SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv. Beyaz Eşya. İnşaat. Ana Metal. Tarım. Turizm. Enerji. Diğer Göstergeler. Sektörel Gelişmeler /Şubat

Transkript

1 SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv 2012 Yılında Otomotiv Sektöründe İç Satışlar, 2011 Yılına Göre, %10 Geriledi. Otomotiv Sektöründe İç Satışlar Ocak Ayında Arttı, 2013 Yılında %3.5 Artış Bekliyoruz. AB Ülkelerinde Yeni Araç Satışlarında Hızlı Düşüş Devam Ediyor Yılında Otomotiv İhracatında AB Ülkelerinin Payı %70 e Geriledi. Beyaz Eşya Beyaz Eşya İç Satışları 2012 Yılında, 2011 Yılına Göre Çok Sınırlı Geriledi Yılında Beyaz Eşya İç Satışlarda %5 Artış Bekliyoruz. İnşaat Konut Satış Artışı, 2012 Yılı Son Çeyrek Dönemde Hızlandı. Konut Fiyat Endeksi Enflasyondan Arındırıldığında da Artış Gösteriyor. Konut ve Taşıt Kredileri, Şubat 13 İtibarıyla Artan Hızını Korumaya Devam Ediyor de Bina Sayısına Göre Yapı Ruhsatında Sınırlı Artış, Yapı İzinlerinde Düşüş Var Yılı Nüfus ve Konut Araştırmasına Göre Türkiye de Hanehalkının %67 si Ev Sahibi. İnşaat Sektöründe Alınan Sipariş Düzeyi Endeksi, Şubat 13 te Geriledi. Çimento Sektörü İç Satışlarda 2012 Yılı İkinci Yarısında Toparlanma Var. İnşaat Sektörü Bina İnşa Maliyetinde, Malzeme Maliyetleri Artışı 2012 de Belirgin Yavaşladı. Ana Metal Ham Çelik Üretimi Ocak Ayında da Gerilemeye Devam Etti. Tarım 2012 Yılında Tarım Sektöründe Büyüme Artışı, 2011 Yılının Sınırlı Altında Kalabilir. Turizm 2012 Yılında Gelen Turist Sayısında Artış Hızı %1 ile Son Altı Yılın En Düşüğü Enerji Elektrik Üretimi Ocak Ayında Geriledi. Diğer Göstergeler Yeni Açılan Şirket Sayısında Düşüş Devam Ediyor. Firmaların İç Piyasa Sipariş Beklentileri Düşerken İhracat Sipariş Beklentileri Arttı. Ekonomide Toplam Yatırımların Büyüme Perfromansını Gösteren Veriler Aşağı Yönlü Yılı Son Çeyrekte Belirgin Yavaşlayan Sanayi Üretimini Hangi Sektörler Aşağıya Çekti? Sektörlerin 2012 Yılında Kapasite Kullanımı Oranları Ne Yönde Değişti? 2012 Yılı Son Çeyrekte Gerileyen İstihdamı Hangi Sektörler Aşağıya Çekti? Sektörel Gelişmeler /Şubat

2 SEKTÖREL GELİŞMELER ANALİZLER 2012 Yılında Otomotiv Sektöründe İç Satışlar 2011 Yılına Göre %10 Geriledi Aralık ayında %10 gerileyen otomotiv sektöründe iç satışlar, son çeyrekte %6, 2012 yılının tamamında ise %10.3 gerileyerek 817,5 bin adet oldu yılındaki rekor artışın ardından -yüksek baz etkisi ile- satışlarda daralma bekleniyordu. Bizim beklentimiz de %10.5 daralma olacağı yönündeydi. Ancak daralmaya rağmen 2012 yılında iç satışlar, 2011 yılından sonra ikinci yüksek seviyeye ulaştı. (İstatistik kaynak: OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) Otomobil İç Satışlar Ocak Ayında Arttı, 2013 Yılında %3.5 Artış Bekliyoruz Ocak ayında otomobil iç satışları geçen yılın aynı ayına göre %23 artarak 25,8 bin adet oldu. Otomobil satışları Aralık ayını %9, 2012 yılı son çeyreği %3, 2012 yılı genelini ise %6 düşüş ile kapatmıştı yılında otomotiv sektöründe toplam iç satışların, mevcut şartlar altında, 2013 yılı ekonomik büyüme beklentimizi (%4.8) göz önüne alarak yaptığımız hesaplamaya göre, %3.5 civarında artacağını öngörüyoruz. Bu bağlamda, büyüme tahminimiz üzerindeki aşağı ve yukarı yönlü risklerin oto satış öngörümüz üzerinde de risk oluşturduğunu belirtiyoruz. (İstatistik