VERMEER N RES MLER NDEK S MGESEL ANLAMLAR

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "VERMEER N RES MLER NDEK S MGESEL ANLAMLAR"

Transkript

1 T.C. EGE ÜN VERS TES SOSYAL B L MLER ENST TÜSÜ BATI SANATI VE ÇA DA SANAT ANA B L M DALI VERMEER N RES MLER NDEK S MGESEL ANLAMLAR YÜKSEK L SANS TEZ HAZIRLAYAN Gökçe YILMAZKAYA DANI MAN Doç. Dr. Semra DA ÇI ZM R-2008

2 Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlü üne sundu um VERMEER N RES MLER NDEK SEMBOL K ANLAMLAR adl yüksek lisans/doktora tezinin taraf mdan bilimsel, ahlak ve normlara uygun bir ekilde haz rland n, tezimde yararland m kaynaklar bibliyografyada ve dipnotlarda gösterdi imi onurumla do rular m. GÖKÇE YILMAZKAYA

3

4 Ç NDEK LER ÖNSÖZ....4 G R XVII. YÜZYILDA B RLE K EYALETLER a.XVII. Yüzy lda Birle ik Eyaletler in Siyasi ve Ekonomik Yap s b. XVII. Yüzy lda Birle ik Eyaletler de Sosyal Ya am ve Sanat n Alt n Ça JOHANNES VERMEER ( ) a. Vermeer in Ya am b. Vermeer in Üslubunu Etkileyen Sanatç lar c. Vermeer in Üslubu HOLLANDA RESM NDE S MGESELL K a. XV. ve XVI. yüzy llarda Flaman Resminde Simgesellik b. XVII Yüzy lda Hollanda Resminde Simgesellik c. Vermeer in Resimlerinde Simgesellik c. 1. Kad n c. 2. Mektup c. 3. Müzik Aleti VERMEER N SANATININ ETK LER SONUÇ KAYNAKÇA RES M L STES RES MLER

5 ÖZET ABSTRACT ÖZGEÇM

6 ÖNSÖZ XVII. yüzy l Hollanda sanat n n Alt n Ça olarak an lmas na sebep olan siyasi ve ekonomik geli meler, bu küçük ülkenin insanlar üzerinde büyük de i imler yaratm t r. Büyük çapta yap lan deniz ticareti sayesinde okyanus a r bölgelerde koloniler kuran Hollandal lar, do udan getirdikleri de erli kuma lar, hal lar ve porselenler ile tütün, çay gibi de i ik zevkleri de tatmalar yla ya amlar ister istemez büyük bir de i im geçirmi tir. Ne var ki, bu lüks ya am ve bolluk Hollandal lar n çal mas na engel te kil etmemi, aksine dur durak bilmeden çal m lard r; bu, ayn zamanda Protestanl k n da uygun gördü ü bir ö retiydi. Sonuçta, bu lüks ve bolluk içindeki ya am, sanat n geli mesine ortam haz rlam ve zengin burjuvalar sanat koruyucular haline gelmi tir. Böylece ressamlar, kilise ve kral gibi otoritelerin bask lar ndan kurtularak daha serbest çal maya; farkl türlerde eserler meydana getirmeye ba lam lard r. Kuzey topraklar nda uzun yüzy llard r süren konuyu simgelerle anlat m gelene i bu dönemde h z kazanm t r. Ressamlar resimlerine yerle tirdikleri bir tak m simgeler yolu ile izleyicilere ahlaki mesajlar verme kayg s ta maktayd lar. Böylelikle bu dönem yap tlar n n simgelerle yaratt klar gizemli dünya, ku kusuz ki, Hollanda resmini döneminin di er resim okullar ndan ay rmaktad r. XVII. yüzy l Hollandal s n n ya am n n, zevklerinin yans m oldu u bu resimlerin simgelerle verdi i ahlaki anlamlar, öteden beri ilgimi çekmekteydi. Özellikle de, ressamlar içinde hakk nda yeterli bilgiye sahip olamad m z Johannes Vermeer in resimlerinin ta d anlamlar yap tlar na adeta ayr bir gizem katmaktayd. Buradan hareketle, sanatç n n ya am n, üslubunu ve daha ziyade resimlerindeki simgesel anlat m ele alan bu çal may yapmay dü ündük. Bu çal may yapmaya karar verdi imiz ilk andan itibaren deste ini ve olumlu görü lerini hiçbir zaman benden esirgememi olan de erli hocam Doç. Dr. Semra Da ç ya te ekkürü bir borç bilirim. Ayr ca maddi ve manevi destekleriyle her daim yan mda olan aileme, kaynaklar n temini, çevirilerdeki yard mlar ve tüm kaprislerime 4

7 tahammül eden arkada lar ma da te ekkür etmek istiyorum. Umar m bu çal ma, bundan sonra yap lacak çal malar için iyi bir kaynak olur. zmir,

8 G R XVII. yüzy l Hollanda resmi denilince ara t rmac lar n ço unun dile getirdikleri ortak özellikler simgeler, gizli anlamlar ve en önemlisi de ahlaki mesajlard r. XVII. yüzy lda Kuzey bölgelerinin ço unda oldu u gibi Hollanda da da Protestanl k hakimdir ve insanlar n ya amlar n Protestanl k ö retisi ile Kalvinist ahlak ilkeleri biçimlendirmi tir. Dolay s yla ö reti ve ilkeler insanlara en iyi ekilde iletilebilecek resimler yoluyla somutla t r lm t r. Dönemin Hollanda resmi gerek iç mekan betimlemelerinde dönemini yans tmas gerekse de bu betimlemelerde ta d simgesel ve ahlaki anlamlar ile her zaman ilgimizi çekmi tir. Ancak Johannes Vermeer in k kullan m ve iirsel anlat m onu dönemindeki di er sanatç lardan ay rm t r. Vermeer in Resimlerindeki Simgesel Anlamlar ismini ta yan çal mam zda konu olarak sanatç n n yap tlar içinde bir eleme yaparak de erlendirmeye ald k. Belli ba l simgesel anlamlar yla yay nlarda çokça söz edilen Resim Alegorisi (Res. 1) ve nanç Alegorisi (Res. 2) eserlerini inceleme kapsam na almad k. Sanatç n n 35 resminden eleme yap larak sadece 14 ü incelenmi tir. Bu eleme i leminde baz resimlerin benzer anlamlar ta mas etkili olmu tur. Ayr ca benzer konular n i lendi i yap tlar ndan sadece biri ele al n p di erlerine de inilmemi tir. Siyasi ve ekonomik geli melerin Hollanda toplumu ve sanatç m z üzerinde yaratt etkiyi görebilmek için dönemin siyasi ve ekonomik yap s na de inerek Vermeer in üslubunu ve resimlerine katt anlam de erlendirmeye çal t k. Bu siyasi ve ekonomik geli melerin sanat ve sanatç lar üzerinde olu turdu u olumlu etkiyi de ayr bir ba l k alt nda inceleme gere i duyduk ve as l konumuzu olu turan Vermeer in resimlerindeki simgeselli i, yorumlarda kolayl k sa lamas ve düzen aç s ndan konular na göre; kad n, mektup ve müzik aleti gibi alt ba l klara ay rd k. Ayr ca sanatç n n mekan, figürler, figürlerin duru lar ve en önemlisi de anlamda benzer özellikler gösteren yap tlar ndan sadece biri ya da birkaç de erlendirmeye al nm t r. Dolay s yla sanatç n n üslubundan ziyade resimlerine katt anlam incelenmi tir. 6

9 Vermeer üzerine kapsaml ve derinlemesine ara t rmalar yapm olan Arthur Wheelock ve Daniel Arasse, sanatç n n gerek üslubunun gerekse de resimlerinin yorumlanmas nda vazgeçilmez iki temel kaynak olmu tur. Vermeer üzerine yap lm ara t rmalar n ço u sanatç n n üslubu ve özellikle de k kullan m ile görüntüyü tuvaline nas l yans tmaya çal t, yani camera obscura 1 tekni ini kullan, üzerinde durulmu tur. Ara t rmam z s ras nda internette yer alan kaynaklardan çok fazla yararlanmam za ra men, resimlerin tarih, malzeme, boyut gibi baz bilgilerine ula mak aç s ndan birkaç internet siteseinden yararlan lm t r. Bu internet siteleri ayr nt l bir ekilde tezin sonundaki kaynakça k sm nda aç klanm t r. Yararland m z ara t rmalar içerisinde Vermeer in resimlerinde simgeselli in oldu u, resimlerine bir tak m gizli anlamlar yükledi i konusuna hemen her ara t rmac de inmi tir; ne var ki, ara t rmac lar bu simgelerin neler oldu u, bu gizli anlamlar n neleri ifade etti i konusunda çok k sa aç klamalar d nda ayr nt l bir yorum getirmemi lerdir. Dolay s yla resimleri yorumlarken ça n n ahlak anlay ve di er ressamlar n benzer konular yorumlay ve sanatç n n nesneler ve resimlerine yerle tirdi i tablolar arac l yla çe itli kar la t rmalar yaparak resimlerini yorumlamaya çal t k. Umar z ki, benzer ara t rmalar için ba vurulacak bir kaynak olarak ar at rmac lara yard mc olacakt r. 1 Karanl k oda anlam na gelen Camera obscura mercekler yard m yla do adaki nesnelerin görüntülerini küçülterek düzlem üzerine yans tmaya yarayan araçlar ya da en basit ekliyle bir perde ya da tahta paravana aç lan bir deliktir, bkz. s

10 1. XVII. YÜZYILDA B RLE K EYALETLER 1. a. XVII. Yüzy lda Birle ik Eyaletler in Siyasi ve Ekonomik Yap s XVI. yüzy l n ortalar nda Kutsal Roma- Germen mparatoru V. Charles ( arlken, ) n tahttan çekilmesiyle spanya ve kuzeydeki 17 eyaletin yönetimi o lu II. Felipe ye (hükümdarl, ) geçmi tir. Kendisi de Ghent te do mu olan V. Charles, bu bölgelere kendi içlerinde bir hayli özerklik de tan m t r. 2 Koyu bir Katolik olan Kral II. Felipe, Protestan ve Kalvinci gruplar n büyük bir ho görü ortam nda ya ad Birle ik Eyaletler in durumundan memnun de ildi. Kral, Birle ik Eyaletler in Genel Valili i ne 1559 da üvey k z karde i, Parma Dü esi Margarete yi atam t. Dü es Margarete nin üç yard mc s n n koyu bir Katolik siyaseti izleyerek Protestanlar a kar ho görüsüz davran lar sonucu halk ayaklanm ve Katolik kiliselerine sald rarak heykelleri yak p y km lar, rahiplerle ili kili ne varsa paramparça etmi lerdi. 3 Bu kar kl klar üzerine Kral II. Felipe, 1567 y l nda Alba Dükü nü askerle Birle ik Eyaletler e göndermi tir. Alba Dükü görevini büyük bir evkle yerine getirerek olaylar n üzerine iddetle gitmi tir. 4 Halk n sapk nl klar n ve isyankarl klar n kontrol alt na almak için Dert Meclisi ad verilen bir mahkeme ( halk buna Kan Meclisi demekteydi) kurmu ve toplu idamlara ba lam t r. te bu idam edilenler aras nda, Birle ik Eyaletler in ilk devrimcilerinden, Kont Egmont ve Kont Hoorne da bulunmaktayd. Alba Dükü nün bu deh et verici yönetimi kar s nda önce soylular daha sonra da burjuvalar Orange Prensi William n ( ) etraf nda toplanarak 1568 de resmen spanya ya kar ayaklanmaya ba lam lard r. 5 2 Hans Koningsberger, The World Of Vermeer, New York, 1967, s Koninsberger, s Bekir S tk Baykal, Yeni Zamanda Avrupa Tarihi, C. II., Kitap 1 Otuz Y l Sava lar -, Ankara, 1961, s William, Almanya da Nassau Ailesi nin zengin mal varl klar n n varisçisiydi; ayr ca Fransa n n güneyindeki ba ms z Orange Prensli i nin de hükümdar yd. Felipe, spanya tac n giydi inde William, 8

