KOOPERATİFLER HUKUKU İÇİNDEKİLER

Transkript

1 KOOPERATİFLER HUKUKU İÇİNDEKİLER 1) Y23HDEsas : 2011/2221Karar : 2011/1355Tarih : EKSİK HASIM KOOPERATİFLER HUKUKU SAVUNMA HAKKININ KIITLANMASI ÜYELİĞİN DEVRİ ÜYELİĞİN TESPİTİ TALEBİ Dava, üyeliğin tespitine ilişkindir. Hisse, tarihsiz devir sözleşmesiyle dava dışı Y. Ş.`e, Y. Ş. tarafından da noter hisse devir sözleşmesi ile İ T`a devredilmiştir. Devredilen şahıslar Y. Ş. ve İ. T. aleyhine dava açılması hususunda mahkemece, davacı tarafa makul bir süre verilmesi, süresinde dava açılması halinde dosyalar birleştirilerek delillerin birlikte toplanıp değerlendirilmesinden sonra karar verilmesi gerekir.wn 2) Y23HDEsas : 2011/2250Karar : 2011/1357Tarih : BİR AYLIK SÜRE KOOPERATİFLER HUKUKU RESEN GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULACAK HUSUSLAR SORUMLULUK DAVASI (Eski Yönetim Kurulu Üyeleri Aleyhine Açılan Sorumluluk Davası) USULİ EKSİKLİKLER (Dava Şartı Olamayan Sonradan Giderilebilecek Usuli Eksiklikler) 1163 Sa.Ka.98 TTK.341 HMK.115 TTK m.341/1`de öngörülen bir aylık dava açma sürenin geçirilmesi dava hakkını düşürmez. Eski yönetim kurulu üyeleri aleyhine açılan sorumluluk davasının görülebilmesi genel kurulun karar alması ve davanın denetçiler tarafından açılması prosedürüne bağlıdır. Bu usuli eksiklikler dava şartı olmayıp tamamlanabilir. Bu yönteme uyulmaması davanın hemen reddini gerektirmez. Bu usuli eksikliklerin giderilmesi gerekli olup, bu hususlar üzerinde mahkemece re`sen durulmalıdır. Noksan olan usuli işlemler tamamlandıktan sonra davaya devam edilmesi, verilen süre içinde eksiklikler tamamlanmaz ise 1

2 dava usul yönünden reddedilmelidir.wn 3) Y23HDEsas : 2011/872Karar : 2011/1316Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1084Karar : 2011/1317Tarih : EL ATMANIN ÖNLENMESİ ECRİMİSİL KOOPERATİFLER HUKUKU TAHSİSDava, davacıya kooperatif ortaklık payına istinaden tahsis edilen konuta davalının vaki el atmasının önlenmesi ve ecri misil istemine ilişkindir. Tahsis genel kurul kararına dayanmıyorsa veya yapılan tahsis sonraki genel kurullarda, genel kurulun bilgisine sunulmamışsa geçerli tahsisten söz edilemez. Davalı vekili, yerin genel kurul kararı ile müvekkiline tahsis edildiğini savunmuştur. Bu yön üzerinde durularak, genel kurulca tüm ortakları kapsar şekilde tahsis yapılıp yapılmadığı, yapılmışsa yerin kime isabet ettiği üzerinde durulmamıştır. Davacının yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, getirmemiş ise borç miktarı belirlenmeden karar verilmesi de doğru görülmemiştir.wn ALACAK DAVASI ELATMANIN ÖNLENMESİ KOOPERATİFLER HUKUKU MADDİ TAZMİNAT TALEBİ MUARAZANIN GİDERİLMESİ TAHSİSİN İPTALİ TALEBİ TESPİT TALEBİ (Konut Yerinin Aidiyeti)Özellikle davacının ticaret sicilindeki adresine yapılan tebligatın tanınmaması nedeniyle bila ikmal iade edilmesine, davacının davalı üst birlikçe yapılan ikinci tebligatın sahteliğini iddia ve ispat edememiş olmasına, davacının arsa tahsisi için para yatırdıktan sonra dava tarihine kadar uzun süre sessiz kalarak istemde bulunmamasına göre, davacının, davalılar SSEKYKB ve SSBKYK`ne yönelik tüm temyiz itirazları yerinde değildir. Dava, davacıya tahsis edildiği halde, tahsis kararına aykırı şekilde davalı olan diğer kooperatife tahsis edilen arsanın davalı adına tahsisinin iptali ve arsa tahsisi karşılığı davalı SSÇKYK`ne ödendiği halde üst birliğe aktarılmayan paranın istirdadı istemine ilişkindir. Davalı SS.Ç K`ne yönelik alacak istemi reddedilmiştir. Fakat inceleme, tarafların defterleri üzerinde yapılmış, davacı vekilince 2

