Mineral Maddeler (1)

Transkript

1 Mineral Maddeler

2 Mineral Maddeler (1) Mineral maddeler topraktan kökler yoluyla su ile birlikte suda erimiş olarak ve çok azı da havadan alınan besin maddeleridir. C, O ve H; havadan CO 2 olarak ve sudan diğerleri de topraktan alınmaktadır Mineral maddelerin herhangi birinin yokluğunda ya da eksikliğinde ortaya çıkan belirtilere noksanlık belirtisi denmektedir.

3 Mineral Maddeler (2) Büyük oranda ve mutlaka alınması gerekli olanlar makro besin elemanları dır. Bunlar; (C, O, H, N, K, Mg, P, S, Ca, Fe) Küçük miktarlarda ve mutlaka alınması gerekli olanlara da mikro besin elemanları dır. Bunlar; (Mn, B, Zn, Cu, Mo, Cl)

4 Karbon ve Doğada Karbon Döngüsü

5 Oksijen Döngüsü

6 Doğadaki Azot Döngüsü

7 Mineral Maddeler ve Noksanlığında Ortaya Çıkan Etkiler (Makro besin elemanları) Mineral madde Etkileri Yokluk Belirtileri Azot Proteinlerini yapısına girerler Kloroz hastalığı (Önce yaşlı yapraklarda) Fosfor Kükürt Kalsiyum Potasyum Enerji transferinin ana ortamını oluşturur. Meristematik bölgelerde bol miktarda bulunur Protein ve vitaminlerin yapısına girer; Klorofilin yapısına girmemesine rağmen sentezinde rol alır. Hücre çeperindeki önemli bir yapı maddesidir. Suyun bağlanması ve enzimlerin aktif hale gelmesinde etkilidir. Meristematik bölgelerde bol miktarda bulunur. Bir çok fizyolojik faaliyette etkilidir. (1) Yapraklarda kızarmaya neden olur. (Önce yaşlı yapraklarda); (2) Bitkinin genel görünüşü cüce olur. (3) Yapraklarda kahverenkli lekeler oluşur Kloroz hastalığı (Önce genç yapraklarda) (1) Kök gelişimi yavaşlar; (2) Bitki boyları bodur kalır; (3) Yapraklarda kıvrılmaya neden olur (önce genç yapraklarda) (4) Fazlalığında kireç renksizliği meydana gelir. (1) Önce yaşlı yapraklarda sarı beneklerin oluşmasına neden olur; (2) yaprak uçları kıvrılır Magnezyum Klorofilde bulunan en önemli mineraldir. Kloroz hastalığı (önce yaşlı yapraklarda) Demir Klorofilin yapısına girmemesine rağmen sentezinde rol alır. Kloroz hastalığı (önce genç yapraklarda)

8 Mineral Maddeler ve Noksanlığında Ortaya Çıkan Etkiler (Mikro besin elemanları) Mineral madde Etkileri Yokluk Belirtileri Bor Karbonhidrat iletimine yardımcı olur (1) Kök ve gövde uçlarında kuruma; (2) Yapraklarda rulo gibi kıvrılma (3) Çiçek tomurcukları gelişememekte Bakır Çinko Mangan Etkisi belirgin değildir; çok seyreltilmiş çözeltiler hariç zehirlidir Çok seyreltilmiş çözeltiler hariç zehirlidir; IAA nın sentezinde etkilidir. Solunum ve azot metabolizmasını düzenleyen enzim faaliyetleri için önemlidir Genç yaprak uçlarında ve kenarlarında çürüme ve pörsüme Küçük yaprak hastalığı (IAA eksikliğine yol açarak) (1) Yapraklarda kahverenkli lekeler; (2) Tohum oluşturmama Molibden Azotu indirgeyen enzimlerde bulunur Kloroz hastalığı (Genç yapraklarda) (Orman ağaçlarında görülmemektedir) Klor Fotosentezde suyun ayrışması aşamasında bulunmaktadır. Orman ağaçlarında eksiklik etkileri görülmemektedir.

9 Mineral maddelerin alınması (1) Mineral maddelerin alınması 4 aşamada gerçekleşir: 1. Mineral maddelerin kök etki alanına taşınması 1. Kitle hareketi 2. Diffüzyon 2. Kök hücrelerinde mineral maddelerin biriktirilmesi 3. Mineral maddelerin kök yüzeyinden ksileme taşınması 4. Mineral maddelerin ksilemde yapraklara kadar iletimi

10 Mineral maddelerin alınması (2) Mineral maddelerin alınması için mineral maddelerin çözündürülmesi gereklidir. Bu iki şekilde gerçekleşir: 1. Köklerin çıkardığı hidrojenle reaksiyon (Kontak alım) 1. Kök uzaması sırasında çıkarılan hidrojen 2. Ölen kök tüylerinin asit karakterli çeperlerinden yayılan hidrojen 2. Karbonik asit oluşumu ile (Toprak suyu ve kökten yayılan karbondioksit reaksiyonu ile) (Karbonik asit kuramı) CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 (Karbonik asit) Önce karbonik asit oluşmakta, sonra da bu asitten bir H ayrılır ve ayrılan hidrojenle, kil yüzeyindeki mineral madde yer değiştirir.

11 Mineral maddelerin alınması (3)

12 Pasif yoldan mineral maddenin alınması ve taşınması Mineral maddelerin alınması (4)

13 Aktif yoldan mineral maddenin alımı Mineral maddelerin alınması (5)

14 Mineral maddelerin yoğunluğu (mg/gr) Bazı mineral maddelerin yaprakların dökümünden önceki değişimi N K P Ca