektir. KISIM 2 - ÜRÜNLER Her durumda armatürler CE amblemi taşımalıdır AYDINLATMA ARMATÜRÜ KONSTRÜKSİYONU GENEL A. Genel : Armatürlerin üretimi ve de kablo bağlantılarının tamamlanması geçerlikteki yönetmelik ve nizamnamelere uyum içinde olacaktır. Üretim ve kablaj işlerinin tümü üreticinin üretim tesislerinde gerçekleştirilecektir. Teslim edilecek her armatür üzerinde üreticiye ilişkin bilgiler, üretim kalite denetim onay işareti ve de resmi kalite onay işareti yer alacaktır.

2 B. Aydınlatma Armatürleri : Çizimlerde ve armatür detay formalarında gösterilen ve üreticinin standart üretim gamında yer almış türlerden olacak ya da bunların eşdeğeri olacaktır. C. Sacdan mamul mahfazalar : Sac malzemenin kalınlığı 0.5mm den ince olmayacak, şartname ve de geçerlikteki standart hükümlerinin öngördüğü hallerde daha kalın malzeme kullanılma durumu söz konusu olacaktır. D. Sacdan reflektörler : Bu malzeme türü 0.5mm den daha ince olamayacaktır. E. Alüminyum reflektörler : Aksi belirtilmediği sürece 0.3mm den ince olmayacaktır. F. İşçilik : Metal malzeme gönyesinde ve de kenarları düzeltilmiş, kaynak yapılmış olacak, yüzeyde çizikler ve yamuklar bulunmayacaktır. Yassı düzeyler, uygun kırımlar ve kenar bombeleri ile çarpılmaya karşı kuvvetlendirilmiş olacaktır. Yüzeylere uygulanacak son kat perdah işlemi sonunda tüm bozukluklar giderilmiş olacaktır. G. Paslanmaz özellikte metal iskelet: Demirden üretilmiş parçalar paslanmaya karşı önlem olarak fosfatlı solüsyon yöntemi ile koruma altına alınmış olacak ve bu koruma tabakasının üzerine de son kat boyadan önce bir kat koruyucu boya tabakası uygulanmış olacaktır. H. Işık yansıtmayan yüzeylerin kaplanması : Isıtma yöntemi ile sertleştirilmiş emay boya kullanılacaktır. Boyama işinde kullanılacak renkler mühendis tarafından kararlaştırılacak ya da seçilecektir. I. Işık yansıtıcı yüzeylerin kaplanması : Isıtma yöntemi ile sertleştirilmiş beyaz renkte emay boya kullanılacak ve yansıtma oranı değeri %85 den az olmayacaktır. Ayna özellikli yansıtıcı yüzeyler yüksek düzeyde perdahlanmış olacak bu bu tür parçalar anodize aluminyumdan üretilecektir. Bu tür yüzeylerin yansıtma oranı %97 den az olmayacaktır. J. Boya malzemesinin mekanik dayanıklılığı : Malzeme boyanıp ısıl işlemden de geçirildikten sonra 6mm lik bir yarı çapta burkulma uygulandığında çatlama, eğilme, yüzeyden ayrılma, kabarma gibi bozulmalar göstermeyecektir. K. Son katın mor ötesi ışınlara dayanıklılığı : Malzeme 72 saat süre boyunca 100mm uzaklıktan mor ötesi RS lambasından kaynaklanmakta olan