11 Sava ilk ba latanlar, düzenli bir askeri organizasyona sahip olmayan ve kendilerini Deniz Dilencileri olarak adland ran aç k deniz korsanlar yd. 6 Küçük de olsa önemli ba ar lara imza atm lard, bunlardan biri de 1574 y l nda Leiden deki spanyol ku atmas n kald rmalar ile olmu tur. Leiden bir liman ehri de ildi; ancak, halk ba ms zl k ruhu ile ehrin bentlerini açm, tar m arazileri sular alt nda kalm, böylelikle Deniz Dilencileri amaçlar na ula m lard r. Birle ik Eyaletler halk ba ms zl k sava süresince su bentlerini açmak, kendi ekinlerini yakmak gibi fedakarl klarda bulunacakt r y l nda Birle ik Eyaletler Genel Valili i ne Don Juan d Austria, iki y l kadar sonra da Dü es Margarete nin o lu Parma Dukas Alexander Farnese atanm t r. Yeni Genel Vali spanyollar lehine hayli iyi çal mas na kar n, Birle ik Eyaletler in ba ms zl k ülküsü nü gerçekle tirmelerine engel olamam t r. 8 Kral bütün bu olup bitenlerden Orange Prensi William sorumlu tutmu, kellesini getirene tüm suçlar n n ba lanaca n n yan s ra alt n kuronla ödüllendirilece ini duyurmu tur. 9 Ancak özel mülkiyete sald r lar burjuvalar korkutmu ve mutlak ve güçlü bir iktidar istemeye ba lam lard r. Bunun üzerine güneydeki eyaletler kuzeydeki direni ten ayr larak 1579 da Arras Birli i ni, kuzeydeki Kalvinci burjuvalar ve yedi eyalet de (Hollanda, Zeeland, Friesland, Utrecht, Groningen, Guelderland, Overyssel) spanyol yönetimini tan mayarak Utrecht Birli i ni olu turmu lard r. 10 Birli in olu umunun ard ndan Birle ik Eyaletler Genel Meclisi 1581 y l nda toplanarak spanya kral n tan mad klar n u sözlerle dile getirmi lerdir: Tanr taraf ndan seçilen bir kral n insanlar n yöneticisi oldu u gayet aç k bir ey olmas na ra men, Tanr insanlar n kral n kölesi olmalar n ve do ru ya da yanl olsun bütün emirlerine itaat etmelerini ho görmez. Kral ne zaman ki yanl davran r, insanlara eziyet ederse onlar da kral n otoritesini kabul etmez ve yasal olarak haklar n savunacak Hollanda, Zeeland ve Utrecht eyaletlerinde spanya kral n n temsilcisiydi. Server Tanilli, Yüzy l n Gerçe i ve Miras : Yüzy llar, Kapitalizm ve Dünya, C. III, stanbul, 1998, s Charles Seignobos, Avrupa Milletlerinin Mukayeseli Tarihi, çev. Semih Tiryakio lu, stanbul, 1960, s Koningsberger, s Baykal, s Koningsberger, s Stephen Lee, Avrupa Tarihinden Kesitler, , çev. Ertürk Demirel, Ankara, 2002, s

12 ba ka bir kral (ya da prens) seçerler. 11 Ne var ki, Prens William mücadeleyi uzun süre sürdürememi ve 10 Temmuz 1584 y l nda evinde u rad silahl bir suikast sonucu hayat n kaybetmi tir. Yerine ise o lu Maurice d Nassau ( ) geçmi tir. Prensin öldürülmesi halk üzerinde derin bir üzüntüye sebep olmu, spanya ya kar olan h nçlar daha da artm t r de Nieuwport Zaferi ve 1607 de de Cebelitar k taki ba ar lar spanyollar ile Birle ik Eyaletler aras nda 1608 ubat nda La Haye de bar görü melerinin yap lmas na sebep olmu tur. Bunun sonucu olarak, 9 Nisan 1609 da on iki y ll k ate kes anla mas imzalanm ve spanya Birle ik Eyaletler in ba ms zl n geçici olarak tan mak zorunda kalm t r. Bu zoraki tan mada spanya n n muhte em deniz gücü olan Yenilmez Armada n n ngilizler e ma lup olmas etkili olmu tur. 12 Bu ba ar n n ard ndan Genel Meclis te Orange yanl lar ve demokrasi yanl lar n n bulundu u iki parti olu mu tur: Oranjistler ve Cumhuriyetçiler. 13 On iki y ll k bar n ard ndan meclisteki hararetli tart malar sonucunda sava yanl s Oranjistler, spanya ile tekrar sava a girme karar alm lard r. kinci kez ba layan Birle ik Eyaletler- spanya Sava lar bazen spanyollar n bazen de Birle ik Eyaletler in ba ar lar ile devam ederken sava n dönüm noktas spanyol birliklerinin 1625 te Breda ehrini zapt etmeleri olmu tur. Bu arada Otuz Y l Sava lar içerisinde bulunan spanya pek çok cephede birden sava vermekteydi. Birle ik Eyaletler de bundan yararlanarak önemli mevkileri eline geçirmeye ba lam t r. sveç Kral Gustav Adolf un ( ) ölümü spanya için büyük bir anst ve olanca kuvvetlerini Birle ik Eyaletler üzerine kayd rabilirdi. Bu tehlike üzerine Birle ik Eyaletler, Fransa ile anla maya karar vermi tir. Fransa ve Birle ik Eyaletler ittifak oldukça etkili olmu ve spanya Katalonya daki ayaklanma ve Portekiz in ayr lma giri imleri kar s nda iç meselelerine dönmü tür. spanya bar görü melerini kabul etmi ve 30 Ocak 1648 de imzalanan Münster Anla mas ile spanya Hollanda n n ba ms zl n art k kesin olarak tan m t r. 14 spanya ya kar seksen y l önce iki devrimcilerinin idam 11 Koningsberger, s David Ogg, Europe In The Seventeenth Century, London, 1967, s Tanilli, s Ogg, s

13 edilmesiyle ba layan ba ms zl k mücadelesi imzalanan antla ma ile Birle ik Eyaltler in bütün ehirlerinde havai fi ekler ve enlik ate leri ile kutlanm t r. 15 Bar n ard ndan yeni ba ms z devlette iki parti aras nda anla mazl k ortaya ç km, Oranjistler iktidardan dü mü, Cumhuriyetçiler yönetime geçmi tir. Bu arada Orange Hanedan n n ngiliz Prensesi Mary ile evli olan son üyesi II. William ( ) ölünce hanedan n bir mirasç s da art k kalmam t r. Ölümünden sonra do an o lu III. William ( ) ise daha sonra ngiltere Kral olacakt r. Birle ik Eyaletler, spanya ile sava a devam ederken d ticarette de hayli geli me göstermi tir. Bu durumdan ngiltere rahats zl k duymaktayd ; çünkü kendisi de dünya ticaretinde söz sahibi olmak istemekteydi. Bu arada ngiltere de bir burjuva devrimi ya anm, kral öldürülmü, cumhuriyet rejimi getirilmi ve Oliver Cromwell ( ) devlet ba kan olarak ba a geçmi tir. 16 Birle ik Eyaletler in denizlerdeki bu önlenemez yükseli i kar s nda ngiliz hükümeti 1651 y l nda Denizcilik Kanunu nu ç karm t r; böylece, ngiltere ye gelecek tüm mallar n ta mac l n ngiliz denizcileri ve ngiliz gemileri yapacakt r. Söz konusu kanun ile ticari kazançlar sekteye u rayacak olan Birle ik Eyaletler bunu kabul etmeyince ngiliz ve Birle ik Eyaletler kuvvetleri aras nda iddetli deniz sava lar meydana gelmi tir. Yap lan sava larda gördü ü yenilgiler üzerine Birle ik Eyaletler kanunu kabul etmek zorunda kalm t r. Birle ik Eyaletler in bu kanunu tan mas ngilizler in Birle ik Eyaletler deniz ticaretini bozma giri imlerini engellemi de ildi, nitekim, sveç le anla ma yaparak Balt k Denizi ndeki Birle ik Eyaletler ticaretine zarar vermeye devam etmi lerdir. Dolay s yla sava, bu durumda kaç n lmaz bir hal alm ve tekrar ba lam t r. ngilizler e göre daha iyi sonuçlar alan Birle ik Eyaletler 31 Temmuz 1667 de imzalanan Breda Bar ile ngilizler i kanun üzerinde de i iklik yapmaya mecbur etmi tir. Bu anla maya göre, Rhein üzerinden ngiltere ye gelen Alman men eli mallar Birle ik Eyaletler gemilerince ta nabilecekti. 17 Birle ik Eyaletler ve ngiltere aras nda bu geli meler ya an rken Fransa Kral XIV. Louis nin ( ) Avrupa üzerinde üstünlük kurma giri imleri tüm h z yla 15 Koningsberger, s Tanilli, s Baykal, s

14 devam etmekteydi. XIV. Louis nin hedefinde Birle ik Eyaletler de vard. Bu arada 1672 y l nda Orange l III. William yönetimi ele geçirmi tir. Fransa baz bölgeleri i gal etmi tir y l nda Nijmegen Anla mas ile bar sa lanm t r. Bu arada Cromwell in ölümü ile Stuart Hanedan tekrar ngiltere ye gelmi ve II. Charles (h ), ard ndan da II. Jack (h ) tahta geçmi tir. 18 Ne var ki, Katolikli i seçen Jack Roma Kilisesi ni tekrar ngiltere de kurmaya kalk p zulüm yapmaya ba lay nca ngilizler prensesleri Mary nin o lu Birle ik Eyaletler Genel Valisi III. William ngiltere ye ça rm lard r. William büyük bir orduyla ngiltere ye girince Jack Fransa ya kaçmak zorunda kalm t ve III. William ngiltere Krall na oturmas üzerine (1688) art k Birle ik Eyaletler in ç karlar ngiltere nin ard nda kalacak ve Birle ik Eyaletler in ismi daha az duyulur hale gelecekti. Birle ik Eyaletler federal bir cumhuriyetti ve her biri birbirinden ba ms z yedi eyaletten olu maktayd. Bu eyaletler: Hollanda, Zeeland, Utrecht, Friesland, Groningen, Guelderland ve Overyssel di (Res. 3). Bu eyaletler içerisinde en önemlisi ve ünlüsü Amsterdam, Rotterdam, La Haye ve Haarlem gibi önemli ehirleri de kapsayan Hollanda yd. Bu nedenle Birle ik Eyaletler genel anlamda Hollanda diye an lmaktayd. 19 Her eyaletin ba nda yürütme organ görevini yapan Stathouder denilen bir vali bulunmaktayd, bunlar spanya egemenli indeyken kral n vekilleriydiler. 20 Ayr ca Stathouder e yard mc bir yasama meclisi de bulunuyordu. Bu meclis, sava ve bar kararlar almakta, ayr ca mali sorunlarla da ilgilenmekteydi. Tüm bu eyaletler her y l La Haye de genel bir toplant yapmaktayd. La Haye de toplanan meclis halk taraf ndan seçilmi milletvekilleri ile her eyaleti temsil eden görevlilerden olu an otuz kadar üyeye sahipti. Tüm ülkenin temsilcisi de Genel Stathouder yani Genel Vali ydi, ayn zamanda ordu komutan ve amirali görevini de üstlenmi tir. Bu görev Orange Ailesi üyelerine verilmi tir Tanilli, s Tanilli, s Seignobos, s Tanilli, s

15 Yedi eyaletin ikisi, Hollanda ve Zeeland, deniz ticareti ile geçimini sa larken Utrecht, Guelderland ve Overyssel tar mla u ra makta, Friesland ve Groningen ise hem tar m hem de deniz ticareti ile geçimini sa lamaktayd. 22 Hayvan yeti tiricili inin yan s ra Kuzey Denizi ndeki ringa bal avc l da ülke ekonomisinde önemli yer tutmaktayd. 23 Fakat Birle ik Eyaletler ekonomisinin as l zenginlik kayna deniz ticaretiydi. Birle ik Eyaletler daha XIV. yüzy lda deniz ticareti yapmaya ba lam t. Balt k Denizi ne kom u ülkelerden ald klar tah l ve keresteleri Bat ve Güney Avrupa ya ta m lard r. 24 Ne var ki, XVI. yüzy l n ikinci yar s ndaki h zl nüfus art yla ciddi anlamda tah la ihtiyaç duyan spanya, talya gibi ülkelere kuzeyin özellikle de Polonya n n tah l n ta maya ba lam lard r. Tah l n yan s ra kereste, bak r ve demir de ta maktayd lar. Bu, Birle ik Eyaletler in deniz ticaretinde bir anda önemli hale gelmesine sebep olmu tur. 25 Ancak spanya Kral II. Felipe, Birle ik Eyaletler gemilerinin Portekiz ve spanya limanlar na girmelerini yasaklamas Birle ik Eyaletler i yeni ticaret yollar bulmaya mecbur etmi tir. 26 Bunun üzerine gemiler in a etmeye ba lam lard r. 27 Denizcileri de hayli e itimli ve çal kand. Ald klar ücret di er ülkelerin denizcilerine nazaran daha dü ük oldu u için kendilerine Deniz Hamallar denilmekteydi. 28 spanya n n Birle ik Eyaletler e ait gemilerin Portekiz ve spanya limanlar na giri ini yasaklamas üzerine 1597 y l nda Birle ik Eyaletler gemileri yeni ticaret yollar bulmak üzere denize aç lm, 1600 de Birle ik Eyaletler denizcileri Japonya ya kadar ula m t r. 29 Ticaret, cehenneme var ncaya kadar her yerde serbest olmal d r atasözünden hareketle 30, Birle ik Eyaletler Japonya, Hindistan ve Amerika da ticari 22 Tanilli, s Tanilli, s Koningsberger, s Lee, s Koningsberger, s Lee, s Tanilli, s Koningsberger, s Seignobos, s

