ULUSLARARASI TEHLĠKE VE UYARI ĠġARETLERĠ. Resul BUĞDAYCI MÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Transkript

1 ULUSLARARASI TEHLĠKE VE UYARI ĠġARETLERĠ Resul BUĞDAYCI MÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 1

2 YAġAMIN KURGULANMASI TEMEL GÜVEN Ġġ VE EKONOMĠK YETERLĠLĠK TEMEL SAĞLIK SOSYAL VE KÜLTÜREL DOYUM EĞĠTĠMĠN AKTARILMASI

3 YAġAMIN KURGULANMASINDA EN ÖNEMLĠ BELĠRLEYĠCĠ? 3

4 YAġAMIN KURGULANMASINDA EN ÖNEMLĠ BELĠRLEYĠCĠ TEHDĠT ALGILAMASI 4

5 TEMEL KĠġĠLĠK OKUL ÖNCESĠ EĞĠTĠM (%80) TEMEL EĞĠTĠM (%20) MESLEK EĞĠTĠMĠ YAġAM BOYU EĞĠTĠM 7 YAġ ÇOK GEÇ! 5

6 Okul Öncesi Eğitim KĠġĠLĠĞĠN % 80 i ilk 5-6 yaģta oluģmaktadır. SORUMLULUK; 1.derece Aile, 2.derece Okul Temel Sağlık DavranıĢları Beslenme, Temizlik, Uyku, DiĢ fırçalama, Sigarasız yaģam kurgusu Güvenlik numaraları Arabanın arka koltuğunda oturma 6

7 RĠSK OLARAK KABUL EDĠLEN FAKTÖRLER 1- YaĢam kaybına neden olanlar, 2- Sakatlıkla sonuçlanan hastalık nedenleri 3- ĠyileĢme ile sonuçlanan hastalık nedenleri 4- Sadece bedensel rahatsızlık nedenleri 5- Stres reaksiyonuna yol açan nedenler 6- Duygusal rahatsızlığa yol açan nedenler 7

8 Risk Algılaması Standart mı? Standart olmalı mı? 8

9 Risk algılaması Neye göre değiģir? 9

10 NEDEN SONUÇ MESAFESĠ SÜRE KISA SAATLAR GÜNLER; NEDEN HASTALIK, ÖLÜM RĠSK ALGILAMASI??? SÜRE UZUN AYLAR YILLAR NEDEN HASTALIK ÖLÜM RĠSK ALGILAMASI??? 10

11 NEDEN SONUÇ MESAFESĠ SÜRE KISA SAATLAR GÜNLER; NEDEN HASTALIK, ÖLÜM RĠSK ALGILAMASI YÜKSEK SÜRE UZUN AYLAR YILLAR NEDEN HASTALIK ÖLÜM RĠSK ALGILAMASI DÜġÜK 11

12 Tehlike Nasıl Anlatılabilir? 12

13 UYARANLARIN ALIGILANMASI GÖRÜNTÜ SES KOKU DOKUNMA TAD 13

14 ZEKA TÜRLERĠ GARDNER Sözel ---- Dilsel, iģitsel Mantıksal ---- Matematiksel Görsel ---- Mekansal Bedensel ---- Kinestetik Müziksel ---- Ritmik KiĢisel ---- Ġçsel KiĢilerarası ---- Sosyal Doğa ---- VaroluĢçu 14

15 ALGILAMANIN BOYUTLARI GÖRSELLĠK ĠġĠTSELLĠK... 15

16 HANGĠ ALANLARDA HAVA SALDIRILARI (SĠVĠL SAVUNMA) Denizde Tehlike Durumları Harita Sembolleri ĠĢ Güvenliği Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri Genel Uyarı ĠĢaretleri Trafik 16

17 SĠVĠL SAVUNMA ĠKAZ VE ALARM ĠġARETLERĠ KİMYASAL 17

18 HANGĠ ALANLARDA Hava Saldırıları (Sivil Savunma) DENĠZDE TEHLĠKE DURUMLARI Harita Sembolleri ĠĢ Güvenliği Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri Genel Uyarı ĠĢaretleri Trafik 18

