Akıllı Telefon Seçiminin Belirleyicileri: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama

Transkript

1 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Y.2015, Clt 5, Sayı 2, ss Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences Y.2015, Volume 5, Issue 2, pp Akıllı Telefon Seçmnn Belrleycler: Ünverste Öğrencler Üzerne Br Uygulama Halm TATLI Bngöl Ünverstes, İktsad İdar Blmler Fakültes, İktsat Bölümü, Öz Bu çalışmada, ünverste öğrenclernn akıllı telefon seçm üzernde etkl olan faktörlern tespt edlmes amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Bngöl Ünverstesnde okuyan öğrenclere uygulanan br anketten elde edlen verler kullanılmıştır. Bu anket, Ekm-Kasım 2014 tarhlernde 400 öğrencye uygulanmıştır. Öğrenclern akıllı telefon seçm cevap değşken, yaşın logartması, aylık gelrn logartması ve öğrenclern akıllı telefona lşkn bakış açılarının puanın logartması açıklayıcı değşken olarak alınmıştır. Analzlerde lojstk regresyon kullanılmıştır. Tahmn edlen lojstk regresyon analz sonucunda; öğrenclern akıllı telefona lşkn bakış açılarının puanın logartması ve aylık gelrn logartması anlamlı br şeklde akıllı telefonu seçme olasılığını artırdığı tespt edlmştr. Yaşın logartması le öğrenclern akıllı telefon seçm arasında anlamlı br lşk bulunamamıştır. Araştırmanın sonuçları, aylık gelr ve öğrenclern akıllı telefona lşkn bakış açıları, akıllı telefon seçmnn öneml belrleycler olduğunu göstermştr. Anahtar Kelmeler: Akıllı Telefon Seçm, Logt Model, Bngöl Ünverstes. JEL Sınıflandırma Kodları: M31, D83, O33. Determnants of Smartphone Selecton: An Applcaton of the Unversty Students Abstract In ths study, we amed to dentfy the factors that mpact on smartphone selecton of unversty students. In ths context, the data s obtaned from a survey whch s conducted to students that are studyng n Bngöl Unversty. Ths questonnare was admnstered to 400 students n the November-October Student s smartphone selecton response varable, the logarthm of age, the logarthm of ncome and logarthm of the scores of the students' perspectve on smart phone s taken as an explanatory varable. In the analyss were used logstc regresson. The estmated results of logstc regresson analyss; logarthm of the scores of the students' perspectve on smart phone and the the logarthm of ncome was be found to ncrease the lkelhood of smartphone selecton n a meanngful way. Between the logarthm of age and smartphone selecton was not found to be sgnfcant relatonshp. The results of the study, showed that the major determnants of smartphone selecton monthly ncome and students' perspectve on smartphones. Keywords: Smartphone Selecton, Logt Model, Bngol Unversty. JEL Classfcaton Codes: M31, D83, O33. Atıfta bulunmak çn Cte ths paper Tatlı, H. (2015). Akıllı Telefon Seçmnn Belrleycler: Ünverste Öğrencler Üzerne Br Uygulama. Çankırı Karatekn Ünverstes İİBF Dergs, 5(2), Gelş / Receved: Kabul / Accepted: Çevrmç Erşm / Avalable Onlne: DOI: /cnubf.233

2 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences 1. Grş Günümüzde akıllı telefonların kullanımı, breylern günlük ş ve sosyal yaşantısında öneml yer tutmaktadır. Blg ve letşm teknolojlernde meydana gelen hızlı gelşme le brlkte mobl telefonların akıllı telefon olarak smlendrlen yen br türü ortaya çıkmıştır. Akıllı telefon endüstrs en hızlı rekabetn ve en büyük yenlğn yaşandığı br pyasadır. Bu yenlk ve rekabet sonucunda pyasaya yaşamı kolaylaştıran yen akıllı telefonlar grmektedr. Mobl telefonların yen türü olan akıllı telefonlar; görüntülü konuşma, blgsayar, nternet, fotoğraf maknes, navgasyon, müzk çalar, hesap maknes, fotoğraf maknes, vdeo-ses kayıt chazı gb yaşamı kolaylaştıran brçok özellğe sahptr. Bu özellk ve uygulamalara sahp akıllı telefonlar, yaşamın vazgeçlmez br unsuru halne gelmş ve kullanımı hızla artmıştır. Dünya çapında araştırmalar yapan IDC (Internatonal Data Corporaton) (2014) şrketne göre, dünyadak akıllı telefon pyasası, 2014 yılının knc çeyreğnde br öncek yılın aynı dönemne göre %27.2 oranında büyümüş; toplam chaz satışlarında se öncek yıllara göre yaklaşık yüzde 4 lük br artış gerçekleştğ tespt edlmştr. Ayrıca dünyadak akıllı telefonların 2015 yılında 2 myara ulaşması beklenmektedr (Rushton, 2012). Delotte (2014) araştırma şrketnn yapmış olduğu çalışmada tüketclern %18 nn gelecek br yıl çnde akıllı telefon satın almayı düşündükler saptanmıştır. Türkye de akıllı telefon kullanımı dünyadak gelşmelere paralel olarak hızla artmaktadır. Zra Delotte Global Moble Consumer Survey" araştırması çerçevesnde gerçekleştrlen Türkye de Mobl Tüketc Anket sonuçlarına göre akıllı telefon kullanımı 2013 yılında %67 olarak tespt edlmştr (Delotte, 2013). Ayrıca Türkye de, 2014 yılında aktf olarak nüfusun %96,2 s cep telefonu (akıllı telefonlar dahl) kullanmaktadır (TÜİK, 2014). Akıllı telefonlar yüksek fyatlarına rağmen tüketcler tarafından çokça terch edlen mobl chazdır. Tüketcler br akıllı telefon satın alırken bütçesn, zevklern, terchlern, telefonun sunduğu özellkler ve telefonun markasını göz önünde bulundurarak seçm yaparlar. Blnçl br tüketc grubunu oluşturan ünverste öğrenclernn akıllı telefon seçmn etkleyen faktörlern belrlenmes, akıllı telefon üretcler, yazılım frmaları ve GSM şletmeclernn üretm, pazarlama ve fyat gb poltkalarının etkn br şeklde gerçekleştrmelernde öneml br etkye sahptr. Bu çalışmanın temel amacı her breyn hayatında gderek öneml br yer tutan akıllı telefonların seçmn etkleyen faktörler blnçl tüketc grubu olan ünverste öğrencler üzernde araştırmaktır. Ayrıca öğrenclern akıllı telefon kullanımı le lgl özellkler ortaya koymaktır. 550