16 merkezler kurmu lard r. Bu merkezler sömürgecilikten ziyade i merkezleri eklinde örgütlenmelerdir. Çünkü Birle ik Eyaletler küçük, nüfus bak m ndan da az olunca yeni geldikleri yerlerde siyasi yap y de i tirmeden yerel halkla anla arak ticaret yapmay ye lemi lerdir. 31 Böylelikle Birle ik Eyaletler hem Amerika da hem de Hindistan da ticaret irketleri kurmu lard r. Tüm bu deniz a r ticaretin geli imine paralel olarak 1609 y l nda Amsterdam Bankas kurulmu tur. Tüm Amsterdam zenginleri bütün servetlerini bu bankaya yat rmaya ba lam t r. 32 Ayr ca Avrupa, Asya ve Amerika dan gelen mallar Amsterdam a gelmekte, buradan da tüm Avrupa ya sat lmaktayd ; yani, mallar n pazar fiyat n da Birle ik Eyaletler belirlemekteydi. 33 Bütün bu d ticaret geli mi li i Birle ik Eyaletler de çe itli sanayi kollar n n geli imini de ister istemez sa lam t r. Do udan getirilen ipekli kuma lar Utrecht te kadife, Leiden de ise kuma sanayisini; Çin porselenleri Delft teki çinicili i; Afrika dan gelen elmaslar, Amsterdam daki elmas i çili inin geli mesine sebep olmu tur 34. Do udan getirilen tropik ürünler aras nda en çok ilgiyi çeken çay olmu tur. Öyle ki, çay n en büyük tutkunu Rembrandt n ölümsüzle tirdi i doktor Nicolaas Tulp tur. Çay hastalar na bile tavsiye eden doktor hatta günde elli fincan çay içmelerini onlara sal k vermekteydi. Bir meslekta çay n faydalar n anlatt (Do u Hindistan Kumpanyas taraf ndan da desteklenen) bir kitapç k bile yazm t r. 35 Amerika dan getirilen tütün ise çay kadar ilgi görmü ve erkekler taraf ndan çokça tüketilir olmu, tütün içilmesi için halk n pek de ho görmedi i batakhaneler ortaya ç km t r. Do udan gelen ipekli ve saten kuma lar ile Türk hal lar da bir moda haline dönü mü tü ki, dönemin pek çok resminde bunlar dekor olarak da kullan lm t r. 36 XVII. yüzy l sonlar nda Birle ik Eyaletler in ekonomisi önemli bir durgunluk geçirmeye ba lam t r. Bunun en önemli nedenlerinden biri, siyasi tarih k sm nda belirtti imiz gibi, 1651 y l nda ngiltere nin ç karm oldu u Denizcilik 31 Baykal, s Tanilli, s Tanilli, s Tanilli, s Koningsberger, s Koningsberger, s

17 Kanunu dur. Ayr ca Fransa ile yap lan sava lar ve iç siyasette Oranjistler ve Cumhuriyetçiler aras ndaki mücadeleler ve son olarak da Genel Stathouder III. William n ngiltere Kral olmas Birle ik Eyaletler in ç karlar n n arka plana at lmas na sebep olmu tur. 37 Bu tarihten sonra Birle ik Eyaletler in dünya sahnesindeki ad na çok nadir rastlanacakt r. 37 Tanilli, s

18 Ça 1. b. XVII. Yüzy lda Birle ik Eyaletler de Sosyal Ya am ve Sanat n Alt n Birle ik Eyaletler 1648 y l nda ba ms zl n ilan etti inde yakla k iki milyon nüfusa sahip küçük bir ülkeydi. En büyük eyalet olan Hollanda da 1622 y l nda vergi mükelleflerini ortaya ç karmak için yap lan nüfus say m nda ki i say lm t r. Bu say ya denizciler, askerler ve tutuklular dahil de ildi. 38 Hemen hemen dönemin di er ülkelerinde de görüldü ü gibi bir soylu s n f Birle ik Eyaletler de de mevcuttu, ancak, spanya ya kar isyan ve sava ta bunlar n pek ço u ya am n yitirmi, ülkenin yeni liderleri tüccarlar ile spanya dan ve Fransa dan kaçan Protestanlar olmu tur. 39 Bu federal cumhuriyetin yönetim kademesinde de üst-orta s n f önemli bir yer tutmaktayd. Kalvinizm Birle ik Eyaletler e Fransa daki orijinal biçimiyle 1571 de girmi, 1651 de de devletin resmi dini haline gelmi tir. Birle ik Eyaletler de dinler ve tarikatlar aras çat malar di er ülkelere göre daha azd, bunlar 1620 den sonra ise hemen hemen tamamen ortadan kalkm, ho görünün hakim oldu u bir atmosfer ülkeye hakim olmu tur. 40 Ticaretle zenginle en burjuva s n f toplam nüfus içinde en büyük grubu olu turmaktayd. Nitekim, Birle ik Eyaletler in deniz ticaretindeki müthi yükseli i en basit zanaatç lar bile zengin etmi, bunlar n s n f atlamalar na sebep olmu tur. Ayr ca 1598 y l nda Fransa da yay mlanan Nantes Ferman ile IV. Henry Protestanlar a din serbestisi tan m t, ne var ki, XIV. Louis nin halk n ili ini kemi ini kurutan vergilerinin yan s ra Nantes Ferman n da feshedince Fransal Protestanlar ülkeden kaçmaya, daha özgür bir ortam n bulundu u Birle ik Eyaletler e yerle meye ba lam lard r. Bunlar beraberlerinde i güçlerini de getirmekteydiler. Baz tarihçiler Kapitalizm in yükseli ini Protestanl k n ortaya ç k p geli mesine ba lamaktad rlar: Bu yeni din çok çal p, azla kanaat etmeyi ö reterek kapitalist ekonomi için elveri li bir 38 Paul Zumthor, Daily Life In The Rembrandt s Holland, California, 1994, s Koningsberger, s Zumthor, s

19 ortam yaratmaktayd. 41 Varl kl burjuva s n f zenginliklerine ra men dinlerinin de buyurmu oldu u ö retiye de uyarak sade ve süssüz bir ya am tarz n sürdürmeye devam etmi lerdir. Öyle ki, kiliseleri bile sade, gösteri siz ve beyaz badanal yd. 42 Ülkenin çal an bir ba ka kesimi ise fabrika i çileridir. Deniz ticaretinin sa lad ham madde ve e yalar n Birle ik Eyaletler sanayisinde de bir geli me gösterdi ini bir önceki bölümde incelemi tik. Bu ham maddeleri i lemek için olu turulan atölye ve fabrikalarda erkek i çilerin yan s ra kad n ve çocuk i çiler de çal maktayd. hracat n gün ve gün artmas çok çal may da beraberinde getirmekteydi. Colbert bunu bir Frans z i çinin bir haftada yapt i i, bir Hollandal i çinin bir günde yapt n söyleyerek anlatmaya çal m t r. 43 Denizciler, çal an kesimin belki de en önemli k sm n olu turmaktayd. Çünkü zaman n n ço unu denizlerde geçiren bu adamlar, okyanus a r ülkelerdeki ham maddelerin ülkeye getirilmesini sa lamaktayd. Ayr ca ülke ekonomisinde önemli bir yeri olan ringa bal avc l, yine bu denizciler taraf ndan yap lmaktayd. Ülkede yabanc lar ve göçmenler de oldukça fazlayd. Hatta 1685 te bir Frans z bunu i edinip hesaplam ve göçmen ve yabanc lar n toplam nüfusun yar s n olu turdu unu ortaya ç karm t r. Bunlar n önemli bir k sm n ngilizler, Almanlar, Frans zlar ve sveçliler olu turmaktayd. Öyle ki, Holstein dan cebinde be kuru suz Amsterdam a gelen Jacob Poppen, 1624 y l nda öldü ünde hem bir milyoner hem de Amsterdam Belediye Ba kan olmay ba arm bir Alman d. 44 Birle ik Eyaletler in hem mali ve ticari çekicili i insanlar Hollanda ya sürüklemekteydi hem de Birle ik Eyaletler in ho görülü ortam nda bilginler de rahatça çal ma ortam bulabilmekteydi. Bunlardan biri ünlü Frans z bilgin René Descartes ( ) yakla k otuz y l Birle ik Eyaletler de kalm ve ö retisi buradaki üniversitelerde yay lm t r. 45 Dönemin orta s n f n n evleri genellikle ayn özellikleri göstermekteydi. Tonozlu küçük bir giri ten evin avlusuna ula l rd. Evin kap s ndan hayli geni ve iyi ayd nlat lm bir giri holüne girilir; bu giri in alt nda da bodrum ya da kiler yer al rd. 41 Koningsberger, s Koningsberger, s Zumthor, s Zumthor, s Tanilli, s

20 Bu giri holüne biti ik bir oda da sonradan eklenmi tir. Buradan spiral biçimde ç kan bir merdivenle de yukar daki odalara ç k l rd. Evlerin ayd nlatmas genellikle gaz lambas ya da amdanlara yerle tirilmi mumlarla sa lan rd. Genellikle kalabal k nüfuslar halinde ya ayan aileler çorba, tütsülenmi bal k, sebzelerle pi irilmi horoz, kuzu, dana, domuz etleri ve ekmek yemekte, yan nda da genellikle bira içmekteydiler. Özel günlerde ve festivallerde yedikleri hutsepot denilen bir yemekleri vard, ince k y lm dana ya da kuzu eti, ye il sebzeler, havuç ve kuru erikler, limon ya da portakal suyu ve biraz da sirke eklenerek kar t r l p zencefilli ya ilave edilerek pi irilmekteydi. 46 Ayr ca bezelye, fasulye, lahana da çok tüketilen sebzeler aras ndayd. Bütün gün boyunca d ar da çal m olan baba ve evin i leriyle u ra an anne ve çocuklar ak am yeme i yemek için bir araya gelirlerdi. Aile halk yemekten sonra oturma odas nda toplan r; anne ve k zlar yün e irip dantel i lerken o lan çocuklar oyunlar oynar, aile reisi de ncil ya da tarihi kitaplar okurdu. Daha varl kl ailelerde ise evin erkekleri kart ya da dama oynar, k z çocuklar bebekleriyle oynard. Ayr ca müzik ve müzik e itimi aile hayat nda yüzy l n ortas ndan itibaren hayli önemli bir yer tutmaktayd. Flüt, klavsen, lavta gibi bir müzik aleti çalmak ve ark söylemek neredeyse gençlerin e itimlerinin bir parças haline gelmi tir. 47 spanya ya kar yap lan ba ms zl k mücadelesi sonucu Birle ik Eyaletler in kazanm oldu u özgürlük, ayn zamanda, sanat n da özgürlü ü demekti. Birden geli en ekonomi ve burjuva s n f n n yükseli i sanat ortam n n geli mesine de f rsat vermi tir. Böylelikle, XVII.yüzy la kadar sanat koruyuculu u yapm olan krallar, soylular ve Katolik Kilisesi nin yerini imdi burjuva alm t r. Kuzey bölgelerindeki eyaletlerin ba ms zl k sava s ras nda kuzey-güney olarak ikiye ayr l p birer birlik olu turmalar n n ard ndan, güney birli i (Arras) spanya ile s k ba lar n sürdürmü, kuzey birli i ise (Utrecht) 1648 de ba ms z bir devlet olmu tur. Nitekim bu ba ms z devletin sanat n n olu umunda güneylilerin de katk s vard r. 46 Zumthor, s Zumthor, s