3 ışınlara karşı bırakıldığında yüzey renginde bozukluk, sertleşme ve/ya da yamrulma göstermeyecek ve bu sınav sonunda yansıtma faktörü değerinde bir azalma gerçekleşmemiş olacaktır. L. Isıya dayanaklılık : Boyalar, yüzeyler, armatür içindeki teller ve de başkaca parçalar armatürün normal çalışması süresinde oluşacak sıcaklık düzeylerine dayanıklı olacak ve bu konu gerektiği gibi sertifikalandırılacaktır. M. Armatür içi kablolar : Armatür içlerinde HALOJEN-FREE kablo kullanılacak ve kesiti 1.5mm2 den az olmayacak, ve yalıtım malzemesi 240V a dayanıklılık sağlayacaktır. Yalıtım malzemesi armatür içinde oluşacak sıcaklık düzeylerine karşı da dayanıklılık özelliklerine sahip olacaktır. Bağlantıların tümü vidalı tür yalıtımlı bağlantı bloklarında (klemens) sonlandırılmış olacaktır. N. Menteşeler : Görünür çerçeveleri ve de menteşeli hareket eder dağıtıcı yüzeyleri olan armatürlerde gizli menteşe ve de mandal türü kullanılacak, tesbit parçaları olarak da paslanmaz çelik klipsler kullanılacaktır. Bunlara benzer özellikte başkaca malzemenin kullanılması ön olur alınmış olmasına bağlı olacaktır. O. Askı ve ayarlama parçaları : Bu parçalar yatay, dikey ya da aksiyel biçimde askıya alınmış armatürlerde kullanılacak olup dikey ayarlama en az 25mm ye olanak vermelidir. Askı parçaları 12mm lik çelik boru malzemeden yapılmış olacak ve de son yüzey boya rengi, iliştirilecek tavan ya da zemin rengi ile aynı ya da mühendisin belirleyeceği renkle uyumlu olacaktır. P. Gömme Armatürler : Bu armatürler asma tavan yapılarında kullanılacak olup uygulandıkları panolarda bozulma ve/ya da eğilmelere neden olmayacaklardır. Alçı ya da beton tavanların söz konusu olduğu durumlarda alçı ya da beton uyumlama halkaları temin edilecektir. Q. Bakım ya da parça değişimi amacı ile armatür içine erişilmesi gerekli olduğunda bu işlem armatür mahfazasının sökülmesini gerektirmeyecek bir biçimde gerçekleştirilebilir olacaktır. R. Mercekler, dağıtıcılar, örtü parçaları ve de globlar: %100 yeni akrilik plastik malzemeden üretilmiş, ya da su beyazı renkte camdan olacaktır.

4 1. Plastik : Malzeme yaşlanma nedeni ile sararma ya da başka biçimde değişim oluşturmaya dayanıklı olacak, ısı ve mor ötesi radyasyonuna da dayanıklılık gösterecektir. 2. Mercek Kalınlığı : en az 3 mm olacaktır. S. Çıkış armatürleri (EXIT), merkezi akümülatör sisteminden beslenmedikleri durumda kendi içlerinde bulunduracakları ve hızlı/yavaş idame doldurucusu ile beslenen akümülatörlerden güç alacaklardır. Kullanılacak akümülatörler, sızdırmaz, bakım istemez nikel-kadmiyum türü olacak ve özel proje garantisi kapsamında bulunacaktır.elektrik kesilmelerinde, kendi akümülatörleri ile en az 1(bir) saat besleme süreli olacaktır FLORESAN ARMATÜRLERİ A. Ampul duyları genel : IEC 400 uyumlu, ağır hizmet türü, kalıplanmış plastik malzemeden üretilmiş olacak ve yay ile desteklenmiş paslanmaz elektriksel bağlantı parçaları içerecektir. B. Endüstriyel tip armatürler için ampul duyları : Yay ile desteklenmiş ağır hizmet taret türü olacak ve toza karşı koruma sağlayacaklardır. C. Balastlar : IEC 82 yi sağlayacaklardır. Armatürlerde yalnızca ya tekli ya da çiftli lamba balastları kullanılacaktır. Çift lambalık balastlar lead-lag ve seri bağlantı türü olacaktır. Balast sargısı ve karkası çelik saç mahfaza içine alınmış ve de paslanmaya dayanıklı olacaktır. D. Balast dolgu malzemesi her kullanım koşulu altında yumuşamayacak, erimeyecek, herhangi bir alevlenme ve patlamaya neden olmayacak özellikte olacaktır. Bu malzemenin titreşimleri yutma özelliği bulunacaktır. Balast birimde sıcaklık düzeyi, ortalama ortam sıcaklığı 40 derece C olduğu kabul edildiğinde 55C nin üzerinde bir yükselmeye neden olmayacaktır. E. Balast türü : Aksine çizimlerde ve detaylarda öngörülmediği sürece genelde elektromanyetik tip ancak ameliyathane, yoğun bakım ve radyoloji odalarında elektronik tip olacaklardır. Güç faktörleri 0.9 a düzeltilmiş olacak ve de üreticinin ürünleri arasından en alt düzey ısınmaya neden olan türden seçileceklerdir. Balastların gürültü düzeyleri standartlarda belirtilmiş sınırları aşmayacaktır.