kaynak: OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) AB Ülkelerinde Yeni Araç Satışlarında Hızlı Düşüş Devam Ediyor 2013 yılı Ocak ayında AB ülkeleri yeni araç kayıtları verisinde geçen yılın aynı ayına göre %8.5 düşüş oldu. AB ülkelerinde yeni araç kayıtları, Ekim 11 den beri aralıksız geriliyor. Türkiye otomotiv sektöründe yıllar itibarıyla bakıldığında, ihracatta AB pazar bağımlılığının yüksek; 2007 yılında %80 seviyesinde olduğu görülüyor. Bu durum dış talep düşüşü ile sektörün ihracat performansında tehdit yaratırken son dönemde ihracatta pazar çeşitliliğinde artış eğilimi var. (İstatistik kaynak: OSD, ACEA, Garanti Bankası Hesaplamaları) 2012 Yılında Otomotiv İhracatında AB Ülkelerinin Payı %70 e Geriledi 2012 yılında Türkiye nin otomotiv sektörü ihracatı 2011 yılına göre değer bazında %5 gerilerken miktar bazında da düşüş %8 olarak kaydedildi. Sektörün ihracatında ülke bazında dağılıma bakıldığında; en büyük ihracat pazarı olan AB ülkelerinin payının 2007 yılından sonra gerilemeye başladığı görülüyor. Pazar bağımlılığı tehdidinin arttığı global kriz döneminde, sektörde ihracatta pazar çeşitliliği eğilimi belirginleşti yılında AB pazarına ihracatın payı %80 civarındayken 2011 yılında %74 e, 2012 yılında %70 e gerilediği görülüyor yılı itibarıyla payı artan ülke grupları ise Orta Doğu ve Afrika bölgesi (%8) ile Kuzey Amerika (%6) olarak ön plana çıkıyor. Orta Doğu ve Afrika ülke grubu içinde 2011 yılına göre ihracatta payı artan ülkeler, Irak, Cezayir, Fas, Tunus olarak görülürken Kuzey Amerika içinde ABD ye artış dikkat çekiyor. (İstatistik kaynak: TUIK, OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) Beyaz Eşya İç Satışları 2012 Yılında, 2011 Yılına Göre Çok Sınırlı Geriledi 2012 yılında beyaz eşya satışları, 2011 yılına göre, %0.2 çok sınırlı düşüş gösterdi yılındaki beyaz eşya satışlarında ise %19 rekor artış kaydedilmişti. Dolayısıyla bu düşüşte tüketimdeki yavaşlama yanında 2011 yılındaki rekor satışlardan kaynaklanan yüksek baz etkisini de göz önüne almak gerekiyor yılı ilk ayında beyaz eşya iç satışlarda geçen yılın aynı ayına göre %0.8 sınırlı düşüş var yılı sektörde iç satışlara yönelik beklentimiz ise ekonomide (%4.8 olan) toplam büyüme beklentimize paralel %5 civarında artış olacağı yönünde. Ancak büyüme beklentimiz üzerindeki risklerin beyaz eşya sektöründeki öngörümüz için de geçerli olduğunu belirtiyoruz. (İstatistik kaynak: TURKBESD, Garanti Bankası Hesaplamaları) Konut Satış Artışı 2012 Yılı Son Çeyreğinde Hızlandı 2012 yılı son çeyrekte konut satış verilerinde geçen yılın aynı dönemine göre %5.8 artış var. Konut satışları yılın ilk çeyreğinde %5.5 artarken ikinci çeyrekte %1.2 gerilemiş, üçüncü çeyrekte %1.8 artmıştı. 4. çeyrek verilerin ardından 2012 yılında konut satışları 2011 yılına göre %3 arttı yılında ise artış %17 olmuştu. TUIK tarafından 2008 yılı başından itibaren açıklanan verilere göre; yılları arasında en yüksek konut satışı 2009 yılında gerçekleşmişti. Konut Fiyat Endeksi Enflasyondan Arındırıldığında da Artış Gösteriyor TCMB tarafından açıklanan konut fiyat endekslerine göre; Ekim-Kasım-Aralık dönemini kapsayan 2012 yılı Kasım ayında, konut fiyat endeksi, geçen yılın aynı dönemine göre %11.5 arttı. Endeks, Ekim ayında da Sektörel Gelişmeler /Şubat