3 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp Lteratür Tüketclern akıllı telefona sahp olmasını etkleyen faktörler karmaşık ve tek br faktör ya da tek br nedene tam olarak bağlanamaz (Chow vd., 2012) ve breyler arasında farklılık gösterr (Suk, 2013). Tüketcler farklı tatları, htyaçları, motvasyonları ve yaşam tarzlarını dkkate alarak br ürünü satın almak sterler (Chsnall, 1985). Genel olarak kültürel, sosyal, kşsel ve pskolojk faktörler, tüketc davranışlarını etkleyen başlıca özellkler arasında yer almaktadır (Kotler vd., 2008). Br ürünün markası, kaltes, fyatı, yenlkç olması gb özellkler ürün seçmnde tüketclern terchlern etkleyen faktörler arasında yer almaktadır (Leo, Bennett ve Hartel, 2005). Nang ve Chapooprutana (2014), yaptıkları çalışmada tüketcnn tutumu, algılanan kalte, ürünün görünümü, duygusal değer le akıllı telefon satın alma nyet arasında poztf ve anlamlı br lşknn olduğunu tespt etmşlerdr. Bu çalışmada anket kapsamında elde edlen verler göz önüne alınarak öğrenclern akıllı telefon seçmnde sosyo demografk özellkler ve akıllı telefona lşkn bakış açısının etks ncelenmektr. Öğrenclern akıllı telefona lşkn bakış açısı ncelenrken ürünün breysel davranış üzernde meydana getrdğ etkler sorgulanmıştır. Yapılan br çok amprk çalışmada ürünün özelkler, değşkennn akıllı telefon seçm üzerndek etks ncelenmştr (Oulasvrta vd., 2011; Chow vd., 2012; Suk, 2013). Ürün özellkler, ürüne sahp olunmasına yönelk tüketc stek ve htyaçlarının tatmn düzeynn karşılamasına yardım eden ürünün ntelkleryle lgldr (Kotler ve Amrstrong, 2007). Park ve Chen (2007) yaptıkları çalışmada akıllı telefon kullanım motvasyonu le kullanışlılık ve breysel nyet arasında poztf ve anlamlı br lşk olduğunu tespt etmşlerdr. Persaud ve Azhar (2012) yaptıkları amprk çalışmada tüketcnn alışverş tarzı, marka güven ve değernn akıllı telefonların seçmnde anahtar faktörler olduğunu tespt etmşlerdr. Wu ve Wu (2005), Moore ve Benbasat (1991) yaptıkları çalışmalarda yenlkç teknolojlern benmsenmesnde breysel faktörlern etkl olduğunu belrtmşlerdr. Breysel davranış ve motvasyon (Hanley ve Becker, 2008; Jn ve Vllegas, 2008; Kuhlmeer ve Knght, 2005), tüketcnn güven ve ürün deneym (Park ve Yang, 2006; Basheer ve Ibrahm, 2010) mobl pyasada ürün terchler üzernde etkl olan faktörlerdr. Malezya da öğrencler üzernde yapılan br çalışmada marka sm ve sosyal etknn akıllı telefon talebn artıran öneml faktörler olduğu tespt edlmştr (Suk, 2013). Lee (2014) ünverste öğrencler üzernde yaptığı çalışmada, akıllı telefon benmsenme davranışı üzernde mal yük, arkadaş çevres, ale üyeler ve demografk değşkenlern (yaş ve cnsyet) etksn ncelemş ve akıllı telefonu dğer öğrenclerden daha erken benmseyen ünverste öğrenclern mal yükü, arkadaş çevres ve dğer ale üyelernn etksnn öneml olduğunu tespt etmştr. L ve L (2010), Batı Çn dek ünverste öğrenclernn mobl telefon kullanımlarını etkleyen pskolojk faktörler analz etmşler ve öğrenclern kşsel 551

4 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences (karakterstk) özellkler le mobl telefon seçmlern etkleyen faktörler arasındak lşkler ncelemşlerdr. Söz konusu araştırma sonucunda, öğrenclern seçmn etkleyen faktörlern sosyal özellkler, uyum ve uygunluk, orjnallk, özgünlük ve güvenlrlk olduğu belrtlmştr. Genel olarak br ürünün seçm zaman ve yaşa bağlı olarak değşeblr. Deursen ve vd. (2015) bağımlık oluşturan akıllı telefon seçm üzernde yaş ve cnsyetn etksn ncelemşlerdr. ABD de yapılan br başka çalışmada akıllı telefon sahplğ ve akıllı telefon benmsenme oranlarının yaşa bağlı olarak değştğ ve genç olan breylern daha yaşlı olan breylere göre daha erken akıllı telefonu benmseme eğlmnde oldukları tespt edlmştr (Smth, 2011). Yapılan br başka çalışmada öğrenclern Phone markalı akıllı telefonların statü çn seçmes le cnsyet arasında anlamlı br lşk olduğu tespt edlmştr. Kadınların Phone markalı akıllı telefonları statü çn terch etme oranı, erkeklere göre daha yüksek olduğu tespt edlmştr (Gökaller vd., 2011). Lane ve Manner (2011) yaptıkları amprk çalışmada akıllı telefon sahplğ le cnsyet, yaş ve eğtm gb sosyo demografk değşkenler arasında anlamlı farklılık olduğunu, kadınların akıllı telefona sahp olma olasılığının erkeklere göre daha az olduğunu, düşük yaş ve yüksek eğtm sevyesnn akıllı telefon sahplğ artışı le lşkl olduğunu saptamışlardır. Br tüketcnn herhang br ürünü satın alması genel olarak doğrudan satın alma gücüne bağlıdır. Tüketcnn satınalma gücünü de gelr belrler. Nlsen araştırma frmasının (2012), ABD de yaptığı çalışmada gelr ve yaşın, akıllı telefon sahplğnn öneml belrleycler olduğunu ve daha yaşlı ve yüksek gelre sahp breylern akıllı telefona sahp olmalarının daha muhtemel olduğu belrtlmştr. Savage ve Waldam (2014), akıllı telefon benmsenmenn belrleyclern tespt etmek amacıyla hane halkı resler üzerne br çalışma yapmışlardır. Bu çalışmada yapılan lojstk regresyon analznde hane halkı resnn genç olması, erkek olması ve gelrnn yüksek olması akıllı telefonun benmsenme olasılığını artırdığını tespt etmşlerdr. 3. Yöntem 3.1. Araştırmanın Amacı Bu çalışma akıllı telefon seçmnn belrleyclern tespt etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amacı gerçekleştrmek çn anket yöntem kullanılarak br alan araştırması yapılmıştır. 3.2.Örneklem ve Verlern Toplanması Çalışmada Bngöl Ünverstesnde lsans düzeynde okuyan 400 öğrencye uygulanan br anket le verler toplanmıştır. Bu anket, Ekm-Kasım 2014 tarhlernde uygulanmıştır. Uygulanan anket öğrencnn demografk, sosyal 552