5 F. Balast Anma değerleri: Balastlar kullanılacağı ışık ampulüne uygun özelliklerde üretilecek olup nominal voltaj ve frekans değerlerindeki nominal şebeke hattına uyumlu olacaklardır. G. Kapasitörler : IEC 566 ya uyumlu olacaklardır. Kavrama türü kontakt uçlarına sahip olacaklar ve M8 türü geçmeli yuvaya oturacaklardır. H. Gerektiği durumda starterler IEC155 gereklerini sağlayacak özellikte olacaklar ve kullanılacakları balast ve de ampule uyumlu olacak biçimde seçileceklerdir ENKANDESAN ARMATÜRLER A. Enkandesan lamba duyları : IEC 61 ve IEC 238 uyumlu ve yüksek nitelikli porselenden üretilmiş, 200W a kadar güçteki ampuller için E27 (ES) yivli, 300 ve daha yukarı watt değerleri için ise E40 (GES) tipi yivli olacaklardır DEŞARJLI LAMBA ARMATÜRLERİ A. Tür : Armatürler içinde balast (HPS lambalarında ilk çalışmayı sağlayacak ateşleyiciler de dahil) ayrılmaz bir bütün olarak var olacak ve lambaların ışık çıkış ve dağılım özellikleri üreticinin ürün tanıtım bilgilerinde verilenlerle uyumlu olacaktır. B. Aksesuarlar : Armatürlerde kullanım biçimine göre askı çubukları, zincirleri, ray ya da kenetleme parçaları bulunacaktır. Bunlara ek olarak tozdan nemden ve de çürütücü/aşındırıcı etkenlerden korunmanın sağlanması gerekli olan durumlarda lastik contalı cam mahfazalar da eklenmiş olacaktır. C. Balast ve ilk ateşleme düzenekleri en azından 0.9 güç kompanzasyonunu gerçekleştirebilecek özellikte olacak ve de kullanılan ampulün özelliklerine uyumlu seçileceklerdir. Düzenekler lambayı nominal şebeke geriliminin +/-%10 değerinde sapma gösterdiği koşullarda da çalışmaya başlatabilecek ve de nominal değerden +/- %20 ye değin sapmaların 4 saniyeye kadar salınımlarda da çalışmayı sürdürebilecek nitelikte olacaklardır. Düzenekler ilk çalışma aşamasında çekilen akımın çok yüksek değerlere tırmanmasına neden olmayacağı gibi kayıplar nedeni ile lambanın watt değerini %10 dan fazla artırmayacaktır. Düzeneklerde Radyo Frekans (RF) engelleyici devreler yer alacaktır.

6 2.06 ACİL DURUM AYDINLATMA BİRİMLERİ A. Bu birimler IEC ya da eşdeğer uluslararası standardları karşılar nitelikte olacaklardır. Kendi içinde bütünlüğe sahip yapıda olacakları gibi aşağıda sıralanmış özellikleri de sağlayacaklardır. B. Akümülatör: sızdırmaz, bakım istemez, kurşun-asit türü, 1 saat çalışma süreli, 10 yıl ömür süresine sahip ve de özel garanti kapsamına alınmış olmalıdır. C. Şarj ünitesi : En azından iki kademeli, elektronik tip ve de transfer rölesi tipli. D. Birimin çalışması: Röle genelde şebeke besleme gerilimi nominal değerin %80 ve daha aşağısına düştüğünde çalışır. Lamba, akümülatör voltaj düzeyi yüksek deşarj düzeye indiğinde otomatik olarak akümülatörden ayrılır. Şebeke geriliminin nominal değerlere döndüğü durumlarda da röle lambayı akümülatörden ayırır ve akümülatörü doldurmaya alarak gerekli düzeye erişildiğinde ise doluluğu sürdürme düşük doldurma durumuna geçer NEGATOSKOP Bütün poliklinikler (Dr. muayene odaları) ve Ameliyathanelere birer adet negatoskop imal edilecektir. Negatoskoplar paslanmaz çelik çerçeveli,gölgesiz çalışmak üzere dizayn edilmiş pleksiglas camlı,uzun süre arızasız çalışmayı temin etmek üzere yay vs. gibi aşıma ve bozulma riski olmayan parçalardan mamül asimetrik ağırlık prensibi ile çalışan film tutamağına haiz olacaktır. Ameliyathaneler için; görünen yüzeyi yaklaşık 550x1080 mm ebatlarında ve gömme tip olacaktır. Poliklinikler için; görünen yüzeyi 550x720x120 mm ebatlarında ve sıva üstü olacaktır. İstenilen detayın öne çıkarılabilmesi için 4 ad Pl tipi fluoresan ampül, 2 ad elektronik balast ve anahtarı bulunmalıdır LAMBALAR