3 %11.5 artmıştı. Böylece Ekim ve Kasım aylarında fiyat artışında bir hızlanma olmadığı görülüyor. Ancak diğer taraftan fiyat endeksi, enflasyondan arındırılarak bakıldığında, yani reel endeks artışında, hızlanma görülüyor. Reel endeks Ekim ayında %3.5, Kasım ayında %4.84 arttı. Ancak Ekim ve Kasım aylarında yıllık enflasyon sırasıyla %7.8 ve %6.4 artarak hız kaybetmişti. Böylece Ekim ve Kasım ayına ait veriler; yavaşlayan enflasyon artışı ile hızlanan reel konut fiyat endeksi artışı arasında bir ayrışma olduğuna işaret ediyor. (İstatistik kaynak: TCMB, Garanti Bankası Hesaplamaları) Konut ve Taşıt Kredileri, Şubat 13 İtibarıyla Artan Hızını Korumaya Devam Ediyor 2013 yılı Ocak ayı ve Şubat ayında, konut ve taşıt kredileri artış hızı, 2012 yılı son çeyreğinde kaydedilen artış hızını korudu. Yılın son çeyreğinde özellikle konut kredi artış hızı (%15, yıllık değişim) belirginleşmişti, taşıt kredilerinde artış hızı da -yine yıllık değişim bazında- %9 ile aynı seviyeyi koruyor. (İstatistik kaynak: BDDK, Garanti Bankası Hesaplamaları) 2012 de Bina Sayısına Göre Yapı Ruhsatında Sınırlı Artış, Yapı İzinlerinde Düşüş Var 2012 yılı son çeyrekte yapı ruhsatı alan bina sayısı %8 gerilerken yapı izni alan bina sayısı %6 arttı. Yıl genelinde bakıldığında yapı ruhsatı alan bina sayısında %1 artış yapı izni alan bina sayısında %5 düşüş görülüyor. Hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veriler de 2012 yılında yapı ruhsatı verilerinde sınırlı artış, yapı izni verilerinde düşüşe işaret ediyor. Sektörde yeni başlanan yatırımlara işaret eden yapı ruhsatı verilerinde sınırlı da olsa artış önümüzdeki dönemde sektörün yeni yatırımlara devam ettiğini ifade ederken bitmiş projelere işaret eden yapı izin verisinde düşüş bir yanda talepteki yavaşlamaya diğer yandan talebi stoklardan karşılandığına işaret ediyor olabilir Yılı Nüfus ve Konut Araştırmasına Göre Türkiye de Hanehalkının %67 si Ev Sahibi TUIK, 2011 yılına ait nüfus ve konut araştırması sonuçlarını yayınladı. Buna göre; 2011 yılında Türkiye de hane sayısı olarak açıklandı. Hane halkı büyüklüğü araştırmasında en büyük pay 4 ve 5 ten daha fazla kişinin yaşadığı gruplar olarak görülürken ortalama hane halkı büyüklüğü ise 3.8 olarak hesaplandı. Diğer yandan hane halkının konuttaki mülkiyetine göre dağılımına bakıldığında; Türkiye de 2011 yılı itibarıyla, hane halkının %67 si ev sahibi, %24 ü kiracı, %1,5 i lojmanda oturan, %7.3 ise ev sahibi değil ama kira ödemiyor grubundan oluşuyor. Ayrıca diğer bir araştırma sonucuna göre; hane halkının %22 si 2001 yılı ve sonrasında inşa edilen binalarda oturuyor. İnşaat Sektöründe Alınan Sipariş Düzeyi Endeksi Şubat 13 te Geriledi Şubat ayında inşaat sektörü güven endeksi bir önceki aya göre %6 arttı. Ancak alt endekslerden alınan siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksinde Şubat ayında bir önceki aya göre %3 gerileme var. Toplam endeksteki artış ise gelecek 3 ayda istihdam beklentisi endeksindeki artıştan kaynaklanıyor. Çimento Sektörü İç Satışlarda 2012 Yılı İkinci Yarısında Toparlanma Var Çimento sektöründe 2012 yılı ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre %3 gerileyen iç satışlar, yılın ikinci yarısında toparlandı. Böylece, henüz Aralık ayı verileri açıklanmamakla