5 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp özellkler, gelr, akıllı telefon kullanımı le lgl blgler ve akıllı telefona lşkn bakış açısını saptamaya yönelk sorulardan oluşmaktadır. Belrlenen anakütleye yüz yüze görüşme le uygulanan anketlerden elde edlen ham verler, SPSS programı ver tabanına kontrol edlerek grlmştr. İlk aşamada SPSS programı yardımıyla her br faktörün dağılımı ncelendkten sonra değşkenler arasındak lşknn anlamlı olup olmadığı ortaya konulmuştur. Daha sonra da, STATA programı yardımıyla oluşturulan br logt model tahmn edlmş ve bu tahmn sonuçlarına dayalı olarak akıllı telefon seçmnn belrleycler araştırılmıştır. 3.3.Araştırmanın Model ve Değşkenler Araştırmada kullanılan ver set 30 dan büyük olduğu çn her br faktörün dağılımı Tek Örneklem Kolmogorov Smrnov Test ve Homogenety of Varance Test yöntemleryle ncelendkten sonra parametrk olmayan test yöntemlernn kullanılması yoluna gdlmştr. Ntel değşkenler çn k-kare bağımsızlık, ncel değşkenler çn Mann-Whtney U Test kullanılmıştır. İstatstksel anlamlılık çn P<0.05 değer alınmıştır. Çalışmada Bngöl Ünverstesnde okuyan öğrenclernn akıllı telefonu seçme olasılığı üzernde etkl olduğu düşünülen çeştl faktörlern etksn tahmn etmek çn logt model yöntem kullanılmıştır. Olasılığın 0-1 aralığında kalmasını sağlayan ve katsayılar tbarıyla doğrusal olmayan logt model (Kennedy, 2006, 286), P E 1 1 e ( Y 1 X ) F( I ) F( 0 1X ) I ( 0 1X ) 1 e 1 (1) (1) denklemnden görüldüğü gb lojstk BDF den türetlmektedr (Özer, 2004: 75; Tarı, 2005: 256). Burada yer alan I 0 1X ve e=2,7182 olup, doğal logartma tabanıdır. I - le + arasında sınırsız br aralığa sahp ken, olayın gerçekleşme olasılığını gösteren P de 0-1 arasında değer alır ve P le I arasında doğrusal olmayan br lşk bulunmaktadır (Gujarat, 2011:554). Böylece bağımsız değşken (X ) hang değerler alırsa alsın fonksyondak eksponansyel term dama poztf olacağı çn P nn alt sınırı da 0 olur. Olasılık çn gerekl olan 0 P 1 koşulunu bu fonksyon sağlamış olur. Eştlk (1)'nn her k yanı ( 1 e I ) le çarpıldığında ( 1 I e ) P 1 olur. P ye bölüp 1 çıkarılarak I P e P P e bulunur. P P e 1 I e I olduğundan; I (2) 1 553

6 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences eştlğ elde edlr. Burada P /(1-P ), olasılık oranı (odds rato)'dır. Bu oran da br öğrencnn akıllı telefonu seçme olasılığının, olmama olasılığına oranıdır. P açıklayıcı değşken (X ) hakkında blg vermekte ve nn breyn belrl br terch yapma olasılığını fade etmektedr. Odds oranının doğal logartması alınarak Logt e ulaşılır. Bu amaçla son eştlğn (2) her k yanının doğal logartması alındığında; P ln ln e 1 P I I X 0 1 P X (3) L Ln I P elde edlr ve burada olasılık oranının logartması olan L, artık sadece X ye göre değl, aynı zamanda anakütle katsayılarına göre de doğrusaldır (Gujarat, 2011: 555; Koop, 2008: 278). Logt modelde P 0-1 aralığında değer alırken, L (logt) de - le + arasında değer alır (Özer, 2004: 64; Cramer, 2005:4). Çalışmada kullanılan verlern gruplandırılmamış verler olması nedenyle ele alınan model, en yüksek olablrlk (EYO, Maxmum Lkelhood, ML) yöntem le tahmn edlmştr. Öğrenclern akıllı telefonu seçmes cevap değşken olarak 1 ve 0 değerlern alan bağımlı kukla değşken le fade edlmştr. Bu çalışmanın model şöyle tanımlanablr; Y * 0 1 X u (4) Burada, EğerY * 0 se Y = 1 ve öğrenc cep telefonuna sahp, EğerY * 0 se Y = 0 ve öğrenc cep telefonuna sahp değl, : br parametre vektörü, X : br bağımsız değşkenler vektörü, u : hata term bçmnde tanımlanmakta ve lojstk olarak dağıldığı varsayılmaktadır. Çalışmanın model logt model formatında Denklem 5 le gösterleblr. P L Ln Y 0 1X 1 P (5) Bu çalışmada beş açıklayıcı değşken (cnsyet, yaş, meden durum, aylık gelr ve öğrenclern akıllı telefon kullanımına lşkn bakış açısı puanı) le akıllı telefon seçm arasındak lşk ncelenmektedr. Bu lşky test etmek çn aşağıdak hpotezler kurulmuştur. 554