21 Gerek spanyol devletinin güney eyaletlerinde uygulad a r Katolik siyaset ve Fransa da XIV. Louis nin Nantes Ferman n feshetmesiyle her iki ülkedeki Protestanlar kuzeye, ho görü ortam n n egemen oldu u Birle ik Eyaletler e göç etmeye ba lam t r. 48 Çok çal p, azla yetinmeyi ve tutumlu olmay gerektiren Protestan inanc süse, gösteri e ve atafata son derece kar yd. 49 John Calvin ( ), Cenevre de Kalvinist ö retiyi yayarken bunun hiçbir imgeye izin vermeyen bezemesiz bir din oldu unu söylemekteydi. 50 Bu nedenle de güneyde geli en Barok sanat kuzeyde pek benimsenmemi tir. Bunun en güzel örne ini Jacop Van Campen in ( ) 1648 de in a etmi oldu u Amsterdam Belediye Binas (Res. 4) en iyi ekilde göstermektedir. talyan ve Frans z mimari üsluplar n çok iyi bilen bu mimar, oldukça sade, altta kesmeta bloklar üzerine oturan dört katl bir bina in a etmi tir. Binan n orta bölümü ile sa ve sol kanatlar bina cephesinin d na ta r lm ve böylece binan n cephesinin tekdüzeli i k r lm t r. Her iki kat pencereler aras na yerle tirilmi plasterlerle tek katm gibi gösterilmi tir. Yap n n üzeri k rma çat ile örtülmü, orta bölüm üçgen bir al nl kla sonland r lm t r. 51 Hollanda sanat en yetkin eserlerini resim alan nda vermi tir, dolay s yla bu dönemin resim sanat da, hakl olarak, alt n ça ismini alm t r. Protestanl k kendisini en çok portre sanat nda göstermekteydi. Burjuvalar, belediye görevlileri ve lonca üyeleri kimliklerini ortaya koyan ve sonraki ku aklara da aktarabilecekleri portrelerinin yap m na önem vermekteydiler. 52 Ressamlar art k sanat koruyucular ndan kurtulmu lar, istedikleri resimleri yapmaya ba lam lard r. Dolay s yla resimlerini (portreler d nda) satabilmek için pazar ve panay rlara gitmek ya da kendi atölyelerinde bir nevi sergi açmak zorunda kalm lard r. 53 Bunlar n d nda bu dönemde sanat tüccarlar da ço alm, ressamlardan çok dü ük fiyata ald klar eserlerini zevk sahibi burjuvalara yüksek fiyatlarda satmaya ba lam lard r. 54 Böyle bir ortamda sanatç lar eserlerini 48 Koninsgberger, s E.H. Gombrich, Sanat n Öyküsü, çev. Bedrettin Cömert, stanbul, 1980, s Vernon Hyde Minor, Baroque-Rococo Art And Culture, New York, 1999, s Minor, s Gombrich, s Minor, s Gombrich, s

22 satabilmek için belli bir türde uzmanla maya ba lam lard r ki, de i ik türlerde her biri birbirini a an e siz güzellikte resimler yapm lard r. XVII. yüzy l Hollanda resmi deyince ilk akla gelen ressam, ku kusuz, Rembrandt Harmensz van Rijn dir ( ). Varl kl bir baban n o lu olarak dünyaya gelen Rembrandt, erken ya lar nda elde etti i resim öhreti ile varl kl bir ailenin k z yla evlenmi ; bunun sayesinde de toplum içinde sayg n bir yer edinmi tir. 55 Rembrandt bu dönemin sanatç lar ndan farkl olarak Kutsal Kitap tan ve mitolojiden konusunu alm çok say da resmin d nda portreleriyle de ünlü bir ressamd r. Sanatç n n gençli i, ba ar larla dolu sanat ya am n n getirdi i soyluluk (Res. 5) ve iflas ve sevdiklerinin ölümüyle gelen çökü y llar nda kendisini resmetti i yakla k altm kadar portresinde çe itli dönemlerindeki gerek sosyal gerekse de ruhsal durumunu görmek mümkündür 56. XVII. yüzy lda lonca ve sivil kurulu lar n toplu halde resimlerini yapt rmalar neredeyse bir moda haline gelmi tir. Bu lonca resimlerinin en önemli ustas da Frans Hals t r (y ). Hals gerek portreleri gerekse de kalabal k kompozisyonlar nda hareket ve canl l ön plana alm ; model ya da modellerinin anl k hareket/hareketlerini resmetmi tir. 57 Figürlerini do al hareketleri içinde resmetti i St. George Avc lar Loncas n n Balosu (Res. 6) isimli eserinde Hals, her biri birbirinden farkl ki isel özellikler gösteren figürlerinin bir an n resmetmi tir. Frans Hals, iyi dü ünülerek olu turulmu kompozisyonlar ve kal n f rça vuru lar ile döneminin sanatç lar içerisinde en ilgi çekenlerinden biri olmu tur. 58 XVII. yüzy l Hollanda resminin bu iki büyük ustas d nda, natürmort, manzara ve günlük ya am konular nda öne ç kan sanatç lar da görmekteyiz. Asl nda natürmort, ço unlukla simgesel anlamlar n yüklendi i geç gotik dönemden beri ressamlar taraf ndan i lenmekteydi. Ne var ki bu dönemde, dönemin zevkini ve zenginli ini yans t r hale gelmi tir. Canl renkte ve son derece gerçekçi i lenmi meyvelerle dolu 55 David Spence, Rembrandt-Bir Portre Ressam n n Ya am -, çev. Nimetullah Öner, stanbul, 2001, s H.W. Janson, History Of Art, New York, 1991, s Anna-Carola Krausse, Rönesans tan Günümüze Resim Sanat n n Öyküsü, çev. Dilek Zaptç o lu, Almanya, 2005, s Lawrence S. Cunningham - John J. Reich, Culture And Values-A Survey Of The Western Humanities-, V. II., USA, 1990, s

23 pahal gümü kaplar ya da seramikler, cam n saydaml n gösteren kadeh ya da sürahiler, rengarenk çiçekler ve do u hal lar bu resimlerin en belirgin unsurlar d r. 59 Willem Kalf ( , Res. 7), Jan Davidsz de Heem ( , Res. 8), Willem Claesz Heda ( , Res. 9) gibi isimler bu alan n en önemli ustalar d r. Bu dönemde de natürmortlarda simgesel anlamlar vard r, ne var ki bunlar bir önceki dönemin dinsel simgelerinden farkl olarak bu de erli e yalar, zevklerin ve lüksün geçicili ini ifade etmektedirler. 60 Hollanda sanat, bir resim türünü de bu dönemde doru una ula t rmaktayd : manzara. Manzara resmi yapmak neredeyse belli kurallar yerine getirmekle mümkün olmaktayd. Öyle ki, bir ressam ve ayn zamanda sanat tenkitçisi olan Carel van Mander ( ) manzara hakk ndaki bir yaz s nda öyle demekteydi: nce uzun a açlar alt nda herhangi bir i le me gul olan insanlar yerle tirmeyi unutmay n. 61 Esaias van de Velde nin ( ) 1622 tarihli Feribot (Res. 10) isimli resmi bu kural uygulam bir manzara resmidir. Feribot durgun nehirde bir yakadan ald insanlar ve hayvanlar öbür yakaya ta maktad r. Uzun a açlar n alt nda Van Mander in uygun gördü ü gibi bal k tutan, sohbet eden ya da herhangi bir i le u ra an insanlar yerle tirilmi tir. Resimde do all k ve gerçekçilik hakimdir. Ancak manzara resmi as l ününü, hiç ku kusuz, Jan van Goyen ( , Res. 11) ve Jacob van Ruisdael ( , Res. 12) ile yakalam t r. 62 Bu ressamlar kendi ülkelerinin güzelliklerini resmetmenin yan s ra atmosferik hava olaylar n da en iyi ekilde tuvallerine yans tmas n bilmi lerdir. Böylelikle, XIX. yüzy lda zlenimci ressamlar da etkilemi lerdir. 63 Bu dönemin Hollanda resminde en önemli yeri ise günlük ya amdan al nma sahnelerin i lendi i resimler almaktad r. Bu türün en güzel örneklerini Jan Steen ( ), Gabriel Metsu ( ), Gerard Terborch ( ), Gerrit Dou ( ), Pieter de Hoogh ( ) ve çal mam z n konusunu olu turan Johannes Vermeer ( ) vermi tir. Bu resimlerde sanatç lar anne-çocuk ili kilerinden, 59 Janson, s Koningsberger, s R. H. Fuchs, Dutch Painting, London, 1978, s Walter Liedtke, Style In Dutch Art, Looking At Seventeenth Century Dutch Art, New York, 1997, s Krausse, s

24 günlük ev i lerine (yemek yapan, dantel i leyen, müzik aleti çalan kad nlar), kumar oynayan, içki içen erkekler, genelev sahnelerine kadar daha nicelerini i lemi lerdir. Bu resimler günlük ya am yans tmas n n yan s ra ahlakî anlamlar da içlerinde bar nd ran resimlerdir. 64 Bu resimlerden en e lencelilerini Jan Steen yapm t r. çki Aleminin Ard ndan (Res. 13) isimli çal mas nda Steen, çok içmekten s zm bir kad n ve yan nda bundan son derece ho nut bir adam ile arka planda ellerindeki müzik aletleri ile iki adam ve bir de kad n resmetmi tir. Yerlerde ise dökülüp saç lm yiyecekler ve izmaritler yer almaktad r. Ressam as l iletmek istedi i mesaj tahta paravana çivilenmi bir ka t üzerindeki bayku resmiyle vermektedir. Bayku, sarho lu u simgelemektedir ve sarho luk da sonunda böyle kötü sonuçlara sebebiyet vermektedir. Steen bir taverna sahibi oldu u için bu tür resimlere malzemeyi her an bulabilmekteydi. 65 Bu dönemde ressamlar, ayr ca, tamamen Protestanl k ruhunu yans tan kilise içlerini de tuvallerine yans tm lard r. Bu türün önemli ressamlar olan Emanuel de Witte ( ) ve Pieter Saenredam ( , Res. 14) da saymak yerinde olacakt r. Bu ressamlar süssüz, sade, beyaz badanal, her hangi bir imgenin yer almad kilise içlerini k oyunlar ile ortaya ç karm lard r. Ayr ca bu ressamlar insan figürlerini, yap lar n büyüklüklerini göstermesi ve perspektifi belirtmek için özellikle kullanm lard r. 66 XVII. yüzy lda büyük bir at l m gösterip Alt n Ça ismini bile alm olan Hollanda resim sanat yüzy l n sonunda ngiliz ve Frans z sanatlar n n etkisi alt na girip çökü e geçmi tir Krausse, s Liselotte Andersen, Baroque And Rococo Art, Germany, 1969, s Andersen, s Germain Bazin, Sanat Tarihi, çev. Selahattin Hilav, stanbul, 1998, s

25 2. JOHANNES VERMEER ( ) 2. a. Vermeer in Ya am Döneminden çok az belge kalm olmas nedeniyle Johannes Vermeer in özel ya am hakk nda ne yaz k ki detayl bilgiye sahip de iliz. Ancak son yap lan kapsaml ara t rmalar, yine resmi belgelerden, kendisinin anne ve baba taraf ndan büyükleri hakk nda baz bilgiler elde edilmi tir. Vermeer in anne taraf ndan büyük annesi ve babas güneyden, Antwerp ten gelmi tir; baba taraf ndan büyük annesi ve babas ise aslen Delft lidir. 68 Vermeer in anne taraf ndan büyük babas Balthasar Claesz Gerrits 1595 y l nda k z Digna n n (Vermeer in annesi) do umunun ard ndan Amsterdam a göç etmi, 1600 y l nda da o lu Reynier Baltens do mu tur. 69 Vermeer in baba taraf ndan atalar n n ilk kayd ise 1597 y l n n Ocak ay na tarihli Delft teki bir noter belgesinde geçmektedir. Bu belgede, Delft te terzilik yapan büyükbabas Jan Reyerszoon un borcunun kar l nda ehir d ndaki bir mal n b rakmak zorunda kald belirtilmi tir. Bu olaydan dört ay sonra da büyükbabas ölmü tür. Vermeer in büyükannesi, yani Jan Reyerszoon un e i, Neeltge Goris e inin ölümünden çok k sa bir süre sonra, Ekim 1597 de, bu belgede Jan Reyerszoon a ahitlik etmi olan kendisi gibi terzi dostu Claes Corstiaensz ile evlenmi tir. Neeltge Goris in ilk evlili inden Reynier Jansz (Vermeer in babas ), Maertge (Küçük Maria) ve Anthony isminde üç çocu u vard. Neeltge Goris in ikinci evlili inden ise Adriaentge (Küçük Adriana) isminde bir çocuklar olmu tur. Vermeer in babas Reynier Jansz 1611 de bir çe it ipekli olan caffa n n dokuma tekni ini ö renmek üzere Amsterdam a gider. Dört senelik ç rakl k döneminin ard ndan 1615 te Digna Baltens ile evlenir ve genç çift Delft e geri döner. Vermeer ismi kay tlarda ilk kez ressam n amcas Anthony Jansz n k z Neeltge nin Gilles Aillaud - Albert Blankert - John Michael Montias, Vermeer, New York, 1988, s Aillaud Blankert Montias, s