7 A. Enkandesan ve de PL türü lambaların anma gerilimleri şebeke gerilimi ile aynı değerde olacaktır. Değişik voltaj anma değerlerine sahip lambalar kabul edilmeyecektir. B. Aydınlatma Hizmetine uygun akkor filamanlı lambalar : 200W ve daha düşük değerdeki ampuller için ES türü yivli duylar, 300W ve üstü kapasiteli lambalar için ise GES türü yivli duylar kullanılacaktır. Ampul garantili ömrü 800 saatten fazla ve lümen değerleri aşağıdaki gibi olacaktır. 75W lambalar için 950 lumen 100W lambalar için 1350 lumen 15W lambalar için 2200 lumen 300W lambalar için 3100 lumen. C. Reflektörlü Lambalar (R) : İç ve dış ortam aydınlatması için, gümüş reflektörlü ve prizmatik mercekli. Spot aydınlatma için dar hüzme, geniş aydınlatma için geniş hüzme, ekstra geniş aydınlatma için ise ekstra geniş hüzmeli olacaklardır. D. Tungsten-Halojen türü Lambalar : tüp biçimli, kuartzdan yapılma ve yüksek sıcaklık değerlerine dayanıklı özelliktedirler.. Garanti edilmiş çalışma süreleri 2000 saatin üzerinde ve de aydınlatma değerleri aşağıdaki değerlerin üzerinde olacaktır:. 500W lambalar da 9500 lumen 1000W lambalarda lumen 2000W lambalarda lumen. E. Düz çubuk biçimli flüoresan lambalar : IEC 81 ve CE uyumlu olacaklardır. Aksi belirtilmediği sürece iki bacaklı ve anahtar başlatmalı olacaklardır. Işık rengi yüksek renk ayırımına olanak verecek olup,soğuk beyaz renkte olacaktır. Lambalar düşük enerji gereksinmeli 26mm çaplı türde olacaktır. Lambaların beklenen çalışma ömürleri 8000 saatin üstünde olacağı gibi ışık çıkışları da aşağıda verilen değerlerin üzerinde gerçekleşecektir: 18W lambalar (600mm uzunluk) 1300 lumen

8 36W lamba (1200mm uzunluk) 3200 lumen 58W lamba (1500mm uzunluk) 5200 lumen. F. Compact Flüoresan lambalar : Bunlar tek uçlu, düşük kayıplı, compact yapıda lambalardır. Yapı biçimi olarak dört dar tüplü flüoresan katman içeren tüplerin bir araya kaynaklanması ile oluşturulmuşlardır. Diplerinde özel biçimli iki ayaklı kontak noktaları vardır. Starter ve balast birimleri lamba gövdelerinin içinde yer almıştır. Işık renkleri genel yerler için yüksek renk ayırımına elverişli sıcak beyaz olacaktır. Hemşire bölümleri ve de ofis alanları için ise yüksek renk ayırımına olanak verecek soğuk beyaz renkte olacaklardır. Lambaların beklenen ömür süreleri 5000 saatin üzerinde olup ışık çıkış değerleri aşağıda belirtilenlerden daha iyi olma durumundadır:: 10W lamba (95mm uzunluk) 600 lumen 13W lamba (130mm uzunluk) 900 lumen 18W lamba (150mm uzunluk) 1200 lumen 26W lamba (170mm uzunluk) 1800 lumen Lambalar, firmaların PLC türünden olacaklardır. 09-ANAHTAR VE PRİZLER KISIM 1 GENEL 1- AYDINLATMA ANAHTARLARI A. Genel: hızlı açılıp hızlı kapanan, sessiz tip, kontakları gümüş bileşimden yapılmış, arka dayanıklı şekillendirilmiş kaide, belirtildiği gibi açmakapama veya push-buton tip, tam yüke kadar çıkabilecek endüktif veya rezistif yükler için ve yandan bağlantı yapılacak şekilde dizayn edilmiş olacaktır. B. Türler: Projelerde gösterildiği şekilde normal, komütatör veya vaevien tek veya çift kutuplu.

