TÜRK YE CUMHUR YET ANKARA ÜN VERS TES SA LIK B L MLER ENST TÜSÜ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRK YE CUMHUR YET ANKARA ÜN VERS TES SA LIK B L MLER ENST TÜSÜ"

Pembe Sevim
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TÜRK YE CUMHUR YET ANKARA ÜN VERS TES SA LIK B L MLER ENST TÜSÜ S LDENAF L DÜZEYLER N N, PULMONER ARTER YAL H PERTANS YON HASTA PLAZMALARINDA KROMATOGRAF K YÖNTEMLE BEL RLENMES VE B TK SEL KÖKENL ÜRÜNLERDE LLEGAL VARLI ININ ARA TIRILMASI Emrah DURAL D S PL NLERARASI ADL B L MLER ANAB L M DALI DOKTORA TEZ DANI MAN Prof. Dr. Gülseren KARABIYIKO LU ANKARA

B TK SEL KÖKENL ÜRÜNLERDE LLEGAL VARLI ININ ARA TIRILMASI Emrah DURAL D S PL NLERARASI ADL

2 51 5. SONUÇ ve ÖNER LER Sildenafil klinikte temelde iki amaçla kullanılmaktadır. Bunlardan birisi erektil fonksiyon bozuklu u ikincisi ise pulmoner hipertansiyon hastalı ının tedavisidir. Sildenafil PDE5 enziminin potent ve seçici bir inhibitörü olup her iki hastalı ın tedavisinde önemli etkileri bulunması sebebiyle kullanımı dünya genelinde oldukça yaygındır. Kardiyovasküler ve sinir sistemi üzerindeki yan etki potansiyeli oldukça yüksektir. Metabolizması büyük oranda CYP 3A4, dü ük oranda ise CYP 2C9 tarafından gerçekle tirilir. Bu nedenle CYP 3A4 enzimi ile metabolize olan ilaç ve diyet ürünlerinin (örne in; greyfurt suyu; makrolid grubu antibiyotikler, simetidin, antifungallar) sildenafil ile birlikte kullanımı plazmada sildenafil birikimine ve ani kalp durması dâhil olmak üzere ciddi sa lık sorunlarına neden olmaktadır. Sildenafilin kandan ve bitkisel kökenli ifadesiyle piyasada satılmakta olan ürünlerden izolasyonu ve analizini yapabilmek amacıyla, analiz öncesi hazırlı ından analizine kadar geçen süreçte hassasiyet, tekrarlanabilirlik de erleri yüksek, güvenilir, maliyeti dü ük ve hızlı bir metot kurulmu, geli tirilen özgün metot valide edilmi tir. Sildenafilin biyoyararlanımı dikkate alındı ında biyolojik örneklerde rastlanabilecek olan sildenafil düzeyinin ppb seviyesi oldu u anla ılmaktadır. Bu nedenle biyolojik materyallerdeki sildenafil analizleri için GC - MS temelli metotların uygun olmadı ı, literatürde aksini belirten yayınlar olmasına kar ın, gerçekle tirilen deneyler sonrasında ortaya çıkmı tır. Sildenafilin kimyasal yapısından dolayı yüksek polariteye sahiptir. Tablet ya da bitkisel karı ımlardaki sildenafil oranları, µg/ml seviyelerinde, numune zenginle tirme yöntemlerini de kullanarak, sildenafilin GC MS ile analiz ve kantitasyonuna imkân tanımaktadır. Bununla birlikte HPLC UV gibi seperasyon ve spektrofotometrik ölçüm gibi basit analiz alt yapısına sahip olan teknik, ppb seviyesinde, hem biyolojik örnekler hem de ilaç ve ilaç benzeri ürünlerdeki

Kardiyovasküler ve sinir sistemi üzerindeki yan etki potansiyeli oldukça yüksektir. Metabolizması büyük oranda CYP 3A4, dü ük oranda ise CYP 2C9 tarafından gerçekle tirilir.