beraber, Ocak-Kasım 2012 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre; sektörde iç satışlarda %1.1 artış kaydedildi. Hesaplamalarımıza göre, çimento sektörü iç satış verisi ile inşaat sektörü büyüme (GSYH) performansı arasında %65 civarında korelasyon bulunuyor. Bu durum çimento sektörü iç satışların inşaat sektörü büyüme perfromansı için öncü olduğunu gösteriyor. Hem çimento iç satış verilerini, hem metalik olmayan diğer mineraller (inşaat malzemeleri) sektörü üretim endeksini, hem de talep tarafında kredi artışını göz önüne alarak inşaat sektörü büyüme performansının 2012 yılı son çeyreğinde, üçüncü çeyrekteki (%0.4) büyüme perfromansının üzerine çıkacağını, ancak sektörün 2012 yıl sonunda %1-%1.5 civarında sınırlı büyümeye ulaşacağını düşünüyoruz. (İstatistik kaynak: TCMA, Garanti Bankası Hesaplamaları) İnşaat Sektörü Bina İnşa Maliyetinde Malzeme Maliyetleri Artışı 2012 de Belirgin Yavaşladı Yılın son çeyreğinde inşaat sektöründe bina inşa maliyeti endeksi, geçen yılın aynı dönemine göre %2.3 artarken alt endeksler işçilik maliyet endeksi ve malzeme maliyet endeksi sırasıyla %6 ve %1 artış gösterdi. Mevsimsel arındırılmış bazda da bina inşa maliyeti endeksinde artış %2 civarında. Böylece 2012 yılında bina inşa maliyeti endeksi 2011 yılı ile karşılaştırıldığında %5 arttı. Alt endeks bazında dikkat çeken ise işçilik maliyet endeksinde artışın 2010 yılından beri her yıl %6 artış göstermesi, diğer taraftan ise malzeme maliyeti endeksinin 2012 yılında 2011 yılındaki %14 ten %5 e yavaşlamış olması. Sektörel Gelişmeler /Şubat

4 Ham Çelik Üretimi 2012 Yılı Son Çeyrekteki Düşüşün Ardından Ocak Ayında da Gerilemeye Devam Etti 2013 yılı Ocak ayında Türkiye nin ham çelik üretimi geçen yılın aynı ayına göre %8.8 geriledi yılı ilk üç çeyrekte sırasıyla geçen yılın aynı dönemine göre %14, %5 ve %7 artan ham çelik üretimi, son çeyrekte %4 geriledi. Böylece 2012 yılında üretim, 2011 yılındaki %17 artışa göre, hızı azalarak %5 arttı. Dünya Çelik Birliği verilerine göre; 2012 yılında Türkiye ham çelik üretiminde, 62 ülke arasında yapılan sıralamada; Çin, Japonya, ABD, Hindistan, Rusya, Güney Kore ve Almanya nın ardından 7. sırada yer aldı. Toplam sanayi üretimi ile %85 korelasyona sahip ham çelik üretim verilerini, toplam sanayi üretimi açısından öncü veri olarak takip ediyoruz. (İstatistik kaynak: WSO, Garanti Bankası Hesaplamaları) Elektrik Üretimi Ocak Ayında Geriledi 2013 yılı Ocak ayında elektrik üretimi ve tüketimi geçen yılın aynı ayına göre sırasıyla %3.5 ve %0.3 geriledi. Elektrik üretim ve tüketimi 2012 yılı Kasım ayından beri aralıksız geriliyor. Toplam sanayi üretimi ile korelasyonu yüksek olan elektrik piyasası verileri, öncü olduğu için toplam sanayi üretimi trendi için öngörü oluşturuyor. (İstatistik kaynak: TEİAŞ, Garanti Bankası Hesaplamaları) 2012 Yılında Tarım Sektöründe Büyüme Artışının Devam Edeceğini, Ancak 2011 Yılının Sınırlı Altında Kalacağını Düşünüyoruz TUIK, kesinleşmiş bitkisel üretim verilerine göre, 2012 yılında, geçen yıla göre tahıllar grubu üretiminde düşüş, meyve ve sebze grubu üretimlerinde ise artış var. Böylece, toplam üretim 2012 yılında geçen yıla göre yaklaşık %2 geriledi. Bitkisel üretim verileri ile tarım sektöründe toplam büyüme performansı arasında, hesaplamalarımıza