19 Deniz Bölgeleri A1; Kıyıdan millik mesafede VHF DSC istasyonlarının duyulma mesafesi A2; MF DSC istasyonlarının duyulma mesafesidir, mil. A3; A4; Bir ülkenin A2 olarak belirlediği deniz bölgesi, baģka bir ülke tarafından A1 alanı olabilir. 19

20 DENĠZDE HABERLEġME ve CANKURTARMA ARAÇLARI Telsiz alıcı ve vericileri Bayrak /Flama Deniz ġeritleri Boya malzemeleri 20

21 DENĠZDE HABERLEġME ve CANKURTARMA ARAÇLARI Deniz ġeritleri Havadan arama kurtarma yapanlara kendimizi göstermek, için kullanılan malzemelerdir. ġeritler, yüzen malzemeden yapılmıģlardır ve m. uzanırlar. Boya malzemeleri Kurtarma aracı çevresinde boyalı geniģ bir yüzey oluģturarak dikkat çekerler. Bu malzeme, arama yapan hava aracının görebilecegi mesafe içinde kullanılmalıdır. Halat Atma Aleti Kurtarma iģlemleri sırasında kurtarma gemisi ve tehlikedeki tekne veya kiģi arasında bağlantı kurmak amacıyla kullanılır. Normal hava kosullarında halatı 230 m. ulaģtırabilir. Kurtarma Sapanı Denize denize düģen kiģiyi güvenli bir Ģekilde güverteye almak için kullanılır. 21

22 Telsizle HaberleĢme 22

23 Kodlama Özellikle telsizle haberleģmelerinde; karıģıklığı önlemek için kullanılır. Mike Alpha Romeo Tango India (uluslarası kod) Merih Aydın Reis Turgut Ġstif (ulusal kod) 23

24 DENĠZDE TEHLĠKE ĠġARET BAYRAKLARI November-Charlie / Nazilli-Ceyhan / Neptün-Cemal / tehlikedeyim, yardım istiyorum 24

25 DENĠZDE TEHLĠKE ĠġARET BAYRAKLARI V ĠĢaret Flaması tehlikedeyim, yardım istiyorum Özel Tehlike ĠĢareti Flaması tehlikedeyim, yardım istiyorum 25

26 DENĠZDE TEHLĠKE ĠġARET FĠġEKLERĠ 12 Kalibre Kırmızı FiĢek Özel tabancasıyla ateģlenir kandil gücündedir. 75 m. (250 feet) yüksekliğe çıkar. 6 saniye yanar. 6mm. Kırmızı FiĢek Özel tabancasıyla ateģlenir kandil gücündedir. 115m. (375 feet) yüksege çıkar. 7 saniye yanar. 26

27 HaberleĢmede Öncelik Sırası Tehlike HaberleĢmesi MAYDAY Emniyet HaberleĢmesi SECURITE Acelelik HaberleĢmesi PAN PAN 27

28 Tehlike HaberleĢmesi MAYDAY Bir geminin yardım isteği ve yapılan yardıma tehlike trafiği denir. SILENCE MAYDAY Tehlike trafiğini yöneten istasyon tüm istasyonları susturabilir. SILENCE DISTRESS Tehlike trafiğini izleyen bir istasyon da gerektiğinde diğer istasyonları susturabilir. Tehlike mesajı çağrısı: - MAYDAY, MAYDAY, MAYDAY - BURASI YAT MARTI, YAT MARTI, YAT MARTI - YEġĠLKÖY FENERĠNĠN 10 MĠL GÜNEYĠNDEYĠM - MOTORUM DURDU, YEDEKLENMEYE ĠHTIYACIM VAR - RÜZGAR POYRAZ 7, DALGA BOYU 2 METRE - MÜRETTEBAT 3 KĠġĠ, GÜVERTEDEYIZ - TAMAM 28

29 Emniyet HaberleĢmesi SECURITE Deniz ve hava trafiğini engelleyen önemli olayların bildirilmesi (Fener sönmesi, ıģıklı Ģamandıra, askeri tatbikat, sürüklenen mayın, fırtına vb) Emniyet mesajları 16. kanaldan tüm istasyonlara yayınlanır. 16. kanal 1 dakikadan (test içinse 10 sn) fazla meģgul edilmez. Emniyet mesajı çağrısı - SECURITE SECURITE SECURITE - ALL SHIPS ALL SHIPS ALL SHIPS - THIS IS TURKRADIO TURKRADIO TURKRADIO...mesaj (koordinat, metin, hazırlayan, bitiģ) 29

