Ruminant. Süt sığırlarında amino asit kullanımı

Transkript

1 LİZİN METİYONİN Süt sığırlarında amino asit kullanımı

2 KONU İLGİ Süt sığırlarında amino asit kullanımı Süt sığırlarında amino asitler hangi formda ne zaman kullanılmalıdır. TERCÜME VE DERLEME Ürün Müdürü Kazım Bilgeçli KAYNAKÇA Polan, C. E., K. A. Cummins, C. J. Sniffen, T. V. Muscato, J. L. Vicini, B. A. Crooker, J. H. Clark, D. G. Johnson, D. E. Otterby, B. Guillaume, L. D. Muller, G. A. Varga, R. A. Murray, and S. B. Peirce-Sandner Responses of dairy cows to supplemental rumen-protected forms of methionine and lysine. J. Dairy Sci. 74: James D. Quigley, III Journal of Dairy Science 91, St-Pierre, N. R., and J. T. Sylvester Effects of 2-hydroxy-4-(methylthio) butanoic acid (HMB) and its isopropyl ester on milk production and composition by Holstein cows. Journal of Dairy Science, YAYININ KAPSAMI Derlemedir Tercümedir Kişisel veya kurumsal değerlendirmedir Ürün Tanıtımıdır

3 ÖZET larda performansın arttırılması için toplam amino asitlerin yanında bireysel amino asit kullanımı, global düzeyde üzerinde durulan bir konu haline gelmiştir. Yetersiz amino asit sağlanması durumunda büyüme ve üreme fonksiyonlarında düzensizlikler meydana gelir. SONUÇ Serbest amino asitler rumende hızlı bir şekilde yıkıma uğrarlar. Metionin ve lizin pek çok amino asit gibi hızlı yıkıma uğramamasına rağmen, süt ineklerinin yemlerine katılan metionin ve lizin kaynaklarının korunmuş olması bu amino asitlerden yararlanımı ciddi oranda etkiler.

4 larda amino asit «larda yetersiz amino asit sağlanması durumunda büyüme ve üreme fonksiyonlarında düzensizlikler meydana gelir» Amino asitlerin tek mideli hayvanlarda kullanımı artık kanıtlanmış bir kavram haline gelmiştir. Özellikle kanatlı hayvanlarda 30 yılı aşkın süredir kullanılan amino asitler, pratikte oldukça yaygın bir uygulamadır. Kanatlı hayvanlarda amino asit beslemesindeki temel amaç, performansı arttırmak ve yemden yararlanma oranını iyileştirmektir. Benzer şekilde, ruminantlarda performansın arttırılması için toplam amino asitlerin yanında bireysel amino asit kullanımı global düzeyde üzerinde durulan bir konu haline gelmiştir. Doku amino asit gereksinimini protein sentezi ve katobolizmaya dahil amino asit dengesi belirler. larda doku metabolizması için gerekli olan protein, mikrobiyal protein ve yemle alınan bypass proteinlerin oluşturduğu kombinasyondan sağlanır. Yetersiz amino asit sağlanması durumunda büyüme ve üreme fonksiyonlarında düzensizlikler meydana gelir.

5 larda amino asit dengesi kavramı «Mikrobiyal proteinlerin büyük bir çoğunluğu mantar, protozoa ve bakteri gibi fermantatif türler tarafından sentezlenir» larda amino asit dengesinde ilk ve en önemli nokta, yaşama payı ve performans için en fazla ihtiyaç duyulan esansiyel ve esansiyel olmayan amino asitlerin sistematik düzeyde yeterli miktarda sağlanmasıdır. Üretim yönü (süt & besi) dikkate alınarak optimize edilmiş yemler ile beslenen ruminantlar, ihtiyaç duydukları amino asidin %50 sini mikroorganizmalar tarafından sentezleyebilirler. Mikrobiyal proteinlerin büyük bir çoğunluğu mantar, protozoa ve bakteri gibi fermantatif türler tarafından sentezlenir. Ruminal sistemde 200 ün üzerinde bakteri, 20 nin üzerinde protozoa ve an az 12 mantar türü belirlenmiştir. Ruminal sistemde en baskın olan mikroorganizma bakterilerdir. Maksimum mikrobiyal protein sentezi, bakterilerin büyümesi için gerekli enerji, nitrojen (N) ve mineral varlığında gerçekleşir. Rumende anaerobik büyümenin gerçekleşmesi, dolayısı ile maksimum protein sentezi için enerji, temel düzenleyici faktörlerin başında gelir.