3 5) Y23HDEsas : 2011/1509Karar : 2011/1336Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1950Karar : 2011/1319Tarih : ibraz edilen çek fotokopileri ile altındaki imzanın kime ait olduğu incelenmemiştir. Davacının ibraz ettiği belge aslı getirtildikten sonra belgede imzası bulunan kişinin SS. Ç K`ni temsile yetkili kişi olup olmadığının üzerinde durulması gerekir.wn AİDAT ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ İTİRAZIN İPTALİ KOOPERATİFLER HUKUKU ORTAKLIKTAN İSTİFA 1163 Sa.Ka.13 Noter aracılığı ile yapılan istifa bildirimin kooperatifçe kabulü gerekli değildir. Davalının istifa iradesi `de kooperatife ulaştığına göre bu tarihten sonraki döneme ait kooperatif aidat borçlarından sorumlu tutulamaz. Borçların istifadan önce veya sonraki döneme ait olduğu hususları davacıya etraflıca açıklattırılmalıdır. İstifadan önceki döneme ait ise kooperatif üyesi olan davalı sorumludur.wn AİDAT ALACAĞI FERAGAT İTİRAZIN İPTALİ KOOPERATİFLER HUKUKU TASFİYE KURULU YÖNETİM KURULU 1163 Sa.Ka.55 TTK.219 Aidat toplama, kooperatif adına dava açma ve davadan feragat yetkileri yönetim kuruluna aittir. Kesinleşen yargı kararıyla kooperatifte tasfiye kurulu yanında yönetim kurulunun da görev yapması kabul edilmiştir. Aidat toplama, dava açma ve davadan feragat yetkileri yönetim kuruluna aittir. Davadan feragat eden kişilerin yönetim kuruluna seçildikleri anlaşılmaktadır. Feragat tartışılmadan hüküm kurulması hatalıdır.wn 3

4 7) Y23HDEsas : 2011/864Karar : 2011/1231Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/892Karar : 2011/1233Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1449Karar : 2011/1239Tarih : ALACAK DAVASI ARSA SAHİPLERİNE ÖDEME BORÇ VERME İDDİASI (Davacıların Kooperatife Borç Verdikleri İddiası) KOOPERATİFLER HUKUKUDava, davacıların davalı kooperatife borç verdiği iddiasına dayalı alacak istemidir. Dosya içerisindeki ve tarihli genel kurul kararları ve makbuzlardan, davalı kooperatif yönetim kurulu üyeleri olan davacıların, davalı kooperatiften peşin bedelle bağımsız bölüm aldıkları, bu bağımsız bölümlerin üçüncü kişiye satışından elde edilen gelirle dava dışı arsa sahiplerine makbuz karşılığı ödeme yaptıkları, yine davacılar aleyhine ceza davası açıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, yeniden bilirkişi heyeti oluşturularak, anılan genel kurul tutanakları, makbuzlar ve ceza dosyası çerçevesinde inceleme yaptırılıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.wn BEKLETİCİ MESELE BEKLETİCİ SORUN GENEL KURUL KARARI (Kararın İptali Talebi) İPTAL TALEBİ (İhraç Kararının İptali Talebi) KOOPERATİFLER HUKUKUDava, kooperatif ortaklığından ihraç kararın iptali istemine ilişkindir. Aidat ve ara ödemeleri içeren genel kurul kararlarının iptali istenmiştir. Bu genel kurul kararının iptali halinde acının parasal yükümlülük miktarı değişebilir. Anılan genel kurul kararının iptaline ilişkin davada verilecek karar beklenerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekir.wn İPTAL TALEBİ (İhraç Kararının İptali Talebi) KOOPERATİFLER HUKUKU TESPİT TALEBİ (Üyeliğin Tespiti Talebi) TMK.2 Dava, ihraç kararının iptali ve üyeliğinin tespiti talebidir. Ortak uzun süre kooperatife uğramamış, aidat borcunu takip etmemiş ise üyeliğinin sona erdiğini zımnen kabul etmiş sayılır. Böyle bir davacının açtığı dava iyiniyet kuralına aykırı düşer. Somut olayda aidat ödeme 4

5 10) Y23HDEsas : 2011/1455Karar : 2011/1240Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1497Karar : 2011/1247Tarih : yükümlülüğü bulunan davacıya 2001, 2002 ve 2003 yılında genel kurul kararı uyarınca borç tahakkuk ettirildiği mahkemece kabul edildiğine göre, davacının davasının TMK m.2`ye uygun düşüp düşmediği değerlendirilerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekir.wn İPTAL TALEBİ (İhraç Kararının İptali Talebi) KOOPERATİFLER HUKUKU TESPİT TALEBİ (Üyeliğin Tespiti Talebi) 1163 Sa.Ka.16 Davacı vekili, müvekkilinden zorla istifa dilekçesi alındığını, müvekkilinin aynı gün ortaklık hissesi kaybolacağı düşüncesiyle ödemede bulunduğunu, Cumhuriyet Başsavcılığı`na ve Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü`ne şikayetlerde bulunduğunu, yönetim kurulunun anılan dilekçeye dayanarak müvekkilinin ortaklığına son verdiğini, kooperatifin bu tarihten sonra müvekkilinden aidat tahsil ettiğini ileri sürerek, çıkarma kararının iptalini talep etmiştir. Mahkeme davanın kabulüne, üyelikten çıkarma kararının iptaline karar verilmiştir. Karar yeterli incelemeye dayanmamaktadır. Davacı, istifa dilekçesi ile ilgili iddiaları üzerinde yeterince durulmamıştır. Ayrıca ihraç kararının kesinleşmesine kadar ödeme yükümlülüğü devam edeceğinden kesinleşmeye kadar yapılan ödemelerin ihraç kararının geri alındığı anlamına geldiğinin kabulü doğru değildir. Kesinleşmeden sonraki ödemeler ancak zımni üyeliğin tesisine yönelik olarak yorumlanabilir.wn AİDAT BORCU İSPAT YÜKÜ İTİRAZIN İPTALİ DAVASI KOOPERATİFLER HUKUKU KÖTÜ NİYET TAZMİNATI İİK.67 İtirazın iptali davasının reddi halinde kötüniyet tazminatına hükmedilmesi için alacaklının kötüniyetli olduğu kanıtlanmalıdır. Bu konuda 5