3 52 sildenafil miktarının tespiti için hassas, güvenilir ve pratik bir analiz olana ı sa lamı tır. HPLC UV cihazında kurulan ve validasyon de erleri incelendi inde güçlü bir analiz metodu olarak de erlendirilebilecek olan metot ile 6 PAH hastasına ait kan örne i içerisindeki sildenafil miktarı ara tırılmı tır. Bu hastalarda gözlenen kan - sildenafil düzeyi 27, ,43 ng/ml arasında de i im göstermektedir. Bu oldukça geni bir aralıktır. Bu de i ime neden olabilecek pek çok faktörün (doz, cinsiyet, ya vb) yanında bireysel farklılıkların öne çıkan sebep olarak dü ünülür. Klinikte bireye özgü tedavi artık popüler ve do ru bir yakla ım ekli olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle aynı miktarda ilaç kullanımına kar ın bireysel farklılıkların etkisiyle tedavi sürecindeki ba arı oranı dikkate alındı ında doz - tedavi düzeyi oldukça iyi ayarlanmalıdır. Bu yakla ım tedavi sürecinde geli ebilecek olan olası toksisite tablolarının önüne geçebilmek için en uygun yöntemdir. Alternatif tedavi yöntemlerinden birisi olması ve günden güne popülerli inin artması sebebiyle bitkisel ilaç kullanımı her yönüyle oldukça önem ta ır. Ta i uygulamaları ile ortaya çıkabilecek olan toksisite tabloları ba ta kardiyovasküler ve sinir sistemi olmak üzere, çok ciddi sa lık sorunlarına yol açabilmektedir. Gerçek bitkisel ürünlerin dahi kontrolsüz kullanımının önemli sa lık sorunlarına yol açtı ı bilinmesine kar ın, ambalajı üzerinde her bitkisel yazan ilaç benzeri ürünün bitkisel olmayabilece i algısının toplumda yaratılması son derece önemlidir. 8 ürünün içeri inde yapılan sildenafil ara tırmanın 4 ü pozitif sonuçlanmı tır. Daha fazla örnek üzerinde yapılacak olan analizler halkımızın bu konudaki duyarlılı ını arttırabilecektir. Tehlikenin en önemli kısmı internet ya da telefon üzerinden yapılan kontrol dı ı ürün satın alımlarıdır. Konunun çözüme ula tırılması ve sürecin en azından kontrol altına alınması için ciddi tedbirlere gerek oldu u ve ancak uluslararası bir i birli i ile bu probleme bir çözüm yolu geli tirilece i a ikârdır. leri analiz tekniklerinden olan LC - MS/MS cihazıyla yapılacak olan sildenafil analizleri hassasiyeti arttıracak kimliklendirmenin daha ayrıntılı yapılmasına imkân tanıyacaktır.

tırılmı tır. Bu hastalarda gözlenen kan - sildenafil düzeyi 27,05 2055,43 ng/ml arasında de i im göstermektedir. Bu oldukça geni bir aralıktır.