7 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp H1: Öğrenclern akıllı telefon seçm le cnsyet faktörü arasında br lşk vardır. H2: Öğrenclern akıllı telefon seçm le meden durum faktörü arasında br lşk vardır. H3: Öğrenclern akıllı telefon seçm le yaş faktörü arasında br lşk vardır. H4: Öğrenclern akıllı telefon seçm le aylık gelr faktörü arasında br lşk vardır. H5: Öğrenclern akıllı telefon seçm le akıllı telefona lşkn bakış açısı puanı arasında br lşk vardır. Öğrenclern akıllı telefonu seçmn etkleyen faktörlern belrlenmes amacıyla yapılan bu çalışmada, akıllı telefon seçm üzernde, öğrencnn yaşı (Yaş), cnsyet (Cnsyet), meden hal (MH), aylık gelr (Gelr) ve akıllı telefona lşkn bakış açısının puanın (ABAP) etkl olableceğ düşünülmektedr (Tablo 1). Dolayısıyla bu değşkenler, tahmn modellernde açıklayıcı değşken (X ) olarak kullanılmaktadır. Bu değşkenlerden Cnsyet ve MH kategork değşkenler olmasına karşılık ger kalan dğer değşkenler sürekldr. Tablo 1: Ekonometrk Modeln Değşkenler Değşkenler Tanımı Bağımlı Değşken Akıllı (Kategork) Evet:1, Hayır:0 Bağımsız Değşkenler Yaş (Yaş) Öğrencnn yaşı (Ncel) Cnsyet (Cnsyet) Kukla (Erkek:1, Kadın:2) * Meden hal (MH) Kukla (Evl:1, Bekar/Dul:2) ** Öğrencnn ortalama aylık gelr (Gelr) Ortalama aylık gelr (Ncel) Öğrencnn akıllı telefona lşkn bakış açısının puanı (ABAP) *** Akıllı telefona lşkn bakış açısının puanı (Ncel) * Referans grup kadın olarak belrtlmştr, ** Referans grup Bekar/Dul olarak belrtlmştr, **ABAP, öğrenclern akıllı telefonların kullanımına lşkn bakış açıları le lgl hazırlanan yargılara katılımından elde edlen puanları belrtmektedr. Uygulanan anketten elde edlen verler dkkate alınarak modelde yer alan bağımsız değşkenler Denklem 6 da verlmştr. X Yas Cnsyet, MH, Gelr, ABAP, (6) Bağımsız değşkenlern logartmaları alınarak, bu değşkenler modele dahl edlmştr. Söz konusu değşkenlere at serlern sağa çarpık olması, bazı serlerde aşırı uçlu değerler olması nedenyle logartmaları alınarak değşkenler normalleştrlmştr (Kalaycı, 2010, 221). Böylece serler arasındak aralık 555

8 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences azaltılarak daha y sonuçlar verme mkanı sağlanmıştır. Ayrıca çalışmada yapılan farklı model denemelernde logartmk formdak değşkenlern daha y sonuç verdğ gözlemlenmştr. Lteratürde logartmk formda bağımsız değşkenlern kullanıldığı çalışmalar bulunmaktadır 1. Çalışmanın modelne grecek değşkenlern belrlenmes amacıyla ntel değşkenler çn k-kare bağımsızlık test, ncel değşkenler çn se Mann-Whtney U Test kullanılmıştır. Bu k test sonucunda modele greblecek değşkenlern, öğrencnn aylık toplam gelr (Gelr), yaşı (Yaş) ve akıllı telefona lşkn bakış açısının puanı olduğu saptanmıştır. Bu açıklayıcı değşkenlernn yer aldığı nha model L P Ln Y 0 1 ln Gelr lnyaş 2 ln ABAP 3 1 P (7) bçmnde oluşturulmuştur. 4. Temel Bulgular Bu kısımda, öncelkle araştırma kapsamına alınan örneklemn özellkler ortaya konulmakta, ekonometrk modeln oluşturulmasında dkkate alınan değşkenlere lşkn tanımlayıcı statstkler sunulmakta ve uygulama sonucunda ulaşılan tahmn ve test sonuçları verlmektedr Örneklem Özellkler Çalışma kapsamına alınan öğrenclern çnde erkek olanların oranı %57, kadın öğrenclern oranı se %43 tür (Tablo 2). Brçok çalışmada kullanılan öneml demografk faktörlerden br olan meden durum ele alındığında, öğrenclern %97.8 nn bekar/dul, %2.3 ünün evl olduğu tespt edlmştr (Tablo 2). Tablo 2: Öğrenclern Bazı Sosyo-Demografk Özelklerne Göre Dağılımları Sosyo-Demografk Özelk Sayı Yüzde (%) Cnsyet Erkek Kadın Meden durumu Evl Bekar/Dul Çalışma kapsamına alınan öğrenclern cep telefonu kullanımına lşkn görüşlernn dağılımını Tablo 3 vermektedr. Buna göre cep telefonunu k yılda br değştrdğn fade edenlern oranı %36.5, 3-4 yılda br değştrdğn fade edenlern oranı %31.8, 5 yıldan daha fazla değştrdğn fade edenlern oranı %17 ve her yıl değştrdğn fade edenlern oranı se %14.8 dr yaş aralığında cep telefonuna lk defa sahp olduğunu belrtenlern oranı %42.3, yaş aralığında cep telefonuna lk defa sahp olduğunu belrtenlern oranı %42.3, yaş aralığında cep telefonuna lk defa sahp olduğunu belrtenlern oranı 556

9 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp %12.6 ve 8-10 yaş aralığında cep telefonuna lk defa sahp olduğunu belrtenlern oranı se %3 olarak tespt edlmştr (Tablo 3). Bu bulgular katılımcıların oldukça küçük yaşlarda cep telefonuna sahp olduğunu göstermektedr. Tablo 3: Öğrenclern Cep Telefonu Kullanımı İle İlgl Görüşler (n=400) Özelk Sayı % Her yıl Ne kadar sıklıkla telefon değştryorsunuz? 2 yılda br yılda br yıldan daha fazla yaş İlk telefona sahp olduğunuz yaşınız kaçtır? yaş yaş yaş Araştırma kapsamına öğrenclern akıllı telefon kullanım durumları Tablo 4 te sunulmuştur. Buna göre katılımcıların %89 u akıllı telefon kullanırken, %11 nn kullanmadığı tespt edlmştr. Tablo 4: Öğrenclern Akıllı Telefon Kullanım Durumlarına Göre Dağılımları Akıllı Telefon Kullanma Sayı % Evet Hayır Toplam Çalışma kapsamına alınan öğrenclern akıllı telefon kullanımına lşkn görüşlernn dağılımı Tablo 5 te verlmştr. Buna göre 1 la 2 yıldan ber akıllı telefon kullananların oranı %40.3, 1 yıldan az akıllı telefon kullananların oranı %27.3 ve 4 yıldan fazla akıllı telefon kullananların oranı %8.5 olarak tespt edlmştr. Öğrenclerden akıllı telefona normal zaman ayırdığını belrtenlern oranı %43.5, fazla zaman ayırdığını belrtenlern oranı %23.8, çok fazla zaman belrtenlern oranı %12.8 çok az zaman ayırdığını belrtenlern oranı se %9.3 tür. Akıllı telefon seçmnde Androd şletm stemnn etkl olduğunu fade edenlern oranı %72.5, Wndows şletm stemnn etkl olduğunu fade edenlern oranı se %4.3 tür. Ayrıca akıllı telefon seçmndek fyat aralığının TL olanların oranı %65.3 ken 2000 TL ve üzer olanların oranı se %4 tür. Öğrenclern SAMSUNG markasını seçtğn belrtenlern oranı %56.8 ken, IPHONE markasını seçtğn belrtenlern oranı se %15.5 olarak bulunmuştur. Ayrıca seçtğ akıllı telefon markasına güvenenlern oranı %81 ken 557