26 Nisan ndaki vaftiz törenindeki kilise kay tlar nda Anthony Jansz Vermeer olarak geçmi tir. 70 Reynier Jansz, Vermeer isminden önce Hollanda dilinde kurnaz adam (tilki) anlam na gelen Vos ismini alm t ve hem Flying Fox isminde bir han n i letmecili ini yapmakta hem de caffa dokumac l na devam etmekteydi. Protestan olan Reynier in k z Gertruy un do umundan on iki sene sonra 1632 Ekimi nde de Flying Fox ta o lu Johannes Vermeer dünyaya gelmi ve 31 Ekim 1632 y l nda Delft teki Yeni Kilise de vaftiz edilmi tir. Kilise kay tlar na göre vaftiz töreninde bir kaptan olan Pieter Simmons Bramer, usta bir marangoz olan ve resim çerçeveleri yapan Jan Heyndricksz ve küçük Vermeer in halas Maertge Jansz da vard. 71 Vermeer in do umundan bir y l önce 1631 Ekimi nde Reynier Jansz St. Luke Esnaf Loncas na sanat tüccar olarak girmi tir. Han nda pek çok sanatç ve koleksiyoner toplanmaktayd. Hem han i letip hem de sanat tüccarl yapmak gayet mant kl bir i ti; çünkü, sanatç lar n ve koleksiyonerlerin s k s k u rad bu yerde Reynier, resimleri duvarlara as p sergileyip sat n da çok rahatl kla yapabilmekteydi. 72 Reynier Jansz 1641 Nisan nda Flying Fox tan çok daha geni olan Mechelen i (Res. 15) 2700 guldene 73 sat n al r. Buras Delft Belediye Binas ve XIII. yüzy lda in a edilip 1536 y l ndaki yang n n ard ndan restore edilmi Yeni Kilise ye çok yak nd r. Reynier in buradaki mü teri portföyü de geni lemi, orta s n ftan al c lar bulmaya ba lam t r. 74 ; ancak ne sanat tüccarl ne de han i letmecili i onu zengin etmemi borç içinde 1652 Ekimi nde ölmü tür. Genç Vermeer in ç rakl k dönemi hakk nda pek bir bilgiye ne yaz k ki sahip de iliz. Ancak St. Luke Esnaf Loncas na bir usta ressam olarak girebilmek için (Delft te ya da Delft d nda) tan nm, usta bir ressam n yan nda en az alt sene ç rakl k yapm olmas gerekmekteydi. Bu konu daha sonra tekrar ele al nacakt r. 70 Aillaud Blankert Montias, s Martin Bailey, Vermeer, London, 1995, s Aillaud Blankert Montias, s Bu dönemde, 1 gulden yakla k 4 dolara e itti, bkz. Koningsberger, s Aillaud Blankert Montias s

27 Catharina Bolnes, üyelerinin ço unun belediye ba kan, yarg çlar ve di er yüksek düzeyde memurlar n yer ald, Gouda n n önde gelen Katolik ailelerinden birinin k z yd. Catharina n n babas çevresinde kil yataklar n n da bulundu u bir tu la fabrikas n n sahibiydi. Catharina Bolnes in anne taraf ndan büyük babas çok genç ya ta ölünce geriye, bak mlar n kuzenleri Jan Geensz in üstlendi i be öksüz çocuk b rakm t r: Willem, Maria Thins (Catharina n n annesi), Jan Willemsz, Cornelia Thins ve Elisabeth Thins. Elisabeth, 19 ya nda bir manast ra rahibe olarak girmi ve ömrünü orada tamamlam t r. Catharina ve Vermeer in nerede nas l tan t klar na dair bir bilgi olmamas na kar n büyük olas l kla Jan Geensz in en yak n arkada Utrecht Okulu ressamlar ndan Abraham Bloemaert (y ) arac l yla tan m olduklar varsay labilir. Annesi Maria Thins in tüm kar ç k lar na ra men Catharina Bolnes ve Vermeer, 5 Nisan 1653 te noter Willem de Langue (ayn zamanda bir koleksiyoner ve Vermeer Ailesi nin yak n dostu) ahitli inde nikahlar k y l r. U runa dinini de i tirecek kadar sevdi i e i ile Vermeer in, 20 Nisan da Katolikler in ya ad bir bölge olan Schipluy da dü ün törenleri yap l r. 75 Catharina, Vermeer le evlenmeden önce annesiyle birlikte kuzeni Jan Geensz in 1641 de verdi i evde oturmaktayd. Bu ev, Delft te Yeni Kilise nin yak n ndayd. Maria Thins e i Reynier Bolnes ten ayr lm t ve maddi aç dan karde leri Jan Willemsz ve Cornelia Thins taraf ndan desteklenmekteydi. Maria Thins in Yeni Kilise civar ndaki evi ayn zamanda Cizvitler kontrolündeki bir kilisenin yak n ndayd. Bölgede genelde Katolikler oturmaktayd. Bu kilise gizli kilise olarak bilinir. Cizvit tarikat rahiplerinin alenen ortal kta dola malar ve ö retilerini yaymalar na izin verilmemekteydi; ama ne zaman ki tarikat d, özgür olarak oturma izni al p ya arlarsa yetkililer onu dünyevi bir rahip gözüyle görüp i lerine pek de kar mamaktayd lar. Delft te buna benzer yine Cizvitler in kontrolünde bir gizli kilise 75 M sra Öncel Erkaya - Nil Yüzba o lu - Burçin Ünlü, Vermeer, Boyut Yay n Grubu, stanbul, 2006, s

28 daha vard ve bu iki kilise için Katolik cemaat belediyeye y lda 1000 gulden para ödemekteydiler (Res. 16). 76 Maria Thins in evi on bir odal, bir bodrum kat, bir de tavan aras olan oldukça geni bir evdi, Vermeer ailesi ikamet ettikleri Mechelen de ilk k zlar n n do umunun ard ndan bu eve ta n rlar. Maria Thins in kullan m na üst kat, sanatç n n atölyesinin de bulundu u alt kat ise Vermeer Ailesi ne ayr lm t r. Evin hemen hemen her odas mutfak da dahil, koridorlar nda bile gerek Vermeer in gerekse de Carel Fabritius ( ) ve Samuel van Hoogstraten in ( ) eserlerinin de bulundu u pek çok resim as l yd. Vermeer ayn zamanda babas n n sanat tacirli i i ini de devam ettirmekteydi. 77 Catharina ve Vermeer in toplam on be çocuklar olmu tu; ancak bunlar n sadece on biri hayatta kalm t r: Maria, Johannes, Elisabeth, Cornelia, Fransiscus, Ignatius, Gertruyd, Aleydis, Beatrix, Catharina ve küçük ya ta ölmü olan ismini bilmedi imiz bir çocuk daha. Vermeer, 29 Aral k 1653 te St. Luke Esnaf Loncas na usta bir ressam olarak girmi tir. Ancak 6 guldenlik giri ücretinin sadece 1 guldenini ödeyebilmi ; La Haye deki kütüphanede bulunan lonca kay t defterinde Vermeer in giri ücretinin geri kalan n 24 Temmuz 1656 da tamamlad bilgisine ula lm t r 78 (Res. 17). St. Luke günü olan 18 Ekim 1662 de lonca üyeleri, gelecekteki iki y l için ba kanlar n seçmek amac yla toplanm lar ve Vermeer, 1613 te yeniden kurulan loncan n en genç ba kan unvan yla seçilmi tir. Vermeer in ba kanl a seçilme nedeni; usta ressam Fabritius bir patlama sonucu hayat n kaybetmi, Pieter de Hoogh, Emanuel de Witte, Abraham van Beyeren (1620/ ) gibi ressamlar ehri terk etmi ve Bramer ve Cornelis de Man ( ) gibi ressamlar da çok ya lanm t r. 79 Maria Thins in evinde onun yard mlar yla ya ayan Vermeer Ailesi, Hollanda tarihinin felaket y l olan 1672 de Fransa n n Birle ik Eyaletler i istilas üzerine Amsterdam savunmak için bent kapaklar n n aç lmas ile tar m alanlar n n sular alt nda 76 Aillaud Blankert Montias, Aillaud Blankert Montias, s Koningsberger, s Aillaud Blankert Montias, s

29 kalmas sonucu s k nt larla geçirecekleri bir döneme girmi lerdir. Bu durumdan Maria Thins in arazileri de pay n alm ; kirac lar, kiralar n ödeyemez olmu tur. Ayr ca, bu felaket de sanat ortam n derinden etkilemi, resim sat lar neredeyse tamamen durmu tur. Bu, Vermeer Ailesi için tamamen bir y k md. 80 Bu felaket y l nda Vermeer iki y ll na olmak üzere tekrar loncaya ba kan seçilmi tir. Yine ayn y l Vermeer Ailesi Mechelen e geri dönmü tür. 81 Ne var ki, tüm bu olup bitenler kar s nda çekilen s k nt lara dayanamayan Vermeer, büyük bir olas l kla bir kalp krizi sonucu 13 ya da 14 Aral k 1675 te ölmü ve 15 Aral k ta Eski Kilise deki aile mezarl na (Maria Thins sat n alm t ) defnedilmi tir. 82 Vermeer in ölümünün ard ndan alacakl lar alacaklar n tahsil etmek için giri imlerde bulununca e i Catharina, Vermeer in ölümünden dört ay sonra, 1676 Nisan nda, Yüksek Mahkeme ye verdi i bir dilekçe ile iflas n aç klam t r. Bunun üzerine mahkeme alacakl lar n yarar na olmak üzere Catharina n n mallar n yönetmesi için 30 Eylül 1676 da mercekler üzerine çal an dönemin önemli ve sayg n bir bilim adam olan Anthony van Leeuwenhoek u ( ) atam t r. 83 Kendisi de ressam gibi Delftli olan Leeuwenhoek ile Vermeer hakk nda baz kaynaklar iyi arkada olduklar n, hatta Vermeer in Gökbilimci ve Co rafyac resimlerinde Leeuwenhoek u betimledi ini iddia etmelerine kar n, ikilinin birbirlerini tan d na dair herhangi bir kan t yoktur. 84 Vermeer in ölümünün ard ndan mali s k nt lar ya ayan Catharina, 1680 Aral k nda en büyük mali deste i olan annesini kaybetmi tir. 85 Kendisi de 56 ya ndayken ölmü ve 2 Ocak 1688 de gömülmü tür. Kilise kay tlar na ise bak ma muhtaç be çocu u oldu u geçmi tir Aillaud Blankert Montias, s Koningsberger, s Bailey, s.20; Aillaud Blankert Montias, s Bailey, s.21; Aillaud Blankert Montias, s Koningsberger, s Bailey, s Aillaud Blankert Montias, s

30 2. b. Vermeer in Üslubunu Etkileyen Sanatç lar Vermeer in do up, ya ad ve öldü ü Delft ehri döneminin önemli sanat merkezlerinden biriydi. Burada pek çok ressam yeti ti i gibi d ar dan gelen pek çok ressam da Delft resim sanat üzerinde etkiler b rakm t r. Leonaert Bramer ( ) dönemin en önemli Delftli ustalar n n ba nda gelir. Ço unlukla dini (Res. 18) ve mitolojik konulu resimler yapan bu usta ressam ayn zamanda talya da birkaç sene kalm t r. Vermeer Ailesi nin yak n bir dostu olan Evert van Aelst ( ) ise gümü kaplar ile bütünle tirdi i meyveleriyle önemli bir natürmort ustas yd. Daha çok hayvan resimlerini yapmas yla tan nan Paulus Potter ( , Res. 19) 1646 ta Delft St. Luke Esnaf Loncas na kat lm ; ancak ço unlukla La Haye de çal m t r. Delft e gelip yerle en en ünlü ressam, ku kusuz, Carel Fabritius tur ( ) y l nda Delft e gelmi olan sanatç, ne yaz k ki, 12 Ekim 1654 te ehrin kuzeyindeki barut deposunun patlamas (Res. 20) üzerine çok ac bir ekilde hayat n kaybetmi tir (Res. 21). Aslen Leiden li olan sanatç Jan Steen de ( ) 1654 te babas ndan miras kalan bira fabrikas n yönetmek için Delft e gelmi tir. Vermeer le benzer konular i lemi olan Pieter de Hoogh ( ) 1654 y l nda St. Luke Esnaf Lonca s na üye olmu, ne var ki, 1661 de ehri terk etmi tir. Gerard Ter Borch ( ) Delft li olmad gibi Delft te de ya amamaktayd ; ancak Vermeer ve Ter Borch un birbirlerini gayet iyi tan d klar, hatta Vermeer in dü ün töreninde de bulundu unu bilmekteyiz. 87 Vermeer in resim sanat na ilgisi büyük olas l kla babas n n sanat tüccarl yapmas ve i letti i handa pek çok sanatç yla kar la mas sonucu olu mu olabilir. 88 Lonca üyeli ine girebilmek için en az alt y l usta bir ressam n yan nda ç rakl k yapmak gerekmekteydi. Bunun sonucu olarak da Vermeer in ya lar nda ç rakl a ba lam oldu u dü ünülebilir. Fakat en önemli soru, Vermeer in nerede ç rakl k e itimi ald d r. 87 Bailey, s Bailey, s

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ

ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ ADANA KENT SORUNLARI SEMPOZYUMU / 15 2008 BU BİR TMMOB YAYINIDIR TMMOB, bu makaledeki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir. ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

İZMİR TİCARET ODASI MİDİLLİ İŞ VE İNCELEME GEZİSİ 14-15 HAZİRAN 2013 DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER VE ULUSLARARASI ORGANİZASYONLAR MÜDÜRLÜĞÜ

İZMİR TİCARET ODASI MİDİLLİ İŞ VE İNCELEME GEZİSİ 14-15 HAZİRAN 2013 DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER VE ULUSLARARASI ORGANİZASYONLAR MÜDÜRLÜĞÜ İZMİR TİCARET ODASI MİDİLLİ İŞ VE İNCELEME GEZİSİ 14-15 HAZİRAN 2013 DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER VE ULUSLARARASI ORGANİZASYONLAR MÜDÜRLÜĞÜ Hazırlayanlar: Gündem Kont, Mine Güneş, Ahmet Toprak Dış İlişkiler

Detaylı

8. SINIF 4. ÜNİTE İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR 1. Din Ve Din Anlayışı Kazanım :Din ve din anlayışı arasındaki farklılığı ayırt eder.