6 12) Y23HDEsas : 2011/1510Karar : 2011/1242Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1590Karar : 2011/1246Tarih : isbat yükü borçludadır. Somut olayda alacaklının kötüniyeti ile ilgili bir delil olmadığı halde kötüniyet tazminatına hükmedilmesi doğru değildir. Asıl alacak bölümüne takip tarihinden itibaren faiz yürütülebilir. BK m.104/3`e aykırı olarak faize faiz yürütülmesi sonucunu doğuracak şekilde karar verilmesi doğru değildir.wn ALT YAPI VE YÖNETİM GİDERLERİ İPTAL TALEBİ (İhraç Kararının İptali Talebi) KOOPERATİFLER HUKUKU PEŞİN ORTAKLIK (Bulunup Bulunmadığının Araştırılması Gereği) ÜYELİK AİDATI 1163 Sa.Ka.23, 27 Davacı vekili, ihraç kararının yetkisiz kişilerce alındığını ileri sürerek, ihraç kararının iptalini talep etmiştir. Davacının, kooperatifin ortağı olarak, aidat ve şerefiye miktarları ile gecikme faiz oranını bilmesi gerektiğine göre ayrıca açıklamaya gerek yoktur. Bilirkişiye inceleme yaptırılarak davacı hakkında peşin ortaklık konusunda genel kurulca bir karar verilip verilmediği ihraç kararına dayanak ihtarnamelerde gösterilen borcun, üyelik aidatına mı, alt yapı veya genel yönetim giderlerine mi ilişkin olduğu ihtarnamelerde istenilen borcun gerçek borcu yansıtıp yansıtmadığı konusunda rapor alınarak, peşin ortaklık mevcut ise davacının genel idare ve alt yapı giderlerinden borcu bulunup bulunmadığı, peşin ortaklık mevcut değil ise inşaat finansman giderleri dahil tüm aidat borcu tesbit edilerek, buna göre ihracın yerinde olup olmadığı değerlendirilmelidir.wn BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ (Kooperatifler Hukukunda) GENEL KURUL KARARI (Genel Kurul Kararının İptali) KOOPRATİFLER HUKUKU HMK.266, 273 Davacı, genel kurul kararlarının iptalini 6

7 14) Y23HDEsas : 2011/1601Karar : 2011/1260Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/16Karar : 2011/1112Tarih : istemiştir. Davanın reddine karar verilmiştir. Mahkemece; uyuşmazlığın kooperatif anasözleşmesi, iptali istenen genel kurul tutanağı, kooperatife ait defterler, kayıt ve belgeler ile ekleri ve 1163 sayılı Yasa hükümleri ile birlikte incelenerek çözümlenebileceği hususu gözardı edilerek incelemeye ilişkin ara kararında bilirkişinin kooperatif kayıtları üzerinde hangi hususları inceleyeceği ve hangi soruları cevaplayacağı da ayrıntılı olarak açıklanmadan eksik inceleme ve yanılgılı gerekçeye dayalı hüküm kurulması doğru değildir.wn ALACAK DAVASI (Kooperatife ödenen paranın tahsili talebi) GÖREV İTİRAZI KOOPRATİFLER HUKUKU YETKİ İTİRAZI HMK.114, 115, 116, 117 Davacı, davalı kooperatifin üyesi olduğunu, ödemeyi tamamladığını buna rağmen konut teslimi yapılmadığını, istifa ettiğini, istifasının işleme konulmadığını ileri sürerek kooperatife ödediği paranın faiziyle davalılardan tahsilini istemiştir. Davalı kooperatif vekili yetki itirazında bulunmuştur. Davalı Banka vekili, görev itirazında bulunmuştur.mahkemenin görevsizliğine ve yetkisizliğine karar verilmiştir. Görev ve yetki itirazı birlikte söz konusu olduğu takdirde önce görev itirazının incelenmesi gerekir. Yetki itirazı ancak görevli mahkemede incelenir. Yetkisizliği de kapsar şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.wn ECRİMİSİL KOOPERATİFLER HUKUKU TAZMİNAT (Konut Tesliminin Mümkün Olmadığı Zamanlar) TAZMİNAT HESAPLAMA YÖNTEMİDava, konut teslimi, olmazsa tazminat ve ecrimisil istemine ilişkindir. Davacı kooperatif ortağı olduğu halde kendisine konut tahsis olanağı bulunmadığı için tazminat talep hakkına sahiptir. Bu tür davalarda içtihatlarla istikrar kazanan tazminat hesaplama yöntemi uygulanmalıdır. Davacı, kendisine 7