10 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences güvenmeyenlern oranı se %19 olarak saptanmıştır. Çalışmada akıllı telefonunda nternet bağlantısı olanların oranı %85.5, olamayanların oranı %14.5 olarak tespt edlmştr. Öğrenclern %53.8 WIFI ve %34.5 3G le akıllı telefonundan nternete bağlandığını belrtmştr (Tablo 5). Tablo 5: Öğrenclern Akıllı Telefon Kullanımı İle İlgl Blglern Dağılımı Özelk Sayı (%) Ne zamandır akıllı telefon kullanıyorsunuz? 1 Yıldan az Yıl Yıl Yıldan Fazla Akıllı telefonunuza ne kadar zaman ayırıyorsunuz? Akıllı telefon seçmnzde hang şletm sstem etkldr? Akıllı telefon seçmnzde fyat aralığınız nedr? Çok az Az Normal Fazla Çok fazla IOS Androd Blackberry Wndows Dğer TL TL TL TL üzer Akıllı telefonda marka seçmnz nedr? IPHONE SAMSUNG HTC LG Dğer Akıllı telefonunuzun markasına güvenyor Evet musunuz? Hayır Akıllı telefonunuzda nternet bağlantısı var mı? Evet Hayır Akıllı telefonda nternete bağlantı tp? 2G (EDGE) G WIFI İnternete Bağlanmıyorum Akıllı telefonun olumsuz fzyolojk etklere sahp olduğunu düşünüyor musunuz? Evet Hayır Çalışma kapsamına gren öğrenclerden akıllı telefonun olumsuz fzyolojk etklere sahp olduğunu düşünenlern oranı %70.5 ken, düşünmeyenlern oranı %29.5 tr (Tablo 5). Öğrenclern büyük br kısmı, akıllı telefonun olumsuz 558

11 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp fzyolojk etklere sahp olduğunu düşünmelerne rağmen, büyük oranda (%89, Tablo 4) akıllı telefon kullanmaya devam etmektedrler. Tablo 6: Öğrenclern Akıllı Telefon Kullanımına İlşkn Bakış Açılarının Dağılımı Ürün görsel olarak bana htap edyor. Ürünü estetk anlamda lgnç buluyorum. Ürün bana (eğlence, lham v.b) çeştl hsler çağrıştırıyor. Ürün bende hçbr farklı duygu uyandırmıyor. Ürün hayal gücümü kullanmamı sağlıyor Ürün farklı br sosyal kmlk ednmem sağlıyor. Kesnlkle katılmıyorum Katılmıyorum Katılıyorum Kesnlkle katılıyorum Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Akıllı telefonların kullanımına lşkn bakış açıları le lgl hazırlanan yargılara öğrenclern katılma durumlarının yüzdelk dağılımı Tablo 6 vermektedr. Buna göre Ürün görsel olarak bana htap edyor. yargısına 187 kş %46,8 oranında katıldığı, Ürünü estetk anlamda lgnç buluyorum. yargısına 183 kş %45.8 oranında katıldığı, Ürün bana (eğlence, lhan vb.) çeştl hsler çağrıştırıyor. yargısına 158 kş %39.5 oranında katıldığı, Ürün bende hçbr farklı duygu uyandırmıyor. yargısına 138 kş %34,5 oranında kesnlkle katılmadığı, Ürün hayal gücümü kullanmamı sağlıyor. yargısına 116 kş %29 oranında katıldığı, Ürün farklı br sosyal kmlk ednmem sağlıyor. yargısına 122 kş %30.5 oranında kesnlkle katılmadığı tespt edlmştr. 4.2.Örnekleme At Tanımlayıcı İstatstkler Bu kısımda, çalışmanın örneklem çn tahmn edlecek logt modelde yer alacak muhtemel bazı değşkenlere at bazı tanımlayıcı statstklere yer verlmştr. Araştırmada öğrenclern yaşına bakıldığında yaş ortalaması yaklaşık 21.54±2.64 olup, en genc 16 ve en yaşlısı da 45 yaşındadır (Tablo 7). Öğrenclern aylık ortalama toplam gelr (medyan değer) yaklaşık 400 TL olarak bulunmuştur. (Tablo 7). Araştırmada öğrenclern akıllı telefon kullanımına lşkn bakış 559