8. SINIF 4. ÜNİTE İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR 1. Din Ve Din Anlayışı Kazanım :Din ve din anlayışı arasındaki farklılığı ayırt eder. 8. SINIF 4. ÜNİTE İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR 1. Din Ve Din Anlayışı Kazanım :Din ve din anlayışı arasındaki farklılığı ayırt eder. Soru : Din nedir? Din, Allah tarafından gönderilmiştir. Peygamberler

Detaylı

Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI

Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Dosya Sayısı : 2015-1-69 (Önaraştırma) Karar Sayısı : 16-02/30-9 Karar Tarihi : 14.01.2016 A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER Başkan Üyeler : Prof. Dr. Ömer

Detaylı

Öncelikle basın toplantımıza hoş geldiniz diyor, sizleri sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle basın toplantımıza hoş geldiniz diyor, sizleri sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum. Gümrük Ve Ticaret Bakanı Sn. Nurettin CANİKLİ nin Kredi Kefalet Kooperatifleri Ortaklarının Borçlarının Yapılandırılması Basın Toplantısı 24 Eylül 2014 Saat:11.00 - ANKARA Kredi Kefalet Kooperatiflerinin

Detaylı

KİTAP İNCELEMESİ. Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri. Tamer KUTLUCA 1. Editörler. Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice AKKOÇ

KİTAP İNCELEMESİ. Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri. Tamer KUTLUCA 1. Editörler. Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice AKKOÇ Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2012) 287-291 287 KİTAP İNCELEMESİ Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri Editörler Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice

Detaylı

Ara Dönem Faaliyet Raporu MART 2014

Ara Dönem Faaliyet Raporu MART 2014 MART 2014 Raporun Ait Olduğu Dönem : 01.01.2014 31.03.2014 Bankanın Ticaret Ünvanı : TAIB YatırımBank A.Ş. Genel Müdürlük Adresi : Yüzbaşı Kaya Aldoğan Sokak Aksoy İş Merkezi No. 7 Kat 3 Zincirlikuyu,

Detaylı

T.C. BİLECİK İL GENEL MECLİSİ Araştırma ve Geliştirme Komisyonu

T.C. BİLECİK İL GENEL MECLİSİ Araştırma ve Geliştirme Komisyonu Rapor No:01 Rapor Tarihi: 10.03.2011 muz İl Genel Meclisimizin 01.03.2011 tarih ve 2011/33 sayılı kararı doğrultusunda 08-09-10 Mart 2011 tarihlerinde toplanmıştır. İdaremiz araç parkında bulunan makine

Detaylı

A N A L Z. Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2:

A N A L Z. Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2: A N A L Z Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2: Sektör Mücahit ÖZDEM R May s 2015 Giri Geçen haftaki çal mam zda son aç klanan reel ekonomiye ili kin göstergeleri incelemi tik. Bu hafta ülkemiz

Detaylı

DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi

DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun

Detaylı

Endüstri Mühendisliğine Giriş. Jane M. Fraser. Bölüm 2. Sık sık duyacağınız büyük fikirler

Endüstri Mühendisliğine Giriş. Jane M. Fraser. Bölüm 2. Sık sık duyacağınız büyük fikirler Endüstri Mühendisliğine Giriş Jane M. Fraser Bölüm 2 Sık sık duyacağınız büyük fikirler Bu kitabı okurken, büyük olasılıkla öğreneceğiniz şeylere hayret edecek ve varolan bilgileriniz ve belirli yeni becerilerle

Detaylı

İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç: Madde 1. (1) Bu yönergenin amacı, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesinin önlisans, lisans ve lisansüstü

Detaylı

ken Türkçe de ulaç kuran bir ektir. Bu çal ma konumuzu seçerken iki amac m z vard. Bunlardan birincisi bu konuyu seçmemize sebep olan yabanc ö

ken Türkçe de ulaç kuran bir ektir. Bu çal ma konumuzu seçerken iki amac m z vard. Bunlardan birincisi bu konuyu seçmemize sebep olan yabanc ö G R ken Türkçe de ulaç kuran bir ektir. Bu çal ma konumuzu seçerken iki amac m z vard. Bunlardan birincisi bu konuyu seçmemize sebep olan yabanc ö rencilerin Türkçe ö renirken yapt anla malardan dolay,

Detaylı

2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016

2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 Ocak 2016 Tüketici Fiyat Endeksi ne(tüfe) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Şubat 2016 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık

Detaylı

Emtia Fiyat Hareketlerine Politika Tepkileri Konferansı. Panel Konuşması

Emtia Fiyat Hareketlerine Politika Tepkileri Konferansı. Panel Konuşması Emtia Fiyat Hareketlerine Politika Tepkileri Konferansı Panel Konuşması Erdem BAŞÇI 7 Nisan 2012, İstanbul Değerli Konuklar, Dünya ekonomisinin son on yılda sergilediği gelişmeler emtia fiyatları üzerinde

Detaylı

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın

Detaylı

KONUTTA YENİ FİKİRLER

KONUTTA YENİ FİKİRLER KONUTTA YENİ FİKİRLER İSTANBUL TUZLA DA KONUT YERLEŞİMİ TASARIMI ULUSAL ÖĞRENCİ MİMARİ FİKİR PROJESİ YARIŞMASI JÜRİ DEĞERLENDİRME TUTANAĞI KONUTTA YENİ FİKİRLER: EMİNEVİM İstanbul, Tuzla da Konut Yerleşimi

Detaylı

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262

Detaylı

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi 30 Temmuz 2012 ĐÇĐNDEKĐLER Dönem Revizyon Notları........ 3 Derecelendirme Metodolojisi........ 5 Notların Anlamı.........

Detaylı

SİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır.

SİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır. SAYI: 2013/03 KONU: ADİ ORTAKLIK, İŞ ORTAKLIĞI, KONSORSİYUM ANKARA,01.02.2013 SİRKÜLER Gelişen ve büyüyen ekonomilerde şirketler arasındaki ilişkiler de çok boyutlu hale gelmektedir. Bir işin yapılması

Detaylı

I. EIPA Lüksemburg ile İşbirliği Kapsamında 2010 Yılında Gerçekleştirilen Faaliyetler

I. EIPA Lüksemburg ile İşbirliği Kapsamında 2010 Yılında Gerçekleştirilen Faaliyetler I. EIPA Lüksemburg ile İşbirliği Kapsamında 2010 Yılında Gerçekleştirilen Faaliyetler 1. AB Hukuku ve Tercüman ve Çevirmenler için Metotlar Eğitimi (Ankara, 8-9 Haziran 2010) EIPA tarafından çeşitli kamu

Detaylı

Ertesi gün hastaneden taburcu olma vakti gelmi ti. Annesi odaya gelerek Can haz rlarken, babas hastane lemlerini yap yordu. Vitaboy hastaneden ç kman

Ertesi gün hastaneden taburcu olma vakti gelmi ti. Annesi odaya gelerek Can haz rlarken, babas hastane lemlerini yap yordu. Vitaboy hastaneden ç kman TABOY HASTA Vitaboy çok kötü bir rüya görüyordu. Rüyas nda karanl k bir yerdeydi. Kimse onun sesini duymuyordu. Yata nda k vran yordu. Birden uyand. Bütün bunlar bir rüyayd. Fakat kendini çok yorgun hissediyordu.

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan

Detaylı

Araştırma Notu 11/113

Araştırma Notu 11/113 Araştırma Notu 11/113 29 Nisan 2011 MİLLETVEKİLİ DAĞILIM SENARYOLARI VE YENİ ANAYASA Seyfettin Gürsel 1 Yönetici Özeti 12 Haziran milletvekili seçimlerinden çıkacak yeni TBMM nin bileşimi sadece iktidarı

Detaylı

YETERLİ VE UYGUN KİŞİ BİLGİ FORMU UYRUK HANGİ YOLLA EDİNİLDİ

YETERLİ VE UYGUN KİŞİ BİLGİ FORMU UYRUK HANGİ YOLLA EDİNİLDİ EK 4 YETERLİ VE UYGUN KİŞİ BİLGİ FORMU DEĞERLENDİRME AMACI ÖNERİLEN POZİSYON / GÖREV KURULUŞ (UBB) KİŞİSEL BİLGİLER SOYİSİM DOĞUM TARİHİ (GG/AA/YYYY) UYRUK İSİM DOĞUM YERİ (ŞEHİR VE ÜLKE) UYRUK HANGİ YOLLA

Detaylı

Sayın Valim, Sayın Rektörlerimiz, Değerli Hocalarımız ve Öğrencilerimiz Ardahan Üniversitesi Değerli öğrenciler, YÖK Kültür Sanat Söyleşileri

Sayın Valim, Sayın Rektörlerimiz, Değerli Hocalarımız ve Öğrencilerimiz Ardahan Üniversitesi Değerli öğrenciler, YÖK Kültür Sanat Söyleşileri Sayın Valim, Sayın Rektörlerimiz, Değerli Hocalarımız ve Öğrencilerimiz Ardahan da, Ardahan Üniversitesi nde sizlerle birlikte olmaktan memnuniyetimi bildirerek sözlerime başlamak isterim. Hepinizi sevgi

Detaylı

Meriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili. Beşinci İzmir İktisat Kongresi

Meriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili. Beşinci İzmir İktisat Kongresi Meriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili Beşinci İzmir İktisat Kongresi Finansal Sektörün Sürdürülebilir Büyümedeki Rolü ve Türkiye nin Bölgesel Merkez Olma Potansiyeli 1 Kasım

Detaylı

OSMAN HAMDİ BEY ÜLKEMİZE MÜZECİLİK

OSMAN HAMDİ BEY ÜLKEMİZE MÜZECİLİK OSMAN HAMDİ BEY ÜLKEMİZE MÜZECİLİK 2009 8.SINIF SBS SINAV SORUSU 6. Yukarıdaki tablo 1906 yılında Osman Hamdi Bey tarafından yapılmıştır. Tablonun adı Kaplumbağa Terbiyecisi dir. Bu tabloyla ilgili aşağıdaki

Detaylı

2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ. Anayasa nın 49. Maddesi :

2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ. Anayasa nın 49. Maddesi : 2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ Anayasa nın 49. Maddesi : A. Çalışma Hakkı ve Ödevi Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek,

Detaylı

2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015

2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015 2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015 2015 Ekim Ayı Tüketici Fiyat Endeksi ne (TÜFE) ilişkin veriler İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Kasım 2015 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık yayımlanan

Detaylı

Tasarım Raporu. Grup İsmi. Yasemin ÇALIK, Fatih KAÇAK. Kısa Özet

Tasarım Raporu. Grup İsmi. Yasemin ÇALIK, Fatih KAÇAK. Kısa Özet Tasarım Raporu Grup İsmi Yasemin ÇALIK, Fatih KAÇAK Kısa Özet Tasarım raporumuzda öncelikle amacımızı belirledik. Otomasyonumuzun ana taslağını nasıl oluşturduğumuzu ve bu süreçte neler yaptığımıza karar