8 16) Y23HDEsas : 2011/122Karar : 2011/1111Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/215Karar : 2011/1109Tarih : teslim edilen konutun maliki olan şahsa ecrimisil ödemek zorunda kaldığını ileri sürerek mahrum kalınan kira veya ecrimisil bedeli karşılığı 1.000,00 TL`nın tahsilini talep etmiştir. Mahkemece kabulüne karar verilen bu alacağın kaynağının üçüncü kişiye ödenmek zorunda kalınan ecrimisil olduğu belirtildiği halde; üçüncü kişiye ecrimisil ödenmesi ile ilgili Ankara 12. Asliye Hukuk Mahkemesi dosyası gözardı edilerek ve kesinleşmesi beklenmeden ve ecrimisilin yasal şartlarının oluşup oluşmadığı da irdelenmeden hüküm kurulması da çelişkili olmuştur.wn KESİN YETKİ KOOPERATİFLER HUKUKU YETKİLİ MAHKEME TMK.51 HUMK.17 HMK.14 Kooperatif ile üyeleri arasındaki davalar, kooperatifin ikametgahı addolunan yer mahkemesinde görülür. Bu yetki kuralı kamu düzenine ilişkin kesin yetki kuralıdır. Hükmi şahsın ikametgahı, anasözleşmede aksine hüküm bulunmadıkça muamelelerinin yürütüldüğü yerdir. Yetki itirazının kabulüyle dosyanın yetkili Ankara Ticaret Mahkemesine gönderilmesi gerekir.wn KİRA KAYBI (Kira Kaybının Giderilmesi İstemi) KOOPERATİFLER HUKUKU KONUT (Konutun Zamanında ve Tam Olarak Teslim Edilmemiş Olması) TAZMİNAT TALEBİ (Eksik İmalat Sebebiyle)Dava, süresinde ve tüm imalatları tamamlanmış şekilde konut teslim edilmediği iddiasıyla konutun teslimi, eksik imalat nedeniyle tazminat ve kira kaybının giderilmesi istemidir. Bozma kararında belirtildiği üzere, davacıya teslim edilmesi gereken konutun ve emsallerinin incelenerek durumlarının tespit edilmesi inşaat uzmanlık alanını ilgilendirir. Kooperatif kayıt ve defterleri, ve önceki genel kurul kararları, kooperatif anasözleşmesi ve davacıya teslim edilmesi gereken konut ile diğer konutların bilirkişi kuruluna incelettirilerek, özellikle konutların durumu, davacı ile aynı durumda olan kişilere konutların ne zaman ve hangi şartlarda teslim 8

9 18) Y23HDEsas : 2011/1068Karar : 2011/1108Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1459Karar : 2011/1137Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/286Karar : 2011/1099Tarih : edildiği, belirlenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir.wn KESİN YETKİ KOOPERATİFLER HUKUKU TAPU İPTAL VE TESCİL TALEBİ YETKİLİ MAHKEME HUMK.14 Davacı vekili, davalının yükümlülüklerden kurtulmak amacıyla kooperatif üyeliğinden istifa ettiğini ancak konuttan yararlanmaya devam ettiğini, istifa eden ortağın ortaklık sıfatı ile kazandığı hakları iade etmesi gerektiğini ileri sürerek bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini istemiştir. Kooperatif ile ortakları arasındaki davaların kooperatifin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde görülür. Bu yetki, kamu düzenine ilişkin ve kesindir. Yetkisizlik kararı verilerek dosyanın Ankara Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesi gerekir.wn KOOPERATİFLER HUKUKU TEMERRÜT (Üyenin Temerrüde Düşmesinin Koşulları) TESPİT (Üyeliğin ve Dairenin Davacıya Aidiyetinin Tespiti Talebi) 1163 Sa.Ka.16, 27 Ortağa bildirilen borç miktarı ortağın kooperatife girişi ve sonrasındaki durumlara göre kişisel ve gerçek borç miktarını yansıtmalıdır. Aksi halde ortak temerrüde düşürülmüş olmaz. Mahkemece davacının kooperatife giriş tarihinden itibaren tüm genel kurul kararları getirtilerek, kooperatif kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak ihtarnamelerin davacının gerçek ve kişisel borç miktarını yansıtıp yansıtmadığını belirleyen rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekir.wn İTİRAZIN İPTALİ DAVASI KOOPERATİFLER HUKUKU KÖTÜNİYET TAZMİNATI TAPU MASRAFLARIDavacı vekili, itirazın iptali ile icra inkar tazminatı talep etmiştir. Davalı vekili, müvekkilinin kooperatif üyesi olmadığını, kooperatifin kararı ile daireyi satın aldığını, tapu masraflarını Tapu Sicil Müdürlüğüne ödemeye 9

10 21) Y23HDEsas : 2011/290Karar : 2011/1065Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/858Karar : 2011/1068Tarih : hazır olduğunu belirterek davacının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini istemiştir. Söz konusu genel kurul kararı iptal edilmediğine göre tüm kooperatif ortaklarını bağlar. Alacağın gerçek miktarının belirlenebilmesi bakımından gerektiğinde konusunda uzman bilirkişi heyetinden rapor alınarak oluşacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekir.wn KOOPERATİFLER HUKUKU SORUMLULUK DAVASI USULİ EKSİKLİK (Sonradan Tamamlanabilen) YÖNETİM KURULU ÜYESİ HUMK.39, Sa.Ka.98 TTK.341 HMK.115 Dava, davacı kooperatifin eski yönetim kurulu üyesi olan davalılara karşı açılmış sorumluluk davasıdır. Böyle bir davanın için genel kurulca karar alınmalı ve dava denetçiler tarafından açılmalıdır. Ancak açıklanan koşullar dava şartı olmayıp sonradan tamamlanabilir. Açılan davaya muvafakat verilmesine ilişkin bir genel kurul kararı ibrazına ve davanın gelindiği aşamada görevde olan denetçilerin davayı açan vekile vekaletname vermesine olanak tanımak gerekir. Verilen süre içerisinde bu koşullar yerine getirilemez ise davanın usul yönünden reddedilmesi gerekir.wn İHRAÇ KARARININ İPTALİ KOOPERATİFLER HUKUKU TERDİTLİ TALEP ÜYELİĞİN TESPİTİ ÜYELİK İLİŞKİSİ (Üyelik İlişkisinin Zımnen Kabulü) 1163 Sa.Ka.16 Dava, üyelik tespitine ve varsa ihraç kararının iptaline ilişkindir. Mahkemece davacının terditli istemlerinden ilki olan üyelik tespiti istemi üzerinde değerlendirme yapılmadan ikinci isteme geçirilerek ihraç kararının iptali istemi incelenmiştir. Davacının bilirkişi raporuna itirazları üzerinde durulmadan hüküm kurulması isabetli değildir. Bozma neden ve şekline göre, ihraç kararının iptali isteminin reddine yönelik 10