12 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences açısının puanına bakıldığında, ortalama puan yaklaşık 14.84±3.18, en yüksek değer 24, en küçük değer se 6 olarak tespt edlmştr (Tablo 7). Tablo 7: Örnekleme At Tanımlayıcı İstatstkler Değşkenler Ortalama Standart En En Medyan Sapma küçük büyük LnYaş LnGelr LnABAP Yaş Gelr ABAP Gözlem Logt Modelnn Sonuçları Ncel değşkenler olan öğrenclern yaşlarının logartması, gelrlernn logartması ve akıllı telefona lşkn bakış açısı puanlarının logartması çn sonuçlar Tablo 8 de sunulmuştur. Buna göre olasılık değerler (P) tüm değşkenler çn 0.05 e eşt ya da bundan küçük olması nedenyle sonuçlar statstksel olarak anlamlıdır. Akıllı telefona sahp olan ve olmayan öğrencler karşılaştırıldığında yaşın logartması, gelrn logartması ve akıllı telefona lşkn bakış açısı puanının logartması çn farklılık vardır. Çok değşkenl analzler çn değşken seçeblmek amacıyla tek değşkenl analzler sonucunda elde edlen P değer <0,25 olan değşkenler logt model çn aday değşken olarak alınmıştır (Hosmer ve Lemeshow, 1998, 86). Tablo 8: Tahmn Edlecek Logt Modele Greblecek Aday Ncel Değşkenler Değşken Akıllı telefon kullanıyor Akıllı telefon kullanmıyor P değer * LnYas 3.04 ( ) 3.04 ( ) < 0.05 LnGelr 5.99 (0-9.05) 5.70 (0-7.09) < 0.01 LnABAP 2.71 ( ) 2.60 ( ) < 0.01 * Mann Whtney U test, Değerler ortanca (mn, max) olarak verld. Tüm değşkenler <0,25, bu nedenle bu değşkenler logt modele grmeye adaydır. Ntel değşkenler olan cnsyet ve meden durum çn sonuçlar Tablo 9 da sunulmuştur. Buna göre cnsyet ve meden durum değşkenler le akıllı telefon seçm arasında anlamlı br lşk yoktur (P>0,05). Hem cnsyet ve hem de meden durumu değşkenlerne at P değer >0,25 olduğu çn logt modele grmeye aday değldr. 560

13 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp Tablo 9: Tahmn Edlecek Logt Modele Greblecek Aday Ntel Değşkenler Değşkenler Akıllı telefon kullanıyor Evet Hayır Cnsyet [n (%) ] Erkek 203 (89.0) 25 (11.0) Kadın 153 (89.0) 19 (11.0) Toplam 356 (89.0) 44 (11.0) Meden Durum [n (%)] Evl 9 (100.0) 0 (0.0) Bekar/Dul 347 ( 88.7) 44 (11.3) Toplam 356 (89.0) 44 (11.0) * Yates n Düzeltlmş K-Kare Test, ** Fsher K-Kare Test. P * * Yapılan logt model analz sonucunda, modelde yer alan değşkenler, değşkenlern katsayıları, bu katsayılara at standart hatalar, z değerler, anlamlılık düzeyler ve %95 güven sınırlarına at blgler Tablo 10 da verlmştr. Tablo 10: Tahmn Edlen Logt Modele At Bulgular Değşken Katsayı S.Hata z P> z %95 Güven Aralığı Alt Üst LnYas LnGelr LnABAP Sabt LnYaş: Öğrenc yaşının logartması, LnGelr: Öğrenc gelrnn logartması, LnABAP: Öğrenclern akıllı telefona bakış açılarının puan ortalamasının logartması Gözlem Sayısı = 400 LR ch2(3) = Prob > ch2 = Log lkelhood = Pseudo R2 = Yapılan logt model analz sonucunda, modelde yer alan değşkenlern odds oranları, anlamlılık düzeyler ve %95 güven sınırlarına at blgler Tablo 11 de verlmştr. Tablo 11: Tahmn Edlen Logt Modele At Odds Oranı %95 Güven Aralığı Değşken Odds Oranı S.Hata z P> z Alt Üst LnYas LnGelr LnABAP LnYaş: Öğrenc yaşının logartması, LnGelr: Öğrenc gelrnn logartması, LnABAP: Öğrenclern akıllı telefona bakış açılarının puan ortalamasının logartması Gözlem Sayısı = 400 LR ch2(3) = Prob > ch2 = Log lkelhood = Pseudo R2 =

14 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences Yapılan logt model analz sonucunda anlamlı bulunan değşkenler, br brm arttırıldığında, öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığı üzernde meydana getrdğ marjnal etky Tablo 12 vermektedr. Tablo 12: Öğrenclern Akıllı Telefonu Seçme Olasılığı Üzernde Etkl Olan Açıklayıcı Değşkenlern Marjnal Etkler Değşken dy/dx * S.Hata z P> z %95 Güven Aralığı Alt Üst LnYas LnGelr LnABAP * Katsayı büyüklüler doğrudan bağımsız değşkenn olasılık üzerndek etksn vermemektedr. Bu nedenle olasılığın bağımsız değşkenlere göre değşme oranı yan marjnal etk hesaplanmıştır. Yapılan analzde tahmn edlen logt modele lşkn Tablo 10 ncelendğnde; LnGelr ve LnABAP bağımsız değşkenlern anlamlılık değerlernn P<0,05 olması nedenyle anlamlı oldukları saptanmıştır. Bu sonuçlar bağımsız değşkenlern, öğrenclern akıllı telefonu seçm olasılığını açıklamada anlamlı olduklarını göstermektedr (Tablo 10). Örneklem çn yapılan analz sonucuna göre öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığı le lgl model şu şeklde yazılablr: P L Ln 1P P 1 P e LnYas 0.97LnGelr 1.62LnABAP LnYas 0.97LnGel r1.62lnabap (8) Modeldek sabt term (-16.46), söz konusu açıklayıcı değşkenlern sıfır olması halnde öğrenclern akıllı telefonu seçme log-olasılık oranını verr. Regresyon tahmnlernde sabt term, her zaman anlamlı sonuçlar vermeyeblr (Gujarat, 2011, 82). Hesaplanan bu bulgular öğrenclern yaşının logartması araştırma kapsamına alınan öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığını açıklamak çn öneml br değşken olmadığını göstermektedr. Yaş değşken çn tahmn edlen eğm katsayısı anlamsız ve yaklaşık 2.81 olarak hesaplanmıştır (Tablo 10). Ancak yaş logartması çn hesaplanan eğm katsayısı şaretnn poztf olması, yaşın logartması le öğrencnn akıllı telefonu seçme olasılığı arasında poztf br lşknn olduğunu göstermektedr. Aylık ortalama toplam gelrn logartması, öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığı üzernde anlamlı br değşken olarak tespt edlmş; eğm katsayısı %1 562