göre, yüksek oranda korelasyon var. Tarım sektöründe 2011 yılındaki %5.6 artışın ardından 2012 yılı ilk üç çeyrek dönemde büyüme performansında artış sırasıyla %4.8, %3.4 ve %2.9 olarak gerçekleşti. Son çeyrek henüz açıklanmamakla beraber bitkisel üretim tahmin verilerini göz önüne alarak, 2012 yılında tarım sektöründe büyümenin devam edeceğini ancak 2011 yılının sınırlı altında kalarak (%4.5) civarında artacağını düşünüyoruz. (İstatistik kaynak: TEİAŞ, Garanti Bankası Hesaplamaları) 2012 Yılında Gelen Turist Sayısında Artış Hızı %1 ile Son Altı Yılın En Düşüğü 2012 yılında gelen turist sayısı 2011 yılına göre %1 artarak 31,8 milyon kişi olarak kaydedildi. Gelen turist sayısı artış hızı, 2006 yılından sonra bakıldığında kaydedilen en düşük artış hızı olarak görülüyor. Ancak, 2011 yılındaki %10 yüksek artışın ardından %1 tekrar artış kaydedildiğini de dikkate almak gerekiyor yılında AB ülkelerinden gelen turist sayısı 2011 yılına göre artış göstermeyip aynı seviyesini korurken Rusya dan gelen turist artış hızında (%4 ile) yavaşlama dikkat çekiyor. Diğer yandan turist sayısında düşüş olan tek bölge İran kaynaklı olmak üzere Güney Asya bölgesi olarak görülüyor. (Suudi Arabistan, Irak, Kuveyt, Katar vb. ülkeleri kapsayan) Batı Asya bölgesinden gelen turist sayısında artışın ise 2012 yılında da devam ettiği görülüyor. Henüz 1 milyon kişinin altında olmakla beraber Afrika ülkelerinden gelen turist sayısında da artış yine devam ediyor yılına ait veri de açıklandı, buna göre gelen turist sayısında 2013 yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre %12.5 artış kaydedildi. Böylece Aralık ayındaki artış hızı korunmuş oldu. (İstatistik kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı Garanti Bankası Hesaplamaları) Yeni Açılan Şirket Sayısında Düşüş Devam Ediyor 2013 yılı Ocak ayında yeni açılan şirket sayısı, geçen yılın aynı ayına göre yüksek oranda (-%20) gerilemeye, kapanan şirket sayısı da, hızlı artmaya devam etti (%27). Yeni açılan şirket sayısı istatistikleri, 2012 yılı boyunca kesintisiz geriledi, Ocak ayında da düşüş devam ediyor. Kapanan şirket sayısında artışın ise son 3 aydır hızlandığı görülüyor. (İstatistik kaynak: TOBB, Garanti Bankası Hesaplamaları) Firmaların İç Piyasa Sipariş Beklentileri Düşerken İhracat Sipariş Beklentileri Arttı Merkez Bankası nın yayınladığı reel kesim güven endeksi alt endekslerinden olan sipariş beklenti endeksi firmaların önümüzdeki üç aylık döneme ilişkin sipariş beklentilerini gösteriyor yılı Şubat ayında firmaların gelecek 3 aya ilişkin iç piyasa sipariş beklentisi endeksi (bir önceki aya göre %3.9) gerilerken ihracat sipariş beklentisi endeksi (bir önceki aya göre %3.4) arttı. Her iki endeks de - mevsimsel arındırılmış bazda- Aralık ayından itibaren gerilerken Şubat ayında endekslerin yönünün ayrıştığı dikkat çekiyor. (İstatistik kaynak: TCMB, Garanti Bankası Hesaplamaları) Ekonomide Toplam Yatırımların Büyüme Perfromansını Gösteren Veriler Aşağı Yönlü Reel kesim güven endeksi altında bulunan gelecek 12 aya ilişkin yatırım harcaması beklentisi endeksi 2013 Sektörel Gelişmeler /Şubat