9 C. Genel aydınlatma anahtarı 10 A, 250 V açma-kapama çalıştırıcılı, beyaz levhaya sahip, tek modül mekanizmalı. D. İmpuls rölesi kontrolu için merkezi aydınlatma panosu: çoklu pushbuton anahtar yapısı, denetlenen her devre (akım anahtarı) için anahtar kapalı (on) konumundayken çalışan ampül. Pano ve kutu çelik levhadan imal yapılar olacak, çelik çerçeveli şeffaf akrilik kapı, kapı kolu ve kilit. Pano koruması için IP 20, dahili kurulumlar için IEC standartlarına ve CE normlarına uygunluk. E. Etanş Anahtar: harici ve ıslak bölgelerde kurulum için 10 A, 250 V, Etanş levha, sentetik conta, Etanş çıkış kutusu, açık/kapalı göstergesi, IP 55 kutu içinde. F. Manuel motor anahtarı: kesirli tek fazlı motor ve ekipmanları için 2 (iki) kutuplu. 30 A, 600 V (a.c) nominal değerdeki motor ve endüktif yükleri kesebilecek, düğme çalıştırıcılı, kontakların açık/kapalı konumlarına göre göstergeli. 2- PRİZLER - GENEL A. Genel: enjeksiyonla şekillendirilmiş plastik kaideli, kendinden ayarlı, kalıcı hasarı engelleyici, genişlemeyen kontaklı, yandan bağlantı için ayarlanmış ve terminalleri en az 3 (üç) paralel bağlantılı devre kablosu kabul eden prizleri tedarik edilecektir. B. Türler: IEC, ISO-9001 standardına ve CE normlarına uygun prizler kullanılacaktır. C. Etanş 3 fazlı prizler: tek çıkışlı, 3 P+N+E, 3 faz, kutuplaştırılmış, 16 A, 380 V nominal değere sahip, sıçratmaya dayanıklı dökme metal ve yay dönüşlü kapaklı eşdeğer fişi ile birlikte. D. Patlamaya dayanıklı priz: dökme demir veya alüminyum alaşımından imal edilmiş 16 veya 20 A, 250 V nominal değere sahip sınıf I bölüm 1 NEC Ya da patlama tehlikesi bulunan bölgelerde kurulum için aleve dayanıklı (Exd) IEC.

10 4- AYDINLATMA KONTAKTÖRLERİ A. Tip: tek faz ve nötr devreleri için tek veya çift kutuplu, üç fazlı devreler için üç veya dört kutuplu, mekanik olarak tutulan, elektrikle çalışan, 400 V nominal gerilimli, nominal akım değerleri çizimlerde belirtilmiş ve IEC 1095 e ugun olmalıdırlar. B. Kontak: bakır alışımlı, endüktif ballast yüklerinin ve tungsten ampüllerin devreye alınması / devreden çıkartılması için tasarlanmış gümüş kadmiyum alışımlı çift açma kontaklar. C. Yardımcı Kontaklar: çizimlerde veya spesifikasyonlarda gösterilen, bağlantı ve sinyalleri gerektiği şekilde sağlayacak, ek 1 (bir) N.Ave ek 1 (bir) N.Kkontak. D. Kutular: sac panosu içerisindeki bir sistemin parçası olmadığı takdirde, kontaktörler dahili kullanım için IP 42, harici kullanım için IP 65 kutular tedarik edilmelidir. E. Yerel Kontrol: bir sistemin parçası olan Ya da ayrı ayrı kutularda her kontaktör açık/kapalı ışıklar ve kapağa yerleştirilmiş açma/kapma düğmelere sahip olmalıdır. 5- IMPULSE (DARBE) RÖLELERİ A. Tip: tek veya çift kutuplu, mekanik olarak tutulan, elektriksel impuls(darbe) ile çalışan, 250/400 V nominal gerilim değeri, nominal akım değerleri çizimlerde veya projelerde belirtildiği şekilde olacaktır. B. Yardımcı Kontaklar/Genişleme Blokları: çizimlerde veya spesifikasyonlarda gösterilen bağlantı ve sinyalleri gerektiği şekilde sağlayacaktır. C. Kutular: bir sistemin parçası olmadığı takdirde, kontaklarla birlikte dahili kullanım için IP 42, harici kullanım için IP 65 kutular tedarik edilmelidir. D. Yerel Kontrol: bir sistemin parçası olan Ya da ayrı ayrı kutularda her akım anahtarı açık/kapalı ışıklar ve kapağa yerleştirilmiş tek push-butona sahip olmalıdır.

11 E. Merkezi Kontrol: kontrol sistemiyle, BMS sistemiyle, ve uzaktan kumanda terminalleriyle gerektiği şekilde veya çizimlerde gösterilen şekilde bir arayüz oluşturacak elemanlar mevcut olacaktır.