15 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp düzeynde anlamlı ve yaklaşık 0.97 olarak hesaplanmıştır (Tablo 10). Odds oranına göre, aylık ortalama toplam gelrn logartması öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığını yaklaşık 2,63 kat artırmaktadır (Tablo 11). Dğer alternatf br yorum se bağımsız değşkenlere göre olasılığın değşm oranı dkkate alınarak yapılmaktadır. Buna göre öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığı, modeldek dğer bağımsız değşkenler sabt ken, aylık ortalama toplam gelr %1 arttığında yaklaşık %7.9 artacaktır (Tablo 12). Yapılan analzde br dğer açıklayıcı değşken olan öğrenclern akıllı telefona lşkn bakış açısı puanının logartması, akıllı telefonu seçme olasılığını etkleyen öneml br faktör olarak saptanmıştır. Bu değşkenn eğm katsayısı poztf olarak bulunmuştur. Buna göre akıllı telefona lşkn bakış açısı puanı, öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığını yaklaşık 5,03 kat artırmaktadır (Tablo 11). Açıklayıcı değşkenlere göre olasılığın değşm oranı dkkate alınarak yorum yapıldığında se öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığı, modeldek dğer bağımsız değşkenler sabt ken, akıllı telefona lşkn bakış açısı puanının logartması %1 arttığında yaklaşık %13.8 artacaktır (Tablo 12). Bu sonuç öğrenclern akıllı telefona lşkn bakış açısının olumlu yönde değşmes, akıllı telefon tüketm üzernde öneml br faktör olduğunu göstermektedr. Modeln uyumu Hosmer-Lemeshow le ncelendğnde, modeln öğrenclern akıllı telefonu seçme olasılığının tahmnnde yeterl br model olduğu bulunmuştur (k-kare=6.71, sd=10 ve P=0,5685). 5.Sonuç Bu çalışmada hem toplumsal hem de breysel hayatta öneml br yer tutan akıllı telefon seçmn etkleyen faktörlern ünverste öğrencler üzerndek etkler araştırılmakta ve ünverste öğrenclernn akıllı telefon kullanımı le lgl özellkler ortaya konulmaktadır. Bunun çn öğrenclern demografk özellkler le akıllı telefona lşkn bakış açılarının, akıllı telefon seçm üzerndek etks ncelenmştr. Çalışma, öğrenclern akıllı telefon kullanımı le lgl lgnç sonuçlar vermektedr. Öğrenclern %89 u akıllı telefon kullanırken, %11 se akıllı telefon kullanmamaktadır. Bu oranın yüksek olmasının neden, katılımcıların eğtml ve genç olmaları olarak fade edleblr. Ayrıca akıllı telefonun olumsuz fzyolojk etklere sahp olduğunu düşünenlern oranı %70.5, düşünmeyenlern oranı %29.5 tr. Akıllı telefonun olumsuz fzyolojk etklere sahp olduğunu düşünenlern oranın yüksek çıkmasına rağmen, bu oranın büyük br kısmı (%89) akıllı telefon kullanmaktadır. Çalışmada cevap değşken olan akıllı telefon kullanımı le açıklayıcı değşkenler olan cnsyet ve meden durum arasında anlamlı br lşk tespt edlmemştr. Ancak akıllı telefon kullanımı le aylık gelr, yaş ve öğrencnn akıllı telefon 563

16 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences kullanımına lşkn bakış açısı arasında anlamlı br lşk bulunmuştur. Cevap değşkenn anlamlı br şeklde açıklayan açıklayıcı değşkenler, modele dahl edlmş ve model tahmn edlmştr. Genel olarak tahmn edlen modeln sonuçları lteratürde açıklanan çalışmaların sonuçları le tutarlı olduğu fade edleblr (Lane ve Manner, 2011; Savage ve Waldam, 2014). Ayrıca tahmn edlen modeln sonuçları, öğrenclern aylık gelrnn artması ve akıllı telefona lşkn bakış açısının olumlu yönde gelşmesnn, akıllı telefonu seçme olasılığını öneml derece artırdığını göstermektedr. Bu sonuçlar, akıllı telefonların öğrenclere görsel olarak htap etmes, estetk olarak lgnç gelmes, çeştl hsler uyandırması, hayal güçlern kullanmaları ve farklı sosyal kmlk ednmelern sağlanması gb faktörlerden dolayı akıllı telefon seçmn artıran özellkler olduğunu göstermektedr (Tablo 6). Tahmn edlen modelde yaş le akıllı telefon seçmn arasında poztf ancak anlamsız br lşk bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçları, Türkye dek tüm ünversteler yansıtmaz. Çünkü çalışmanın örneklem le dğer ünverste öğrencler arasında demografk ve sosyo ekonomk bakımından farklılıkların bulunması muhtemeldr. Sonuç olarak bu çalışmanın akıllı telefon seçmnn belrleycler le lgl öneml blgler sunduğu fade edleblr. Akıllı telefon üreten frmalar, kşlern breysel özellklerne uygun tasarımlar ve uygulamalar gelştrmel ve buna dönük araştırma ve gelştrme faalyetler yapmalıdır. Gençler arasında akıllı telefon kullanımı daha yaygındır. Bu nedenle araştırmacılar tüm ünversteler kapsayacak daha büyük br örneklem kullanarak, akıllı telefon seçmnn belrleyclern tespt etmek çn araştırma yapablrler. Ayrıca akıllı telefon endüstrsnde faalyet gösteren frmalara, pazar payını artırmak çn ünverste kampuslarında tanıtım faalyetlerne önem vermeler önerlmektedr. Kaynakça Basheer, A. ve Ibrahm, A.M.A. (2010). Moble Marketng: Examnng the Impact of Trust, Prvacy Concern and Consumers Atttudes on Intenton to Purchase, Internatonal Journal of Busness and Management, 5(3), Chsnall, P.M. (1985). Marketng: A Behavoural Analyss, New York: McGraw- Hll, Madenhead. Chow, MM., Chen, L.H., Yeow, J.A. ve Wong, P.A. (2012). Conceptual Paper: Factors Affectng the Demand of Smartphone among Young Adult, Internatonal Journal on Socal Scence Economcs & Art, 2(2), Cramer, J.S. (2005). Omtted Varables and Msspecfed Dsturbance n The Logt Model, Amsterdam School of Economcs, UvA Econometrcs, Dscusson Paper. 564