11 23) Y23HDEsas : 2011/1459Karar : 2011/1137Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1466Karar : 2011/1131Tarih : diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.wn KOOPERATİFLER HUKUKU TEMERRÜT (Üyenin Temerrüde Düşmesinin Koşulları) TESPİT (Üyeliğin ve Dairenin Davacıya Aidiyetinin Tespiti Talebi) 1163 Sa.Ka.16, 27 Ortağa bildirilen borç miktarı ortağın kooperatife girişi ve sonrasındaki durumlara göre kişisel ve gerçek borç miktarını yansıtmalıdır. Aksi halde ortak temerrüde düşürülmüş olmaz. Mahkemece davacının kooperatife giriş tarihinden itibaren tüm genel kurul kararları getirtilerek, kooperatif kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak ihtarnamelerin davacının gerçek ve kişisel borç miktarını yansıtıp yansıtmadığını belirleyen rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekir.wn BİRİNCİ İHTARNAME (Birinci İhtarnamenin Usulsüz Olması) KOOPERATİFLER HUKUKU ORTAKLIKTAN ÇIKARMA (Genel Kurul Kararının İptali Talebi)Dava, ortaklıktan çıkarma ile ilgili genel kurul kararının iptali istemidir. Bozma ilamından sonra alınan tarihli bilirkişi raporunda birinci ihtarnamede gösterilen 1.250,00 TL ve ek aidat gecikme faizi 900,00 TL`nin birinci ihtardan önce ödendiği belirtilmiştir. Dolayısıyla ikinci ihtarnamede hesaplar doğru olsa dahi birinci ihtarname usulsüz olduğundan bu ihtarnamelere dayalı olarak davacının kooperatif üyeliğinden ihracına karar verilmesi doğru değildir. Toplanan tüm delil ve belgeler karşında davanın kabulüne karar verilmesi gerekir.wn 25) Y23HDEsas : 2011/286Karar : 2011/1099Tarih : İTİRAZIN İPTALİ DAVASI KOOPERATİFLER HUKUKU KÖTÜNİYET TAZMİNATI TAPU MASRAFLARIDavacı vekili, itirazın iptali ile icra inkar tazminatı talep etmiştir. Davalı 11

12 26) Y23HDEsas : 2011/290Karar : 2011/1065Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/858Karar : 2011/1068Tarih : vekili, müvekkilinin kooperatif üyesi olmadığını, kooperatifin kararı ile daireyi satın aldığını, tapu masraflarını Tapu Sicil Müdürlüğüne ödemeye hazır olduğunu belirterek davacının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini istemiştir. Söz konusu genel kurul kararı iptal edilmediğine göre tüm kooperatif ortaklarını bağlar. Alacağın gerçek miktarının belirlenebilmesi bakımından gerektiğinde konusunda uzman bilirkişi heyetinden rapor alınarak oluşacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekir.wn KOOPERATİFLER HUKUKU SORUMLULUK DAVASI USULİ EKSİKLİK (Sonradan Tamamlanabilen) YÖNETİM KURULU ÜYESİ HUMK.39, Sa.Ka.98 TTK.341 HMK.115 Dava, davacı kooperatifin eski yönetim kurulu üyesi olan davalılara karşı açılmış sorumluluk davasıdır. Böyle bir davanın için genel kurulca karar alınmalı ve dava denetçiler tarafından açılmalıdır. Ancak açıklanan koşullar dava şartı olmayıp sonradan tamamlanabilir. Açılan davaya muvafakat verilmesine ilişkin bir genel kurul kararı ibrazına ve davanın gelindiği aşamada görevde olan denetçilerin davayı açan vekile vekaletname vermesine olanak tanımak gerekir. Verilen süre içerisinde bu koşullar yerine getirilemez ise davanın usul yönünden reddedilmesi gerekir.wn İHRAÇ KARARININ İPTALİ KOOPERATİFLER HUKUKU TERDİTLİ TALEP ÜYELİĞİN TESPİTİ ÜYELİK İLİŞKİSİ (Üyelik İlişkisinin Zımnen Kabulü) 1163 Sa.Ka.16 Dava, üyelik tespitine ve varsa ihraç kararının iptaline ilişkindir. Mahkemece davacının terditli istemlerinden ilki olan üyelik tespiti istemi üzerinde değerlendirme yapılmadan ikinci 12