30 Acelelik HaberleĢmesi PAN PAN Geminin güvenliğiyle ilgili mesajlardır. (isyan, hastalık, yaralı, denize adam düģmesi, arıza vb.) Tıbbi yardım niteliği varsa MEDICAL eklenir. Gemi kaptanının sorumluluğundadır. Acelelik mesaj çağrısı - PAN PAN MEDĠCAL PAN PAN MEDĠCAL PAN PAN MEDĠCAL - ALL STATIONS ALL STATIONS ALL STATIONS - THIS IS MARTI THIS IS MARTI THIS IS MARTI - MY POSITION IS 41 DEGREES 41 MINUTES NORTH AND 014 DEGREES 14 MINUTES EAST AT 0900 UTC - Metin devamı... 30

31 Acil Durumun Bildirilmesi Sakin olun, anlaģılır ve net konuģun Kendinizi tanıtın ve hangi numaradan/ nereden aradığınızı belirtin Olay nedir Olay yerini tarif edin Hasta ya da yaralıların durumunu belirtin Sorulan sorulara net yanıtlar verin 31

32 VHF/DSC VERĠCĠSĠ Küresel deniz tehlike ve güvenlik haberleģme sistemi içinde A1 sahasında kullanılan Dijital Seçmeli Çagrı cihazıdır. VHF telsiz cihazının 70. Kanalına bir DSC cihazı ĠliĢkilendirilir ve kullanıcı tekne tanıtılır (MMSI no). Acil durumda DSC cihazındaki alarm düğmesine basılır ve 70. Kanaldan ( mhz.) acil yardım çağrısı yayınlamaya baģlar. Bu sinyalle birlikte kimlik bilgileriniz kapsama alanı içindeki tüm sahil ve su üstü istasyonlarına iletilir. 32

33 NAVTEX ALICISI NAVTEX cihazları karadan deniz (gemiye) yönünde 3 yayın türünü alırlar. SADECE ALICIDIR A harfi denizcilik uyarıları B harfi meteorolojik ĠHBARLAR (fırtına ihbarları) D harfi arama ve kurtarma mesajları 400 millik bir alan için planlanmıģtır. Alıcının hafizası en az 30 mesaj saklayabilecek kapasaitededir ve mesajlar saat hafızada kalabilir. Navtex, öncelikli bir mesaj aldığında sesli bir uyarıyla haber verir. NAVTEX 518 khz F1B frekansından her 4 saatte bir 10 dakika yayın yapar. 33

34 Uydu HaberleĢme Sistemleri SART: Search and Rescue Transponder Can sandallarında arama kurtarma amaçlı kullanılır. Kazazedelerin yerinin bulunması için kullanılır. Denize bırakılır. SART gemi terk edilirken can kurtarma aracına alınır. Elle çalıģtırılır ve savlosundan kurtarma aracına bağlanır. 34

35 Uydu HaberleĢme Sistemleri EPIRB : Emergency Position Indicating Radio Beacon Tehlike yerini iģretleyen telsiz vericisidir. ĠĢaret kaynağının tehlikede olduğu, Terkedildiği ya da terkedilmeye karar verildiği, Bir baģka donanımla iletiģim kuramadığı anlamı taģır. 35

36 Denizde Diğer Tehlike ĠĢaretleri 36

37 Denizde Bayrak Harf Kodları 37

38 Denizde Bayrak Harf Kodları 38

39 39

40 Denizde Bayrak Rakam Kodları 40

41 HANGĠ ALANLARDA Hava Saldırıları (Sivil Savunma) Denizde Tehlike Durumları HARĠTA SEMBOLLERĠ ĠĢ Güvenliği Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri Genel Uyarı ĠĢaretleri Trafik 41

42 HARĠTA SEMBOLLERĠ SEMBOL ANLAMI S Sand / Kum M Mud /Çamur Cy; Cl Clay / Balçık Si Silt / Alüvyon St Stones / TaĢlık G Gravel / Ġnce Çakıl P Pebbles / Orta Çakıl Cb Cobbles / Büyük Çakıl-TaĢ Parçaları Rk Rock; Rocky / Kaya,Kayalık Co Sh SEMBOLLER: Coral / Mercan Shells / Kabuk S/M Two layers / Ġki Kat (Sand over Mud / Kum ve Çamur) Wd Weed / Otluk - Kelp / Yosun 42