5 yılı Şubat ayında (bir önceki aya göre, %0.6) geriledi, endeks Ocak ayında da (-%2) gerilerken 2012 yılı son çeyrekte %2 artmıştı. Diğer yandan toplam yatırımlarda büyüme performasnı için öncü olarak takip ettiğimiz diğer bir gösterge olan ağır ticari araç satışları da Ocak ayında mevsimsel arındırılmış bazda (-%6) geriledi, satışlar son çeyrekte de (-%5) gerilemişti. Toplam yatırımların performansı için gösterge niteliğinde olan bu iki veri, henüz yatırımlarda bir toparlanmaya işaret etmiyor. (İstatistik kaynak: TCMB, OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) Son Çeyrekte Belirgin Yavaşlayan Sanayi Üretimini Hangi Sektörler Aşağıya Çekti? Aralık ayı verilerinin ardından 2012 yılı son çeyrek itibarıyla sanayi üretiminde artış, geçen yılın aynı dönemine göre oldukça sınırlı (%0.3) olarak kaldı. Son çeyrekte, toplam sanayi üretimine imalat sanayi altında hangi sektörlerin nasıl katkı sağladığını analiz ettik. Son çeyrekte; hem ihracatçı hem iç piyasaya yönelik üretim yapan sektörlerin üretiminde genele yayılan bir gerilemeden bahsetmek mümkün. Sınırlı artışa pozitif katkı sağlayan sektörler ise (toplam sanayi üretimi içinde ağırlığı da yüksek olan) başta giyim olmak üzere; tekstil, ana metal, metal ürünleri, metalik olmayan diğer mineraller olarak sıralanıyor. İç piyasada talebin göstergesi olarak takip ettiğimiz (kimyasal madde, plastik&kauçuk ve mobilya) sektörler ise toplam sanayi üretimini aşağıya çekiyor yılı ikinci ve üçüncü çeyrekte giyim sektöründe üretim artışı hızlanarak artarken (sırasıyla %3 ve %10.5) son çeyrekte sanayi üretim artışına en büyük katkıyı (%0.8) sağlayan sektör oldu. Giyim sektörü, otomotiv gibi AB pazarına ihracat bağımlılığı yüksek olan bir sektör. AB pazarına ihracat, global kriz döneminde düşen talep nedeniyle ihracatçı sektörler üzerinde tehdit yarattı. Ancak otomotiv ve giyim sektörü ihracat performansında ayrışma var. Otomotiv sektöründe ihracat hızla daralırken üretim de paralel düşüş gösterdi yılı son çeyrekte otomotiv üretimi %3 daralırken toplam sanayi üretimine katkısı da negatif (-%0.2) oldu. Ancak giyim sektöründe özellikle Kasım-Aralık aylarında AB pazarına ihracatında payın yine arttığı dikkat çekerken bu durum üretimi de yukarıya çekiyor. Diğer yandan 2012 yılı başından beri toplam sanayi üretimini yukarıya çeken tekstil sektörü son çeyrekte de (%0.3) pozitif katkı yapmaya devam etti. Tekstil sektörü hem ihracatçı hem de iç piyasaya tedarikçi bir yapıya sahip. İhracat pazarlarına bakıldığında, tekstil sektöründe pazar çeşitliliğinin daha fazla olduğu ve AB pazarının payının giyim sektörüne göre daha düşük olduğu görülüyor. İhracatçı yapıya sahip ana metal, metal ürünleri ile hem iç piyasa hem ihracat odaklı olan metalik olmayan diğer mineraller sektörleri son çeyrekte toplam üretime pozitif katkı yapan (sırasıyla %0.4, %0.2 ve %0.1) sektörler olarak sıralanıyor. İhracat odaklı diğer sektörler elektrikli makine ve makine teçhizat üretiminin ise gerileyerek toplam sanayi üretimine negatif katkı (sırasıyla -%0.1 ve -%0.6) yaptığı görülüyor. İç piyasada talebin göstergesi olarak takip ettiğimiz mobilya, kimyasal madde, plastik & kauçuk sektörlerinin ise son çeyrekte sanayi üretimine katkısı negatif (-%0.1) ve bu sektörler toplam sanayi üretimi artışını aşağıya çekiyor. Sektörlerin 2012 Yılında Kapasite Kullanımı Oranları Ne Yönde Değişti? Kapasite kullanım oranı (KKO), 2012 yılı 4.