Detaylı

Görsel İletişim Tasarımı Öğr.Gör. Elif Dastarlı

Görsel İletişim Tasarımı Öğr.Gör. Elif Dastarlı SANAT TARİHİ II Görsel İletişim Tasarımı Öğr.Gör. Elif Dastarlı Felemenk ülkesi Kuzey Avrupa da, aralarında Hollanda da bulunan Yedi Eyalet 1648 yılında resmen bağımsızlığını kazanır. 17. yüzyıl Kuzey

Detaylı

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Bu bölümde; Fizik ve Fizi in Yöntemleri, Fiziksel Nicelikler, Standartlar ve Birimler, Uluslararas Birim Sistemi (SI), Uzunluk, Kütle ve

Detaylı

VATAN İŞLERİNDE CÜR ETKARLIKLARIM

VATAN İŞLERİNDE CÜR ETKARLIKLARIM 1 2 VATAN İŞLERİNDE CÜR ETKARLIKLARIM 3 VATAN İŞLERİNDE CÜR ETKARLIKLARIM Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı Genel Yayın No.10 ISBN 975 94473 6 3 Kapak tasarım: Şule İLGÜĞ - ilgug75@hotmail.com Baskı Yeri:

Detaylı

TEŞVİK BELGELİ MAKİNA VE TEÇHİZAT TESLİMLERİNE UYGULANAN KDV İSTİSNASINDA BİR SORUN

TEŞVİK BELGELİ MAKİNA VE TEÇHİZAT TESLİMLERİNE UYGULANAN KDV İSTİSNASINDA BİR SORUN Emre KARTALOĞLU Gelirler Kontrolörü TEŞVİK BELGELİ MAKİNA VE TEÇHİZAT TESLİMLERİNE UYGULANAN KDV İSTİSNASINDA BİR SORUN GİRİŞ Bilindiği gibi, 4842 sayılı Kanunla 1 vergi kanunlarında köklü değişiklik ve

Detaylı

EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU

EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1995 yılından bu yana, hazırladığı ve titizlikle uygulamaya çalıştığı Stratejik

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

MÜDÜR YARDIMCILARI HİZMET İÇİ EĞİTİMİ

MÜDÜR YARDIMCILARI HİZMET İÇİ EĞİTİMİ MÜDÜR YARDIMCILARI HİZMET İÇİ EĞİTİMİ 1-2 Kasım 2013 tarihlerinde TED Okulları nda görev yapan müdür yardımcılarına yönelik olarak Antalya da bir hizmet içi eğitim gerçekleştirilmiştir. 25 TED Okulu ndan

Detaylı

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL Sözlerime gayrimenkul ve finans sektörlerinin temsilcilerini bir araya

Detaylı

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Şubat 2014, No: 85

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Şubat 2014, No: 85 EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Şubat 2014, No: 85 i Bu sayıda; 2013 Cari Açık Verileri; 2013 Aralık Sanayi Üretimi; 2014 Ocak İşsizlik Ödemesi; S&P Görünüm Değişikliği kararı değerlendirilmiştir.

Detaylı

S V L TOPLUM, YEREL YÖNET MLER VE GENÇL K AB ÜYEL YOLUNDA" S V L TOPLUMLA D YALOG TOPLANTISI 4 SONUÇ B LD RGES 11 ARALIK 2010, STANBUL

S V L TOPLUM, YEREL YÖNET MLER VE GENÇL K AB ÜYEL YOLUNDA S V L TOPLUMLA D YALOG TOPLANTISI 4 SONUÇ B LD RGES 11 ARALIK 2010, STANBUL S V L TOPLUM, YEREL YÖNET MLER VE GENÇL K AB ÜYEL YOLUNDA" S V L TOPLUMLA D YALOG TOPLANTISI 4 SONUÇ B LD RGES 11 ARALIK 2010, STANBUL "Sivil Toplum, Yerel Yönetimler ve Gençlik AB Üyeli i Yolunda Sivil

Detaylı

BİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal

BİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal BİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal müzeler vb.) Bilgi ve iletişim teknolojileri, bilgiye

Detaylı

GEBZE BELED YES ~

GEBZE BELED YES ~ 2. Performans Sonuçlar Tablosu SIRA NO PERFORMANS GÖSTERGES 2007 YILI HEDEF 31 ARALIK SONU T BAR LE GERÇEKLE EN 01 SANAY DENET M % 20 % 20 02 KATI ATIKLARIN TOPLANMASI 140.000 TON 140.000 TON SÜPÜRME ANA

Detaylı

İŞLETMENİN TANIMI 30.9.2015

İŞLETMENİN TANIMI 30.9.2015 Öğr.Gör.Mehmet KÖRPİ İŞLETMENİN TANIMI Sonsuz olarak ifade edilen insan ihtiyaçlarını karşılayacak malları ve hizmetleri üretmek üzere faaliyette bulunan iktisadi birimler işletme olarak adlandırılmaktadır.

Detaylı

DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER

DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER Dünyada üretilen krom cevherinin % 90 ının metalurji sanayinde ferrokrom üretiminde, üretilen ferrokromun da yaklaşık % 90 ının paslanmaz çelik sektöründe

Detaylı

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi 28 Aralık 2012 İÇİNDEKİLER Ara Dönem Revizyon Notları........ 3 Derecelendirme Metodolojisi........ 5 Notların

Detaylı

13. HAFTA PFS105 TÜRK EĞİTİM TARİHİ. Prof. Dr. Zeki TEKİN. ztekin@karabuk.edu.tr

13. HAFTA PFS105 TÜRK EĞİTİM TARİHİ. Prof. Dr. Zeki TEKİN. ztekin@karabuk.edu.tr 13. HAFTA PFS105 TÜRK EĞİTİM TARİHİ Prof. Dr. Zeki TEKİN ztekin@karabuk.edu.tr Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 İçindekiler CUMHURİYET DÖNEMİNDE MESLEKÎ TEKNİK EĞİTİMDE

Detaylı

Kıbrıs ın Su Sorunu ve Doğu Akdeniz in Hidrojeopolitiği

Kıbrıs ın Su Sorunu ve Doğu Akdeniz in Hidrojeopolitiği Kıbrıs ın Su Sorunu ve Doğu Akdeniz in Hidrojeopolitiği Dursun Yıldız SPD Başkanı 2 Nisan 2016 Giriş Gelişmenin ve karşı duruşun, doğuya karşı batının, kuzey kıyısına karşı güney kıyısının, Afrika ya karşı

Detaylı

İNGİLTERE DE ÜNİVERSİTE PLANLAMA VE BÜTÇELEME ÖRGÜTÜ

İNGİLTERE DE ÜNİVERSİTE PLANLAMA VE BÜTÇELEME ÖRGÜTÜ İNGİLTERE DE ÜNİVERSİTE PLANLAMA VE BÜTÇELEME ÖRGÜTÜ University Grants Committee (UGC) Çeviren : Doç. Dr. M. ÂDEM UGC, üniversitenin parasal gereksinmeleri konusunda Hükümete danışman olarak Temmuz 1919'da

Detaylı

Ekonomik Rapor 2011 2. ULUSLARARASI MAL PİYASALARI 67. genel kurul Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği / www.tobb.org.tr

Ekonomik Rapor 2011 2. ULUSLARARASI MAL PİYASALARI 67. genel kurul Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği / www.tobb.org.tr Ekonomik Rapor 2011 2. ULUSLARARASI MAL PİYASALARI 67. genel kurul 49 50 2. ULUSLARARASI MAL PİYASALARI 2008 yılında ABD de ipotekli konut kredisi piyasasında ortaya çıkan ve hızla tüm dünya ekonomilerinde

Detaylı

ÖZEL SEKTÖR DI BORCU_2015 UBAT

ÖZEL SEKTÖR DI BORCU_2015 UBAT ÖZEL SEKTÖR DI BORCU_ UBAT Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man Söz konusu veriler, özel sektörün yurt d ndan sa lad k sa ve uzun vadeli kredilerin borçlu ve alacakl bilgileri, döviz

Detaylı

KURUL GÖRÜ Ü. TFRS 2 Hisse Bazl Ödemeler. Görü ü Talep Eden Kurum : Güreli Yeminli Mali Mü avirlik ve Ba ms z Denetim Hizmetleri A..

KURUL GÖRÜ Ü. TFRS 2 Hisse Bazl Ödemeler. Görü ü Talep Eden Kurum : Güreli Yeminli Mali Mü avirlik ve Ba ms z Denetim Hizmetleri A.. KURUL GÖRÜ Ü TFRS 2 Hisse Bazl Ödemeler Görü ü Talep Eden Kurum : Güreli Yeminli Mali Mü avirlik ve Ba ms z Denetim Hizmetleri A.. Kurul Toplant Tarihi : 18/10/2011 li kili Standart(lar) : TFRS 2, TFRS

Detaylı

Konforun Tanımı Değişti...

Konforun Tanımı Değişti... 2 Konforun Tanımı Değişti... Beyterrace özgün mimarisi ve merkezi lokasyonu ile alışıla gelmiş yapılardan farklı olarak doğayla iç içe, güvenli ve huzurlu bir yaşamın sunduğu ayrıcalıklı olanaklarla ev

Detaylı

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/201203... 1 of 5 6 Mart 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28225 Atatürk Üniversitesinden: YÖNETMELİK ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ASTROFİZİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

Detaylı

Ç.Ü. GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ İÇ MİMARLIK BÖLÜMÜ 2015-2016 GÜZ YARIYILI İÇM 401-402 PROJE 5 & DİPLOMA PROJESİ

Ç.Ü. GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ İÇ MİMARLIK BÖLÜMÜ 2015-2016 GÜZ YARIYILI İÇM 401-402 PROJE 5 & DİPLOMA PROJESİ Ç.Ü. GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ İÇ MİMARLIK BÖLÜMÜ 2015-2016 GÜZ YARIYILI İÇM 401-402 PROJE 5 & DİPLOMA PROJESİ KONU: GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ TASARIM STÜDYOSU YER: ESKİ BAHÇE KAFE YERLEŞKESİ /KAMPÜS 1.

Detaylı

AMERĐKA DA YAŞAM BOYU. Prof. Dr. Erdal ZORBA

AMERĐKA DA YAŞAM BOYU. Prof. Dr. Erdal ZORBA AMERĐKA DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON Prof. Dr. Erdal ZORBA ESKĐ AMERĐKA DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON Amerika'ya gelen ilk göçmenler için hayat, parlak bir gelecek vaat etmesine rağmen, eğlence

Detaylı

ELAZIĞ - TUNCELİ ZİYARETİ

ELAZIĞ - TUNCELİ ZİYARETİ SAYI : BİR 7-11 MAYIS 2009 ELAZIĞ - TUNCELİ ZİYARETİ Ben siyasi hayatım ve ülke sevdamla ilgili olarak tüm Türkiye yi memleketim bilirim ancak Çemişgezek benim doğup, büyüdüğüm yer. Elazığ Valisi Muammer

Detaylı

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER...

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER... ÖZET Ekim ayında tüketici fiyatları yüzde 3,7 oranında artmış ve yıllık enflasyon yüzde 7, ya yükselmiştir. Bu artışın 1,3 puanı yönetilen/yönlendirilen fiyat ayarlamalarından kaynaklanmıştır. Döviz kuru

Detaylı

TEŞVİK SİSTEMİNDE TARIM YATIRIMLARI VE KONYA

TEŞVİK SİSTEMİNDE TARIM YATIRIMLARI VE KONYA TEŞVİK SİSTEMİNDE TARIM YATIRIMLARI VE KONYA 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar 16/07/2009 tarih ve 27290 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu Karar

Detaylı

İşte Eşitlik Platformu tanıtıldı

İşte Eşitlik Platformu tanıtıldı İşte Eşitlik Platformu tanıtıldı Ocak 15, 2013-3:55:02 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın himayesinde kurulan ''İşte Eşitlik Platformu'' tanıtıldı. Toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizlikle mücadele

Detaylı

WICHTIGER HINWEIS: Bitte fertigen Sie keine Kopien dieses Fragebogens an!