13 28) Y23HDEsas : 2011/1312Karar : 2011/1053Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1441Karar : 2011/1009Tarih : isteme geçirilerek ihraç kararının iptali istemi incelenmiştir. Davacının bilirkişi raporuna itirazları üzerinde durulmadan hüküm kurulması isabetli değildir. Bozma neden ve şekline göre, ihraç kararının iptali isteminin reddine yönelik diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.wn GENEL KURUL KARARI GEREKÇELİ KARAR (Kısa Karara Aykırı Olması) KOOPERATİFLER HUKUKU MENFİ TESPİT DAVASI HUMK.388, 389 HMK.298 Kısa kararda faizin tahsiline karar verildiği belirtildiği halde, gerekçeli kararda alacağa faiz yürütüldüğü belirtilmemiştir. Gerekçeli kararın kısa karara uygun olarak yazılmamış olması hükmün bozulmasını gerektirir.wn GENEL KURUL KARARI HUZUR HAKKI KOOPERATİFLER HUKUKU MUTLAK BUTLAN İDDİASI 1163 Sa.Ka.42 Davacılar, davalı kooperatifin ortağıdır. Davacılar vekili, genel kurul toplantısında emanet komisyonu üyesi olarak seçilenlere inşaat maliyetinin %13 oranında huzur hakkı ödenmesinin kararlaştırıldığını, anılan kararın mutlak butlanla batıl olduğunun tespitini talep etmiştir. Genel kurul toplantısında, "yapılacak inşaatların emanet usulü ile yapılması ve emanet komisyonu üyelerine inşaat maliyetinin %13`ü oranında huzur hakkı ödenmesine" dair karar alınmıştır. Kooperatifler Yasası m.42/7 ve kooperatif ana sözleşmesi m.23/10, genel kurulun "imalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini kararlaştırmak" görev ve yetkisine sahip olduğunu belirtmektedir. Yaklaşık 8 yıl sonra iptali istenen genel kurul kararı yasaya aykırı bir işlem yapılmasına izin verdiği şeklinde yorumlanamaz. Kararın batıl olduğunun tesbitine dair davanın reddedilmelidir.wn 13

14 30) Y23HDEsas : 2011/871Karar : 2011/1147Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1068Karar : 2011/1108Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/1459Karar : 2011/1137Tarih : ELATMANIN ÖNLENMESİ TALEBİ KAYYIM (Konutun Kayyıma Teslimi Talebi) KOOPERATİFLER HUKUKUDava, davacılara tahsis edilen dairelere diğer davalıların el atmasının önlenmesi ve konutların kayyıma teslimi isteğidir. Önceden konut dağıtımının genel kurul kararına dayanması gerekir. Genel kurul kararı bulunmuyorsa tahsisin sonraki genel kurulda benimsenmesi gerekir. Yönetim kurulu, genel kurul kararı olmaksızın daire tahsis edemez. İddia ve savunmalarla ilgili gerekirse mahallinde keşif yapılarak konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulundan rapor alınmalıdir. Diğer yandan, davacılar vekili müvekkili Z.Ü`nün A6 Blok 18 nolu daire için ortak olduğunu, proje değişikliği sonucu A3 Blok 18 nolu dairenin verildiğini belirtmiş ve A3 Blok 18 nolu daireye yönelik dava açmıştır. Dairelerin hangi esaslara göre numaralandığı, dairelerin numara ve projelerinde değişiklik yapılıp yapılmadığı, A3 Blok 18 numaralı dairenin davacıya tahsis edilip edilmediği kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlenmeden, A 6 Blok 18 numaralı dairenin davacıya tahsis edildiğinin kabulü doğru görülmemiştir.wn KESİN YETKİ KOOPERATİFLER HUKUKU TAPU İPTAL VE TESCİL TALEBİ YETKİLİ MAHKEME HUMK.14 Davacı vekili, davalının yükümlülüklerden kurtulmak amacıyla kooperatif üyeliğinden istifa ettiğini ancak konuttan yararlanmaya devam ettiğini, istifa eden ortağın ortaklık sıfatı ile kazandığı hakları iade etmesi gerektiğini ileri sürerek bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini istemiştir. Kooperatif ile ortakları arasındaki davaların kooperatifin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde görülür. Bu yetki, kamu düzenine ilişkin ve kesindir. Yetkisizlik kararı verilerek dosyanın Ankara Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesi gerekir.wn KOOPERATİFLER HUKUKU TEMERRÜT (Üyenin Temerrüde Düşmesinin 14

15 33) Y23HDEsas : 2011/1466Karar : 2011/1131Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/286Karar : 2011/1099Tarih : Koşulları) TESPİT (Üyeliğin ve Dairenin Davacıya Aidiyetinin Tespiti Talebi) 1163 Sa.Ka.16, 27 Ortağa bildirilen borç miktarı ortağın kooperatife girişi ve sonrasındaki durumlara göre kişisel ve gerçek borç miktarını yansıtmalıdır. Aksi halde ortak temerrüde düşürülmüş olmaz. Mahkemece davacının kooperatife giriş tarihinden itibaren tüm genel kurul kararları getirtilerek, kooperatif kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak ihtarnamelerin davacının gerçek ve kişisel borç miktarını yansıtıp yansıtmadığını belirleyen rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekir.wn BİRİNCİ İHTARNAME (Birinci İhtarnamenin Usulsüz Olması) KOOPERATİFLER HUKUKU ORTAKLIKTAN ÇIKARMA (Genel Kurul Kararının İptali Talebi)Dava, ortaklıktan çıkarma ile ilgili genel kurul kararının iptali istemidir. Bozma ilamından sonra alınan tarihli bilirkişi raporunda birinci ihtarnamede gösterilen 1.250,00 TL ve ek aidat gecikme faizi 900,00 TL`nin birinci ihtardan önce ödendiği belirtilmiştir. Dolayısıyla ikinci ihtarnamede hesaplar doğru olsa dahi birinci ihtarname usulsüz olduğundan bu ihtarnamelere dayalı olarak davacının kooperatif üyeliğinden ihracına karar verilmesi doğru değildir. Toplanan tüm delil ve belgeler karşında davanın kabulüne karar verilmesi gerekir.wn İTİRAZIN İPTALİ DAVASI KOOPERATİFLER HUKUKU KÖTÜNİYET TAZMİNATI TAPU MASRAFLARIDavacı vekili, itirazın iptali ile icra inkar tazminatı talep etmiştir. Davalı vekili, müvekkilinin kooperatif üyesi olmadığını, kooperatifin kararı ile daireyi satın aldığını, tapu masraflarını Tapu Sicil Müdürlüğüne ödemeye hazır olduğunu belirterek davacının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini istemiştir. Söz konusu genel kurul kararı iptal edilmediğine göre tüm kooperatif ortaklarını bağlar. Alacağın gerçek miktarının belirlenebilmesi bakımından gerektiğinde konusunda uzman bilirkişi heyetinden rapor alınarak oluşacak sonuç 15