çeyrekte 3. çeyrekteki %74.4 ten %74.2 ye sınırlı gerilerken 2012 yılı genelinde ise 2011 yılındaki %75.4 ten %74.2 ye geriledi yılında ise kapasite kullanım oranı Ocak ve Şubat ayında ortalama %72.3 olarak kaydedilerek son çeyrekteki %74.2 nin altında kaldı. Sektörlerin 2012 yılında kapasite kullanımını görmek amacıyla hesapladığımız mevsimsel arındırılmış verileri; 2011 ve 2008 yılı performansı ile karşılaştırdık yılında mevsimsel arındırılmış bazda toplam imalat sanayi KKO, hem 2008 hem 2011 yılı seviyesinin altında kaldı. Ancak, diğer yandan KKO toplam imalat sanayinin üzerinde olan sektörler var; hem ihracatçı hem iç piyasaya tedarikçi bir sektör olan ve 2012 yılında toplam sanayi üretim artışında önemli rolü olan tekstil sektöründe KKO, hem 2011 hem 2008 yılı seviyelerinin üzerine çıktı. Diğer yandan giyim sektörü, AB ülkelerine ihracat bağımlılığı olmasına rağmen KKO da hem 2011 hem 2008 seviyesinin üzerinde çıktı. Sektörün kriz döneminde AB ülkelerine yakınlık, küçük miktarlarda ve kısa sürede sipariş teslimi avantajını fırsat olarak kullandığı düşünülüyor. Ancak bir diğer ana ihracat pazarı AB ülkeleri olan otomotiv sektöründe KKO hem 2008 hem 2011 seviyelerinin altında. İç piyasada tüketimin göstergesi olarak üretim performansları takip edilen kimyasal madde, plastik kauçuk, mobilya gibi sektörlerin 2012 yılı KKO seviyeleri, yavaşlayan iç talep trendine paralel 2011 yılının altında. Ana metal, metal ürünleri, makine & teçhizat ve elektrikli makine gibi ihracatta pazar çeşitliliği yakalayabilen sektörlerde KKO, 2012 yılında hemen hemen 2011 yılı seviyesinde. İnşaat sektörü büyüme performansında belirgin yavaşlamaya paralel metalik olmayan diğer mineraller sektörü KKO 2011 ve 2008 yılı seviyelerinin altında kaldı. (İstatistik kaynak: TCMB, Garanti Bankası Hesaplamaları) Sektörel Gelişmeler /Şubat

6 Son Çeyrekte Gerileyen İstihdamı Hangi Sektörler Aşağıya Çekti? Kasım ayında işsizlik oranı Ekim ayındaki %9.1 seviyesinden %9.4 seviyesine yükseldi. Kasım verisi, 2012 yılının son çeyrek dönemini kapsıyor. Diğer yandan mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, Ekim ayındaki %9.3 ten Kasım ayında %9.5 e yükseldi. Ayrıca tarım dışı işsizlik oranı Kasım ayında, Ekim ayındaki %11.4 ten %11.7 ye arttı. Kasım ayında istihdam seviyesindeki düşüşünün hangi sektörlerden kaynaklandığını analiz etmek amacıyla sektörlerde istihdam edilen kişi sayısına mevsimsel arındırılmış bazda baktık. Buna göre; imalat sanayi ve hizmet sektörlerinde istihdam artışı varken inşaat ve tarım sektörü istihdamında ise düşüş var yılı son çeyrekte sanayi üretim endeksi çok dalgalı hareket ederken imalat sanayi istihdamında artış, Kasım ayında sanayi üretiminde hızlı artışın yansıması olarak değerlendirilebilir. Hizmet sektöründe artışa alt sektörler bazında bakıldığında, artışın kamu hizmetleri ile ilgili sektörler (kamu yönetimi ve savunma, sosyal hizmetler) başta olmak üzere toptan ve perakende ticaret ve ulaştırma ve depolama sektörlerinden kaynaklandığı görülüyor. Burada belirtilen bilgiler, Türkiye Garanti Bankası A.Ş. tarafından, güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir. Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, T. Garanti Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz. Sektörel Gelişmeler /Şubat