WICHTIGER HINWEIS: Bitte fertigen Sie keine Kopien dieses Fragebogens an! Muster-Fragebogen allgemeinbildende Schule Sevgili Veliler, ne düsündügünüz bizim için önemli! Okul içerisindeki çalismalarimizin kalitesini sürekli yükseltmek istiyoruz. Okulumuzun hangi alanlarda basarili

Detaylı

BODRUM'A LELEG YOLU YAPILIYOR

BODRUM'A LELEG YOLU YAPILIYOR BODRUM'A LELEG YOLU YAPILIYOR BODTO Turizm Altyapı Projelerine Devam Ediyor Bodrum Ticaret Odası nın, 2014-2017 Stratejik Planı amaç ve hedefleri kapsamında, Bodrum da turizm sezonunun uzatılması, sektörün

Detaylı

Yaşam Dönemleri ve Gelişim Görevleri Havighurst'un çeşitli yaşam dönemleri için belirlediği gelişim görevleri

Yaşam Dönemleri ve Gelişim Görevleri Havighurst'un çeşitli yaşam dönemleri için belirlediği gelişim görevleri Yaşam Dönemleri ve Gelişim Görevleri Havighurst'un çeşitli yaşam dönemleri için belirlediği gelişim görevleri Gelişim psikolojisi, bireylerin yaşam boyunca geçirdiği bedensel, zihinsel, duygusal, sosyal

Detaylı

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası 2007 NİSAN EKONOMİ Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası Türkiye ekonomisi dünyadaki konjonktürel büyüme eğilimine paralel gelişme evresini 20 çeyrektir aralıksız devam ettiriyor. Ekonominin 2006 da yüzde

Detaylı

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Ülkü TATAR BAYKAL İÜ Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı ve Yönetici Hemşireler Derneği Yönetim Kurulu

Detaylı

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 Ekim 2014 İÇİNDEKİLER Giriş... 2 Dünya da Uluslararası Doğrudan Yatırım Trendi... 3 Yıllar

Detaylı

SOSYAL ŞİDDET. Süheyla Nur ERÇİN

SOSYAL ŞİDDET. Süheyla Nur ERÇİN SOSYAL ŞİDDET Süheyla Nur ERÇİN Özet: Şiddet kavramı, çeşitli düşüncelerden etkilenerek her geçen gün şekillenip gelişiyor. Eskiden şiddet, sadece fiziksel olarak algılanırken günümüzde sözlü şiddet, psikolojik

Detaylı

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını

Detaylı

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ Hazırlayan: Doç.Dr. Hakan Güler Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Karlsruhe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Almanya

Detaylı

Devleti Yönetecek Güç Sandıktan Çıkan İradedir

Devleti Yönetecek Güç Sandıktan Çıkan İradedir Devleti Yönetecek Güç Sandıktan Çıkan İradedir Devleti Yönetecek Güç Sandıktan Çıkan İradedir Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası (KMTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Karaküçük: Devleti Yönetecek Güç

Detaylı

1.Temel Kavramlar 2. ÆÍlemler

1.Temel Kavramlar 2. ÆÍlemler 1.Temel Kavramlar Abaküs Nedir... 7 Abaküsün Tarihçesi... 9 Abaküsün Faydaları... 12 Abaküsü Tanıyalım... 13 Abaküste Rakamların Gösterili i... 18 Abaküste Parmak Hareketlerinin Gösterili i... 19 2. lemler

Detaylı

25 Nisan 2016 (Saat 17:00 a kadar) Pazartesi de, postaya veya kargoya o gün verilmiş olan ya da online yapılan başvurular kabul edilecektir.

25 Nisan 2016 (Saat 17:00 a kadar) Pazartesi de, postaya veya kargoya o gün verilmiş olan ya da online yapılan başvurular kabul edilecektir. Sıkça Sorulan Sorular Başvuru Başvuru ne zaman bitiyor? 25 Nisan 2016 (Saat 17:00 a kadar) Pazartesi de, postaya veya kargoya o gün verilmiş olan ya da online yapılan başvurular kabul edilecektir. Bursluluğun

Detaylı

ULUSLARARASI BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU

ULUSLARARASI BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU ULUSLARARASI BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU İhsan ÇULHACI Giriş Siyasi tarih disiplininde Almanya nın siyasal birliğinin sağlanması ve kuruluş yılı 1871 olarak kabul edilmekle birlikte, Almanya Sayıştayı,

Detaylı

KADININ STATÜSÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Tarımda Kadınların Finansmana Erişimi Esra ÇADIR

KADININ STATÜSÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Tarımda Kadınların Finansmana Erişimi Esra ÇADIR KADININ STATÜSÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Tarımda Kadınların Finansmana Erişimi Esra ÇADIR Sektörlere Göre Dağılım 60 %52 50 %39 %46 Tarım 40 Sanayi 30 % 14 %19 %21 İnşaat 20 %8 10 % 1 Hizmetler 0 KADIN ERKEK 2

Detaylı

SIRA SAYISI: 279 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

SIRA SAYISI: 279 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ YASAMA DÖNEMİ YASAMA YILI 26 1 SIRA SAYISI: 279 Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesine Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan

Detaylı

HİZMET ALIMLARINDA FAZLA MESAİ ÜCRETLERİNDE İŞÇİLERE EKSİK VEYA FAZLA ÖDEME YAPILIYOR MU?

HİZMET ALIMLARINDA FAZLA MESAİ ÜCRETLERİNDE İŞÇİLERE EKSİK VEYA FAZLA ÖDEME YAPILIYOR MU? HİZMET ALIMLARINDA FAZLA MESAİ ÜCRETLERİNDE İŞÇİLERE EKSİK VEYA FAZLA ÖDEME YAPILIYOR MU? Rıza KARAMAN Kamu İhale Mevzuatı Uzmanı 1. GİRİŞ İdareler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına çıkarken

Detaylı

T.C. ÇANAKKALE ONSEK Z MART ÜN VERS TES

T.C. ÇANAKKALE ONSEK Z MART ÜN VERS TES T.C. ÇANAKKALE ONSEK Z MART ÜN VERS TES 1 2 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl Tel: (286) 218452 Faks: (286) 218451 E-posta: strateji@comu.edu.tr http://strateji.comu.edu.tr/

Detaylı

BAŞINI BİRAZ DAHA YUKARI KALDIR

BAŞINI BİRAZ DAHA YUKARI KALDIR BAŞINI BİRAZ DAHA YUKARI KALDIR 1 Aralık 2008 de hilal şeklini almış ay ile Venüs yıldızı birbirlerine o kadar yaklaştılar ki, tam bir Türk Bayrağı görüntüsü oluştu. Ay ve Venüs ün bu hali bana hemen Üsküp

Detaylı

3. İnşaat Mühendisliği eğitimi : İnşaat mühendisliği veya genelde mühendislik eğitimi için başlangıç noktası olarak 1747 yılı kabul edilmektedir.

3. İnşaat Mühendisliği eğitimi : İnşaat mühendisliği veya genelde mühendislik eğitimi için başlangıç noktası olarak 1747 yılı kabul edilmektedir. 3. İnşaat Mühendisliği eğitimi : İnşaat mühendisliği veya genelde mühendislik eğitimi için başlangıç noktası olarak 1747 yılı kabul edilmektedir. Bu tarihte Fransa da mühendis Jean Rodolphe Perronet e

Detaylı

KONURALP - GÖYNÜK - TARAKLI TEKNİK GEZİ RAPORU

KONURALP - GÖYNÜK - TARAKLI TEKNİK GEZİ RAPORU KONURALP - GÖYNÜK - TARAKLI TEKNİK GEZİ RAPORU Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü lisans programında yer alan Arch 472 - Conservation Studio dersi kapsamında Düzce'nin Konuralp Belediyesi'ne, Bolu'nun

Detaylı

KİM OLDUĞUMUZ. Bireyin kendi doğasını sorgulaması, inançlar ve değerler, kişisel, fiziksel, zihinsel, sosyal ve ruhsal sağlık, aileleri,

KİM OLDUĞUMUZ. Bireyin kendi doğasını sorgulaması, inançlar ve değerler, kişisel, fiziksel, zihinsel, sosyal ve ruhsal sağlık, aileleri, 3. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (09 Eylül 2013 25 Ekim 2013 ) Sayın Velimiz, Sizlerle daha önce paylaştığımız gibi okulumuzda PYP çalışmaları yürütülmektedir. Bu kapsamda; PYP disiplinler üstü temaları ile

Detaylı

Ayrıntılı bilgi aşağıdaki sayfalarda.

Ayrıntılı bilgi aşağıdaki sayfalarda. Ayrıntılı bilgi aşağıdaki sayfalarda. Kimlerle, nerede, nasıl ve ne için çalışıyoruz? OyaKamp, Gökova daki meşhur Okaliptuslu Yol un bitiminde Akçapınar köyünde Akçapınar, Gökova da, Ula/Muğla ya bağlı

Detaylı

Danışma Kurulu Tüzüğü

Danışma Kurulu Tüzüğü Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu Otel Yöneticiliği Bölümü Danışma Kurulu Tüzüğü MADDE I Bölüm 1.1. GİRİŞ 1.1.1. AD Danışma Kurulu nun adı, Özyeğin Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu ve Otel

Detaylı

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi 18 Aralık 2015 İÇİNDEKİLER Dönem Revizyon Notları........ 3 Derecelendirme Metodolojisi........ 5 Notların Anlamı.........

Detaylı

BİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ

BİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ BİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ Dr. Ayhan HELVACI Giriş Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda yapılan eğitim birçok disiplinlerden

Detaylı

2013 ŞUBAT DÖNEMİ ÖĞRETMENLERİN İL İÇİ ÖZÜR DURUMUNDAN YER DEĞİŞTİRMELERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

2013 ŞUBAT DÖNEMİ ÖĞRETMENLERİN İL İÇİ ÖZÜR DURUMUNDAN YER DEĞİŞTİRMELERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 2013 ŞUBAT DÖNEMİ ÖĞRETMENLERİN İL İÇİ ÖZÜR DURUMUNDAN YER DEĞİŞTİRMELERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bakanlığımıza bağlı eğitim kurumlarında görevli öğretmenlerin il içi eş ve sağlık durumu ile genel ve özel

Detaylı

ĠliĢkin Usul Ve Esaslarda Yapılan DeğiĢiklikler Hakkında.

ĠliĢkin Usul Ve Esaslarda Yapılan DeğiĢiklikler Hakkında. 04.06.2014 ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. SİRKÜLER 2014/79 KONU: Yurt DıĢında GerçekleĢtirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine ĠliĢkin Usul Ve Esaslarda Yapılan DeğiĢiklikler

Detaylı

ALMANYA DA 2011 OCAK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER. 1. İstihdam Piyasası

ALMANYA DA 2011 OCAK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER. 1. İstihdam Piyasası ALMANYA DA 2011 OCAK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER 1. İstihdam Piyasası Federal İstatistik Dairesi nin verilerine göre, Almanya da toplam çalışanların

Detaylı

İçinde x, y, z gibi değişkenler geçen önermelere açık önerme denir.

İçinde x, y, z gibi değişkenler geçen önermelere açık önerme denir. 2. Niceleme Mantığı (Yüklemler Mantığı) Önermeler mantığı önermeleri nitelik yönünden ele aldığı için önermelerin niceliğini göstermede yetersizdir. Örneğin, "Bazı hayvanlar dört ayaklıdır." ve "Bütün

Detaylı

TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ

TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın BDDK Başkanım, İktisadi Araştırmalar Vakfı, Borsamız

Detaylı

2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU

2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU 2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU I- 2008 Mali Yılı Bütçe Sonuçları: Mali Disiplin Sağlandı mı? Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2008 mali yılı geçici bütçe uygulama sonuçlarına

Detaylı

Psikolojiye Giriş. Gözden geçirme oturumları. Evrim ve Akılcılık Ders 10. Pazartesi, 26/02, 16.00-18.00 Salı, 27/02, 18.00-20.00

Psikolojiye Giriş. Gözden geçirme oturumları. Evrim ve Akılcılık Ders 10. Pazartesi, 26/02, 16.00-18.00 Salı, 27/02, 18.00-20.00 Gelecek Çarşamba Yapılacak Sınav (olası dağılım) Psikolojiye Giriş Evrim ve Akılcılık Ders 10 Giriş: 4 Beyin: 9 Freud: 9 Skinner: 9 Bilişsel Gelişim: 9 Dil: 9 Algı/Dikkat: 9 Bellek: 9 Aşk: 7 Evrim: 4 Akılcılık:

Detaylı

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu

Detaylı

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. 2007 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. 2007 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2007 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu 1 SUNUŞ Orman Genel Müdürlüğü 5436 sayılı Kanunla değişik 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun ekinde yer alan I

Detaylı

TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız

TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız 1 2 TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız Tunç Tort a ve kütüphane sorumlusu Tansu Hanım

Detaylı

2 Gemi Kiralama ve Demuraj-Dispeç Hesapları

2 Gemi Kiralama ve Demuraj-Dispeç Hesapları GĠRĠġ Dünya ticareti insanlığın gereksinimleri, yaşam kalitesi ve refahı için vazgeçilmez bir unsurdur, dünya ticaretinin vazgeçilmezi ise ulaşım sistemleridir. Ulaşım sistemleri içinde, çok uzun, kıtalar

Detaylı