16 dairesinde bir karar verilmesi gerekir.wn 35) Y23HDEsas : 2011/290Karar : 2011/1065Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/858Karar : 2011/1068Tarih : KOOPERATİFLER HUKUKU SORUMLULUK DAVASI USULİ EKSİKLİK (Sonradan Tamamlanabilen) YÖNETİM KURULU ÜYESİ HUMK.39, Sa.Ka.98 TTK.341 HMK.115 Dava, davacı kooperatifin eski yönetim kurulu üyesi olan davalılara karşı açılmış sorumluluk davasıdır. Böyle bir davanın için genel kurulca karar alınmalı ve dava denetçiler tarafından açılmalıdır. Ancak açıklanan koşullar dava şartı olmayıp sonradan tamamlanabilir. Açılan davaya muvafakat verilmesine ilişkin bir genel kurul kararı ibrazına ve davanın gelindiği aşamada görevde olan denetçilerin davayı açan vekile vekaletname vermesine olanak tanımak gerekir. Verilen süre içerisinde bu koşullar yerine getirilemez ise davanın usul yönünden reddedilmesi gerekir.wn İHRAÇ KARARININ İPTALİ KOOPERATİFLER HUKUKU TERDİTLİ TALEP ÜYELİĞİN TESPİTİ ÜYELİK İLİŞKİSİ (Üyelik İlişkisinin Zımnen Kabulü) 1163 Sa.Ka.16 Dava, üyelik tespitine ve varsa ihraç kararının iptaline ilişkindir. Mahkemece davacının terditli istemlerinden ilki olan üyelik tespiti istemi üzerinde değerlendirme yapılmadan ikinci isteme geçirilerek ihraç kararının iptali istemi incelenmiştir. Davacının bilirkişi raporuna itirazları üzerinde durulmadan hüküm kurulması isabetli değildir. Bozma neden ve şekline göre, ihraç kararının iptali isteminin reddine yönelik diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.wn 16

17 37) Y23HDEsas : 2011/1568Karar : 2011/1046Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/928Karar : 2011/242Tarih : ) Y23HDEsas : 2011/48Karar : 2011/2Tarih : DAİRE (Projeye Aykırı Daire) GEREKÇELİ KARAR (Kısa Karara Aykırı Olması) KOOPERATİFLER HUKUKU TAZMİNAT (Maddi ve Manevi Tazminat Talebi) HUMK.294, 298, 381, 388, An.141 Somut olayda, kısa kararda manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş olmasına karşın, gerekçeli kararda manevi tazminat talebi ile ilgili bir karar verilmemiş olup, kısa ve gerekçeli karar arasında farklılık ve çelişki yaratılmıştır. Yeni bir kısa ve buna uygun gerekçeli karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir.wn AİDATLAR (Aidatların İadesi Talebi) İTİRAZIN İPTALİ KOOPERATİFLER HUKUKU ÜYELİKTEN ÇIKARMA 1163 Sa.Ka.15, 17 Dava, davalı kooperatif üyeliğinden çıkarılmasına karar verilen davacının yaptığı ödentilerin iadesi için başlattığı icra takibine vaki itirazının iptali istemidir. Yalnızca davacının ihracının kesinleştiği 2007 yılının bilançosuna göre belirlenecek masraflardan davacı payına düşen kısmın mahsubu gerekir.davacının yerine yeni ortak alınmış ise o tarihte, aksi halde mahkeme kararındaki gibi `de davalı temerrüde düşmüş olur. Bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.wn İHRAÇ KARARI (İhraç Kararının İptali Talebi) KOOPERATİFLER HUKUKU 1163 Sa.Ka.98 TTK.330 Davacı vekili, müvekkilinin ihraç kararının iptalini istemiştir. Mahkemece, davacının yönetim kurulu kararı ile ihracına karar verildiği, sonra ihraç kararının genel kurulda görüşülerek yönetim kuruluna yetki verildiği, bu kararla ihraç 17