43 HARĠTA SEMBOLLERĠ 43

46 HANGĠ ALANLARDA Hava Saldırıları (Sivil Savunma) Denizde Tehlike Durumları Harita Sembolleri Ġġ GÜVENLĠĞĠ Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri Genel Uyarı ĠĢaretleri Trafik 46

47 ĠĢ güvenliğinde uyarıcı iģaret olarak renkler Kırmızı: Yangın önleme, yasaklama, yanıcı ve parlayıcı madde depoları, tehlikeli madde ile ilgili yasaklar, Portakal rengi: Doğrudan tehlikeye karģı uyarı iģareti, Sarı: Olası tehlikelere karģı uyarı iģareti, YeĢil: ĠĢ güvenliği ve sağlık bilgilendirme iģareti Mavi: Bakım, onarım, arıza konusunda dikkat ve yasak iģareti, Mor: Radyasyon tehlikesine karģı uyarı, Beyaz: Yön iģareti, güvenlik ve sağlık iģareti Siyah: Yön iģareti ( tehlike iģareti, uyarı iģareti), hazırlamada kullanılır. 47

48 ĠĢ Güvenliği Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri 48

51 HANGĠ ALANLARDA Hava Saldırıları (Sivil Savunma) Denizde Tehlike Durumları Harita Sembolleri ĠĢ Güvenliği KĠMYASAL MADDE TEHLĠKE UYARI ETĠKETLERĠ, ĠġARETLERĠ Genel Uyarı ĠĢaretleri Trafik 51

52 Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri Yasaklama İşareti Hayatı tehlikeye atan ya da yaralanmaya yol açabilen davranışları yasaklayan yönetmeliklere uygun işaret İlgili YASAKLAMA metnine uyun. Zorunlu İşaret Belirli bir koruyucu donanımın kullanılmasını zorunlu kılan yönetmeliklere uygun işaret İlgili/ekli olan ZORUNLU metnine uyun. Uyarı İşareti Tehlike Riski.Çevrede belirli tehlikelerin var olduğunu uyaran ve özel dikkat edilmesi gerektiğini belirten işaret İlgili/ekli olan metninde belirtilen önlemleri alın. 52

53 Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri Olağanüstü Durum İşareti Güvenli Koşulu belirten bir işaret - kaçış yollarını ve güvenlik donanımlarını belirtir ve konumlarını gösterir Yangın Donanımı Bildirimi Yangın söndürme donanımının ve yanabilir madde depolarının konumunu belirten işaret Uyarı Bildirimi Tehlike riski. Belirli tehlikelere karşı uyaran işaret. Özel dikkat gösterilmelidir. Güvenlik talimatlarını izleyin. BİLDİRİM'e ekli olan tavsiye/talimat metnini izleyin BİLDİRİM'e ekli olan metindeki önlemleri alın. 53

54 Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri RENK ANLAMI ve AMACI TEHLİKELİ HAREKET veya DAVRANIŞ Yasak İşareti Tehlikeli hareket veya davranış Kırmızı Tehlike alarmı Dur, kapat, düzneği acil durdur, tahliye et Yangınla mücadele ekipmanı Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve ne olduğu Sarı Uyarı işareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et Mavi Zorunluluk işareti Özel bir davranış ya da eylem Kişisel koruyucu donanım kullan Yeşil Acil kaçış, ilk yardım işareti Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler Tehlike yok Normale dön 54

55 HANGĠ ALANLARDA Hava Saldırıları (Sivil Savunma) Denizde Tehlike Durumları Harita Sembolleri ĠĢ Güvenliği Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri GENEL UYARI ĠġARETLERĠ Trafik 55

56 GENEL UYARI ETĠKETLERĠ ve ĠġARETLERĠ 56

61 HANGĠ ALANLARDA Hava Saldırıları (Sivil Savunma) Denizde Tehlike Durumları Harita Sembolleri ĠĢ Güvenliği Kimyasal Madde Tehlike Uyarı Etiketleri, ĠĢaretleri Genel ĠĢaretler TRAFĠK 61

62 TAFĠK ĠġARETLERĠ 62

63 TAFĠK ĠġARETLERĠ 63