4 53 ÖZET Sildenafil Düzeylerinin, Pulmoner Arteriyal Hipertansiyon Hasta Plazmalarında Kromatografik Yöntemle Belirlenmesi ve Bitkisel Kökenli Ürünlerde llegal Varlı ının Ara tırılması Sildenafil, fosfodiesteraz tip 5 enziminin seçici ve potent bir inhibitörü olup pulmoner hipertansiyon hastalı ının (PAH) ve erektil fonksiyon bozuklu unun idame tedavisinde kullanılmaktadır. Bu çalı mada sildenafilin insan plazması ile piyasada Bitkisel Ürün ifadesiyle satılmakta olan ürünlerin içeri indeki varlı ını ve düzeyini ara tırmak amacıyla yüksek performanslı sıvı kromatografi (HPLC) ile analiz yöntemi geli tirildi. Bu amaçla özgün, güvenilir, hassas bir metot olu turuldu ve ilgili test uygulamaları yapılarak metot valide edildi. Plazmadan sildenafil (1 ml) izole edilmeden önce içeri ine iç standart olarak verapamil ve 200 µl hacimde 1 M lık NaOH eklenerek ortam alkali hale dönü türülmü tür. Ardından ekstraksiyon i lemi için karı ıma 3 ml etil asetat konulmu tur. Ekstraksiyon sonrası organik çözücü, azot altında, 40 C de ve sabit akı ta tam kurulu a kadar uçurulmu, ardından 200 µl mobil fazda yeniden olu turulmu tur. Kromatografik analiz inertsil C18 ters faz kolon ile 0,8 ml/dak akı hızında, %60 asetonitril %40 amonyum asetat tamponlu mobil faz sistemi kullanılarak, 100 µl enjeksiyon hacmi ile gerçekle tirildi. Analiz süresi 9 dakika idi. Ekstraksiyon ürünlerinin analizleri ultraviyole dedektör (UV) ile 225 nm de yapılmı tır. Sildenafil ve verapamil in retansiyon zamanları sırasıyla 6,76 ve 8,01 idi. Do rusallık (linearity) plazmada 7, ng/ml aralı ında incelenmi tir. Gözlenebilme sınırı (LOD) 0,64 ng/ml, tayin sınırı (LOQ) ise 1,93 ng/ml idi. Metodun do rulu u (accuracy), gün içinde (%RE) 6,47 ile 5,73, günler arasında ise -7,39 ile 6,45 aralı ındadır. Metodun kesinli i (precision) gün içinde (%RSD) 1,74 5,68, günler arasında ise 2,58 6,23 aralı ındadır. ncelenen 6 PAH hastasına ait sildenafil plazma da ılımı 27, ,43 ng/ml dir. Sildenafil düzeyleri 914,25 ± 924,75 (Ort.±SD) eklindedir. Piyasada bitkisel ifadesiyle satılmakta olan 8 ürünün içeri inde sildenafil ara tırılmı tır. 4 örnekte sildenafil belirlenmi tir. Bu örneklerdeki sildenafil miktarları 10,55-621,28 ng/ml aralı ında bulunmu, 176,65 ± 297,32 (Ort.±SD) olarak gözlenmi tir. Anahtar Sözcükler: HPLC UV, laç zlemi, Sildenafil, Ta i, Bitkisel laç

Bu çalı mada sildenafilin insan plazması ile piyasada Bitkisel Ürün ifadesiyle satılmakta olan ürünlerin içeri indeki varlı ını ve düzeyini ara tırmak amacıyla yüksek performanslı sıvı kromatografi

5 54 SUMMARY Determination of Sildenafil Levels in Pulmonary Arterial Hypertension Patients' Plasma, by Chromatographic Method and Investigation of Illegal Assets in "Plant Origin" Products Sildenafil is a potent and selective inhibitor of the fosfodiesterase type 5 enzymes and is used in the treatment of pulmonary hypertension disease (PAH) and maintenance of erectile dysfunction. In this study, a high-performance liquid chromatography (HPLC) method was developed in order to determination of sildenafil levels in human plasma and "herbal" products. For this purpose an original, specific, reliable, sensitive method was established and this method were validated. Verapamil was used as an internal standard and plasma was made alkaline by added 200 µl NaOH, 1 M. 3 ml ethyl acetate was added in this mixture for the extraction procedure. After the extraction, organic solvent was evaporated by nitrogen (40 C, constant flow), and then it was reconstituted by 200 µl mobile phase. Analysis was 9 minutes. Analysis of extraction products were made by ultraviolet detector (UV) at 225 nm. The retention time of sildenafil and verapamil were 6.76 and 8.01, respectively. Linearity was observed the range of ng / ml sildenafil. Limit of Detection (LOD) and Limit of Quantification (LOQ) were measured 0.64 ng/ml and 1,93 ng/ml, respectively. Accuracy of the method were observed between 6,47-5,73 and within and without days, respectively. Accuracy of the method were observed between and 2,58 6,23; within and without days, respectively. The plasma sildenafil distribution of 6 PAH patients were observed between 27,05 (min) (max) ng / ml. The levels of sildenafil were observed ± (mean ± SD). 8 products are being sold in the market were investigated. Sildenafil was determined in 4 specimens. Sildenafil levels were found between ng / ml, 176,65 ± 297,32 (Ort.±SD), and observed ± (Mean ± SD), in these specimens. Key Words: HPLC UV, Drug Monitoring,, Sildenafil, Adulterating, Herbal Medicine

In this study, a high-performance liquid chromatography (HPLC) method was developed in order to determination of sildenafil levels in human plasma and "herbal" products.

Benzer belgeler

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir.

Bursa nın 25 Büyük Firması araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,