6 Süt sığırlarında metiyonin ve lizin «Metiyonin ve lizin ruminantlarda en önemli iki sınırlayıcı amino asittir» Süt sığırlarında sınırlayıcı amino asitleri belirlemek amacıyla yapılan çalışmalarda, metiyonin ve lizinin en önemli 2 sınırlayıcı amino asit olduğu saptanmıştır. Metiyonin: ların günlük besin madde gereksinimi, genetik potansiyel, yaş ve hayvanın fizyolojik durumuna göre değişmektedir. En önemli besin gereksinimleri rasyon enerjisi, proteini ve hayvansal üretimi etkileyen enerji-protein interaksiyonudur. ların protein beslenmesinin ilk amacı, verim ve üretim yönünden rasyon proteininin hayvanın kullanım etkinliğini optimize etmesidir. lardaki protein katkısı, amino asit temeline dayanmaktadır. Süt protein sentezi ile süt verimi için metiyonin birinci sınırlayıcı amino asittir. Metiyonin doğal hidrofobik özelliği ve ökaryotlardaki (bakterilerdeki N-formylmethionine) protein sentezinin başlaması sırasındaki kompleks reaksiyonunun başlatabilmesi için metiyonin trna ya bağlanabilmelidir. Protein sentezi ve bir çok metilasyon reaksiyonda sistin ve metil donörlerinin öncül maddesi olduğundan vazgeçilmez bir amino asittir. Lizin: Gebelik, süt protein sentezi ve büyüme gibi metabolik faaliyetlerde oldukça baskın bir biyolojik fonksiyona sahiptir. Yemle alınan proteinden etkin bir şekilde yararlanmak için, rasyonun optimal düzeyde ve hayvanların ihtiyacını karşılayacak düzeyde ince bağırsakta emilen ve metabolize edilebilir amino asit ihtiva edecek şekilde formülize edilmesi gerekir. Tek bir esansiyel amino asit sınırlayıcı hale geldiğinde diğer emilebilir amino asitlerin protein üretimi ve yararlanımı düşmeye başlar. Lizindeki en potansiyel sorun lizinin ince bağırsaktaki sindirim düzeyindeki değişkenliktir. Lizin, sıcaklık nemin bulunduğu ortamlarda şekeri indirger ve amino asitler ile indirgenen şekerler arasında genellikle yüksek sıcaklılarda gerçekleşen bu olay neticesinde sindirilemeyen nihai ürünler meydana gelir. Bu durum lizinin biyoyararlılığını düşürür. Eğer kaba yemler yetersiz rutubet içerikleri nedeni ile uygun şekilde saklanamazlarsa, amino asitler ile indirgen şekerler arasında gerçekleşen reaksiyon (Maillard reaksiyonu) nedeniyle lizinin biyoyararlılığı ciddi anlamda düşer. Bu nedenle lizin kaplanmış formda kullanılmalıdır.

7 Serbest amino asit çeşitleri «Serbest amino asitler rumende hızlı bir şekilde yıkıma uğrarlar. Bu nedenle metionin ve lizin kaynaklarının korunmuş olması gerekir» Hayvancılık sektöründe yaygın olarak kullanılan serbest amino asitler; Metiyonin L-metiyonin D-metiyonin DL-metiyonin HMB (2-hidroksi-4-metil-thio-butanoik asit). L-metiyonin: L metiyonin, metiyoninin mısır, soya ve buğdayda bulunan doğal formudur. Metiyoninin sadece L izomeri doğal formda bulunur. L-form, enzimlerin yapısına katılabilir ve kaslarda depolanabilir. D-metiyonin: Besinsel olarak aktif olabilmesi için D-metiyonin L- metiyonin formuna dönüştürülmelidir ve dönüşüm etkinliği %90 olmak zorundadır. L- metiyoninin biyoyararlılığı D- metiyoninden çok daha yüksektir. DL-metiyonin: Metiyoninin D ve L formunu birlikte bulunduran bir kombinasyondur. Lizin L-lizin Lizin sülfat Lizin HCL

8 Kaplanmış (rumen korumalı) amino asitler «Korunmuş amino asitlerde, farklı kaplama teknolojileri kullanılarak amino asitlerin rumendeki mikrobiyal yıkımdan kurtularak, abomasumda serbestleşmesi amaçlanır» Yağ ile korunmuş amino asitler: Bu ürünün ihtiva ettiği %65 oranındaki DLmetiyonin, uzun zincirli yağ asitlerinin kalsiyum tuzları, laurik asit ve butylated hidroksi tolüen (BHT) ile korunmuştur. BHT, yağ asitleri için bir koruyucudur. Yağ ile kaplı diğer kaplanmış ürünlerde olduğu gibi; amino asitler rumenden korunarak ince bağırsakta serbestleşir, böylece ince bağırsakta maksimum amino asit emilimi sağlanır. Karbonhidrat ile yüzey korumalı amino asitler: Selülozun enzimatik sindirimi oldukça düşüktür. Etil selülozun sindirimi fiziksel bir faaliyet veya aşınma neticesinde meydana geldiğinden, ürün, rumende her hangi bir yıkıma uğramadan ince bağırsağa geçer ve burada yavaş salınımla etkin bir emilim sağlar. Lipit ve ph ya duyarlı polimerler ile kaplanmış amino asitler: Bu tür ürünler yüzey kaplamalıdır ve minimum %75 DLmetiyonin ihtiva eder. 2 mm çapındaki küçük pelet yapıda olan bu peletler, metiyonin çekirdeği ve küçük damlacıklar halinde poly (2-vinylpyridine-co-styrene) içeren stearik asitli etil selüloz içerir. Kopolimerler nihai ürünün ağırlığına %3 oranında katkı sağlar. Kopolimer yapıların bulunması stearik asidin sterokimyasını değiştirerek ruminal sindirime karşı daha dayanıklı olmasını sağlar. Kolimer yapıların bu özelliği sayesinde ürün düşük ph seviyelerinde çözünme özelliği kazanır ve kaplanmış metiyonin abomasuma ulaştığında hızlı bir şekilde çözünmeye başlar.

9 diyetlerindeki kaplanmış ürünler Koyunlar «Kaplanmış amino asitler ruminant hayvanların süt verimini ve süt protein oranını arttırır» Süt üretiminde artış Yün veriminde artış Keçi ve süt sığırlarında Süt üretiminde artış Besi sığırları Besi bitirme süresinin kısalması

10 Trouw Nutrition TR kaplanmış amino asit çeşitleri Normet 50 Organik doymuş yağ asidi matriksiyle kaplanmış DL metiyonin. «Kaplanmış amino asitler ruminant hayvanların süt verimini ve süt protein oranını arttırır» Norlys 50 Organik doymuş yağ asidi matriksiyle kaplanmış L Lizin HCL NorCol 25 Organik doymuş yağ asidi matriksiyle kaplanmış Kolin Klorid NorvitPP 50 Organik doymuş yağ asidi matriksiyle kaplanmış Niasin