17 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp Delotte, (2014). Global Moble Consumer Survey 2014, The Pulse of the Moble Naton, The Dutch Perspectve, Delotte/nl/Documents/ technology-meda-telecommuncatons/delotte-nltmt-global-moble-consumer-survey-2014.pdf (Erşm Tarh: ). Deursen, A.J.A.M., Bolle, C.L., Hegner, S.M. ve Kommers, P.A.M. (2015). Modelng Habtual and Addctve Smartphone Behavor the Role of Smartphone Usage Types, Emotonal Intellgence, Socal Stress, Self- Regulaton, Age and Gender, Computers n Human Behavor, 45, Gökaller, E., Sabuncuoğlu, A. ve Gülay, G. (2011). Br Statü Tüketm Gösterges Olarak Iphone Markalı Akıllı Telefon Algısı: Ünverste Öğrencler Üzerne Br Araştırma, Selçuk İletşm, 7(1), Gujarat, D.N. (2011). Temel Ekonometr, (1995), (Çev. Ümt Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen), Lteratür Yayıncılık. İstanbul. Hanley, M. ve Becker, M. (2008). Cell Phone Usage and Advertsng Acceptance Among College Students: A Four-Year Analyss, Internatonal Journal of Moble Marketng, 30(1), Hosmer, D.W. ve Lemeshow, S. (1998). Appled Lojstk Regresyon, Wley Seres n Probablty and Matehematcal Statstc. IDC (2014). Smartphone OS Market Share, Q3 2014, prodserv/smartphone-os-market-share.jsp (Erşm Tarh: ). IDC (2014). Worldwde Smartphone Shpments Top One Bllon Unts for the Frst Tme, Accordng to IDC, January contanerid=prus (Erşm Tarh: ). Jn, H.C. ve Vllegas, J. (2008). Moble Phone Users Behavors: The Motvaton Factors of The Moble Phone User, Internatonal Journal of Moble Marketng, 3(2), Kalaycı, Ş. (Ed.). (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değşkenl İstatstk Teknkler, 5. Baskı. Ankara: Asl Yayın Dağıtım Ltd. Şt. Kennedy, P. (2006). Ekonometr Kılavuzu, (1998), Çevrenler: Muzaffer Sarımesel ve Şenay Açıkgöz, Gaz Ktabev, Ankara. Koop, G. (2008). Introducton to Econometrcs, England: John Wley&Sons. Kotler, P. ve Armstrong, G. (2007). Prncple of Marketng,12th edton, Pearson Educaton, Boston, MA. 565

18 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences Kotler, P., Armstrong, G., Wong, V. ve Saunders, J. (2008). Prncples of Marketng, Ffth European Edton, Pearson Educaton Lmted. Kuhlmeer, D. ve Knght, J. (2005), Antecedents to Internet Based Purchasng: A Multnatonal Study, Internatonal Marketng Revew, 22(4), Lane, W. ve Manner, C. (2011). The Impact of Personalty Trats on Smartphone Ownershp and Use, Internatonal Journal of Busness and Socal Scence, 2(17), Lee, S.Y. (2014). Examnng the Factors That Influence Early Adopters Smartphone Adopton: The Case of College Students, Telematcs and Informatcs, 31, Leo, C., Bennett, R. ve Hartel, C.E.J. (2005). Cross-Cultural Dfferences n Consumer Decson-Makng Styles, Cross Cultural Management, 12(3), L, S. ve L, Y. (2010). An Exploraton of the Psychologcal Factors Influencng College Students Consumpton of Moble Phone n West Chna, Internatonal Journal of Busness and Management, 5(9), (Erşm Tarh: ). Moore, G.C. ve Benbasat, I. (1991). Development of an Instrument to Measure the Perceptons of Adoptng an Informaton Technology Innovaton, Informaton Systems Research, 2(3), Nang, K.W. ve Chapooprutana, S. (2014). The Factors Affectng Purchase Intenton of a Smart Phone n Yangon, Myanmar, Internatonal Conference on Trends n Economcs, Humantes and Management (ICTEHM'14) Aug 13-14, Pattaya, Thaland. NIELSEN (2012). Survey New U.S. Smartphone Growth by Age and Income, smartphone-growth-by-age-and-ncome.html, (Erşm Tarh: ). Oulasvrta, A., Wahlstrom, M. ve Ercsson K.A. (2011). What Does t Mean to be Good at Usng Moble Devce? An Investgaton of Three Levels of Experence and Skll, Internatonal Journal of Human- Computer Studes, 69, Özer, H. (2004). Ntel Değşkenl Ekonometrk Modeller: Teor ve Br Uygulama, Ankara: Nobel Yayıncılık. 566

19 H.Tatlı Güz/Fall 2015 Clt 5, Sayı 2, ss Volume 5, Issue 2, pp Park, K. ve Yang, S. (2006). The Moderatng Role of Consumer Trust and Experences: Value Drven Usage of Moble Technology, Internatonal Journal of Moble Marketng, 1(2), Park, Y., ve Chen, J.V. (2007). Acceptance and adopton of the nnovatve use of smartphone, Industral Management & Data Systems, 107(9), Persaud, A. ve Azhar, I. (2012). Innovatve Moble Marketng va Smartphones are Consumers Ready?, Marketng Intellgence & Plannng, 30(4), Rushton, K. (2012). Number of Smartphones Tops One Bllon, The Telegraph. (Onlne). -bllon.html, (Erşm Tarh: ). Savage, S.J. ve Waldman, D.M. (2014). The Value of Onlne Prvacy: Evdence from Smartphone Applcatons, documents/conferences/ %20la%20cable%20workshop/savage_ Scott.pdf (Erşm Tarh: ). Smth, A. (2011). Smartphone Adopton and Usage, Pew /07/11/smartphone-adopton-and-usage/ (Erşm Tarh: ). Suk, N. M. (2013). Students Demand for Smartphones: Structural Relatonshps of Product Features, Brand Name, Product Prce and Socal Influence, Campus-Wde Informaton System, 30(4), Tarı, R. (2005). Ekonometr, İzmt: Kocael Ünverstes Yayını. TÜİK (2014). Hanehalkı Blşm Teknolojler Kullanım Araştırması, (Erşm Tarh: ) Wu, I.L. ve Wu, K.W. (2005). A Hybrd Technology Acceptance Approach for Explorng E-Crm Adopton n Organzatons, Behavour & Informaton Technology, 24(4), Notlar Not 1. Bkz, Barros García, J.A. ve Rodríguez Hernández J.E. (2008), Housng demand n Span accordng to dwellng type: Mcroeconometrc evdence, Regonal Scence and Urban Economcs, 38,

20 Çankırı Karatekn Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs Çankırı Karatekn Unversty Journal of The Faculty of Economcs and Admnstratve Scences 568