18 40) YHGKEsas : 2011/13-287Karar : 2011/374Tarih : kararının onandığı, genel kurul kararı davacıya tebliğ edilmediğinden davanın 3 aylık hak düşürücü süre geçirilmeden açıldığı, öte yandan, davacıya `de tebliğ edilen ikinci ihtarnamede bir ay yerine 30 gün verilmekle KK`nuna muhalefet edildiği gerekçesiyle dava kabul edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle davacının ihracına dair kararın iki yönetim kurulu imzası ile alınması nedeniyle bu kararın KK`nun yollaması ile TTK uyarınca yok hükmünde olduğunun kabulünün gerekmesine göre, davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.wn KOOPERATİF ÜYELİĞİNE KABUL DAVASI ( Görev - Davaların Birleştirilmesi - Merci Tayini Kararı ) MÜTEAHHİTTEN ALINAN DAİRENİN TESLİMİ DAVASI ( Kooperatif Üyeliğinin tesbiti Davası İli Birleştirilmesi ) MERCİ TAYİNİ KARARI ( Mahkemeyi Bağlayıcılığı ) HUMK.25, 45 BK.358 Merci tayini kararının ve direnme kararının tarihleri dikkate alındığında merci tayini kararının direnme kararından önce verildiği, ortada Tüketici Mahkemesinin görevli olduğuna dair bağlayıcı bir merci kararı bulunduğu, direnme kararının gerekçesinin hukuksal dayanağının, merci tayini kararı karşısında değerini yitirdiği açıktır. Oluşan bu durum karşısında; merci kararı dikkate alınarak kooperatife üye kaydına ilişkin isteme yönelik davanın da tüketici mahkemesinde bakılması zorunludur. Diğer taraftan, her iki davanın aynı sebepten doğması ve biri hakkında verilecek kararın diğerini de etkileyecek olması dikkate alındığında da aralarında bağ bulunduğundan, birleştirilerek görülmeleri gerektiğinde de 18

19 duraksama bulunmamaktadır. 41) YHGKEsas : 2011/11-139Karar : 2011/235Tarih : ) YHGKEsas : 2011/16-10Karar : 2011/179Tarih : Hal böyle olunca, mahkemece yapılacak iş; başlangıçta birlikte açılan, ancak tefrik edilip, kesinleşen merci tayini kararına konu olmakla Tüketici Mahkemesinde bakılacağı hususu kesinleşen dava ile eldeki davanın birleştirilerek yargılama yapılması, olmalıdır.fk KOOPERATİFTEN AİDAT BORCU ÖDENMEMESİ SEBEBİYLE İHRAÇ ( Borcun Usulüne Uygun Tebliğ ile Talebi Şartı ) AİDAT BORCUNUN USULÜNE UYGUN TEBLİĞİ ŞARTI ( Kooperatiften İhraç Yönünden ) KOOPERATİFTEN İHRAÇ KARARININ İPTALİ ( Aidat Borcunun Usulüne Uygun Talep Edilmemesi ) 1163 Sa.Ka.16, Sa.Ka.21 Kooperatiften ihraç kararının iptali istemine ilişkin davasında: Davacı yanın, ihtarların usulsüz olduğu yönündeki iddiası, ihtarların tebliğine ilişkin PTT de bulunan tebligat parçaları istenmeden ve usulsüzlük tebliğ iddiası irdelenmeden hüküm oluşturulması isabetsizdir.fk KOOPERATİFE AİDAT BORCU OLAN ORTAĞIN TAHSİS TALEBİ KOOPERATİFİN BÜTÜN ORTAKLARINA KONUT TESLİM ETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 1163 Sa.Ka.16, 23, 27 Aidat borcunu ödemeyen ortağın açtığı; kooperatif konutunun aynen teslimi, olmazsa bedelinin tazmini istemine ilişkin davada: Kooperatifin aidat alacağının bulunması, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu`nun 16 ve 27. maddesi uyarınca ihraç prosedürü uygulanmadıkça, kooperatifin kuruluş amacı olan konut teslimi yükümlüğünü ortadan kaldırmaz. Kooperatifin alacağını ayrıca tahsil etmesi her zaman mümkündür. Buna göre mahkemece, 19

20 43) YHGKEsas : 2010/11-312Karar : 2010/338Tarih : davadaki iddianın bu ilkelere göre değerlendirilmesi gereklidir.fk KOOPERATİFE AİDAT BORCU OLMADIĞININ TESBİTİ ( Kesin Hüküm ) KESİN HÜKÜM ( Menfi Tesbit / İtirazın İptali Davaları ) MENFİ TESBİT DAVASI ( İtirazın İptali Davası ile Kesin Hüküm ) 1163 Sa.Ka. HUMK.237 Öte yandan, taraflar arasında önceden görülüp kesinleşen itirazın iptali davasında hükme bağlanan 2003, 2004 ve 2005 yıllarına ait aidat borcu içerisinde, davalı Kooperatifin başkasının arsası üzerine yaptığı çevre düzenleme masraflarının da bulunduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, davacının görülmekte olan davada ileri sürdüğü çevre düzenleme masraflarına ilişkin talebinin, kesinleşen itirazın iptali davasının konusu olan aidat borcu kapsamında yer aldığı kuşkusuzdur. Bu durum karşısında; Yerel Mahkemenin, Kooperatif ortağı olan davacının, davalı tarafından doğrudan doğruya ortakların zararına neden olunduğu iddiasını içeren tazminat istemi bulunmadığına ilişkin direnme gerekçesi yerinde olduğu gibi; çevre düzenlemesinden kaynaklanan masrafları da kapsayan aidat borcu nedeniyle önceden görülüp kesinleşen itirazın iptali davasının tarafları, konusu ve sebebinin görülmekte olan dava ile aynı olması karşısında, kesin hüküm nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olması da doğrudur.fk 44) Y11HDEsas : 2010/6223Karar : 2010/6914Tarih : KOOPERATİF GENEL KURUL KARARININ İPTALİ ( Üyeliğin Sürmesi Şartı ) 1163 Sa.Ka.53 Genel kurul kararlarının iptalini isteme hakkı olanlardan biri de, kooperatif üyeleri olup; bu sıfatın, yargılama süresince devam etmesi gerekmektedir.fk 20